SlideShare a Scribd company logo
1 of 3
Хүний тухай гүн ухаан
Хүн хүний мөн чанар,үүсэл хөгжил,хүний үүрэг,хариуцлагын
асуудал бол гүн ухааны авч үзвэл зохих нэг гол асуудал юм.
Нэг хэсэг гүн ухаантан:Хүн бол хосгүй, гайхамшигтай
амьтан,бурханы хамгийн гайхамшигтай бүтээл гэж үздэг.
Зарим гүн ухаантан:Хүн бол өөрөө өөрийгөө бий болгосон,бүх
юмнаас эрхэм зүйл гэж үздэг.
Гэтэл нөгөө хэсэг гүн ухаантан :Хүн бол байгалын алдаа,муу мунхаг
бүхний уурхай болсон заяа муут бүтээгдэхүүн,ийм болохоор хүнд
ирээдүй байхгүй гэж үздэг.

Хүн Хүний үүсэл
Хүний тухай ерөнхий ойлголт
Хүнийг олон шинжлэх ухаан судалдаг.Гэхдээ тодорхой нэг талаас
нь,өөрийн судлах зүйлийн талаа барьж судалдаг.
Жишээ нь:Хүн судлал хүнийг зөвхөн нэг зүйлийн амьтан гэсэн
талаас нь судалж байхад,хэл шинжлэл зөвхөн хэлийг нь сэтгэл
судлал дан ганц сэтгэцийн үзэгдлийг нь судалж байх жишээтэй.
Хүнийг бүхэлдэнэ судалдаг шинжлэх ухаан байхгүй.Ийм учир
хүнийг ерөнхий байдлаар нь,нэг бүхэл бүтэн зүйл гэсэн ерөнхий
ойлголтийн байдлаар гүн ухаан авч үзнэ.
Тэгсэнээрээ хүний мөн чанар,хүний үүсэл хөгжил,ертөнцтэй
харилцах хүний харилцаа,хүн өөрийгөө төлөвшүүлэх боломжийг
нээн харуулах болно.
Гүн ухааний түүхэнд хүний мөн чанарыг янү бүрээр тайлбарлаж
ирсэн.
Эртний гүн ухаантнууд хүнийг сансарын нэг хэсэг,бичил орчлон гэж
үзэж байхад шашны сургаальд хүн бол бие сүнс гэсэн 2 өөр зүйлээс
бүтсэн амьтан,бурхан амьтан 2ын хоорондын амьтан мэтээр үзэж
байна.
Орчин үеийн гүн ухаантнууд хүний оюун ухааний талыг гол болгон
хүнийг оюу ухаант амьтан гэж үзэх болсон.
Хүний мөн чанарыг ерөнхийд нь биологийн, оюун ухааны,нийгмийн
гэсэн 3 зүйлээр тодорхойлдог.
Хүн бусад адгуусан амьтан шиг бие махбодьтой болохороо
тэдгээртэй нэгэн адил биологийн шинжтэй.
Биологийн зүйл нь хүний бие махбодийн шинжээр
,Тухайлбал:физилоги,генетикийн үзэгдэл,уураг тархи мэдрэлийн
зэрэг процесоор илэрнэ.Энэ талаас авч үзвэл хүн бол биологийн
амьтан.
Хүн оюун ухаантай амьтан болохынхоо хувьд байгалийн амьтнаас
үндсэн ялгаатай.
Оюун ухааний зүйлд:хүний дотоод оюун санааны ертөнц буюу
ухамсартай болон ухамсаргүй зүйл,хүсэл зориг,сэтгэлийн байдал,ой
санамж,зан араншин,томперемент зэрэг болно.Энэ утгаар хүн бол
оюун ухаантай амьтан.
Хүн зөвхөн оюун ухаантай амьтан гэдэгээрээ байгалын амьтнаас
ялгаатай болж байгаа юм биш.
Харин хүн бол байгалийн илүү хөгжилтэй нийгмийн хүчээр үүсэж
бий болсон,хөгжиж байдаг амьтан юм.Хүн бол хөдөлмөр,нийгмийн
харилцааны хүчээр үүссэн нийгмийн амьтан.Амьтнаас ялгарах
хүний бүх шинж нийгмийн дотор амдардагийн үр дүн мөн.
Нийгмийн гадуур хүн, хүн болохгүй.Хүнийг нийгмээс салангад
ойлгож болохгүй.Хүний мөн чанар нийгмийн харилцааний цогц
байдаг.Хүний мөн чанар нь хийсвэр зүйл бус,тодорхой түүхэн
шинжтэй,өөрөөр хэлбэл,нийгмийн байдлаар нөхцөлдсөн,тухайн
үе,нийгмийн байгуулал,нийгэм соёл,соёл ахуйн өөрчлөлтийн дагуу
өөрчлөгдөж байдаг.

