1. Gebiedsvisie
Rotterdam
Hoboken 2030
Internationaal topmilieu met ruimte
voor lichaam en geest
Rotterdam Hoboken 2030
In 2030 is Hoboken één van de belangrijkste aanjagers van de Rotterdamse economie,
met de medische, wetenschappelijke, onderwijs- en culturele topinstellingen als spil.
Gemakkelijk toegankelijk en met goed ingerichte en herkenbare verblijfplaatsen is
het een aantrekkelijk onderdeel van de binnenstad. Aantrekkelijk voor bewoners,
medewerkers, wetenschappers, studenten en incidentele bezoekers in het gebied en
voor alle Rotterdammers. Midden- en hogere inkomensgroepen, onder wie medewer-
kers van het Erasmus Medisch Centrum, hebben in en rond Hoboken een passend
woonmilieu gevonden. Studenten wonen en verblijven op de levendige stadscampus
aan de Coolhaven.
Hoboken behoort in 2030 tot een van dé internationale topmilieus op medisch,
wetenschappelijk en cultureel gebied. Uniek door haar ruimte voor lichaam en geest.
Hoboken inspireert en verrijkt de mens door kennis en wetenschap, kunst en cultuur,
water en groen. Met haar prettige binnen- en buitenruimtes, duurzame architectuur,
sportmogelijkheden, haar prachtige parken en aantrekkelijke waterkanten midden in
de drukte van de stad is Hoboken een aantrekkelijke plek voor velen. De architectuur
inrichting van de openbare ruimte zijn innovatief en duurzaam.
Door een flinke upgrading zijn de wijken Middelland en Oude Westen aantrekkelijke
woonwijken voor uiteenlopende groepen. Bewoners van deze wijken profiteren
bovendien van de banengroei in Hoboken. Het Scheepvaartkwartier is voor velen
aantrekkelijk om te wonen, te werken en te verblijven. Het Museumpark is befaamd
als Internationaal Cultuurpark. Samen met Het Park maakt het Museumpark
Hoboken tot dé buitenplaats van de binnenstad.
2. Rotterdam
Hoboken 2030
Met Rotterdam Hoboken 2030
benutten de partijen de
excellente diversiteit in het
gebied om een internationaal
gewaardeerd topmilieu te
realiseren voor onderzoek en
bedrijvigheid in de medische
sector, onderwijs en cultuur. Zij
zorgen voor een hoge kwaliteit
van de openbare ruimte met
goed ingepaste verbindingen en
aantrekkelijke verblijfplaatsen.
Zij creëren hiermee ruimte voor
lichaam en geest met een
positieve uitstraling naar de
omgeving. Hiermee versterken zij
de Rotterdamse economie, en
maken zij het wonen, werken
en verblijven in Hoboken
aantrekkelijk voor velen.
Internationaal
topmilieu
Medisch cluster De verschillende
topinstellingen in Hoboken scheppen met hun
activiteiten en gebouwde omgeving ieder op
eigen wijze ruimte voor lichaam en geest. Het
welbevinden van de mens staat hierbij centraal.
In 2030 staat het Erasmus MC wereldwijd bekend
om haar doorbraken op het gebied van medisch
onderzoek en nieuwe vormen van zorgaanbod. In
de nieuwbouw dragen groene daken en atria, en
het gebruik van duurzaam materiaal bij aan het
natuurlijke herstelvermogen van de patiënten.
Patiënten voelen zich alleen al door de prettige
omgeving een beetje beter. Medewerkers, studen-
ten en bezoekers voelen zich uitgenodigd tot ge-
zond gedrag en kunnen tussen de bedrijvigheid
door rust en ontspanning vinden in de directe
omgeving. Healing environment is een centraal
thema bij de nieuwbouw van het Erasmus MC
en wordt ook bij bebouwing in de omgeving op
creatieve en zichtbare manieren toegepast.
Slimme economie Erasmus MC en de
Hogeschool Rotterdam werken vanuit de nieuwe
Stadscampus nauw samen met ondernemers
op het gebied van zorg en technologie. Veel
medische R&D-gerelateerde bedrijven hebben
zich gevestigd op de Science Boulevard. Door
de samenwerking van de kennisinstellingen
en de Rotterdamse Life and Health Sciences
ondernemers is er voor de bedrijven een gunstig
ondernemersklimaat ontstaan. De bedrijven op
de Science Boulevard houden zich bezig met
de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen,
vernieuwing van zorgprocessen door ondersteu-
ning van ICT en domotica en met innovatieve
zelfzorgproducten. Deze bedrijven zorgen voor
honderden arbeidsplaatsen voor (inter)natio-
nale onderzoekstalenten die kennis omzetten in
nieuwe producten.
Topvoorzieningen Alle voorzieningen
die men verwacht in een internationaal topmilieu
zijn in Hoboken aanwezig. Diverse woonmilieus in
Coolhaven, het Scheepvaartkwartier, Middelland
en het Oude Westen bieden aantrekkelijke woon-
mogelijkheden voor topverdieners, expats, starters
en studenten, onder wie ook medewerkers van het
Erasmus MC. Honderden nieuwe bewoners maken
het gebied ook ’s avonds levendig en veiliger. In de
directe omgeving van het Erasmus MC zoals bij de
Stadscampus Coolhaven en wellicht de Parkhaven-
strook, zijn kwalitatief hoogwaardige hotels, confe-
rentiecentra en short-stay voorzieningen te vinden
temidden van sport- en recreatievoorzieningen en
sterrenrestaurants.
Hoboken staat in binnen- en buitenland bekend
om haar hoogwaardige architectuur. Ook wat
betreft duurzaam en gezond bouwen en energiezui-
nigheid kunnen de voorzieningen zich internatio-
naal meten.
Ruimte voor
lichaam en geest
Inspirerend, verrijkend en
duurzaam Een belangrijk kenmerk van
het internationale topmilieu in Hoboken is de
inspirerende, verrijkende en duurzame leefomge-
ving waarin ruimte is voor lichaam en geest. In
Hoboken voelen mensen zich op hun best, zowel
lichamelijk, geestelijk als sociaal. Het welzijn van
de mensen staat dan ook centraal. Met haar pret-
tige binnen- en buitenruimtes, haar prachtige
parken en aantrekkelijke waterkanten midden
in de drukte van de binnenstad, is Hoboken een
plek waar mensen zich wel bevinden. Onveilig-
heid en geluidshinder zijn geminimaliseerd.
Duurzaamheid krijgt vorm in talloze innovatieve
oplossingen voor bebouwing, openbare ruimte,
infrastructuur, beheer en programma.
Aantrekkelijke
verblijfplaatsen
Culturele buitenplaats In 2030 is
Hoboken dé buitenplaats van de Rotterdamse
binnenstad. Inspirerender en populairder dan
ooit te voren. Het Museumpark kan zich als Inter-
nationaal Cultuurpark meten met het Millennium
Park in Chicago. Met een creatieve en innovatieve
programmering voor jong en oud is het Muse-
umpark een van de trekpleisters van Rotterdam;
een must-go voor Rotterdammers, bezoekers en
gasten van de omliggende topinstellingen. Het
Park is gerestaureerd en een integraal onderdeel
geworden van Hoboken. Geliefd om zijn gran-
deur, rust en culinaire pleisterplaatsen.
Het Park vormt een oase van rust in de stad en
verbindt Hoboken met het water van de Maas.
Bewoners, bezoekers, revaliderende patiënten
en medewerkers van de gevestigde instellingen
komen hier graag. Ze vinden er een plek voor
bezinning, ontspanning en sportieve activiteiten.
Krachtige
verbindingen
Makkelijk en veilig bereikbaar
Hoboken is goed ontsloten met aantrekkelijke en
veilige OV-knooppunten. Het kenmerkt zich ver-
der door prettige routes voor voetgangers en fiet-
sers die op een logische en overzichtelijke manier
verschillende deelgebieden met elkaar verbinden.
Een aantal strategische oversteekplaatsen op de
Westzeedijk verbindt het Museumpark met
Het Park. Van het Centraal Station kun je via de
Westersingel en Eendrachtsplein naar de Maas.
De Rochussenstraat is een rustige stadsboule-
vard. Vanuit het Scheepvaartkwartier kun je
eenvoudig via Het Park en de Parkhavenstrook
naar het Lloydkwartier. De doorgaande hoofd-
routes worden intensief gebruikt. De efficiëntie
daarbij is groot, doordat bestemmingsverkeer
waar mogelijk is gescheiden van het doorgaande
verkeer.
Ontmoeting met
de omgeving
Spin-off Hoboken In 2030 zijn de
wijken Middelland en het Oude Westen een
intergaal onderdeel van Hoboken met een eigen
functie en karakter vergelijkbaar met West Village
in New York. De wijken kennen een mix van dure
en betaalbare woningen en woonwerkruimtes en
hebben een trendy horeca- en winkelaanbod. De
wijken profiteren van de mix aan laag- en hoog-
waardige banen in Hoboken.
‘Ruimte voor lichaam en geest’ is het
overkoepelende thema voor alle ontwikkelingen
in Hoboken. Inspiratiebron is healing
environment uit de medische en zorgsector,
waar healing environment wordt beschouwd
als een optelsom van verschillende aspecten
die samen een gevoel van welbehagen en
stressreductie geven en zodanig het natuurlijk
herstelvermogen van patiënten stimuleert.
In Hoboken wordt het thema ruimte voor
lichaam en geest breder toegepast. Hier is het
gericht op de (inrichting van) gebouwen, op een
duurzame omgeving en op het welbevinden van
alle mensen die het gebied bezoeken, er wonen,
werken of recreëren.
excellente
diversiteit
aantrekkelijke
verblijfplaatsen
krachtige
verbindingen
ontmoeting
met de
omgeving
Intern
ationaal topmilie
u
metruimtevoorlich
aameen geest
3. Visiekaart
Rotterdam Hoboken 2030
Internationaal topmilieu
met ruimte voor lichaam en geest
Oase van rustInternationaal topmilieu
Inspiratie
Ontplooiing
Helende omgeving
Schaal:
0 50 250M100 150 200
fast ferry
Stadscampus
Coolhaven
aqua liner
aqua liner
aqua liner
M
M
1.
2.
T
T+
T T+
M
SCIENCEBOULEVARD
Erasmus
Medisch
Centrum
parkenknoop
Stadspark
“Oase van rust”
Heijplaat
HORECA
Delft
Museumpark
Internationaal
cultuurpodium
brugverbindingen variant 1 of 21. 2.
kennis- en cultuuras
winkel/commercieas
parallel weg
hoofdweg
hoog/centrumstedelijk wonen
park
waterplein - onontgonnen goud Schie
langzaamverkeersverbindingen
verbinding maken
relatie en oriëntatie
continuïteit kade
backbone Erasmus MC
invloedsfeer R & D
invloedsfeer cultuur
invloedsfeer medisch
invloedsfeer OV knooppunt
onderwijsinstellingen
cultuurinstellingen
groene ruimte/ park
begeleidende bestaande bebouwing
openbaar vervoersknooppuntenT W
W
VISIEKAART
Erasmus MC-/Hoboken
€ economische versterking
excellent wonen
stadswijken
stadscampus
waterfront living
excellent wonen
kunst en cultuur
ontwikkeling Stadscampus Coolhaven
ontwikkeling Parkhavenstrook
herkenbare entree park
medische instellingen
‘s avonds afsluitbaar
aqua liner OV verbinding over water
4.
5. Inhoud
Voorwoord
3
Inleiding
4
Waarom deze visie?
6
Hoboken gepositioneerd
8
Deel I ‑ Gebiedsvisie
Internationaal topmilieu
met ruimte voor lichaam en geest
12
Excellente diversiteit
20
Krachtige verbindingen
28
Aantrekkelijke verblijfplaatsen
34
Ontmoeting met de omgeving
40
Cultuurhistorie
44
Deel II - Deelgebieden
Erasmus MC
50
Stadscampus Coolhaven
52
Museumpark
56
Groot Scheepvaartkwartier
58
Middelland – Oude Westen
62
Deel III - Hoboken in actie
Uitvoeringsstrategie
66
Uitvoeringsagenda 2030
68
Open planproces in beeld
74
Participanten
76
Documentenlijst
77
Summary
78
Colofon
80
6. Rotterdam Hoboken heeft grote economische waarde voor de stad. Dit deel van het stadscen-
trum biedt een rijkdom aan mogelijkheden voor verdere ontwikkeling. Met deze gebiedsvisie
Rotterdam Hoboken 2030 spelen wij hierop in.
De vele topinstellingen in het gebied genereren niet alleen veel werkgelegenheid, maar bieden ook
mogelijkheden voor verdere economische groei en hebben een positief effect op de ontwikkeling
van de omliggende wijken. Redenen genoeg om Hoboken in de Stadsvisie Rotterdam en het
Binnenstadsplan 2009-2020 aan te wijzen als VIP-gebied. De gemeente investeert met voorrang
in de VIP-gebieden. Met investeringen in infrastructuur, openbare ruimte, nieuwe voorzieningen
en aantrekkelijke woonmilieus stimuleren wij de economische sectoren in Rotterdam.
Het verheugt mij zeer dat de bereidheid tot investeren en samenwerken bij de partijen in Ho-
boken groot is. Het Erasmus MC investeert de komende tien jaar maar liefst een miljard euro in
nieuwbouw en uitbreiding. De Hogeschool Rotterdam zoekt naar uitbreidingsmogelijkheden
in de Stadscampus Coolhaven. Ook blijkt er behoefte te zijn aan extra huisvesting voor medisch
gerelateerde bedrijven. Tot slot zijn verschillende betrokken woningcorporaties en marktpartijen
voornemens te investeren in de bestaande woningvoorraad en toevoeging van nieuwbouw, die
Hoboken tot een aantrekkelijk woongebied maken.
