Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Μουσεία, Επισκέψεις

1. Δπίζθεςε
ζην
Δζληθφ Αξραηνινγηθφ Κνπζείν
Έιιε Γξαηζία 2009

2. Ξξντζηνξηθή Ππιινγή

3. Θπθιαδηθφο Ξνιηηηζκφο
Δηδψιηα
Ρεγαλφζρεκα Αγγεία
4

4.  Mαξκάξηλν εηδψιην αλδξηθήο
θαζηζηήο κνξθήο πνπ θξαηάεη
κνπζηθφ φξγαλν, ιχξα ή άξπα.
Θέξνο, Ξξσηνθπθιαδηθή II
Eπνρή (θάζε Kέξνπ - Πχξνπ,
2800 - 2300 π.X.).
 Aλήθεη ζηελ θαηεγνξία ησλ
εηδσιίσλ ησλ κνπζηθψλ,
αλδξηθψλ δειαδή κνξθψλ πνπ
παίδνπλ κνπζηθά φξγαλα. H
ηξηζδηάζηαηε αλάπηπμή ηνπ
θαλεξψλεη ηηο ηδηαίηεξα
πξψηκεο θαηαθηήζεηο ηεο
Kπθιαδηθήο πιαζηηθήο. Eίλαη
θαηαζθεπαζκέλν απφ Ξαξηαλφ
κάξκαξν.

5.  Γπλαηθείν άγαικα απφ παξηαλφ
κάξκαξν, ηνπ ηχπνπ κε
δηπισκέλα ρέξηα θάησ απφ ην
ζηήζνο. Ακνξγφο,
Ξξσηνθπθιαδηθή II Eπνρή
(θάζε Kέξνπ-Πχξνπ, 2800-
2300 π.X.).
 Ξξφθεηηαη γηα κνλαδηθφ έξγν,
αθνχ είλαη ην κεγαιχηεξν ζε
κέγεζνο απφ ηα κέρξη ζήκεξα
γλσζηά δείγκαηα ηεο
Kπθιαδηθήο πιαζηηθήο θαη
ζψδεηαη αθέξαην (χςνο 1,52
κ.).

6.  Mαξκάξηλν εηδψιην αλδξηθήο
φξζηαο κνξθήο πνπ παίδεη
κνπζηθφ φξγαλν (δίαπιν).
Kέξνο, Ξξσηνθπθιαδηθή II
Eπνρή (θάζε Kέξνπ-Πχξνπ,
2800-2300 π.X.).
 H ηξηζδηάζηαηε αλάπηπμή ηνπ
ην θαηαηάζζεη, καδί κε ηα άιια
εηδψιηα ησλ κνπζηθψλ, ζηα
έξγα πνπ θαλεξψλνπλ ηηο
πξψηκεο θαηαθηήζεηο ηεο
Kπθιαδηθήο πιαζηηθήο. Eίλαη
θαηαζθεπαζκέλν απφ Ξαξηαλφ
κάξκαξν.

7.  Ξήιηλν ηεγαλφζρεκν ζθεχνο κε
ραξαρηή παξάζηαζε πινίνπ.
Χαιαλδξηαλή Πχξνπ.
Ξξσηνθπθιαδηθή II πεξίνδνο
(θάζε Kέξνπ-Πχξνπ, 2800 - 2300
π.X.).
 Ρα ηεγαλφζρεκα ζθεχε, απφ ηα
πην ραξαθηεξηζηηθά επξήκαηα ησλ
πξσηνθπθιαδηθψλ ηάθσλ, θπξίσο
ηεο Πχξνπ. Πε κεξηθά, φπσο απηφ,
απεηθνλίδνληαη παξαζηάζεηο
πινίσλ, πνπ είλαη εμαηξεηηθά
ελδηαθέξνπζεο, γηαηί δείρλνπλ ηε
κεγάιε αλάπηπμε θαη ζεκαζία ηεο
λαπζηπινΐαο ζηε θάζε απηή ηνπ
Kπθιαδηθνχ Ξνιηηηζκνχ, αιιά θαη
ηνλ ηχπν ηνπ πξσηνθπθιαδηθνχ
πινίνπ κε πςειή πιψξε θαη
κεξηθέο θνξέο θαη πςειή πξχκλε,
θνππηά, αιιά φρη ηζηία.

8. Κπθελατθφο Ξνιηηηζκφο
Χξπζά Ξξνζσπεία
Αγγεία
3

9.  624
 Χξπζή λεθξηθή πξνζσπίδα,
γλσζηή κε ηε ζπκβαηηθή νλνκαζία
''πξνζσπίδα ηνπ Αγακέκλνλα''.
Κπθήλεο, Ραθηθφο Θχθινο Α,
Ράθνο V, 16νο αη. π.Χ.
 Απνδίδεηαη ε επηβιεηηθή κνξθή
γελεηνθφξνπ αλδξφο. Ζ
πξνζσπίδα είλαη θαηαζθεπαζκέλε
απφ έιαζκα, κε ηα ραξαθηεξηζηηθά
ηνπ πξνζψπνπ έθηππα. Νη νπέο
ζηελ πεξηνρή ησλ απηηψλ
ππνδεηθλχνπλ φηη ε πξνζσπίδα
ζηεξεσλφηαλ ζην πξφζσπν κε ηε
βνήζεηα λήκαηνο.

