3. In opdracht van: Hogeschool Rotterdam
Begeleiding van: Niek Muileboom
Opdrachtgever: Cees Machielse
Bregje Nagtzaam
Datum: 1 Februari 2010
Gemaakt door: Mark van den Ouden
Alex Wong
Liheng Li
Dennis van Poppel
Versie: 1.1
3
4. Samenvatting
Om de stadscampus tot een succes te maken moet de HBO cultuur van de studenten veranderen.
Ze zien het HBO nu te veel als school en hebben hun leven thuis leven gescheiden met die van
school. Als dit niet veranderd zullen studenten nooit volledig gebruik gaan maken van de moge-
lijkheden die een stadscampus kan bieden.
Kijkend naar de voorzieningen kunnen we het volgende concluderen:
o Studenten kiezen vaak voor standaard voorzieningen en hebben geen behoefte aan bij-
zondere voorzieningen.
o Er is geen draagvlak voor een echte bibliotheek. Dit is raar aangezien de bibliotheek op
alle universiteiten werkt als het centrum van de campus / universiteit.
o Vanuit zowel de studenten als de docenten is er geen draagvlak voor een congres. Wij
denken dat dit wel degelijk een toegevoegde waarde kan hebben aan zowel de campus
als het Hoboken gebied.
Het voorzieningen nivo is opgesplitst in drie niveaus. Deze onderscheiding maakt het overzich-
telijk welke voorzieningen een realistisch draagvlak hebben we welke het moeten hebben van
subsidies en / of andere ondersteuningen.
Door middel van een achttal voorzieningen denken wij de HBO cultuur om te kunnen vormen in
een campus cultuur,
o De belangrijkste voorzieni is een niet commerciële maar juist de studie voorzieningen.
Door het maken van goede en prettige werkplekken motiveer je studenten om ook na hun
colleges op de campus te blijven.
o De top acht bestaat uit: werkplekken, congres, OV fietsen, loungeruimtes, expositie rum
te, bibliotheek, verenigingsruimte en de HBO winkel.
Kijken naar de verkeersstromen, en diverse onderzoeken hebben we alle voorzieningen een plaats
kunnen geven binnen de concept ontwerpen van de campus.
4
5. MCers missen vooral voorzieningen op basisbehoefte nivo. Dit zijn een bakker, supermarkt en post
kantoor. Dit is een rare conclusie aangezien al deze dingen te vinden zijn in de Nieuwe binnenweg
welke om de hoek ligt.
Uit onderzoek blijkt ook de bijna geen van de studenten en EMCers gebruik maken van de beschik-
bare voorzieningen in de Nieuwe Binnenweg. Nader onderzoek naar hoe we dit kunnen verbeteren
is gewenst.
Coolhaven eiland kan op economisch gebied heel goed profiteren van de ontwikkelingen van het
Coolhaven gebied. Coolhaven campus kan gebruikt worden om de wijk een positieve impuls te ge-
ven. De horeca en winkels kunnen op economisch vlak erg veel profiteren van de extra studenten die
op de campus af komen. Daarnaast bezit Coolhaven eiland de mogelijkheid om zich te ontwikkelen
tot de studenten huisvestingslocatie van Rotterdam.
5000 m2 aan oppervlakte voor de voorzieningen zal niet genoeg zijn als je een VIP nivo wilt beha-
len. Op dat moment zit je rond de 7000m2. Daar zijn overigens wel de commerciële en het grootste
gedeelte van de onderwijsvoorzieningen in meegenomen.
Door het koppellen van de twee grootste groene gebieden in Rotterdam west kunnen we een grote
bewegingsstroom van omwonende langs de stadscampus op gang brengen. Daarnaast leggen we ver-
bindingen met het stadspark die al jaren onder omwonende gemist wordt.
5
9. Introductie
Hogeschool Rotterdam is bezig om op de locatie Coolhaven /Academieplein een stads-
campus te ontwikkelen. Op deze campus komt 150.000m2 schoolruimte en 5.000 m2
aan voorziening. Aan ons projectteam is gevraagd om een gepaste invulling te vinden
voor de 5.000 m2 aan voorziening.
De uitbreidingen van de hogeschool passen binnen de plannen genaamd Rotterdam Hoboken
2030. Rotterdam Hoboken wordt de naam van een nieuw woon- en leefgebied tussen Delfsha-
ven en het centrum van Rotterdam welke de komende twee decennia door de gemeente Rotter-
dam wordt ontwikkeld. De wijk tussen de Westersingel en de Coolhaven moet zich gaan ontwik-
kelen als hét centrum van gezondheid, wetenschap, onderwijs en cultuur. Hiernaast worden er
ook duizenden nieuwe woningen gebouwd voor hoogopgeleiden die in Hoboken gaan werken,
studenten en kunstenaars.
De plannen van de hogeschool passen hier naadloos in. Aan ons de taak om nu vernieuwende en
vooruitstrevende voorzieningen te bedenken welke een toegevoegde waarde bieden voor het
plan en voor de omgeving.
9
11. Vraagstelling
De definitieve praktijk vraag is opge- Deelvraag conceptfase: Hoe moeten deze
splitst in 3 deelvragen. Deze vragen ken- voorzieningen werken?
merken de verschillende stadia van het
project. Deelvraag uitwerking: Waar moeten
deze voorzieningen komen?
De hoofdvraag luid: Welke voorzienin-
gen zijn er benodigd op de toekomstige Daarnaast is er de kennisvraag die in
stadscampus. alle fases van het onderzoek aanwezig is.
