SlideShare a Scribd company logo
1 of 45
Download to read offline
Chương 2: BIẾN ĐỔI Z VÀ ỨNG DỤNG VÀO
HỆ THỐNG XLTH RỜI RẠC
2.1 BIẾN ĐỔI Z
2.2 CÁC TÍNH CHẤT BIẾN ĐỔI Z
2.3 BIẾN ĐỔI Z NGƯỢC
2.4 HÀM TRUYỀN ĐẠT CỦA HỆ XLTH RỜI RẠC
2.5 GIẢI PTSP DÙNG BIẾN ĐỔI Z 1 PHÍA
• Nếu x(n) nhân quả thì : (*) (**)
• Ký hiệu:
x(n) X(z) hay X(z) = Z{x(n)}
X(z) x(n) hay x(n) = Z-1{X(z)}
2.1 BIẾN ĐỔI Z
2.1.1 ĐỊNH NGHĨA BIẾN ĐỔI Z:





0n
n
znxzX )()(
 Z
 
1
Z

Biểu thức (*) còn gọi là biến đổi Z hai phía
• Biến đổi Z của dãy x(n):
Biến đổi Z 1 phía dãy x(n):
(*)
(**)
Trong đó Z – biến số phức





n
n
znxzX )()(
• Miền hội tụ của biến đổi Z - ROC (Region Of Convergence)
là tập hợp tất cả các giá trị Z nằm trong mặt phẳng phức sao
cho X(z) hội tụ.
5.1.2 MIỀN HỘI TỤ CỦA BIẾN ĐỔI Z (ROC)



)2()1()0()(
0
xxxnx
n
1)(lim
1


n
n
nx
00
Im(Z)
Re(z)
Rx+
Rx-
• Để tìm ROC của X(z) ta áp dụng
tiêu chuẩn Cauchy
• Tiêu chuẩn Cauchy:
Một chuỗi có dạng:
hội tụ nếu:
Ví dụ 5.1.1: Tìm biến đổi Z & ROC của:
Giải:
 
n
n
az




0
1
1
1
1
)( 


az
zX
azaz
nn
n




 

1lim
1
1





n
n
znxzX )()(  




n
nn
znua )( 




0
.
n
nn
za
)()( nuanx n

0
ROC
Im(z)
Re(z)
/a/
Theo tiêu chuẩn Cauchy,
X(z) sẽ hội tụ:
Nếu:
Vậy: a
az
zX 

 
Z:ROC;
1
1
)( 1
)1()(  nuanx n
 
m
m
za




1
1
az 1lim
1
1




 

n
n
n
za





n
n
znxzX )()(  




n
nn
znua )1( 




1
.
n
nn
za
  1
0
1
 



m
m
za
  1)(
0
1
 



n
m
zazX 1
1
1



az
0
ROC
Im(z)
Re(z)
/a/
Ví dụ 5.1.1: Tìm biến đổi Z & ROC của:
Giải:
Theo tiêu chuẩn Cauchy,
X(z) sẽ hội tụ:
Nếu:
5.2 CÁC TÍNH CHẤT BIẾN ĐỔI Z
a) Tuyến tính
RROC:)()( 222  zXnx Z
RROC:)()( 111  zXnx Z
)()()()( 22112211 zXazXanxanxa Z

)1()()(  nubnuanx nn ba 
Giải:
• Nếu:
• Thì:
Ví dụ 5.2.1: Tìm biến đổi Z & ROC của:
với
ROC chứa R1 R2
Áp dụng tính chất tuyến tính, ta được:
1
1
1
)( 


az
nua Zn
1
1
1
)1( 


bz
nub Zn
bzR :2
 Znn
nubnua )1()( 11
1
1
1
1



 bzaz
0
ROC
Im(z)
Re(z)/a/
0
ROC
Im(z)
Re(z)
/b/
azR :1
bzaRRR  :21
0
ROC
Im(z)
Re(z)
/b/
/a/
Theo ví dụ 5.1.1 và 5.1.2, ta có:
b) Dịch theo thời gian
a
az
nua Zn


 
z:ROC;
1
1
)( 1
)1()(  nuanx n
)1()(  nuanx n
)1(. 1
 
nuaa n
az
az
azZ


 

:
1 1
1
RROC:)()(  zXnx Z
R'ROC:)()( 0
0  
zXZnnx nZ
R
R
R'




trừ giá trị z=0, khi n0>0
trừ giá trị z=∞, khi n0<0
Ví dụ 5.2.2: Tìm biến đổi Z & ROC của:
Nếu:
Thì:
Với:
Giải:
Theo ví dụ 5.1.1:
Vậy:
c) Nhân với hàm mũ an
)()(1 nuanx n

aR'
az
azXnuanxa Znn


 

z:;1
1
1
1
)()()(
RROC:)()(  zXnx Z
RROC:)()( 1
azaXnxa Zn
 
)()(2 nunx 
1
)()()()( 


 znuzXnunx
n
Z
Giải:
Nếu:
Thì:
Ví dụ 5.2.3: Xét biến đổi Z & ROC của:
và
1:;
1
1
1


 
zR
z
d) Đạo hàm X(z) theo z
)()( nunang n

a
az
zXnuanx Zn


 
z:ROC;
1
1
)()()( 1
RROC:)()(  zXnx Z
RROC:)( 
dz
dX(z)
znxn Z
dz
zdX
zzGnnxng Z )(
)()()(  az
az
az


 

:
)1( 21
1
Giải:
Theo ví dụ 5.1.1:
Nếu:
Thì:
Ví dụ 5.2.4: Tìm biến đổi Z & ROC của:
e) Đảo biến số
Nếu:
Thì:
  )(1)( nuany
n

a
az
zXnuanx Zn


 
z:ROC;
1
1
)()()( 1
RROC:)()(  zXnx Z
RXnx Z
1ROC:)(z)( -1

  )()()(1)( nxnuanuany nn
 
 
a/1z:ROC;
az1
1
za1
1
)z(X)z(Y 11
1




 

• Ví dụ 5.2.5: Tìm biến đổi Z & ROC của:
• Giải: Theo ví dụ 5.1.1:
Áp dụng tính chất đảo biến số:
f) Liên hiệp phức
RROC:)()(  zXnx Z
RXnx Z
 ROC:(z*)*)(*
g) Tích 2 dãy
RRROC:d)(
2
1
)()( 21
1
1121 





 




 c
Z z
XXnxnx
h) Định lý giá trị đầu
Nếu x(n) nhân quả thì: X(z))0(


Z
Limx
RROC:)()( 222  zXnx Z
RROC:)()( 111  zXnx Z
Nếu:
Thì:
Nếu:
Thì:
• Ví dụ 5.2.5: Tìm x(0), biết X(z)=e1/z và x(n) nhân quả
• Giải:
X(z)lim)0(


Z
x
i) Tổng chập 2 dãy
RROC:)()( 222  zXnx Z
RROC:)()( 111  zXnx Z
)()()(*)( 2121 zXzXnxnx Z
 ;ROC có chứa R1  R2
1elim 1/z

Z
Thì:
Nếu:
Theo định lý giá trị đầu:
5.0:;
5.01
1
)()()5.0()( 1


 
zROC
z
zXnunx Zn
2:;
21
1
)()1(2)( 1


 
zROC
z
zHnunh Zn
25,0:;
)21(
1
.
)5.01(
1
)()()( 11


 
zROC
zz
zHzXzY
25,0:;
)21(
1
.
3
4
)5.01(
1
.
3
1
11




 
zROC
zz
)1(2
3
4
)()5.0(
3
1
)(*)()(  nununhnxny nn
Z-1
• Ví dụ 5.2.6: Tìm y(n) = x(n)*h(n), biết:
)()5.0()( nunx n
 )1(2)(  nunh n
• Giải:
TỔNG KẾT CÁC TÍNH CHẤT BIẾN ĐỔI Z
x(n) X(z) R
a1x1(n)+a2x2(n) a1X1(z)+a2X2(z) Chứa R1  R2
x(n-n0) Z-n0 X(z) R’
an x(n) X(a-1z) R
nx(n) -z dX(z)/dz R
x(-n) X(z -1) 1/R
x*(n) X*(z*) R
x1(n)x2(n) R1  R2
x(n) nhân quả x(0)=lim X(z ->∞)
x1(n)*x2(n) X1(z)X2(z) Chứa R1  R2
dvv
v
z
XvX
j C
1
21 )(
2
1 







BIẾN ĐỔI Z MỘT SỐ DÃY THÔNG DỤNG
x(n) X(z) ROC
(n) 1 z
u(n) /z/ >1
-u(-n-1) /z/ <1
an u(n) /z/ > /a/
-an u(-n-1) /z/ < /a/
nan u(n) /z/ > /a/
-nan u(-n-1) /z/ < /a/
cos(on)u(n) (1-z-1coso)/(1-2z-1coso+z-2) /z/ >1
sin(on)u(n) (z-1sino)/(1-2z-1coso+z-2) /z/ >1
1
1
1

 z
1
1
1

 az
21
1
)1( 

 az
az
2.3 BIẾN ĐỔI Z NGƯỢC
2.3.1 CÔNG THỨC BIẾN ĐỔI Z NGƯỢC



C
n
dzz)z(X
j
)n(x 1
2
1

Với C - đường cong khép kín bao quanh gốc tọa độ trong
mặt phẳng phức, nằm trong miền hội tụ của X(z), theo
chiều (+) ngược chiều kim đồng hồ
 Trên thực tế, biểu thức (*) ít được sử dụng do tính chất
phức tạp của phép lấy tích phân vòng
• Các phương pháp biến đổi Z ngược:
 Thặng dư
 Khai triển thành chuỗi luỹ thừa
 Phân tích thành tổng các phân thức tối giản
(*)
5.3.2 PHƯƠNG PHÁP THẶNG DƯ
b) Phương pháp:
• Theo lý thuyết thặng dư, biểu thức biến đổi Z ngược theo
tích phân vòng (*) được xác định bằng tổng các thặng dư
tại tất cả các điểm cực của hàm X(z)zn-1 :
• Thặng dư tại điểm cực Zci bội r của F(z) được định nghĩa:
    cici ZZ
r
cir
r
ZZ zzzF
dz
d
r
zFs 