10.  Θχπειια ηνπ Βαθεηνχ. Βαθεηφ
Ιαθσλίαο, α΄κηζφ 15νπ αη. π.Χ.
Ξξφθεηηαη γηα δχν αξηζηνπξγήκαηα ηεο
θξεηνκπθελατθήο κεηαιινηερλίαο, πνπ
βξέζεθαλ καδί κε άιια πνιχηηκα
αληηθείκελα ζην ζνισηφ ηάθν ηνπ
Βαθεηνχ Ιαθσλίαο θαη ζψδνπλ δχν απφ
ηηο σξαηφηεξεο ζθελέο ζχιιεςεο
ηαχξσλ.
 Πηελ παξάζηαζε ηνπ ελφο θππέιινπ
(1758) ε ζχιιεςε ηνπ δψνπ γίλεηαη
ρσξίο ηε ρξήζε βίαο: ηξεηο ηαχξνη
βφζθνπλ, ελψ έλαο άλδξαο δέλεη ην
πφδη άιινπ ηαχξνπ ηελ ψξα πνπ απηφο
εξσηνηξνπεί κε αγειάδα. Πην δεχηεξν
θχπειιν (1759), έλαο απφ ηνπο
ηαχξνπο εηθνλίδεηαη παγηδεπκέλνο ζε
δίρηπ, άιινο επηηίζεηαη ζηνπο δχν
θπλεγνχο, θαη έλαο ηξίηνο θαηαθέξλεη
λα δηαθχγεη. Ρα δχν θχπειια
ζεσξνχληαη έξγν ηνπ ίδηνπ ηερλίηε, αλ
θαη ην πξψην θαίλεηαη φηη
θαηαζθεπάζζεθε κε κεγαιχηεξε
επηκέιεηα.

11.  1426
Κεγάινο θξαηήξαο κε παξάζηαζε
νπιηζκέλσλ αλδξψλ. Απφ ηελ νηθία ηνπ
''θξαηήξα ησλ πνιεκηζηψλ'' ζηελ
Αθξφπνιε ησλ Κπθελψλ. 12νο αη. π.Χ.
Νη άλδξεο εηθνλίδνληαη ζε πιήξε
πνιεκηθή εμάξηπζε (πεξηθεθαιαία,
ζψξαθα, θλεκίδεο, αζπίδα, δφξπ).
Φαίλεηαη φηη αλαρσξνχλ γηα ηνλ
πφιεκν κε ηνπο ζάθνπο ηνπο δεκέλνπο
ζηελ άθξε ηνπ δφξαηνο. Πηελ άθξε κηα
γπλαίθα πςψλεη ην ρέξη ηεο ζε
ρεηξνλνκία απνραηξεηηζκνχ ή πέλζνπο.
Πηελ πίζσ φςε πνιεκηζηέο κε αλάινγε
εμάξηπζε θαη δηαθνξεηηθή
πεξηθεθαιαία θξαηνχλ ηα δφξαηα
πςσκέλα. Πην ρψξν ησλ ιαβψλ
απεηθνλίδνληαη πηελά θαη αλάγιπθν
βνπθξάλην (ζρεκαηηθή θεθαιή
ηαχξνπ). Δμαίξεην δείγκα ηνπ
κπθελατθνχ εηθνληζηηθνχ ξπζκνχ.

12. Ρνηρνγξαθίεο ηεο Θήξαο
6

13.  Ρνηρνγξαθία ηεο Άλνημεο. Ξξφθεηηαη γηα ηε κνλαδηθή ηνηρνγξαθία ηνπ Αθξσηεξίνπ Θήξαο πνπ
βξέζεθε νιφθιεξε ζηε ζέζε ηεο λα θνζκεί ηξεηο ηνίρνπο ηνπ ίδηνπ δσκαηίνπ. Γσκάηην Γ2,
Ππγθξφηεκα Γ. Αθξσηήξη Θήξαο, 16νο αη. π.Χ.
 Δηθνλίδεηαη βξαρψδεο ηνπίν ηεο Θήξαο πξηλ απφ ηελ έθξεμε ηνπ εθαηζηείνπ. Νη θνξπθέο θαη νη
πιαγηέο ησλ βξάρσλ θαιχπηνληαη απφ εξπζξνχο, αλζηζκέλνπο ή κηζαλνηγκέλνπο, θξίλνπο κε
θίηξηλνπο ζηήκνλεο. Νη θξίλνη θχνληαη αλά ηξεηο απφ ηα θφθθηλα ή γθξίδα εθαηζηεηνγελή βξάρηα.
Ξαηρληδηάξηθα, γεκάηα δσή ρειηδφληα κφλα ε ζε δεχγε πνπ εξσηνηξνπνχλ ζηνλ αέξα, δίλνπλ
θίλεζε ζην ηνπίν θαη απεηθνλίδνπλ ζπκβνιηθά ηελ αλαγέλλεζε ηεο θχζεο.

14.  Ρνηρνγξαθία ησλ Ξπγκάρσλ.
Απεηθνλίδνληαη δχν έθεβνη, γπκλνί
κε δψλε ζηε κέζε θαη γάληηα
ππγκαρίαο. Γσκάην Β1, Θηίξην Β.
Αθξσηήξη Θήξαο, 16νο αη. π.Χ. Ρα
θεθάιηα ηνπο είλαη μπξηζκέλα κε
πινθάκνπο καιιηψλ ζηελ θνξπθή
ηεο θεθαιήο θαη ζην πίζσ κέξνο.
Ζ ζθνπξφρξσκε επηδεξκίδα ηνπο
είλαη δεισηηθή ηνπ αλδξηθνχ
θχινπ. Ρν αξηζηεξφ αγφξη
μερσξίδεη κε ηελ ζπγθξαηεκέλε
ζηάζε θαη θνξά θνζκήκαηα,
πεξηδέξαην, πεξηζθχξην θαη
πεξηβξαρηφλην, ελδεηθηηθά ζεκεία
ηεο πςειήο θνηλσληθήο ηνπ ζέζεο.
Πην ίδην δσκάηην νη ηνηρνγξαθίεο
ησλ αληηινπψλ, έξγν ηνπ ίδηνπ
θαιιηηέρλε.

