Ενότητα 28, Ο Ελευθέριος Βενιζέλος πρωθυπουργός. Η βενιζελική πολιτική της περιόδου 1910 - 1912. Ιστορία Γ΄ Γυμνασίου, σελ. 84

1. ΕΝΟΤΗΤΑ 28, Ο Ελευθέριος
Βενιζέλος πρωθυπουργός: η βενιζελική
πολιτική της περιόδου 1910-1912.
Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία,
Γ΄ Γυμνασίου, σελ. 84

2. Το συλλαλητήριο της 14ης Σεπτεμβρίου 1909, στο Πεδίον του Άρεως. Λαϊκή
εικόνα της εποχής (Εθνικό Ιστορικό Μουσείο).

3. Μετά το κίνημα του
1909, ο Στρατιωτικός
Σύνδεσμος κάλεσε τον
Ελευθέριο Βενιζέλο
στην Αθήνα και του
πρότεινε την
πρωθυπουργία. Ο
Κρητικός πολιτικός,
όμως, αρνήθηκε.
Η Αναγέννηση της Ελλάδας στις 15 Αυγούστου 1909 (λαϊκή λιθογραφία).

4. Καθ' οδόν από την Κρήτη για τον Πειραιά, ο Ελ. Βενιζέλος σταμάτησε στη Σύρο, όπου έγινε δεκτός από τα μέλη του «Λαϊκού Συλλόγου»
(Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη).

5. Επίσης ο Βενιζέλος δεν
συμφώνησε με εκείνους
που ζητούσαν την
κατάργηση της
μοναρχίας. Έκρινε ότι μια
τέτοια απόφαση θα
δίχαζε τον λαό σε μια
στιγμή που αναμένονταν
κρίσιμες εξελίξεις στην
περιοχή.
Karl Haupt, δεκαετία 1900, οικογενειακός περίπατος της Βασιλικής Οικογενείας
της Ελλάδος μπροστά στο άγαλμα του Λόρδου Βύρωνα, με φόντο το Ζάππειο.

6. Έτσι, συμφωνήθηκε
ανάμεσα στον Σύνδεσμο,
τον βασιλιά, τα παλαιά
κόμματα και τον Βενιζέλο
να γίνουν εκλογές για την
ανάδειξη αναθεωρητικής
Βουλής και όχι
συντακτικής, όπως
ζητούσαν ορισμένοι.
Η βασιλική οικογένεια της Ελλάδας επί Γεωργίου Α΄, σε λιθογραφία του Σ. Χριστίδη.

7. Να μελετήσετε την πηγή. Ποια
άποψη υποστηρίζει ο Ελ.
Βενιζέλος; Πώς αντιμετωπίζει το
αίτημα για σύγκληση
συντακτικής Βουλής; Ποιο
θεωρεί ότι πρέπει να είναι το
εύρος των μεταρρυθμίσεων;

8. Τελικά, μετά από δύο εκλογικές
αναμετρήσεις (Αύγουστος και Νοέμβριος
1910), το Κόμμα των Φιλελευθέρων, που
μόλις είχε ιδρυθεί από τον Βενιζέλο και
αποτελούνταν κυρίως από νέους πολιτικούς,
κέρδισε την πλειοψηφία στη Βουλή.
Αθήνα, 16 Αυγούστου 1916, ο Ελευθέριος Βενιζέλος εκφωνεί λόγο από τον
εξώστη του διώροφου σπιτιού του στην οδό Πανεπιστημίου.

10. Αδελφοί Ρωμαΐδη, αρχές 20ου αιώνα, Αθήνα, άποψη Ακρόπολης με δέντρο
καταμεσής της λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας.

12. Στην προώθηση των
παραπάνω μεταρρυθμίσεων
καταλυτικό ρόλο έπαιξε και η
ολιγομελής αλλά ιδιαίτερα
δραστήρια ριζοσπαστική
κοινοβουλευτική ομάδα των
Κοινωνιολόγων με επικεφαλής
τον Αλέξανδρο
Παπαναστασίου.

13. Το σάλπισμα του τσολιά για τη μεγάλη εξόρμηση της 5ης Οκτωβρίου 1912,
που σε 9 μήνες θα έχει διαπλάσει την Ελλάδα.

14. Παράλληλα, ο
Βενιζέλος ασχολήθηκε
με την αναδιοργάνωση
των ενόπλων δυνάμεων,
φρόντισε να αποκτήσει
ισχυρή επιρροή στο
στράτευμα και
επιδίωξε την
αξιοποίηση όλων των
αξιωματικών.

15. Στο πλαίσιο αυτό,
επανάφερε στην
ηγεσία του στρατού
τον διάδοχο
Κωνσταντίνο,
επιλογή που
προκάλεσε
αντιδράσεις ανάμεσα
στους βενιζελικούς.
W. & D. Downey, περ. 1910, ο Διάδοχος Κωνσταντίνος.

16. Όλες οι παραπάνω
βενιζελικές πολιτικές
πρωτοβουλίες
συνδέονταν στενά με
την εκτίμηση του
Βενιζέλου ότι η Ελλάδα
σύντομα θα έπρεπε να
πάρει μέρος σε πόλεμο
για να επιτύχει τους
εθνικούς της στόχους.

17. Υπό αυτό το πρίσμα πρέπει να
ερμηνευθούν η συμβιβαστική
στάση του Βενιζέλου απέναντι
στη μοναρχία, τα μέτρα που
προώθησε υπέρ των
ασθενέστερων κοινωνικών
τάξεων και η στρατιωτική
ανασυγκρότηση της χώρας.
Αναστάσιος Γαζιάδης, 1912, το θωρηκτό Αβέρωφ και ο Ελληνικός Στόλος στον
Φαληρικό Όρμο την παραμονή της κήρυξης του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου.

18. Πειραιάς, 1915, ο ελληνικός στόλος αγκυροβολημένος.

20. Οι εκλογές του Μαρτίου 1912
εξελίχθηκαν σε θρίαμβο του
κόμματος των Φιλελευθέρων.
Φάνηκε καθαρά ότι μεγάλο
μέρος της ελληνικής κοινωνίας
πίστευε ότι ο Βενιζέλος ήταν ο
ηγέτης που μπορούσε να
επιλύσει μεγάλα κοινωνικά και
εθνικά ζητήματα. Παράλληλα,
σημειώθηκε η ριζικότερη μέχρι
τότε πολιτική ανανέωση με την
εκλογή μεγάλου αριθμού νέων
βουλευτών.
Αθήνα, 1912, Πλατεία Συντάγματος.