Ο θείος Πέτρος και η εικασία του Γκόλντμπαχ, Δοξιάδης

1. Ο ΘΕΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΙ Η ΕΙΚΑΣΙΑ
ΤΟΥ ΓΚΟΛΝΤΜΠΑΧ
Μυθιστόρημα - Συγγραφέας: Απόστολος Δοξιάδης
Παρουσίαση: Σιμάκου Ευαγγελία
3ο Γυμνάσιο Ιλίου, τμήμα Β’2, Ιανουάριος 2017

2. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
 Λίγα λόγια για το βιβλίο.................σελιδα 3
 Λίγα λόγια για το συγγραφέα........σελίδα
 Λίγα λόγια για τους ήρωες.............σελίδα
 Λίγα λόγια από μένα για το βιβλίο..........σελίδα

3. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ...

4. Η ΔΟΜΗ
Το βιβλίο αποτελείται από τρείς ενότητες: Στην
πρώτη ενότητα ο αφηγητής, ο οποίος ταυτίζεται
με τον συγγραφέα, μαθαίνει την αλήθεια για το
θείο του Πέτρο, στην δεύτερη ενότητα
περιγράφεται η ιστορία του Πέτρου
Παπαχρήστου, και τέλος στην τρίτη ενότητα
περιγράφεται η επανεξέταση της εικασίας από
τον θείο Πέτρο αλλά και το τέλος της ζωής του.

5. ΤΟΠΟΣ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΣ
Τα γεγονότα διαδραματίζονται σε
διαφορετικούς τόπους: Αθήνα, Βερολίνο
(πανεπιστήμιο), Μόναχο (πανεπιστήμιο),
Λονδίνο (Cambridge) Η.Π.Α (Preston). Το κύριο
μέρος της ιστορίας διαδραματίζεται στο σπίτι
του θείου Πέτρου, από το 1968 εως το 71.

6. Η ΠΛΟΚΗ
Το βιβλίο ασχολείται με την σχέση ενός νεαρού
με τον αποτραβηγμένο από τον κόσμο
μαθηματικό θείο του, τον παράξενο θείο Πέτρο,
ο οποίος προσπαθεί να αποδείξει ότι κάθε
άρτιος θετικός ακέραιος μεγαλύτερος του δύο
μπορεί να γραφεί ως άθροισμα δύο πρώτων
αριθμών, ένα διάσημο άλυτο πρόβλημα των
μαθηματικών γνωστό ως η Εικασία του
Γκόλντμπαχ.

7. Η ΙΣΤΟΡΙΑ
Η ιστορία μας δίνεται από τον ανιψιό του Πέτρου, ο
οποίος είναι το μόνο πρόσωπο στην οικογένεια που
του είναι συμπαθής. Ο ανιψιόςγοητεύεται από το
μυστήριο του θείου του και θέλει και αυτός από
μικρή ηλικία να ασχοληθεί με τα μαθηματικά. Ο
Πέτρος όμως τον αναγκάζει να μην ασχοληθεί,
βάζοντάς τον να αποδείξει την εικασία του
Γκόλντμπαχ, την οποία όμως ο ίδιος δεν είχε
καταφέρει να την αποδείξει. Όταν πλέον το
καταλαβαίνει, βρίσκεται σε πανεπιστήμιο στην
Αμερική προκειμένου να σπουδάσει Οικονομικά.

8. Ο συγκάτοικός του, Σάμυ, ο οποίος σπουδάζει
μαθηματικά, τον βοηθά να ανακαλύψει ό,τι μπορεί
για τον Πέτρο και τι μπορεί να προκάλεσε αυτή του
τη συμπεριφορά. Εκεί ανακαλύπτουν ότι δεν έχει
δημοσιεύσει καμία σημαντική εργασία, πράγμα που
τους οδηγεί να πιστέψουν ότι έχει χάσει την
μαθηματική του ικανότητα. Επιπλέον,ο Σάμι πείθει
τον αφηγητή να σπουδάσει μαθηματικά. Γυρίζοντας
πίσω στην Αθήνα για τις καλοκαιρινές του διακοπές
επισκέπτεται τον Πέτρο στο σπίτι του στην Εκάλη,
όπου αυτός του εξιστορεί τη ζωή του, γιατί έγινε
μαθηματικός και γιατί δεν αναφέρεται πουθενά
στην ιστορία των μαθηματικών.