15.  Ρνηρνγξαθία ησλ αληηινπψλ.
Εεχγνο αληηινπψλ απνδίδεηαη ζε
πεξίγξακκα, κε δπλαηέο καχξεο
γξακκέο, πάλσ ζην ιεπθφ βάζνο
ηνπ θνληάκαηνο. Γσκάηην Β1,
θηίξην Β. Αθξσηήξη Θήξαο, 16νο
αη. π.Χ.
 Ζ ιπγεξή, επθίλεηε κνξθή ηνπο
απνδίδεηαη κε απιφηεηα θαη νη
θηλήζεηο ηνπο είλαη ζπγθξαηεκέλεο
αιιά εθθξαζηηθέο. Ζ ηνηρνγξαθία
θνζκνχζε ην ίδην δσκάηην κε
απηήλ ησλ «ππγκάρσλ», ζε κηα
ζπκβνιηθή ίζσο ζχλζεζε εηθφλσλ
αλζξψπσλ θαη λεαξψλ δψσλ.
Εεχγνο αληηινπψλ ή κεκνλσκέλεο
αληηιφπεο θνζκνχζαλ θαη ηνπο
άιινπο ηνίρνπο ηνπ δσκαηίνπ. Ρν
άλσ ηκήκα ηνπ πεξηέηξερε
δηαθνζκεηηθή δψλε κε θιάδν θαη
θχιια θηζζνχ.

16.  Κεγάιε νθζαικνπξφρνπο
κε γξαπηή πνιχρξσκε
δηαθφζκεζε πηελψλ.
Αθξσηήξη Θήξαο, 16νο αη.
π.Χ.
 Νη ζρεκαηηθέο κνξθέο
ησλ πηελψλ είλαη γεκάηεο
θίλεζε θαη δσληάληα, ελψ
εληππσζηάδεη ε
δηαθνζκεηηθή αληίιεςε
ζηελ φιε ζχλζεζε ηνπ
ζεξαίνπ αγγεηνγξάθνπ.

17. Θεξακηθή

18. Γεσκεηξηθή Ξεξίνδνο
7

19.  Α 00192
 Αηηηθή γεσκεηξηθή
ηξηθπιιφζηνκε
νηλνρφε. Βξέζεθε
ζηελ Αζήλα. 750-725
π.Χ.

20.  Α 00216
Aκθνξέαο κε δηπιέο
ιαβέο. Απφ ηνλ
Θεξακεηθφ. Ρνπ
Εσγξάθνπ ησλ
Αζελψλ 216. 850-800
π.Χ.

21.  Α 00804
Yζηεξνγεσκεηξηθφο
ακθνξέαο. Απφ ηελ
Αζήλα. Ρνπ
Εσγξάθνπ ηνπ
Γηπχινπ. 760-750
π.Χ.

22.  Α 00990
Αηηηθφο γεσκεηξηθφο
θξαηήξαο. Απφ ην
Γίππιν, Θεξακεηθφο.
Ρνπ ''Εσγξάθνπ ηνπ
Hirschfeld''. 750-735
π.Χ.

23.  Α 17972
Αηηηθή
πζηεξνγεσκεηξηθή
ππμίδα κε ηέζζεξα
άινγα ζην πψκα. Απφ
ηνλ Θεξακεηθφ. 750-
735 π.Χ.

24. Αξρατθή Ξεξίνδνο
9

25.  Α 00220
Βνησηηθφο
πηζακθνξέαο κε
δηπιέο ιαβέο. Απφ ηε
Θήβα. 680-670 π.Χ

26.  Α 00262
 Κειαλφκνξθε
θνξηλζηαθή
ηξηθπιιφζηνκε
νηλνρφε κε πψκα. Απφ
ηελ Θφξηλζν. Πηελ
ηερλνηξνπία ηνπ
Εσγξάθνπ ηνπ
Dodwell. 600-575 π.Χ.


27.  Α 00558
Αηηηθφο
κειαλφκνξθνο
ακθνξέαο. Απφ ην
Φάιεξν Αηηηθήο. 575-
550 π.Χ.

28.  Α 00911
 "Κειηαθφο"
πηζακθνξέαο. Απφ ηε
Κήιν. Ξηζαλφλ
παξηαλνχ
εξγαζηεξίνπ. 650-640
π.Χ.


29.  Α 01002
 Αηηηθφο
κειαλφκνξθνο
ηαθηθφο ακθνξέαο.
Απφ ηελ Αζήλα. Ρνπ
Εσγξάθνπ ηνπ
Λέζζνπ. 620-610 π.Χ.


30.  Α 01409
 Αηηηθή εξπζξφκνξθε
θχιηθα. Απφ ηελ
Θαξδίηζα ηεο
Βνησηίαο. Έξγν ηνπ
θεξακέα Ξακθαίνπ.
500-490 π.Χ.


31.  Α 12717
Ρξηθπιιφζηνκε
νηλνρφε. Απφ ηε Οφδν.
Ξεξ. 670 π.Χ.

32.  Α 12896
Θξαηήξαο. Α-Β.
Αγψλαο ππγκαρίαο.
Απφ ηε Θήβα. 690 –
670 π.Χ.

33.  Α 26746
 Αηηηθφο κειαλφκνξθνο
θαιπθσηφο θξαηήξαο.
 Α. Νκεξηθή κάρε γχξσ
απφ ην ζψκα ηνπ λεθξνχ,
πηζαλψο ηνπ Ξαηξφθινπ.
Β. Ρέζξηππν. Πηελ
ηερλνηξνπία ηνπ Δμεθία.
Απφ ηα Φάξζαια. Ξεξ.
530 π.Χ.


34. Θιαζζηθή Ξεξίνδνο
9

35.  Α 01260
 Αηηηθή εξπζξφκνξθε
πδξία. Απφ ηε Βάξε
Αηηηθήο. Νκάδα
Ξνιπγλψηνπ. 440-430
π.Χ.


36.  Α 01629
 Αηηηθφ εξπζξφκνξθν επίλεηξν.
 Α. Ζ λχθε Άιθεζηε ηελ εκέξα
ησλ Δπαπιίσλ καδί κε ηελ Θεψ,
ηελ Χάξη, ηε Θεαλψ, ηελ
Αζηεξφπε θαη ηελ Ηππνιχηε. Β. Ζ
λχθε Αξκνλία κε ηελ Αθξνδίηε,
ηνλ Έξσηα, ηελ Ξεηζψ, ηελ Θφξε,
ηελ Ήβε θαη ηνλ Ίκεξν. Πην
κπξνζηηλφ ηκήκα ηνπ επηλήηξνπ ε
πάιε ηνπ Ξειέα κε ηελ Θέηηδα θαη
ε πξνηνκή ηεο ζεάο Αθξνδίηεο.
Απφ ηελ Δξέηξηα. Ρνπ Εσγξάθνπ
ηεο Δξέηξηαο. 430-420 π.Χ.