 

 ))((
)!1(
1
)(Re )1(
)1(
• Thặng dư tại điểm cực đơn Zci của F(z) được định nghĩa:
    cici ZZciZZ zzzFzFs   ))(()(Re
a) Khái niệm thặng dư của 1 hàm tại điểm cực:



C
n
dzzzX
j
nx 1
)(
2
1
)(

• Zci – các điểm cực của X(z)zn-1 nằm trong đường cong C
• Res[X(z)zn-1]z=zci - thặng dư của X(z)zn-1 tại điểm cực zci
Trong đó:
 Tổng cộng các thặng dư tại tất cả các điểm cực, ta
được x(n)
  ciZZ
n
i
zzXs 

 1
)(Re
Ví dụ 5.3.1: Tìm biến đổi Z ngược của:
)2(
)(


z
z
zX
(*)
Giải:



C
n
dzzzX
j
nx 1
)(
2
1
)(
 



C
n
dzz
z
z
j
1
)2(2
1
 






  )2(
Re
z
z
s
n
Thay X(z) vào (*), ta được
• n0:
)2(
)( 1


z
z
zzX
n
n
có 1 điểm cực đơn Zc1=2
Thặng dư tại Zc1=2:
2
)2(
Res







 Z
n
z
z
2
)2(
)2( 









Z
n
z
z
z n
2
• n<0: n
n
zz
zzX 



)2(
1
)( 1 Zc1=2 đơn,
Zc2=0 bội m
m
zz )2(
1


Với: Zc1=2
2
)2(
1
Res







 Z
m
zz m
2
1

2
)2(
)2(
1










Z
m
z
zz
 Chọn C là đường cong khép kín nằm bên ngoài vòng
tròn có bán kính là 2
0
ROC
Im(z)
Re(z)2
C











m
m
m
m )2(
)1()!1(
)!1(
1 1
m
2
1

Vậy, với n<0: 






 )2(
Res
z
z n
0
2
1
2
1
 mm
suy ra 0:2)(  nnx n
hay )(2)( nunx n

Với: Zc2=0 bội m:
0
)2(
1
Res







 Z
m
zz 0
1
1
)2(
1
)!1(
1











Z
m
mm
m
z
zzdz
d
m
5.3.3 PHƯƠNG PHÁP KHAI TRIỂN
THÀNH CHUỖI LUỸ THỪA
Giả thiết X(z) có thể khai triển: 




n
n
n zazX )(
Theo định nghĩa biến đổi Z 




n
n
znxzX )()(
(*)
(**)
Đồng nhất (*) & (**), rút ra: nanx )(
Ví dụ: 5.3.2: Tìm x(n) biết: )321)(1()( 212 
 zzzzX
Giải:
Khai triển X(z) ta được:
 zROC 0:
212
3242)( 
 zzzzzX 



2
2
)(
n
n
znx
Suy ra: ,-2,3}4{1,-2,)(

nx
..............
121 1
 z
Ví dụ: 5.3.3: Tìm x(n) biết: 2:
21
1
)( 1


 
z
z
zX
Giải:
Do ROC của X(z) là /z/>2, nên x(n) sẽ là dãy nhân quả
và sẽ được khai triển thành chuỗi có dạng:





0
)(
n
n
n zazX   2
2
1
10 zazaa
Để có dạng (*), thực hiện phép chia đa thức dưới đây:
(*)
-1
2z-11
2 1
z
1
2 
 z
z2-2 -221
z
z2 -22
22
2 
 z 





0
2)(
n
nn
zzX
)(20:2)( nunnx nn

..............
1111
221 zz 

Ví dụ: 5.3.4: Tìm x(n) biết: 2:
21
1
)( 1


 
z
z
zX
Giải:
Do ROC của X(z) là /z/<2, nên x(n) sẽ là dãy phản nhân
quả và sẽ được khai triển thành chuỗi có dạng:





1
)(
n
n
n zazX  
3
3
2
2
1
1 zazaza
Để có dạng (**), thực hiện phép chia đa thức dưới đây:
(**)
1z2-1 -11

2 11
z
22
2 z

z2-2 2-211
z
z2 2-2
33
2 z
 





1
2)(
n
nn
zzX
)1(20:2)(  nunnx nn
5.3.4 PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH THÀNH
TỔNG CÁC PHÂN THỨC TỐI GIẢN
Xét X(z) là phân thức hữu tỉ có dạng:
)(
)(
)(
zB
zD
zX 
01
1
1
01
1
1
...
...
bzbzbzb
dzdzdzd
N
N
N
N
K
K
K
K


 



0, NKvới:
• Nếu K>N, thực hiện phép chia đa thức, ta được:
)(
)(
)(
zB
zD
zX 
)(
)(
)(
zB
zA
zC 
01
1
1
01
1
1
...
...
)(
bzbzbzb
azazaza
zC N
N
N
N
M
M
M
M


 



Ta được C(z) là đa thức và phân thức A(z)/B(z) có bậc MN
• Nếu KN, thì X(z) có dạng giống phân thức A(z)/B(z)
Việc lấy biến đổi Z ngược đa thức C(z) là đơn giản, vấn
đề phức tạp là tìm biến đổi Z ngược A(z)/B(z) có bậc MN
Xét X(z)/z là phân thức hữu tỉ có bậc MN :
)(
)()(
zB
zA
z
zX

Xét đén các điểm cực của X(z)/z, hay nghiệm của B(z) là
đơn, bội và phức liên hiệp
01
1
1
01
1
1
...
...
bzbzbzb
azazaza
N
N
N
N
M
M
M
M


 



a) Xét X(z)/z có các điểm cực đơn: Zc1, Zc2, Zc3,…. ZcN,
)(
)()(
zB
zA
z
zX

)())((
)(
21 cNccN zzzzzzb
zA



Theo lý thuyết hàm hữu tỉ, X(z)/z phân tích thành:
)(
)()(
zB
zA
z
zX

)()()( 2
2
1
1
cN
N
cc zz
K
zz
K
zz
K





  
 

N
i ci
i
zz
K
1 )(
Với hệ số Ki xác định bởi:
ciZZ
cii zz
z
zX
K

 )(
)(
hay
ciZZ
i
zB
zA
K


)('
)(
Suy ra X(z) có biểu thức:
)1()1()1(
)( 11
2
2
1
1
1







zz
K
zz
K
zz
K
zX
cN
N
cc
 




N
1i
1
ci
i
)zz1(
K
)1(
)( 1


zz
K
zX
ci
i
i
• Nếu ROC: /z/ > /zci/ )()()( nuzKnx n
ciii 
• Nếu ROC: /z/ < /zci/ )1()()(  nuzKnx n
ciii
• Vậy: 


N
i
i nxnx
1
)()(
Xét:
Ví dụ: 5.3.5: Tìm x(n) biết:
65
52
)( 2
2



zz
zz
zX
Giải:
với các miền hội tụ: a) /z/>3, b) /z/<2, c) 2</z/<3
)3)(2(
52



zz
z
)3()2(
21




z
K
z
K
65
52)(
2



zz
z
z
zX
Với các hệ số được tính bởi:
2
1 )2(
)(


Z
z
z
zX
K 1
)3(
52
2




Z
z
z
3
2 )3(
)(


Z
z
z
zX
K 1
)2(
52
3




Z
z
z
)3(
1
)2(
1)(




zzz
zX
)31(
1
)21(
1
)( 11 




zz
zX
Với các miền hội tụ:
)31(
1
)21(
1
)( 11 




zz
zX
a) /z/ > 3 : )(3)(2)( nununx nn

b) /z/ < 2 : )1(3)1(2)(  nununx nn
c) 2</z/<3 : )1n(u3)n(u2)n(x nn

b) Xét X(z)/z có điểm cực Zc1 bội r và các điểm cực đơn:
Zc(r+1),…,ZcN,
)(
)()(
zB
zA
z
zX

)()()(
)(
)1(1 cNrc
r
cN zzzzzzb
zA


 
Theo lý thuyết hàm hữu tỉ, X(z)/z phân tích thành:






 r
c
r
cc zz
K
zz
K
zz
K
z
zX
)()()(
)(
1
2
1
2
1
1


 



N
rl cl
l
r
i
i
i
zz
K
zz
K
11 1 )()(
Với hệ số Ki xác định bởi:
1cZZ
r
1c)ir(
)ir(
i )zz(
z
)z(X
dz
d
)!ir(
1
K










hay clZZ
cll zz
z
zX
K

 )(
)(
)()( )1(
1
cN
N
rc
r
zz
K
zz
K







Vậy ta có biểu thức biến đổi Z ngược là:
Với giả thiết ROC của X(z): /z/ > max{ /zci/ }: i=1N,
biến đổi Z ngược của thành phần Ki/(z-zci)r sẽ là:
 
)(
)!1(
)2)...(1( 1
1
nu
i
ainnn
az
z in
Z
i


 