9. ΤΟ ΑΔΟΞΟ ΤΕΛΟΣ
Στο τέλος του μυθιστορήματος, ο μοναχικός
θείος Πέτρος πεθαίνει, χωρίς ποτέ κανείς να
μάθει αν είχε πράγματι αποδείξει το πρόβλημα
που τον αποσχολούσε για πάρα πολλά χρόνια
μετά την δεύτερη προσπάθειά του.

10. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ...

11. Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΝΗΛΙΚΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ
Ο Απόστολος Δοξιάδης (6 Ιουνίου 1953)
είναι Έλληνας συγγραφέας και σκηνοθέτης. Η
καταγωγή της οικογένειάς του είναι από τη
Στενήμαχο της Βόρειας Θράκης. Παρά το
αρχικό ενδιαφέρον του για το μυθιστόρημα και
τις τέχνες τα πρώτα χρόνια της ζωής του, μια
«ξαφνική ερωτική έλξη προς τα μαθηματικά» –
όπως ο ίδιος λέει– τον οδήγησαν να γράψει ένα
άρθρο που στάθηκε αφορμή να γίνει δεκτός στο
Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης σε
ηλικία 15 ετών.

12. Η ΚΛΙΣΗ ΤΟΥ
Σπούδασε Εφαρμοσμένα Μαθηματικά στην École
Pratique des Hautes Études του Παρισιού,
κατασκευάζοντας μαθηματικά μοντέλα για το
νευρικό σύστημα. Μετά το πέρας των σπουδών του
ο Δοξιάδης γύρισε στις αγάπες της εφηβείας του: τη
συγγραφή, τον κινηματογράφο και το θέατρο. Για
κάποια χρόνια εργάστηκε ως σκηνοθέτης στο
θέατρο και το 1983 έκανε την πρώτη του ταινία
Υπόγεια διαδρομή. Η δεύτερη ταινία του, Τεριρέμ
(1986), κέρδισε το βραβείο του Διεθνούς Κέντρου
Καλλιτεχνικού Κινηματογράφου στο Διεθνές
Φεστιβάλ του Βερολίνου το 1988.

13. ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΤΟΥ ΒΗΜΑΤΑ
Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '80 το
μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς του ήταν
μυθοπλασία. Δημοσίευσε τέσσερα
μυθιστορήματα: Βίος παράλληλος (1985),
Μακαβέττας (1988), Ο θείος Πέτρος και η
Εικασία του Γκόλντμπαχ (1992) και Τα τρία
ανθρωπάκια (1997). Αρχικά γράφτηκαν στα
ελληνικά, ωστόσο η μετάφραση που έκανε ο
ίδιος στα αγγλικά τού Ο θείος Πέτρος και η
Εικασία του Γκόλντμπαχ εκδόθηκε διεθνώς το
2000.

14. Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ
Ο Δοξιάδης πλέον γράφει τόσο στα ελληνικά όσο
και στα αγγλικά, μια διαδικασία που την εξηγεί στην
αυτοβιογραφική έκθεσή του με τίτλο What's in a
Name.
Ο Δοξιάδης είναι επιμελητής, μαζί με τον Barry
Mazur, του βιβλίου Circles Disturbed (Κύκλοι
Διαταραγμένοι), στο οποίο υπάρχει και άρθρο του.
Το βιβλίο έχει ως θέμα τη σχέση μαθηματικών και
αφήγησης. Κυκλοφόρησε τον Μάρτιο 2012 από τις
εκδόσεις Princeton University Press.

15. ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ
Πρόσφατα έγραψε και σκηνοθέτησε το θεατρικό
μουσικό έργο The Tragical History of Jackson
Pollock, Abstract Expressionist και το συνόδευσε με
ένα τεύχος κειμένων και εικόνων με τίτλο
Paralipomena. Έχει επίσης γράψει το θεατρικό
έργο Incompleteness, εμπνευσμένο από το θεώρημα
της μη πληρότητας του Κουρτ Γκέντελ και τις
τελευταίες μέρες της ζωής του εφευρέτη του.
Οι μεταφράσεις για το θέατρο, από τα αγγλικά στα
ελληνικά, περιλαμβάνουν τα: Ρωμαίος και Ιουλιέτα
και Άμλετ του Σαίξπηρ, καθώς και το Το πένθος
ταιριάζει στην Ηλέκτρα του Ευγένιου Ο'Νηλ.

16. ΚΙ ΑΛΛΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΤΟΥ
Το 2008 κυκλοφόρησε το εικονιστόρημα
(graphic novel) Logicomix, στο οποίο ο Δοξιάδης
συνεργάστηκε με τον καθηγητή του
Πανεπιστημίου του Μπέρκλεϋ στην Επιστήμη
των Υπολογιστών Χρήστο Παπαδημητρίου και
τους καλλιτέχνες Αλέκο Παπαδάτο και Άννι ντι
Ντόννα (Annie Di Donna). Πρόκειται για την
παρουσίαση της ιστορίας της μοντέρνας λογικής
και της γένεσης των υπολογιστών σε βιβλίο με
τη μορφή κόμικς.

17. ΑΛΛΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΕΑΥΤΟΥ ΤΟΥ
Είναι ιδρυτής, μαζί με τους Τεύκρο Μιχαηλίδη
και Πέτρο Δελλαπόρτα, της ομάδας
Θαλής+Φίλοι, της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης
που οργανώνει και στηρίζει λέσχες ανάγνωσης
σε όλη την Ελλάδα. Η ομάδα Θαλής+Φίλοι
ξεκίνησε με στόχο το γεφύρωμα των
μαθηματικών με τον υπόλοιπο πολιτισμό, αλλά
πλέον ασχολείται με θέματα και πέραν από τα
μαθηματικά. Ο Δοξιάδης έχει δώσει πολλές
ομιλίες στα πλαίσια των εκδηλώσεων της
οργάνωσης αυτής.

18. ΠΑΡΕΑ ΜΕ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
Τα προηγούμενα χρόνια ο Δοξιάδης έδωσε
πλήθος διαλέξεων και έγραψε δοκίμια με
θέματα παρμένα από τη μυθοπλασία, τη σχέση
των μαθηματικών με το μυθιστόρημα (μια
μυθιστορηματική-φιλοσοφική προσέγγιση για
την κατανόηση των μαθηματικών που την
ονομάζει «παραμαθηματικά»), την ελληνική
ιστορία, τον ελληνικό πολιτισμό κ.ά.

19. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ...

20. Ο ΑΦΗΓΗΤΗΣ- ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
Είναι ένας νέος ο οποίος θέλει να μοιάσει στο
θείο του και να γίνει ένας καλός μαθηματικός.
Τα αισθήματα του ποικίλλουν ανάλογα με τα νέα
πράγματα που ανακαλύπτει για αυτόν, άλλοτε
θαυμασμό,άλλοτε θυμόκαι άλλοτε συμπόνια.
Προσπαθεί με κάθε τρόπο να ανακαλύψει γιατί
ο θείος παράτησε τα μαθηματικά.

