ПРИТАЕНО ЗЛОСТОРСТВО УНИШТЕНИ „БЕЛИТЕ ДРОБОВИ“ НА ПРИРОДАТА

1. 4
Природата има неисцрпна моќ да го создава и да го одржува животот. Таа е
сплет и спој на најразлични видови и процеси, чија конечна цел е да се
зачува и продолжи животот на оваа планета. За жал, многу често ние луѓето
со својата несовеснот, непромисленост и нечовечност ги занемаруваме и
уништуваме нејзините богатства.
Феноменот на загадување на животната средина од маргинална појава во
минатото денес добива димензија на глобално-планетарен проблем. Секој
ден исчезнуваат илјадници хектари шума, пред се заради економски
интереси затоа што се сечат за добивање дрво за обработка. Со секое
пресечено дрво се намалува капацитетот за апсорпција на вишокот
јаглероден диоксид, што се собира во атмосферата.
Обновувањето на овие илјадогодишни дождовни шуми е речиси невозможно
бидејќи растат врз многу сиромашна почва во која не можат да се развиваат
новите дрвја.
Македонија не се наоѓа далеку од овој проблем, секојдневно се случуваат
голем број на сечи на шума, дел од нив успешно се спречени, но поголемиот
дел се одвиваат во тајност, длабоко во срцето на планините предивикани од
мафијата за дрва.
ПРИТАЕНО ЗЛОСТОРСТВО
УНИШТЕНИ „БЕЛИТЕ ДРОБОВИ“ НА ПРИРОДАТА

2. 4
„Пустошењето на шумите во
Македонија се изведува како од
домашни така и од странски
државјани, со што на овој проблем
се придава интернационална
димензија“ –вели мојот соговорник
Горан Стојановски, кој повеќе од
петнаесетина години работи во
македонски шуми и е добро
запознаен со целата ситуација
околу уништувањето на шумата.
Што се подразбира под
пустошење на шумата?
-„Тука спаѓаат голем број на
работи, како што се: бесправна
сеча на шума, лупење на кора од
стеблата, кастрење на стебла,
копачење на шуми и сл.“-вели
Горан. Пустошењето на шумата е
секојдневно дејствие а со тоа се
доведува до опасност шумското
производство на одгледување на
шумата.
Зошто се сече шумата?
-„Најчесто шумата ја сечат за
изработка на градежен материјал,
гориво, хартија, за добивање
земјиште за изградба на населби,
патишта, куќи, но најголема
причина е како извор на пари.“
Една од најголемите причини зошто
во Македонија се пустошат шумите е
од економска гледна точка.
Сиромаштијата е главната причина
зошто луѓето се поведуваат во
насока да ја сечат шумата, а со тоа
ќе си обезбедат огрев во зимскиот
период, или пак ќе извршат
препродавање на дрвата со што ќе
го решат своето егзистенцијално
прашање. Дрвната маса која е
набавена на „црниот пазар“ е многу
поевтина отколку онаа која е
набавена законски и тоа е една од
причините заради која сиромашните
граѓани се одлучуваат на оваа
постапка.
Како можеме да се бориме
против уништувањето на
шумите?
-„Со намера да се заштитат
дождовните шуми од обезшумување
-од уништување на дрвјата- денес
големи количества на градежни дрва
се садат на плантажи. Таму се
одгледуваат посебни видови
брзорастечки дрвја што можат да
израснат и по неколку метри
годишно.“

