Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Pemphigus vulgaris (เพมฟิกัสวัลการิส)
- 2. คำว่ำ Pemphigus มีรำกศัพท์มำจำกภำษำกรีกว่ำ pemphix ซึ่งหมำยถึง ตุ่มพองหรือแผลพอง โรคเพมฟิกัสจัดอยู่ในกลุ่มโรคตุ่มน้ำพองเรื้อรังที่เกิดจำกภูมิคุ้มกันของร่ำงกำย ทำงำนผิดปกติ โดยมีกำรสร้ำงแอนติบอดี้มำทำลำยกำรยึดของเซลล์ผิวหนัง ผิวหนังจึง หลุดลอกออกจำกกันโดยง่ำย ทำให้เกิดอำกำรตุ่มน้ำพองที่ผิวหนังและเยื่อบุต่ำง ๆ โรคเพมฟิกัสเป็นโรคตุ่มน้ำพองเรื้อรัง ไม่ติดต่อ รักษำให้หำยได้ ผู้ป่วยต้องมำ รับกำรรักษำต่อเนื่อง มำตำมแพทย์นัดอย่ำงสม่ำเสมอ อย่ำลดหรือเพิ่มยำเอง กำรรับประทำนยำอย่ำงสม่ำเสมอก็จะทำให้ผู้ป่วยสำมำรถดำรงชีวิตได้เหมือนคนปกติ ทั่วไป ไม่มีรอยโรคใหม่เกิดขึ้น
- 6. Pemphigus Vulgaris เป็นโรคเพมฟิกัสที่มีกำรแยกตัวของผิวหนังในชั้นลึกเป็น ชนิดที่พบได้บ่อยที่สุดของ Pemphigus เป็นโรคที่เกิดภูมิต้ำนทำนต่อเซลล์ผิวหนังของตนเอง ทำให้เกิดกำรแยกตัวเซลล์ (acantholysis)ของผิวหนังชั้นหนังกำพร้ำ(epidermis)และ เยื่อบุ (mucous membranes) พบได้บ่อยในช่วงอำยุ 50-60 ปี โดยพบในชำยและหญิงเท่ำๆกัน
- 7. ภูมิคุ้มกันของร่ำงกำย มีควำมผิดปกติ ผู้ป่วยมี antibody ต่อ intercellular substance ของเยื่อบุผิว มีการสร้างภูมิต้านทาน ต่อเซลล์ผิวหนังและเยื่อบุของ ตนเอง ทาให้เกิด intraepithelial vesicle รอยโรคในช่องปากจะพบได้ก่อนรอยโรคที่ผิวหนังโดยมีลักษณะเป็นตุ่มน้าใสขนาดใหญ่พบได้ที่เยื่อเมือกช่องปากในต้าแหน่งต่าง ๆ ซึ่งจะแตกออกอย่างรวดเร็วเกิดเป็นรอรอยโรคในช่องปากจะพบได้ก่อนรอยโรคที่ผิวหนังโดยมีลักษณะเป็นตุ่มน้าใสขนาดใหญ่พบได้ที่เยื่อเมือกช่องปากในต้าแหน่งต่าง ๆ ซึ่งจะแตกออกอย่างรวดเร็วเกิดเป็นรอ รอยโรคในช่องปำก จะพบได้ก่อน รอยโรคที่ผิวหนัง โดยมีลักษณะเป็นตุ่มน้ำใสขนำดใหญ่พบได้ที่เยื่อเมือกช่องปำกในตำแหน่งต่ำงๆ ซึ่งจะแตกออกอย่ำงรวดเร็วเกิดเป็นรอยแดงที่มีขอบรุ่งริ่ง Pemphigus Vulgaris
- 9. รอยโรคของ PV มักพบที่หนังศีรษะ ใบหน้ำ คอ รักแร้ ลำตัว และในช่องปำก ในรำยที่มีกำรดำเนินของโรคอย่ำงรุนแรง อำจพบรอยโรคที่เยื่อบุอื่นๆ ได้ เช่นที่ pharynx,larynx, esophagus,conjunctiva,vulva และ rectum เริ่มแรก พบเป็นตุ่มน้ำใสที่ไม่ตึง (flaccid blisters) เกิดขึ้นบนผิวหนังที่มี ลักษณะปกติ หรืออำจเกิดบนผิวหนังที่ มีสีแดง ตุ่มน้ำเหล่ำนี้แตกได้ง่ำย ทำให้เกิด แผลถลอก และกำรตกสะเก็ด (แผลอำจขยำยขนำดออกทำงด้ำนข้ำง) เมื่อถูข้ำงๆ รอยโรคที่เป็นตุ่มน้ำ หรือถูผิวหนังปกติ ทำให้ผิวหนังชั้นหนังกำพร้ำแยกตัวออกมำได้ เรียกว่ำ Nikolsky’s sign เมื่อใช้นิ้วมือกดกลำงตุ่มน้ำ ตุ่มน้ำจะขยำยตัวออกด้ำนข้ำง เรียกว่ำ Asboe-Hansen sign
