1. I- ChingI- Ching
Στην αρχαία Κίνα τοΣτην αρχαία Κίνα το I-ChingI-Ching χάνεται στα βάθηχάνεται στα βάθη
του χρόνουτου χρόνου
Αρχικά ονομαζότανΑρχικά ονομαζόταν Chou-IChou-I
Σήμερα το γνωρίζουμε ωςΣήμερα το γνωρίζουμε ως I-ChingI-Ching τοτο Βιβλίο τωνΒιβλίο των
ΑλλαγώνΑλλαγών..

2. Ιστορία του Ι ΤσινγκΙστορία του Ι Τσινγκ
 Είναι ένα από τα πιο αρχαία κλασικά κινέζικαΕίναι ένα από τα πιο αρχαία κλασικά κινέζικα
κείμενα και ένα από τα πιο σημαντικά βιβλίακείμενα και ένα από τα πιο σημαντικά βιβλία
της παγκόσμιας φιλολογίας.της παγκόσμιας φιλολογίας. Η φιλοσοφία τόσοΗ φιλοσοφία τόσο
του Λάο Τσε όσο και του Κομφούκιου έχουν τιςτου Λάο Τσε όσο και του Κομφούκιου έχουν τις
ρίζες τους σ' αυτό το κείμενο. Ομως η επίδρασήρίζες τους σ' αυτό το κείμενο. Ομως η επίδρασή
του ήταν μεγάλη όχι μόνο στη φιλοσοφία, αλλάτου ήταν μεγάλη όχι μόνο στη φιλοσοφία, αλλά
και στην επιστήμη και στην πολιτική. Θεωρείταικαι στην επιστήμη και στην πολιτική. Θεωρείται
ότι το Ι Τσινγκ έχει ηλικία 5.000 χρόνων. Δενότι το Ι Τσινγκ έχει ηλικία 5.000 χρόνων. Δεν
ξέρουμε ποιος είναι ο συγγραφέας του έργου.ξέρουμε ποιος είναι ο συγγραφέας του έργου.
Λέγεται ότι η αρχική διδασκαλία του δόθηκεΛέγεται ότι η αρχική διδασκαλία του δόθηκε
στον κόσμο από το μεγάλο μύστη αυτοκράτοραστον κόσμο από το μεγάλο μύστη αυτοκράτορα
Φου Σι. Γύρω στα 1150 π.Χ. ο βασιλιάς ΓουένΦου Σι. Γύρω στα 1150 π.Χ. ο βασιλιάς Γουέν
και ο γιος του δούκας του Τσόου μελέτησανκαι ο γιος του δούκας του Τσόου μελέτησαν
αυτή την αρχική διδασκαλία, την ταξινόμησαναυτή την αρχική διδασκαλία, την ταξινόμησαν
και πρόσθεσαν διάφορα σχόλια.και πρόσθεσαν διάφορα σχόλια.

3. Πα Κούα και τρίγραμμαΠα Κούα και τρίγραμμα
 Τα οχτώ τρίγραμμα σχετίζονται με οχτώΤα οχτώ τρίγραμμα σχετίζονται με οχτώ
φυσικές μορφές : Τσιεν Πατέρας, Ουρανός,φυσικές μορφές : Τσιεν Πατέρας, Ουρανός,
Δύναμη Κουν Μητέρα, Γη, Υποταγή ΤσενΔύναμη Κουν Μητέρα, Γη, Υποταγή Τσεν
1ος Γιος, Κεραυνός, Κίνηση Σουν 1η Κόρη,1ος Γιος, Κεραυνός, Κίνηση Σουν 1η Κόρη,
Ξύλο, Διείσδυση Κουν 2ος Γιος, Νερό-Ξύλο, Διείσδυση Κουν 2ος Γιος, Νερό-
Σελήνη, Κίνδυνος Λι 2η Κόρη, Φωτιά-Ηλιος,Σελήνη, Κίνδυνος Λι 2η Κόρη, Φωτιά-Ηλιος,
Φως Τούι 3η Κόρη, λίμνη, Χαρά Γκεν 3οςΦως Τούι 3η Κόρη, λίμνη, Χαρά Γκεν 3ος
Γιος, Βουνό, Ηρεμία Αυτά ότανΓιος, Βουνό, Ηρεμία Αυτά όταν
συσχετιστούν μεταξύ τους δημιουργούν 64συσχετιστούν μεταξύ τους δημιουργούν 64
βασικές καταστάσεις στις οποίες μπορεί ναβασικές καταστάσεις στις οποίες μπορεί να
βρεθεί ένας άνθρωπος.βρεθεί ένας άνθρωπος.

4. Τα 8 τρίγραμμα και ο ΑνθρωποςΤα 8 τρίγραμμα και ο Ανθρωπος
 Τσιέν ο δημιουργικός εκδηλώνεται στο κεφάλι.Τσιέν ο δημιουργικός εκδηλώνεται στο κεφάλι.
 Κουν ο δεκτικός στην κοιλιά.Κουν ο δεκτικός στην κοιλιά.
 Τζεν ο διεγέρτης στα πέλματα.Τζεν ο διεγέρτης στα πέλματα.
 Σουν ο ευγενής στους μηρούς.Σουν ο ευγενής στους μηρούς.
 Καν ο αβησαλέος στο αυτί.Καν ο αβησαλέος στο αυτί.
 Λι ο προσκολλημένος στο μάτι. (φωτεινότητα)Λι ο προσκολλημένος στο μάτι. (φωτεινότητα)
 Γκέν ο ηρεμιστής στο χέρι.Γκέν ο ηρεμιστής στο χέρι.
 Ντούι ο χαρωπός στο στόμα.Ντούι ο χαρωπός στο στόμα.

5. Τρίγραμμα και τριπλή υπόστασηΤρίγραμμα και τριπλή υπόσταση
 Σε κάθε τρίγραμμα οι συνεχείς γραμμέςΣε κάθε τρίγραμμα οι συνεχείς γραμμές
είναι αρσενικού χαρακτήρα (γιανγκ) καιείναι αρσενικού χαρακτήρα (γιανγκ) και
οι διακεκομμένες είναι θηλυκούοι διακεκομμένες είναι θηλυκού
χαρακτήρα (γιν).χαρακτήρα (γιν).
 Το γιν-γιανγκ συμβολίζει όλα ταΤο γιν-γιανγκ συμβολίζει όλα τα
συμπληρωματικά αντίθετα στο δυαδικόσυμπληρωματικά αντίθετα στο δυαδικό
σύμπαν. Συμβολίζει όλους τουςσύμπαν. Συμβολίζει όλους τους
δυαδισμούς καθώς και τη συνεχή αλλαγή.δυαδισμούς καθώς και τη συνεχή αλλαγή.
 Σε κάθε τρίγραμμα η πάνω γραμμήΣε κάθε τρίγραμμα η πάνω γραμμή
σχετίζεται με το νου, η δεύτερη με τηνσχετίζεται με το νου, η δεύτερη με την
ψυχή και η τελευταία με το σώμα.ψυχή και η τελευταία με το σώμα.
 Καθεμία, δηλαδή, από τις γραμμέςΚαθεμία, δηλαδή, από τις γραμμές
σχετίζεται με ένα από τα στοιχεία εκείνασχετίζεται με ένα από τα στοιχεία εκείνα
που αποτελούν αυτό το σύνθετο ον πουπου αποτελούν αυτό το σύνθετο ον που
ονομάζεται άνθρωπος.ονομάζεται άνθρωπος.

6. Που αναφέρεται το Ι ΤσινγκΠου αναφέρεται το Ι Τσινγκ
 Αναφέρεται σε καταστάσεις που είναιΑναφέρεται σε καταστάσεις που είναι
υποκειμενικές και ταυτόχροναυποκειμενικές και ταυτόχρονα
αντικειμενικές, δηλαδή περιγράφουν τηναντικειμενικές, δηλαδή περιγράφουν την
ψυχολογική στάση ενός ατόμου καθώς καιψυχολογική στάση ενός ατόμου καθώς και
το περιβάλλον όπου λειτουργεί τητο περιβάλλον όπου λειτουργεί τη
συγκεκριμένη χρονική περίοδο.συγκεκριμένη χρονική περίοδο.
 Οι καταστάσεις αυτές δεν είναι στατικές,Οι καταστάσεις αυτές δεν είναι στατικές,
αλλά έχουν μέσα τους το στοιχείο τηςαλλά έχουν μέσα τους το στοιχείο της
αλλαγής, οπότε ο άνθρωπος μπορεί νααλλαγής, οπότε ο άνθρωπος μπορεί να
περάσει από μία κατάσταση σε άλλη,περάσει από μία κατάσταση σε άλλη,
ακολουθώντας κάποιες συμβουλές πουακολουθώντας κάποιες συμβουλές που
δίνονται στο Βιβλίο των Αλλαγών.δίνονται στο Βιβλίο των Αλλαγών.