De hoofdvraag luid: Hoe kun je er voor
De vraag daagt ons daarnaast uit om zorgen dat de beoogde voorzieningen
vooruitstrevende, niet voor de hand lig- hun draagvlak halen en ook zullen wer-
gende en vernieuwende duurzame en ken? De kennisvraag richt zich meer op
niet concurrerende voorzieningen te ont- de haalbaarheid van de beoogde voor-
wikkelen die zowel interessant zijn voor zieningen.
directe gebruikers van de stadscampus
zoals docenten en studenten maar ook Deze hoofdvraag kent in elk deelonder-
de synergie in het gebied verbeteren. Dit zoek ook zijn eigen deelvragen
betekent dat de campus zich ook sterk
moet richten op de voorzieningen wens Deelvraag onderzoeksfase: Voor welk
die uit de buurt en de omliggende insti- type voorzieningen is er een hoog draag-
tuten en bedrijven naar voren komt. vlak?
Het onderzoek is opgesplitst in 3 onder- Deelvraag conceptfase: Hoe kun je doel-
delen: de onderzoeksfase, concept ont- groepen mixen om hiermee het draag-
wikkeling en uitwerking. Elk onderdeel vlak te verhogen?
kent zijn eigen deelvraag.
Deelvraag uitwerking: Welke concepten
Deelvraag onderzoeksfase: Welke voor- hebben voldoende draagvlak om daad-
zieningen zijn gewenst? werkelijk ontwikkeld te worden.
11
12. Plannen Coolhaven
De Hogeschool Rotterdam (HRO) is op dit In totaal gaat het plan om een oppervlakte
moment bezig met het ontwikkelen van een van 150.000m2, 5.000m2 van dit oppervlak-
stadscampus aan het Coolhaven gebied. De te is bedoeld voor voorzieningen. Dit is ook
kade van de Coolhaven langs de G.J. de Jongh- de opdracht die wij hebben meegekregen. Er
weg, de westelijke grens van Hoboken, moet is ons gevraagd om een vernieuwende niet
zich ontwikkelen tot stadscampus Coolha- voor de hand liggende invulling te geven aan
ven welke de tweede onderwijs locatie van deze ruimte.
Rotterdam moet worden. Rond het gebouw
van de Hogeschool Rotterdam en de GEB- De volgende zaken zijn in het uitbreidings-
toren verrijzen bedrijfsruimtes, woongebou- plan plan opgenomen:
wen o.a. GEB-toren II, provisoriumlocatie en • Waterfront living, woningen aan het
sportvoorzieningen. Aan de overkant van water, uitkijkend over het Coolhaven
de Coolhaven naast De Puntegale wordt be- gebied.
gonnen met de nieuw te bouwen woontoren • Studentliving, studentenwoningen.
t.b.v. studenten: De Machinist. • Stadscampus. Het uitbreiden van hoge
school Academieplein.De huidige
De plannen zijn een onderdeel van het locatie bestaat nu uit 30.000 m2 en
grote plan Hoboken 2030. Dit beschrijft daar komt nog 20.000 m2 bij.
Hoboken als een VIP gebied binnen de • Science boulevard. Aan de
Rotterdamse economie en is het centrum s’Gravendijkwal komt een gebied
voor gezondheid, wetenschap, onderwijs waarin techniek en wetenschap
en cultuur. centraal staan.
12
13. Partners
De educatieve en medische sector zijn de De kennisvraag gaat in op de haalbaarheid
motoren van de Rotterdamse kennisecono- van deze voorzieningen. Er wordt dan niet
mie. Coolhaven 2030 onderstreept de grote gekeken naar de financiele haalbaarheid,
ontwikkelingspotentie van het medische en maar naar hoe de campus een succes kan
educatieve cluster in Hoboken met een Sci- worden en hoe voorzieningen hierin een
ence Boulevard en een Stadscampus. bijdrage kunnen hebben. Het grootste pro-
bleem is namelijk de HBO cultuur. Deze moet
veranderen om een campus zoals de Coolha-
ven partners die voor zich zien mogelijk te
maken.
13
14. Inventarisatie
Het huidige voorziening nivo past niet in
het gebied. Er is behoefte aan meer ho-
Het eerste deel van het onderzoek is
reca en voorzieningen die men verwacht
een samenvatting van de bestaande
van een internationaal topgebied. Daar-
beleidsplannen en gebiedsvisies. In
naast moet er meer verbindingen worden
al deze stukken staat beschreven wat
gelegd tussen de diverse instellingen. De
de rol van het Coolhaven gebied is en
voorzieningen moeten 24/7 open zijn. De
waar hij naar toe moet groeien. Het
studenten die op de campus zullen wo-
gaat om de volgende stukken: Hobo-
nen zullen ook de primaire doelgroep zijn.
ken 2030, De Kennis as, UVA Coolhaven.
Uit deze stukken zijn de kernpunten ge-
haald en voorstellen ter invulling van de
voorzieningen en hoe elk plan hier te-
gen aan kijkt. Deze plannen dienen als
basis voor het voorstel van de invulling.
Eerst kijken we naar Hoboken 2030, dan de
kennis as en daarna de Nota van Uitgangs-
punten (NVU).
Hoboken 2030 is een gebiedsvisie opgezet
door gemeente Rotterdam in samenwerking
met diverse partners. De gebiedsvisie be-
schrijft de plannen die er voor moeten zorgen
om Hoboken een zogenaamd VIP gebied te
maken. Dit gebied moet een belangrijke aan-
jager worden voor de Rotterdamse economie.
14
15. Beleidsstukken
De kennis as richt zich breder op de Coolha- De NVU is opgezet door de Coolhaven
ven dan de andere stukken. Zo werken Ho- partners. NVU staat voor nota van uit-
boken en de stadscampus als een magneet gangspunten en beschrijft globaal de
op de stad, anders gezegd een VIP gebied. Ze plannen van het Coolhaven gebied.
stellen dat wanneer alle voorzieningen goed De NVU richt zich op de ontwikkelingen van
met elkaar samenwerken het een belang- de stadscampus. Duurzaamheid is een be-
rijke schakel kan worden met Coolhaven ei- langrijk onderdeel van het imago. Hoogwaar-
land. Vanuit het metrostation (die opgeknapt dige voorzieningen moeten het leven verge-
word) worden verbindingen gelegd met het makkelijken. Door middel van samenwerking
EMC en Coolhaven eiland door middel van tussen verschillende instanties (EMC, etc.)
diverse hoogwaardige voorzieningen. Kern- moet een maximale synergie worden bereikt.
punten om de stadscampus tot een succes te
maken zijn het naar openbreken van het EMC
en het toegankelijk maken van het stadspark.