37.  Α 01816
 Ιεπθή ιήθπζνο. Λένο
πνιεκηζηήο θάζεηαη ζηα
ζθαιηά ηνπ ηάθνπ ηνπ.
 Ξιάη ηνπ γπλαίθα πνπ
θξαηά ην θξάλνο θαη ηελ
αζπίδα ηνπ θαη λένο
άλδξαο. Απφ ηελ Δξέηξηα.
Ρεο Νκάδαο R. 410-400
π.Χ.


38.  Α 01818
 Ιεπθή ιήθπζνο.
Αλαρψξεζε
πνιεκηζηή. Απφ ηελ
Δξέηξηα. Ρνπ
Εσγξάθνπ ηνπ
Αρηιιέα. Ξεξ. 450
π.Χ.


39.  Α 01935
 Ιεπθή ιήθπζνο.
Δπίζθεςε ζηνλ ηάθν.
Απφ ηελ Δξέηξηα. Ρνπ
Εσγξάθνπ ηνπ
Bosanquet. 450-440
π.Χ.

40.  Α 09683
Αηηηθή εξπζξφκνξθε
πειίθε. Απφ ηηο
Θεζπηέο Βνησηίαο. Ρνπ
Εσγξάθνπ ηνπ
Ξαλφο. Ξεξ. 470
π.Χ.

41.  Α 15375
 Αηηηθή εξπζξφκνξθε
αξπβαιινεηδήο
ιήθπζνο. Απφ ηελ
Αζήλα. Ρνπ
Εσγξάθνπ Γνχξη.
Ξεξ. 480 π.Χ.


42.  Α 20046
 Ξαλαζελατθφο ακθνξέαο.
Θαηαζθεπάζηεθε επί άξρνληνο
Θαιιηκήδνπ (360/359 π.Χ.).
 Α. Ζ Αζελά Ξξφκαρνο θαηά ην λέν
ζχζηεκα είλαη ζηξακκέλε πξνο ηα
δεμηά. Ξάλσ ζηνπο θίνλεο πνπ ηελ
πιαηζηψλνπλ βξίζθεηαη ην ζχκπιεγκα
ηεο Δηξήλεο θαη ηνπ Ξινχηνπ ηνπ
γιχπηε Θεθηζνδφηνπ. Β. Ππάληα
παξάζηαζε ηεο πάιεο ζην έδαθνο. Κηα
Λίθε πεηά πάλσ απφ ην ζχκπιεγκα
έηνηκε λα δέζεη ηελ ηαηλία ζηνλ ληθεηή.
Αξηζηεξά ζηέθεηαη Λίθε κε ην θιαδί
ηνπ θξηηή. Γεμηά πεξηκέλεη ν έθεδξνο
αζιεηήο. Απφ ηελ Δξέηξηα. Ρνπ
Εσγξάθνπ ησλ Αζελψλ 12592.

43.  ΒΣ 0319
 Δξπζξφκνξθνο Χνπο.
Αλζεζηήξηα.
 Άλδξαο εηνηκάδεηαη λα
θαζίζεη παηδί ζε αηψξα.
Ρνπ Εσγξάθνπ ηεο
Δξέηξηαο. Ξηζαλψο απφ ην
Θνξσπί Αηηηθήο. 425 -
420 π.Χ.


44.  02260
 Θσδσλφζρεκνο
θξαηήξαο.
 Ξνιχρξσκε θπηηθή
δηαθφζκεζε (θαηάθνξηε
θιεκαηαξηά) θαη ειάθη
πνπ πξνζπαζεί λα θηάζεη
έλα ηζακπί κε ζηαθχιηα.
Οπζκφο Gnathia. Ρεο
Νκάδαο Laurel Spray.
Ξηζαλψο απφ ηελ Ιακία.
350-275 π.Χ. (2260).

45. Γιππηηθή
H Σσλλογή Γλσπηών, κε ηα πινχζηα, κνλαδηθά ηεο εθζέκαηα,
παξνπζηάδεη ηελ εμέιημε ηεο αξραίαο ειιεληθήο πιαζηηθήο απφ ην 700
π.X. έσο ηνλ 5ν αη. κ.X. O ππξήλαο ηεο Ππιινγήο ζπγθξνηήζεθε ην
1874, φηαλ άξρηζαλ λα κεηαθέξνληαη ζην αλεγεηξφκελν Aξραηνινγηθφ
Mνπζείν γιππηά απφ ηηο πξνζσξηλέο αξραηνινγηθέο ζπιινγέο ηεο
Aζήλαο.
Ζ ζπιινγή απαξηζκεί ζήκεξα πεξί ηα 16000 γιππηά, Tα έξγα
πξνέξρνληαη απφ ηεξά, λεθξνπφιεηο θαη δεκφζηα θηίξηα ηεο Aηηηθήο, ηεο
Aλαηνιηθήο Πηεξεάο, ηεο Ξεινπνλλήζνπ θαη ησλ λεζηψλ ηνπ Aηγαίνπ.
Πεκαληηθφο είλαη επίζεο ν αξηζκφο γιππηψλ απφ ηε Θεζζαιία, ηε Γπηηθή
Eιιάδα, ηε Mαθεδνλία, ηε Θξάθε θαη ηελ Kχπξν.

46. Αξρατθή επνρή
9
Δθηίζεληαη αγάικαηα θαη αξρηηεθηνληθά γιππηά,
ραξαθηεξηζηηθά δείγκαηα ηνπ ιεγφκελνπ
«δαιδαλικού» ξπζκνχ, πνπ απνηειεί πξννίκην ηεο
αξρατθήο ηέρλεο. Απφ ηα εθζέκαηα μερσξίδνπλ ηα
αλάγιπθα απφ ην λαφ ηεο Αζελάο ζηηο Κπθήλεο θαη ην
πην γλσζηφ δαηδαιηθφ έξγν, ην γπλαηθείν άγαικα ηεο
Νικάνδρης απφ ηε Γήιν.

