Ringkasan tentang tamadun Melayu dan Pribumi. Power point ini menjelaskan: - tamadun Melayu - kesan agama Islam ke atas tamadun Melayu - tamadun peribumi termasuk Sabah & Sarawak Tajuk ini merupakan sebahagian daripada bab dalam subjek Tamadun Islam dan Tamadun Asia (TITAS) Rujukan: Modul Tamadun Islam dan Tamadun Asia, Penerbit: Pusat Pengajian Umum, Universiti Kebangsaan Malaysia.

1. TAMADUN MELAYU DAN
PRIBUMI
MALAYSIA
DR. HASANAH BINTI ABD. KHAFIDZ
PUSAT PENGAJIAN UMUM
UNIVERSITI KEBANGSAAN MALAYSIA

2. Objektif bahagian ini
u Membincangkan dan memahami tentang:
u perkembangan tamadun Melayu
u budaya dan cara hidup masyarakat Melayu Asli dari etnik Jakun yang mewakili
semenanjung Tanah Melayu
u budaya dan cara hidup etnik yang menjadi pribumi Sabah & Sarawak

3. TAKRIF PRIBUMI
u Pribumi secara umumnya merujuk kepada kumpulan etnik asal kepada wilayah yang
dituntut dan dipertahankan oleh sesebuah negara. Kumpulan etnik ini wujud sebelum
terbentuknya negara bangsa (H.M.Dahlan, 1998). Oleh sebab itu pribumi Malaysia
adalah penduduk asal negara Malaysia yang terdiri daripada orang-orang;
u
u 1. Melayu
u 2. Orang Asli
u 3. Pelbagai kumpulan etnik pribumi Sabah Dan Sarawak.
u
u Orang-orang Melayu yang merupakan penduduk paling ramai di Malaysia juga
terdapat di seluruh pelosok kepulauan Melayu. Bangsa Melayu, seperti bangsa-bangsa
lain di dunia ini telah membina tamadunnya sendiri yang berasaskan kepada Islam.

4. BANGSA ORANG MELAYU DAN
DEMOGRAFI
u Malaysia
u Selatan Siam (Songkla, Narathiwat, Pattani, Satun dan Yala)
u Indonesia
u Selatan Filipina
u Satu pengenalan penting yang mencirikan bangsa-bangsa ini sebagai
bangsa Melayu adalah anutan agama mereka adalah agama Islam dan
mereka bertutur dalam loghat-loghat Melayu.
u Sekiranya ciri Islam ini diketepikan, maka bangsa Melayu ini mendiami
kawasan yang lebih luas iaitu termasuklah seluruh kepulauan Filipina Selatan
Taiwan dan Madagascar. Ciri utamanya ialah bahasa pertuturan mereka ini
ialah bahasa Austronasia atau dikenali juga sebagai bahasa Melayu-Polynesia
dan juga ciri fizikal mereka.

5. BAHASA MELAYU POLYNESIA
(Austronesia)
u keluarga bahasa yang paling besar di dunia
u Iaitu dari segi
u konteks bilangan bahasanya yang dituturkan yang melebihi 500 bahasa
u kawasan geografi yang merangkumi kawasan yang luas daripada
Madagascar di Barat hingga ke Pulau Easter (Rapanui) dan Hawaii di Timur

8. BANGSA MELAYU SEBELUM ISLAM
u menganut agama Hindu, Buddha dan juga kepercayaan animism
u arkeologi di Candi di Lembah Bujang & Sungai Batu Pahat, di Kedah yang menunjukkan
bahawa agama yang menjadi anutan sebahagian daripada masyarakat Melayu ketika
itu ialah agama Hindu
u Kepercayaan seperti ini menyebabkan masyarakat Melayu ketika itu meletakkan
martabat raja-raja mereka seperti dewa dan ini telah mencorakkan sistem sosial
masyarakat Melayu yang berasaskan kepada kelas. Kepercayaan bahawa raja-raja
keturunan dewa-dewa diperkukuhkan lagi dengan sistem kasta yang terdapat dalam
agama Hindu telah memperkukuhkan lagi sistem sosial berdasarkan kepada kelas ini
u Pengaruh agama asal masyarakat Melayu juga wujud dalam beberapa adat yang
diamalkan sehingga ke hari ini umpamanya adat bersanding, adat berinai dan
permainan wayang kulit. Permainan wayang kulit Jawa walaupun mempunyai jalan
cerita yang berdasarkan epik Mahabarata, tetapi ia telah diubah suai oleh ulama-ulama
yang menyebarkan Islam di Tanah Jawa

9. KEDATANGAN ISLAM
u Dua teori yang utama:
u Islam disebarkan oleh mubaligh daripada India.
u Islam disebarkan oleh mubaligh Arab dan Parsi.
u Namun demikian terdapat juga teori yang mengatakan Islam disebarkan
oleh mubaligh daripada China dan Champa.

10. SUMBANGAN ISLAM TERHADAP
PEMBANGUNAN TAMADUN MELAYU
u Setelah kedatangan Islam mereka lebih tertumpu kepada bidang-bidang
yang berunsurkan rasionalisme dan intelektualisme
u mereka lebih giat menganjurkan penulisan dan pentafsiran ilmu-ilmu.
Sehubungan dengan itu muncul pula ulama-ulama dan penulis-penulis
Islam seperti Hamzah Fansuri, Nuruddin ar-Ranirri, Bukhari al-Jauhari,
Shamsuddin al-Sumatrani, Abdul Rauf Singkel. Mereka menulis dalam
bahasa Melayu dan dengan menggunakan tulisan jawi.

11. PEMBINAAN SISTEM SOSIAL
u Kedatangan Islam ke Kepulauan Melayu berjaya melahirkan konsep bangsa
Melayu. Sebelum kedatangan Islam, di Kepulauan Melayu hanya wujud suku-
suku kaum yang berasaskan kepada identiti sendiri. Dengan kedatangan
Islam muncullah bangsa Melayu dengan agama Islam sebagai terasnya.
u Orang Asli merupakan sebahagian daripada rumpun bangsa Melayu. Di
Malaysia, orang-orang Asli terdapat di semua negeri kecuali di Pulau Pinang
dan di Perlis. Orang Asli juga tidak terdapat di Sabah atau Sarawak. Orang
Asli terbahagi kepada 3 kumpulan iaitu;
u Orang Melayu Asli
u Orang Semang (Negrito)
u Orang Senoi (Temiar)

12. ORANG MELAYU ASLI
u Iaitu: kumpulan yang paling hampir kepada orang Melayu dalam serba-
serbi termasuk dari segi perawakan, bahasa dan budaya
u Temuan, Semelai, Jakun, Orang Kanaq, Orang Kuala, Orang Seletar dan
Orang Laut

13. PRIBUMI SABAH
u Penduduk pribumi Sabah tertumpu di persisiran pantai terutamanya di
pantai barat dan pantai timur.
u Kedudukan penempatan mereka menentukan corak ekonomi dan
kebudayaan mereka. Keadaan perhubungan yang sukar dan kawasan
yang luas memisahkan satu kumpulan dengan kumpulan yang lain.
u Oleh sebab itu maka setiap kumpulan membina identiti kumpulan
masing-masing

15. PRIBUMI SARAWAK
u Kawasan utama ialah pesisir pantai dan berhampiran sungai
u Etnik utama ialah Iban