15
16. Enquête
Het huidige voorziening nivo past niet in
het gebied. Er is behoefde aan meer ho-
Een van onze belangrijkste onderzoe-
reca en voorzieningen die men verwacht
ken was een enquête die is gehouden
van een internationaal topgebied. Daar-
onder 100 studente, 25 docenten en 50
naast moet er meer verbindingen worden
omwonende. Wij hebben hier vragen
gelegd tussen de diverse instellingen. De
gesteld naar welke voorzieningen door
voorzieningen moeten 24/7 open zijn. De
de mensen gemist worden in de buurt
studenten die op de campus zullen wo-
en op de HRO en welke voorzieningen
nen zullen ook de primaire doelgroep zijn.
zij interessant zouden vinden. Hieruit
zijn de volgende conclusies gekomen.
1. Het draagvlak voor een bibliotheek is bij-
zonder laag. Met gemiddelde van 25% scoor-
de het erg laag.
2. Daarnaast is er totaal geen draagvlak uit
de enquête naar voren gekomen voor een
congreszaal. Dit zou toch tot de verbeelding
van studenten moeten komen, laat staan van
docenten.
3. De onderzoeken wijzen ook uit dat ieder-
een toch gauw voor de meeste voor de hand
liggende voorzieningen kiest en weinig waar-
de hecht aan voorzieningen uit het VIP nivo.
Onder de studenten heeft dit volgens ons
voornamelijk te maken met de HBO cultuur.
16
19. Na de enquête en de overige onderzoe-
ken als het locatie onderzoek, de doel-
groeponderzoeken, inventarisatie van
de beleidsplannen en stedenbouwkun-
dige onderzoeken, hebben we een de-
finitieve voorzieningenlijst opgesteld.
We hebben ervoor gekozen om de voor-
zieningen op te splitsen in 3 nivo’s. Ba-
sis nivo zijn de voorzieningen die nodig
zijn om een school draaiende te houden.
Uitgebreid nivo kent ook voorzieningen die
minder draagvlak kregen in de enquête maar
wel veel naar voren komen in de beleids-
plannen.
wij zullen de top 8 voorzieningen uitleg-
VIP nivo kent daarnaast ook voorzie- gen zodat in de toekomst de HBO cultuur
ningen die volgens de enquête weinig veranderd in de gewenste Campus cultuut.
draagvalk hebben maar wel passen bin- 1. Werkplekken
nen een VIP gebied en de school ook in- 2. Expositie voorziening
ternationaal bekend kunnen maken. 3. Bibliotheek
4. OV Fiets
De rode voorzieningen zijn voorzienin- 5. Congres
gen die kunnen meehelpen bij het veran- 6. Verenigingsruimte
deren van de HBO cultuur wat nodig is om 7. HBO winkel
de campus een succes te laten worden. 8. Lounge ruimte
eerst nog wat meer over de haalbaarheid van
de campus.. 19
20. Haalbaarheid Stadscampus
De stadscampus bied zeer veel mogelijkhe-
den voor studenten om ook na de lessen op
De kennisvraag ging in op de haalbaar-
de campus te verblijven. Om deze goed te la-
heid van de stadscampus
ten werken moet de mentaliteit van de HBO
student te komende jaren gaan veranderen.
Om de stadscampus tot een succes te ma-
Dit kan op een aantal manieren tot stand ko-
ken zal de HBO cultuur moeten verande-
men.
ren. HBO studenten zien het HBO teveel
als een school. Hierdoor zullen ze ook
Ten eerste moeten de studenten geleidelijk
niet lang genoeg verblijven op de campus
aan geïntroduceerd worden in de stadscam-
en wordt er geen gebruik gemaakt van
pus. Dit betekent dat de campus zich in de
de voorzieningen. Het is daarom ook van
loop van de jaren reeds moet gaan introdu-
groot belang dat deze cultuur langszaam
ceren door diverse voorzieningen die erg
aan veranderd wordt. Dit kan onderan-
belangrijk zijn voor de campus al te plaat-
dere door het introduceren van de top 8
sen. Wij hebben een top 5 voorzieningen ge-
voorzieningen. Daarnaast zal er ook veel
maakt die het hoogste scoren in het campus
veranderd moeten worden binnen het be-
gevoel. Deze top 5 zal in de komende jaren
leid van de Hogeschool Rotterdam.
Het grootste probleem bij het ontwikkelen moeten worden ontwikkeld zodat studenten
van de stadscampus is dat een campus niet er aan kunnen wennen.
past binnen de HBO cultuur van de huidige
student. Hier hebben we reeds eerder een
betoog over geschreven. Kort gezegd heeft de
HBO student 2 belevingswerelden. Hij houd
zijn privé en school leven strikt van elkaar
gescheiden en heeft zeker in de eerste jaren
van zijn studie geen behoefte om deze samen
te laten gaan, iets wat een WO student wel
doet. Dit verklaard ook waarom HBO studen-
ten veel minder vaak op kamers wonen of lid
20 zijn van een studenten vereniging.
21. s
Daarnaast moet er ook al op de HAVO anders Daarnaast richt de campus zich ook op
om gegaan worden met de overstap naar het buurtbewoners en gebruikers van het Hobo-
HBO. Voor veel studenten is de keuze van ken gebied. Er is per voorzieningen gekeken
de HBO erg gemakkelijk. Ze kiezen namelijk voor welke doelgroep deze het meest inte-
vaak de dichtstbijzijnde vestiging. Hierdoor ressante is en hoe en waar deze doelgroep
kunnen ze thuis blijven wonen, maar wor- zich beweegt over de campus. Op deze ma-
den ze nooit een onderdeel van de stad en de nier kunnen voorzieningen zo geplaats wor-
campus. Op de HAVO zal moeten worden be- den dat ze de voor hun meest interessante
nadrukt dat er veel verschil in de scholen en doelgroep bereiken.
steden zit en dat het ook erg interessant kan
zijn om op kamers te gaan.
De haalbaarheid en het succes van de cam-
pus en zijn voorzieningen zal dus voor het
grootste gedeelte afhankelijk zijn van de
HBO mentaliteit van de studenten.
21
22. 1. Werkplekken
met stopcontacten etc. Goede voorbeelden
zijn er op de TU delft te vinden en dan met
Op het moment dat de Hogeschool zich
name bij de bouwkunde faculteit.
wil profileren als een stadscampus, is
het naar ons idee een must om veel be-
tere werkplekken te creëren. Zeker als
De hoeveelheid werkruimtes neemt toe.
je studenten langer op de campus wilt 2. Uitgebreid
houden dan de tijden dat ze college heb-
ben. Door informele studieplekken te
Werkruimtes splitsen zich af per opleiding
ontwikkelen waarin studenten op een 3. VIP
waardoor er mini faculteiten ontstaan. Hier-
ontspannen manier bij elkaar kunnen
in kunnen vakgenoten met elkaar werken.
komen zul je ze ook binden aan de ho-
Dit stimuleert samenwerking en discussies.
geschool. Alleen op deze manier wordt
Bij de tafels staan ook computers en er zijn
de campus een succes. Wij pleiten voor
meer printmogelijkheden. Daarnaast zijn
studieplekken met een woonkamer
er ook ruimtes waarop je op de muren kunt
concept. deze zijn hieronder afgebeeld.
schrijven en speciale ruimtes voor afstudeer-
Er moeten 2 soorten werkruimtes komen, ders en minor groepen.
1. Basis
een waarin met projectgroepen gewerkt kan
worden en individuele werkruimtes. De pro-
jectgroep ruimtes zijn tafels met stopcontac-
ten en goede stoelen waar zowel vergaderd
als samengewerkt kan worden. Daarnaast
kunnen deze tafels ook gebruikt worden als
vergaderplekken met begeleiders.
Individuele werkruimtes bieden grote tafels
waaraan ongestoord gewerkt kan worden.
We willen studenten stimuleren om meer
met je laptop te werken waardoor we voor-
22 namelijk grote lege tafels neer kunnen zetten
23. De locatie van deze werkruimtes hangt erg Op het moment dat de school zich wil pro-
Locatie. Haalbaarheid.
samen met het ontwerp van de school. Wij fileren als campus is het naar ons idee een
stellen voor om de school duidelijk onder te must om veel betere werkplekken te creëren.
verdelen in locaties waar les gegeven wordt Zeker als je studenten langer op de campus
en plekken waar gestudeerd kan worden. wilt houden dan de tijden dat je college heb-
Dit zorgt voor iets minder formele ruimtes ben. Door informele studieplekken te ont-
waarin studenten zich prettiger vinden. Wij wikkelen waarin studenten op een ontspan-
stellen voor om bij de invulling hiervan ook nen manier bij elkaar kunnen zul je ze ook
erg goed naar het bouwkunde gebouw van binden aan de hogeschool. Alleen op deze
de TU Delft te kijken. Wij zijn van mening dat manier wordt de campus een succes.
daar erg goed is gedaan. Zo zijn er woonka-
mers gemaakt waarin studenten op een zeer
informele manier ontspannen kunnen stude- Een goed voorbeeld voor eventuele invulling
Overige
ren. Daarnaast zijn wij er zelf ook voor om is de bouwkunde faculteit van de TU delft.
grote werkplekken te ontwikkelen ten be-
hoeve van projectgroepen.
Bij het VIP nivo splitsen de werkruimtes zich
op per afdeling waardoor er veel strakker
ingespeeld kan worden op de werkruimte
voorzieningen per studierichting. Zo zullen
bouwkunde studenten veel waarde hechten
aan grote werkplekken, dus grote tafels, en
plekken om spullen op te hangen. Waar stu-
denten van een bijv. logistiek en economie
veel liever een aantal computer eilanden
hebben waar ze zal projectgroep aan kunnen
werken met eventueel een ruimte om verga-
deringen te houden. 23
24. 2. Expositie ruimte
Dit is een voorziening die het hele jaar
door laat zien waar studenten op de Ho-
geschool nu eigenlijk mee bezig zijn. Het
zijn containers verspreid over de campus.
Hierin laten voornamelijk afgestudeerde
studenten zien waar ze mee bezig waren.
Hiermee benadruk je de openheid van de
hogeschool en betrek je de omgeving met
de campus en de hogeschool. Door te la-
ten zien wat er binnen de hogeschool ge-
beurt maak je ruimtes waarin de HRO het
hele jaar door een opendag houdt. Dit is
een goedkoop onderdeel en interessant
om al in een. stopcontacten etc. Goede
voorbeelden zijn er op de TU delft te vin-
den en dan met name bij de bouwkunde
faculteit.
Het kunnen simpele ruimtes zijn in het bui-
tengebied van de campus. Bijvoorbeeld con-
tainers. Hierin wordt werk opgehangen en is
het openbaar voor iedereen. Door te laten
zien wat er binnen school gebeurt maak je
bijna een ruimte waarin de HRO het hele jaar
door en opendag houd.