47.  Mαξκάξηλν γπλαηθείν άγαικα απφ ηε
Γήιν, αθηέξσκα ηεο Nαμίαο Nηθάλδξεο
Γχξσ ζην 650 π.X.
 More Γπλαηθείν άγαικα απφ λεζηψηηθν
κάξκαξν. Bξέζεθε ζηε Γήιν, ζην ηεξφ
ηεο Aξηέκηδνο. Eίλαη έλα απφ ηα
αξραηφηεξα ιίζηλα αγάικαηα θπζηθνχ
κεγέζνπο απφ ηνλ ειιαδηθφ ρψξν θαη
παξηζηάλεη πηζαλφηαηα ηελ Άξηεκε.
Πχκθσλα κε ηελ επηγξαθή, πνπ είλαη
ραξαγκέλε ζην έλδπκα ζηνλ αξηζηεξφ
κεξφ ηεο κνξθήο, ην άγαικα ην
αθηέξσζε ε Nαμία Nηθάλδξε ζηνλ
Aπφιισλα. Nαμηαθφ έξγν,
αληηπξνζσπεπηηθφ ηεο δαηδαιηθήο
ηερλνηξνπίαο. Ύςνο 1,80κ.

48. Αρταϊκή πλαζηική
(αίθοσζες 8-13)
Πηελ ελφηεηα απηή μερσξίδεη ε κνλαδηθή γηα ηνλ
πινχην ηεο ζεηξά ησλ θνχξσλ απφ ηελ Αηηηθή, ηα
λεζηά, ηε Βνησηία, θαη φιε ηελ ππφινηπε Διιάδα, κε
πην αμηνζεκείσηνπο ηνλ πξψηκν κεγάιν θνχξν ηνπ
Σοσνίοσ θαη ηνλ Αριζηόδικο, ηνλ ηειεπηαίν ηεο
ζεηξάο. Ζ ζπιινγή ζπκπιεξψλεηαη κε θφξεο, αλάκεζα
ζηηο νπνίεο δηαθξίλεηαη ε νιφθιεξε θαη πην πξφζθαηα
απνθηεκέλε θφξε Φραζίκλεια

49.  2720
 Mαξκάξηλν άγαικα θνχξνπ, απφ ην
Πνχλην
Γχξσ ζην 600 π.X.
 Άγαικα θνχξνπ απφ λαμηαθφ κάξκαξν.
Tν ππεξθπζηθνχ κεγέζνπο άγαικα,
απφ ηα κεγαιχηεξα θαη πην
κεγαιφπξεπα ηεο ζεηξάο ησλ θνχξσλ,
βξέζεθε, καδί κε ηελ πιίλζν θαη ηε
βάζε ηνπ, ζε έλαλ απνζέηε κπξνζηά
ζην λαφ ηνπ Ξoζεηδψλνο ζην Πνχλην
(Aηηηθή). O θνχξνο ήηαλ αθηέξσκα
ζηνλ Ξνζεηδψλα, θαη πηζαλφηαηα ήηαλ
ζηεκέλν κπξνζηά ζην λαφ ηνπ. Πηνλ
απνζέηε ηνπνζεηήζεθε κεηά ηελ
θαηαζηξνθή ηνπ λανχ θαη ησλ
αλαζεκάησλ ηνπ απφ ηνπο Ξέξζεο ην
480 π. X. Ύςνο 3,05κ.

50.  4889
 Tν επηηχκβην καξκάξηλν άγαικα ηεο
θφξεο Φξαζίθιεηαο
550-540 π.X.
 Eπηηχκβην άγαικα θφξεο απφ παξηαλφ
κάξκαξν. Bξέζεθε ζηε Mεξέληα (αξρ.
Mπξξηλνχο) Aηηηθήο. Ήηαλ ζηεκέλν
πάλσ ζηνλ ηάθν ηεο Φξαζίθιεηαο,
φπσο αλαθέξεηαη ζηελ επηγξαθή πνπ
είλαη ραξαγκέλε ζηελ πξφζζηα πιεπξά
ηνπ βάζξνπ. H θφξε θνξάεη ζηεθάλε
θαη θνζκήκαηα (πεξηδέξαην,
ζθνπιαξίθηα, βξαρηφιηα) θαη καθξχ
ρηηψλα, ρξσκαηηζκέλν εξπζξφ, κε
πνηθίια εγράξαθηα θνζκήκαηα επίζεο
ρξσκαηηζκέλα. ΄Eξγν ηνπ γιχπηε
Aξηζηίσλνο απφ ηελ Ξάξν, φπσο
αλαθέξεη ε επηγξαθή, πνπ είλαη
ραξαγκέλε ζηελ δεμηά πιεπξά ηνπ
βάζξνπ ηνπ αγάικαηνο. Ύςνο
αγάικαηνο 1,79κ. Ύςνο κε ηε βάζε
2,115κ.

51.  3851
 Tν καξκάξηλν επηηχκβην άγαικα
ηνπ Kξνίζνπ, απφ ηελ Aλάβπζζν
Aηηηθήο
Γχξσ ζην 530 π.X.
 Άγαικα θνχξνπ απφ παξηαλφ
κάξκαξν, έλα απφ ηα
επηβιεηηθφηεξα αγάικαηα απηήο
ηεο θαηεγνξίαο. Bξέζεθε ζηελ
Aλάβπζζν Aηηηθήο. Ήηαλ ζηεκέλν
πάλσ ζηνλ ηάθν ηνπ Kξνίζνπ, ν
νπνίνο έπεζε ζηε κάρε, φπσο
αλαθέξεη ε επηγξαθή, πνπ είλαη
ραξαγκέλε ζηελ πξφζζηα πιεπξά
ηνπ βάζξνπ ηνπ αγάικαηνο. Ύςνο
1,94κ.