De musea rond het Museumpark zetten zich in voor een samenhangende culturele program-
mering. Erasmus MC en de Hogeschool Rotterdam werken samen aan de verbetering van het
medisch onderwijs om zo de opleidingen beter te laten aansluiten bij de veranderende vraag in
de gezondheidszorg. Bovendien zetten alle Hoboken-partners zich in voor het verder versterken
van de wijken Oude Westen en Middelland.
De partijen in het gebied zijn zich ervan bewust dat door onderlinge afstemming van de plan-
nen meer bereikt kan worden. We hebben ons daarom gezamenlijk ingezet voor deze integrale
gebiedsvisie, waarvan u het resultaat in handen heeft. Het proces dat tot deze visie heeft geleid
mag zeker bijzonder genoemd worden. Door de actieve bijdrage van alle partners is de visie in
gezamenlijkheid tot stand gekomen tijdens een inspirerende en productieve periode. Voor ons
allen is deze visie geen blauwdruk, maar inspiratiebron en toetsingskader voor toekomstige
ontwikkelingen in Hoboken.
Hoewel de visie tot 2030 reikt, is de toekomst niet ver weg. Al dit jaar starten wij met het
uitzetten van de eerste acties zodat in Hoboken een internationaal topmilieu kan ontstaan met
ruimtevoor lichaam en geest.
Het Rotterdamse gemeentebestuur is trots op wat bereikt is met de medewerking, het enthou-
siasme en de inzet van velen. Op basis van hetzelfde enthousiasme werken partijen de komende
jaren samen verder aan de realisering van deze visie.
Hamit Karakus
Wethouder Wonen en Ruimtelijke Ordening Rotterdam
Rotterdam werkt aan een
aantrekkelijke binnenstad,
met uitstraling en sfeer.
Het hart van de stad maakt
de komende jaren een
complete verandering door,
naar een plek waar wonen,
werken en vrije tijd samen
komen. De stad zet in op
kwaliteit van de openbare
ruimte, een aantrekkelijk
woonaanbod, het stimule-
ren van ondernemerschap,
goede bereikbaarheid en
een compleet aanbod van
winkels, horeca en culturele
voorzieningen. Het eind-
doel: een binnenstad die
past bij een wereldstad als
Rotterdam.
Voorwoord
2 3
7. Uitvoering door samenwerking De gebiedsvisie Rotterdam Hoboken 2030
combineert het benutten van kansen met het oplossen van knelpunten. De bij Hoboken betrok-
ken partijen hebben de overtuiging dat de economische kracht van Hoboken op (inter)nationaal
niveau kan concurreren en een vergaande positieve spin-off heeft voor de omliggende buurten
en de rest van de stad.
Voor de gewenste ontwikkeling van Hoboken is een flinke investering nodig; materieel en im-
materieel. Alleen door nauwe samenwerking tussen de publieke en private partijen en bewoners
zal Hoboken in de toekomst de rol van economische aanjager kunnen blijven vervullen en zich
kunnen ontwikkelen tot een aantrekkelijk (hoog)stedelijk woongebied. Partijen hebben daarom
met elkaar afspraken over de uitvoering in een convenant vastgelegd.
Geen blauwdruk, wel toetsingskader De gebiedsvisie Rotterdam Hoboken
2030 geeft een beeldende beschrijving van de ontwikkeling van Hoboken zoals alle betrokken
partijen wensen. Het is nadrukkelijk geen blauwdruk voor de toekomst. Het geeft het streefbeeld
aan waar naartoe gewerkt wordt. Tussentijds zullen nieuwe inzichten ontstaan en zullen zich
andere kansen en wellicht onverwachte tegenslagen voordoen. De ambities worden gevolgd
door technische- en financiële haalbaarheidsstudies en RO-procedures. In werkelijkheid zal
Hoboken er in 2030 dan ook op bepaalde punten anders uitzien.
Deze gebiedsvisie werd op 12 februari 2009 vastgesteld door de convenantspartijen. In het
in februari afgesloten convenant spraken alle betrokken partijen af dat de gebiedsvisie voor
hen richtinggevend en kaderstellend is. Bij de verdere beleidsontwikkeling en -uitvoering zal
iedereen de gebiedsvisie als uitgangspunt gebruiken. In deze gebiedsvisie worden locaties en
gebieden benoemd die buiten het projectgebied Rotterdam Hoboken liggen. Benadrukt wordt
dat de samenwerkende partijen Rotterdam Hoboken 2030 geen gezamenlijke verantwoordelijk-
heid hebben voor activiteiten buiten het projectgebied.
Leeswijzer De gebiedsvisie Rotterdam Hoboken 2030 bestaat uit drie delen. In Deel 1
leest u de toekomstige ontwikkeling van Hoboken en de opgaven om het streefbeeld voor 2030
te kunnen bereiken. In Deel II worden de ontwikkelingen in de vijf deelgebieden van Hoboken
uitgewerkt. Deel III ten slotte, geeft inzicht in de uitvoeringsstrategie en de gemeenschappe-
lijke uitvoeringsagenda tot 2030 van alle betrokken partijen. Hier leest u ook op welke wijze de
betrokkenen samenwerken bij de uitvoering van de gebiedsvisie. Deze visie is mede gebaseerd
op verschillende onderzoeken, workshopresultaten en discussies. De documentatie vindt u op
www.rotterdam-hoboken.nl
U heeft een gebiedsvisie
in handen die het
resultaat is van een
intensief en inspirerend
open planproces waarin
ruim tweehonderd
vertegenwoordigers van
36 partijen met elkaar
de visie maakten.
Inleiding
4 5 Inleiding
8. Kansen voor economie en stad Hoboken is één van de belangrijkste economische
gebieden van Rotterdam. Rond het Museumpark liggen toonaangevende culturele instellingen
die een breed en gevarieerd publiek trekken uit het hele land en ver daarbuiten. Hogeschool
Rotterdam, de snelst groeiende hogeschool van Nederland, heeft twee vestigingen in Hoboken.
In het Eramus MC, het internationaal gerenommeerd academisch ziekenhuis, worden regelma-
tig nieuwe ontdekkingen gedaan waarvoor patent wordt aangevraagd. Voor het vermarkten van
deze patenten starten met behulp van de Incubator nieuwe bedrijven. Daarnaast heeft het
Erasmus MC de potentie om nieuwe medische bedrijvigheid naar Rotterdam te trekken.
Zorginnovatie en E-health zijn groeimarkten en kansrijk voor Rotterdam en Hoboken in het
bijzonder, waar door de ontwikkeling van de Science Boulevard nieuwe bedrijvigheid volop de
ruimte krijgt.
Met de unieke combinatie van deze topinstellingen is dit gebied een ongekende banenmotor
met betekenis voor Rotterdam en ver daarbuiten. De gemeentelijke VIP-status van het gebied
illustreert dit bijzondere karakter. Deze status helpt de aanwezige economische sectoren te
versterken en te ondersteunen met investeringen in infrastructuur, openbare ruimte, nieuwe
voorzieningen en aantrekkelijke woonmilieus. De VIP-status krijgt extra betekenis en urgentie
door een groot aantal voorgenomen investeringen door de aanwezige topinstellingen. Het
Erasmus MC investeert in de komende tien jaar een miljard euro in uitbreiding en (ver)nieuwbouw.
De Hogeschool Rotterdam groeit en wil uitbreiden in Hoboken. Ook is er behoefte aan extra huisves-
ting voor medisch gerelateerde bedrijven. Die behoefte aan extra ruimte is er ook bij cultuurinstellin-
gen als het Museum Boijmans van Beuningen en het Nederlands Architectuur Instituut.
Ook de gemeente Rotterdam en andere partijen erkennen met ambitieuze plannen de groeipo-
tentie van het gebied. Met het restauratieplan voor Het Park wordt ingezet op herstel van oude
glorie. Met de voltooiing van de Museumparkgarage ontstaat de mogelijkheid voor een nieuwe
programmering en inrichting van de openbare ruimte in het Museumpark. Verschillende ont-
wikkelaars en woningcorporaties hebben vergevorderde plannen voor R&D-bedrijfsgebouwen,
nieuwe woningen en voorzieningen voor diverse groepen bewoners en gebruikers.
Noodzaak tot kwaliteitsslag Het ontbreekt Hoboken anno 2009 aan de uitstraling die
past bij een binnenstedelijk gebied met zoveel topinstituten. Het gebied kent weinig samen-
hang en de verschillende identiteiten van de deelgebieden komen te weinig tot hun recht. De
investeringscondities zijn daardoor niet optimaal. Enkele drukke verkeersaders domineren het
gebied, dragen bij aan een slechte luchtkwaliteit en vormen barrières in het gebied. Ze beper-
ken de toegankelijkheid van parels als Het Park vanuit de omliggende wijken en belemmeren
ontwikkelingslocaties. De kwaliteit van openbare ruimte is laag, mist samenhang en resulteert
in onveilige en onaantrekkelijke locaties en routes voor voetgangers en fietsers. Exemplarisch
voor de potentie van Hoboken zijn de verwaarloosde kades van de Schie en de Maas. Het voor-
zieningenniveau is ondermaats voor een binnenstadslocatie met meer dan 50.000 dagelijkse
gebruikers. Metrostations in het gebied hebben niet die kwalitatieve uitstraling die je mag
verwachten in een gebied als Hoboken. De grote cultuurhistorische waarde van gebouwen en
Waarom deze visie?
Rotterdam wil haar nationale en
internationale concurrentiepositie
versterken. Hoboken kan daaraan een
belangrijke bijdrage leveren. Daarvoor
moeten de vestigings- en investerings-
condities in het gebied verbeteren.
Bovendien zijn er maatregelen nodig die
het niveau van de individuele plannen
van aanwezige instellingen in de
verschillende deelgebieden overstijgen
en de synergie hiertussen stimuleert.
Deze gebiedsvisie biedt hiervoor het
kader.
Studenten
2008
•Academieplein/Stadscampus HR 5.750
•Museumpark HR 8.500
•Medische faculteit 2.870
15% 5%
6%
74%
33%
17%
50%
(Bron: COS en OBR, cijfers van 2005, 2006 en 2007)
Medewerkers
2008
•Academieplein/Stadscampus HR 590
•Museumpark HR 875
•Medische faculteit 2.200
•Erasmus MC 10.700
15% 5%
6%
74%
33%
17%
50%
Hogeschool Rotterdam, Medische faculteit en Erasmus MC
Recreatieve voorzieningen en parken
Locatie Bezoekers jaarlijks in de
afgelopen jaren (inschat-
ting)
Locatie Bezoekers jaarlijks in
de afgelopen jaren
(inschatting)
Het Park 33% van de Rotterdammers Spiesenboot ca. 15.000
Museumpark 18% van de Rotterdammers Chinaboot ca. 30.000
Kunsthal 219.750 Pannenkoekenboot 70.000
Museum Boijmans Van Beuningen 181.450 Midgetgolfbaan ca. 20.000
NAi 108.100 Euromast 350.000
Natuurhistorisch Museum 49.050 Evenementen ca. 268.000
Rotterdam
als dé woon-
en werkplek
zelfs hele delen van het gebied is te weinig tastbaar. De sociaaleconomische structuur van de
omliggende wijken is kwetsbaar. Van een positieve spin-off van de aanwezige topinstituten lijkt
nauwelijks sprake. Daarbij maakt de fysieke scheiding door verkeersbarrières die spin-off niet
gemakkelijker.
Zoeken naar synergie en samenwerking Hoboken kent een groot aantal uitdagin-
gen en knelpunten die het niveau van de individuele plannen van stakeholders en in de afzonder-
lijke deelgebieden overstijgt. Door het ontbreken van een toetsingskader en afstemming tussen de
verschillende plannen dreigt veel potentiële synergie verloren te gaan. De gebiedsvisie Rotterdam
Hoboken 2030 helpt de reeds beschreven kansen te koppelen aan het gezamenlijk oplossen van de
knelpunten. Op basis van een gezamenlijk ontwikkelde missie en uitvoeringsstrategie willen de bij
het gebied betrokken partijen de ongekende potentie van Hoboken veel beter benutten. Met afstem-
ming en samenwerking kan Hoboken in economisch opzicht concurreren op nationaal en internati-
onaal niveau, met vergaande positieve spin-off voor de omliggende buurten en de rest van de stad.
6 7 Waarom deze visie
9. M
HOOGWAARDIG OV
+ KANTOREN
KANTOREN +
CULTUUR
CENTRUMSTEDELIJK
WONEN
CULTUREEL
PODIUM
OASE
VAN RUST
MEDISCH
ONDERWIJS
FOCUSGEBIED
WINKELEN
FOCUSGEBIED
UITGAAN
CAMPUS
EXCELLENT WONEN
CREATIEVE
ZONE
EXCELLENT WONEN
KENNIS-AS
MEDICAL DELTA
TUDelft Campus
Bioscience
park LeidenHoboken gepositioneerd
(Inter)nationaal In Hoboken zijn verschillende instituten gevestigd die van
(inter)nationaal belang zijn. Nu al zijn dat het Erasmus MC en culturele instellingen,
zoals het Museum Boijmans Van Beuningen, het Nederlands Architectuurinstituut en de
Kunsthal. Bezoekers komen uit Nederland en ver daarbuiten. De Hogeschool Rotterdam
is van nationale betekenis met studenten uit het hele land. In de toekomst wil de Hogeschool
Rotterdam zich, net als de andere topinstituten, internationaal meer op de kaart zetten.
Randstad Medical Delta is een gezamenlijk initiatief van het Erasmus MC, TU Delft,
Erasmus Universiteit Rotterdam, Universiteit Leiden en Leiden Universitair Medisch Centrum.