24
25. Locatie
De containers kunnen verspreid zijn over de
campus en bevinden zich rond de ingangen
van de campus. Op deze manier trek je de be-
zoekersstromen aan die niet zo snel de hoge-
school binnen zullen stappen. Dit is ook een
belangrijk iets aangezien het de bedoeling is
dat zij dit zien.
Haalbaarheid
Dit is een goedkoop en interessant onder-
deel voor de hogeschool wat ook al in een
vroeg stadium kan worden opgezet. Op deze
manier laat je zien wat je doet en geeft het
studenten ook een stukje trotsheid op hun
werk.
25
26. 3. Bibliotheek
Bied is een stille ruimte waarin ge-
studeerd en geleerd word. Daarnaast
De bibliotheek is het kenniscentrum van
opent de bibliotheek zich ook voor
de hogeschool. Het biedt meer dan alleen
moderne technieken die de traditio-
boeken aan, maar ook onderzoeksstuk-
nele bieb vervangt met bijv. compu-
ken, documenten, kranten en boeken. De
ters ed. De bibliotheek speelt hier-
bibliotheek wordt een mix van een on-
in een belangrijke rol als centrum
en offline kenniscentrum die alle kennis
waarin alle stukken digitaal gemaakt
binnen de hogeschool openbaar maakt
worden. Zo ook alle werken van de
voor publiek. De bibliotheek is voor ons
studenten. De bibliotheek wordt
een succes als hij gebruikt gaat worden
daarmee en mix van een on- en off-
als een studeerplek en een plek waar on-
line kenniscentrum die alle kennis
derzoek gedaan kan worden. Hij zal niet
beschikbaar binnen de hogeschool
langer dienen als een werkplek voor pro-
openbaar maakt voor publiek.
jectgroepen.
De bibliotheek biedt meer boeken aan over
Uitgebreid.
meer onderwerpen. Daarnaast zijn er ook Vanwege de aard van de bibliotheek
Locatie
ruimtes waar gelezen kan worden en rustig plaatsen we hem midden in de cam-
kan worden gestudeerd. pus. Dit als verbeelding van de ken-
nis die in het hart van de campus ligt.
De bibliotheek moet alle opleidingen
De bibliotheek is het kenniscentrum van de met elkaar verbinden en de kennis de
VIP
school. Bied meer dan alleen boeken aan, er binnen de HRO openbaar maken.
ook onderzoeksstukken, diverse documen- Het kan op deze manier een architec-
ten en een kranten archief. tonisch hoogtepuntje worden.
26
27. De bibliotheek is voor ons een succes als hij
Haalbaarheid
gebruikt gaat worden als studeer plek en be-
kent staat als een plaats waarin onderzoek
gedaan kan worden. Nu is de rol van de bi-
bliotheek een werkplek voor projectgroep
e.d. aangezien er weinig andere plekken op
de HRO zijn waar dit kan. Dit is nooit de ori-
ginele rol van een bibliotheek geweest.
Studenten zullen dus ook iets moeten ver-
anderen in de manier van studeren. Veel
studenten doen hun onderzoek aan de hand
van Google en niet via naslagwerken. Ook wij
betrappen ons zelf daar vaak op. Wij verba-
zen ons soms ook wel eens hoeveel bruik-
bare dingen er eigenlijk in de boeken hier op
school staat. Maar onze instelling is er niet
op gericht om deze open te slaan. Studenten
moeten dus bewust worden van de informa-
tie die er beschikbaar is in de bibliotheek en
hoe goed ze deze kunnen gebruiken om een
bibliotheek in deze vorm haalbaar te maken.
27
28. 4. OV Fiets
Alle fietsen worden op 1 plek in de cam-
Door een dialoog aan te gaan met de NS Locatie
pus geparkeerd. Dit is zo dicht mogelijk bij
en de RET kunnen er huurfietsen komen
de ingang van de hogeschool en het liefst
op de HRO (de zogenaamde OV fiets).
overdekt. Wij denken aan de locatie van de
Fietsen die gebruikt kunnen worden om
huidige ingang. In de gevel van dit stuk ho-
snel de stad in te gaan en om van het Cen-
geschool bevindt zich dan ook de fietsen re-
traal station naar school te komen en te-
parateur. Ook is hier de plek waar de OV fiet-
rug te gaan. Door middel van deze fietsen
sen gehuurd kunnen worden.
zullen studenten ook sneller de stad in
gaan. De OV fiets past helemaal binnen
het duurzaamheidsplaatje van de HRO
en is daarnaast ook super interessant om Haalbaarheid
De OV fiets past helemaal binnen het duur-
studenten meer betrokken te maken met
zaamheidplaatje van de hogeschool en is
de stad.
daarnaast ook super interessant om studen-
ten meer betrokken te maken met de stad.
Daarnaast komt er ook een reparatie
De fietsen zullen flink gesubsidieerd worden
shop waarin studenten fietsen van an-
maar dit kan een bescheiden investering zijn
dere studenten repareren en opknappen.
kijkend naar wat het oplevert.
Denk aan projecten voor studenten IPO
en grafisch ontwerp. Ook dient het als een
Fietsenstalling is erg belangrijk. Testen wij-
plek voor bijbanen van studenten en kan
zen uit dat hoe beter de fietsenstalling is en
het gerund worden door studenten van
hoe dichter hij bij de hoofdingang is, des te
een economische opleiding om ze kennis
meer mensen er met de fiets komen. Dit past
te maken met de praktijk van het runnen
erg binnen het groene imago van de school.
van een klein bedrijfje.
28
29. Een hogeschool die studenten wil aansporen
om vooral met de fiets en ov naar hogeschool
te komen moet ook een goede fietsenstalling
hebben. Een waar studenten makkelijk bij
kunnen komen, die overdekt is en waar je je
fiets goed op slot kan zetten.
Fietsenstalling is erg belangrijk bij het over-
halen van mensen om met de fiets naar de
hogeschool te komen. Testen wijzen uit dat
hoe beter de fietsenstalling is en hoe dichter
hij bij de hoofdingang is, des te meer mensen
er met de fiets komen. Dit past erg binnen
het groene imago van de school.