7. Ι Τσινγκ και συμπαντικοί νόμοιΙ Τσινγκ και συμπαντικοί νόμοι

1) Η ουσία του σύμπαντος βρίσκεται σε1) Η ουσία του σύμπαντος βρίσκεται σε
συνεχόμενη κίνηση. Τα φαινόμενα που προκύπτουνσυνεχόμενη κίνηση. Τα φαινόμενα που προκύπτουν
από αυτή την κίνηση υπόκεινται σε μία συνεχήαπό αυτή την κίνηση υπόκεινται σε μία συνεχή
μεταβολή.μεταβολή.
2) Η ουσία αυτή εκδηλώνεται στον ορατό κόσμο2) Η ουσία αυτή εκδηλώνεται στον ορατό κόσμο
μέσα από τα αντίθετα και συμπληρωματικάμέσα από τα αντίθετα και συμπληρωματικά
στοιχεία.στοιχεία.
3) Οι εξελίξεις του σύμπαντος είναι κυκλικές. Τα3) Οι εξελίξεις του σύμπαντος είναι κυκλικές. Τα
πάντα τείνουν να επιστρέψουν στο σημείο απ' όπουπάντα τείνουν να επιστρέψουν στο σημείο απ' όπου
ξεκίνησαν όταν άρχισε η εκδήλωση.ξεκίνησαν όταν άρχισε η εκδήλωση.
4) Όλες οι αλλαγές υπακούουν σε κάποιο ρυθμό.4) Όλες οι αλλαγές υπακούουν σε κάποιο ρυθμό.
5) Το καλό και το κακό είναι σχετικά.5) Το καλό και το κακό είναι σχετικά.
6) Για να είναι μία δράση καλή, πρέπει να6) Για να είναι μία δράση καλή, πρέπει να
ακολουθεί τους συμπαντικούς νόμους.ακολουθεί τους συμπαντικούς νόμους.

8. Τρίγραμμα και τρεις ΓκούναςΤρίγραμμα και τρεις Γκούνας
 Μεταξύ του πατέρα, ουρανού, τσιέν και της μητέρας, γης,Μεταξύ του πατέρα, ουρανού, τσιέν και της μητέρας, γης,
κουν, βρίσκονται τα παιδιά που συμβολίζουν ουσιαστικά τηνκουν, βρίσκονται τα παιδιά που συμβολίζουν ουσιαστικά την
κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο άνθρωπος και την οποίακατάσταση στην οποία βρίσκεται ο άνθρωπος και την οποία
πρέπει να υπερβεί. Παλλόμενος ανάμεσα στις καταστάσειςπρέπει να υπερβεί. Παλλόμενος ανάμεσα στις καταστάσεις
ΡάγιαςΡάγιας καικαι ΤάμαςΤάμας, δηλαδή υπερβολής και έλλειψης, πρέπει,, δηλαδή υπερβολής και έλλειψης, πρέπει,
ακολουθώντας τηνακολουθώντας την Ορθή ΔράσηΟρθή Δράση, να φτάσει στο, να φτάσει στο ΣάτβαΣάτβα, την, την
τέλεια αρμονία, την ισορροπία.τέλεια αρμονία, την ισορροπία.
 ΗΗ Ορθή ΔράσηΟρθή Δράση, όπως λέει ο Κρίσνα στον Αρζούνα, είναι να, όπως λέει ο Κρίσνα στον Αρζούνα, είναι να
ακολουθεί κανείς το δρόμο του κέντρου, να δρα με βάση τοακολουθεί κανείς το δρόμο του κέντρου, να δρα με βάση το
νόμο, να εκτελεί το καθήκον του, να δρα ανιδιοτελώς. Ορθήνόμο, να εκτελεί το καθήκον του, να δρα ανιδιοτελώς. Ορθή
Δράση είναι η εκτέλεση του σωστού, χωρίς την προσδοκίαΔράση είναι η εκτέλεση του σωστού, χωρίς την προσδοκία
της ανταμοιβής.της ανταμοιβής.

9. Η ισορροπία γιν και γιανκ στο Ι ΤσινγκΗ ισορροπία γιν και γιανκ στο Ι Τσινγκ
 Είπαμε παραπάνω ότι, αν συσχετίσουμε τα οχτώ τρίγραμμα μεΕίπαμε παραπάνω ότι, αν συσχετίσουμε τα οχτώ τρίγραμμα με
τα μέλη μιας οικογένειας, θα δούμε ότι αντιστοιχούν στοντα μέλη μιας οικογένειας, θα δούμε ότι αντιστοιχούν στον
πατέρα, στη μητέρα, τρεις γιους και τρεις κόρες, δηλαδή σε 4πατέρα, στη μητέρα, τρεις γιους και τρεις κόρες, δηλαδή σε 4
αρσενικά και 4 θηλυκά. Αυτό φανερώνει ότι το αρσενικόαρσενικά και 4 θηλυκά. Αυτό φανερώνει ότι το αρσενικό
στοιχείο υπάρχει σε ίση ποσότητα με το θηλυκό.στοιχείο υπάρχει σε ίση ποσότητα με το θηλυκό.
 Παρατηρούμε επίσης ότι ο πατέρας και η μητέρα, δηλαδή ηΠαρατηρούμε επίσης ότι ο πατέρας και η μητέρα, δηλαδή η
αρχετυπική αρσενική και θηλυκή αρχή, συμβολίζονται μεαρχετυπική αρσενική και θηλυκή αρχή, συμβολίζονται με
τρεις συνεχείς και τρεις διακεκομμένες γραμμές αντίστοιχα.τρεις συνεχείς και τρεις διακεκομμένες γραμμές αντίστοιχα.
 Καθένα όμως από τα παιδιά συμβολίζεται και με συνεχείς καιΚαθένα όμως από τα παιδιά συμβολίζεται και με συνεχείς και
με διακεκομμένες γραμμές, πράγμα που δηλώνει ότιμε διακεκομμένες γραμμές, πράγμα που δηλώνει ότι
αποτελούν ενδιάμεσες καταστάσεις, έχουν χαρακτηριστικάαποτελούν ενδιάμεσες καταστάσεις, έχουν χαρακτηριστικά
και αρσενικά και θηλυκά.και αρσενικά και θηλυκά.

10. Ι ΤΣΙΓΝΚ ΚΑΙ ΒΟΥΔΙΣΜΟΣΙ ΤΣΙΓΝΚ ΚΑΙ ΒΟΥΔΙΣΜΟΣ
 Είναι γνωστό ότι ο Βούδας έφτασε στη φώτιση ότανΕίναι γνωστό ότι ο Βούδας έφτασε στη φώτιση όταν
ανακάλυψε τις τέσσερις μεγάλες Αλήθειες:ανακάλυψε τις τέσσερις μεγάλες Αλήθειες:
1) Ο πόνος είναι αναπόφευκτος. Συνειδητοποίηση του πόνου.1) Ο πόνος είναι αναπόφευκτος. Συνειδητοποίηση του πόνου.
2) Η αιτία του πόνου είναι ότι ο άνθρωπος πιστεύει ως2) Η αιτία του πόνου είναι ότι ο άνθρωπος πιστεύει ως
πραγματικά και αληθινά εκείνα που είναι απατηλά.πραγματικά και αληθινά εκείνα που είναι απατηλά.
3) Η εξάλειψη του πόνου θα έρθει όταν μέσα από την Ορθή3) Η εξάλειψη του πόνου θα έρθει όταν μέσα από την Ορθή
Δράση δίνουμε περισσότερη σημασία στο αθάνατο πνεύμαΔράση δίνουμε περισσότερη σημασία στο αθάνατο πνεύμα
μας απ' ό,τι στο θνητό σώμα.μας απ' ό,τι στο θνητό σώμα.
4) Ο δρόμος που4) Ο δρόμος που
οδηγεί στην εξάλειψη του πόνου είναι η Ευγενής Οκταπλήοδηγεί στην εξάλειψη του πόνου είναι η Ευγενής Οκταπλή
Ατραπός,Ατραπός,

11. Οκταπλή Ατραπός και τα Οχτώ ΤρίγραμμαΟκταπλή Ατραπός και τα Οχτώ Τρίγραμμα
 Η Ευγενής Οκταπλή Ατραπός, που αποτελείται από τα εξήςΗ Ευγενής Οκταπλή Ατραπός, που αποτελείται από τα εξής
σκαλοπάτια:σκαλοπάτια:
 1) Ορθές Αντιλήψεις1) Ορθές Αντιλήψεις
 2) Ορθές Αποφάσεις2) Ορθές Αποφάσεις
 3) Ορθές Ομιλίες3) Ορθές Ομιλίες
 4) Ορθή Συμπεριφορά4) Ορθή Συμπεριφορά
 5) Ορθά Μέσα Ζωής5) Ορθά Μέσα Ζωής
 6) Ορθή Προσπάθεια6) Ορθή Προσπάθεια
 7) Ορθή Σκέψη7) Ορθή Σκέψη
 8) Ορθή Συγκέντρωση.8) Ορθή Συγκέντρωση.
 Και τα δύο φιλοσοφικά συστήματα συμβολίζουν το δρόμοΚαι τα δύο φιλοσοφικά συστήματα συμβολίζουν το δρόμο
που πρέπει να ακολουθήσει ο άνθρωπος για να εξελιχθεί, γιαπου πρέπει να ακολουθήσει ο άνθρωπος για να εξελιχθεί, για
να γίνει καλύτερος.να γίνει καλύτερος.