Voor projecten wordt er samengewerkt met bedrijven. Dit alles wordt gefinancierd door
overheid, industrie en de academische instituten zelf. Belangrijke doelstelling is het realiseren
van doorbraken in de gezondheidszorg en de medische wetenschap, het innoveren van
technologieën en het stimuleren van de daarmee samenhangende economische kansen.
Onderwijsaanvulling en -verbetering in de Medical Delta draagt bij aan een nieuwe generatie
zorgprofessionals, technologen en marktleiders.
Rotterdam Historisch gezien lag Hoboken ten westen van de stad. Met de groei van Rotter-
dam in zuidwestelijke richting, heeft Hoboken een centrale positie gekregen binnen Rotterdam.
Hoboken is een belangrijk onderdeel geworden van het stadscentrum en kan door het groene
karakter gezien worden als hedendaagse buitenplaats van de binnenstad. Het is het enige grote
groengebied in de binnenstad en het is tevens aan de Maas gelegen.
Binnenstad In de stadsvisie is in het centrum van Rotterdam naast Hoboken een drietal
andere VIP-gebieden aangewezen: Central District Rotterdam, Lijnbaankwartier/Coolsingel en
het Laurenskwartier. Het Central District is een OV-knooppunt, waaronder station HSL-Zuid,
kantoren en appartementen. Het Coolsingel/Lijnbaan gebied is een podium voor cultuur,
handel, ontmoeting en evenementen. De opgave is het creëren van een hogere dichtheid en
meer functiemenging, meer diversiteit in winkelaanbod, meer levendigheid en aantrekkelijk-
heid. Het Laurenskwartier wordt een levendig en sfeervol binnenstadskwartier met stedelijk
wonen, winkels, horeca en veel groen. Als onderdeel van de binnenstad is Hoboken de groene
buitenplaats met ruimte voor medisch gerelateerde bedrijvigheid en zorg, onderzoek, onderwijs,
kunst, cultuur en excellent wonen in een stedelijk groene omgeving.
Excellent wonen en werken
in een groene omgeving
→ Randstad
→ Binnenstad
1784
1784
1900
1878
1935
1960
1990
1784
1900
1878
1935
1960
1990
2008>
1784
1900
1878
1935
1960
1990
2008>
1900
1878
1935
1960
1990
2008>
1784
1900
1878
1935
1960
1990
2008>
→ Rotterdam
Hoboken lag ooit ten
westen van de stad.
Door de groei van
Rotterdam ligt het
nu centraal in de
binnenstad.
2008>
1960
1935
1900
1878
8 9 Hoboken gepositioneerd
11. Met Rotterdam Hoboken 2030 benutten de partijen de excellente diversiteit om een internationaal gewaardeerd
topmilieu te realiseren voor medisch onderzoek en bedrijvigheid, onderwijs en cultuur. Zij zorgen voor een hoge
kwaliteit van de openbare ruimte met goed ingepaste verbindingen en aantrekkelijke verblijfplaatsen. Zij creëren
hiermee ruimte voor lichaam en geest met een positieve uitstraling naar de omgeving. Hiermee versterken zij de
Rotterdamse economie en maken zij het wonen, werken en verblijven in Hoboken aantrekkelijk voor velen.
Internationaal
topmilieu
met ruimte voor
lichaam en geest
12 13 Internationaal topmilieu met ruimte voor lichaam en geest13 Internationaal topmilieu met ruimte voor lichaam en geest
12. Streefbeeld 2030
Hoboken is in 2030 een internationaal topmilieu met een belangrijke economische betekenis
voor de stad Rotterdam op de terreinen van medische zorg en kennisintensieve medisch gerela-
teerde bedrijvigheid. Daarnaast hebben de culturele instellingen een grote aantrekkingskracht
op een internationaal publiek.
Medisch cluster De verschillende topinstellingen in Hoboken dragen met hun activiteiten
en gebouwde omgeving ieder op eigen wijze bij aan het scheppen van ruimte voor lichaam en
geest. Het welbevinden van de mens staat voor hen centraal. In 2030 staat het Erasmus MC
wereldwijd bekend om haar doorbraken op het gebied van medisch onderzoek, en nieuwe
vormen van zorgaanbod. In de nieuwbouw stimuleren groene daken en atria en het gebruik van
duurzaam materiaal het natuurlijke herstelvermogen van de patiënten. Het zicht op de parken
en de korte looplijnen naar groene ruimte dragen ook bij. Er is aandacht voor rust rond de afde-
lingen van het Erasmus MC waar kwetsbare patiënten verblijven. Patiënten voelen zich alleen al
door de prettige omgeving een beetje beter. Medewerkers, studenten en bezoekers voelen zich
uitgenodigd tot gezond gedrag en kunnen tussen de bedrijvigheid door rust en ontspanning
vinden binnen het gebied. Voor Erasmus MC is healing environment een centraal thema bij de
nieuwbouw en wordt ook bij de bebouwing in de omgeving op creatieve en zichtbare manieren
toegepast. Voor Hoboken is healing environment inspiratiebron voor het thema ‘ruimte voor
lichaam en geest.’
Slimme economie Erasmus MC en de Hogeschool Rotterdam werken vanuit de nieuwe
Stadscampus nauw samen met ondernemers op het gebied van zorg en technologie. Veel spin-
off bedrijven hebben zich gevestigd op de Science Boulevard. Door de samenwerking van de
kennisinstellingen en de Rotterdamse Life and Health Sciences ondernemers is er voor de bedrij-
ven een gunstig ondernemersklimaat ontstaan. De bedrijven op de Science Boulevard houden
zich bezig met de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen, vernieuwing van zorgprocessen
voor ondersteuning van ICT en domotica en met innovatieve zelfzorgproducten. Hoboken is
een internationaal innovatief topmilieu. De bedrijven zorgen voor honderden nieuwe arbeids-
plaatsen voor (inter)nationale onderzoekstalenten die kennis omzetten in nieuwe producten.
De nadruk op groei en werkgelegenheid in deze schone sectoren is bovendien slim, omdat dit
goed is voor milieu en gezondheid in Hoboken. De cultuurinstellingen plukken de vruchten van
hun investeringen in uitbreiding en verbreding van hun activiteiten. Duizenden extra bezoekers
vanuit de hele wereld nemen jaarlijks kennis van nieuwe ontwikkelingen in de kunst en cultuur.
Honderden nieuwe arbeidsplaatsen
in de slimme economie
15 Internationaal topmilieu met ruimte voor lichaam en geest15 Internationaal topmilieu met ruimte voor lichaam en geest14 15
Medisch cluster
Slimme economie
13. Culturele buitenplaats In 2030 is Hoboken dé buitenplaats van de Rotterdamse
binnenstad. Inspirerender en populairder dan ooit tevoren. Het Museumpark kan zich als
Internationaal Cultuurpark meten met het Millennium Park in Chicago. Met een creatieve en
innovatieve programmering voor jong en oud is het Museumpark een van de trekpleisters
van Rotterdam; een must-go voor Rotterdammers, bezoekers en gasten van de omliggende
topinstellingen. Het Park is gerestaureerd en een integraal onderdeel geworden van Hoboken.
Geliefd om zijn grandeur, rust en culinaire pleisterplaatsen. Het Park vormt een oase van rust
in de stad en verbindt Hoboken met het water van de Maas. Bewoners, bezoekers, revaliderende
patiënten en medewerkers van de gevestigde instellingen komen hier graag. Ze vinden er een
plek voor bezinning, ontspanning en sportieve activiteiten. Internationale onderzoekers en
investeerders, professoren, curatoren en ondernemers treffen elkaar in restaurant Parkheuvel,
bij Parkzicht of op de Euromast. Op de aantrekkelijk ingerichte kades van de Schie ontmoet
men elkaar om te genieten van het uitzicht over het water een koffie op het terras of een
verkwikkende wandeling over de promenade.
Topvoorzieningen Alle ondersteunende voorzieningen die men verwacht in een internati-
onaal topmilieu zijn in 2030 aanwezig. In de directe omgeving van het Erasmus MC, zoals bij de
Stadscampus Coolhaven en wellicht de Parkhavenstrook, vinden we kwalitatief hoogwaardige
hotels, conferentiecentra en short stay voorzieningen. Hoboken staat in binnen- en buitenland
bekend om haar hoogwaardige architectuur. Ook wat betreft duurzaam en gezond bouwen en
energiezuinigheid kunnen de voorzieningen zich internationaal meten. Diverse woonmilieus
bieden aantrekkelijke vestigingsmogelijkheden voor zowel topverdieners, starters als studenten.
Uitstekend bereikbaar Hoboken is goed ontsloten met aantrekkelijke en veilige
OV-knooppunten. De herintroductie van tram 9 langs de Coolhaven, de herontwikkelde me-
trostations en de TramPlus-haltes hebben de OV-bereikbaarheid sterk verbeterd. Ingrijpende
transformaties van de verkeers- en dijkinfrastructuur minimaliseren de negatieve effecten van
het autoverkeer op de gezondheid, milieu en natuur, zonder de bereikbaarheid te verminderen.
Integendeel, de verkeersdoorstroom is verbeterd. Doorgaand verkeer wordt geweerd van de
heringerichte stadsstraten. Deze zijn nu veilig en gemakkelijk over te steken. Sterk afgenomen is
ook de geluidshinder. Bestemmingsverkeer is overal te gast en parkeert in een van de onder-
grondse parkeergarages.
Hoboken is de
culturele buitenplaats
van de binnenstad
16 17 Internationaal topmilieu met ruimte voor lichaam en geest17 Internationaal topmilieu met ruimte voor lichaam en geest
Culturele buitenplaats
Topvoorzieningen
Uitstekend bereikbaar
14. Bebouwing met allure De architectuurhistorische rijkdommen en de hoogwaardige
moderne architectuur dragen voor een belangrijk deel bij aan de aantrekkelijkheid van Hobo-
ken. Geheel in de traditie van Rotterdam als architectuurstad nummer 1 in Nederland stralen de
nieuwe, energiezuinige gebouwen een internationale allure uit en gaan een perfecte symbiose
aan met de parkachtige en waterrijke omgeving. Het gebruik van duurzame materialen valt op,
evenals de wijze waarop de nieuwe gebouwen samen gaan met de bestaande bebouwing en
omgeving. De menselijke maat is niet uit het oog verloren. Mensen voelen zich thuis tussen de
bebouwing die overal in balans is met de vrije ruimte.
Ruimte voor lichaam en geest Een internationaal erkend topmilieu met ruimte voor
lichaam en geest: dat is Hoboken in de toekomst. Hoboken inspireert en verrijkt de mens door
kunst, cultuur, kennis en wetenschap, water en groen. Met haar prettige binnen- en buiten-
ruimtes, haar prachtige parken en aantrekkelijke waterkanten midden in de drukte van de stad,
is Hoboken een plek waar de mens zich wel bevindt. Wat goed is voor de mens is goed voor
Hoboken. Het welzijn van de mens wordt centraal gesteld en duurzaamheid krijgt vorm in
talloze innovatieve oplossingen voor bebouwing, openbare ruimte, infrastructuur, beheer en
programma. Hierbij gelden onder meer de doelstellingen van het Rotterdam Climate Initiative
(RCI) als uitgangspunt.
Duurzame ruimte In Hoboken is het thema ruimte voor lichaam en geest uitdrukkelijk
verbonden met duurzaamheid, zodat er ook voor de lange termijn sprake kan blijven van een
gezonde leefomgeving in relatie tot klimaat, natuur en milieu. Onder meer waterberging en
groene daken zijn dan een must. De ontwikkelende en beherende partijen realiseren deze
combinatie van gebruiks-, belevings- en toekomstkwaliteiten door integrale ontwerpen en
innovatieve technieken, en niet op de laatste plaats door er samen aan te werken.
De bijzondere en hoogwaardige gebruiks- en belevingskwaliteiten van de omgeving zijn
het resultaat van het hanteren van het uitgangspunt ‘ruimte voor lichaam en geest’ voor
alle ontwikkelingen in het gebied. In deze setting voelen mensen zich op hun best, zowel
lichamelijk als geestelijk en sociaal. Zo kunnen ze goed functioneren, persoonlijk en in hun
werk, voor zichzelf en voor anderen. Ongunstige effecten van de omgeving op het welbevinden
van mensen, zoals onveiligheid en geluidshinder zijn geminimaliseerd. Duurzaamheid is
veelzijdig en geldt als kwalitatief en waar mogelijk kwantitatief toetsingskader voor alle
plannen en ontwikkelingen in Hoboken.
Handelsmerk Hoboken Hoboken is inmiddels een bekende plek en een handelsmerk
geworden door de herkenbare uitstraling, een omgeving met aanvullende functies en verblijfs-
gebieden van topkwaliteit. De nabijheid van zo veel topinstituten en de synergie tussen de
instituten maakt dat Hoboken een plek is waar kenniswerkers zich graag laten zien. De betrok-
kenen dragen Hoboken uit als een herkenbaar geheel. Hierdoor wint Hoboken aan kwaliteit
waar alle topinstituten en Rotterdam profijt van hebben.
De opgaven
→ Economische potenties versterken
→ Aantrekkelijke woonmilieus ontwikkelen
→ Krachtige verbindingen realiseren
→ Aantrekkelijke verblijfplaatsen maken
→ Excellente diversiteit versterken
→ Opstellen toetsingskader ruimte voor
lichaam en geest duurzaamheid met
Rotterdam Climate Initiative als
uitgangspunt
→ Marketingstrategie ontwikkelen en
uitdragen van een herkenbare uitstraling
Ruimte voor lichaam en geest
is het overkoepelende thema
voor alle ontwikkelingen in
Hoboken. Inspiratiebron is
healing environment uit de
medische en zorgsector, waar
healing environment wordt
beschouwd als een optelsom
van verschillende aspecten
die samen een gevoel van
welbehagen en stressreductie
geven en het natuurlijk her-
stelvermogen van patiënten
stimuleren.
