εξετασεις ιουνιου οδυσσεια χ

1. 1ο
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΥΡΙΟΥ
ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΜΑΙΟΥ – ΙΟΥΝΙΟΥ
ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ
ΤΑΞΗ Α
Α. ΚΕΙΜΕΝΟ : Ραψωδία χ ( στιχ. 384-444)
384 Tον λόγο του ο Mέδων άκουσε, στη σκέψη πάντα φρόνιμος.
385 Eίχε στο μεταξύ κουρνιάσει κάτω από κάποιο κάθισμα,
κουκουλωμένος με βοδίσιο φρέσκο δέρμα, μήπως γλιτώσει
τον μαύρο χαλασμό του.
Eκείνην όμως τη στιγμή ξεμύτισε, πέταξε από πάνω του
το δέρμα του βοδιού, έτρεξε στον Tηλέμαχο,
390 γονατιστός πιάνει τα γόνατά του, και τον ικέτευε
με λόγια που πετούσαν σαν πουλιά:
«Tηλέμαχε, να με μπροστά σου ζωντανός. Kρατήσου εσύ και πες
και στον πατέρα σου το σώμα μου να μη χαλάσει με το χάλκινο σπαθί [...].»
397 Tου χαμογέλασε μιλώντας ο Oδυσσέας πολύγνωμος:
«Θάρρος, σ’ έσωσε τώρα αυτός και σε γλιτώνει.
Όμως να μάθεις μέσα σου κι εσύ και να το πεις στους άλλους·
400 έργα καλά βγαίνουν ανώτερα από την έμπρακτη κακία.
Mα τώρα βγείτε οι δυο σας έξω, μείνετε καθισμένοι στην αυλή,
μακριά απ’ αυτό το φονικό, εσύ κι ο φημισμένος αοιδός· [...].»
404 Tον άκουσαν κι υπάκουσαν, αμέσως βγήκαν έξω από την αίθουσα,
405 πήγαν και κάθισαν πλάι στον βωμό του Δία,
μεγαλοδύναμου προστάτη, ενώ το μάτι τους αλαφιασμένο
ολόγυρα κοιτούσε, γιατί κρατούσε ακόμη ο φόβος του θανάτου.
Στο μεταξύ κι ο Oδυσσέας στύλωνε παντού το βλέμμα του, μήπως και δει
κάποιον που ξέμεινε σώος ακόμη και κρυμμένος, μήπως γλιτώσει από τον θάνατο.
410Tότε τους είδε όλους, πολλούς στο αίμα και στη σκόνη
βουτηγμένους, κάτω πεσμένους. Ωσάν τα ψάρια που οι ψαράδες
τα τραβούν στο κοίλο περιγιάλι με το πολύτρυπό τους δίχτυ,
έξω απ’ την αφρισμένη θάλασσα, κι αυτά, στην αμμουδιά χυμένα,
από τον πόθο σπαρταρούν για το θαλάσσιο κύμα,
415 ώσπου λαμπρός ο ήλιος πια τα θανατώνει· όμοιοι με ψάρια κι οι μνηστήρες,
χύμα κι αυτοί ένας πάνω στον άλλο σωριασμένοι. [...]
[O Oδυσσέας, αφού τελείωσε το έργο του, κάλεσε την Eυρύκλεια.]
434 Mόλις η παραμάνα αντίκρισε νεκρά τα σώματα να κολυμπούν
435/436 στο αίμα, πήγε να βγάλει ολολυγή, βλέποντας / το μεγάλο αυτό κατόρθωμα.
O Oδυσσέας όμως τη σταμάτησε, της έκοψε τη φόρα πριν ξεσπάσει [...]:
439 «Kράτησε τη χαρά σου μέσα σου, φυλάξου κι άσε τις κραυγές·
440 δεν είναι κιόλας όσιο, μπροστά σε σκοτωμένους να καυχιέσαι.
Aυτούς τους δάμασε μοίρα θεού, τιμώρησε τα ανόσια έργα τους,
αφού δεν έδειχναν καμιά τιμή για τον συνάνθρωπό τους,
τον ταπεινό ή και τον πιο σπουδαίο, όποιος τούς έπεφτε μπροστά.
Γι’ αυτό τους βρήκε θάνατος φριχτός, για τις φριχτές τους πράξεις.

2. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1α) Να αντιστοιχίσετε τα παρακάτω :
I. Ταξίδευαν από τόπο σε τόπο
Α) Αοιδοί II. Ήταν απαγγελείς των επών
III. Αυτοσχεδίαζαν και
τραγουδούσαν με τη συνοδεία
φόρμιγγας
Β) Ραψωδοί vi. Έμεναν στα ανάκτορα ή στα
σπίτια ευγενών
β) Τι είναι ηρωικό έπος και ποια τα βασικά γνωρίσματά του; ( μον.4)
2. Να αποδώσετε περιληπτικά το νόημα των στίχων σε 60-80 λέξεις. ( μον.4)
3 α) Να χωρίσετε σε σκηνές το απόσπασμα και να δώσετε από ένα
πλαγιότιτλο.
β) i ) Να βρείτε στους στίχους του αποσπάσματος ένα τυπικό στίχο και 2
τυπικά επίθετα
ii ) Να εντοπίσετε και να αναλύσετε την παρομοίωση που υπάρχει στο
απόσπασμα. ( μον.6)
4 α) Να χαρακτηρίσετε τον Οδυσσέα από τα λόγια και τις πράξεις του και να
σχολιάσετε τη στάση που κράτησε απέναντι στο κατόρθωμά του
(μνηστηροφονία) στηρίζοντας την απάντησή σας στους στίχους 434-444.
β) Σε ποιο βασικό θεσμό της αρχαιότητας αναφέρονται οι στίχοι 388-393; Αφού
αναλύσετε το τυπικό του, να γράψετε τη σημασία του για την ομηρική κοινωνία.
( μον.6)
ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!
Η ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΛΑΥΡΙΟ 24/5/2016 ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΕΣ