Το σχετικό κεφάλαιο από τη Μεσαιωνική Ιστορία Β' Λυκείου.

1. ΜΕΡΟΒΙΓΓΕΙΟΙ
ΚΑΙ
ΚΑΡΟΛΙΔΕΣ

3. ΦΡΑΓΚΟΙ
• γερμανική
φυλετική
καταγωγή
• Βαλτική θάλασσαπροέλευση
• Ρωμαϊκή Γαλατίαεγκατάσταση
• 3ος αιώνας μ. Χ.χρόνος

5. • ΧΛΩΔΟΒΙΚΟΣ / Clovis
(Hlodowig=ξακουστός
πολεμιστής)
• Βασιλεία: 481-511 μ. X.
• Συνενώνει τις φυλές
των Φράγκων
• Ιδρύει το Βασίλειο των Φράγκων
(Regnum Francorum)
• Εγκαθιδρύει τη δυναστεία
των Μεροβιγγείων
• Ασπάζεται τον Χριστιανισμό

6. Η βάπτιση
του
Χλωδοβίκου
(496 ή 498)

7. ΔΙΑΔΟΧΟΙ ΧΛΩΔΟΒΙΚΟΥ
εμφύλιοι πόλεμοι  διάσπαση του κράτους
κρίση οικονομική  μαρασμός εμπορίου, βιοτεχνίας
παρακμή πόλεων
αποδυνάμωση βασιλείας
ανάδειξη περιφερειακών δυνάμεων ( Εκκλησία )
«νωθροί βασιλείς»

9.  Αυλάρχης (majordomus)
των Μεροβιγγείων
 Ουσιαστικός κυβερνήτης
του Φραγκικού κράτους
 Χωρίς επίσημο βασιλικό
τίτλο (βασιλιάς de facto
όχι de iure)
 Θριαμβευτής στη μάχη
στο Πουατιέ
 Γενάρχης της δυναστείας
των Καρολιδών

11.  Γιος του Κάρολου
Μαρτέλου
 Υπερασπιστής του Πάπα
εναντίον των
Λογγοβάρδων
 «Ἐλέῳ Θεοῦ βασιλεύς»
με τις ευλογίες του Πάπα
 Βασιλιάς των Φράγκων
και de facto και de iure
 «Μέγας χορηγός» του
Παπικού Κράτους

12.  Στέψη Πιπίνου Γ’ ως
βασιλιά «Ἐλέῳ
Θεοῦ»  επικύρωση
και καθαγίαση εξουσίας
Καρολιδών
 Παραχώρηση τίτλου
«Ρωμαίων Πατρικίων»
στους Καρολίδες
 Στρατιωτική προστασία
Πάπα από
Λογγοβάρδους
 Ανάληψη μόνιμης
υποχρέωσης προστασίας
της Αγίας Έδρας
 Παραχώρηση περιοχής
Ρώμης-Ραβέννας 
πυρήνας Παπικού
Κράτους
Καρολίδες Πάπας
Σύνδεση Παπισμού με Φράγκους
Διεύρυνση του χάσματος Ανατολής - Δύσης

13.  Γιος του Πιπίνου Γ’
 Επεκτείνει εδαφικά το
Φραγκικό Βασίλειο και
(καταλύει το κράτος των
Λογγοβάρδων, υποσκελίζει
άλλα γερμανικά κράτη) και
ισχυροποιεί την εξουσία του
 Μεταρρυθμίζει και
οργανώνει και εσωτερικά το
κράτος του
 Είναι ο σπουδαιότερος
Καρολίδης

15. Το βασίλειο
του
Καρλομάγνου
(800 μ.Χ.)

17. ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ

19. Καθιέρωσε το θεσμό των βασιλικών απεσταλμένων
(«missi dominici»), οι οποίοι θα επέβλεπαν την
εφαρμογή των νόμων και των διαταγμάτων που εξέδιδε.

20. Φροντίστε να προστατέψετε όλα τα δικαιώματα του
αυτοκράτορα, όπως σας τα όρισαν ξεκάθαρα γραπτά
και προφορικά […]. Να είστε δίκαιοι με τις εκκλησίες,
τις χήρες και τα ορφανά.
Εάν δε σας υπακούσουν [...], ειδοποιήστε μας […].
Εάν αρνούνται να δεχτούν τις αποφάσεις που
πήρατε σύμφωνα με το νόμο και τη δικαιοσύνη,
σημειώστε το και ενημερώστε μας.
Νομοθετικό κείμενο του Καρλομάγνου, γύρω στο 802

21. Παρεμβαίνει ξεκάθαρα σε θέματα εκκλησιαστικά: από
τη Θεία Λειτουργία, ως τη θεολογία και την
πειθαρχία του κλήρου:
 Επιβάλλει στους μοναχούς την Ιερό Κανόνα των Βενεδικτίνων.
Όλοι επομένως όφειλαν να είναι εγγράμματοι.
 Χειροτονεί επισκόπους και αββάδες (ιερείς), αναθέτοντάς
τους και αρμοδιότητες πολιτικές.
 Ενίσχυσε τις εξουσιαστικές δομές της εκκλησίας
 Βελτίωσε τις ικανότητες και την ηθική ποιότητα του κλήρου,
 Τυποποίησε λειτουργικές πρακτικές (επέτρεψε τη χρήση
τοπικών γλωσσών)
 Καθόρισε το δόγμα της πίστης και την ηθική.
 Επεδίωξε την εκρίζωση της ειδωλολατρίας.

22. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ
 Η εξουσία του επεκτάθηκε σε κράτος και εκκλησία.
 Έλεγξε τους κληρικούς και την εκκλησιαστική περιουσία και να
καθορίζει το ορθόδοξο δόγμα.
 Παρά τη σκληρή νομοθεσία και την αιφνίδια αλλαγή εξασφάλισε
τη σαφή στήριξη του κλήρου, που ενέκρινε την επιθυμία του να
εμβαθύνει την ευσέβεια και το ήθος των χριστιανών υπηκόων του.
 Οι παρεμβάσεις του προέρχονταν από την απουσία συνείδησης
των ορίων μεταξύ θρησκευτικής και λαϊκής σφαίρας, ιδέα που
ωρίμασε αργότερα.

23. Άαχεν
Η έδρα του Καρλομάγνου

27. Χριστούγεννα
800 μ.Χ.

28. «Μέγας και εἰρηνοποιός αὐτοκράτωρ
κυβερνήτης τοῦ Ρωμαϊκοῦ κράτους»

29. Ο Άγιος Πέτρος παραδίδει στον πάπα Λέοντα Γ'
το μανδύα (pallium) και στο βασιλέα (rex)
Καρλομάγνο μια σημαία.
(Μωσαϊκό στο Ανάκτορο τον Λατερανού, χρονολογούμενο
πριν από τις 25 Δεκεμβρίου του 800).

30. ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ
ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΩΝ
ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ
ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ
Ανατολικό
Ρωμαϊκό Κράτος
εκχριστιανισμένο
εξελληνισμένο
νόμιμος διάδοχος
ρωμαϊκής κληρονομιάς
ΡΩΜΑΪΚΟ ΚΡΑΤΟΣ
ΚΑΡΛΟΜΑΓΝΟΥ
Φραγκικό Κράτος
εκχριστιανισμένο
σε πρώην ρωμαϊκά
εδάφη
σφετεριστής
ρωμαϊκής κληρονομιάς
Γλωσσική, πολιτική και θρησκευτική διάσπαση οικουμένης