)()()(
)!1(
)2)...(1(
)(
1
1
1
nuzKnu
i
ainnn
Knx
N
rl
n
cll
inr
i
i 







Ví dụ: 5.3.6: Tìm x(n) biết:
)1()2(
452
)( 2
23



zz
zzz
zX 2: zROC
Giải:
)1()2(
452)(
2
2



zz
zz
z
zX
)1()2()2(
3
2
21






z
K
z
K
z
K
Vậy X(z)/z có biểu thức là:
Với các hệ số được tính bởi:
)1(
1
)2(
2
)2(
1)(
2






zzzz
zX
1
)1(
452
2
2









Z
z
zz
dz
d
2
2
)12(
)12(
1 )2(
)(
)!12(
1










Z
z
z
zX
dz
d
K
2
)1(
452
2
2




Z
z
zz
2
2
)22(
)22(
2 )2(
)(
)!22(
1










Z
z
z
zX
dz
d
K
1
3 )1(
)(


Z
z
z
zX
K 1
)2(
452
1
2
2




Z
z
zz
)1(
1
)21(
2
)21(
1
)( 121
1
1 








zz
z
z
zX 2: zROC
)()(2)(2)( nununnunx nn

c) Xét X(z)/z có cặp điểm cực Zc1 và Z*c1 phức liên hiệp,
các điểm cực còn lại đơn: Zc3,…,ZcN,
)(
)()(
zB
zA
z
zX

)())()((
)(
3
*
11 cNcccN zzzzzzzzb
zA



X(z)/z được phân tích thành:
)()()()(
)(
3
3
*
1
2
1
1
cN
N
ccc zz
K
zz
K
zz
K
zz
K
z
zX







 

 





N
i ci
i
cc zz
K
zz
K
zz
K
z
zX
3
*
1
2
1
1
)()()(
)(
Với các hệ số K1, Ki được tính giống điểm cực đơn:
Ni:)zz(
z
)z(X
K
ciZZ
cii 

1
Xét :
Do các hệ số A(z), B(z) là thực, nên K2=K1
*
)(
*
)(
)(
*
1
1
1
11
cc zz
K
zz
K
z
zX




)1(
*
)1(
)( 1*
1
1
1
1
1
1 




zz
K
zz
K
zX
cc
Nếu gọi:
j
eKK 11 
j
cc ezz 11 
Và giả thiết ROC: /z/>max{/zci/}:
       )n(uzKzKnx
n*
c
*n
c 11111 
)n(u)ncos(zK
n
c   112
  )n(uzK)ncos(zK)n(x
N
i
n
cii
n
c






 
3
112 Vậy:
2:
)1)(22(
)( 2



 z
zzz
z
zXVí dụ: 5.3.7: Tìm x(n) biết:
Giải:
)1)(22(
1)(
2



zzzz
zX
   )1()1()1(
1



zjzjz
    )1()1()1(
3
*
11






z
K
jz
K
jz
K
  2
1
)1()1(
1
1
1 



 jZ
zjz
K
)()()
4
cos()2()( nununnx n


1
)22(
1
1
23 



Z
zz
K
    )1(
1
)1(1
2/1
)1(1
2/1
)( 111 







zzjzj
zX 2z
2.4 HÀM TRUYỀN ĐẠT CỦA HỆ THỐNG TTBB
2.4.1 Định nghĩa hàm truyền đạt
h(n)x(n) y(n)=x(n)*h(n)Miền n:
Miền Z: H(z)X(z) Y(z)=X(z)H(z)
Z
h(n) Z H(z): gọi là hàm truyền đạt H(z)=Y(z)/X(z)
2.4.2 Hàm truyền đạt được biểu diễn theo các hệ số PTSP



M
r
k
N
k
k rnxbknya
00
)()( 





M
r
r
k
N
k
k
k zbzXzazY
00
)()(
Z
)(
)(
)(
zX
zY
zH  





N
k
k
k
M
r
r
r zazb
00
Ví dụ: 5.4.1: Tìm H(z) và h(n) của hệ thống nhân quả cho bởi:
Giải:
y(n) - 5y(n-1) + 6y(n-2) = 2x(n) - 5x(n-1)
21
1
651
52
)(
)(
)( 




zz
z
zX
zY
zH
)3()2(
21




z
K
z
K
)31(
1
)21(
1
)( 11 




zz
zH
Lấy biến đổi Z hai vế PTSP và áp dụng tính chất dịch theo t/g:
   121
52)(651)( 
 zzXzzzY
65
52
2
2



zz
zz
)3)(2(
52)(



zz
z
z
zH
Do hệ thống nhân quả nên: h(n) = ( 2n + 3n ) u(n)
1
2)3(
52
1 



zz
z
K 1
3)2(
52
2 



zz
z
K
2.4.3 Hàm truyền đạt của các hệ thống ghép nối
a. Ghép nối tiếp
 Miền Z:
h2(n)x(n) y(n)h1(n)
x(n) y(n)h(n)=h1(n)*h2(n)

 Miền n:
H2(z)X(z) Y(z)H1(z)
X(z) Y(z)H(z)=H1(z)H2(z)

Theo tính chất tổng chập: h1(n)*h2(n) Z H1(z)H2(z)
2.4.3 Hàm truyền đạt của các hệ thống ghép nối (tt)
b. Ghép song song
 Miền Z:

h2(n)
x(n) y(n)
h1(n)
+
x(n) y(n)h1(n)+h2(n)
 Miền n:
H2(z)
X(z) Y(z)
H1(z)
+
X(z) Y(z)H1(z)+H2(z)
2.4.4 Tính nhân quả và ổn định của hệ TTBB rời rạc
a. Tính nhân quả
Hệ thống TTBB là nhân quả h(n) = 0 : n<0 Miền n:
Do h(n) là tín hiệu nhân quả, nên miền hội tụ H(z) sẽ là:
)())((
)(
)(
21 cNccN zzzzzzb
zA
zH



 cNccc zzzzz ,,,max 21
max

Hệ thống TTBB
là nhân quả
 Miền Z:
 cNccc zzzzz ,,,max 21
max

ROC của H(z) là:
Re(z)
0
ROC
Im(z)
/zc/max
Hệ thống TTBB là ổn định
2.4.4 Tính nhân quả và ổn định của hệ TTBB rời rạc (tt)
b. Tính ổn định
 Miền n: 

n
nh )(
 Miền Z:





n
n
znhzH )()( 




n
n
znh )( n
n
znh 


 )(




n
nhzH )()( : khi 1z
Hệ thống TTBB
là ổn định
ROC của H(z)
có chứa /z/=1
Theo đ/k ổn định (*), nhận thấy H(z) cũng sẽ hội tụ với /z/=1
(*)
Re(z)
0
ROC
Im(z)
/zc/max
c. Tính nhân quả và ổn định
Hệ thống TTBB
là nhân quả  cNccc zzzzz ,,,max 21
max

ROC của H(z) là:
Hệ thống TTBB
là ổn định
ROC của H(z) có chứa /z/=1
Hệ thống TTBB
là nhân quả
và ổn định
và
ROC của H(z) là:
max
czz  1
max
cz
/z/=1
Ví dụ: 5.4.1: Tìm h(n) của hệ thống, biết:
Giải:
)2()2/1(
21




z
K
z
K
  )21(
1
)2/1(1
1
)( 11 




zz
zH
252
54
)( 2
2



zz
zz
zH
)2)(2/1(2
54)(



zz
z
z
zH
a. Hệ thống nhân quả (/z/>2): h(n)=[(1/2)n + 2n] u(n)
a. Để hệ thống là nhân quả
b. Để hệ thống là ổn định
c. Để hệ thống là nhân quả và ổn định
)2(
1
)2/1(
1




zz
b. Hệ thống ổn định (1/2</z/<2): h(n)=(1/2)n u(n) - 2n u(-n-1)
c. Hệ thống nhân quả và ổn định:
ROC: /z/>2 không thể chứa /z/=1  không tồn tại h(n)
2.5 GIẢI PTSP DÙNG BIẾN ĐỔI Z 1 PHÍA
Tổng quát, biến đổi Z 1 phía của y(n-k):
)( kny  



k
r
krk
zryzYz
1
)()(
Z
1 phía
)1( ny
z
1 phía
 


 21
0
)1()0()1()1( zyzyyzny n
n
   11
)1()0()1( zyyzy
)()1( 1
zYzy 

)2( ny
z
1 phía
 


 21
0
)0()1()2()2( zyzyyzny n
n
   121
)1()0()1()2( zyyzzyy
)()1()2( 21
zYzzyy 

Ví dụ 5.5.1: Hãy giải PTSP dùng biến đổi Z 1 phía
y(n) – 3y(n–1) +2 y(n-2) = x(n) : n0
biết: x(n)=3n-2u(n) và y(-1)=-1/3; y(-2)= -4/9
Giải:
Lấy biến đổi Z 1 phía hai vế PTSP:
Y(z) - 3[y(-1)+z-1Y(z)] + 2[y(-2)+y(-1)z-1+z-2Y(z)] = X(z) (*)
Thay y(-1)=-1/3; y(-2)= -4/9 và X(z)=3-2/(1-3z-1) vào (*), rút ra:
)3(
1
.
2
1
)1(
1
.
2
1
)3)(1(
1)(






zzzzz
zY
)31(
1
.
2
1
)1(
1
.
2
1
)( 11 




zz
zY
  )(13
2
1
)( nuny n


More Related Content

Similar to Chuong 2 th va ht

3. Nh13-Tich 3 lop.ppt
3. Nh13-Tich 3 lop.ppt3. Nh13-Tich 3 lop.ppt
3. Nh13-Tich 3 lop.pptTHUNH164176
 
giao_trinh_ham_phuc.pdf
giao_trinh_ham_phuc.pdfgiao_trinh_ham_phuc.pdf
giao_trinh_ham_phuc.pdfNguynHuyn173
 
Chuyên đề 2 hàm số bậc i và ii
Chuyên đề 2 hàm số bậc i và iiChuyên đề 2 hàm số bậc i và ii
Chuyên đề 2 hàm số bậc i và iiphamchidac
 
Chuyen de-ham-so-bac-i-va-ii
Chuyen de-ham-so-bac-i-va-iiChuyen de-ham-so-bac-i-va-ii
Chuyen de-ham-so-bac-i-va-iiNguyen Van Tai
 
tichphanboiba.pdf
tichphanboiba.pdftichphanboiba.pdf
tichphanboiba.pdfPhmKinTrung
 