12. Οκταπλή ατραπός και η αντιστοιχία με ταΟκταπλή ατραπός και η αντιστοιχία με τα
τρίγραμματρίγραμμα
 1) Ορθές Αντιλήψεις – Κουν-δεκτικός -γη= Είναι το στάδιο κατά το1) Ορθές Αντιλήψεις – Κουν-δεκτικός -γη= Είναι το στάδιο κατά το
οποίο παίρνουμε γνώσεις, εμπειρίες, αρχίζουμε να είμαστε πιοοποίο παίρνουμε γνώσεις, εμπειρίες, αρχίζουμε να είμαστε πιο
συνειδητοί και έτσι μπαίνουμε στο δρόμο για την εξέλιξη, για τησυνειδητοί και έτσι μπαίνουμε στο δρόμο για την εξέλιξη, για τη
βελτίωση του εαυτού μας. Είναι η αρχή της Ατραπού. Ο ρόλος μας είναιβελτίωση του εαυτού μας. Είναι η αρχή της Ατραπού. Ο ρόλος μας είναι
παθητικός, δεχόμαστε πράγματα, δεν έχουμε αρχίσει ακόμα να δίνουμε.παθητικός, δεχόμαστε πράγματα, δεν έχουμε αρχίσει ακόμα να δίνουμε.
Γι' αυτό και συσχετίζεται με το θηλυκό στοιχείο, που ένα από ταΓι' αυτό και συσχετίζεται με το θηλυκό στοιχείο, που ένα από τα
χαρακτηριστικά του είναι η δεκτικότητα.χαρακτηριστικά του είναι η δεκτικότητα.
 2) Ορθές Αποφάσεις - Τζεν –διεγέρτης –κεραυνός = Σ' αυτό το2) Ορθές Αποφάσεις - Τζεν –διεγέρτης –κεραυνός = Σ' αυτό το
στάδιο αρχίζουμε να εφαρμόζουμε αυτά που μάθαμε. Κατεβαίνει οστάδιο αρχίζουμε να εφαρμόζουμε αυτά που μάθαμε. Κατεβαίνει ο
κεραυνός στη γη και τη ξυπνά.κεραυνός στη γη και τη ξυπνά.
 3) Ορθές Ομιλίες – Καν-αβυσσαλέος -νερό = Σ' αυτό το στάδιο3) Ορθές Ομιλίες – Καν-αβυσσαλέος -νερό = Σ' αυτό το στάδιο
αρχίζουμε να μεταφέρουμε όσα γνωρίζουμε στους άλλους.αρχίζουμε να μεταφέρουμε όσα γνωρίζουμε στους άλλους.
Το νερό ρέει με ορμή και μεταφέρει γνώση και ζωή.Το νερό ρέει με ορμή και μεταφέρει γνώση και ζωή.
 4) Ορθή Συμπεριφορά – Τούι-χαρωπός-λίμνη = Είναι το στάδιο που,4) Ορθή Συμπεριφορά – Τούι-χαρωπός-λίμνη = Είναι το στάδιο που,
για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε, χρειαζόμαστε τη στήριξη τηςγια να μπορέσουμε να προχωρήσουμε, χρειαζόμαστε τη στήριξη της
διδασκαλίας των σοφών, αυτών που ξέρουν περισσότερα από εμάς.διδασκαλίας των σοφών, αυτών που ξέρουν περισσότερα από εμάς.

13. Οκταπλή ατραπός και η αντιστοιχία με ταΟκταπλή ατραπός και η αντιστοιχία με τα
τρίγραμματρίγραμμα

5) Ορθά Μέσα Ζωής - Γκεν – ηρεμιστής -βουνό = Είναι5) Ορθά Μέσα Ζωής - Γκεν – ηρεμιστής -βουνό = Είναι
το στάδιο που βρίσκουμε αυτές οι διδασκαλίες τιςτο στάδιο που βρίσκουμε αυτές οι διδασκαλίες τις
οποίες αναφέραμε παραπάνω, μέσα μας. Ο νοητικός μαςοποίες αναφέραμε παραπάνω, μέσα μας. Ο νοητικός μας
κόσμος έχει αναπτυχθεί, έχει αποκτήσει σταθερότητακόσμος έχει αναπτυχθεί, έχει αποκτήσει σταθερότητα
και φιλοσοφική ηρεμία.και φιλοσοφική ηρεμία.
 6) Ορθή Προσπάθεια – Λυ- προσκόλληση- φωτιά = Σ'6) Ορθή Προσπάθεια – Λυ- προσκόλληση- φωτιά = Σ'
αυτό το στάδιο πλέον έχουμε ταύτιση θεωρίας καιαυτό το στάδιο πλέον έχουμε ταύτιση θεωρίας και
πράξης.. Εδώ πια εφαρμόζουμε την ορθή δράση,πράξης.. Εδώ πια εφαρμόζουμε την ορθή δράση,
βοηθώντας ενεργά την ανθρωπότητα.βοηθώντας ενεργά την ανθρωπότητα.
 7) Ορθή Σκέψη – Σουν- ευγενής -άνεμος = Το σώμα7) Ορθή Σκέψη – Σουν- ευγενής -άνεμος = Το σώμα
υπακούει στην ψυχή και στο νου. Κάθε ενέργειά μαςυπακούει στην ψυχή και στο νου. Κάθε ενέργειά μας
είναι έκφραση του νόμου.είναι έκφραση του νόμου.
8) Ορθή Συγκέντρωση – Τσιεν- δημιουργικός- ουρανός=8) Ορθή Συγκέντρωση – Τσιεν- δημιουργικός- ουρανός=
Πλήρης αρμονία μεταξύ σώματος - ψυχής και νου.Πλήρης αρμονία μεταξύ σώματος - ψυχής και νου.

14. Κυμβάλιο και η σχέση του με το Ι ΤσιγκΚυμβάλιο και η σχέση του με το Ι Τσιγκ
 Οι ιδέες και οι αρχές του Ι Τσιγκ έχουν μεγάλη σχέση με τις αρχέςΟι ιδέες και οι αρχές του Ι Τσιγκ έχουν μεγάλη σχέση με τις αρχές
του Κυμβάλειου.του Κυμβάλειου.
 Το Κυμβάλειο αποτελεί μία από τις κύριες εκφράσεις της ΣοφίαςΤο Κυμβάλειο αποτελεί μία από τις κύριες εκφράσεις της Σοφίας
των αρχαίων παραδοσιακών μυστηρίων.των αρχαίων παραδοσιακών μυστηρίων.
 Αποτελεί μέρος της διδασκαλίας του θεού της Σοφίας τηςΑποτελεί μέρος της διδασκαλίας του θεού της Σοφίας της
Αιγύπτου Θωτ. Μπορούμε να πούμε είναι ότι υπάρχουν κοινέςΑιγύπτου Θωτ. Μπορούμε να πούμε είναι ότι υπάρχουν κοινές
ιδέες και στα δύο έργαιδέες και στα δύο έργα
 Η Αρχή της Νοητικότητας.Η Αρχή της Νοητικότητας.
 Η Αρχή της Αντιστοιχίας ή της Αναλογίας.Η Αρχή της Αντιστοιχίας ή της Αναλογίας.
 Η Αρχή της Δόνησης.Η Αρχή της Δόνησης.
 Η Αρχή της Πολικότητας.Η Αρχή της Πολικότητας.
 Η Αρχή του Ρυθμού.Η Αρχή του Ρυθμού.
 Η Αρχή της Αιτίας και του Αποτελέσματος.Η Αρχή της Αιτίας και του Αποτελέσματος.
 Η Αρχή του Γένους.Η Αρχή του Γένους.
 Καθώς ένας άνθρωπος έρχεται σε επαφή με τα παραδοσιακάΚαθώς ένας άνθρωπος έρχεται σε επαφή με τα παραδοσιακά
κείμενα, που οι μακρινοί μας πρόγονοι κληροδότησαν στηκείμενα, που οι μακρινοί μας πρόγονοι κληροδότησαν στη
σημερινή ανθρωπότητα, καταλαβαίνει ότι πρόκειται για ένανσημερινή ανθρωπότητα, καταλαβαίνει ότι πρόκειται για έναν
πολύτιμο θησαυρό.πολύτιμο θησαυρό.