21. Ο ΠΕΤΡΟΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ
Ο Πέτρος, πολλά υποσχόμενος μαθηματικός
«σπατάλησε», σύμφωνα με την οικογένειά του,
τη ζωή του για να λύσει την περίφημη Εικασία
του Γκόλντμπαχ. Ο Πέτρος σπούδασε σε
ιεραποστολικό σχολείο. Είναι ο θείος του
αφηγητή, ο οποίος ως νέος ήταν ένας
επιτυχημένος μαθηματικός που δίδασκε σε ένα
πανεπιστήμιο στη Γερμανία. Το πάθος του
ξαναγεννιέται όταν ο ανιψιός αρχίσει να
ασχολείται με τα μαθηματικά.

22. Ο ΠΑΤΕΡΑΣ
Ο πατέρας του αφηγητή φαίνεται αδιάφορος
ως προς την ψυχική υγεία του αδερφού του και
αδιάλλακτος στη στάση του προς αυτόν. Μέσω
της αφήγησής του φαίνεται ότι μετά από τόσα
χρόνια είναι ακόμη θυμωμένος με τον Πέτρο,
λόγω της αποτυχίας του.

23. ΧΑΡΝΤΥ ΚΑΙ ΛΙΤΛΓΟΥΝΤ
Οι δύο αυτοί μεγάλοι μαθηματικοί
συνεργάστηκαν με τον Πέτρο, κυρίως μέσω
αλληλογραφίας.

24. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗΣ
Βοήθησε τον Πέτρο να εισαχθεί στο
πανεπιστήμιο και γενικά σε όλη την καριέρα
του. Ήταν καθηγητής του Πέτρου πριν την
ένταξή του στο Πανεπιστήμιο και μετά την
βασική του εκπαίδευση.

25. ΣΑΜΥ
Ο φίλος του αφηγητή στο πανεπιστήμιο που
τον βοήθησε πολύ στο να μάθει πράγματα για
τον θείο του. Και τον παρότρινε να σπουδάσει
μαθηματικά.

26. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΑΠΟ ΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΟ
ΒΙΒΛΙΟ...

27. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ ΠΕΤΡΟΥ
Α) Μετά το πρώτο μέρος γνωρίζοντας μόνο
την άποψη των αδελφών του:
Ο θείος Πέτρος παρουσιάζεται ως ένας
αποτυχημένος, που κατά τα λεγόμενα των
αδελφών του χαράμισε όλη του τη ζωή για το
τίποτα κυνηγώντας ένα άπιαστο όνειρο, την
«Εικασία του Γκόλντμπαχ», ώσπου τελικά
απέτυχε, απελπίστηκε και τα παράτησε.

28. Επίσης διακρίνουμε μια σκληρή και ασυναίσθητη
συμπεριφορά απέναντι στον ανιψιό του, ο όποιος
τον θαύμαζε παρά τις απόψεις τον αδελφών του και
όταν ήρθε για να ζητήσει την βοήθεια του να γίνει
ένας σπουδαίος μαθηματικός σαν και αυτόν, εκείνος
αντί να τον ενθαρρύνει του είπε πως για να γίνει
μαθηματικός έπρεπε να περάσει μια δοκιμασία και
πως αν δεν την πέρναγε θα του ορκίζονταν πως δεν
θα ασχολιόταν με τα μαθηματικά.Αυτή η δοκιμασία
δεν ήταν άλλη παρά την εικασία του Γκόλντμπαχ.
Έτσι ο ανιψιός δενκατάφερε να τη λύσει, πράγμα
αναμενόμενο για τον θείο και απογοητεύτηκε
αφ’ενός γιατί δεν πέρασε την δοκιμασία και
αφ’έτερου γιατί δεν θα μπορούσε να ασχοληθεί με
τα μαθηματικά. Με αυτό τον τρόπο ο άκαρδος θειος
με ένα πονηρό σχέδιο κατάφερε τον ανιψιόνα χάσει
την αγάπη του για τα μαθηματικά.