52.  Ν θνχξνο ηεο Κήινπ

53.  Ν Θνχξνο ηεο
Βνινκάλδξαο

54.  Ν Θνχξνο ηεο Θέαο

55.  Ν Αξηζηφδηθνο

56. Θιαζζηθή επνρή
(αίθοσζες 14-28, 34)
-ζεκαηηθή νκαδνπνίεζε ησλ έξγσλ: θαηά ζεηξά εθηίζεληαη
έξγα ηνπ απζηεξνχ ξπζκνχ, ηεο ηερλνηξνπίαο πνπ
ραξαθηεξίδεη ηηο πξψηεο δεθαεηίεο ηεο θιαζηθήο επνρήο, ν
λαφο ηεο Αθαίαο ζηελ Αίγηλα, επηηχκβηα κλεκεία, φπσο ε
ζηήιε ηεο Ηγηζούς.
- Ρέινο, παξνπζηάδνληαη αληηπξνζσπεπηηθά έξγα ηεο χζηεξεο
θιαζηθήο πεξηφδνπ, πνπ απνδίδνληαη ζε κεγάινπο γιχπηεο
ηεο ειιεληθήο αξραηφηεηαο.

57.  Xάιθηλν άγαικα Γηφο ή Ξνζεηδψλνο, ην
νπνίν βξέζεθε θνληά ζην αθξσηήξην
Aξηεκίζην, ζηε βφξεηα Eχβνηα
Γχξσ ζην 460 π.X.
 Xάιθηλν άγαικα ζενχ, ην νπνίν
βξέζεθε ζην βπζφ ηεο ζάιαζζαο
θνληά ζην αθξσηήξην Aξηεκίζην, ζηε
βφξεηα Eχβνηα. O ζεφο, ζε έληνλν
δηαζθειηζκφ, ηεληψλεη κπξνζηά ην
αξηζηεξφ ρέξη, ελψ κε ην δεμί
θξαηνχζε ηνλ θεξαπλφ ή ηελ ηξίαηλα.
Oη γλψκεο δηίζηαληαη γηα ην αλ
απνδίδεηαη ν Γίαο ή ν Ξνζεηδψλαο
(πηζαλφηεξε θαίλεηαη ε πξψηε
άπνςε). Tν άγαικα είλαη έλα απφ ηα
ιίγα ζσδφκελα πξσηφηππα έξγα ηνπ
απζηεξνχ ξπζκνχ κε ζαπκάζηα
απφδνζε ηεο θίλεζεο θαη ηεο
δηάπιαζεο ηνπ θνξκηνχ, αλακθίβνια
δεκηνχξγεκα κεγάινπ γιχπηε ηεο
πξψηκεο θιαζηθήο επνρήο. Ύςνο
2,09κ.

58.  Mαξκάξηλν άγαικα δηαδνχκελνπ
αζιεηή, απφ ηε Γήιν
Xξνλνινγείηαη γχξσ ζην 100 π.Χ. θαη
είλαη αληίγξαθν ράιθηλνπ έξγνπ ηνπ
450-425 π.X.
 Άγαικα αζιεηή απφ λεζηψηηθν
κάξκαξν. Βξέζεθε ην 1894 ζηε Γήιν,
ζην θηίξην πνπ νλνκάζηεθε Oηθία ηνπ
Γηαδνχκελνπ. Ν λένο παξηζηάλεηαη
γπκλφο λα δέλεη ηαηλία ζηα καιιηά,
ζηνηρείν πνπ επηηξέπεη ηελ ηαχηηζή ηνπ
κε ληθεηή. Ρν έξγν ρξνλνινγείηαη
γχξσ ζην 100 π.Χ. θαη είλαη αληίγξαθν
ηνπ θεκηζκέλνπ αγάικαηνο ηνπ
«Γηαδνχκελνπ», έξγνπ ηνπ
Ξνιπθιείηνπ γχξσ ζην 450-425 π.X.
Ρν ζηήξηγκα ζε κνξθή θνξκνχ
δέλδξνπ, κε ην ηκάηην ηνπ αζιεηή
ξηγκέλν πάλσ ηνπ, απνηειεί πξνζζήθε
ηνπ αληηγξαθέα. Ξξφζθαηεο έξεπλεο
απνθάιπςαλ φηη ην γιππηφ έθεξε
επηρξχζσζε. Ύςνο 1,95κ.

59.  Ν Δξκήο ηεο Άλδξνπ

60.  Xάιθηλν άγαικα λένπ, απφ ηε
ζάιαζζα ησλ Aληηθπζήξσλ
Γχξσ ζην 340-330 π.Χ.
 Tν άγαικα βξέζεθε ην 1900 ζε
αξραίν λαπάγην ζηε ζάιαζζα ησλ
Αληηθπζήξσλ, καδί κε πνιιά άιια
καξκάξηλα γιππηά. H κνξθή
ηαπηίδεηαη είηε κε ηνλ Ξεξζέα πνπ
θξαηνχζε ην θεθάιη ηεο Mέδνπζαο
είηε, ην πηζαλφηεξν, κε ηνλ Ξάξη
πνπ ζα θξαηνχζε ην «κήινλ ηεο
Έξηδνο» γηα λα ην πξνζθέξεη θαηά
ηε ζηηγκή ηεο θξίζεο ζηελ
σξαηφηεξε ζεά, ηελ Aθξνδίηε.
Πηελ φιε δνκή ηνπ έξγνπ, κε ηελ
έληνλε κπηθή δηάπιαζε, είλαη
εκθαλήο ε πνιπθιείηεηα
παξάδνζε. Kαηά πάζα πηζαλφηεηα
απνηειεί δεκηνχξγεκα ηνπ
Πηθπψληνπ γιχπηε Eπθξάλνξα.
Ύςνο 1,94κ.