15. Ντα τζουάν: Το μεγάλο σχολείοΝτα τζουάν: Το μεγάλο σχολείο
 Τα 9 εξάγραμμα της ανάπτυξης του χαρακτήρα.Τα 9 εξάγραμμα της ανάπτυξης του χαρακτήρα.
1.1. Τσιεν (ταπεινοφροσύνη, εθιμοτυπικό, σεβασμός του εαυτού μας και τωνΤσιεν (ταπεινοφροσύνη, εθιμοτυπικό, σεβασμός του εαυτού μας και των
άλλων )άλλων )
2.2. Τζιγκ (πηγάδι, έλεγχος φαντασίας ,νου και των λεπτότερων εσωτερικώνΤζιγκ (πηγάδι, έλεγχος φαντασίας ,νου και των λεπτότερων εσωτερικών
στοιχείων, κυκλική κίνηση του φωτός )στοιχείων, κυκλική κίνηση του φωτός )
3.3. Φου (καμπή, επιστροφή, αναπνοές, κατάκτηση της ανανέωσης και τηςΦου (καμπή, επιστροφή, αναπνοές, κατάκτηση της ανανέωσης και της
αναζωογόνησης )αναζωογόνησης )
4.4. Λου(βάδισμαΛου(βάδισμα,,συμπεριφορά, ρυθμός και αντιρυθμός, συντονισμός)συμπεριφορά, ρυθμός και αντιρυθμός, συντονισμός)
5.5. Χενγκ(διάρκεια, φόρμες, εσωτερική σταθερότητα και εξωτερικήΧενγκ(διάρκεια, φόρμες, εσωτερική σταθερότητα και εξωτερική
ισορροπία)ισορροπία)
6.6. Σουν (μείωση, τεχνικές για ενδυνάμωση πρανικού και ασκήσειςΣουν (μείωση, τεχνικές για ενδυνάμωση πρανικού και ασκήσεις
ψυχολογικού τύπου, έλεγχος των επιθυμιών και των φοβιών)ψυχολογικού τύπου, έλεγχος των επιθυμιών και των φοβιών)
7.7. Ι (αύξηση, ένωση ουρανού και γης ,τεχνικές τίγρη και δράκου)Ι (αύξηση, ένωση ουρανού και γης ,τεχνικές τίγρη και δράκου)
8.8. Κουν (καταπίεση, 8 τεχνικές μάχης και ελεύθερης πάλης)Κουν (καταπίεση, 8 τεχνικές μάχης και ελεύθερης πάλης)
9.9. Σουν (ευγενής, τεχνικές προβολής την ενέργειας, μασάζ, σιάτσου, γνώσηΣουν (ευγενής, τεχνικές προβολής την ενέργειας, μασάζ, σιάτσου, γνώση
σημείων πίεσης ζωής και θανάτου )σημείων πίεσης ζωής και θανάτου )

16. Λυ(βάδισμα –συμπεριφορά)Λυ(βάδισμα –συμπεριφορά)
1.1. ΝτιούιΝτιούι ο χαρωπός, λίμνη.ο χαρωπός, λίμνη. ΤσιένΤσιέν ο δημιουργικός, ουρανόςο δημιουργικός, ουρανός..
2.2. Ερμηνεύεται και ως προσεκτικό βάδισμα. Είναι ο δρόμος της συνεχόμενηςΕρμηνεύεται και ως προσεκτικό βάδισμα. Είναι ο δρόμος της συνεχόμενης
προσοχής. Πρέπει να προσέχει κανείς που πατάει αλλά περισσότερο πουπροσοχής. Πρέπει να προσέχει κανείς που πατάει αλλά περισσότερο που
πηγαίνει.πηγαίνει.
3.3. Η αποτυχία κρύβεται συνήθως πίσω από το σημείο της υποτιθέμενηςΗ αποτυχία κρύβεται συνήθως πίσω από το σημείο της υποτιθέμενης
νίκης.νίκης.
4.4. Το βάδισμα είναι η βάση για αυτόν που ξεκινάει. Μόνο όταν αρχίσειΤο βάδισμα είναι η βάση για αυτόν που ξεκινάει. Μόνο όταν αρχίσει
κάποιος να βαδίζει το δρόμο <<δρα>>και μόνο τότε εμφανίζονται τακάποιος να βαδίζει το δρόμο <<δρα>>και μόνο τότε εμφανίζονται τα
ελαττώματα και οι αρετές του.ελαττώματα και οι αρετές του.
5.5. Βάδισμα πάνω στην ουρά της τίγρης. Η τίγρης δεν τον δαγκώνει γιατίΒάδισμα πάνω στην ουρά της τίγρης. Η τίγρης δεν τον δαγκώνει γιατί
αυτός βαδίζει με προσοχή και συγκέντρωση.αυτός βαδίζει με προσοχή και συγκέντρωση.
6.6. Βάδισμα πάνω στη ραχοκοκαλιά του δράκου με στόχο το ξύπνημα τηςΒάδισμα πάνω στη ραχοκοκαλιά του δράκου με στόχο το ξύπνημα της
εσωτερικής δύναμης.εσωτερικής δύναμης.
7.7. Περπατώντας στα δάχτυλα είσαι ετοιμόρροπος. Οι μεγάλες δρασκελιέςΠερπατώντας στα δάχτυλα είσαι ετοιμόρροπος. Οι μεγάλες δρασκελιές
κάνουν κουραστική την πορεία. Λαο-Τσεκάνουν κουραστική την πορεία. Λαο-Τσε
8.8. <<Ζήτησε το δρόμο >><<Ζήτησε το δρόμο >>
9.9. <<Ζήτησε το δρόμο , αποσυρόμενος μέσα στον εαυτό σου>><<Ζήτησε το δρόμο , αποσυρόμενος μέσα στον εαυτό σου>>
10.10. <<Ζήτησε το δρόμο προχωρώντας θαρρετά έξω από τον εαυτό σου>><<Ζήτησε το δρόμο προχωρώντας θαρρετά έξω από τον εαυτό σου>>

17. ΦΟΥ (καμπή –επιστροφή)ΦΟΥ (καμπή –επιστροφή)
1.1. ΤζενΤζεν(κεραυνός)-(κεραυνός)-ΚουνΚουν(γη)(γη)
2.2. Είναι η ίδια η κυκλική πορεία της φύσης . Η εναλλαγή των εποχών καιΕίναι η ίδια η κυκλική πορεία της φύσης . Η εναλλαγή των εποχών και
κύρια με το χειμερινό ηλιοστάσιο όπου το φως νικάει το σκοτάδι.κύρια με το χειμερινό ηλιοστάσιο όπου το φως νικάει το σκοτάδι.
3.3. Οι ασκήσεις αναπνοής οδηγούν σε μια κατάσταση ανανέωσης καιΟι ασκήσεις αναπνοής οδηγούν σε μια κατάσταση ανανέωσης και
αναζωογόνησης.αναζωογόνησης.
4.4. Επιστρέφουμε σε μια πρωταρχική αγνότητα, καθαρότητα και φυσικότητα.Επιστρέφουμε σε μια πρωταρχική αγνότητα, καθαρότητα και φυσικότητα.
5.5. Επανάληψη και προσπάθεια για τελειοποίηση με φυσικότητα καιΕπανάληψη και προσπάθεια για τελειοποίηση με φυσικότητα και
απλότητα χωρίς επάρσεις. Έτσι κάθε προσπάθεια και επανάληψη αποτελείαπλότητα χωρίς επάρσεις. Έτσι κάθε προσπάθεια και επανάληψη αποτελεί
και μία επιστροφή στην αρχή.και μία επιστροφή στην αρχή.
6.6. Στο ηθικό επίπεδο είναι να αναγνωρίζει κανείς τα λάθη του και ναΣτο ηθικό επίπεδο είναι να αναγνωρίζει κανείς τα λάθη του και να
επιστρέφει για να τα διορθώσει. Αν δεν διακρίνω το λάθος στη διάρκειαεπιστρέφει για να τα διορθώσει. Αν δεν διακρίνω το λάθος στη διάρκεια
της πορείας θα παρεκκλίνω από το στόχο και θα χάσω το δρόμο.της πορείας θα παρεκκλίνω από το στόχο και θα χάσω το δρόμο.
7.7. <<Ο σοφός αναγνωρίζοντας το λάθος δεν επιστρέφει δεύτερη φορά σ’<<Ο σοφός αναγνωρίζοντας το λάθος δεν επιστρέφει δεύτερη φορά σ’
αυτό>>αυτό>>
8.8. <<Ποιος προχωρώντας θόλός επιστρέφει διαυγής. Είναι αυτός που<<Ποιος προχωρώντας θόλός επιστρέφει διαυγής. Είναι αυτός που
ακολουθεί το ΤΑΟ>>ακολουθεί το ΤΑΟ>>
9.9. <<Ο σοφός φέρνει πίσω ότι οι άλλοι έχουν ξεχάσει. Ακολουθεί το δρόμο<<Ο σοφός φέρνει πίσω ότι οι άλλοι έχουν ξεχάσει. Ακολουθεί το δρόμο
της επιστροφής για να γυρίσουν τα πράγματα στην αρχέγονη απλότητα>>της επιστροφής για να γυρίσουν τα πράγματα στην αρχέγονη απλότητα>>