Bộ sách về phương trình hàm
Bộ sách về phương trình hàmBộ sách về phương trình hàm
Bộ sách về phương trình hàmThế Giới Tinh Hoa
 
Tai lieu Luyen thi Dai hoc - De thi tham khao mon Toan - Ma de 102
Tai lieu Luyen thi Dai hoc - De thi tham khao mon Toan - Ma de 102Tai lieu Luyen thi Dai hoc - De thi tham khao mon Toan - Ma de 102
Tai lieu Luyen thi Dai hoc - De thi tham khao mon Toan - Ma de 102Trungtâmluyệnthi Qsc
 
xử lý số tín hiệu -Chuong 4
xử lý số tín hiệu -Chuong 4xử lý số tín hiệu -Chuong 4
xử lý số tín hiệu -Chuong 4Ngai Hoang Van
 
HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC
HÀM SỐ LƯỢNG GIÁCHÀM SỐ LƯỢNG GIÁC
HÀM SỐ LƯỢNG GIÁCDANAMATH
 
20 chuyen de boi duong toan 8
20 chuyen de boi duong toan 820 chuyen de boi duong toan 8
20 chuyen de boi duong toan 8cunbeo
 
chuyen de tich phan on thi dai hoc
chuyen de tich phan on thi dai hocchuyen de tich phan on thi dai hoc
chuyen de tich phan on thi dai hocHoàng Thái Việt
 
Bai tap ds 10 chuong 2[phongmath]
Bai tap ds 10 chuong 2[phongmath]Bai tap ds 10 chuong 2[phongmath]
Bai tap ds 10 chuong 2[phongmath]phongmathbmt
 
On thi cap_toc_dh2011_so_phuc_loan_8673
On thi cap_toc_dh2011_so_phuc_loan_8673On thi cap_toc_dh2011_so_phuc_loan_8673
On thi cap_toc_dh2011_so_phuc_loan_8673Thanh Danh
 
Tom tat cong thuc XSTK
Tom tat cong thuc XSTKTom tat cong thuc XSTK
Tom tat cong thuc XSTKGIALANG
 
Tom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstkTom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstkSangng11
 
Tom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstkTom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstkKhnhTrnh10
 
Tom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstkTom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstkPhi Phi
 
Www2.hcmuaf.edu.vn data hnky_file_tài liệu xstk_tom tat cong thuc xstk
Www2.hcmuaf.edu.vn data hnky_file_tài liệu xstk_tom tat cong thuc xstkWww2.hcmuaf.edu.vn data hnky_file_tài liệu xstk_tom tat cong thuc xstk
Www2.hcmuaf.edu.vn data hnky_file_tài liệu xstk_tom tat cong thuc xstkNgọc Mẩu
 
Tom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstkTom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstkNhân Quang
 
Tom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstkTom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstkduc do
 

Similar to Chuong 2 th va ht (20)

3. Nh13-Tich 3 lop.ppt
3. Nh13-Tich 3 lop.ppt3. Nh13-Tich 3 lop.ppt
3. Nh13-Tich 3 lop.ppt
 
giao_trinh_ham_phuc.pdf
giao_trinh_ham_phuc.pdfgiao_trinh_ham_phuc.pdf
giao_trinh_ham_phuc.pdf
 
Chuyên đề 2 hàm số bậc i và ii
Chuyên đề 2 hàm số bậc i và iiChuyên đề 2 hàm số bậc i và ii
Chuyên đề 2 hàm số bậc i và ii
 
Chuyen de-ham-so-bac-i-va-ii
Chuyen de-ham-so-bac-i-va-iiChuyen de-ham-so-bac-i-va-ii
Chuyen de-ham-so-bac-i-va-ii
 
tichphanboiba.pdf
tichphanboiba.pdftichphanboiba.pdf
tichphanboiba.pdf
 
Bộ sách về phương trình hàm
Bộ sách về phương trình hàmBộ sách về phương trình hàm
Bộ sách về phương trình hàm
 
Tai lieu Luyen thi Dai hoc - De thi tham khao mon Toan - Ma de 102
Tai lieu Luyen thi Dai hoc - De thi tham khao mon Toan - Ma de 102Tai lieu Luyen thi Dai hoc - De thi tham khao mon Toan - Ma de 102
Tai lieu Luyen thi Dai hoc - De thi tham khao mon Toan - Ma de 102
 
xử lý số tín hiệu -Chuong 4
xử lý số tín hiệu -Chuong 4xử lý số tín hiệu -Chuong 4
xử lý số tín hiệu -Chuong 4
 
HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC
HÀM SỐ LƯỢNG GIÁCHÀM SỐ LƯỢNG GIÁC
HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC
 
20 chuyen de boi duong toan 8
20 chuyen de boi duong toan 820 chuyen de boi duong toan 8
20 chuyen de boi duong toan 8
 
chuyen de tich phan on thi dai hoc
chuyen de tich phan on thi dai hocchuyen de tich phan on thi dai hoc
chuyen de tich phan on thi dai hoc
 
Bai tap ds 10 chuong 2[phongmath]
Bai tap ds 10 chuong 2[phongmath]Bai tap ds 10 chuong 2[phongmath]
Bai tap ds 10 chuong 2[phongmath]
 
On thi cap_toc_dh2011_so_phuc_loan_8673
On thi cap_toc_dh2011_so_phuc_loan_8673On thi cap_toc_dh2011_so_phuc_loan_8673
On thi cap_toc_dh2011_so_phuc_loan_8673
 
Tom tat cong thuc XSTK
Tom tat cong thuc XSTKTom tat cong thuc XSTK
Tom tat cong thuc XSTK
 
Tom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstkTom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstk
 
Tom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstkTom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstk
 
Tom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstkTom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstk
 
Www2.hcmuaf.edu.vn data hnky_file_tài liệu xstk_tom tat cong thuc xstk
Www2.hcmuaf.edu.vn data hnky_file_tài liệu xstk_tom tat cong thuc xstkWww2.hcmuaf.edu.vn data hnky_file_tài liệu xstk_tom tat cong thuc xstk
Www2.hcmuaf.edu.vn data hnky_file_tài liệu xstk_tom tat cong thuc xstk
 
Tom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstkTom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstk
 
Tom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstkTom tat cong thuc xstk
Tom tat cong thuc xstk
 

Recently uploaded

Đồ án Điều khiển không cảm biến động cơ PMSM cho truyền động kéo ô tô
Đồ án Điều khiển không cảm biến động cơ PMSM cho truyền động kéo ô tôĐồ án Điều khiển không cảm biến động cơ PMSM cho truyền động kéo ô tô
Đồ án Điều khiển không cảm biến động cơ PMSM cho truyền động kéo ô tôlamluanvan.net Viết thuê luận văn
 
Đồ án Năng lượng gió đi sâu tìm hiểu điểm công suất cực đại cho tuabin gió
Đồ án Năng lượng gió đi sâu tìm hiểu điểm công suất cực đại cho tuabin gióĐồ án Năng lượng gió đi sâu tìm hiểu điểm công suất cực đại cho tuabin gió
Đồ án Năng lượng gió đi sâu tìm hiểu điểm công suất cực đại cho tuabin giólamluanvan.net Viết thuê luận văn
 
Đồ án Tìm hiểu máy điện không đồng bộ rô to dây quấn, thiết kế mạch khởi động...
Đồ án Tìm hiểu máy điện không đồng bộ rô to dây quấn, thiết kế mạch khởi động...Đồ án Tìm hiểu máy điện không đồng bộ rô to dây quấn, thiết kế mạch khởi động...
Đồ án Tìm hiểu máy điện không đồng bộ rô to dây quấn, thiết kế mạch khởi động...lamluanvan.net Viết thuê luận văn
 
Đồ án Tìm hiểu các hệ thống khí nén, đi sâu phân tích nguyên lý hoạt động của...
Đồ án Tìm hiểu các hệ thống khí nén, đi sâu phân tích nguyên lý hoạt động của...Đồ án Tìm hiểu các hệ thống khí nén, đi sâu phân tích nguyên lý hoạt động của...
Đồ án Tìm hiểu các hệ thống khí nén, đi sâu phân tích nguyên lý hoạt động của...lamluanvan.net Viết thuê luận văn
 
ĐỒ ÁN NHẬN DẠNG VÂN TAY TẠI PHÒNG XUẤT NHẬP CẢNH, GỬI DỮ LIỆU QUA INTERNET
ĐỒ ÁN NHẬN DẠNG VÂN TAY TẠI PHÒNG XUẤT NHẬP CẢNH, GỬI DỮ LIỆU QUA INTERNETĐỒ ÁN NHẬN DẠNG VÂN TAY TẠI PHÒNG XUẤT NHẬP CẢNH, GỬI DỮ LIỆU QUA INTERNET
ĐỒ ÁN NHẬN DẠNG VÂN TAY TẠI PHÒNG XUẤT NHẬP CẢNH, GỬI DỮ LIỆU QUA INTERNETlamluanvan.net Viết thuê luận văn
 
Đồ án Nghiên cứu quá trình sản xuất của nhà máy nước. Đi sâu hệ thống ổn định...
Đồ án Nghiên cứu quá trình sản xuất của nhà máy nước. Đi sâu hệ thống ổn định...Đồ án Nghiên cứu quá trình sản xuất của nhà máy nước. Đi sâu hệ thống ổn định...
Đồ án Nghiên cứu quá trình sản xuất của nhà máy nước. Đi sâu hệ thống ổn định...lamluanvan.net Viết thuê luận văn
 
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu trích ly pectin từ vỏ thanh long bằng phương pháp...
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu trích ly pectin từ vỏ thanh long bằng phương pháp...Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu trích ly pectin từ vỏ thanh long bằng phương pháp...
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu trích ly pectin từ vỏ thanh long bằng phương pháp...lamluanvan.net Viết thuê luận văn
 