- 11. Nikolsky’s sign
- 13. รอยโรคเริ่มแรก อำจมีอำกำรคัน ต่อมำมีกำรหลุดลอกของผิวหนังจนเกิดแผลถลอก รอยโรคเหล่ำนี้มักหำยไปโดยไม่เกิดแผลเป็นตำมมำ แต่ตำแหน่งที่รอยโรคมีกำรติดเชื้อแทรกซ้อน หรือแผลลึกถึงชั้นหนังแท้ ทำให้เกิดแผลเป็นได้ ในรำยที่เป็นรุนแรงมำกอำจมีแผลเหมือนแผลไฟไหม้ ซึ่งอำจทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตได้ โดยทั่วไปแล้ว รอยโรคเมื่อหำยไปจะเกิดรอยดำ (postinflammatory hyperpigmentation) ตำมมำ
- 15. คือ กำรประคบทำควำมสะอำดแผลที่เกิดขึ้นหลังจำกตุ่มน้ำแตกออกด้วยกำรใช้ Burow’s solution ควำมเข้มข้น 1:40 ประคบวันละ 3-4 ครั้ง Supportive treatment (กำรรักษำแบบประคับประคอง)
- 16. ใน PV นั้นอำจให้เพร็ดนิโซโลนชนิดรับประทำนในขนำดปำนกลำงถึงสูง (40-150 มก./วัน) ผลกำรรักษำนั้นให้ใช้ลักษณะทำงคลินิก คือดูว่ำมีตุ่มน้ำใสเกิดขึ้นใหม่หรือไม่ และตุ่มน้ำเดิมที่ มีอยู่ยุบหำยไปหรือไม่ หำกมีรอยโรคเกิดขึ้นมำหลังได้รับยำไปแล้ว 1–2 สัปดำห์อำจต้องเพิ่ม ขนำดยำ 1-2 เดือน หลังกำรรักษำ ถ้ำรอยโรคมีอำกำรดีขึ้นอำจพิจำรณำลดขนำดยำลง โดยให้ลดขนำดของเพร็ดนิโซโลนได้เดือนละ 15 มก. Specific treatment (กำรรักษำเฉพำะ)
- 17. อำกำรหลักที่นำผู้ป่วยมำพบแพทย์ คือ ตุ่มน้ำพองหรือ แผลถลอกเรื้อรังที่บริเวณร่ำงกำยหรือเยื่อบุ โดยที่ 50-70% มีอำกำรแผลในปำกเรื้อรังเป็นอำกำรแรก ซึ่งอำจนำมำก่อน อำกำรทำงผิวหนังเฉลี่ยประมำณ 5 เดือน โดยทั่วไปจะตรวจไม่พบตุ่มน้ำในช่องปำก มักพบเป็น แผลถลอกที่บริเวณเหงือก กระพุ้งแก้มหรือเพดำนปำก อำจพบเป็นบำงบริเวณหรือกระจำยทั่วทั้งปำก ทำให้มีอำกำร เจ็บปวดมำก และอำจเกิดรอยโรคที่บริเวณกล่องเสียง ทำให้มีอำกำรเสียงแหบได้
- 19. โรคนี้พบไม่บ่อย มีรำยงำนอุบัติกำรณ์ตั้งแต่ 0.5-3.2 รำยต่อประชำกร แสนคน ซึ่งแตกต่ำงกันไปในแต่ละเชื้อชำติ โดยพบควำมชุกของโรคสูงใน กลุ่มประชำกรเชื้อชำติยิว ยังไม่มีรำยงำนอุบัติกำรณ์กำรเกิดโรคในประเทศ ไทย ผู้ป่วยที่เป็นโรคมักมีอำยุเฉลี่ยที่ 50-60 ปี อย่ำงไรก็ตำมโรคนี้สำมำรถ พบได้ทุกวัย รวมถึงในเด็ก เพศชำยและหญิงมีโอกำสเกิดโรคเท่ำกัน