18. ΤΣΙΕΝ(ταπεινοφροσύνη –εθιμοτυπικό)ΤΣΙΕΝ(ταπεινοφροσύνη –εθιμοτυπικό)
1.1. Η ταπεινοφροσύνη δείχνει τον έλεγχο του χαρακτήρα.Η ταπεινοφροσύνη δείχνει τον έλεγχο του χαρακτήρα.
2.2. Πριν αρχίσει κανείς τη διαμόρφωση του χαρακτήρα πρέπει να έχει μιαΠριν αρχίσει κανείς τη διαμόρφωση του χαρακτήρα πρέπει να έχει μια
στάση, σεμνότητας και μετριοφροσύνης. Ο υπερόπτης θα χάσει τοστάση, σεμνότητας και μετριοφροσύνης. Ο υπερόπτης θα χάσει το
δρόμο. Οι χαιρετισμοί δεν πρέπει να είναι τυπικοί αλλά να αποδίδουνδρόμο. Οι χαιρετισμοί δεν πρέπει να είναι τυπικοί αλλά να αποδίδουν
πραγματικό σεβασμό στους δασκάλους άμεσους ή έμμεσους.πραγματικό σεβασμό στους δασκάλους άμεσους ή έμμεσους.
3.3. Η γη είναι πάνω από το βουνό, η ταπεινοφροσύνη την εξυψώνει.Η γη είναι πάνω από το βουνό, η ταπεινοφροσύνη την εξυψώνει.
4.4. Δεν υπάρχουν εχθροί και φίλοι αλλά μόνο δάσκαλοι.Δεν υπάρχουν εχθροί και φίλοι αλλά μόνο δάσκαλοι.
5.5. Ταπεινοφροσύνη είναι σεβασμός στον αντίπαλο, δεν τον υπερεκτιμάμεΤαπεινοφροσύνη είναι σεβασμός στον αντίπαλο, δεν τον υπερεκτιμάμε
ούτε τον υποτιμάμε, είναι μια εσωτερική κατάσταση, μια στάσηούτε τον υποτιμάμε, είναι μια εσωτερική κατάσταση, μια στάση
καρδιάς.καρδιάς.
6.6. Η γνήσια έκφραση της ταπεινοφροσύνης οδηγεί πρώτα στην πειθαρχίαΗ γνήσια έκφραση της ταπεινοφροσύνης οδηγεί πρώτα στην πειθαρχία
του εαυτού. Η εσωτερική μάχη είναι πάντα παρούσα.του εαυτού. Η εσωτερική μάχη είναι πάντα παρούσα.
7.7. <<Γνώρισε τη δύναμή σου αλλά ακολούθησε την ταπεινότητα>><<Γνώρισε τη δύναμή σου αλλά ακολούθησε την ταπεινότητα>>
8.8. <<Ο σοφός ποτέ δεν προβάλλεται για μεγάλος . Μήπως για αυτό το<<Ο σοφός ποτέ δεν προβάλλεται για μεγάλος . Μήπως για αυτό το
μεγαλείο τον περιβάλλει>>μεγαλείο τον περιβάλλει>>

19. ΧΕΓΚ (διάρκεια-σταθερότητα)ΧΕΓΚ (διάρκεια-σταθερότητα)
1.1. ΣουνΣουν (άνεμος)(άνεμος)ΤζενΤζεν(κεραυνός)(κεραυνός)
2.2. Σταθερότητα του χαρακτήρα μέσα στα όρια του χρόνου. Άνεμος καιΣταθερότητα του χαρακτήρα μέσα στα όρια του χρόνου. Άνεμος και
κεραυνός σε σταθερό συνδυασμό. Δεν υπάρχουν σκαμπανεβάσματα αλλάκεραυνός σε σταθερό συνδυασμό. Δεν υπάρχουν σκαμπανεβάσματα αλλά
μια συνεχόμενη ανοδική πορεία.μια συνεχόμενη ανοδική πορεία.
3.3. Αρμονία γιν-γιαγκ διαδοχή έντασης χαλάρωσης, αρμονία σκληρού καιΑρμονία γιν-γιαγκ διαδοχή έντασης χαλάρωσης, αρμονία σκληρού και
μαλακού.μαλακού.
4.4. Η διάρκεια φέρνει τη σταθερότητα και το ενιαίο του χαρακτήρα. Είναι ηΗ διάρκεια φέρνει τη σταθερότητα και το ενιαίο του χαρακτήρα. Είναι η
επιμονή και η υπομονή στην επανάληψη.επιμονή και η υπομονή στην επανάληψη.
5.5. Διάρκεια είναι το να παραμένεις στη θέση σου και στο καθήκον πέραΔιάρκεια είναι το να παραμένεις στη θέση σου και στο καθήκον πέρα
από εξωτερικές συνθήκες.από εξωτερικές συνθήκες.
6.6. Κίνηση εξωτερικά και ευγένεια εσωτερικά.Κίνηση εξωτερικά και ευγένεια εσωτερικά.
7.7. <<Ο σοφός προτιμά να είναι έσχατος και έτσι γίνεται πρώτος. Απαρνείται<<Ο σοφός προτιμά να είναι έσχατος και έτσι γίνεται πρώτος. Απαρνείται
τον εαυτό του και έτσι διαρκεί. Μήπως του δίνεται επειδή δε ζητά>>τον εαυτό του και έτσι διαρκεί. Μήπως του δίνεται επειδή δε ζητά>>
8.8. <<Η αστάθεια στη συμπεριφορά μπορεί να οδηγήσει στη ντροπή>><<Η αστάθεια στη συμπεριφορά μπορεί να οδηγήσει στη ντροπή>>

20. ΣΟΥΝ (μείωση)ΣΟΥΝ (μείωση)
1.1. ΝτούιΝτούι(λιμνη)-(λιμνη)-ΓκενΓκεν(βουνό)(βουνό)
2.2. Οδηγεί στην καλλιέργεια του χαρακτήρα μέσω της μείωσης της επιρροήςΟδηγεί στην καλλιέργεια του χαρακτήρα μέσω της μείωσης της επιρροής
των κατωτέρων ιδιοτήτων, ενστίκτων, παθών, για χάρη της ανώτερηςτων κατωτέρων ιδιοτήτων, ενστίκτων, παθών, για χάρη της ανώτερης
πνευματικής ζωής.πνευματικής ζωής.
3.3. Δεν πρόκειται για μια μείωση στο υλικό επίπεδο, αλλά στα στοιχεία πουΔεν πρόκειται για μια μείωση στο υλικό επίπεδο, αλλά στα στοιχεία που
συνθέτουν το χαρακτήρα μας.συνθέτουν το χαρακτήρα μας.
4.4. Η μείωση είναι η αρχή της αύξησης και ακριβώς μετά ακολουθεί τοΗ μείωση είναι η αρχή της αύξησης και ακριβώς μετά ακολουθεί το
εξάγραμμο της αύξησης.εξάγραμμο της αύξησης.
5.5. Πρέπει να κατανοούμε πότε είναι περίοδος μείωσης όπου δεν χρειάζεταιΠρέπει να κατανοούμε πότε είναι περίοδος μείωσης όπου δεν χρειάζεται
να καταβάλουμε μεγάλες προσπάθειες, και πότε είναι περίοδος αύξησης.να καταβάλουμε μεγάλες προσπάθειες, και πότε είναι περίοδος αύξησης.
6.6. Στο μυητικό δρόμο ο υποψήφιος πρέπει να μειώσει τη φροντίδα τουΣτο μυητικό δρόμο ο υποψήφιος πρέπει να μειώσει τη φροντίδα του
φυσικού σώματος για να πετύχει την ανάπτυξη του πνευματικού φορέα.φυσικού σώματος για να πετύχει την ανάπτυξη του πνευματικού φορέα.
7.7. Ο οβελίσκος , η δωρική κολώνα και η αγωγή της Σπάρτης μας δείχνουν τηΟ οβελίσκος , η δωρική κολώνα και η αγωγή της Σπάρτης μας δείχνουν τη
δύναμη της μείωσης σε ένα επίπεδο και της αύξησης σε άλλο.δύναμη της μείωσης σε ένα επίπεδο και της αύξησης σε άλλο.
8.8. <<Ο ανώτερος άνθρωπος ελέγχει το θυμό και περιορίζει τα ένστικτά<<Ο ανώτερος άνθρωπος ελέγχει το θυμό και περιορίζει τα ένστικτά
του>>του>>
9.9. <<Δεν μπορεί να υπάρξει Μύηση στην κοινωνία της ευκολίας και της<<Δεν μπορεί να υπάρξει Μύηση στην κοινωνία της ευκολίας και της
(αυθονίας)>>(αυθονίας)>>