In Hoboken wordt het
thema ruimte voor lichaam
en geest breder toegepast.
Hier is het gericht op de
(inrichting van) gebouwen,
op een duurzame omgeving
en op het welbevinden van
alle mensen die het gebied
bezoeken, er wonen, werken
of recreëren.
HELENDE
OMGEVING
ONTPLOOIING
OASE VAN RUST
INSPIRATIE
→ Ruimte voor lichaam
en geest
zie legenda op omslagflap
18 19 Internationaal topmilieu met ruimte voor lichaam en geest19 Internationaal topmilieu met ruimte voor lichaam en geest
Ontplooiing Oase van rust
Inspiratie
Helende omgeving
15. Excellente
diversiteit
De aanwezigheid van de diverse topinstituten en de synergie tussen de instellingen is de kracht van
Hoboken. De gebiedsvisie zet in op het versterken van de excellente diversiteit in het gebied, waarbij
wonen een nadrukkelijke plaats inneemt.
→ Oude Westen
→ Middenland
→ Binnenweg centrum
→ Coolhaven
→ Erasmus MC
→ Museumpark
→ Parkhaven
→ Het Park
→ Scheepvaartkwartier
20 21 Excellente diversiteit
16. Educatieve excellentie
Stadscampus Hogeschool Rotterdam en Erasmus MC
Streefbeeld 2030 Met de realisatie van de Stadscampus Coolhaven heeft Hoboken zich
ontwikkeld tot de tweede onderwijslocatie van Rotterdam. De Stadscampus onderscheidt zich
door de grote mate van synergie en samenwerking tussen de onderwijsinstellingen en het
bedrijfsleven, met een accent op het medisch-zorgcluster.
De Hogeschool Rotterdam en het Erasmus MC stimuleren studenten te participeren in
onderzoek en innovatietrajecten bij bedrijven op de Science Boulevard. Hogeschool Rotterdam
completeert het onderwijsaanbod van de Erasmus Universiteit Rotterdam door zich te richten
op de toepassing van technologie in de zorg. Op de Stadscampus wisselen organisaties kennis
uit op internationale conferenties en seminars.
De opgaven
→Realiseren Stadscampus Coolhaven met
diverse voorzieningen voor onderwijs,
onderzoek, conferenties en wonen
(ook voor gezinnen).
→Investeren in topopleidingen.
aqua liner
fast ferry
Schaal:
0 50 250M100 150 200
M
M
T
Stadscampus
Coolhaven
Erasmus
Medisch
Centrum
Heijplaat
Medische excellentie
Erasmus MC en Science Boulevard
Streefbeeld 2030 Centraal in Hoboken ligt het medisch cluster. De nieuwe gebouwen
van het Erasmus MC zijn opgeleverd en de renovaties afgerond. Het Erasmus MC heeft de be-
oogde groei gerealiseerd. Het complex staat bekend om het alom aanwezige groen, de duurzame
materialen en de veelzijdige en creatieve manieren waarop het fysiek en functioneel aansluit bij
de omgeving. Zijn internationaal bekende onderzoeksinstituten leveren belangrijke bijdragen aan
innovaties op het gebied van gezondheidspreventie, geneesmiddelen, behandelingen, therapieën
en nieuwe zorgvormen. De spin-off van deze innovaties krijgt vorm door een ongekende groei in
nieuwe bedrijven op het gebied van Life and Health Sciences. Deze bedrijven vestigen zich aan de
tot Science Boulevard getransformeerde ’s-Gravendijkwal, een partnership van onder meer het
Erasmus MC, de Hogeschool Rotterdam, marktpartijen en de gemeente Rotterdam. De boule-
vard onderscheidt zich door een combinatie van prestigieuze medische en zorggerelateerde RD
bedrijven en instellingen, aantrekkelijke buitenruimte met aandacht voor de menselijke schaal en
gezamenlijke voorzieningen zoals conferentieruimte en horeca.
De opgaven
→Erasmus MC verbinden met de omgeving
door hoofdingangen aan noord- en zuid-
zijde en secundaire ingangen aan oost- en
westzijde.
→ Ontwikkelen Science Boulevard
met 25.000 m² medisch gerelateerde
RD-bedrijvigheid.
→ Oprichten Science Boulevard Partnership.
250M
parkenknoop
M
T+
SCIENCEBOULEVARD
Erasmus
Medisch
Centrum
→ Medische excellentie
zie legenda op omslagflap
→ Educatieve excellentie
zie legenda op omslagflap
22 23 Excellente diversiteit
17. Culturele excellentie
Internationaal Cultuurpark
Streefbeeld 2030 Het Internationaal Cultuurpark heeft het karakter van een levendig
stadspark met internationale allure. De hoge concentratie van culturele instellingen, alle on-
derdeel van het internationale netwerk en gesitueerd rond het Museumpark, trekt jaarlijks een
grote stroom bezoekers. Hierdoor maken zij het tot een internationaal adres. Door het pro-
gramma is het park lokaal en (inter)nationaal geliefd. Het Internationaal Cultuurpark is zowel
een ontmoetingspunt voor de omwonenden, alle Rotterdammers en (inter)nationale bezoekers,
als een uitwisselingsplek voor culturele en maatschappelijke programma’s. Daarmee is het
park het fysieke en programmatische scharnierpunt tussen wijk en wereld. Bezoekers weten de
Nieuwe Binnenweg en de Witte de Withstraat vanuit het Cultuurpark makkelijk te vinden, de
middenstand profiteert daarvan. Het groene karakter van het park heeft een grote aantrekkings-
kracht op bezoekers. De inrichting is van dezelfde excellente diversiteit als Hoboken in haar
geheel. Daarbij zijn kunst en architectuur in het stedelijke groen de verbindende schakel. De
synergie tussen de topinstituten is zichtbaar en voelbaar, zowel ruimtelijk als met activiteiten
en programma’s.
De opgaven
→Uitwerken van het concept Internationaal
Cultuurpark in een Masterplan.
→Vanaf 2009 starten met een programma-
manager om het park cultureel te
programmeren.
Schaal:
0 50 250M100 150 200
parkenknoop
Museumpark
Internationaal
cultuurpodium
M
Recreatieve excellentie
Het Park en nieuwe voorzieningen
Streefbeeld 2030 Hoboken is groener, veiliger, sportiever en uitnodigender. Het Park is
jaren geleden al teruggebracht in haar oude glorie, een oase van rust. Een plek waar het goed
toeven is voor jong en oud. Het is een echt familiepark met speelruimte voor kinderen. Nieuwe
horeca in bestaande monumentale bebouwing vult de tophoreca in Het Park aan.
In Hoboken zijn op diverse locaties nieuwe recreatieve voorzieningen gerealiseerd, zoals sport-
scholen en veilige speelplekken. Bewoners uit de omliggende wijken en werknemers van de
verschillende instellingen profiteren van het groen en de voorzieningen in Hoboken en maken
er dan ook gretig gebruik van.
De ontwikkeling van de Parkhavenstrook heeft de veiligheid en bereikbaarheid van Het Park ver-
beterd, mede doordat de Maastunneltraverse is overdekt tot aan het Droogleever Fortuynplein.
Ook is de aansluiting met het Lloydkwartier gerealiseerd. De kades aan de Maas en de Schie zijn
omgevormd tot aantrekkelijke openbare verblijfplaatsen.
De opgaven
→Herstellen van Het Park, inclusief nieuwe
horeca in bestaande bebouwing.
→Herinrichten Schie en Maaskades
met fiets- en wandelpaden, horeca en
vrijetijdsfuncties.
→Realiseren diverse sport- en recreatie-
voorzieningen in deelgebieden Hoboken.
→Opstellen Speelruimteplan.
Schaal:
0 50 250M100 150 200
1.
2.
T
Stadspark
“Oase van rust”
HORECA
Museumpark
Internationaal
cultuurpodium
aqua liner
aqua liner
→Recreatieve excellentie
zie legenda op omslagflap
→ Culturele excellentie
zie legenda op omslagflap
24 25 Excellente diversiteit
18. Excellent wonen
Coolhaven, Groot Scheepvaartkwartier en
noordelijke woonbuurten
Streefbeeld 2030 In Hoboken is een diversiteit aan woonmilieus te vinden, wat Hoboken
tot een volwaardig internationaal woon- en werkmilieu maakt. Voor iedereen die in dit deel van
de binnenstad wil wonen, is er keuze uit verschillende typen woningen in verschillende prijs-
klassen. De noordelijke woonbuurten hebben geprofiteerd van de economische ontwikkelingen
van de topinstituten en zijn trendsettende wijken met een levendige, kleinschalige economie.
Ze zijn – zeker na de komst van de hogesnelheidslijn – populair geworden, ook onder het
personeel van het Erasmus MC. De Stadscampus met een schitterend uitzicht op de Schie is
een populaire wijk onder studenten en starters en professionals die in de buurt werken. Het
luxe wonen is te vinden in het Groot Scheepvaartkwartier. Door haar grandeur en bijzondere
architectuur is het historische Scheepvaartkwartier populair voor wonen en werken, en flaneren
langs de Veerhaven met zijn vele restaurants.
De opgaven
→Ontwikkelen nieuwe woonmilieus aan
Schiekades voor studenten, starters,
professionals en gezinnen.
→Beheerste gentrification omliggende
buurten.
→Toevoegen luxe woonmilieus in
Groot Scheepvaartkwartier.
Schaal:
0 50 250M100 150 200
→ Excellent wonen
zie legenda op omslagflap
26 27 Excellente diversiteit
19. Krachtige
verbindingen
Vanuit andere delen van de stad is Hoboken goed bereikbaar via doorgaande wegen als de Westzeedijk,
’s-Gravendijkwal en Rochussenstraat. De uitdaging voor Hoboken in 2030 ligt in het realiseren van
aantrekkelijke fysieke en functionele verbindingen tussen de topinstituten en de omliggende parken en
buurten.
29 Krachtige verbindingen28
20. Efficiënte hoofdroutes
Streefbeeld 2030 In 2030 heeft herprofilering van de hoofdverkeersroutes door het ge-
bied gezorgd voor logische onderlinge verbindingen. Voetgangers en fietsers profiteren van ver-
scheidene nieuwe aantrekkelijke routes tussen de deelgebieden. Vanuit de stad en Delfshaven
zijn de instellingen in Hoboken gemakkelijk en veilig bereikbaar. De doorgaande hoofdroutes
worden nog steeds intensief gebruikt. Maar de efficiëntie is sterk toegenomen doordat bestem-
mingsverkeer waar mogelijk is gescheiden van doorgaand verkeer.
Het zuidelijke deel van de ‘s-Gravendijkwal (tussen Droogleever Fortuynplein en Rochussen-
straat) heeft de meest ingrijpende transformatie ondergaan. Het bestemmingsverkeer is door
het omkeren van het profiel aan de buitenkant komen te liggen en ontsluit nu de nieuwe bedrij-
ven aan de Science Boulevard. Het Droogleever Fortuynplein, door herstructurering behoorlijk
vereenvoudigd, is niet meer de onoverzichtelijke barrière van weleer. Behouden is de aanslui-
ting Westzeedijk-Maastunnel, maar deze leidt niet meer tot files. Door een aantal strategische
oversteekplaatsen op de Westzeedijk zijn Het Park en het Museumpark nu goed verbonden. De
Rochussenstraat is een rustige stadsboulevard geworden met diverse nieuwe oversteekplaatsen
voor voetgangers. Om de autosnelheid te verminderen is het profiel versmald. De G.J. de Jongh-
weg is vervangen door de Coolhavenkade en uitsluitend toegankelijk voor bestemmingsverkeer.
De opgaven
→Overkluizen ‘s-Gravendijkwal tussen Droog-
leever Fortuynplein en Rochussenstraat.
→Herstructureren Droogleever Fortuynplein.
→Herprofileren Rochussenstraat.
→Overkluizen Maastunneltraverse.
→Verbeteren oversteekbaarheid Westzeedijk.
Aantrekkelijke fiets- en
voetgangersverbindingen
Streefbeeld 2030 Er loopt een route van het Centraal Station via de Westersingel en
Eendrachtsplein naar de Maas door het Internationaal Cultuurpark over de Westzeedijk naar
Het Park. Het is een historische route voor langzaam verkeer die gekenmerkt wordt door een
hoogwaardige groene buitenruimte, die de vele historische gebouwen en plekken aan elkaar
rijgt. De oversteek over de Westzeedijk tussen Museumpark en Het Park is daarin een belang-
rijke schakel. Een andere aantrekkelijke route voor langzaam verkeer loopt van de noordelijke
woongebieden langs het ontgonnen goud: de oevers van de Schie naar de Maas. De Westzeedijk
is een aangename route, aantrekkelijk ingericht met veel bomen. Op verschillende plaatsen zijn
de beide zijden van de ‘s-Gravendijkwal verbonden, onder andere met een aansluiting op de
zogenaamde backbone van het Erasmus MC. Tevens is er een goede verbinding tussen de twee
locaties van de Hogeschool Rotterdam. De Rochussenstraat heeft diverse oversteekplaatsen
voor voetgangers en fietsers waardoor de Nieuwe Binnenweg en de rest van Middelland betere
aansluiting hebben op het gebied. Ten slotte zijn het Scheepvaartkwartier, Het Park, de
Parkhavenstrook en het Lloydkwartier door betere ruimtelijke verbindingen verworden tot
het Groot Scheepvaartkwartier.
haal:
parkenknoop
Het Park
Museumpark
De opgaven
→Herstel groene stadszone van Centraal
Station via Museumpark naar de Maas.