More Related Content

What's hot

Yндсэн хуульт төр ба төрийн эрх мэдлийн хуваарилалт
Yндсэн хуульт төр ба төрийн эрх мэдлийн хуваарилалтYндсэн хуульт төр ба төрийн эрх мэдлийн хуваарилалт
Yндсэн хуульт төр ба төрийн эрх мэдлийн хуваарилалтAriunbayar Bazarvaani
 
монголын угсаатнууд 1
монголын угсаатнууд 1монголын угсаатнууд 1
монголын угсаатнууд 1Erdenezul Bazarragchaa
 
соёлын довтолгоо
соёлын довтолгоосоёлын довтолгоо
соёлын довтолгооTegshee myagmar
 
Монголын хаант улсууд Манжийн эрхшээлд орсон нь
Монголын хаант улсууд Манжийн эрхшээлд орсон ньМонголын хаант улсууд Манжийн эрхшээлд орсон нь
Монголын хаант улсууд Манжийн эрхшээлд орсон ньП. Эрдэнэсайхан
 
татварын тухай ойлголт
татварын тухай ойлголттатварын тухай ойлголт
татварын тухай ойлголтsaka bat
 
Гэр бүл
Гэр бүлГэр бүл
Гэр бүлsurenee
 
мэдрэхүй
мэдрэхүймэдрэхүй
мэдрэхүйnight owl
 
илтгэл
илтгэлилтгэл
илтгэлdelgerya
 
биет ба биет бус өв
биет ба биет бус өвбиет ба биет бус өв
биет ба биет бус өвulziiiiiiii
 
ухамсар, түүний мөн чанар
ухамсар, түүний мөн чанарухамсар, түүний мөн чанар
ухамсар, түүний мөн чанарSiner AG
 
соёлын бүтэц бүр
соёлын бүтэц бүрсоёлын бүтэц бүр
соёлын бүтэц бүрjavzandulamts
 
Нойрны тухай
Нойрны тухайНойрны тухай
Нойрны тухайOyuka Oyu
 
Монголын уламжлалт ёс заншлыг хойч үедээ өвлүүлэх зарим арга зам
Монголын уламжлалт ёс заншлыг  хойч үедээ өвлүүлэх зарим арга замМонголын уламжлалт ёс заншлыг  хойч үедээ өвлүүлэх зарим арга зам
Монголын уламжлалт ёс заншлыг хойч үедээ өвлүүлэх зарим арга замAnkhbileg Luvsan
 
лекц №9
лекц №9лекц №9
лекц №9azora14
 
зохион бодохуй
зохион бодохуйзохион бодохуй
зохион бодохуйMaRaLaa
 

What's hot (20)

Yндсэн хуульт төр ба төрийн эрх мэдлийн хуваарилалт
Yндсэн хуульт төр ба төрийн эрх мэдлийн хуваарилалтYндсэн хуульт төр ба төрийн эрх мэдлийн хуваарилалт
Yндсэн хуульт төр ба төрийн эрх мэдлийн хуваарилалт
 
Leg1
Leg1Leg1
Leg1
 
монголын угсаатнууд 1
монголын угсаатнууд 1монголын угсаатнууд 1
монголын угсаатнууд 1
 
соёлын довтолгоо
соёлын довтолгоосоёлын довтолгоо
соёлын довтолгоо
 
Монголын хаант улсууд Манжийн эрхшээлд орсон нь
Монголын хаант улсууд Манжийн эрхшээлд орсон ньМонголын хаант улсууд Манжийн эрхшээлд орсон нь
Монголын хаант улсууд Манжийн эрхшээлд орсон нь
 
Хятадын философи ба орчин үеийн
Хятадын философи ба орчин үеийн Хятадын философи ба орчин үеийн
Хятадын философи ба орчин үеийн
 
татварын тухай ойлголт
татварын тухай ойлголттатварын тухай ойлголт
татварын тухай ойлголт
 
Гэр бүл
Гэр бүлГэр бүл
Гэр бүл
 
мэдрэхүй
мэдрэхүймэдрэхүй
мэдрэхүй
 
Leg4
Leg4Leg4
Leg4
 
Legts 13
Legts 13Legts 13
Legts 13
 
илтгэл
илтгэлилтгэл
илтгэл
 
биет ба биет бус өв
биет ба биет бус өвбиет ба биет бус өв
биет ба биет бус өв
 
ухамсар, түүний мөн чанар
ухамсар, түүний мөн чанарухамсар, түүний мөн чанар
ухамсар, түүний мөн чанар
 