ĐỒ ÁN NGHIÊN CỨU CÁC GIẢI PHÁP THIẾT KẾ NGÔI NHÀ THÔNG MINH
ĐỒ ÁN NGHIÊN CỨU CÁC GIẢI PHÁP THIẾT KẾ NGÔI NHÀ THÔNG MINHĐỒ ÁN NGHIÊN CỨU CÁC GIẢI PHÁP THIẾT KẾ NGÔI NHÀ THÔNG MINH
ĐỒ ÁN NGHIÊN CỨU CÁC GIẢI PHÁP THIẾT KẾ NGÔI NHÀ THÔNG MINHlamluanvan.net Viết thuê luận văn
 
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu sản xuất xà phòng tự nhiên quy mô phòng thí nghiệm
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu sản xuất xà phòng tự nhiên quy mô phòng thí nghiệmĐồ án tốt nghiệp Nghiên cứu sản xuất xà phòng tự nhiên quy mô phòng thí nghiệm
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu sản xuất xà phòng tự nhiên quy mô phòng thí nghiệmlamluanvan.net Viết thuê luận văn
 
Đồ án Nghiên cứu các loại máy phát điện, đi sâu phân tích hệ thống ổn định đi...
Đồ án Nghiên cứu các loại máy phát điện, đi sâu phân tích hệ thống ổn định đi...Đồ án Nghiên cứu các loại máy phát điện, đi sâu phân tích hệ thống ổn định đi...
Đồ án Nghiên cứu các loại máy phát điện, đi sâu phân tích hệ thống ổn định đi...lamluanvan.net Viết thuê luận văn
 
Đồ án Kỹ thuật thực phẩm Tính toán thiết kế thiết bị sấy thùng quay sấy đậu x...
Đồ án Kỹ thuật thực phẩm Tính toán thiết kế thiết bị sấy thùng quay sấy đậu x...Đồ án Kỹ thuật thực phẩm Tính toán thiết kế thiết bị sấy thùng quay sấy đậu x...
Đồ án Kỹ thuật thực phẩm Tính toán thiết kế thiết bị sấy thùng quay sấy đậu x...lamluanvan.net Viết thuê luận văn
 
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu, đề xuất quy trình chế biến sữa gạo từ gạo đen hữ...
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu, đề xuất quy trình chế biến sữa gạo từ gạo đen hữ...Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu, đề xuất quy trình chế biến sữa gạo từ gạo đen hữ...
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu, đề xuất quy trình chế biến sữa gạo từ gạo đen hữ...lamluanvan.net Viết thuê luận văn
 
Đồ án Pin mặt trời, tìm hiểu phương pháp đảm bảo công suất tối đa của dàn pin...
Đồ án Pin mặt trời, tìm hiểu phương pháp đảm bảo công suất tối đa của dàn pin...Đồ án Pin mặt trời, tìm hiểu phương pháp đảm bảo công suất tối đa của dàn pin...
Đồ án Pin mặt trời, tìm hiểu phương pháp đảm bảo công suất tối đa của dàn pin...lamluanvan.net Viết thuê luận văn
 
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu mô hình thu hồi dinh dưỡng từ nước thải thủy sản
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu mô hình thu hồi dinh dưỡng từ nước thải thủy sảnĐồ án tốt nghiệp Nghiên cứu mô hình thu hồi dinh dưỡng từ nước thải thủy sản
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu mô hình thu hồi dinh dưỡng từ nước thải thủy sảnlamluanvan.net Viết thuê luận văn
 
Đồ án Nghiên cứu cấu tạo và nguyên lý hoạt động của máy cán, đi sâu tìm hiểu ...
Đồ án Nghiên cứu cấu tạo và nguyên lý hoạt động của máy cán, đi sâu tìm hiểu ...Đồ án Nghiên cứu cấu tạo và nguyên lý hoạt động của máy cán, đi sâu tìm hiểu ...
Đồ án Nghiên cứu cấu tạo và nguyên lý hoạt động của máy cán, đi sâu tìm hiểu ...lamluanvan.net Viết thuê luận văn
 
Đồ án Năng lượng mặt trời đi sâu tìm hiểu thuật toán P-O bám điểm công suất c...
Đồ án Năng lượng mặt trời đi sâu tìm hiểu thuật toán P-O bám điểm công suất c...Đồ án Năng lượng mặt trời đi sâu tìm hiểu thuật toán P-O bám điểm công suất c...
Đồ án Năng lượng mặt trời đi sâu tìm hiểu thuật toán P-O bám điểm công suất c...lamluanvan.net Viết thuê luận văn
 

Recently uploaded (20)

Đồ án Điều khiển không cảm biến động cơ PMSM cho truyền động kéo ô tô
Đồ án Điều khiển không cảm biến động cơ PMSM cho truyền động kéo ô tôĐồ án Điều khiển không cảm biến động cơ PMSM cho truyền động kéo ô tô
Đồ án Điều khiển không cảm biến động cơ PMSM cho truyền động kéo ô tô
 
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP THIẾT KẾ MÔ HÌNH MÁY IN 3D
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP THIẾT KẾ MÔ HÌNH MÁY IN 3DĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP THIẾT KẾ MÔ HÌNH MÁY IN 3D
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP THIẾT KẾ MÔ HÌNH MÁY IN 3D
 
Đồ án Năng lượng gió đi sâu tìm hiểu điểm công suất cực đại cho tuabin gió
Đồ án Năng lượng gió đi sâu tìm hiểu điểm công suất cực đại cho tuabin gióĐồ án Năng lượng gió đi sâu tìm hiểu điểm công suất cực đại cho tuabin gió
Đồ án Năng lượng gió đi sâu tìm hiểu điểm công suất cực đại cho tuabin gió
 
Đồ án Tìm hiểu máy điện không đồng bộ rô to dây quấn, thiết kế mạch khởi động...
Đồ án Tìm hiểu máy điện không đồng bộ rô to dây quấn, thiết kế mạch khởi động...Đồ án Tìm hiểu máy điện không đồng bộ rô to dây quấn, thiết kế mạch khởi động...
Đồ án Tìm hiểu máy điện không đồng bộ rô to dây quấn, thiết kế mạch khởi động...
 
Đồ án Tìm hiểu các hệ thống khí nén, đi sâu phân tích nguyên lý hoạt động của...
Đồ án Tìm hiểu các hệ thống khí nén, đi sâu phân tích nguyên lý hoạt động của...Đồ án Tìm hiểu các hệ thống khí nén, đi sâu phân tích nguyên lý hoạt động của...
Đồ án Tìm hiểu các hệ thống khí nén, đi sâu phân tích nguyên lý hoạt động của...
 
ĐỒ ÁN NHẬN DẠNG VÂN TAY TẠI PHÒNG XUẤT NHẬP CẢNH, GỬI DỮ LIỆU QUA INTERNET
ĐỒ ÁN NHẬN DẠNG VÂN TAY TẠI PHÒNG XUẤT NHẬP CẢNH, GỬI DỮ LIỆU QUA INTERNETĐỒ ÁN NHẬN DẠNG VÂN TAY TẠI PHÒNG XUẤT NHẬP CẢNH, GỬI DỮ LIỆU QUA INTERNET
ĐỒ ÁN NHẬN DẠNG VÂN TAY TẠI PHÒNG XUẤT NHẬP CẢNH, GỬI DỮ LIỆU QUA INTERNET
 
Đồ án Nghiên cứu quá trình sản xuất của nhà máy nước. Đi sâu hệ thống ổn định...
Đồ án Nghiên cứu quá trình sản xuất của nhà máy nước. Đi sâu hệ thống ổn định...Đồ án Nghiên cứu quá trình sản xuất của nhà máy nước. Đi sâu hệ thống ổn định...
Đồ án Nghiên cứu quá trình sản xuất của nhà máy nước. Đi sâu hệ thống ổn định...
 
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu trích ly pectin từ vỏ thanh long bằng phương pháp...
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu trích ly pectin từ vỏ thanh long bằng phương pháp...Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu trích ly pectin từ vỏ thanh long bằng phương pháp...
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu trích ly pectin từ vỏ thanh long bằng phương pháp...
 
ĐỒ ÁN NGHIÊN CỨU CÁC GIẢI PHÁP THIẾT KẾ NGÔI NHÀ THÔNG MINH
ĐỒ ÁN NGHIÊN CỨU CÁC GIẢI PHÁP THIẾT KẾ NGÔI NHÀ THÔNG MINHĐỒ ÁN NGHIÊN CỨU CÁC GIẢI PHÁP THIẾT KẾ NGÔI NHÀ THÔNG MINH
ĐỒ ÁN NGHIÊN CỨU CÁC GIẢI PHÁP THIẾT KẾ NGÔI NHÀ THÔNG MINH
 
Đồ án Triển khai tổng đài IP FreePBX – Sangoma
Đồ án Triển khai tổng đài IP FreePBX – SangomaĐồ án Triển khai tổng đài IP FreePBX – Sangoma
Đồ án Triển khai tổng đài IP FreePBX – Sangoma
 
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu sản xuất xà phòng tự nhiên quy mô phòng thí nghiệm
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu sản xuất xà phòng tự nhiên quy mô phòng thí nghiệmĐồ án tốt nghiệp Nghiên cứu sản xuất xà phòng tự nhiên quy mô phòng thí nghiệm
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu sản xuất xà phòng tự nhiên quy mô phòng thí nghiệm
 
Đồ án Nghiên cứu các loại máy phát điện, đi sâu phân tích hệ thống ổn định đi...
Đồ án Nghiên cứu các loại máy phát điện, đi sâu phân tích hệ thống ổn định đi...Đồ án Nghiên cứu các loại máy phát điện, đi sâu phân tích hệ thống ổn định đi...
Đồ án Nghiên cứu các loại máy phát điện, đi sâu phân tích hệ thống ổn định đi...
 