21. Ι (αύξηση)Ι (αύξηση)
1.1. ΤζενΤζεν(κεραυνός)-(κεραυνός)- ΣουνΣουν(άνεμος)(άνεμος)
2.2. Η αύξηση δείχνει την πληρότητα του χαρακτήρα, ουσιαστική και όχιΗ αύξηση δείχνει την πληρότητα του χαρακτήρα, ουσιαστική και όχι
εικονική.εικονική.
3.3. Η αύξηση δείχνει μια οργανική ανάπτυξη της προσωπικότητας που δενΗ αύξηση δείχνει μια οργανική ανάπτυξη της προσωπικότητας που δεν
είναι επίπλαστη και για αυτό προάγει ότι είναι χρήσιμο.είναι επίπλαστη και για αυτό προάγει ότι είναι χρήσιμο.
4.4. Η πραγματική περίοδος αύξησης για τον άνθρωπο είναι ,όταν καταφέρειΗ πραγματική περίοδος αύξησης για τον άνθρωπο είναι ,όταν καταφέρει
να ενώσει το ανώτερο με το κατώτερο στοιχείο θέτοντας το δεύτερο στηννα ενώσει το ανώτερο με το κατώτερο στοιχείο θέτοντας το δεύτερο στην
υπηρεσία του πρώτου.υπηρεσία του πρώτου.
5.5. Το ανώτερο υπηρετεί το κατώτερο. Το πνεύμα και το φως βοηθούν τονΤο ανώτερο υπηρετεί το κατώτερο. Το πνεύμα και το φως βοηθούν τον
κόσμο. Η θυσία του ανώτερου βοηθά στην αύξηση του κατώτερου.κόσμο. Η θυσία του ανώτερου βοηθά στην αύξηση του κατώτερου.
6.6. Ο σοφός δεν ζητά αναγνώριση, δρά με ανιδιοτέλεια. Αναπαύεται πρινΟ σοφός δεν ζητά αναγνώριση, δρά με ανιδιοτέλεια. Αναπαύεται πριν
κινηθεί, συγκεντρώνει το νου του πριν μιλήσει, σκέφτεται πριν ζητήσει.κινηθεί, συγκεντρώνει το νου του πριν μιλήσει, σκέφτεται πριν ζητήσει.
7.7. Μερικές φορές πρέπει να προχωράμε μέσα από μικρές νίκες, για ναΜερικές φορές πρέπει να προχωράμε μέσα από μικρές νίκες, για να
καταφέρουμε να φτάσουμε στη μεγάλη νίκη.καταφέρουμε να φτάσουμε στη μεγάλη νίκη.
8.8. <<είσαι πράγματι μεγάλος αν μπόρεσες να<<είσαι πράγματι μεγάλος αν μπόρεσες να δεις ότι είναι μικρό>>δεις ότι είναι μικρό>>
9.9. <<οι μικρές νίκες θα σε γεμίσουν με ισχύ>><<οι μικρές νίκες θα σε γεμίσουν με ισχύ>>

22. ΚΟΥΝ(καταπίεση, εξάντληση)ΚΟΥΝ(καταπίεση, εξάντληση)
1.1. Καν(άβυσσος) –Ντούι(χαρωπός)Καν(άβυσσος) –Ντούι(χαρωπός)
2.2. Εικόνα της λίμνης που έχει αδειάσει.Εικόνα της λίμνης που έχει αδειάσει.
3.3. Η καταπίεση δείχνει τη δοκιμασία του χαρακτήρα, η οποία γίνεται κάτω απόΗ καταπίεση δείχνει τη δοκιμασία του χαρακτήρα, η οποία γίνεται κάτω από
πιεστικές συνθήκεςπιεστικές συνθήκες
4.4. Η διαμόρφωση θα δοκιμασθεί στον κίνδυνο και στη δυσκολία.Η διαμόρφωση θα δοκιμασθεί στον κίνδυνο και στη δυσκολία.
5.5. Στη μάχη κάθε αρετή πολεμική είναι η ώρα να εκδηλωθεί (Όμηρος).Στη μάχη κάθε αρετή πολεμική είναι η ώρα να εκδηλωθεί (Όμηρος).
6.6. Στοιχείο του εξαγράμμου είναι ο παγιδευμένος. Ο ασκούμενος έχει παγιδευτεί καιΣτοιχείο του εξαγράμμου είναι ο παγιδευμένος. Ο ασκούμενος έχει παγιδευτεί και
πρέπει να δώσει μάχη.πρέπει να δώσει μάχη.
7.7. Παγιδευμένος μπορεί να είναι κάποιος σε χρυσό παλάτι ή και σε μιαΠαγιδευμένος μπορεί να είναι κάποιος σε χρυσό παλάτι ή και σε μια
φτωχογειτονιά. Πάντα όμως είμαστε ελεύθεροι να δώσουμε τη μάχη και ναφτωχογειτονιά. Πάντα όμως είμαστε ελεύθεροι να δώσουμε τη μάχη και να
επιδιώξουμε την αλλαγή. Μόνο η δράση μπορεί να μας σώσει. Αποδέχομαι τηεπιδιώξουμε την αλλαγή. Μόνο η δράση μπορεί να μας σώσει. Αποδέχομαι τη
μοίρα και παλεύω για το μέλλον μου.μοίρα και παλεύω για το μέλλον μου.
8.8. Του επιβάλλονται περιορισμοί αλλά ο μαθητής πρέπει να μάθει να μην μισεί τιςΤου επιβάλλονται περιορισμοί αλλά ο μαθητής πρέπει να μάθει να μην μισεί τις
δυσκολίες, γιατί είναι ευκαιρίες για πρόοδο.δυσκολίες, γιατί είναι ευκαιρίες για πρόοδο.
9.9. Δέχεται χτυπήματα και παραμένει ατάραχος. Πρέπει να μάθει να αντέχει τον πόνο.Δέχεται χτυπήματα και παραμένει ατάραχος. Πρέπει να μάθει να αντέχει τον πόνο.
10.10. Η καταπίεση οδηγεί στο δισταγμό και μέσω αυτού στην επιτυχία. (Αρτζούνα)Η καταπίεση οδηγεί στο δισταγμό και μέσω αυτού στην επιτυχία. (Αρτζούνα)