→Wandel- en fietsroute langs de Schie en
de Maas.
→Aantrekkelijke noord-zuidverbindingen
voor langzaam verkeer.
→Nieuwe oost-westverbindingen in het
Groot Scheepvaartkwartier.
Schaal:
0 50 250M100 150 200
2.
1.
parkenknoop
centraal station
→ Efficiënte hoofdroutes
zie legenda op omslagflap
→ Aantrekkelijke fiets- en
voetgangersverbindingen
zie legenda op omslagflap
30 31 Krachtige verbindingen
21. Verbeterde OV-knooppunten
en bereikbaarheid
Streefbeeld 2030 In het hele gebied zijn er meer en betere haltes voor openbaar vervoer.
De metrostations Eendrachtsplein, Dijkzigt en Coolhaven zijn aantrekkelijke en veilige OV-
knooppunten. Bij het ontwerpen van de metrohaltes is aandacht besteed aan oriëntatie en het
welbevinden van passagiers en passanten. De ingangen krijgen een sterkere portaalfunctie met
goed verlichte en aantrekkelijke verbindingsroutes naar de topinstituten in het gebied. Ook
worden nieuwe voorzieningen rond de stations geclusterd.
De TramPlus krijgt een halte op het scharnierpunt Museumpark en Het Park. Stadstram 9 wordt
geherintroduceerd en krijgt onder andere een halte voor de hoofdingang van de Stadscampus
aan de Coolhavenkade. OV-gebruik van en naar Hoboken wordt flink gestimuleerd. Parkeren
gebeurt zo veel mogelijk ondergronds c.q. uit het zicht.
De opgaven
→Upgraden metrostations en tramhaltes.
→Herintroduceren stadstram 9 aan
de Coolhaven.
fast ferry
aqua liner
aqua liner
aqua liner
Schaal:
0 50 250M100 150 200
TRAM +
B
B
B
B
B
B
watertaxi
B
B
B
B
B
B
B
B
→ OV-knooppunten
zie legenda op omslagflap
32 33 Krachtige verbindingen
22. Aantrekkelijke
verblijfplaatsen
De kracht van Hoboken bestaat uit de grote verscheidenheid aan instellingen, voorzieningen en
evenementen die op diverse schaalniveaus functioneren. De uitdaging voor Hoboken ligt in het versterken
van bestaande en het realiseren van nieuwe verblijfplaatsen. Een programma op meerdere tijdstippen van
de dag en een goede bereikbaarheid zijn van belang voor deze plekken. Het gaat er om aantrekkelijke
verblijfruimte te creëren, waar mensen zich veilig voelen, waar goede zitplekken zijn en waar rekening
wordt gehouden met de menselijke schaal.
34 35 Aantrekkelijke verblijfplaatsen
23. Met kwaliteit ingerichte en
functionele openbare ruimte
Streefbeeld 2030 De mooie, veilige en inspirerende buitenruimtes zijn het visitekaartje
van Hoboken. De openbare ruimte in Hoboken kent een eenduidig profiel en een hoogwaardige,
groene kwaliteit.
Hoboken staat bekend om haar variatie aan aantrekkelijke verblijfplaatsen die onderling goed
en harmonisch verbonden zijn. De verblijfplaatsen vormen een schakel in het gebied. De com-
binatie van de dynamiek van stedelijke levendigheid op straat en de rust in Het Park is geliefd
bij bewoners, bezoekers en werknemers. Grote aantallen bezoekers verblijven dagelijks in het
gebied, en vaak langer dan gepland. Dat komt door de aantrekkelijk ingerichte kades en pleinen,
stadsstraten en binnentuinen en het gevarieerde aanbod aan horeca en andere voorzieningen
die op verschillende plekken te vinden zijn zoals in plinten van gebouwen. Bijzonder geliefd zijn
de voorzieningen in Het Park en het café bij de kunstwerken van het Internationaal Cultuurpark.
Ook mag men graag flaneren en koffie drinken op de terrasjes aan de Coolhavenkade. Bij goed
weer is het extra druk op straat en in de parken. Tijdens de avonduren zijn alle zones door goede
verlichting en duidelijke routes nog steeds veilig en toegankelijk.
De opgave
→Inrichten openbare ruimte met
eenduidig profiel.
Bewoners
Ondernemers
Medewerkers
Scholieren
Studenten
Patienten
Bezoekers
Bewoners
Ondernemers
Medewerkers
Scholieren
Studenten
Patienten
Bezoekers
Onderzoekers
Touristen
Doelgroepen
Onderscheidende verblijfplaatsen
en aantrekkelijke programmering
Streefbeeld 2030 Overdag maken studenten, bezoekers en werknemers intensief gebruik
van de openbare ruimte. Zij kopen graag hun lunch, snack of tijdschrift bij de lokale winkeltjes
en horeca. Bij mooi weer kiest men direct voor de zonnige parken, pleinen en Schiekades. Ook
populair zijn de groene daktuinen op de verschillende gebouwen. De voorheen slecht ingerichte
zones zijn veilig en aantrekkelijk geworden. In de omgeving van metrostations zijn nieuwe
voorzieningen geclusterd en ingangen zijn waar mogelijk inpandig komen te liggen. Achterstra-
ten zijn overdekte binnenstraten geworden. Er ontstaat op die manier veel ruimte om te stude-
ren of om af te spreken met een studie- of werkgroepje. Bij slecht weer is het goed toeven in de
overdekte binnenstraten of atria. Een aantal belangrijke verblijfplaatsen fungeert als schakel in
het gebied.
Het Park en het Internationaal Cultuurpark Het Park is sinds de overkluizing
van de Maastunneltraverse een echte oase van rust geworden. Tijdens de lunchpauze lopen
medewerkers van de diverse instellingen door het Park. Patiënten van het Erasmus MC en hun
bezoekers gebruiken Het Park om een blokje om te gaan. In het weekeinde wordt Het Park
veel gebruikt door bewoners om te ontspannen. Spelen, picknicken, en lunchen in het hore-
capaviljoen. Er zijn redenen genoeg om Het Park te bezoeken. Het Park is een echt familiepark
geworden. Het Park is geliefd bij bewoners, werknemers en bezoekers. In tegenstelling tot Het
Park kenmerkt het Museumpark zich vooral door activiteit. In het Internationaal Cultuurpark
valt altijd wel iets te beleven. De verschillende musea zorgen voor wisselende programmerin-
gen die ook in het park te bezichtigen zijn. Grote en kleine evenementen vinden er plaats voor
een gemêleerd publiek. De instellingen tonen zich aan de parkzijde. Het bezoek aan een van de
musea wordt meestal verlengd met een bezoek aan het Internationaal Cultuurpark en andere
verblijfplaatsen in Hoboken.
Spelen, picknicken, en
lunchen in het horecapaviljoen
36 37 Aantrekkelijke verblijfplaatsen
24. Coolhaven De Coolhaven is door het nieuwe programma een echte verblijfplaats geworden.
Door toevoeging van nieuw programma is er overdag en ’s avonds genoeg te doen. De terrasjes
langs de Coolhaven bieden de bezoekers een aangename besteding van de vrije tijd.
De clustering van Hogeschool Rotterdam, medische bedrijven en woningen maakt van
Coolhaven een druk bezocht gebied.
Kades van Schie en Maas De kades van Schie en Maas zijn omgevormd tot aantrek-
kelijke routes voor langzaam verkeer en verblijf. Langs de routes staan bankjes met uitzicht op
het water en het groen. De kades zijn openbaar toegankelijk en hebben op verschillende plekken
een recreatieve functie gekregen.
Burgemeester s’Jacobplein Het Burgemeester s’Jacobplein is meer dan een uitgang
van de metro, het heeft een geheel nieuw gezicht gekregen. Het is omgevormd tot een heus
stadsplein met een groen karakter. Het is een plek waar mensen verblijven. Bezoekersstromen
van het Erasmus MC, van de Hogeschool Rotterdam en van het metrostation, dat de naam
Hoboken heeft gekregen, komen hier samen. Het mooi vormgegeven plein en de nieuwe
voorzieningen in de plinten maken het verblijven aantrekkelijk.
De opgaven
→Ontwikkelen kades tot verblijfplekken.
→Programmeren van de parken.
→Inrichten Burgemeester s’Jacobplein als
groen stadsplein.
→Upgraden metrostation tot aantrekkelijke
verblijfplaats boven- en ondergronds.
Structureel beheer
openbare ruimte
Streefbeeld 2030 Goede openbare ruimte valt of staat bij structureel onderhoud en
beheer. Cruciaal voor het succes van Hoboken blijkt het onderhouds- en beheermodel voor de
openbare ruimte. Door betrokkenheid en participatie van de stakeholders zijn alle investeringen
in de openbare ruimte gekoppeld aan een intensief en publiek-privaat onderhouds- en beheer-
model. Juist door ieders betrokkenheid is er nauwelijks sprake van slijtage en als er iets kapot
is dan worden reparaties direct uitgevoerd. Het goede onderhoud en beheer zorgt dat kleine
criminaliteit beperkt is.
De opgave
→Opstellen beheermodel.
Het Park
Internationaal
cultuurpark
Burgemeester
s’Jacobplein
Coolhaven
Kades van Schie
en Maas
Het Park
Internationaal cultuurpark
Coolhaven
Kades
Burg. Jacobplein
38 39 Aantrekkelijke verblijfplaatsen
25. Ontmoeting met
de omgeving
In 2030 zijn de wijken Middelland en het Oude Westen een integraal onderdeel van Hoboken met een
eigen functie en karakter vergelijkbaar met West Village in New York. De wijken kennen een mix van dure
en betaalbare woningen en woonwerkruimtes en hebben een trendy horeca- en winkelaanbod.
Wijkbewoners, ook uit de omliggende wijken zoals het creatieve Coolhaveneiland en het historische
Delfshaven, profiteren van de voorzieningen en van de nieuwe banen in Hoboken.
40 41 Ontmoeting met de omgeving
26. Spin-off naar de omgeving
Streefbeeld 2030 De groei van de topinstellingen in Hoboken heeft voor veel nieuwe
arbeidsplaatsen gezorgd. Hoog- en laagopgeleiden die in de noordelijke en westelijke wijken
wonen, vinden in Hoboken passend werk en een aantrekkelijke werkomgeving. Speciale leer- en
werktrajecten voor buurtbewoners dragen hier flink aan bij. Het consumentgericht ontwikke-
len van woonmilieus wierp zijn vruchten af. Middelland en het Oude Westen zijn als woonwijk
enorm populair onder werknemers van de topinstituten in Hoboken. Werknemers die op zoek
zijn naar een creatief stedelijk woonmilieu, weten het moderne Coolhaveneiland te vinden.
Het Ondernemershuis Hoboken biedt ruimte aan een nieuwe generatie ondernemers die zich
specialiseren in cultuur, onderwijs en zorg. Voor hen is Hoboken een dankbare afzetmarkt.
Detailhandel en horeca floreren door de bestedingen van bewoners en werknemers in Hoboken.
Bezoekers van Hoboken weten de weg naar de bijzondere winkeltjes, parkjes en trendy cafés in
het Oude Westen, Middelland en Coolhaveneiland.
Op het gebied van gezondheidszorg profiteren bewoners van het Oude Westen en Middelland
mee. Zij hebben namelijk via huisartsen rechtstreeks toegang tot het medisch topinstituut Eras-
mus MC, ook als het gaat om reguliere zorg, preventie of advies.
Na bijna een eeuw links te hebben gelegen, heeft de Parkhavenstrook een nieuwe bestemming.
Hier wordt nu op stand gewoond, dan wel door alle standen gerecreëerd. De herontwikkeling
hecht op logische en organische wijze Coolhaven, Het Park, het Lloydkwartier en het Scheepvaart-
kwartier aaneen tot het Groot Scheepvaartkwartier. Het is een excellent woongebied geworden
met aantrekkelijke recreatieve mogelijkheden Het rustige Groot Scheepvaartkwartier onderscheidt
zich daarmee van andere hoogstedelijke woongebieden, zoals het Laurenskwartier in het Rotter-
damse centrum.
Hoboken is een belangrijk scharnierpunt in de stad geworden. Logische en aantrekkelijke routes
lopen van Delfshaven via Hoboken naar de binnenstad. En van het Centraal Station via de par-
ken naar de Maas. Hierdoor heeft Rotterdam meer een ‘gezicht’ aan de Maas gekregen.
Bewoners van Middelland, het Oude Westen, Coolhaveneiland en Delfshaven beschouwen Ho-
boken met haar Internationaal Cultuurpark, de promenades langs de kades en het familievrien-
delijke Het Park, net als alle Rotterdammers, als hun buitenplaats. Hier ontmoeten bezoekers
en bewoners, jong en oud elkaar in een omgeving die hen keer op keer inspireert; een verrijking
voor lichaam en geest.
De opgaven
→Ontwikkelen aantrekkelijke en diverse
woningtypen en woonmilieus in en rond
Hoboken.
→Gentrification van Middelland en
Oude Westen.
→Creëren van opleidings- en arbeidskansen
voor bewoners.
→Heldere, kwalitatieve routes aanleggen naar
winkels en horeca buiten Hoboken (Nieuwe
Binnenweg, Witte de Withstraat, Scheeps-
timmermanslaan, Lloydkwartier.
→Verbinden van Hoboken met de stad door
groene corridors.
→Permanente bewoners- en gebruikersparti-
cipatie in een modern samenwerkingsmodel
met instellingen en gemeente.
