Рефлексивната лирика изразена во поезијата на Матеја Матевски и Гане Тодоровски
1. Рефлексивната лирика изразена во поезијата на Матеја Матевски и Гане Тодоровски
Основна поетска преокупација на Матевски и Тодоровски се човекот и зборот, честопати
се внесуваат во интимните акорди на македонската поезија, со изграден однос кон историското
минато. Како инспиративна тема се родниот пејсаж, родното поднебје.
Како дел од стихозбирката „Рамноденица“ на трите песни со ист наслов „Езеро“. Во првата
песна лирскиот субјект, ја искажува својата приврзаност и огромна љубов кон езерото. Тој е
подготвен да го чува, да го заштитува и да го брани од секој кој ќе се дрзне да ја загрози неговата
егзистенција. Во втората песна лирскиот субјект ја потврдува љубовта и приврзаноста кон езерото
со препознатливиот метафоричко – симболички израз. Трета песна е резиме на претходните две.
Во неа преовладува силна лирска струја, напоена од емотивните чувства на лирскиот субјект. Низ
стилот асонанца покрај метафоричното значере, дадена е и звучна интонација, кој е во функција
на надополнување на општиот фпечаток на песната и сожалување со истиот восхит на поетот како
нем набљудувач на тоа езеро. Во песните поетот искажува поврзаност, бескрајна љубов и грижа
за еколошкиот опстанок на езерото. А како дел од стихозбирката “Дождови“ е и рефлексната
лирска песна “Ѕвона“. Секоја строфа авторот ја започнува со лирска медитација која произлегува
од силниот звук на ѕвоната во минатото ни и сегашноста. Тоа е звук што поетот го слуша и денес и
кај него побудува чувство што го носи уште од детството и го исполнува целото негово битие.
Желбата да се искачи на камбанаријата и да заѕвони, да го доживее тоа волшебно чувство,
проследено со страв, но истовремено и со љубопитство е посилно од се.
Нерези од Тодоровски е патриотска лирска песна, каде што основен мотив е манастирот
св.Пантелејмон. Поетовата идеја е победа над невремето во човечкото опстојување, осмислување
на неговиот живот и еговото убавеење. Во почетните стихови со извична форма тој го искажува
својот восхит од големината и значењето на манастирот кој станал победа на невремето. Преку
“седумте навраќања кон мотивот трепетлика“, преку која се доживува една трагична судбина. Со
метафоричко значење поетот се обраќа до секој човек. Како и трепетликата, така и човекот не
треба да стравува, но лавовски да се впушти во животна трка во која мора сам да го трасира
сопствениот пат за напредок. Поетото се соочува со вечната вознемиреност и и дава ново име –
Немир.
Каменот и коренот се човековата духовна втемеленост и сраснатост со родната почва,
духовен повик за пронаоѓање на длабоките корени во минатото и егзистенцијалното поврзување
со сопствениот идентитет.