Чингэлтэй дүүргийн 49-р сургууль Багш Б.Цэндсүрэн

1. ЧД-ийн 49-р сургууль
Байгалийн ухааны хичээлээр туршилт
хийх арга зүйг хэрэгжүүлэх боломж
2015 он Багш Б.Цэндсүрэн

2. Оршил
Байгалийн ухааны хичээлийг зааж, суурь
мэдлэгийг олгохын тулд “сорил туршилт”,
”ажиглалт”-ын аргаар заах нь сурагчдад
мэдлэг төлөвшүүлэх хамгийн дөт арга
бөгөөд дээрх арга нь сурагчдын сонирхол
төрүүлж, нүдийг нь гялалзуулах хамгийн
сонгодог арга болдог.

3. Үндсэн хэсэг
Суралцагч нь туршилт, ажиглалтаар
дамжуулан шинжлэх ухаанчаар
бодож сэтгэх, мэдлэг эзэмших хэрэгтэй
болно.
Тиймээс багш ямар туршилтыг хичээлийн
үед яаж хийвэл зүгээр байх талаар өмнө нь
төлөвлөж, бэлтгэлээ хангасан байх
шаардлагатай.
Тухайлбал:Туршилт хийх орчинг
бүрдүүлсэн,хэрэглэгдэхүүнийг хүрэлцээтэй
бэлтгэсэн байх ёстой.

4. Хичээлийн зорилт тодорхой болоход гүйцэтгэх
туршилт ажиглалтын сэдэв болон агуулгыг
барагцаагаар тодорхойлж улмаар нарийвчлан
тодорхойлоход 2 зүйлийг анхаарах хэрэгтэй.
Эхнийх нь шинжлэх ухаанч хандлага бөгөөд
хичээлийн явцад гүйцэтгэх гэж буй туршилт
шинжлэх ухааны хувьд тохиромжтой эсэхийг
нягтлах явдал юм.
Нөгөөх нь сурган хүмүүжүүлэх талын
хандлага бөгөөд суралцагчийн хувьд тухайн
туршилтын арга, үр дүн нь ойлгомжтой байхаас
гадна эцсийн эцэст судлагдахууны агуулгатай
холбоотой эсэхийг баталж нягтлах явдал болно.

5. 2-р ангийн “ХҮН БА ОРЧИН” хичээлд
туршилттай хэдэн хичээл байна вэ?
Sales,
Нийт
хичээл ,
40, 50%
Sales,
Туршилт
хийгдэхгү
й хичээл,
33, 41%
Sales,
Туршилт
хийгдэх
хичээл, 7,
9%
Sales, , 0,
0%
Sales,
Other, 7,
9%
Судалгаа 1
Нийт хичээл
Туршилт
хийгдэхгүй хичээл
Туршилт хийгдэх
хичээл

6. Чингэлтэй дүүргийн 12 сургуульд
“Байгалийн ухаан”-ы хичээл явуулах
зориулалтын танхим байна уу?
Sales, ,
0%, 0%
Sales,
БУ
танхим
байхгү
й ,…
Sales,
БУ
танхим
байгаа,
0%, 0%
Sales, ,
0, 0%
Судалгаа 2
БУ танхим
байхгүй
БУ танхим
байгаа

7. Байгалийн ухааны хичээлийг туршилт хийж
заахад бэрхшээлтэй зүйл байна уу ?
Sales,
Багаж
хэрэгсэ
л
дутма…Sales,
Хэрэглэ
гдэхүүн
хийхэд
бэрхш…
Sales,
Орчин
бүрдүүл
эх нь
бэрхш…
Sales, ,
0, 0%
Судалгаа 3
Багаж хэрэгсэл дутмаг
Хэрэглэгдэхүүн хийхэд
бэрхшээлтэй
Орчин бүрдүүлэх нь
бэрхшээлтэй

8. Багш бид нарт эдгээр асуудлыг
шийдвэрлэх боломж байна уу? гэдэг
дээр өөрийн санал бодлыг хуваалцъя.
“Хүн сонссоноо мартдаг
Харснаа санадаг
Хийж хэрэгжүүлснээ бүтээлчээр
ашигладаг.”
Иймийн тулд бид нар сурагчдынхаа
суралцах орчинг сайн бүрдүүлэх
шаардлагатай.