250M0 200
Middelland
Winkelzone Centrum
Creatieve Zone
Creatieve Zone
Horeca +
Detailhandel
Oude Westen
fast ferry
aqua liner
aqua liner
aqua liner
M
M
1.
2.
T
T+
T T+
M
parkenknoop
HORECA
SCIENCEBOULEVARD
→ Ontmoeting met omgeving
zie legenda op omslagflap
42 43 Ontmoeting met de omgeving
27. Land van Hoboken,
in familiebezit
Bijzonder eigendom in het ge-
bied was het Land van Hoboken.
Dit landgoed van 56 hectare
was in bezit van de heer Van
Hoboken, die er in 1852 Villa
Dijkzigt liet bouwen. Terwijl de
schapen er graasden, werd het
landgoed langzamerhand door
de oprukkende stad omsloten.
Cultuurhistorie Hoboken — Geschiedenis biedt kwaliteiten voor de toekomst
Licht, lucht en ruimte
plan Rose 1858
De plangeschiedenis van het
Land van Hoboken gaat terug
tot in de negentiende eeuw,
toen stadsarchitect W.N. Rose
in 1858 een stadsuitbreiding
tekende van vierhonderd hectare
in de weilanden van de Cool-
polder. Licht, lucht en ruimte
waren de ingrediënten van dit
eerste plan tot stadsuitbrei-
ding van Rotterdam. Rose gaf
met zijn plan antwoord op de
erbarmelijke omstandigheden in
de verstopte binnenstad, maar
voorzag ook in een representa-
tief waterfront met woon- en
pakhuizen voor kooplieden,
reders en consuls. Het plan werd
uiteindelijk niet uitgevoerd,
maar de trend voor visionaire
plannen was gezet.
Havenstad met allure
plan De Jongh 1887-1913
De functie van de haven veran-
derde van opslag naar overslag
van goederen. De kooplieden
konden zich niet identificeren
met het veranderende imago
van de stad en trokken naar
Den Haag en Wassenaar.
G.J. de Jongh, directeur
Gemeentewerken, moest ener-
zijds de transitohaven faciliteren
en anderzijds aantrekkelijke
woonmilieus realiseren om de
rijkere bevolkingsgroepen voor
Rotterdam te behouden. Zijn
plan uit 1887 laat dan ook luxe
woonkwartieren met een groot
wandelpark zien, en een nieuwe
havenstructuur vanaf de Maas
in de vorm van de Parkhaven,
de Coolhaven en een vertakking
naar het oosten. Aan weerszij-
den van de havenbekkens lagen
de luxe woonkwartieren, aan
de Maas werd het wandelpark
gesitueerd.
Aankoop Land van Hoboken,
1924
Inmiddels was er beweging op
het Land van Hoboken. In eerste
instantie verkocht de heer Van
Hoboken een deel van zijn terrein
aan een combinatie van Rot-
terdamse notabelen. Een jaar
na het overlijden van de heer
van Hoboken, in 1924, kocht de
gemeente alle grond. Het villaplan
voor het Land van Hoboken uit
1913 werd echter niet volgens de
oorspronkelijke ideeën uitgevoerd.
Het werd aangepast op de plan-
nen voor de waterwegen. De wes-
telijke tak van de Coolhaven werd
in 1922 aangelegd. De Delfsha-
vense Schie, die in 1890 gegraven
was, werd via de Parkhaven en
de Parksluizen (1933) met de
Maas verbonden. Samen met het
Schiekanaal (1928-1933), het
Noorderkanaal (1933-1938) en de
Rotte ontstond een ‘ruit ’van wa-
terwegen om de stad, onontbeer-
lijk voor de economische motor
van de stad, de scheepvaart. Het
aangepaste villaplan, bestaande
uit bouwblokken langs de kade
als omarming op de Coolhaven
gericht, kwam niet werkelijk tot
stand. In plaats daarvan werd de
G.J. de Jonghweg aangelegd
Luxe kwartier
plan Burgdorffer 1913-1927
Grootstedelijke visies werden nog
steeds gemaakt. De Jongh werd
opgevolgd door A.C. Burgdorffer
die met stedenbouwkundige
P. Verhagen in 1913 een aange-
past plan presenteerde. Niet het
voorzien in havenfuncties was
belangrijk, de oostelijke zijtak
van de Coolhaven sneuvelde dan
ook, maar het huisvesten van
de rijkere Rotterdammers stond
centraal. Het plan bestond uit
een luxe kwartier met vrijstaande
villa’s rond kleinere gemeen-
schappelijke parken, brede
lanen en boulevards. Vanuit het
nieuwe stadsdeel werd ook een
toegang naar Het Park gemaakt.
Anderhalve eeuw stadsontwikkeling geeft Hoboken het aanzien van een lappendeken. De verzameling
sfeergebieden vormen samen juist de kracht van het gebied. De vele stedenbouwkundige visies die zijn
gemaakt en de grote projecten die zijn ondernomen, hebben geresulteerd in een scala aan cultuurhisto-
rische waarden. Voor de toekomst geeft de geschiedenis aanknopingspunten Hoboken te verrijken.
Monumentale
stadscompositie
plan Witteveen
Onder leiding van W.G. Wit-
teveen, die in 1926 aantrad als
stadsarchitect, werd een luxe
kwartier ontworpen. Witteveen
benutte het Land van Hoboken
als groene schakel in de stad
die tot aan Het Park en de Maas
werd doorgezet. Openbare ge-
bouwen met culturele functies
en hoofdkantoren van bedrijven
werden op kruispunten van
wegen gesitueerd. Zo markeerde
het GEB-gebouw de ingang van
het parkgebied en het Unilever-
gebouw de kruising van de
Mathenesserlaan en de Rochus-
senstraat. Er ontstond een
staalkaart van beeldbepalende
gebouwen.
Witteveen moest zijn plannen
bijstellen vanwege de plan-
nen voor de Maastunnel. Hij
ontwierp een brede autoboule-
vard met aan weerszijden twee
poortgebouwen en flankerende
woonflats. Die waren bedoeld
als monumentale as die de
ervaring van het autorijden
door wereldstad Rotterdam ver-
sterkte. Ook dit plan werd niet
helemaal uitgevoerd, maar was
wel van invloed op de ontwik-
keling van het gebied tot wat
het nu is.
Monumenten
in Hoboken
De haven groeide,
welgestelden vertrokken
Plan Burgdorffer,
1913
Uitbreidingsplan met westelijke
tak Coolhaven, 1913
Plan Witteveen
Stadsplattegrond, 1930
45 Cultuurhistorie44
28. Groene wig
Er is een duidelijke groenstruc-
tuur, grotendeels een overblijf-
sel van het Land van Hoboken.
Het bestaat uit een groene wig
die zich vanaf Het Park via het
Museumpark uitstrekt tot het
Eendrachtsplein. In de toekomst
kunnen de randen van de
groene wig worden versterkt.
Door de bebouwing alzijdig te
oriënteren blijft de open struc-
tuur intact. Als vrijstaand object
in een groene wig is Old Dutch
een boerderette avant la lettre.
Blauwe bekken
Het blauwe bekken van Cool-
haven (gegraven in 1938) en
Parkhaven (gegraven in 1890)
geven de stad een belangrijke
open en openbare ruimte. Beide
havens vormen een canyon
van baksteen; het materiaal is
gebruikt in de kades, de sluizen
en de monumentale bebouwing
rondom. Zowel de Maaskade
als de Coolhaven en Parkhaven
hebben potentie en vragen om
een nieuw stedelijk programma,
ter vervanging van de verdwe-
nen of verminderde havendyna-
miek en verbindingen naar de
stad en de omgeving. De kades
bieden ruimte voor openbare
functies. Bij de Coolhaven kan
in de toekomst het architecto-
nisch idioom van de bestaande
gebouwen benut worden.
Rode stadsweefsel
Ook is er de rode structuur van
stadsblokken. Een klassiek
stedelijk weefsel gestructureerd
door lange lijnen en oude linten
(Binnenweg), lanen (Mathenes-
serlaan) en singels (Heemraads-
singel en Westersingel). Het
stedelijk weefsel kan versterkt
en waar nodig gerepareerd
worden, door bestaande maten
en proporties vast te houden. De
singels, lanen en linten structu-
reren dit deel van de stad.
Cultuurhistorische kwaliteiten
De grote projecten zoals het Museumpark, Dijkzigt, Erasmus MC en de Maastunnel hebben samen met
de grootstedelijke visies enkele historische verbanden en sfeergebieden opgeleverd.
Ruimtelijke samenhang in Hoboken is te vinden in de grote historische verbanden: de groenstructuur,
de havenbekkens en het stadsweefsel.
Sfeergebieden
In Hoboken zijn verschillende
gebieden met elk een eigen
sfeer en kenmerkende rijkdom
van kwaliteiten. De eigenheid
van elk sfeergebied blijft in de
toekomst behouden en wordt zo
mogelijk versterkt.
Zichtlijnen
Kenmerkend is het samenspel
tussen architectuur en ste-
denbouwkundige compositie.
Belangrijke kruispunten zijn
met monumentale gebouwen
gemarkeerd, bijvoorbeeld het
oude gebouw van Unilever en
gebouw Puntegale. Dit principe
kan in de toekomst opnieuw
worden gebruikt.
De complete cultuurhistorische
analyse is te downloaden via
www.rotterdam-hoboken.nl
Historische verbanden
19e eeuwse stad
groene wig
rivier (Maas / Schiemond)
markante baksteen
bebouwing
Monument G.J. de Jongh, 1948
Parkheuvel, 1910
Puntegale
Unilever, 1948
Restaurant Old Dutch
GEB gebouw, 1952
Voetgangers- en fietserstunnel
Urban.Fabric.|.Steenhuis.stedenbouw/landschap62 E r a s m u s M C H o b o k e n
Urban.Fabric.|.Steenhuis.stedenbouw/landschap62 E r a s m u s M C H o b o k e n
Zichtlijnen
Maastunneltracé en Dijkzigt ziekenhuis
Sfeergebieden Hoboken
ErasmusMC
Hoboken
CULTUURHISTORIE
Daar is een gebiedsvisie voor nodig
die de sterke punten aanwijst en
versterkt,en die aansluiting zoekt
op de stad. Dat begint met het le-
ren kennen van de cultuurhistorie.
De geschiedenis leverde negen sfe-
ren op in het Land van Hoboken.
Negen karakteristieke gebieden.
GEB gebouw
Puntegale
Euromast
Richtlijn
46 47 Cultuurhistorie
30. Erasmus MC
Internationaal medisch
topinstituut in een healing
environment
Streefbeeld 2030 In 2030 heeft de grootschalige vernieuwing van de huisvesting van het
Erasmus MC geleid tot een sterke concentratie van het bouwvolume op de locatie Hoboken. Hier
bevindt zich een cluster van medische hoogwaardige bedrijvigheid onder meer bestaand uit
het Erasmus MC inclusief de Daniel den Hoed Kliniek en het Sophia Kinderziekenhuis. Met de
nieuwbouw en renovaties is de huisvesting op een niveau getild voor het leveren van toppres-
taties in onderzoek (kennis ontwikkelen), patiëntenzorg (kennis toepassen), onderwijs en oplei-
ding (kennis overdragen) en valoriseren (kennis te gelde maken). De positie van Erasmus MC als
grote werkgever, (inter)nationaal toonaangevende kennisinstelling en economische factor voor
de regio Rotterdam, is in 2030 verder versterkt.
Ten oosten van de ’s-Gravendijkwal is als gevolg van genoemde concentratie op het eigen
terrein van het Erasmus MC een parklandschap ontstaan, waardoor vanaf de Rochussenstraat
naar de Westzeedijk kan worden gewandeld. Hiermee is de nieuwbouw van het ziekenhuis aan
drie zijden omringd door een hoogwaardige, groene buitenruimte. De toegankelijkheid van
en het uitzicht op het Museumpark, Het Park, het water, de skyline van de havens en de
12.500m2 groene daken leveren een bijdrage aan een healing environment. Rondom het
medisch centrum is een omgeving gecreëerd die uitnodigt te bewegen, te ontspannen en te
verpozen. Een weldadige omgeving voor patiënten, bezoekers, medewerkers en studenten.
Prettig bereikbaar Vanaf het hernoemde metrostation Hoboken wandelt men gemakke-
lijk en droog naar de hoofdingang aan het Molenwaterplein. Per tram is het Erasmus MC vanaf
de Westzeedijk via de bezoekersgarage bereikbaar. De buitenruimte is over de terreingrenzen
van Erasmus MC en gemeente heen zorgvuldig vormgegeven en heeft de kwaliteit en uitstraling
van een topmilieu. Ook is hier de verbinding met de onderwijsinstituten Hogeschool Rotterdam
en Erasmiaans Gymnasium.
Medewerkers en bezoekers van het Erasmus MC maken vooral gebruik van de Museumpark-
garage en de parkeervoorzieningen onder de facultaire gebouwen, die vanaf de Westzeedijk
ontsloten worden. De Museumparkgarage komt via een verbindingsroute uit in het verlengde
van de backbone, terwijl patiënten tot vlak voor de entrees van de backbone parkeerplaatsen
kunnen vinden. Door de infrastructurele aanpassingen van de ’s-Gravendijkwal zijn wellicht
extra ondergrondse parkeervoorzieningen mogelijk in het parklandschap. Voor ambulances en
hulpdiensten is de toegankelijkheid van het medisch centrum blijvend gewaarborgd.