31.  Αυτό το χρόνο (800), στις 25 Δεκεμβρίου, ο ρήγας των
Φράγκων Κάρολος στέφθηκε (αυτοκράτορας) από τον
πάπα Λέοντα. Και ενώ σκόπευε να επιτεθεί με στόλο
στη Σικελία, άλλαξε γνώμη και αποφάσισε να ζητήσει
σε γάμο την αυτοκράτειρα Ειρήνη. Για το σκοπό αυτό
έστειλε τον επόμενο χρόνο πρεσβευτές στο Βυζάντιο.
Κι έφτασαν οι απεσταλμένοι του Καρόλου και του
πάπα Λέοντος (στην Πόλη), ζητώντας από την Ειρήνη
να παντρευτεί τον Κάρολο και έτσι να ενωθεί η
Ανατολή με τη Δύση. Κι εκείνη θα δεχόταν αν δεν την
εμπόδιζε ο Αέτιος, που είχε μεγάλη δύναμη και
σκόπευε να κάνει αυτοκράτορα τον αδελφό του. Τον
επόμενο χρόνο (802), τον Οκτώβριο, ο Νικηφόρος,
πατρίκιος και γενικός λογοθέτης, έγινε αυτοκράτορας
διώχνοντας την αυγούστα Ειρήνη.
 Θεοφάνης, Χρονογραφία, έκδ. C. de Boor, τόμ. 1, Λειψία 1883, 475-476

32.  Επειδή δεν υπήρχε πια αυτοκράτορας στο έθνος των Ελλήνων και η
αυτοκρατορική εξουσία βρισκόταν στα χέρια μιας γυναίκας, φάνηκε σωστό
στον ίδιο τον πάπα Λέοντα και σ' όλους τους άγιους πατέρες που πήραν
μέρος στη σύνοδο να δώσουν τον τίτλο του αυτοκράτορα στο βασιλιά των
Φράγκων Κάρολο, που έχει στην κυριαρχία του την πόλη της Ρώμης, όπου
συνήθιζαν πάντα να εδρεύουν οι καίσαρες, και τις άλλες πόλεις της Ιταλίας,
της Γαλλίας και της Γερμανίας. Επειδή λοιπόν ο παντοδύναμος Θεός
ευδόκησε να περάσουν όλες αυτές οι χώρες στην κυριαρχία του Καρόλου,
οι κληρικοί της Συνόδου σκέφθηκαν ότι, σύμφωνα με το θέλημα του Θεού
και το αίτημα όλων των Χριστιανών, εκείνος θα έπρεπε να έχει και τον
τίτλο του αυτοκράτορα. Ο Κάρολος δεν ήθελε να εναντιωθεί σ' αυτό το
θέλημα και, υποτασσόμενος ταπεινά στο Θεό, καθώς και στην επιθυμία
που εκφράστηκε από όλο το χριστιανικό κόσμο, δέχθηκε τη χειροτονία του
από τον πάπα Λέοντα και, μαζί μ' αυτή, τον τίτλο του αυτοκράτορα.
 Από τα Χρονικά του Lorsch (Annates Laureshamenses), Monumenta Germaniae Historica, τόμ. I, 37, μετ. Λ.
Τσακτσίρας

33. ΚΑΡΛΟΜΑΓΝΟΣ
ο «Πατέρας
της Ευρώπης»
«L'Empereur à la barbe fleurie»
En prêtant à l'empereur une barbe
alors qu'il était vraisemblablement
imberbe, les représentations du
souverain veulent souligner son
autorité virile. Quand au qualificatif de
fleurie, il s'agit d'une mauvaise
traduction de «flori», qui signifie blanc
en vieux français.

34. Τα σύνορα
της
Ευρωπαϊκής
Κοινότητας
το 1957

36. Λουδοβίκος
Ευσεβής
Ο διάδοχος του
Καρλομάγνου
έκανε λάθη
που έπληξαν
σοβαρά το
κύρος της
αυτοκρατορικής
εξουσίας.

37. Κάρολος Β΄
Φαλακρός
Λοθάριος Α΄
Λουδοβίκος
Γερμανικός
Συνθήκη
Βερντέν
(843 μ.Χ.)