Đồ án Kỹ thuật thực phẩm Tính toán thiết kế thiết bị sấy thùng quay sấy đậu x...
Đồ án Kỹ thuật thực phẩm Tính toán thiết kế thiết bị sấy thùng quay sấy đậu x...Đồ án Kỹ thuật thực phẩm Tính toán thiết kế thiết bị sấy thùng quay sấy đậu x...
Đồ án Kỹ thuật thực phẩm Tính toán thiết kế thiết bị sấy thùng quay sấy đậu x...
 
ĐỒ ÁN THIẾT BỊ HỖ TRỢ NGƯỜI KHIẾM THỊ.doc
ĐỒ ÁN THIẾT BỊ HỖ TRỢ NGƯỜI KHIẾM THỊ.docĐỒ ÁN THIẾT BỊ HỖ TRỢ NGƯỜI KHIẾM THỊ.doc
ĐỒ ÁN THIẾT BỊ HỖ TRỢ NGƯỜI KHIẾM THỊ.doc
 
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu, đề xuất quy trình chế biến sữa gạo từ gạo đen hữ...
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu, đề xuất quy trình chế biến sữa gạo từ gạo đen hữ...Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu, đề xuất quy trình chế biến sữa gạo từ gạo đen hữ...
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu, đề xuất quy trình chế biến sữa gạo từ gạo đen hữ...
 
Đồ án Pin mặt trời, tìm hiểu phương pháp đảm bảo công suất tối đa của dàn pin...
Đồ án Pin mặt trời, tìm hiểu phương pháp đảm bảo công suất tối đa của dàn pin...Đồ án Pin mặt trời, tìm hiểu phương pháp đảm bảo công suất tối đa của dàn pin...
Đồ án Pin mặt trời, tìm hiểu phương pháp đảm bảo công suất tối đa của dàn pin...
 
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu mô hình thu hồi dinh dưỡng từ nước thải thủy sản
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu mô hình thu hồi dinh dưỡng từ nước thải thủy sảnĐồ án tốt nghiệp Nghiên cứu mô hình thu hồi dinh dưỡng từ nước thải thủy sản
Đồ án tốt nghiệp Nghiên cứu mô hình thu hồi dinh dưỡng từ nước thải thủy sản
 
Đồ án Nghiên cứu cấu tạo và nguyên lý hoạt động của máy cán, đi sâu tìm hiểu ...
Đồ án Nghiên cứu cấu tạo và nguyên lý hoạt động của máy cán, đi sâu tìm hiểu ...Đồ án Nghiên cứu cấu tạo và nguyên lý hoạt động của máy cán, đi sâu tìm hiểu ...
Đồ án Nghiên cứu cấu tạo và nguyên lý hoạt động của máy cán, đi sâu tìm hiểu ...
 
Đồ án Giám sát hệ thống đèn chiếu sáng.doc
Đồ án Giám sát hệ thống đèn chiếu sáng.docĐồ án Giám sát hệ thống đèn chiếu sáng.doc
Đồ án Giám sát hệ thống đèn chiếu sáng.doc
 
Đồ án Năng lượng mặt trời đi sâu tìm hiểu thuật toán P-O bám điểm công suất c...
Đồ án Năng lượng mặt trời đi sâu tìm hiểu thuật toán P-O bám điểm công suất c...Đồ án Năng lượng mặt trời đi sâu tìm hiểu thuật toán P-O bám điểm công suất c...
Đồ án Năng lượng mặt trời đi sâu tìm hiểu thuật toán P-O bám điểm công suất c...
 