Ontmoeting op lokaal en internationaal niveau Als het gaat om kwaliteit en
gezondheidszorg zet het Erasmus MC de ontmoeting met de stad voort in de samenwerking
met huisartsen en verloskundigen. Voor het eerstelijns geboortecentrum Sophia is in 2009 een
dakopbouw op Erasmus MC-Sophia gerealiseerd. Vrouwen uit de omliggende wijken kunnen
hier in een huiselijke setting bevallen, terwijl de high-tech opvang van het Moeder en Kindcen-
trum letterlijk om de hoek ligt. Ook op het gebied van gezond ouder worden en grootschalig ge-
zondheidsonderzoek (ERGO, Generation R), weten Erasmus MC en Rotterdam elkaar te vinden.
Om de ontmoeting van (internationaal georiënteerde) wetenschappers te faciliteren en familie
en bezoekers van patiënten van ver een goed onderdak in Hoboken te bieden, wordt aansluiting
gezocht bij woningcorporaties op het gebied van short stay huisvestingsarrangementen.
Een healing environment
met 12.500 m2
groene daken
De opgaven
→2009-2016 Tranche 1.
→Vernieuwing Erasmus MC:
185.000 m2 nieuwbouw.
→Uitnodigende entrees aan alle zijden.
→Gevolgd door sloop beddenhuis.
→Renovatie onderwijscentrum.
→Renovatie gebouw medische faculteit
(vanaf 2013).
→Erasmus MC blijft in deze periode al haar
taken vervullen.
→Verdere aanpassing huisvesting voor
verschillende functies patiëntenzorg
(Tranche 2).
50 51 Deelgebieden Hoboken
31. Streefbeeld 2030 De transformatie van de verwaarloosde G.J. de Jonghweg tot de spec-
taculaire Coolhavenkade is een van de successen van het nieuwe Hoboken. Het gebied wordt
gekenmerkt door verblijfsplekken van bijzonder hoge kwaliteit. De diversiteit aan functies
maakt het een geliefde bestemming voor studenten van de Hogeschool Rotterdam, bewoners
uit de wijde omgeving, medewerkers van de RD-bedrijven en het Erasmus MC. Hiermee biedt
het nieuwe Coolhaven op eigen wijze ruimte aan lichaam en geest. Duurzaamheid, veiligheid
en uitnodigende openbare ruimte dienen als inspiratie en toetsingskader.
Prachtig gelegen aan het water, omringd door parken en wandelkades, is het veelzijdige wa-
terfront van Coolhaven de nieuwe Hoboken hotspot voor studenten, starters en ondernemers.
Door een effectieve samenwerking tussen private partijen en gemeente hebben de investeringen
in nieuwe functies, gebouwen, infrastructuur en openbare ruimte de gewenste multiply en
spin-off effecten gehad. De synergie tussen de topinstituten is zichtbaar geworden in program-
ma en gebiedsontwikkeling.
De kwaliteit, vorm en diversiteit van nieuwe bebouwing rond de kade creëert een unieke
identiteit en uitstraling die is geïnspireerd op de kwaliteiten van de bestaande bebouwing.
Geborgenheid, duurzaamheid en de menselijke maat zijn zichtbaar gehanteerd als uitgangs-
punten. Door het getrapte silhouet van de bebouwing zijn diverse (groene) tuinmuren,
terrassen en daktuinen ontstaan met uitzicht over het water en de stad. Zo sluit de bebouwing
naadloos aan bij die van de omliggende wijken en blijft het zicht op het water van de Coolhaven
voor de patiënten van het Erasmus MC gehandhaafd.
De ontwikkelingen in Coolhaven hebben Coolhaveneiland en Middelland symbolisch
verbonden met Hoboken en de Schie. Een fijnmazig netwerk van voetpaden en fietsroutes
heeft bijgedragen aan het realiseren van het rondje Coolhaven. De tochtige G.J. de Jonghweg is
vervangen door een groene en stedelijke kade met prettige ontmoetingsplekken voor voetgangers,
zoals terrasjes en sportfaciliteiten. De hoogwaardige, goed onderhouden buitenruimte en de
bomen zijn het visitekaartje van Coolhaven. Het multifunctionele metrostation Coolhaven en de
herintroductie van stadstram 9 naar het Centraal Station brengen veel extra gebruikers per dag
naar hun bestemming. Zowel ’s avonds als overdag zijn het de diverse horecagelegenheden die
voor de nodige stedelijke dynamiek zorgen. De oversteek naar de hippe restaurants op
de Nieuwe Binnenweg is eenvoudig via de versmalde Rochussenstraat. De verlaten binnen-
terreinen zijn getransformeerd tot aantrekkelijke atria en wintertuinen. Auto’s passen zich aan
de vele voetgangers en fietsers aan en vinden overwegend parkeervoorzieningen in en onder de
gebouwen.
Stadscampus
Coolhaven
Coolhaven ontdekt! Stadscampus Coolhaven De tweede trekker is de nieuwe Coolhaven Stadscampus van
de Hogeschool Rotterdam. Hier heeft de snelst groeiende hogeschool van Nederland de ruimte
gekregen. Moderne onderwijs-, congres- en sportfaciliteiten, werkstudio’s en studietuinen
verwelkomen studenten van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat. Men ontmoet elkaar binnen in
aangename wintertuinen, atria en cafés. Of buiten aan de zonnige kades met bankjes, terrassen
en aanlegplaatsen of op het terrein in de tuinen en op dakterrassen.
Science Boulevard Van grote economische waarde voor Coolhaven zijn de tientallen
RD-bedrijven die zich gevestigd hebben aan de Science Boulevard. Waar vroeger het verkeer
over de ’s-Gravendijkwal raasde, ligt nu een groene stadsboulevard waarlangs laboratoria en
kantoren zijn gevestigd. De Science Boulevard biedt plaats aan bedrijven en instellingen die
actief zijn in Life and Health Sciences. De sectoren Bio Science en Zorginnovatie staan centraal
en versterken de zorgeconomie van Rotterdam met honderden arbeidsplaatsen. De betrokken-
heid en aanwezigheid van Erasmus MC en de Hogeschool Rotterdam maken de Science Boule-
vard een unieke vestigingslocatie voor bedrijven. Deze topinstituten zijn met elkaar verbonden
via een stedelijke en groene overkluizing van de ’s-Gravendijkwal. De ligging binnen de ‘Medical
Delta’ vergroot de kans op succes. Een ferry verbindt de Science Boulevard en de onderwijsin-
stellingen met de TU Delft. De kruisbestuiving tussen zorg en innovatie leidt tot nieuwe
bedrijvigheid. De ontwikkelingen in Coolhaven zetten Rotterdam op de kaart als zorgstad.
En dat leidt tot weer nieuwe initiatieven op het gebied van kennisontwikkeling en valorisatie.
Gezondheid en zorg zijn voor Rotterdam een belangrijke economische stuwkracht. Ze vormen
de banenmotor van de stad.
Campus Living Studenten brengen leven en talent naar Coolhaven. Ze vinden alles wat zij
naast hun opleiding nodig hebben in Campus Living. Bijzondere wooncomplexen bieden hier
verschillende typen studenten hun eigen communities. Ook zijn er voor starters woon-werk-
woningen. De bindende factor van de Campus Living is de aangename verblijfsruimte zowel
buiten als binnen. Ook werknemers, bewoners van de omliggende buurten en elders wonende
studenten komen graag naar de cafés, de terrasjes en de winkeltjes.
Science Boulevard
voor slimme economie
52 53 Deelgebieden Hoboken
32. De opgaven
→ Opstellen Masterplan Coolhaven.
→ Verbeteren openbare ruimte en veiligheid.
→Conceptontwikkeling en marktonderzoek
potentie zorginnovatie en E-health.
→Realiseren van 25.000 m2 voor RD-
bedrijven aan overkluisde stadsboulevard
door gefaseerde transformatie van
‘s-Gravendijkwal, Droogleever Fortuynplein
en Westzeedijk.
→Opzetten Science Boulevard Partnership
met Hogeschool Rotterdam, Erasmus MC,
ontwikkelaars en gemeente.
→Strategie tijdelijke huisvestingsopties RD
in bestaande en tijdelijke gebouwen in
gebied.
→Samenwerkingsconvenant Stadswonen,
J.P. van Eesteren, Hogeschool Rotterdam,
Erasmus MC en gemeente.
→Ontwikkeling stadscampus Hogeschool
Rotterdam, passend bij te ontwikkelen
groeiscenario’s Hogeschool.
→Strategie voor ENECO-gebouw en
Esso-stations.
→Ontwikkeling Campus Living
(o.a. GEB-II toren).
→Ontwikkeling Waterfront Living
(o.a. Provisoriumlocatie).
→Herprofilering G.J. de Jonghweg en
herintroductie stadstram lijn 9, als
uitwerking van het Masterplan.
→Versmallen en oversteekbaar maken
Rochussenstraat.
→Onderzoeken vestigingsmogelijkheden
voor een ‘Roparuncentrum’.
→Actief betrekken partners Coolhaven
en afstemmen plannen met de
Parkhavenstrook en infrastructuurstudies.
Waterfront Living De kwaliteit van leven en wonen staat centraal in Waterfront Living.
Bewoners genieten van het fantastische uitzicht op de Coolhaven, op de stad en Het Park. Door
de autoluwe Coolhavenkade is aantrekkelijke buitenruimte gecreëerd. Met diverse voorzienin-
gen is het Coolhavengebied vriendelijker en veiliger geworden, ook ‘s avonds. Het wonen is aan
de Coolhavenzijde zoveel mogelijk op straatniveau doorgezet in de vorm van appartementen en
mogelijk zelfs grondgebonden woningen. Ook andere woonvormen als short stay-appartemen-
ten en woon-werkwoningen hebben een plek gekregen. Dergelijke woontypen bedienen diverse
doelgroepen in het gebied. Vooral de ‘actieve stedeling’ voelt zich aangetrokken tot dit rustige
stedelijke woonmilieu.
De overkant: Coolhaveneiland Aan de overkant van het water ligt Coolhaveneiland.
Deze moderne woonwijk biedt ruimte aan creatieve bedrijvigheid en onderwijs. Hier is gekozen
voor clustering van de creatieve industrie zodat het kan bijdragen aan een aantrekkelijke stede-
lijke diversiteit. En dat werkt! Vele audiovisuele bedrijven en designbureaus kozen Coolhavenei-
land als hun vestigingslocatie. Stedelijk georiënteerde bewoners wonen er met plezier.
Door samenhangende nieuwbouw en transformatie van oude gebouwen tot wooneenheden
is de bevolkingsdichtheid aan beide kanten van de Schie aanzienlijk toegenomen. Het nieuwe
stedelijke milieu bindt hoger opgeleiden en starters aan de stad. Ook bezoekers van buiten de
wijk weten Coolhaven te vinden door de toevoeging van winkels en horeca in het gebied.
Kwaliteit van leven
en wonen
54 55 Deelgebieden Hoboken
33. Internationaal cultuurpark
Streefbeeld 2030 Het Museumpark is in 2030 een Internationaal Cultuurpark en heeft
het karakter van een levendig stadspark met internationale allure. De hoge concentratie van
culturele instellingen in en rond het park, alle onderdeel van internationale netwerken, trekken
jaarlijks een grote stroom bezoekers. Vermaard om haar consistente programmering van bijzon-
dere activiteiten is het cultuurpark een voorbeeld in Nederland en ver daarbuiten. Het Interna-
tionaal Cultuurpark is zowel een ontmoetingspunt voor de omwonenden, overige Rotterdam-
mers en (inter)nationale bezoekers, als een uitwisselingsplek voor culturele en maatschappelijke
programma’s. Hiermee is het park het fysieke en programmatische scharnierpunt tussen wijk
en wereld. Het groene karakter van het park heeft een grote aantrekkingskracht op bezoekers. De
inrichting is van dezelfde excellente diversiteit als Hoboken in haar geheel. Daarbij zijn kunst en
architectuur in het stedelijke groen de verbindende schakel. De synergie tussen de topinstituten
is zichtbaar en voelbaar, zowel ruimtelijk als met activiteiten en programma’s. Naast een vitale
programmering kenmerkt het gebied zich door goed onderhoud, zodat bezoekers zich er veilig
voelen. Dit is mede te danken aan het ingestelde parkmanagement.
Het Internationaal Cultuurpark is de plek waar:
→ de synergie tussen de topinstituten zichtbaar en voelbaar is, zowel ruimtelijk als met
activiteiten en programma’s;
→ programma’s worden gemaakt die de stad met het park en de instellingen, bewoners en
gebruikers verbinden;
→ de mogelijkheden worden benut om platforms te ontwikkelen voor verschillende
doelgroepen, om wat er in de instellingen plaatsvindt te ontsluiten en te presenteren;
→ verschillende disciplines als muziek, theater, dans, beeldende kunst, architectuur, geschiede-
nis en wetenschap met elkaar verbonden worden voor een innovatieve publieksbenadering;
→ festivals en evenementen plaatsvinden in de openbare ruimte en in de zalen van de
omliggende bedrijven, instellingen en musea;
→ het culturele hart in het stadscentrum tot leven komt;
→ een stedelijk gebied ontstaat door de mix van cultuur, commercie en wonen.
De fysieke betekenis van het Museumpark Voor de fysieke vertaling van het
Internationaal Cultuurpark wordt ingezet op het verbeteren van de randen rond het park en de
verdere versterking van de afzonderlijke culturele instellingen daarin. Zodanig dat er meerwaar-
de voor het internationale topmilieu van Hoboken ontstaat. Dat betekent dat de instellingen
met behoud van eigen identiteit kunnen voorzien in hun uitbreidingsbehoefte, voor zover
passend in de uit te werken ruimtelijke kaders. Kansen worden voor een gezamenlijke fysieke
uitbreiding van de instellingen benut.