Лекц 1
Лекц 1Лекц 1
Лекц 1
 
соёлын бүтэц бүр
соёлын бүтэц бүрсоёлын бүтэц бүр
соёлын бүтэц бүр
 
Нойрны тухай
Нойрны тухайНойрны тухай
Нойрны тухай
 
Монголын уламжлалт ёс заншлыг хойч үедээ өвлүүлэх зарим арга зам
Монголын уламжлалт ёс заншлыг  хойч үедээ өвлүүлэх зарим арга замМонголын уламжлалт ёс заншлыг  хойч үедээ өвлүүлэх зарим арга зам
Монголын уламжлалт ёс заншлыг хойч үедээ өвлүүлэх зарим арга зам
 
лекц №9
лекц №9лекц №9
лекц №9
 
зохион бодохуй
зохион бодохуйзохион бодохуй
зохион бодохуй
 

Similar to хүний тухай гүн ухаан

лекц №1
лекц №1лекц №1
лекц №1azora14
 
ТАРХИНЫ ФИТНЕС.docx
ТАРХИНЫ ФИТНЕС.docxТАРХИНЫ ФИТНЕС.docx
ТАРХИНЫ ФИТНЕС.docxWE ME
 
орчин үеийн философи
орчин үеийн философиорчин үеийн философи
орчин үеийн философиArsenic Halcyon
 
сэтгэл судлалын шинжлэх ухаан
сэтгэл судлалын шинжлэх ухаансэтгэл судлалын шинжлэх ухаан
сэтгэл судлалын шинжлэх ухаанThistle Khongorzul
 
Human development
Human developmentHuman development
Human developmentyivo1004
 
логик хөтөлбөр
логик хөтөлбөрлогик хөтөлбөр
логик хөтөлбөрDorj Otgonchimeg
 
New microsoft office word document
New microsoft office word documentNew microsoft office word document
New microsoft office word documentMinjmaa Gombosuren
 
лекц №6
лекц №6лекц №6
лекц №6azora14
 
парапсихологи буюу ер бусын сэтгэл судлал
парапсихологи буюу ер бусын сэтгэл судлалпарапсихологи буюу ер бусын сэтгэл судлал
парапсихологи буюу ер бусын сэтгэл судлалazora14
 
монгол улсын их сургууль
монгол улсын их сургуульмонгол улсын их сургууль
монгол улсын их сургуульCEO ZOL
 
Сурган хүмүүжүүлэх ухаан -лекц №3
Сурган хүмүүжүүлэх ухаан -лекц №3Сурган хүмүүжүүлэх ухаан -лекц №3
Сурган хүмүүжүүлэх ухаан -лекц №3E-Gazarchin Online University
 

Similar to хүний тухай гүн ухаан (20)

PТОN111-Хичээл 1/1
PТОN111-Хичээл 1/1PТОN111-Хичээл 1/1
PТОN111-Хичээл 1/1
 
лекц №1
лекц №1лекц №1
лекц №1
 
Лекц 1
Лекц 1Лекц 1
Лекц 1
 
ТАРХИНЫ ФИТНЕС.docx
ТАРХИНЫ ФИТНЕС.docxТАРХИНЫ ФИТНЕС.docx
ТАРХИНЫ ФИТНЕС.docx
 
PTON111-Хичээл-3
PTON111-Хичээл-3PTON111-Хичээл-3
PTON111-Хичээл-3
 
орчин үеийн философи
орчин үеийн философиорчин үеийн философи
орчин үеийн философи
 
сэтгэл судлалын шинжлэх ухаан
сэтгэл судлалын шинжлэх ухаансэтгэл судлалын шинжлэх ухаан
сэтгэл судлалын шинжлэх ухаан
 
MHON101-хичээл-7
MHON101-хичээл-7MHON101-хичээл-7
MHON101-хичээл-7
 
лекц 1
лекц 1лекц 1
лекц 1
 
лекц1.
лекц1.лекц1.
лекц1.
 
Human development
Human developmentHuman development
Human development
 
логик хөтөлбөр
логик хөтөлбөрлогик хөтөлбөр
логик хөтөлбөр
 
P1
P1P1
P1
 
New microsoft office word document
New microsoft office word documentNew microsoft office word document
New microsoft office word document
 
P1
P1P1
P1
 
лекц №6
лекц №6лекц №6
лекц №6
 
лекц 1
лекц 1лекц 1
лекц 1
 
парапсихологи буюу ер бусын сэтгэл судлал
парапсихологи буюу ер бусын сэтгэл судлалпарапсихологи буюу ер бусын сэтгэл судлал
парапсихологи буюу ер бусын сэтгэл судлал
 
монгол улсын их сургууль
монгол улсын их сургуульмонгол улсын их сургууль
монгол улсын их сургууль
 
Сурган хүмүүжүүлэх ухаан -лекц №3
Сурган хүмүүжүүлэх ухаан -лекц №3Сурган хүмүүжүүлэх ухаан -лекц №3
Сурган хүмүүжүүлэх ухаан -лекц №3
 