- 20. โรคนี้วินิจฉัยจำกประวัติ และอำกำรทำงผิวหนัง ร่วมกับกำรตรวจชิ้นเนื้อ ทำงพยำธิวิทยำ ซึ่งมี ลักษณะที่จำเพำะ ก็คือ... กำรพบกำรแยกตัวออกจำกกันของชั้นผิวหนัง ในโรค pemphigus vulgaris จะพบว่ำ ผิวหนังชั้นหนังกำพร้ำจะมีกำรแยกตัวในระดับล่ำง (suprabasal separation) ในโรค pemphigus foliaceus จะพบว่ำ ผิวหนังชั้นหนังกำพร้ำจะมีกำรแยกตัวในระดับบน (subcorneal separation)
- 21. กำรพบกำรแยกตัวออกจำกกันของชั้นผิวหนัง ในโรค pemphigus vulgaris จะพบว่ำ ผิวหนังชั้นหนังกำพร้ำจะมีกำรแยกตัวในระดับล่ำง (suprabasal separation) ภำพแสดงผลทำงพยำธิวิทยำ ในโรค pemphigus vulgaris
- 22. กำรพบกำรแยกตัวออกจำกกันของชั้นผิวหนัง ในโรค pemphigus foliaceus จะพบว่ำ ผิวหนังชั้นหนังกำพร้ำจะมีกำรแยกตัวในระดับบน (subcorneal separation) ภำพแสดงผลทำงพยำธิวิทยำ ในโรค pemphigus foliaceus
- 23. กำรตรวจชิ้นเนื้อ ด้วยวิธี อิมมูนเรืองแสง (direct immunofluorescense) : DIF จะเห็นกำรติดสำรเรืองแสงระหว่ำงเซลล์หนังกำพร้ำ ต่อ IgG (IgG deposit in intercellular space) จะให้ลักษณะนี้เหมือนกันทั้งในโรค pemphigus vulgaris และ pemphigus foliaceus
- 24. 1. ควรมำพบแพทย์สม่ำเสมอ ไม่ควรหยุดยำหรือปรับลดยำเอง 2. ควรทำควำมสะอำดร่ำงกำยอย่ำงสม่ำเสมอ บริเวณที่เป็นแผลให้ใช้น้ำเกลือทำควำมสะอำด ใช้ แปรงขนอ่อนทำควำมสะอำดลิ้นและฟัน ไม่แกะเกำผื่น 3. ผู้ป่วยมีภำวะภูมิต้ำนทำนต่ำจำกยำที่ใช้รักษำ จึงควรหลีกเลี่ยงกำรใกล้ชิดกับผู้ที่เป็นโรคติดเชื้อ 4. ไม่มีข้อห้ำมในกำรรับประทำนอำหำร : ในผู้ป่วยที่มีแผลในปำก ควรงดอำหำรรสจัด งดรับประทำนอำหำรแข็ง เช่น ถั่ว ของขบเคี้ยว เนื่องจำกอำจกระตุ้นกำรหลุดลอกของเยื่อบุ ในช่องปำก 5. ควรหลีกเลี่ยงกำรออกกำลังกำยหนัก ๆ ไม่ควรใส่เสื้อผ้ำรัดคับ เพื่อลดกำรถลอกที่ผิวหนัง
- 25. ข้อควรระวัง ไม่มีข้อห้ำมในกำรรับประทำนอำหำร แต่ในผู้ป่วยที่มีแผลในปำก ควรงดอำหำรรสจัด งดรับประทำนอำหำรแข็ง เช่น ถั่ว ของขบเคี้ยว เนื่องจำกอำจกระตุ้นกำรหลุดลอกของเยื่อบุในช่องปำก ควรหลีกเลี่ยงกำรออกกำลังกำยหนัก ๆ ไม่ควรใส่เสื้อผ้ำรัดคับ เพื่อลดกำรถลอกที่ผิวหนัง อย่ำลดหรือเพิ่มยำเอง กำรรับประทำนยำอย่ำงสม่ำเสมอก็จะทำให้ผู้ป่วย สำมำรถดำรงชีวิตได้เหมือนคน ปกติทั่วไป ไม่มีรอยโรคใหม่เกิดขึ้น
- 28. สมาชิกกลุ่มที่ 5 นักศึกษาภาควิชาทันตสาธารณสุข ชั้นปีที่ 2 น.ส. กชกร ดาดล (573425001) น.ส. จรรยวรรธน์ จุลกะเศียน (573425008) น.ส. ศุภนุช คงสินชัย (573425030) นาย ภานุพงศ์ ปิ่นแก้ว (573425024) นาย อานนท์ แก้วเกิด (573425039)