Een reparateur kan inspelen op het pro-
bleem van huidige staat van de meeste stu-
denten fietsen. Deze zijn tegenwoordig zo
goedkoop dat een student liever een nieuwe
fiets koopt dan zijn band plakt. Een repara-
teur kan hierop inspelen door voor erg lage
prijzen banden te plakken (5 euro) en an-
dere veel voorkomende en relatief simpele
reparaties te doen. En des te meer studenten
op kamers gaan wonen door de verandering
van het HBO klimaat, des te meer fietsen er
komen en des te meer business een zaak als
dit kan hebben.
29
30. 5. Congres
Een congres met een dergelijke functie vraagt
Het congres is een gebouw op de campus Locatie:
om een plek in het hart van de campus. Het
gebruikt voor hogeschool brede colleges,
congres past dan volgens ons ook perfect in
gegeven door gast sprekers. Daarnaast
de tussenstraat midden in de campus waar-
dient het als een congres zaal voor het ge-
aan ook de bibliotheek ligt.
hele hoboken gebied. Het is de plek waar-
in alle kennis van het Hoboken gebied bij
elkaar komt. Ook is het congres een voor-
Ook een congres is een voorziening die mee-
ziening die meehelpt om de HBO cultuur Haalbaarheid:
helpt om de HBO cultuur aan te pakken en de
aan te pakken en de campus een centrum
campus een centrum van kennis te maken.
van kennis te maken. door studenten te
Door studenten te prikkelen met interessan-
prikkelen met interessante sprekers zul-
te sprekers zullen ze misschien meer over
len ze misschien gemotiveerder worden
dingen nadenken, ook buiten hun studie om.
en buiten de grenzen van hun studie gaan
denken.
Een congres is daarnaast ook interessant
Een grote collegezaal die plek biedt aan zeer voor het Hoboken gebied op zich zelf. Op dit
2. Uitgebreid
veel studenten. De zaal is binnen de school moment is er geen congres gebied aanwezig
gelegen en dient als collegezaal waar lezin- en zeker een VIP gebied heeft hier behoefte
gen worden gehouden door diverse docen- aan. Door het congres te verhuren aan an-
ten en gast docenten dere parijen kun je hem financieel haalbaar
maken. Ook zou je er ’s avonds een bioscoop
van kunnen maken wat weer interessant
Het congres is een gebouw op de campus voor omwonende en zeker de omwonende
3. VIP
gebruikt voor hogeschool brede colleges, ge- studenten.
geven door belangrijke professoren van uni-
versiteiten en gast sprekers. Daarnaast dient
het als een congres zaal voor het gehele Ho-
30 boken gebied.
32. 6. Verenigingsruimte
De ruimte wordt groter en er wordt een
De vereniging is hogeschool breed en or- VIP
studentenvereniging in opgericht. De ver-
ganiseerd diverse feesten, gala’s en bor-
eniging is hogeschool breed en organiseert
rels. de verenigingsruimte is meer een
diverse feesten, gala’s, borrels etc. De ver-
gebouw in school met studeerplekken,
enigingsruimte is een meer een gebouw
computer, woonkamer en een feestruim-
in school met studeerplekken, computers,
te. Daarnaast kan een vereniging zich ook
woonkamers en feestruimte. Ook zijn er ver-
bezig houden met het organiseren van ac-
gaderruimtes voor het bestuur.
tiviteiten en is het de spreekbuis naar
studenten en omwonende.
Een verenigingsruimte komt het best tot zijn
Ze kunnen een twee wekelijks nieuws- Locatie:
recht op het overgangspunt van school naar
blad maken over activiteiten op de cam-
openbaar. Op deze manier is hij overdag in-
pus zoals sprekers, feesten en borrels. Op
teressant voor studenten en ’s avonds voor
deze manier creeer je het gewenste uni-
studenten die in de buurt wonen.
versiteits beleving op de campus.
Op een echte campus hoort ook een vereni-
Uitgebreid
gingsruimte waarin studenten na schooltijd Een verenigingsruimte helpt in grote maten
Haalbaarheid:
bij elkaar kunnen komen voor een drankje. mee in de haalbaarheid van de stadscampus.
De ruimte bied ook ruimte aan studenten om Dit omdat ook dit een voorziening is die stu-
zelf feesten en borrels in te organiseren. denten aan de campus bind en ze langer op
woonkamers en feestruimte. Ook zijn er ver- de campus houd dan de tijden die ze les heb-
gaderruimtes voor het bestuur. ben.
32
33. Daarnaast kan een vereniging zich ook bezig Op deze manier creëer je een het gewenste
houden met het organiseren van activitei- universiteitsgevoel op de campus. Wij zijn
ten, is het de spreekbuis naar studenten en dan ook van mening dat een studenten ver-
omwonende en kan het de campus promo- eniging een enorm toegevoegde waarde en
ten. Ze kunnen een 2 wekelijks nieuwsblad betekenis heeft bij het ontwikkelen van een
maken over activiteiten op de campus zoals campus. Het is een belangrijke manier om de
sprekers, evenementen, borrels en andere HBO cultuur om te zetten naar de universi-
nieuwsfeiten. teitscultuur die nodig is om de campus tot
een succes te maken.