29. Β)Από τη δική μου οπτική γωνία:
Κατά τη δική μου άποψη, ο Θείος Πέτρος
πίστευε πως έκανε το σωστό για τον ανιψιό του
προσπαθώντας να τον προστατέψει από μία
αποτυχία σαν την δική του, ενώ τον απομόνωνε
από την πραγματικότητα και του στέρησε την
δυνατότητα να ασχοληθεί με αυτό που αληθινά
επιθυμούσε. Μπορεί να χαρακτηριστεί επίσης
ως κοντόφθαλμος, καθώς είδε μόνο την
προσωρινή βοήθεια που θα προσέφερε στον
ανιψιό του και όχι τις μελλοντικές συνέπειες.

30. Γ)Στο τέλος του βιβλίου:
Τελικά η θέση του Θείου Πέτρου φωτίζεται και
αρχίζουμε να αντιλαμβανόμαστε κατά κάποιο τρόπο
γιατί το έκανε αυτό και να βλέπουμε τα πράγματα από
μια άλλη οπτική γωνία. Στόχος του Θείου Πέτρου ήταν η
προστασία του ανιψιού του από μια πιθανή αποτυχία
του στα μαθηματικά. Δεν ήθελε ο ανιψιός του να
χαραμίσει όλη τη ζωή του στα μαθηματικά και τελικά να
καταλήξει ένας «αποτυχημένος» σαν και αυτόν. Δηλαδή
ο θείος ήθελε να βοηθήσει με αυτή του την πράξη τον
ανιψιό πράγμα που μας φαίνεται λάθος αφού δεν μπορεί
κανένας να αποκόψει κάποιον άλλο από ένα
συγκεκριμένο κομμάτι της ζωής του μόνο και μόνο για
να μην τον αφήσει να αποτύχει. Έτσι χάνει όλη την
ουσία και τις εμπειρίες που είναι ζωτικής αξίας για μας,
και μόνο όταν μας συμβαίνουν μαθαίνουμε πώς να
ξεπερνάμε δυσκολίες.

31. ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ
Το βιβλίο ήταν καταπληκτικό με την αγωνία να
κορυφώνεται σε μερικά σημεία. Αυτό που μου έμεινε
όμως πιο πολύ είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Σάμι
συμπαραστάθηκε στον αφηγητή και τον παρότρυνε να
ξεκινήσει τα μαθηματικά και να μην τα παρατήσει,
επειδή ο θείος του τον παγίδεψε στην συμφωνία τους.
Αναφέρεται λοιπόν στην αξία της φιλίας. Επίσης ένιωθα
λίγο άσχημα στο τέλος επειδή ο θείος Πέτρος έλυσε το
πρόβλημα αλλά δεν πρόλαβε να το κάνει γνωστό στον
κόσμο. Μέσα από το βιβλίο καταλαβαίνουμε ότι όταν
κάποιος είναι διαφορετικός από το σύνολο δεν σημαίνει
ότι είναι αποτυχημένος αλλά ίσως είναι και ιδιοφυία
όπως ο θείος.

32. ΑΓΑΠΗΜΕΝΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ
«… Απέδειξε στις τελευταίες του στιγμές ο Πέτρος
Παπαχρήστου την Εικασία του Γκόλντμπαχ; Στον
τάφο του Πέτρου Παπαχρήστου κάτω από τις
ημερομηνίες που όριζαν την επίγειά του ύπαρξη,
διάλεξα να μπει η παρακάτω επιγραφή, παρά τις
αντιρρήσεις των πρεσβυτέρων της οικογένειας.
Είναι μία ακόμα προσθήκη στη συλλογή των
θανάτιων μηνυμάτων που κάνουν το Πρώτο
Νεκροταφείο Αθηνών ένα από τα ποιητικότερα του
κόσμου: ΚΑΘΕ ΖΥΓΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΣ
ΤΟΥ 2 ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΚΦΡΑΣΤΕΙ ΩΣ ΑΘΡΟΙΣΜΑ
ΔΥΟ ΠΡΩΤΩΝ. »

33. ΤΕΛΟΣ
Ονομ/νυμο: Ευαγγελία Σιμάκου