3. 4
Проблемот со пустошење на шумите во Македонија ескалираше оваа година
поради нелегалната сеча на шума, но и заради шумските пожари кои имаат
зафатено голема површина при што изгоре голема површина со шуми.
Еколозите предупредуваат дека штетата која е нанесена е огромна поради
уништувањето на стеблата, соголување на планински предели каде постои
можност за појава на лизгање на земјиштето, намалување на можноста за
прочистување на воздухот и сл.
Разговорот го продолжив со
професорката по биологија Руска
Мицева од ССОУ „Димитрија
Чуповски“ – Велес, и Ненад Коциќ
претседател на еколошкото друштво
Вила Зора од Велес.
Професорке, освен што дрвјата
даваат кислород, кое е нивното
останато значење?
-„Токму така, освен за кислород, тие
ја спречуваат и ерозијата на почвата
и ја штитат од разни негативни
влијанија во кој спаѓаат и човековите
влијанија, а ги заштитуваат и
површинските и подземините води. “
Можете ли да ни наведете некој
пример зошто се важни шумите,
од какви природни катасторфи
можат да не спасат?
-„Во случај да има многу дождови на
места каде што нема шума која би ја
апсорбирала течноста, доаѓа до
поплави. А поплавите прават големи
штети на посевите и илјадници луѓе
секоја година поради поплавите
остануваат без своите домови.“ –
Вели професорката Руска Мицева.
Сечењето и деградацијата на шумите
се оценети како петто рангирани
еколошки проблеми. Учениците од
еко клубот спровеле анкета во
нивниот град и дошле до заклучок
дека потребно е зголемување на
зелените површини и урбаниот
простор како и пошумување на
околината на градот.
Г-дине Ненад дали е можно да
се стабилизира глобалното
затоплување доколу не се
превземе ништо во врска со
нелегалната сеча на шума?
-„Не, тоа не е возможно. Доколку
постојано се намалува шумскиот
фонд, тоа ќе биде една од
главните причини во иднина
глобалното затоплување да
претставува голем еколошки
проблем. “
Која е поврзаноста на шумите и
биодиверзитетот, односно
колкава е биоразновидноста на
шумите воопшто?
„Огромна и сеуште доволно
непозната. Огромен број на живи
суштества се дирекно зависни од
опстанокот на шумите.“
Како долгогодишен поборник
за здрава животна средина во
нашиот град кои се вашите
согледувања за најефиксните
начини како да се подигне
свеста кај луѓето за да почнат
да превземаат активности за да
ја подобрат состојбата?
-„Еколошката свест и нејзиното
градење се многу важни за
континуирана заштита. Потребна е
континуирана едукација но и
кривична одговорност за
дрвокрадците.

4. 4
Изработи: Александар Арсовски
Ментор: Руска Мицева
Изработи: Александар Арсовски
Ментор: Руска Мицева
Учениците кои се посветени на
подобрувањето на животната средина,
постојано подготвуваат разни еколошки
акции со кои го привлекуваат вниманието
на своите сограѓани. Тие активно се
вклучуваат во акцијата „Ден на дрвото“ и со
тоа допринесуваат за подобрување на
животот на идните поколенија.
„Садењето на дрвја е благородна и
благодарна работа. Ако насадите само едно
дрво, сте и подариле на природата можност
таа да обезбеди дом, сенка, почиста вода!“.
-Ове е пораката која ја упатија учениците
од еко-клубот при ССОУ „Димитрија
Чуповски“ – Велес
Со палењето на шумите на локално и глобално ниво се намалуваат шумските
површини кои се потребни да го преработат јаглеродниот диоксид и од него
да произведат органски материи како и кислород кој е неопходен за сите
нас.
Шумите се делови од планетата Земја спрема кои треба мошне внимателно
да се однесуваме бидејќи се „фабрики за кислород“ и „филтри на загадениот
воздух“. Нивните стебла исправени кон сонцето, во себе ги кријат
неопходните материи за живот, го користат јаглеродниот диоксид во
процесот на фотосинтезата и ослободуваат кислород.
За да можеме да си ја осигураме сопствената иднина, а и иднината на
нашите деца да живеат здрав живот, потребно е самите ние да ги почитуваме
правилата на екологијата. Секогаш кога имаме прилика да засадиме дрво, да
рециклираме хартија – зошто со рециклирањето ги зачувуваме шумите, и да
се обидеме да не го користиме дрвото како главен извор на топлина за
греење.