33
34. 7. HBO winkel
Selexyz bied via een subsite van Hind een
Een bouwshop kan het voor studenten Uitgebreid
programmaatje aan waarmee je snel je boe-
aantrekkelijker maken om maquettes te
kenlijsten kunt bestellen. Dit omdat het daad-
gaan bouwen. .
werkelijk plaatsen van een kleine boeken-
winkel die zich alleen richt op studie boeken
In het VIP nivo wordt een bouwshop ge-
waarschijnlijk financieel niet haalbaar is.
combineerd met een boekenwinkel als
Selexyz. Hierin kunnen studenten van
alle opleidingen alle benodigdheden vin-
Selexyz werk samen met een Harolds om een
den die op hun boekenlijst staan. De win- VIP
winkel te beginnen binnen school waarin di-
kel is vergelijkbaar met de bookshop op
verse studieboeken en andere interessante
de TU Delft. Een dergelijke winkel zou
boeken worden verkocht. Doormiddel van
ook een afzetmarkt kunnen zijn voor 2e
de samenwerking kan een dergelijk concept
hands boeken
wel financieel haalbaar worden.
De boekenwinkel richt zich voornamelijk op
Locatie:
studenten en bevind zich daarom in het hart
van de campus (welke overigens volgens ons
ook toegankelijk is voor andere bezoekers).
De boekenwinkel komt dan in de hoofds-
straat binnen de campus.
34
35. Door het combineren van 2 winkels in een Een dergelijke bouwshop is er ook al te vin-
Haalbaarheid: Overige:
voorziening creëer je een groter draagvlak den op de TU delft. Deze loopt erg goed, en
wat zorgt voor een grotere financiële haal- verkoopt maquette bouw materialen tegen
baarheid. Daarnaast zullen beide winkels schappelijke prijzen. Een kanttekening is wel
goed inspelen op de wensen die er nu lig- dat er iets meer bouwkunde gerelateerde
gen, zeker van bouwkunde en IPO studen- studenten op de TU zijn dan hier op de HRO.
ten. Deze hebben namelijk behoefte aan een
materiaal zaak op school voor het maken van
maquettes. De vraag is dan wel of deze stu-
dies nog op Campus aanwezig zullen zijn of
verhuisd zullen worden naar de locatie op
het RDM terrein.
35
36. 8. Lounge ruimte
Er komen nog meer ruimtes, deze worden
Om studenten op de campus te houden is 3. VIP
ook aangekleed met bijv. tv’s. Doel van een
het belangrijk om meer te bieden dan al-
VIP nivo relax ruimte is om mensen met el-
leen studeerplekken. Studeren betekent
kaar in contract te laten komen. De ruimtes
ook vrienden maken en sociale contac-
werken en komen over als de woonkamers
ten onderhouden. Vandaar dat wij het
van de hogeschool.
woonkamer concept van de studeerruim-
tes verder willen uitwerken door echte
woonkamers te maken waarin studenten
Hierbij geld het zelfde als bij de werkplek-
bij elkaar kunnen komen in een ontspan- Locatie:
ken. Ze moeten in ieder geval goed verspreid
nen en ongedwongen ruimte. De ruimtes
zijn over de campus en in alle gebieden aan-
zijn verspreid over de campus en kunnen
wezig zijn. Zowel in de school, als bij het wa-
ook gebruikt worden voor vergaderingen.
ter als misschien wil in een klein gebouwtje
op het dak van de school. Op deze manier
Studenten moeten ook ongestoord in een wordt de campus naast een school ook een
1. Basis
vrijblijvende omgeving met elkaar kunnen verblijfplaats voor studenten.
praten. Hiervoor willen wij Relax/Lounge
ruimten maken. Dit zijn ruimtes met banken
en lekkere stoelen waarin je in een huiska- Op het moment dat de school zich wil pro-
Haalbaarheid:
mer atmosfeer kunt praten. fileren als campus is het naar ons idee een
must om veel loungeruimtes te creëren. Ze-
ker als je studenten langer op de campus wilt
De hoeveelheid relaxplekken neemt toe houden dan de tijden dat je college hebben.
2. Uitgebreid
Door informele ontmoetingsplaatsen te ont-
wikkelen waarin studenten op een ontspan-
nen manier bij elkaar kunnen zul je ze ook
binden aan de hogeschool. Alleen op deze
36 manier wordt de campus een succes.
37. Misschien dat het aantal voorzieningen als
Wat opvalt, is dat de campus zich moet pro- restaurants, bioscopen etc. nog niet eens uit-
Overige:
fileren als een verblijfplaats en niet als een maakt. Het gaat vooral om plekken waar stu-
school. Alleen op deze manier kun je de HBO denten bij elkaar kunnen komen. Plekken die
mentaliteit veranderen en studenten binden prettig voor ze zijn en waar ze in een infor-
aan de hogeschool. Gebeurt dit niet dan zal mele en ontspannen ruimte kunnen samen-
de campus ook nooit een succes worden. werken en verblijven. De overige voorzienin-
gen vullen dit alleen maar aan maar maken
van de campus geen campus.
37
38. Plaatsing voorzieningen
Door te kijken naar de diverse bezoekers
stromen en opbouw van de campus, heb-
ben we de voorzieningen een plek gege-
ven in deze kaart. De kaart is gebaseerd
op het concept ontwerp.
De commerciele voorzieningen liggen alle-
maal langs de drukste route, namelijk lang
het water. Hier zullen naar ons idee de mees-
te bezoekers komen. Door hier de commer-
ciele voorzieningen te plaatsen is het voor
de exploitanten hiervan veel interessanter
omdat ze op deze manier niet alleen afhang-
kelijk zijn van de studenent.
Binnen in de campus is de foodcourt geposi-
tioneerd. Hierin zijn diverse eet functies op-
genomen die de stundenten een uitgebreide
keuze geven in lunches etc.
De plinten van de woning gebouwen kennis
sportcentra, cafe’s en ingangen naar de par-
keergarage’s.
Het entree gebied van de metro zal gebruikt
worden voor de Ah to go en andere grote ex-
ploitanten.
Rode voorzieningen geven de top 8 aan.