61.  Xάιθηλν άγαικα έθεβνπ αζιεηή, απφ ηε
ζάιαζζα ηνπ Mαξαζψλα
Γχξσ ζην 340-330 π.X.
 Bξέζεθε ζηε ζαιάζζηα πεξηνρή ηνπ
Mαξαζψλα ην 1925. Tν άγαικα, κεγέζνπο
κηθξφηεξνπ ηνπ θπζηθνχ, παξηζηάλεη έλαλ
έθεβν ληθεηή ζε θάπνηνλ αγψλα, φπσο
ππνδειψλεη ε ηαηλία ζηελ θεθαιή ηνπ κε ην
φξζην θχιιν πάλσ απφ ην κέησπν. Πην δεμί
πςσκέλν ρέξη ηνπ θξαηνχζε θάπνην
αληηθείκελν, ρακέλν ζήκεξα. Άγλσζην είλαη
επίζεο ηη αληηθείκελν θξαηνχζε ζην
αξηζηεξφ ρέξη, πξνο ην νπνίν ζηξέθεη ηελ
θεθαιή θαη πξνζειψλεη ην βιέκκα. Tν ρέξη
απηφ αληηθαηαζηάζεθε, πηζαλψο ζε
κεηαγελέζηεξε επνρή, κε ηελ παιάκε
δηακνξθσκέλε ζε ιπρλάξη. Tν άγαικα είλαη
έλα απφ ηα αξηζηνπξγήκαηα ηεο χζηεξεο
θιαζηθήο πεξηφδνπ θαη ζρεηίδεηαη κε ηε
ζρνιή ηνπ Ξξαμηηέιε. Ύςνο 1,30κ.

62.  H Aζελά ηνπ Bαξβαθείνπ
200– 250. κ.X.
 Aγαικάηην Aζελάο απφ πεληειηθφ κάξκαξν.
Bξέζεθε ην 1880 ζηελ Aζήλα, θνληά ζην
Bαξβάθεην Ιχθεην. Tν γλσζηφ σο ε Aζελά
ηνπ Bαξβαθείνπ αγαικάηην είλαη ην
πηζηφηεξν θαη πιεξέζηεξα ζσδφκελν
αληίγξαθν ηνπ ιαηξεπηηθνχ αγάικαηνο ηεο
Aζελάο Ξαξζέλνπ ηνπ Φεηδία, πνπ
ηνπνζεηήζεθε κέζα ζηνλ Ξαξζελψλα ην 438
π.X. Πην πξσηφηππν έξγν, 12 θνξέο
κεγαιχηεξν απφ ην αγαικάηην ηνπ
Bαξβαθείνπ, ηα γπκλά κέιε ηνπ ζψκαηνο
ηεο ζεάο ήηαλ θαηαζθεπαζκέλα απφ
ειεθαληφδνλην θαη ην ππφινηπν ήηαλ
επελδεδπκέλν κε θχιια ρξπζνχ. H Aζελά
θνξάεη αηηηθφ πέπιν θαη ην ζηήζνο ηεο
θαιχπηεη θνιηδσηή αηγίδα κε γνξγφλεην θαη
θίδηα. Πηελ θεθαιή θνξάεη αηηηθφ θξάλνο κε
ζεθσκέλεο παξαγλαζίδεο θαη ηξία ινθία,
απφ ηα νπνία ην θεληξηθφ απνιήγεη εκπξφο
ζε ζθίγγα, ελψ ηα πιατλά απνιήγνπλ ζε
πήγαζνπο. Πηελ παιάκε ηνπ δεμηνχ ρεξηνχ
ηεο ζηέθεηαη κηα Nίθε έηνηκε λα πεηάμεη. Tν
αξηζηεξφ ρέξη ην αθνπκπά ζηελ αζπίδα ζηελ
εζσηεξηθή πιεπξά ηεο νπνίαο είλαη
θνπινπξηακέλν έλα θίδη, ν Eξηρζφληνο. Πε
πνιιά ζεκεία ηνπ αγάικαηνο ζψδεηαη
θφθθηλν θαη θίηξηλν ρξψκα. Ύςνο 1,05κ.

63.  H καξκάξηλε επηηχκβηα ζηήιε ηεο
Hγεζνχο, απφ ηνλ Kεξακεηθφ ηεο
Aζήλαο
410–400 π.X.Eπηηχκβηα ζηήιε απφ
πεληειηθφ κάξκαξν. Bξέζεθε ην 1870
ζην αξραίν λεθξνηαθείν ηνπ
Kεξακεηθνχ. Aζελαία δέζπνηλα,
θαζηζκέλε ζε θιηζκφ (θάζηζκα)
θνηηάδεη έλα θφζκεκα, πνπ θξαηάεη ζην
πςσκέλν δεμί ηεο ρέξη θαη απνδίδεηαη
κε ρξψκα. Eκπξφο ηεο ζηέθεηαη ε
ζεξαπαηλίδα ηεο (ε ππεξέηξηά ηεο) πνπ
θξαηάεη αλνηθηή κηα θνζκεκαηνζήθε.
H λεθξή, φπσο αλαθέξεη ε επηγξαθή
ζην επηζηχιην, ήηαλ ε Hγεζψ, θφξε
ηνπ Ξξνμέλνπ. H επηβιεηηθή ηεο
εκθάληζε ζε ζπλδπαζκφ κε ηε
κεγαινπξέπεηα ηνπ νηθνγελεηαθνχ
ηαθηθνχ πεξηβφινπ, απφ φπνπ
πξνέξρεηαη ε ζηήιε, θαλεξψλνπλ ηελ
αξηζηνθξαηηθή θαηαγσγή ηεο λεθξήο.
Έμνρν έξγν, πνπ έρεη απνδνζεί ζηνλ
γιχπηε Kαιιίκαρν. Ύςνο 1,56κ.,
πιάηνο 0,97κ.

64. Διιεληζηηθή Ξεξίνδνο
(αίθοσζες 29-30)
4
Ξαξνπζηάδνληαη έξγα ζεκαληηθψλ εξγαζηεξίσλ ηεο
επεηξσηηθήο Διιάδαο, ησλ λεζηψλ ηνπ Αηγαίνπ θαη ηεο Κ.
Αζίαο, πνπ γλψξηζαλ αθκή απηή ηελ πεξίνδν. Ρα εθζέκαηα,
πνπ θαιχπηνπλ ρξνλνινγηθά πεξίπνπ ηξεηο αηψλεο,
πεξηιακβάλνπλ αγάικαηα θαη αλάγιπθα, πνπ
ραξαθηεξίδνληαη γηα ην ξεαιηζκφ θαη ηελ θίλεζή ηνπο.
Μερσξίδνπλ ο Ποζειδώνας από ηη Μήλο θαη ην
ραξηησκέλν ζύμπλεγμα Αθροδίηης, Πανός και Έρωηα
απφ ηε Γήιν.

