ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

1. 4ο Γυμνάσιο Άνω Λιοσίων
Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης
για το σχολικό έτος 2014 - 2015
“Βοτάνια της ελληνικής γης”

2. ΒΟΤΑΝΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ - ΟΜΟΡΦΙΑ
ΟΜΑΔΑ 1
Ναταλία Χρ.
Ιωάννα Τσ.
Ειρήνη Χ.
Θεοδώρα Χ.
Μαρίνα Κ.
ΟΜΑΔΑ 2
Πέτρος Λ.
Θεοδώρα Μπ.
Ματίνα Π.

3. ΒΑΛΕΡΙΑΝΑ...το ευεργετικό βότανο!
❖ Καταπολεμά την
αϋπνία και το
παθολογικό άγχος.
❖ Μπορείς να την
συνδυάσεις με
λεμόνι, βάλσαμο και
λυκίσκο.
Χ. ΕΙΡΗΝΗ

4. ΛΕΒΑΝΤΑ...το βότανο με το άρωμα που μαγεύει
Χρησιμοποιείται:
★ για την
επούλωση
τραυμάτων
★ για την
παρασκευή
αρωμάτων
Χ. ΘΕΟΔΩΡΑ

5. ➢ Διεγερτικό για την
πνευματική εργασία
και βοηθητικό σε
γαστρεντερικές
διαταραχές και για
παθήσεις του
αναπνευστικού.
ΜΑΡΙΝΑ Κ.
Το ανθεκτικό...ΘΥΜΑΡΙ!

6. ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ

είναι αντιπυρετικός-αντιβηχικός

ενισχύει τη μνήμη

αποβάλλει το άγχος

διώχνει την αϋπνία

αντιμετωπίζει την κατάθλιψη

βοηθά στις στομαχικές
και εντερικές παθήσεις

είναι λιποδιαλυτικός
ΝΑΤΑΛΙΑ Χ.

7. ΧΑΜΟΜΗΛΙ
●
Καταπραΰνει το στομάχι
●
Απαλύνει τους πόνους του εντέρου
●
Θεραπεύει τους κολικούς
●
Καταπολεμά τη στοματίτιδα
●
Βοηθά στην αϋπνία, τις νευραλγίες,
την ημικρανία
ΙΩΑΝΝΑ ΤΣ.

8. ΜΑΤΖΟΥΡΑΝΑ
. Ανακουφίζει από μυϊκούς, ρευματικούς,
αρθριτκούς, στομαχικούς πόνους
. Μειώνει τον πόνο στο αυτί
. Ανοίγει την όρεξη
. Καταπολεμά πονοκέφαλο,αϋπνία
. Αντιμετωπίζει αναπνευστικές παθήσεις
. Βοηθά στη γρήγορη επούλωση τραυμάτων
Χ. ΕΙΡΗΝΗ

9. ΜΕΝΤΑ Ή ΔΥΟΣΜΟΣ
 είναι χωνευτική
 καταπραΰνει το στομάχι
 σταματάει το λόξιγκα
 αντιμετωπίζει το βήχα
 βοηθά στις ημικρανίες
 βοηθά στον πονόδοντο,
αν μασήσουμε τα φύλλα.
Χ. ΘΕΟΔΩΡΑ

10. ΤΙΛΙΟ Ή ΦΛΑΜΟΥΡΙ

Ανακουφίζει το έντερο

Χαλαρώνει

Καταπολεμά τη αϋπνία

Αντιμετωπίζει τους παιδικούς
σπασμούς

Αποχρωματίζει τις φακίδες
ΝΑΤΑΛΙΑ ΧΡ.

11. ΦΑΣΚΟΜΗΛΟ

Καταπολεμά την υπερβολική εφίδρωση

Καταπραΰνει τη φαρυγγίτιδα και τη
λαρυγγίτιδα

Είναι αντιπυρετικό

Βοηθά στην εξάλειψη της ακμής

Απολυμαίνει το χώρο από μικρόβια
ΜΑΡΙΝΑ Κ.

12. ΤΣΑΪ ΤΟΥ ΒΟΥΝΟΥ

Κάνει καλό στην αναιμία

Αντιμετωπίζει τη γρίππη
και το κρυολόγημα

Μαλακώνει τον ερεθισμένο
λαιμό

Είναι αντικαρκινικό
ΙΩΑΝΝΑ ΤΣ.