23. ΤΣΙΓΚ(πηγάδι)ΤΣΙΓΚ(πηγάδι)
1.1. ΣουνΣουν (ευγενής)-(ευγενής)-ΚανΚαν (αβυσσαλέος)(αβυσσαλέος)
2.2. Παριστάνεται με μια αστείρευτη πηγή που αν και δεν αλλάζει θέση,Παριστάνεται με μια αστείρευτη πηγή που αν και δεν αλλάζει θέση,
χαρίζει την ευλογία του προς όλους.χαρίζει την ευλογία του προς όλους.
3.3. Το πηγάδι είναι το κέντρο, όλα τα άλλα αναπτύσσονται γύρω του. ΤοΤο πηγάδι είναι το κέντρο, όλα τα άλλα αναπτύσσονται γύρω του. Το
πηγάδι είναι ο ανώτερος άνθρωπος του Κομφούκιου. Είναι ο σοφός τουπηγάδι είναι ο ανώτερος άνθρωπος του Κομφούκιου. Είναι ο σοφός του
Λάο-τσε, είναι το πνευματικό νερό, το νερό της ζωής. Ποτίζει προς όλεςΛάο-τσε, είναι το πνευματικό νερό, το νερό της ζωής. Ποτίζει προς όλες
τις κατευθύνσεις χωρίς διακρίσεις.τις κατευθύνσεις χωρίς διακρίσεις.
4.4. Το πηγάδι πρέπει να είναι καθαρό και δυνατό.Το πηγάδι πρέπει να είναι καθαρό και δυνατό.
5.5. Το πηγάδι χτίζεται εσωτερικά, είναι το βύθισμα στα έγκατα της ψυχής.Το πηγάδι χτίζεται εσωτερικά, είναι το βύθισμα στα έγκατα της ψυχής.
Είναι η γνωριμία με τον εσώτερο εαυτό, με την εσωτερική αναζήτηση καιΕίναι η γνωριμία με τον εσώτερο εαυτό, με την εσωτερική αναζήτηση και
το διαλογισμό.το διαλογισμό.
6.6. Το πηγάδι είναι συνδεμένο με πηγή, δεν έχει καπάκι και όλοι μπορούν ναΤο πηγάδι είναι συνδεμένο με πηγή, δεν έχει καπάκι και όλοι μπορούν να
πιουν νερό .πιουν νερό .
7.7. <<Ο σοφός ταπεινός στα λόγια στέκεται πάνω από το πλήθος.<<Ο σοφός ταπεινός στα λόγια στέκεται πάνω από το πλήθος.
Παραμένοντας πίσω γίνεται οδηγός τους>>Παραμένοντας πίσω γίνεται οδηγός τους>>

24. ΣΟΥΝ(ευγένεια)ΣΟΥΝ(ευγένεια)
1. ΣΟΥΝ ο ευγενής , ο διαπεραστικός άνεμος
2. Στη φύση παίρνει τη μορφή του ανέμου που σκορπίζει τα σύννεφα και
κάνει τον ουρανό καθαρό και ανέφελο.
3. Είναι ανάγκη να ψάξουμε στις πιο σκοτεινές γωνιές για να βρούμε που
κρύβονται όσα επηρεάζουν και καταβάλουν τους ανθρώπους
4. Στον άνθρωπο η διεισδυτική διαύγεια της κρίσης που απομακρίνει όλα τα
σκοτεινά και κρυμμένα κίνητρα
5. <<Ενέργησε αποφασιστικά και μην είσαι διστακτικός>>
6. <<Μην πολυσκέφτεσαι. Η πολλή εξέταση είναι αναβλητικότητα>>
7. <<Είναι δίκαιος και ευσυνείδητος στην εργασία του και όλα προχωρούν
ομαλά>>
8. <<Ο αδύναμος χάνει την αξιοπρέπειά του>>
9. <<Το να είσαι προσεκτικός πριν από την αλλαγή και σκεφτικός μετά
,αποβαίνει σε καλό>>

25. Η ηθική φιλοσοφία της ΚίναςΗ ηθική φιλοσοφία της Κίνας
 Το Ι-Τσινγκ οδήγησε όχι μόνο τη συμπεριφορά των φιλοσόφωνΤο Ι-Τσινγκ οδήγησε όχι μόνο τη συμπεριφορά των φιλοσόφων
αλλά και όλη την ανθρώπινη ζωή στο φωτεινό πολιτισμό πουαλλά και όλη την ανθρώπινη ζωή στο φωτεινό πολιτισμό που
αναπτύχθηκε στις όχθες του Κίτρινου ποταμού.αναπτύχθηκε στις όχθες του Κίτρινου ποταμού.
 Η αρχαία γραμμή των Θείων Σοφών χωρίστηκε σε δυοΗ αρχαία γραμμή των Θείων Σοφών χωρίστηκε σε δυο
ρεύματα: το μεταφυσικό και το αναλυτικό ή φορμαλιστικό.ρεύματα: το μεταφυσικό και το αναλυτικό ή φορμαλιστικό.
 Αντιπρόσωπος του μεταφυσικού και υπερκόσμιου ρεύματοςΑντιπρόσωπος του μεταφυσικού και υπερκόσμιου ρεύματος
ήταν οήταν οΛάο ΤσεΛάο Τσε, που, που μέσα από το Ταο-Τε-Κινγκ έδειξε τομέσα από το Ταο-Τε-Κινγκ έδειξε το
δρόμο της επιστροφής προς το Ταό.δρόμο της επιστροφής προς το Ταό.
 Από την άλλη μεριά οΑπό την άλλη μεριά ο ΚομφούκιοςΚομφούκιος έδειξε το φορμαλιστικόέδειξε το φορμαλιστικό
δρόμο τουδρόμο του Γιεν -ΤαόΓιεν -Ταό, την οδό δηλαδή των ανθρώπων, την οδό δηλαδή των ανθρώπων μέσα απόμέσα από
τηντην Υπερβατική ΗθικήΥπερβατική Ηθική, την αναζήτηση της χαμένης αρμονίας., την αναζήτηση της χαμένης αρμονίας.
 Ο Ταοϊσμός και ο Κομφουκιανισμός στάθηκαν τα δυο βασικάΟ Ταοϊσμός και ο Κομφουκιανισμός στάθηκαν τα δυο βασικά
ρεύματα της κινέζικης φιλοσοφίας και εκφράζουν τη νοοτροπίαρεύματα της κινέζικης φιλοσοφίας και εκφράζουν τη νοοτροπία
και τη στάση ζωής που διαποτίζει τον κινέζικο λαό ακόμα καικαι τη στάση ζωής που διαποτίζει τον κινέζικο λαό ακόμα και
μέχρι τις μέρες μας.μέχρι τις μέρες μας.

26. ΚομφούκιοςΚομφούκιος
 ΟΟ ΚομφούκιοςΚομφούκιος (551- 479 π.Χ.) μπορεί να θεωρηθεί ως ο(551- 479 π.Χ.) μπορεί να θεωρηθεί ως ο
πραγματικός διαμορφωτής του κινέζικου πολιτισμού γενικά.πραγματικός διαμορφωτής του κινέζικου πολιτισμού γενικά.
 Συγκέντρωσε την προσοχή του στον άνθρωπο, πιστεύοντας ότιΣυγκέντρωσε την προσοχή του στον άνθρωπο, πιστεύοντας ότι
οο άνθρωπος μπορεί "να κάνει το Ταό μεγάλο" κι όχι ότι "τοάνθρωπος μπορεί "να κάνει το Ταό μεγάλο" κι όχι ότι "το
Ταό μπορεί να κάνει τον άνθρωπο μεγάλο"Ταό μπορεί να κάνει τον άνθρωπο μεγάλο"..
 Υποστήριζε την ανάγκη μιας καλής διοίκησης που κυβερνάειΥποστήριζε την ανάγκη μιας καλής διοίκησης που κυβερνάει
με την αρετή και με το ηθικό παράδειγμα κι όχι με τηνμε την αρετή και με το ηθικό παράδειγμα κι όχι με την
τιμωρία ή με τη βία.τιμωρία ή με τη βία.
 Η ουσία της κοινωνικής ηθικής για τον Κομφούκιο είναιΗ ουσία της κοινωνικής ηθικής για τον Κομφούκιο είναι
οοΑνθρωπισμόςΑνθρωπισμός. Η θεμελιώδης αρχή του είναι η φιλική. Η θεμελιώδης αρχή του είναι η φιλική
ευλάβεια, ο αδελφικός σεβασμός, η ειλικρίνεια και ηευλάβεια, ο αδελφικός σεβασμός, η ειλικρίνεια και η
τιμιότητα. Η συμπεριφορά του ανθρώπου είναι η βάση τηςτιμιότητα. Η συμπεριφορά του ανθρώπου είναι η βάση της
κοινωνικής προόδου και της παγκόσμιας αρμονίας.κοινωνικής προόδου και της παγκόσμιας αρμονίας.
 Το κριτήριό του για την ορθή συμπεριφορά ήταν η εντιμότηταΤο κριτήριό του για την ορθή συμπεριφορά ήταν η εντιμότητα
σε αντίθεση με το κέρδος.σε αντίθεση με το κέρδος.