Museumpark
Om internationaal topmilieu te worden en te blijven, is economische waardecreatie nodig die
op termijn de stedelijke en institutionele ambities helpt waarmaken. Deze waardecreatie
versterkt de levendigheid in het park en geeft de parkranden een heldere betekenis.
Als onderdeel van de groene stadszone is het Internationaal Cultuurpark een schakel tussen
de groene Westersingel en de Rochussenstraat aan de noordzijde, met het Eendrachtsplein als
entree van Hoboken, en Het Park aan de zuidzijde. De groene stadszone waaiert als het ware
via de witte villa’s naar het zuiden toe uit. Daarmee is de historische betekenis van deze groene
uitloop voor de binnenstad van Rotterdam hersteld: Buitenplaats Binnenstad heeft een nieuwe
betekenis gekregen.
Het Internationaal Cultuurpark is een fysiek en mentaal adres, en dient zo ook ruimtelijk in een
stedenbouwkundige samenhang te worden gedefinieerd. Toevoegingen van andere functies zijn
denkbaar, mits deze adressen hebben aan het park, de levendigheid versterken en passen in het
uitgewerkte concept van Internationaal Cultuurpark.
Programmering Het Internationaal Cultuurpark fungeert als terminal voor uitwisseling
van internationale cultuur in Rotterdam. Een podium waar belangrijke Rotterdamse cultuur-
instellingen zich presenteren en hun (internationale) netwerk inzetten voor de onderlinge sa-
menwerking en presentatie in de stad. De culturele instellingen, het Natuurhistorisch Museum
en het Erasmus MC werken samen de hoogwaardige programmering van het Internationaal
Cultuurpark uit. Hiermee herstellen zij een reeds bestaande overlegstructuur en intensiveren zij
de continue samenwerking op tal van gebieden (activiteiten, tentoonstellingen, projecten,
vervoer e.d.). De programmering kan worden gezien als opmaat naar het Internationaal
Cultuurpark. Het programma biedt een dynamisch ontwikkelingsperspectief, wat het concept
levendig houdt en flexibel kan inspelen op de wensen van de tijd.
Beheer Voor de programmering van het Internationaal Cultuurpark wordt een curator aan-
gesteld die een evenwichtig en samenhangend aanbod creëert. Voor het beheer van het park
wordt een parkmanager ingeschakeld die het intensieve gebruik en de jaarlijkse programmering
van het Museumpark en Het Park en het benodigde onderhoud coördineert. De parkmanager is
aanspreekpunt voor alle gebruikers en instellingen rond de parken.
De opgaven
Masterplan Internationaal Cultuurpark,
waaronder:
→Uitwerken van het concept Internationaal
Cultuurpark inclusief de financiële dragers.
→Opstellen van een ruimtelijk kader voor een
Internationaal Cultuurpark.
→Vergroten openbaarheid en toegankelijkheid
Museumparkvilla’s.
→Functionele en ruimtelijke verbinding kop
Museumpark met binnenstad, Eendrachts-
plein en Het Park.
→Onderzoeken haalbaarheid en ruimtelijke
inpassing collectiegebouw Museum Boijmans
Van Beuningen.
→Onderzoeken haalbaarheid en ruimtelijke
inpassing uitbreiding NAi.
→Uitwerken plan randen Museumpark (o.a.
Bijbelse tuin, Rozentuin).
→Verkenning toevoegen woningen en overige
functies.
→Doorsteek vanuit Museumpark naar
Westersingel.
→Verwerken uitkomsten Monumenten-
procedure Old Dutch.
→Langzaam verkeersroute Westersingel,
Eendrachtsplein en Het Park.
→Verkennen mogelijkheid toevoegen
designhotel (uitbreiding Parkhotel).
→Uitwerken hoogwaardige ruimtelijke
kwaliteit van het park.
→Relatie houden met het Sophia Kinderzie-
kenhuis, zowel fysiek als in de
programmering.
→Vanaf 2009 starten met programmering
cultuurpark.
→Aanstellen curator en parkmanager.
→Inrichtingsplan park beneden Westzeedijk
in samenhang met ‘parkenknoop’
(scharnierpunt).
→Groen profiel Rochussenstraat van
Eendrachtsplein tot Mathenesserlaan.
→Voetgangersoversteek Rochussenstraat bij
Old Dutch.
→Entree Erasmus MC - Museumpark.
→Kruispunt Rochussenstraat - Wytemaweg.
→Herinrichting fietspad Westzeedijk.
Museumpark met
internationale allure
56 57 Deelgebieden Hoboken
34. Scheepvaartkwartier
Streefbeeld 2030 Het rijks beschermd stadsgezicht historische Scheepvaartkwartier is ook
in 2030 een gewild stukje Rotterdam. In de neoklassieke villa’s wordt gewoond en gewerkt. Een
deel van de kantoorvilla’s is daarvoor teruggebracht in de oorspronkelijke staat van woonge-
bouw. De kantoorgebouwen van latere tijd zijn getransformeerd tot aantrekkelijke appartemen-
ten met een luxe uitstraling passend bij het historische beeld van het Scheepvaartkwartier. Het
is rustig en luxe wonen in het groene Scheepvaartkwartier, midden in de stad aan het water. Het
is een buurt die zeer geliefd is, ook bij gezinnen met kinderen.
Aan de Zalmhaven, de oostzijde van het Scheepvaartkwartier, zijn spectaculaire hoogbouw-
projecten toegevoegd. In de plinten zijn voorzieningen op het gebied van cultuur, leisure en
exclusieve horeca te vinden. Dit zorgt voor levendigheid, ook in de avonduren. Door de ontwik-
kelingen in de rest van Hoboken is de verblijfskwaliteit in het Scheepvaartkwartier vergroot. De
verbindingen zijn verbeterd waardoor bewoners en werknemers makkelijker van en naar hun
woning en kantoor kunnen gaan. Te voet zijn het Museumpark, Het Park en de kades op een
aantrekkelijke manier te bereiken. Door grandeur en bijzondere architectuur is het historische
Scheepvaartkwartier bij velen populair voor een mooie wandeling.
Groot Scheepvaart-
kwartier
Het Groot Scheepvaartkwartier bestaat uit het Scheepvaartkwartier, Het Park, de Parkhavenstrook en het
Lloydkwartier. De kracht van het Groot Scheepvaartkwartier is de consequente afwisseling tussen bebou-
wing, water en groen. In het Groot Scheepvaartkwartier wordt gewoond, gewerkt en gerecreëerd. Het Park
is de schakel in het Groot Scheepvaartkwartier en verbindt het historische Scheepvaartkwartier met de
Parkhavenstrook en het Lloydkwartier.
De opgaven
→ Behoud van historisch karakter.
→ Onderhouden en beheren openbare ruimte.
→ Ombouwen enkele kantoorvilla’s tot
woongebouw.
Het Park
Streefbeeld 2030 Het Park is een oase van rust en draagt daarmee bij aan de ruimte voor
lichaam en geest in Hoboken. Hersteld is hersteld in Zocherstijl en kent een contrastrijk park-
landschap waarin de historische en nieuwe gebouwen als focuspunten tot hun recht komen.
De oorspronkelijke aanleg, vastgelegd op historische kaarten, en de landschapsstijl van Zocher
vormden de belangrijkste referenties voor het ontwerp. De originele elementen en structuren
zijn behouden en hersteld. Er is gerestaureerd waar dat kon wat een bijzondere kwaliteit heeft
opgeleverd. Het Park is in 2030 het binnenstadspark van Rotterdam. En zoals dat bij een echt
stadspark hoort, heeft Het Park aan alle vier de zijden duidelijke randen.
Aantrekkelijk voor velen Groot is de natuurbeleving en er is meer vrije ruimte voor
uiteenlopende recreatie. Het Park is een kindvriendelijk familiepark geworden, met horeca in
bestaande monumentale bebouwing. De toegankelijke en stijlvolle voorzieningen, een goede
aanvulling op de aanwezige tophoreca, zorgen dat meer bezoekers Het Park weten te vinden.
Ze bezoeken er verschillende activiteiten en kleinschalige evenementen. De programmering
van Het Park heeft de sociale veiligheid en levendigheid sterk verbeterd. Ook de ontwikkelingen
rondom, vooral aan de Parkhavenstrook, hebben hieraan bijgedragen.
Bezoekers en patiënten uit het Erasmus MC gebruiken Het Park om even een blokje om te lopen.
Studenten liggen op het gras uit te rusten van het zojuist gemaakte tentamen. In Het Park is
het goed toeven voor jong en oud.
Goede bereikbaarheid Het Park is goed bereikbaar. Als schakel in het Groot Scheepvaart-
kwartier verbindt het het oude Scheepvaartkwartier, de Parkhavenstrook en het Lloydkwartier.
Van de Euromast naar het Scheepvaartkwartier loopt een wandelroute door Het Park. Lopen of
fietsen gaat prima vanaf het Centraal Station via het Internationaal Cultuurpark door Het Park
naar de Maas. Er loopt een aantrekkelijke groene route die historische gebouwen aan elkaar rijgt
en de historische groene stadszone in ere herstelt. De Westzeedijk is daarin geen barrière meer.
Een Tram+-halte op deze plek heeft de bereikbaarheid vergroot. Bewoners uit de noordelijke
woongebieden lopen of fietsen via de kades van Schie en Maas naar Het Park.
De opgaven
→ Opstellen masterplan Het Park.
→ Herstel Het Park in Zocherstijl.
→ Toevoegen programma; bijzondere
voorzieningen, activiteiten en kleine
evenementen.
→ Verbinding met Het Museumpark over
Westzeedijk.
→ Verbinding met Lloydkwartier via een
nieuwe brug voor langzaam verkeer.
→ Creëren wandelroute door Het Park van
Euromast naar Scheepvaartkwartier en
diagonaal van Museumpark over
Westzeedijk naar de Maas.
→ Realiseren van duidelijke randen.
58 59 Deelgebieden Hoboken
35. Parkhavenstrook
Streefbeeld 2030 De vraag is welke bijdrage de Parkhavenstrook kan bieden aan een
internationaal topmilieu met ruimte voor lichaam en geest. Hoewel hier nog geen eenduidig
beeld is, concluderen de partijen dat een nieuwe invulling van de Parkhavenstrook
noodzakelijk is.
In 2030 heeft de Parkhavenstrook een bestemming die verschillende doelgroepen uitnodigt
voor een regelmatig bezoek. Hier bevinden zich enkele publieke voorzieningen die een relatie
hebben met waterrecreatie en het openbaar vervoer te water.
Typering huidige situatie Parkhavenstrook
→ Parkhavenstrook is nu een groenstrook die een aantal functies herbergt,
→ de potentie van de locatie wordt niet benut,
→ het is een reststrook tussen de haven en Het Park, ontstaan toen in 1938 de Parkhaven
gegraven is,
→ de strook is géén onderdeel van Het Park,
→ Het Park dat begrensd wordt door Baden Powelllaan, Westzeedijk en Kievitslaan verwacht
een beschikking als Rijksmonument,
→ het is een toplocatie voor wonen, werken en recreatieve functies.
Uitgangspunten concept Parkhavenstrook 2030
Los van de vraag welke combinatie van functies in de Parkhavenstrook als ideaal wordt
gezien, geven de volgende uitgangspunten handvatten voor de uitwerking van een concept voor
het gebied:
→ met de nieuwe betekenis van de Parkhaven verder versterken van het bestaande aantrekkelijk
en veilig vormgegeven groen voor de stad,
→ versterken van de relatie met omliggende wijken in oostelijke en westelijke richting, als
onderdeel van het Groot Scheepvaartkwartier,
→ Het Park is leidend voor de ontwikkelingen op de Parkhavenstrook,
→ versterken van de levendigheid langs Het Park en daarmee ook in Het Park,
→ de Euromast is een vast gegeven en vraagt om inpassing,
→ de nabijheid van water en groen dient ervaarbaar te blijven,
→ de aanwezigheid van kwaliteitsgroen met zichtlijnen naar Het Park en Lloydkwartier dient
gegarandeerd te zijn,
De opgave
→ Opstellen Masterplan Parkhavenstrook
rekening houdend met de uitgangspunten
concept Parkhavenstrook 2030.
→ de kades in het verlengde van de kades langs de Schie en de Maas, dienen openbaar
toegankelijk te blijven,
→ creëren van aantrekkelijke groene verblijfplaatsen langs de kades,
→ toevoegen van bestemmingen die regulier bezoek stimuleren,
→ goed verbinden van langzaam verkeer met Het Park en Lloydkwartier,
→ ontwikkelingen dienen de (sociale) veiligheid buiten kantooruren en na zonsondergang in
Het Park te vergroten,
→ definiëren van de randen van Het Park aan de noord-, zuid- en westzijde,
→ evenwicht aan beide kanten van Het Park,
→ voorsorteren op hoge kwaliteit Het Park,
→ indien bebouwing wordt overwogen dan dient de sfeer van het huidige Scheepvaartkwartier
als inspiratiebron en referentiesfeer,
→ geen hoogbouw zoals op bijvoorbeeld de Wilhelminapier.
Het Lloydkwartier
Het Lloydkwartier vormt de laatste schakel in het Groot Scheepvaartkwartier. Het woongebied
aan het water met een cluster voor creatieve bedrijvigheid is een ware aanvulling op de be-
staande en toegevoegde woonmilieus in het Scheepvaartkwartier, Coolhaven, Middelland en
het Oude Westen. Het vormt het eindpunt op de noordoever van de culturele en kennisas in
Delfshaven. Hier bevindt zich het opstappunt voor vervoer te water naar de RDM-campus met
de Aqualiner.
Invulling Parkhavenstrook versterkt
de groene omgeving van de stad
Groot Scheepvaartkwartier
60 61 Deelgebieden Hoboken