Hukukidanismanlik

1. İLÂMSIZ İCRA
İlamsız icra, alacaklının ilâm ya da ilâm niteliğinde bir belgeye bağlı olmayan para veya
teminat alacağı için başvurabileceği takip yoludur. Beraberinde eğer alacaklı, borcun varlığına
dair bir ilam bulunduruyorsa ilamsız takipte bulunduğu takdirde hakkın kötüye kullanılması
sonucuna varılacaktır. Yargıtay’ın bu hususta kararı mevcuttur.
Alacağın konusu şey, para veya teminat alacağı haricinde ise ilamsız icraya buşvurulamaz.
Eğer alacağın konusu ilamsız icraya konu olacak bir şey değilse, alacaklı dava açmak sureti
ile bir ilam elde etmeli ve ilamlı icraya başvurmalıdır. Ancak ilamlı icrada bir mahkeme kararı
gerekirken ilmasız icrada tam tersi bir mahkeme kararı gerekmeden borçlunun mallarına
hukuken el koyma durumu olacaktır. Bu sebeple ilamsız icra hususunda, borçlu-alacaklı
menfaat dengesi çok iyi ayarlanmalıdır.
İlamsız İcra Yolu ile Yapılabilecek Takipler
Genel Haciz Yoluyla Takip
İlamsız icra denilince akla gelen ilk takip yolu budur. Bu yola başvuracak alacaklının,
herhangi bir belgeye sahip olması gerekmez. Sadece alacaklı olduğu iddiası bu yola
başvurmak için yeterli ve geçerlidir.
Kambiyo Senetlerine Özgü Haciz Yoluyla Takip
Bu yol ile takip başlatılması için, alacaklının muhakkak bir kambiyo senedine (bono, çek,
poliçe) sahip olması gerekmektedir. Alacaklı bu belirtilen kambiyo senetlerinden birisine
sahipse bu yol ile icra takibi başlatabilir. Ancak alacaklının bu yol ile takip başlatma
zorunluluğu yoktur. Genel icra yolu ile takipte başlatma seçeneği mevcuttur. Bu yolun
alacaklıya artısı, hızlı ve kısa olmasıdır fakat hangi yol ile takip başlatacağına dair son seçim
yine alacaklıdadır.
Kiralanan Gayrimenkullerin ilamsız Tahliyesi
Kira sözleşmeleri bakımından bir borç ilişkisi gündeme geldiği durumlarda kural, ilk önce
Sulh Hukuk Mahkemesine dava açıp bir ilam elde etmek ve o elde edilen ilama dayanarak
takip başlatmaktır. Ancak HMK m.4 uyarınca "Kiralanan taşınmazların, ilamsız icra yoluyla
tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere" bu kurala bir istisna getirilmiştir. Kanun
hükmünde belirtilen bu istisnanın uygulanabilmesi için birtakım şartlar mevcuttur; Kira
bedelinin ödenmemiş olması, geçerli ve yazılı bir tahliye taahhüdü bulunmasına rağmen
zamanı geldiği zaman tahliyenin gerçekleştirilmemiş olması. Bu iki şarttan birisi eğer somut
olayda bulunuyor ise, istisna madde hükmünden yararlanılabilecektir.
Rehnin Paraya Çevrilmesi Yoluyla İlamsız Takip
Rehnin paraya çevrilmesi yoluyla ilamsız takipte mevcut alacak, taşınır veya taşınmaz rehni
ile teminat altına alınmıştır. Vade dolduğu zaman borç ifa edilmezse alacaklı, borca karşılık
gösterilen rehnin paraya çevrilmesini icra dairesinden isteyebilir. Alacaklı, rehnin paraya
çevrilmesini ilamsız takiple isteyebilir. Örnek verecek olursak; kredi ile ev sahibi olduktan
sonra, borcun ödenmemesi durumunda banka, verdiği krediye karşılık olan parayı alabilmek

2. için icra dairesine başvurarak evi sattırabilir. Eğer alacaklının mevcut alacağı bir belge ile
ispatlanabiliyorsa, alacaklı ilamlı icra takibi başlatmak durumundadır. Rehinli alacaklar
hususunda ise rehin paraya çevrilmesi yoluna başvurulmadan icra ve iflas yoluna
başvurulamaz. Eğer rehnin paraya çevrilme yoluna başvurmadan takip başlatılacak olursa,
yapılan şikayet sonucu bu işlem iptal olacaktır. İptal için başvuru süresi ise sınırsızdır. Rehinli
alacaklar hususunda ise rehin paraya çevrilmesi yoluna başvurulmadan icra ve iflas yoluna
başvurulamaz kuralının istisnaları bulunmaktadır. Bunlar;
 Sermaye Piyasası Kanunu'nda tanımlanan konut finansmanından kaynaklanan rehinle temin
edilmiş alacaklar ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'nın rehinle temin edilmiş alacaklarının
takibinde,
 Kambiyo senedine bağlanan alacakların takibinde,
 İpotekle temin edilmiş faiz ve yıllık taksit alacaklarının takibinde
 Gemi üzerinde akdi veya kanuni rehin hakkı olan alacaklının tarafı olduğu takipte
Bu hususlarda kural uygulanmayacaktır. Hukuki Danışmanlık için..
Kaynakça: https://www.hukukidurum.com/