хүний тухай гүн ухаан

  • 1. Хүний тухай гүн ухаан Хүн хүний мөн чанар,үүсэл хөгжил,хүний үүрэг,хариуцлагын асуудал бол гүн ухааны авч үзвэл зохих нэг гол асуудал юм. Нэг хэсэг гүн ухаантан:Хүн бол хосгүй, гайхамшигтай амьтан,бурханы хамгийн гайхамшигтай бүтээл гэж үздэг. Зарим гүн ухаантан:Хүн бол өөрөө өөрийгөө бий болгосон,бүх юмнаас эрхэм зүйл гэж үздэг. Гэтэл нөгөө хэсэг гүн ухаантан :Хүн бол байгалын алдаа,муу мунхаг бүхний уурхай болсон заяа муут бүтээгдэхүүн,ийм болохоор хүнд ирээдүй байхгүй гэж үздэг. Хүн Хүний үүсэл Хүний тухай ерөнхий ойлголт Хүнийг олон шинжлэх ухаан судалдаг.Гэхдээ тодорхой нэг талаас нь,өөрийн судлах зүйлийн талаа барьж судалдаг. Жишээ нь:Хүн судлал хүнийг зөвхөн нэг зүйлийн амьтан гэсэн талаас нь судалж байхад,хэл шинжлэл зөвхөн хэлийг нь сэтгэл судлал дан ганц сэтгэцийн үзэгдлийг нь судалж байх жишээтэй. Хүнийг бүхэлдэнэ судалдаг шинжлэх ухаан байхгүй.Ийм учир хүнийг ерөнхий байдлаар нь,нэг бүхэл бүтэн зүйл гэсэн ерөнхий ойлголтийн байдлаар гүн ухаан авч үзнэ. Тэгсэнээрээ хүний мөн чанар,хүний үүсэл хөгжил,ертөнцтэй харилцах хүний харилцаа,хүн өөрийгөө төлөвшүүлэх боломжийг нээн харуулах болно.
  • 2. Гүн ухааний түүхэнд хүний мөн чанарыг янү бүрээр тайлбарлаж ирсэн. Эртний гүн ухаантнууд хүнийг сансарын нэг хэсэг,бичил орчлон гэж үзэж байхад шашны сургаальд хүн бол бие сүнс гэсэн 2 өөр зүйлээс бүтсэн амьтан,бурхан амьтан 2ын хоорондын амьтан мэтээр үзэж байна. Орчин үеийн гүн ухаантнууд хүний оюун ухааний талыг гол болгон хүнийг оюу ухаант амьтан гэж үзэх болсон. Хүний мөн чанарыг ерөнхийд нь биологийн, оюун ухааны,нийгмийн гэсэн 3 зүйлээр тодорхойлдог. Хүн бусад адгуусан амьтан шиг бие махбодьтой болохороо тэдгээртэй нэгэн адил биологийн шинжтэй. Биологийн зүйл нь хүний бие махбодийн шинжээр ,Тухайлбал:физилоги,генетикийн үзэгдэл,уураг тархи мэдрэлийн зэрэг процесоор илэрнэ.Энэ талаас авч үзвэл хүн бол биологийн амьтан. Хүн оюун ухаантай амьтан болохынхоо хувьд байгалийн амьтнаас үндсэн ялгаатай. Оюун ухааний зүйлд:хүний дотоод оюун санааны ертөнц буюу ухамсартай болон ухамсаргүй зүйл,хүсэл зориг,сэтгэлийн байдал,ой санамж,зан араншин,томперемент зэрэг болно.Энэ утгаар хүн бол оюун ухаантай амьтан. Хүн зөвхөн оюун ухаантай амьтан гэдэгээрээ байгалын амьтнаас ялгаатай болж байгаа юм биш.
  • 3. Харин хүн бол байгалийн илүү хөгжилтэй нийгмийн хүчээр үүсэж бий болсон,хөгжиж байдаг амьтан юм.Хүн бол хөдөлмөр,нийгмийн харилцааны хүчээр үүссэн нийгмийн амьтан.Амьтнаас ялгарах хүний бүх шинж нийгмийн дотор амдардагийн үр дүн мөн. Нийгмийн гадуур хүн, хүн болохгүй.Хүнийг нийгмээс салангад ойлгож болохгүй.Хүний мөн чанар нийгмийн харилцааний цогц байдаг.Хүний мөн чанар нь хийсвэр зүйл бус,тодорхой түүхэн шинжтэй,өөрөөр хэлбэл,нийгмийн байдлаар нөхцөлдсөн,тухайн үе,нийгмийн байгуулал,нийгэм соёл,соёл ахуйн өөрчлөлтийн дагуу өөрчлөгдөж байдаг.