9. Та бүхэнд “Гэрэл ба
харанхуй” хичээлийг явуулахад
ямар хэрэглэгдэхүүн бэлдэж,
ямар орчинг бүрдүүлж, ямар
туршилт хийснээ
танилцуулъя.

10. Цонх хаах хар хөшиг...

11. Туршилт хийх орчин
бүрдүүлж буй үйл явц

12. “Орчин бүрдүүлэх нь туршилттай
хичээлийн хамгийн чухал хэсэг ”

13. Сэдэл төрүүлэх
“Гэрэл ба харанхуй” хичээлийн
сэдэлжүүлэг - “Өдөр шөнө” тоглоом байсан.

14. Харанхуй орчин үүслээ.

15. Гэрэл үүсгэгч

16. Лааг нар гэж төсөөлөөрэй.

17. Хийж бэлтгэсэн хэрэглэгдэхүүн

18. Гарын доорх материал ашиглан туршилт
хийсэн зарим хэрэглэгдэхүүнийг санал
болгох нь:
“Нарыг ажиглая”
Эргэн тойрноо
судлах нь
ажиглалтаас
эхэлдэг.
Нарыг ажиглан
судлахдаа
хамгаалах шил
зүүгээрэй!

19. Хамгаалах шил хийсэн бяцхан
туршлагаасаа хуваалцъя.

21. Нарнаас хамгаалах шилний материал
бэлэн боллоо.

22. Нарны шил бэлэн боллоо.

23. Сүүдэр үүсгэхэд
бие, гэрэл
үүсгэгч хэрэгтэй
юм байна.
Гэрэл
үүсгэгчээс гарч
байгаа гэрлийн
замд нэг бие
тавихад сүүдэр
үүснэ.

24. Сүүдэр үүсгэж зохиолч бас жүжигчин
болцгооё

25. “Хоёр бамбарууш” үлгэр зохиогоорой.

26. “Зурам хэрэм хоёрын нөхөрлөл”

27. Сүүдэр үүсгэсэн биетүүд

28. Гараараа амьтан хийцгээе

29. Энэ ямар амьтад вэ? Дуурайж хийгээрэй.

30. Дүгнэлт
 Багш нар хичээлийнхээ хэрэглэгдэхүүн, багаж
хэрэгсэл, бэлтгэлийг гарын доорх материал ашиглан
хамтарч хийвэл өмнөхөөсөө илүү үр дүнтэй юм байна.
 Туршилттай хичээлийг чиглүүлэн явуулж байхад
амьдралд ойрхон төдийгүй хүүхэд гараар барьж нүдээр
харж, сэтгэж, мэдэрч, өөрсдөө мэдлэгээ бүтээж,
чадваржиж, дараагийн хичээл дээр ямар туршилт хийх
бол гэсэн хүлээлт үүсэж, хичээлд дур сонирхолтой
болдог.
 Багш бид нөөц бололцоогоо ашиглан туршилттай
хичээлийг хийж чадах боловч цаг хугацаа алдаж байна,
бидний хийж чадахгүй, хийх боломжгүй бэлэн багаж
хэрэгсэл /соронз, чийдэн/ гэх мэт бодит хэрэглэгдэхүүн
хэрэг болж байгаа, дээр нь бид хэрэглэгдэхүүнээ хаана
хийх, яаж хадгалах гэх мэт асуудлууд урган гарч ирж
байгаа учраас бага ангийн байгалийн ухааны хичээлд
зориулагдсан танхим зайлшгүй хэрэгтэй байна гэсэн
дүгнэлтэд хүрлээ. Энэ тал дээр бодолцож үзнэ гэдэгт
багш бид нар итгэлтэй байна.

31. АНХААРЛАА ХАНДУУЛСАН
ТА БҮХЭНД БАЯРЛАЛАА