13. ΑΝΗΘΟΣ
Γνωστός απο την αρχαιότητα. Οι αρχαίοι Έλληνες έφτιαχναν άρω-
μα από τα άνθη του (άνηθο μύρο), με τους σπόρους αρωμάτιζαν
κρασί (ανήθινον οίνον), με το αιθέριο έλαιο άλειφαν τα σώματα των
αθλητών, επειδή το θεωρούσαν χαλαρωτικό και τονωτικό των
μυών.Οι μάγοι στο μεσαίωνα το χρησιμοποιούσαν για ξόρκια.

14. ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΟΤΙ:
Είναι ορεκτικός και χωνευτικός
Διευκολύνει την παραγωγή γάλακτος (στις
μητέρες που θηλάζουν)
Ανακουφίζει από στομαχικές διαταραχές
Στην φαρμακευτική χρησιμοποιείται ως
αντιβηχικό και σπασμολυτικό
Λ. Πέτρος
Π. Ματίνα
Μπ. Θεοδώρα

15. ΣΤΗΝ ΚΟΥΖΙΝΑ
χρησιμοποιείται σε:
Σαλάτες
Τουρσιά
Πίτες
Σούπες
Φαγητά με αυγολέμονο
Λ. Πέτρος
Π. Ματίνα
Μπ. Θεοδώρα.

16. ΜΑΡΑΘΟΣ
Μοιάζει με τον άνηθο.
ΠΕΡΙΕΧΕΙ:
Βιταμίνη C: Βοηθά στο ανοσοποιητικό σύστημα,
Φυτικές ίνες:εξουδετερώνουν τοξίνες
και καρκινικές ουσίες από τα έντερα,
Potasium: βοηθά στη μείωση της
αρτηριακής πίεσης,
Βιταμίνη β3, μαγνήσιο, ασβέστιο
Λ. Πέτρος
Π. Ματίνα
Μπ. Θεοδώρα.

17. ΓΛΥΚΑΝΙΣΟ Αντιμετωπίζει:

την κατάθλιψη

το άγχος

τη νευρικότητα

τη δυσπεψία

το άσθμα

το βήχα

τον πονόδοντο
ΜΑΤΙΝΑ Π.

18. ΔΕΝΤΡΟΛΙΒΑΝΟ

Βελτιώνει τη συγκέντρωση και τη μνήμη

Καταπολεμά πονοκεφάλους και ημικρανίες

Βοηθά στην ήπια κατάθλιψη

Αντιμετωπίζει το βήχα και τη γρίππη

Τονώνει την καρδιά και την όραση

Βοηθά στην υπερκόπωση και
την αδυναμία
Λ. ΠΕΤΡΟΣ

19. ΜΕΛΙΣΣΟΧΟΡΤΟ

Καταπολεμά κατάθλιψη, άγχος, αϋπνία

Αυξάνει την αντίληψη και ενισχύει
τη μνήμη και τη συγκέντρωση

Ανακουφίζει από τον πυρετό και
την καταρροή

Θεραπεύει μολύνσεις και αλλεργίες
ΘΕΟΔΩΡΑ ΜΠ.

20. ΔΑΦΝΗ
Ανακουφίζει από:
• Πυρετό
• Ρευματισμούς και αρθρίτιδα
• Στομαχικούς πόνους
Αντιμετωπίζει την τριχόπτωση
ΜΑΤΙΝΑ Π.

21. ΡΙΓΑΝΗ
Ανακουφίζει από:
• Στομαχόπονους
• Ευκοιλιότητα
• Εντερικές διαταραχές
• Ρευματισμούς
• Πονόδοντους
ΠΕΤΡΟΣ Λ.

22. ΙΣΤΟΡΙΑ – ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΒΟΤΑΝΩΝ
Δήμητρα Σ.
Φωτεινή Φ.
Κατερίνα Τσ.
Κων/νος Φ.

23. ΙΣΤΟΡΙΑ ΒΟΤΑΝΩΝ
Η χρήση των φυτών για φαρμακευτικούς σκοπούς
είναι πολύ παλιά. Η πρώτη γραπτή αναφορά ήρθε
από τους Σουμέριους το 2200 π.χ. Ο Ιπποκράτης
κατέγραψε 400 είδη βοτάνων κι ο Διοσκουρίδης
έγραψε βοτανική με 600 φυτά. Σε αυτούς βασίστη-
καν οι μεταγενέστερες βοτανικές έρευνες.Τελος,
τα βότανα χρησιμοποιούνταν για θεραπεία.
ΦΩΤΕΙΝΗ Φ.

24. ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΒΟΤΑΝΩΝ
Στην Οδύσσεια η Πηνελόπη έδωσε στον
Τηλέμαχο βότανα για να απαλύνει την λύπη του
για τους μνηστήρες που είχαν συγκεντρωθεί
στο σπίτι της. Επίσης, η μάγισσα Κίρκη
έφτιαξε από βότανα ρόφημα που προκάλεσε
αμνησία και λησμονιά στους συντρόφους του
Οδυσσέα, με σκοπό να τους κρατήσει για
πάντα αιχμάλωτους στο νησί της.
ΚΩΝ/ΝΟΣ Φ.

25. ΔΙΚΤΑΜΟ
Στην Ιλιάδα μαθαίνουμε πως, όταν τραυματί-
στηκε ο Αινείας, η θεά Αφροδίτη εμφανίστηκε
και θεράπευσε τα τραύματά του χρησιμοποιώ-
ντας δίκταμο που είχε συλλέξει από την Κρήτη.
Μάλιστα με το ίδιο φυτό, αφού το συνέλεξε μόνη
της από το όρος Ίδη, έκανε κατάπλασμα και
απάλυνε τους πόνους του τοκετού της.
ΔΗΜΗΤΡΑ Σ.

26. ΧΙΛΙΟΛΟΥΛΟΥΔΟ
Πήρε το όνομα του από τον ομηρικό ήρωα
Αχιλλέα, ο οποίος, όπως λέγεται, το έδινε
στους στρατιώτες του για να τους βοηθήσει να
σταματήσουν το αίμα που έτρεχε από τις πληγές
τους κατά την διάρκεια του Τρωϊκού πολέμου.
Νεότερες έρευνες απέδειξαν ότι περιέχει
χημικά συστατικά που το κάνουν χρήσιμο ως
αιμοστατικό.
ΦΩΤΕΙΝΗ Φ.

27. ΚΡΟΚΟΣ Ο κρόκος σαν φυτό, χρωστική ουσία,
φάρμακο, βότανο ή άρτυμα, ήταν γνωστός
τόσο στην αρχαία Ελλάδα όσο και στους
άλλους αρχαίους λαούς. Ο κρόκος, το
χρυσάφι της ελληνικής γης όπως
αποκαλείται, συγκαταλέγεται στα πιο
προσφιλή και πολύτιμα μπαχαρικά των
αρχαίων πολιτισμών, για το άρωμα, το
χρώμα, τις φαρμακευτικές και αφροδισιακές
του ιδιότητες. Η Κλεοπάτρα το χρησιμοποι-
ούσε στα καλλυντικά της, οι αρχαίοι Φοίνικες
στις προσφορές τους στη θεά Αστάρτη, ο
Όμηρος το αναφέρει στα κείμενά του, ενώ το
συναντάμε ακόμη και στην Παλαιά Διαθήκη.ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΤΣ.

28. ΛΕΒΑΝΤΑ
Μύθοι λένε ότι η λεβάντα δεν είχε άρωμα μέχρι
τη στιγμή που η Παναγία άπλωσε τα φασκιά του
βρέφους Ιησού Χριστού πάνω σε ένα θάμνο
λεβάντας. Από θαύμα, όταν τα μετακίνησε από
τον θάμνο, η λεβάντα πήρε ένα μεθυστικό
άρωμα! Επίσης, λέγεται πως η βασίλισσα
Κλεοπάτρα τη χρησιμοποιούσε για να ξελογιάσει
τον Ιούλιο Καίσαρα και τον Αντώνιο.
ΤΣ. ΚΑΤΕΡΙΝΑ

29. ΛΥΓΑΡΙΑ
Στην ελληνική μυθολογία συνδέεται με την αγνότητα. Η
Ήρα, προστάτιδα του γάμου, γεννήθηκε κάτω από
λυγαριά και κατά τον Παυσανία μια λυγαριά στόλιζε το
Ναό της στη Σάμο. O Προμηθέας μετά την
απελευθέρωσή του, τοποθέτησε στο κεφάλι του ένα
κλαδί λυγαριάς, για να του θυμίζει τα δεσμά του. Ο
Οδυσσέας χρησιμοποίησε τις βέργες της, για να δέσει
κάτω από τα πρόβατα του Πολύφημου τους συντρόφους
του και να τους ελευθερώσει από τον Κύκλωπα.
Φ. ΚΩΝ/ΝΟΣ

30. ΒΟΤΑΝΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Δημήτρης Δ.
Γιώργος Γ.
Χρυσοβαλάντης Φ.
Γιάννης Χ.

31. ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ
Για ειδέστε τον αμάραντο σε τι βουνό φυτρώνει,
φυτρώνει μέσ' τα δύσβατα
στις πέτρες στα λιθάρια...
Κιτρολεμονιά και μαντζουράνα μου
αρνήσου του δικούς σου, κι έλα αντάμα μου.
Δημήτρης Δ.

32. Σπυρί πιπέρι έσπερνα
μεσ' στων κοριτσιών τα χείλη
δυόσμος είν' και χαμομήλι...
Βασιλικός θα γίνω στο παραθύρι σου,
κι ανύπαντρος θα μείνω για το χατίρι σου...
Γιώργος Γ.

33. ΕΠΩΝΥΜΗ ΠΟΙΗΣΗΚώστας Ουράνης
VITA NUOVA
Δεν θέλω πια παρά να ζω
έτσι όπως ένα δέντρο,
οπού θροΐζει ανάλαφρα
σε πρωινό του Απρίλη
μεσ' σ' ένα κάμπο ειρηνικό,
γεμάτον φως γαλάζιο
και παπαρούνες κόκκινες
και άσπρο χαμομήλι. Χρυσοβαλάντης Φ.

34. ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
Η Φραγκογιαννού "Με το καλάθιον υπό τον
αγκώνα ... εξήρχετο εις τους αγρούς, ανέβαινεν
εις τα όρη, διέτρεχε φάραγγας, κοιλάδας και
ρεύματα, έψαχνεν να εύρη τα βότανα -την
αγριοκρομμύδα, τη δρακοντιά, το τρίμερο κι άλλα
ακόμη - τα έκοπτεν ή τα εξερρίζωνεν, εγέμιζεν
το καλάθιόν της κι επέστεφε το βράδυ εις την
οικίαν".
Η Χαδούλα η Φράγκισσα η Φραγκογιαννού, η
γιάτρισσα και φόνισσα, γνώριζε πολλά ακόμα
βότανα, το πολυτρίχι για τους πυρετούς των
λεχώνων, ακόμη και το "παλληκαροβότανο" και
το στερφοβότανο".
Γιάννης Χ.

35. Βότανα και Θρησκεία
Ελβίνα Β.
Ελένη Κ.
Λαμπρινή Δ.
Γιοέλντο Κ.

36. ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ
Έχει σημαντικό ρόλο στη λαϊκή και θρησκευτική
μας παράδοση: φύτρωσε στο χαμένο τάφο του
Χριστού και η έντονη μυρωδιά του έγινε αφορμή να
ανακαλυφθεί. Η Αγία Ελένη οδηγήθηκε στον Τίμιο
Σταυρό από το έντονο άρωμα του βασιλικού που
φύτρωσε δίπλα του. Την ονομασία του πήρε από το
«βασιλιάς» και βασιλιάς είναι ο Ιησούς Χριστός.
ΕΡΒΙΝΑ Β.

37. ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ
Στα Θεοφάνεια ο ιερέας ραίνει
τους πιστούς με αγιασμό
βουτώντας ένα κλαδί βασιλικό
μέσα στο άγιασμα. Στη γιορτή
της Υψώσεως του Τίμιου
Σταυρού στις 14
Σεπτεμβρίου στις εκκλησίες
μοιράζεται βασιλικός.
Κ. ΕΛΕΝΗ

38. Την Κυριακή των Βαΐων όλες οι
εκκλησίες στολίζονται με κλαδιά
δάφνης, που τα ονομάζουμε
«βάγια». Όταν τελειώσει η
λειτουργία στην εκκλησία, οι
νοικοκυρές παίρνουν τέτοια βάγια
και τα φυλάνε στα εικονίσματα των
σπιτιών τους.
Δ. ΛΑΜΠΡΙΝΗ
ΔΑΦΝΗ

39. ΜΥΡΤΙΑ
Παναγία η Μυρτιδιώτισσα ονομά-
ζεται η εικόνα της Παναγίας που
βρέθηκε στα Κύθηρα τον 14ο αιώνα.
Κατά την παράδοση τη βρήκε ένας
βοσκός σε μια τοποθεσία γεμάτη με
μυρτιές. Σήμερα με το όνομα αυτό
ονομάζονται εκκλησίες, μονές και
εικόνες της Παναγίας.
Κ. ΓΙΟΕΛΝΤΟ

40. ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΕΣ
Καραφώτη Βενετία
Καλαφάτη Αθηνά
Καψή Ευγενία
Λιπάρου Βάνα
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2014-2015