65.  Χάιθηλν άγαικα αιφγνπ θαη κηθξνχ
αλαβάηε, απφ ηε ζάιαζζα θνληά ζην
αθξσηήξην Aξηεκίζην ηεο Eχβνηαο
Γχξσ ζην 140 π.Χ.
 Αλαζχξζεθε ην 1928 θαη 1937 ζε
θνκκάηηα απφ ηε ζαιάζζηα πεξηνρή
ηνπ αθξσηεξίνπ Aξηεκίζην ηεο βφξεηαο
Eχβνηαο. Ν κηθξφο, λέγξηθεο
θαηαγσγήο, αλαβάηεο ηνπ αιφγνπ, πνπ
θαιπάδεη νξκεηηθά, θξαηνχζε ζην
αξηζηεξφ ρέξη ηα ελία θαη ζην δεμί ην
καζηίγην. Πην πξφζσπν, κε ηηο εληνλεο
ζπζπάζεηο θαη ηηο απιαθψζεηο ζην
κέησπν, απνηππψλεηαη αγσλία θαη
πάζνο. Ρν εμαηξεηηθφ απηφ έξγν είλαη
γλσζηφ σο ν Tδφθευ ηνπ Αξηεκηζίνπ.
Ύςνο 2,10κ.

66.  Mαξκάξηλν άγαικα ηνπ
Ξνζεηδψλα, απφ ηε Mήιν,
Kπθιάδεο
125-100 π.Χ.
 Βξέζεθε ζηε Κήιν ην 1877,
καδί κε άγαικα ηεο ζπληξφθνπ
ηνπ Aκθηηξίηεο. Πην
ππεξθπζηθνχ κεγέζνπο άγαικα
ν ζεφο παξηζηάλεηαη ζρεδφλ
γπκλφο, κε ην ηκάηην ηπιηγκέλν
ζην θάησ κέξνο ηνπ ζψκαηνο.
Πην πςσκέλν δεμί ρέξη
πξνθαλψο θξαηνχζε ηελ
ηξίαηλα. Ξιάη ζην δεμί πφδη
ππάξρεη ζηήξηγκα ζε κνξθή
δειθηληνχ. Ύςνο 2,35κ.

67.  Mαξκάξηλν ζχκπιεγκα Αθξνδίηεο,
Ξάλα θαη Έξσηα, απφ ηε Γήιν,
Kπθιάδεο
Γχξσ ζην 100 π.X.
 Bξέζεθε ζηελ ''Oηθία ησλ
Ξνζεηδσληαζηψλ ηεο Bεξπηηνχ'',
ζηε Γήιν. Πε πνιιά ζεκεία
δηαθξίλνληαη ρξψκαηα. Tν
ζχκπιεγκα ζψδεηαη κε ηελ
ελεπίγξαθε βάζε ηνπ, φπνπ
αλαθέξεηαη φηη πξφθεηηαη γηα
αθηέξσκα ηνπ Γηνλχζηνπ απφ ηε
Bεξπηηφ ζηνπο ζενχο ηεο
παηξίδαο ηνπ. Γπκλή ε ζεά
Aθξνδίηε πξνζπαζεί λα
απνκαθξχλεη ηνλ ηξαγνπφδαξν
Ξάλα πνπ ηεο επηηίζεηαη εξσηηθά.
Πην δεμί ρέξη θξαηάεη απεηιεηηθά
ην ζαλδάιη ηεο, ελψ ζε βνήζεηά
ηεο ζπεχδεη ν γηφο ηεο, ν
θηεξσηφο ζεφο Έξσηαο. Ύςνο κε
ηε βάζε 1,55κ.

68.  Χάιθηλα απνηκήκαηα απφ ην κεραληζκφ ησλ
Αληηθπζήξσλ. 1νο αη. π.Χ.
 Ξξνέξρεηαη απφ έλα πνιχπινθν
αζηξνλνκηθφ, κεραληθφ φξγαλν κε
κπξνχηδηλα γξαλάδηα ζε μχιηλν θηβψηην κε
επηγξαθέο. Θαηαζθεπαζκέλνο απφ κία
κεγαινθπία ησλ καζεκαηηθψλ, ηεο
αζηξνλνκίαο θαη ηεο κεραληθήο ηνλ 1ν αη.
π.Χ. παξέκεηλε κνλαδηθή δεκηνπξγία γηα
ηνπιάρηζηνλ ηελ επφκελε ρηιηεηία. Πχκθσλα
κε ηα πνξίζκαηα ηεο εξεπλεηηθήο νκάδαο γηα
ηε κειέηε ηνπ Κεραληζκνχ ησλ
Αληηθπζήξσλ, αλαπαξάγεη ξεαιηζηηθά ηελ
θίλεζε ηεο ζειήλεο θαη ηηο θάζεηο ηεο ζηε
δηάξθεηα ηνπ κήλα, πξνβιέπεη ηηο εθιείςεηο,
έρεη δείθηεο γηα ηε κέηξεζε ηνπ ρξφλνπ θαη
ηήξεζε εκεξνινγίσλ ζε πνιιέο θιίκαθεο
θπθιηθέο θαη ειηθνεηδείο. Θα ήηαλ ρξήζηκν
εξγαιείν γηα αζηξνλνκηθέο παξαηεξήζεηο θαη
δηδαζθαιία. Ξεξαηηέξσ, αθνχ ππνινγίδεη ην
γεσγξαθηθφ πιάηνο (θαη πηζαλψο ην
γεσγξαθηθφ κήθνο), ζα δηεπθφιπλε ηε
ραξηνγξάθεζε θαη ηελ πινήγεζε.