Chuong 2 th va ht

  • 1. Chương 2: BIẾN ĐỔI Z VÀ ỨNG DỤNG VÀO HỆ THỐNG XLTH RỜI RẠC 2.1 BIẾN ĐỔI Z 2.2 CÁC TÍNH CHẤT BIẾN ĐỔI Z 2.3 BIẾN ĐỔI Z NGƯỢC 2.4 HÀM TRUYỀN ĐẠT CỦA HỆ XLTH RỜI RẠC 2.5 GIẢI PTSP DÙNG BIẾN ĐỔI Z 1 PHÍA
  • 2. • Nếu x(n) nhân quả thì : (*) (**) • Ký hiệu: x(n) X(z) hay X(z) = Z{x(n)} X(z) x(n) hay x(n) = Z-1{X(z)} 2.1 BIẾN ĐỔI Z 2.1.1 ĐỊNH NGHĨA BIẾN ĐỔI Z:      0n n znxzX )()(  Z   1 Z  Biểu thức (*) còn gọi là biến đổi Z hai phía • Biến đổi Z của dãy x(n): Biến đổi Z 1 phía dãy x(n): (*) (**) Trong đó Z – biến số phức      n n znxzX )()(
  • 3. • Miền hội tụ của biến đổi Z - ROC (Region Of Convergence) là tập hợp tất cả các giá trị Z nằm trong mặt phẳng phức sao cho X(z) hội tụ. 5.1.2 MIỀN HỘI TỤ CỦA BIẾN ĐỔI Z (ROC)    )2()1()0()( 0 xxxnx n 1)(lim 1   n n nx 00 Im(Z) Re(z) Rx+ Rx- • Để tìm ROC của X(z) ta áp dụng tiêu chuẩn Cauchy • Tiêu chuẩn Cauchy: Một chuỗi có dạng: hội tụ nếu:
  • 4. Ví dụ 5.1.1: Tìm biến đổi Z & ROC của: Giải:   n n az     0 1 1 1 1 )(    az zX azaz nn n        1lim 1 1      n n znxzX )()(       n nn znua )(      0 . n nn za )()( nuanx n  0 ROC Im(z) Re(z) /a/ Theo tiêu chuẩn Cauchy, X(z) sẽ hội tụ: Nếu: Vậy: a az zX     Z:ROC; 1 1 )( 1
  • 5. )1()(  nuanx n   m m za     1 1 az 1lim 1 1        n n n za      n n znxzX )()(       n nn znua )1(      1 . n nn za   1 0 1      m m za   1)( 0 1      n m zazX 1 1 1    az 0 ROC Im(z) Re(z) /a/ Ví dụ 5.1.1: Tìm biến đổi Z & ROC của: Giải: Theo tiêu chuẩn Cauchy, X(z) sẽ hội tụ: Nếu:
  • 6. 5.2 CÁC TÍNH CHẤT BIẾN ĐỔI Z a) Tuyến tính RROC:)()( 222  zXnx Z RROC:)()( 111  zXnx Z )()()()( 22112211 zXazXanxanxa Z  )1()()(  nubnuanx nn ba  Giải: • Nếu: • Thì: Ví dụ 5.2.1: Tìm biến đổi Z & ROC của: với ROC chứa R1 R2
  • 7. Áp dụng tính chất tuyến tính, ta được: 1 1 1 )(    az nua Zn 1 1 1 )1(    bz nub Zn bzR :2  Znn nubnua )1()( 11 1 1 1 1     bzaz 0 ROC Im(z) Re(z)/a/ 0 ROC Im(z) Re(z) /b/ azR :1 bzaRRR  :21 0 ROC Im(z) Re(z) /b/ /a/ Theo ví dụ 5.1.1 và 5.1.2, ta có:
  • 8. b) Dịch theo thời gian a az nua Zn     z:ROC; 1 1 )( 1 )1()(  nuanx n )1()(  nuanx n )1(. 1   nuaa n az az azZ      : 1 1 1 RROC:)()(  zXnx Z R'ROC:)()( 0 0   zXZnnx nZ R R R'     trừ giá trị z=0, khi n0>0 trừ giá trị z=∞, khi n0<0 Ví dụ 5.2.2: Tìm biến đổi Z & ROC của: Nếu: Thì: Với: Giải: Theo ví dụ 5.1.1: Vậy:
  • 9. c) Nhân với hàm mũ an )()(1 nuanx n  aR' az azXnuanxa Znn      z:;1 1 1 1 )()()( RROC:)()(  zXnx Z RROC:)()( 1 azaXnxa Zn   )()(2 nunx  1 )()()()(     znuzXnunx n Z Giải: Nếu: Thì: Ví dụ 5.2.3: Xét biến đổi Z & ROC của: và 1:; 1 1 1     zR z
  • 10. d) Đạo hàm X(z) theo z )()( nunang n  a az zXnuanx Zn     z:ROC; 1 1 )()()( 1 RROC:)()(  zXnx Z RROC:)(  dz dX(z) znxn Z dz zdX zzGnnxng Z )( )()()(  az az az      : )1( 21 1 Giải: Theo ví dụ 5.1.1: Nếu: Thì: Ví dụ 5.2.4: Tìm biến đổi Z & ROC của:
  • 11. e) Đảo biến số Nếu: Thì:   )(1)( nuany n  a az zXnuanx Zn     z:ROC; 1 1 )()()( 1 RROC:)()(  zXnx Z RXnx Z 1ROC:)(z)( -1    )()()(1)( nxnuanuany nn     a/1z:ROC; az1 1 za1 1 )z(X)z(Y 11 1        • Ví dụ 5.2.5: Tìm biến đổi Z & ROC của: • Giải: Theo ví dụ 5.1.1: Áp dụng tính chất đảo biến số:
  • 12. f) Liên hiệp phức RROC:)()(  zXnx Z RXnx Z  ROC:(z*)*)(* g) Tích 2 dãy RRROC:d)( 2 1 )()( 21 1 1121              c Z z XXnxnx h) Định lý giá trị đầu Nếu x(n) nhân quả thì: X(z))0(   Z Limx RROC:)()( 222  zXnx Z RROC:)()( 111  zXnx Z Nếu: Thì: Nếu: Thì:
  • 13. • Ví dụ 5.2.5: Tìm x(0), biết X(z)=e1/z và x(n) nhân quả • Giải: X(z)lim)0(   Z x i) Tổng chập 2 dãy RROC:)()( 222  zXnx Z RROC:)()( 111  zXnx Z )()()(*)( 2121 zXzXnxnx Z  ;ROC có chứa R1  R2 1elim 1/z  Z Thì: Nếu: Theo định lý giá trị đầu:
  • 14. 5.0:; 5.01 1 )()()5.0()( 1     zROC z zXnunx Zn 2:; 21 1 )()1(2)( 1     zROC z zHnunh Zn 25,0:; )21( 1 . )5.01( 1 )()()( 11     zROC zz zHzXzY 25,0:; )21( 1 . 3 4 )5.01( 1 . 3 1 11       zROC zz )1(2 3 4 )()5.0( 3 1 )(*)()(  nununhnxny nn Z-1 • Ví dụ 5.2.6: Tìm y(n) = x(n)*h(n), biết: )()5.0()( nunx n  )1(2)(  nunh n • Giải:
  • 15. TỔNG KẾT CÁC TÍNH CHẤT BIẾN ĐỔI Z x(n) X(z) R a1x1(n)+a2x2(n) a1X1(z)+a2X2(z) Chứa R1  R2 x(n-n0) Z-n0 X(z) R’ an x(n) X(a-1z) R nx(n) -z dX(z)/dz R x(-n) X(z -1) 1/R x*(n) X*(z*) R x1(n)x2(n) R1  R2 x(n) nhân quả x(0)=lim X(z ->∞) x1(n)*x2(n) X1(z)X2(z) Chứa R1  R2 dvv v z XvX j C 1 21 )( 2 1        
  • 16. BIẾN ĐỔI Z MỘT SỐ DÃY THÔNG DỤNG x(n) X(z) ROC (n) 1 z u(n) /z/ >1 -u(-n-1) /z/ <1 an u(n) /z/ > /a/ -an u(-n-1) /z/ < /a/ nan u(n) /z/ > /a/ -nan u(-n-1) /z/ < /a/ cos(on)u(n) (1-z-1coso)/(1-2z-1coso+z-2) /z/ >1 sin(on)u(n) (z-1sino)/(1-2z-1coso+z-2) /z/ >1 1 1 1   z 1 1 1   az 21 1 )1(    az az
  • 17. 2.3 BIẾN ĐỔI Z NGƯỢC 2.3.1 CÔNG THỨC BIẾN ĐỔI Z NGƯỢC    C n dzz)z(X j )n(x 1 2 1  Với C - đường cong khép kín bao quanh gốc tọa độ trong mặt phẳng phức, nằm trong miền hội tụ của X(z), theo chiều (+) ngược chiều kim đồng hồ  Trên thực tế, biểu thức (*) ít được sử dụng do tính chất phức tạp của phép lấy tích phân vòng • Các phương pháp biến đổi Z ngược:  Thặng dư  Khai triển thành chuỗi luỹ thừa  Phân tích thành tổng các phân thức tối giản (*)
  • 18. 5.3.2 PHƯƠNG PHÁP THẶNG DƯ b) Phương pháp: • Theo lý thuyết thặng dư, biểu thức biến đổi Z ngược theo tích phân vòng (*) được xác định bằng tổng các thặng dư tại tất cả các điểm cực của hàm X(z)zn-1 : • Thặng dư tại điểm cực Zci bội r của F(z) được định nghĩa:     cici ZZ r cir r ZZ zzzF dz d r zFs       ))(( )!1( 1 )(Re )1( )1( • Thặng dư tại điểm cực đơn Zci của F(z) được định nghĩa:     cici ZZciZZ zzzFzFs   ))(()(Re a) Khái niệm thặng dư của 1 hàm tại điểm cực:
  • 19.    C n dzzzX j nx 1 )( 2 1 )(  • Zci – các điểm cực của X(z)zn-1 nằm trong đường cong C • Res[X(z)zn-1]z=zci - thặng dư của X(z)zn-1 tại điểm cực zci Trong đó:  Tổng cộng các thặng dư tại tất cả các điểm cực, ta được x(n)   ciZZ n i zzXs    1 )(Re Ví dụ 5.3.1: Tìm biến đổi Z ngược của: )2( )(   z z zX (*) Giải:    C n dzzzX j nx 1 )( 2 1 )(      C n dzz z z j 1 )2(2 1           )2( Re z z s n Thay X(z) vào (*), ta được
  • 20. • n0: )2( )( 1   z z zzX n n có 1 điểm cực đơn Zc1=2 Thặng dư tại Zc1=2: 2 )2( Res         Z n z z 2 )2( )2(           Z n z z z n 2 • n<0: n n zz zzX     )2( 1 )( 1 Zc1=2 đơn, Zc2=0 bội m m zz )2( 1   Với: Zc1=2 2 )2( 1 Res         Z m zz m 2 1  2 )2( )2( 1           Z m z zz  Chọn C là đường cong khép kín nằm bên ngoài vòng tròn có bán kính là 2 0 ROC Im(z) Re(z)2 C
  • 21.            m m m m )2( )1()!1( )!1( 1 1 m 2 1  Vậy, với n<0:         )2( Res z z n 0 2 1 2 1  mm suy ra 0:2)(  nnx n hay )(2)( nunx n  Với: Zc2=0 bội m: 0 )2( 1 Res         Z m zz 0 1 1 )2( 1 )!1( 1            Z m mm m z zzdz d m
  • 22. 5.3.3 PHƯƠNG PHÁP KHAI TRIỂN THÀNH CHUỖI LUỸ THỪA Giả thiết X(z) có thể khai triển:      n n n zazX )( Theo định nghĩa biến đổi Z      n n znxzX )()( (*) (**) Đồng nhất (*) & (**), rút ra: nanx )( Ví dụ: 5.3.2: Tìm x(n) biết: )321)(1()( 212   zzzzX Giải: Khai triển X(z) ta được:  zROC 0: 212 3242)(   zzzzzX     2 2 )( n n znx Suy ra: ,-2,3}4{1,-2,)(  nx
  • 23. .............. 121 1  z Ví dụ: 5.3.3: Tìm x(n) biết: 2: 21 1 )( 1     z z zX Giải: Do ROC của X(z) là /z/>2, nên x(n) sẽ là dãy nhân quả và sẽ được khai triển thành chuỗi có dạng:      0 )( n n n zazX   2 2 1 10 zazaa Để có dạng (*), thực hiện phép chia đa thức dưới đây: (*) -1 2z-11 2 1 z 1 2   z z2-2 -221 z z2 -22 22 2   z       0 2)( n nn zzX )(20:2)( nunnx nn 
  • 24. .............. 1111 221 zz   Ví dụ: 5.3.4: Tìm x(n) biết: 2: 21 1 )( 1     z z zX Giải: Do ROC của X(z) là /z/<2, nên x(n) sẽ là dãy phản nhân quả và sẽ được khai triển thành chuỗi có dạng:      1 )( n n n zazX   3 3 2 2 1 1 zazaza Để có dạng (**), thực hiện phép chia đa thức dưới đây: (**) 1z2-1 -11  2 11 z 22 2 z  z2-2 2-211 z z2 2-2 33 2 z        1 2)( n nn zzX )1(20:2)(  nunnx nn
