2. ΠΩΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ
Τα πρώτα βήματα - 1
Συγκέντρωσε ιδέες και καθόρισε ένα πλαίσιο
Τι πρέπει να αφηγηθείς (το αντικείμενο της έρευνας); Τι
νομίζεις ότι μπορεί να τραβήξει περισσότερο την
προσοχή; Ποιες πτυχές του θέματος θέλεις να
μεταφέρεις στους αναγνώστες;
3. ΠΩΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ
Τα πρώτα βήματα - 2
Προσδιόρισε την οπτική
Όταν θα έχεις καθορίσει το πλαίσιο που θέλεις να
περιγράψεις, επιδίωξε να βρεις πώς να τραβήξεις την
προσοχή με πρωτότυπο τρόπο. Προσπάθησε να
συμβάλεις θετικά σε ενδεχόμενες δημόσιες συζητήσεις
για το θέμα.
5. ΠΩΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ
Αποτελείται από μια σύντομη και εντυπωσιακή φράση που πρέπει να συνοψίζει το
περιεχόμενο του κειμένου και να τραβά την προσοχή των αναγνωστών.
Η φράση αυτή γράφεται συνήθως αφού θα έχει γραφτεί το άρθρο.
Ο τίτλος μπορεί να είναι «θερμός» με στόχο την πρόκληση συναισθημάτων και τη
δημιουργία αίσθησης (π.χ. «Άγρια πυρκαγιά κατέκαψε το θέατρο») ή «ψυχρός», ή με άλλα
λόγια εκπαιδευτικός, έχοντας τον μοναδικό σκοπό να πληροφορήσει λιτά και απέριττα (π.χ.
«Πυρκαγιά κατέστρεψε το θέατρο»).
Μερικές φορές, όπως θα δείτε, φτάνει ένα επίθετο για να αλλάξετε τον τόνο.
Σημασία έχει αυτό που γράφεις να ανταποκρίνεται στα πραγματικά γεγονότα!
Ο ΤΙΤΛΟΣ
6. ΠΩΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ
ΤΟ LEAD
Είναι το λεγόμενο «δόλωμα», η εισαγωγική παράγραφος, δηλαδή, ενός
άρθρου. Η εισαγωγή είναι πολύ σημαντική γιατί αποσκοπεί να προσελκύσει
την προσοχή του αναγνώστη και να δημιουργήσει προβληματισμό πάνω στο
θέμα. Υπάρχουν πολλά είδη lead: η διατύπωση ενός δεδομένου, ενός
γεγονότος ή μιας ιδιομορφίας του, η περιγραφή μιας κατάστασης, η δήλωση
ενός από τους πρωταγωνιστές ή μάρτυρες της υπόθεσης, μια ερώτηση.
7. ΠΩΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ
Σύμφωνα με την παράδοση της αγγλοσαξωνικής
δημοσιογραφίας, στο lead θα μπορούσαν να παρατίθενται τα
γνωστά 5 W:
What: τι συνέβη;
Who: ποιος είναι ο πρωταγωνιστής της υπόθεσης;
When: πότε συνέβη το γεγονός;
Where: πού συνέβη;
Why: για ποιο λόγο συνέβη;...
και μετά υπάρχει και το How (πώς εξελίχθηκαν τα γεγονότα;)
ΤΑ ΠΕΝΤΕ W
8. ΠΩΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ
ΤΟ ΣΩΜΑ
Είναι το πιο μεγάλο μέρος του άρθρου στο οποίο εξετάζεται αναλυτικά το
κεντρικό γεγονός ή θέμα. Εδώ καταγράφονται οι λεγόμενες πληροφορίες
background (τα δεδομένα πλαισίου και περιγράμματος), που μπορούν να
είναι χρήσιμες προκειμένου το θέμα να τεθεί σε ένα πλαίσιο. Όταν
πρόκειται για άρθρα γνώμης, σε αυτή την ενότητα προβάλλεται μια άποψη
ή αντικρούεται μια αντίθετη απόψη.
9. ΠΩΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Συμπερασματικά, αξιολογούμε την κατάσταση και επαναλαμβάνουμε
την άποψη μας. Συνήθως, ένα άρθρο τελειώνει με μια «πιασάρικη»
φράση ή οπωσδήποτε με δυναμικό τέλος.
11. ΠΩΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ
Δημιούργησε μια λίστα ελέγχου
Πριν να αρχίσεις να γράφεις, δημιούργησε μια λίστα ελέγχου.
Θα σε καθοδηγήσει και θα σε βοηθήσει ώστε να καταλάβεις
πάνω σε ποια σημεία χρειάζεσαι περισσότερες πληροφορίες
και με ποια σειρά να παρουσιάσεις τα δεδομένα και τα
γεγονότα. Ακολούθησε μια λογική σειρά και απέφυγε τις
απότομες αλλαγές θέματος. Παράθεσε τις πληροφορίες με
εξισορροπημένο τρόπο καθ'όλη την έκταση του κειμένου.
1
12. ΠΩΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ
Γράψε την εισαγωγή (lead)
2
Μια πειστική εισαγωγική παράγραφος είναι ουσιώδους σημασίας
για να τραβήξει την προσοχή.
Από τις πρώτες φράσεις, ο αναγνώστης θα αξιολογήσει εάν αξίζει
να διαβάσει όλο το άρθρο σου. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να
ξεκινήσεις να γράφεις: χρησιμοποιώντας ένα απόσπασμα από μια
συνέντευξη, ξεκινώντας με στατιστικά δεδομένα...
13. ΠΩΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ
3
Να τηρείς τον κανόνα των 5 W
Ο καλύτερος τρόπος για να τραβήξεις την προσοχή του αναγνώστη
είναι να τηρείς τον κανόνα των 5W, δηλαδή από την πρώτη στιγμή
να αφηγηθείς ποιος είναι ο πρωταγωνιστής της υπόθεσης για την
οποία γράφεις το άρθρο (Who), τι συνέβη (What), πότε (When),
πού (Where) και γιατί (Why).
14. ΠΩΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ
4
Ακολούθησε τη λίστα ελέγχου
Η λίστα ελέγχου μπορεί να σε βοηθήσει να θυμηθείς πώς συνδέονται
οι λεπτομέρειες μεταξύ τους. Ωστόσο αποτελεί ένα ευέλικτο εργαλείο.
Θα υπάρξουν ίσως στιγμές που ενώ γράφεις, η ροή θα αποκτά
διαφορετική πορεία σε σχέση με αυτή που είχες σημειώσει στη λίστα:
προετοιμάσου να αλλάξεις την κατεύθυνση του κειμένου εάν
θεωρήσεις ότι είναι για το καλύτερο.
15. ΠΩΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ
5
Προσέφερε βοηθητικές πληροφορίες
Μην υποθέτεις ότι ο αναγνώστης είναι πληροφορημένος πάνω
στο θέμα όσο εσύ. Σκέψου τι βοηθητικές πληροφορίες χρειάζεται
ο αναγνώστης. Για παράδειγμα, θα μπορούσες να γράψεις μια
παράγραφο που να εξηγεί το θεματικό πλαίσιο πριν να
προχωρήσεις στην περιγραφή των δεδομένων, προκειμένου να
περάσεις έπειτα στο στάδιο παράθεσης και επεξήγησης των
δεδομένων.
16. ΠΩΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ
6
Χρησιμοποίησε μεταβατικές φράσεις
Σύνδεσε τις μεμονωμένες ιδέες χρησιμοποιώντας μεταβατικές
φράσεις, έτσι ώστε το άρθρο να έχει συνοχή. Ξεκίνα κάθε νέα
παράγραφο με μια λέξη που να τη συνδέει με την προηγούμενη.
Για παράδειγμα, με λέξεις ή εκφράσεις όπως «παρόλ' αυτά»,
«επίσης» ή «καλό είναι να θυμόμαστε ότι».
17. ΠΩΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ
7
Πρόσεξε το ύφος, τη δομή και τον τόνο
Χρησιμοποίησε ύφος, δομή και τόνο που να ταιριάζουν στον τύπο άρθρου
που επέλεξες. Συνήθως, είναι καλύτερο η γλώσσα που χρησιμοποιούμε όταν
γράφουμε ένα άρθρο να είναι απλή και άμεση.
Χρησιμοποίησε συνδετικές φράσεις στην αρχή κάθε παραγράφου. Φρόντισε
οι προτάσεις σου να εναλλάσσονται όσον αφορά το μέγεθος, χρησιμοποίησε
δηλαδή μικρές και μεγάλες προτάσεις. Εάν διαπιστώσεις ότι όλες οι
προτάσεις σου έχουν πάνω-κάτω τον ίδιο αριθμό λέξεων, υπάρχει ο κίνδυνος
ο αναγνώστης να «νανουριστεί» από αυτό τον μονότονο ρυθμό και να
νυστάξει.
18. ΠΩΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ
8
Γράψε ένα πειστικό συμπέρασμα
Κλείσε το άρθρο με δυναμικό τρόπο. Αναλόγως το κείμενο, το συμπέρασμα
μπορεί να ωθήσει τον αναγνώστη σε δράση ή να μελετήσει καλύτερα το θέμα.
Εάν παρέθεσες στατιστικά δεδομένα στην εισαγωγή, σκέψου με ποιον τρόπο θα
μπορούσες να τη συνδέσεις με το συμπέρασμα.
Τα συμπεράσματα είναι πιο αποτελεσματικά όταν έχουν αμεσότητα και όταν
οδηγούν το κοινό στην κατεύθυνση της αναζήτησης της γνώσης.
19. ΠΩΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ
9
Διόρθωσε το άρθρο
Βρες χρόνο για να διορθώσεις και να ξαναδιαβάσεις το άρθρο. Εάν
χρειάζεται, διόρθωσε, ξανάγραψε μερικές παραγράφους ή όλο το
άρθρο με βάση τις ανάγκες σου. Βεβαιώσου ότι το κείμενο σου δεν
έχει ορθογραφικά λάθη.
Η εκτύπωση του άρθρου μπορεί να σου φανεί χρήσιμη. Διάβασε το
μεγαλόφωνα ή ζήτα από κάποιον άλλο να σου το διαβάσει. Άκουσε
τον τόνο, τον ρυθμό, το μέγεθος των προτάσεων, τη συνοχή, τα
γραμματικά λάθη ή τα λάθη περιεχομένου... και διόρθωσέ τα!
20. ΠΩΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ
10
Γράψε τον τίτλο
Το άρθρο πρέπει να συνοδεύεται από κατάλληλο, σύντομο και
συνοπτικό τίτλο, ο οποίος δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 10 λέξεις.
Ο τίτλος θα πρέπει να περιέχει με αποτελεσματικό τρόπο το θέμα
που παράθεσες. Μπορεί να προσανατολίζεται στη δράση ενώ
ταυτόχρονα να μαρτυρά τον λόγο γιατί η ιστορία που αφηγείσαι
μπορεί να είναι σημαντική. Θα πρέπει να τραβά την προσοχή των
αναγνωστών και να τους εμπνέει να διαβάσουν το άρθρο.