27. ΚομφούκιοςΚομφούκιος
 Η ηθική του ατόμου στηρίζεται στην άποψη πως ο άνθρωποςΗ ηθική του ατόμου στηρίζεται στην άποψη πως ο άνθρωπος
οφείλει να συμπεριφέρεται σωστά γιατί είναι κατηγορηματικήοφείλει να συμπεριφέρεται σωστά γιατί είναι κατηγορηματική
προσταγή κι όχι γιατί ελπίζει να βρει κέρδος.προσταγή κι όχι γιατί ελπίζει να βρει κέρδος.
 Για την οικογένεια τόνιζε ιδιαίτερα το σεβασμό των παιδιώνΓια την οικογένεια τόνιζε ιδιαίτερα το σεβασμό των παιδιών
προς τους γονείς και για την κοινωνία γενικά τόνιζε τηνπρος τους γονείς και για την κοινωνία γενικά τόνιζε την
ανάγκη ορθής διαγωγής.ανάγκη ορθής διαγωγής.
 Η ανθρωπιά πρέπει να διαποτίζει όλες τις ανθρώπινες πράξεις,Η ανθρωπιά πρέπει να διαποτίζει όλες τις ανθρώπινες πράξεις,
για να μπορεί να λειτουργεί σωστά κάθε ανθρώπινη σχέση.για να μπορεί να λειτουργεί σωστά κάθε ανθρώπινη σχέση.
 Όταν κάποτε του ζήτησαν να συνοψίσει τον ηθικό του κώδικαΌταν κάποτε του ζήτησαν να συνοψίσει τον ηθικό του κώδικα
σε μια λέξη, αυτός είπε "Σου", που σημαίνει όχι μόνοσε μια λέξη, αυτός είπε "Σου", που σημαίνει όχι μόνο
αμοιβαιότητα αλλά και μεγαλοψυχία, δηλαδή ότι πρέπει οαμοιβαιότητα αλλά και μεγαλοψυχία, δηλαδή ότι πρέπει ο
καθένας να ακολουθήσει ελεύθερα την ανώτερη φύση του.καθένας να ακολουθήσει ελεύθερα την ανώτερη φύση του.
 Πέντε είναι ακόμα οι αρετές που χαρακτηρίζουν τον ηθικό τουΠέντε είναι ακόμα οι αρετές που χαρακτηρίζουν τον ηθικό του
κώδικα: η καλοσύνη, η ευθύτητα, η ευπρέπεια, η φρόνηση καικώδικα: η καλοσύνη, η ευθύτητα, η ευπρέπεια, η φρόνηση και
η ειλικρίνεια.η ειλικρίνεια.

28. Λάο ΤσεΛάο Τσε
 ΟΟ Λάο ΤσεΛάο Τσε απ' τη μεριά του συσχετίζει το Ταο με την έννοιααπ' τη μεριά του συσχετίζει το Ταο με την έννοια
της ασύλληπτης μεταφυσικής θυσίας του σύμπαντος.της ασύλληπτης μεταφυσικής θυσίας του σύμπαντος.
 Καλεί τον άνθρωπο να υπερβεί τον εξωτερικό εμπειρικόΚαλεί τον άνθρωπο να υπερβεί τον εξωτερικό εμπειρικό
κόσμο για να βιώσει τον κόσμο της καθαρής ουσίας, το Ταόκόσμο για να βιώσει τον κόσμο της καθαρής ουσίας, το Ταό..
Μέσα στον άνθρωπο το Ταό (το εσωτερικό Ον) είναι ένα καιΜέσα στον άνθρωπο το Ταό (το εσωτερικό Ον) είναι ένα και
το αυτό με το παγκόσμιο Ταό, το πανταχού παρόν στο Παν.το αυτό με το παγκόσμιο Ταό, το πανταχού παρόν στο Παν.
 Είναι ταυτόχρονα η αρχή όλων των πραγμάτων και ο δρόμοςΕίναι ταυτόχρονα η αρχή όλων των πραγμάτων και ο δρόμος
που όλα τα πράγματα ακολουθούν στην πορεία τους.που όλα τα πράγματα ακολουθούν στην πορεία τους.
 Η κινητοποίηση του Τε (αρετή) μέσα στον άνθρωπο είναιΗ κινητοποίηση του Τε (αρετή) μέσα στον άνθρωπο είναι
αυτό που θα τον κάνει ηθικό και ενάρετο, σύμφωνο με το Ταό.αυτό που θα τον κάνει ηθικό και ενάρετο, σύμφωνο με το Ταό.
 Η ιδανική ζωή για το άτομο, η ιδανική τάξη για την κοινωνίαΗ ιδανική ζωή για το άτομο, η ιδανική τάξη για την κοινωνία
κι ο ιδανικός τύπος διακυβέρνησης βασίζονται σ' αυτό.κι ο ιδανικός τύπος διακυβέρνησης βασίζονται σ' αυτό.

29. Λάο ΤσεΛάο Τσε
 Σαν τρόπος ζωής το Ταό σημαίνει απλότητα, αυθορμητισμό,Σαν τρόπος ζωής το Ταό σημαίνει απλότητα, αυθορμητισμό,
ηρεμία και το πιο σημαντικό απ' όλα μη δράση,ηρεμία και το πιο σημαντικό απ' όλα μη δράση, Wu WeiWu Wei..
 Με τη λέξη αυτή δεν εννοούμε την αδράνεια, αλλά το να μηΜε τη λέξη αυτή δεν εννοούμε την αδράνεια, αλλά το να μη
δρας αντίθετα στη φύση, δηλαδή ν΄ αφήνεις τη φύση ναδρας αντίθετα στη φύση, δηλαδή ν΄ αφήνεις τη φύση να
ακολουθεί την πορεία της.ακολουθεί την πορεία της.
 Είναι η ορθή δράση διαμέσου της ενέργειας της φύσης κι όχιΕίναι η ορθή δράση διαμέσου της ενέργειας της φύσης κι όχι
διαμέσου της ανθρώπινης θέλησης, που καθοδηγείται από τοδιαμέσου της ανθρώπινης θέλησης, που καθοδηγείται από το
μισοσκόταδο της εμπειρικής γνώσης.μισοσκόταδο της εμπειρικής γνώσης.
 Η βούληση του ανθρώπου πρέπει να γίνει μια ζωντανή δύναμηΗ βούληση του ανθρώπου πρέπει να γίνει μια ζωντανή δύναμη
της φύσης ενεργώντας έτσι δεν εκμηδενίζεται, αντίθετα ητης φύσης ενεργώντας έτσι δεν εκμηδενίζεται, αντίθετα η
φύση του ολοκληρώνεται.φύση του ολοκληρώνεται.
 Η τέχνη της ζωής απαιτεί να γνωρίζεις όχι μόνο το πότε καιΗ τέχνη της ζωής απαιτεί να γνωρίζεις όχι μόνο το πότε και
πώς δρας αλλά και το πότε να μη δρας.πώς δρας αλλά και το πότε να μη δρας.

30. Ι Τσιγκ, Κυμβάλειο, Οκταπλή ατραπός
 Το Ι Τσιγκ, όπως και το Κυμβάλειο, η Οκταπλή ατραπός ηΤο Ι Τσιγκ, όπως και το Κυμβάλειο, η Οκταπλή ατραπός η
Μπαγκαβάτ Γκίτα και άλλα κείμενα έχουν ως στόχο ναΜπαγκαβάτ Γκίτα και άλλα κείμενα έχουν ως στόχο να
βοηθήσουν τον άνθρωπο να καταλάβει καλύτερα τον εαυτόβοηθήσουν τον άνθρωπο να καταλάβει καλύτερα τον εαυτό
του και τον κόσμο που τον περιβάλλει.του και τον κόσμο που τον περιβάλλει.
 Από εμάς εξαρτάται αν θα αξιοποιήσουμε τις μεγάλες αυτέςΑπό εμάς εξαρτάται αν θα αξιοποιήσουμε τις μεγάλες αυτές
αλήθειες που ώθησαν τους ανθρώπους του παρελθόντος νααλήθειες που ώθησαν τους ανθρώπους του παρελθόντος να
δημιουργήσουν εκείνους τους μεγάλους πολιτισμούς πουδημιουργήσουν εκείνους τους μεγάλους πολιτισμούς που
άφησαν έντονα τα αποτυπώματά τους στην Ιστορία.άφησαν έντονα τα αποτυπώματά τους στην Ιστορία.
 Σίγουρα η εποχή που ζούμε είναι διαφορετική. Αλλά οιΣίγουρα η εποχή που ζούμε είναι διαφορετική. Αλλά οι
διδασκαλίες που υπάρχουν σ' αυτά τα κείμενα είναιδιδασκαλίες που υπάρχουν σ' αυτά τα κείμενα είναι
διαχρονικές και αγγίζουν κάθε άνθρωπο που θέλει να γνωρίσειδιαχρονικές και αγγίζουν κάθε άνθρωπο που θέλει να γνωρίσει
την αλήθεια και να βελτιώσει τον εαυτό του και τον κόσμο.την αλήθεια και να βελτιώσει τον εαυτό του και τον κόσμο.