  • 25. 5.3.4 PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH THÀNH TỔNG CÁC PHÂN THỨC TỐI GIẢN Xét X(z) là phân thức hữu tỉ có dạng: )( )( )( zB zD zX  01 1 1 01 1 1 ... ... bzbzbzb dzdzdzd N N N N K K K K        0, NKvới: • Nếu K>N, thực hiện phép chia đa thức, ta được: )( )( )( zB zD zX  )( )( )( zB zA zC  01 1 1 01 1 1 ... ... )( bzbzbzb azazaza zC N N N N M M M M        Ta được C(z) là đa thức và phân thức A(z)/B(z) có bậc MN • Nếu KN, thì X(z) có dạng giống phân thức A(z)/B(z) Việc lấy biến đổi Z ngược đa thức C(z) là đơn giản, vấn đề phức tạp là tìm biến đổi Z ngược A(z)/B(z) có bậc MN
  • 26. Xét X(z)/z là phân thức hữu tỉ có bậc MN : )( )()( zB zA z zX  Xét đén các điểm cực của X(z)/z, hay nghiệm của B(z) là đơn, bội và phức liên hiệp 01 1 1 01 1 1 ... ... bzbzbzb azazaza N N N N M M M M        a) Xét X(z)/z có các điểm cực đơn: Zc1, Zc2, Zc3,…. ZcN, )( )()( zB zA z zX  )())(( )( 21 cNccN zzzzzzb zA    Theo lý thuyết hàm hữu tỉ, X(z)/z phân tích thành: )( )()( zB zA z zX  )()()( 2 2 1 1 cN N cc zz K zz K zz K            N i ci i zz K 1 )( Với hệ số Ki xác định bởi: ciZZ cii zz z zX K   )( )( hay ciZZ i zB zA K   )(' )(
  • 27. Suy ra X(z) có biểu thức: )1()1()1( )( 11 2 2 1 1 1        zz K zz K zz K zX cN N cc       N 1i 1 ci i )zz1( K )1( )( 1   zz K zX ci i i • Nếu ROC: /z/ > /zci/ )()()( nuzKnx n ciii  • Nếu ROC: /z/ < /zci/ )1()()(  nuzKnx n ciii • Vậy:    N i i nxnx 1 )()( Xét:
  • 28. Ví dụ: 5.3.5: Tìm x(n) biết: 65 52 )( 2 2    zz zz zX Giải: với các miền hội tụ: a) /z/>3, b) /z/<2, c) 2</z/<3 )3)(2( 52    zz z )3()2( 21     z K z K 65 52)( 2    zz z z zX Với các hệ số được tính bởi: 2 1 )2( )(   Z z z zX K 1 )3( 52 2     Z z z 3 2 )3( )(   Z z z zX K 1 )2( 52 3     Z z z )3( 1 )2( 1)(     zzz zX )31( 1 )21( 1 )( 11      zz zX
  • 29. Với các miền hội tụ: )31( 1 )21( 1 )( 11      zz zX a) /z/ > 3 : )(3)(2)( nununx nn  b) /z/ < 2 : )1(3)1(2)(  nununx nn c) 2</z/<3 : )1n(u3)n(u2)n(x nn 
  • 30. b) Xét X(z)/z có điểm cực Zc1 bội r và các điểm cực đơn: Zc(r+1),…,ZcN, )( )()( zB zA z zX  )()()( )( )1(1 cNrc r cN zzzzzzb zA     Theo lý thuyết hàm hữu tỉ, X(z)/z phân tích thành:        r c r cc zz K zz K zz K z zX )()()( )( 1 2 1 2 1 1        N rl cl l r i i i zz K zz K 11 1 )()( Với hệ số Ki xác định bởi: 1cZZ r 1c)ir( )ir( i )zz( z )z(X dz d )!ir( 1 K           hay clZZ cll zz z zX K   )( )( )()( )1( 1 cN N rc r zz K zz K       
  • 31. Vậy ta có biểu thức biến đổi Z ngược là: Với giả thiết ROC của X(z): /z/ > max{ /zci/ }: i=1N, biến đổi Z ngược của thành phần Ki/(z-zci)r sẽ là:   )( )!1( )2)...(1( 1 1 nu i ainnn az z in Z i        )()()( )!1( )2)...(1( )( 1 1 1 nuzKnu i ainnn Knx N rl n cll inr i i         Ví dụ: 5.3.6: Tìm x(n) biết: )1()2( 452 )( 2 23    zz zzz zX 2: zROC Giải: )1()2( 452)( 2 2    zz zz z zX )1()2()2( 3 2 21       z K z K z K
  • 32. Vậy X(z)/z có biểu thức là: Với các hệ số được tính bởi: )1( 1 )2( 2 )2( 1)( 2       zzzz zX 1 )1( 452 2 2          Z z zz dz d 2 2 )12( )12( 1 )2( )( )!12( 1           Z z z zX dz d K 2 )1( 452 2 2     Z z zz 2 2 )22( )22( 2 )2( )( )!22( 1           Z z z zX dz d K 1 3 )1( )(   Z z z zX K 1 )2( 452 1 2 2     Z z zz )1( 1 )21( 2 )21( 1 )( 121 1 1          zz z z zX 2: zROC )()(2)(2)( nununnunx nn 
  • 33. c) Xét X(z)/z có cặp điểm cực Zc1 và Z*c1 phức liên hiệp, các điểm cực còn lại đơn: Zc3,…,ZcN, )( )()( zB zA z zX  )())()(( )( 3 * 11 cNcccN zzzzzzzzb zA    X(z)/z được phân tích thành: )()()()( )( 3 3 * 1 2 1 1 cN N ccc zz K zz K zz K zz K z zX                  N i ci i cc zz K zz K zz K z zX 3 * 1 2 1 1 )()()( )( Với các hệ số K1, Ki được tính giống điểm cực đơn: Ni:)zz( z )z(X K ciZZ cii   1
  • 34. Xét : Do các hệ số A(z), B(z) là thực, nên K2=K1 * )( * )( )( * 1 1 1 11 cc zz K zz K z zX     )1( * )1( )( 1* 1 1 1 1 1 1      zz K zz K zX cc Nếu gọi: j eKK 11  j cc ezz 11  Và giả thiết ROC: /z/>max{/zci/}:        )n(uzKzKnx n* c *n c 11111  )n(u)ncos(zK n c   112   )n(uzK)ncos(zK)n(x N i n cii n c         3 112 Vậy:
  • 35. 2: )1)(22( )( 2     z zzz z zXVí dụ: 5.3.7: Tìm x(n) biết: Giải: )1)(22( 1)( 2    zzzz zX    )1()1()1( 1    zjzjz     )1()1()1( 3 * 11       z K jz K jz K   2 1 )1()1( 1 1 1      jZ zjz K )()() 4 cos()2()( nununnx n   1 )22( 1 1 23     Z zz K     )1( 1 )1(1 2/1 )1(1 2/1 )( 111         zzjzj zX 2z
  • 36. 2.4 HÀM TRUYỀN ĐẠT CỦA HỆ THỐNG TTBB 2.4.1 Định nghĩa hàm truyền đạt h(n)x(n) y(n)=x(n)*h(n)Miền n: Miền Z: H(z)X(z) Y(z)=X(z)H(z) Z h(n) Z H(z): gọi là hàm truyền đạt H(z)=Y(z)/X(z) 2.4.2 Hàm truyền đạt được biểu diễn theo các hệ số PTSP    M r k N k k rnxbknya 00 )()(       M r r k N k k k zbzXzazY 00 )()( Z )( )( )( zX zY zH        N k k k M r r r zazb 00
  • 37. Ví dụ: 5.4.1: Tìm H(z) và h(n) của hệ thống nhân quả cho bởi: Giải: y(n) - 5y(n-1) + 6y(n-2) = 2x(n) - 5x(n-1) 21 1 651 52 )( )( )(      zz z zX zY zH )3()2( 21     z K z K )31( 1 )21( 1 )( 11      zz zH Lấy biến đổi Z hai vế PTSP và áp dụng tính chất dịch theo t/g:    121 52)(651)(   zzXzzzY 65 52 2 2    zz zz )3)(2( 52)(    zz z z zH Do hệ thống nhân quả nên: h(n) = ( 2n + 3n ) u(n) 1 2)3( 52 1     zz z K 1 3)2( 52 2     zz z K
  • 38. 2.4.3 Hàm truyền đạt của các hệ thống ghép nối a. Ghép nối tiếp  Miền Z: h2(n)x(n) y(n)h1(n) x(n) y(n)h(n)=h1(n)*h2(n)   Miền n: H2(z)X(z) Y(z)H1(z) X(z) Y(z)H(z)=H1(z)H2(z)  Theo tính chất tổng chập: h1(n)*h2(n) Z H1(z)H2(z)
  • 39. 2.4.3 Hàm truyền đạt của các hệ thống ghép nối (tt) b. Ghép song song  Miền Z:  h2(n) x(n) y(n) h1(n) + x(n) y(n)h1(n)+h2(n)  Miền n: H2(z) X(z) Y(z) H1(z) + X(z) Y(z)H1(z)+H2(z)
  • 40. 2.4.4 Tính nhân quả và ổn định của hệ TTBB rời rạc a. Tính nhân quả Hệ thống TTBB là nhân quả h(n) = 0 : n<0 Miền n: Do h(n) là tín hiệu nhân quả, nên miền hội tụ H(z) sẽ là: )())(( )( )( 21 cNccN zzzzzzb zA zH     cNccc zzzzz ,,,max 21 max  Hệ thống TTBB là nhân quả  Miền Z:  cNccc zzzzz ,,,max 21 max  ROC của H(z) là: Re(z) 0 ROC Im(z) /zc/max
  • 41. Hệ thống TTBB là ổn định 2.4.4 Tính nhân quả và ổn định của hệ TTBB rời rạc (tt) b. Tính ổn định  Miền n:   n nh )(  Miền Z:      n n znhzH )()(      n n znh )( n n znh     )(     n nhzH )()( : khi 1z Hệ thống TTBB là ổn định ROC của H(z) có chứa /z/=1 Theo đ/k ổn định (*), nhận thấy H(z) cũng sẽ hội tụ với /z/=1 (*)
  • 42. Re(z) 0 ROC Im(z) /zc/max c. Tính nhân quả và ổn định Hệ thống TTBB là nhân quả  cNccc zzzzz ,,,max 21 max  ROC của H(z) là: Hệ thống TTBB là ổn định ROC của H(z) có chứa /z/=1 Hệ thống TTBB là nhân quả và ổn định và ROC của H(z) là: max czz  1 max cz /z/=1
  • 43. Ví dụ: 5.4.1: Tìm h(n) của hệ thống, biết: Giải: )2()2/1( 21     z K z K   )21( 1 )2/1(1 1 )( 11      zz zH 252 54 )( 2 2    zz zz zH )2)(2/1(2 54)(    zz z z zH a. Hệ thống nhân quả (/z/>2): h(n)=[(1/2)n + 2n] u(n) a. Để hệ thống là nhân quả b. Để hệ thống là ổn định c. Để hệ thống là nhân quả và ổn định )2( 1 )2/1( 1     zz b. Hệ thống ổn định (1/2</z/<2): h(n)=(1/2)n u(n) - 2n u(-n-1) c. Hệ thống nhân quả và ổn định: ROC: /z/>2 không thể chứa /z/=1  không tồn tại h(n)
  • 44. 2.5 GIẢI PTSP DÙNG BIẾN ĐỔI Z 1 PHÍA Tổng quát, biến đổi Z 1 phía của y(n-k): )( kny      k r krk zryzYz 1 )()( Z 1 phía )1( ny z 1 phía      21 0 )1()0()1()1( zyzyyzny n n    11 )1()0()1( zyyzy )()1( 1 zYzy   )2( ny z 1 phía      21 0 )0()1()2()2( zyzyyzny n n    121 )1()0()1()2( zyyzzyy )()1()2( 21 zYzzyy  
  • 45. Ví dụ 5.5.1: Hãy giải PTSP dùng biến đổi Z 1 phía y(n) – 3y(n–1) +2 y(n-2) = x(n) : n0 biết: x(n)=3n-2u(n) và y(-1)=-1/3; y(-2)= -4/9 Giải: Lấy biến đổi Z 1 phía hai vế PTSP: Y(z) - 3[y(-1)+z-1Y(z)] + 2[y(-2)+y(-1)z-1+z-2Y(z)] = X(z) (*) Thay y(-1)=-1/3; y(-2)= -4/9 và X(z)=3-2/(1-3z-1) vào (*), rút ra: )3( 1 . 2 1 )1( 1 . 2 1 )3)(1( 1)(       zzzzz zY )31( 1 . 2 1 )1( 1 . 2 1 )( 11      zz zY   )(13 2 1 )( nuny n 