38 Blauwe voorzieningen zijn niet haalbaar.
40. Hier een beeld van de Coolhaven campus Dit is de huidige hoofdingang van het school.
met aan de waterkant commerciele voor- Hier kunnen alle studenten hun fiets plaat-
zieningen. Dit is een route die gebruikt gaat sen in de daarvoor bestemde zeer duurzame
worden door alle doelgroepen. Het daarom fietsenstalling.
ook erg interessant om hier veel commercie-
le voorzieningen te plaatsen. Met terrasjes in
de zomer is dit een erg gezellige
40
41. In de straten tussen de waterkant en de bin-
nenstraat van de campus zijn verschillende
gezellige winkeltjes en eetgelegenheden te
vinden zoals deze broodjes zaak. Deze stra-
ten bieden ook studieplekken.
41
44. Oppervlakte voorzieningen
Dit is de standaard programma uitgebreid
Kijken naar het VIP programma en de bij- 2. Uitgebreider programma
met aanvullende voorzieningen die boven de
behorende m2 kunnen we concluderen
30% scoren in de enquête. Daarnaast wor-
dat 5000m2 niet voldoende ruimte is om
den deze aangevuld met voorzieningen ge-
een VIP voorzienings nivo te behalen. Een
noemd in de beleidsplannen.
oplossing zou zijn om meerdere voorzie-
ningen met elkaar te combineren.
Zo zouden alle eetgelegenheden gecombi-
neerd kunnen worden tot een foodcourt. Dit is de standaard programma uitgebreid
3. V.I.P. Programma
Maar alsnog willen wij aanraden om serieus met aanvullende voorzieningen die boven de
te kijken naar de hoeveelheid m2 die be- 20% scoren in de enquête, daarnaast wor-
schikbaar worden gesteld voor het ontwik- den deze nog eens aangevuld met voorzie-
klen van voorzieningen. Daarnaast hebben ningen genoemd in de beleidsplannen. Het
wij geen onderscheidt gemaakt tussen on- gaat om vooruitstrevende voorzieningen
derwijs voorzieningen en commerciele. die misschien geen groot draagvlak kennen
maar wel een toegevoegde waarde hebben
voor de campus. Door dit soort voorzienin-
De standaard programma moet werken gen onderscheid de campus zich van andere
1. Basis programma
op school mogelijk maken, aangevuld instellingen en passen ook binnen een top
met onderdelen die hoog scoren in de VIP nivo.
enquête. Hoog scoren is een percentage
boven de 40%. Dit zijn de uitgangspun- We hebben schattingen van het aantal beno-
ten die voortkomen uit de P.R.U. De stan- digde m2 gemaakt, maar hier blijkt wel al uit
daard voorzieningen die een student no- dat mocht het bestuur kiezen voor een voor-
dig heeft en te kunnen studeren en leven zieningenniveau die past binnen een VIP ge-
op een stadscampus. bied en hiermee de waarde van de school op
diverse vlakken kan verhogen, de voorzie-
ningen meer
44
46. Aanbevelingen
Daarnaast is het ook van belang om
dieper in te gaan op de HBO cultuur
Uit het onderzoek dat wij gedaan hebben
en de veranderingen die deze nodig
zijn een aantal vraagstukken naar voren
heeft om een campus succesvol te
gekomen die interessant kunnen zijn om
maken. Wij zijn van mening dit een
bijvoorbeeld in een vervolg traject te be-
cruciaal punt is voor het succes van
handelen.
De relatie tussen de Hogeschool en de bin- de campus. Dit vergt dus zeker meer
nenweg is anders dan gedacht. Waar wij onderzoek en kan ook leiden tot zeer
dachten dat studenten veel gebruik maakte interessante conclussies.
van de voorzieniningen die te vinden zijn in
de nieuwe binnenweg, maar nu blijkt het te- Als onderdeel van de HBO cultuur is
genovergestelde waar te zijn. De vraag is nu het ook wenselijk om te kijken naar
of we dit moeten accepteren of dat we moe- wie er nu eigenlijk in de studenten-
ten kijken hoe we deze band kunnen verster- woningen op de campus komen wo-
ken. Dit betekend dus hoe de Nieuwe bin- nen. HBO studenten wonen namelijk
nenweg aantrekkelijker kunnen maken voor amper op kamers. En kijkend naar
studenten. het woning tekort zullen dergelijke
wonigen ook erg interessant zijn
Marketing studenten een onderzoek laten voor universitaire studenten die veel
doen over de plaatsing van de commerciële vaker en sneller op kamers gaan. De
voorzieningen. Hoe moeten we omgaan met vraag is of dit wenselijk is en wat het
de relatie schoolinstelling en commerciele effect hiervan is op de campus.
voorzieningen. School mag hier geen geld op
verdienen maar de voorzieningen zijn wel Wat is de waarde nog van een biblio-
gewenst. theek. Wij hechten zelf erg veel waar-
Pilots opstarten van de top 8 voorzieningen. de hieraan, maar dit doet de gemid-
Alleen op deze manier kan de HBO cultuur delde HBO student niet. Wat is dus
omgezet worden. Studenten kunnen op deze de toekomst van een bibliotheek en
manier wennen aan een cultuur die op de hoe zal deze vertaald kunnen worden
46 campus gewend is. naar de campus.
47. Dit zal ook dieper moeten ingaan op hoe stu-
denten werken op het HBO en in hoeverre
een bibliotheek in de traditionele vorm hier-
in meespeelt.
47
48. Colofoon
Deze studie is verricht door studenten
van de Hogeschool Rotterdam in het ka-
der van de Pi projecten.
Projectteam Hogeschool Rotterdam, 4e
jaars studenten bouwkude
Mark van den Ouden
Alex Wong
Liheng Li
Dennis van Poppel
Hogeschool Rotterdam, faciltaire dienst,
In opdracht van:
Bregje Nagtzaam
locatie Academieplein, Cees Machielse
Hogeschool Rotterdam, Kenniscentrum
Niek Muilenboom
Begeleiding vanuit HRO
Januari 2010
Datum
48