The Book of Wisdom, or the Wisdom of Solomon, is a Jewish work written in Greek and most likely composed in Alexandria, Egypt.

2. ምዕ ራ ፍ 1
1 ኣ ቱ ም መሳ ፍ ን ቲ ምድ ሪ ፡ ጽ ድ ቂ ኣ ፍ ቅ ሩ ፡
ን እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ብ ሰ ና ይ (ል ቢ ) ሕ ሰ ቡ ዎ ፡
ብ ቕ ል ል ዝ በ ለ ል ቢ ድ ማ ድ ለ ዩ ።
2 በ ቶ ም ዘ ይ ፍ ት ን ዎ ኪ ር ከ ብ እ ዩ እ ሞ፡
ኪ ር ከ ብ እ ዩ ። ነ ቶ ም ዘ ይ ኣ ምኑ ድ ማ ን ር እ ሱ
የ ር እ ዮ ም።
3 ዕ ሱ ብ ሓ ሳ ባ ት ካ ብ ኣ ምላ ኽ ይ ፍ ለ እ ዩ
እ ሞ፡ ሓ ይ ሉ ምስ ተ ፈ ተ ነ ን ዘ ይ ጥበ በ ኛ
ይ ገ ን ሖ ።
4 ጥበ ብ ና ብ ክ ፉ እ ነ ፍ ሲ ኣ ይ ክ ት ኣ ቱ ን
እ ያ ። ኣ ብ ቲ ን ሓ ጢኣ ት ዚ ግ ዛ እ ስ ጋ ውን
ኣ ይ ት ሕ ደ ሩ ።
5 መን ፈ ስ ቅ ዱ ስ ተ ግ ሳ ጽ ካ ብ ተ ን ኮ ል
ይ ሃ ድ ም፡ ካ ብ ምስ ት ውዓ ል ዘ ይ ብ ሉ ሓ ሳ ባ ት
ድ ማ ይ ር ሕ ቕ ፡ ዓ መጽ ምስ ኣ ተ ወ ድ ማ
ኣ ይ ክ ጸ ን ሕ ን እ ዩ ።
6 ጥበ ብ ፍ ቕ ራ ዊ መን ፈ ስ እ ያ እ ሞ። ኣ ምላ ኽ
ምስ ክ ር ል ቡ ን ና ይ ሓ ቂ ረ ኣ ዪ ል ቡ ን ሰ ማዒ
መል ሓ ሱ ን እ ዩ እ ሞ፡ ን ጸ ራ ፊ ካ ብ ቃ ላ ቱ
ን ጹ ህ ኣ ይ ገ ብ ሮ ን እ ዩ ።
7 መን ፈ ስ እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ን ዓ ለ ም ይ መል ኣ ፡
እ ቲ ዅሉ ዝ ሓ ዘ ድ ማ ፍ ል ጠት ድ ምጺ ኣ ለ ዎ ።
8 እ ምብ ኣ ር ሲ እ ቲ ዓ መጻ ዚ ዛ ረ ብ ኪ ሕ ባ እ
ኣ ይ ክ እ ል ን እ ዩ ፣ ሕ ነ ምፍ ዳ ይ ኪ ቐ ጽ ዖ ከ ሎ
እ ውን ብ እ ኡ ኣ ይ ሓ ል ፍ ን እ ዩ ።
9 ምሕ ጽ ን ታ ኣ ብ ምኽ ሪ እ ቶ ም ር ኹሳ ት
ኪ ግ በ ር እ ዩ እ ሞ፡ ድ ምጺ ቃ ላ ቱ
ን እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ን እ ኩይ ተ ግ ባ ራ ቱ ኪ ግ ለ ጽ
እ ዩ ።
10 እ ዝ ኒ ቅ ን ኢ ን ዅሉ ት ሰ ምዕ ፡ ጫውጫው
ምጉ ር ምራ ም ከ ኣ ኣ ይ ሕ ባ እ ን እ ዩ ።
11 ስ ለ ዚ ፡ ካ ብ ምጉ ር ምራ ም ተ ጠን ቀ ቑ ፡ እ ዚ
ኸ ኣ ዘ ይ ረ ብ ሕ እ ዩ ። ን ኸ ን ቱ ዚ ሓ ል ፍ ከ ምዚ
ዝ በ ለ ምስ ጢር ዘ ረ ባ የ ል ቦ ን እ ሞ፡
መል ሓ ስ ኩ ም ካ ብ ምጽ ራ ፍ ቍጠብ ፡ እ ቲ
ዚ ኣ ምን ኣ ፍ ድ ማ ን ነ ፍ ሲ ይ ቐ ት ላ ።
12 ብ ስ ሕ ተ ት ህ ይ ወ ት ኩ ም ን ሞት
ኣ ይ ት ድ ለ ዩ ፡ ብ ግ ብ ሪ ኣ እ ዳ ውኩ ም ከ ኣ
ጥፍ ኣ ት ኣ ብ ር እ ስ ኹም ኣ ይ ት ስ ሓ ቡ ።
13 ኣ ምላ ኽ ሞት ኣ ይ ገ በ ረ ን ፡ ብ ጥፍ ኣ ት
ህ ያ ዋ ን እ ውን ኣ ይ ሕ ጐ ስ ን እ ዩ ።
14 ን ሱ ን ዅሉ ምእ ን ቲ ኺህ ል ዎ ም እ ዩ
ፈ ጢር ዎ ፡ ወ ለ ዶ ታ ት ዓ ለ ም ከ ኣ ጥዑ ያ ት
ነ በ ሩ ። ኣ ባ ታ ቶ ም መር ዚ ጥፍ ኣ ት የ ል ቦ ን ፡
መን ግ ስ ቲ ሞት ውን ኣ ብ ምድ ሪ የ ል ቦ ን ።
15 (ጽ ድ ቂ ዘ ይ ት መውት እ ያ እ ሞ፡ )
16 ፍ ር ሃ ት ኣ ምላ ኽ ዘ ይ ብ ሎም ሰ ባ ት ግ ና
ብ ግ ብ ሮ ምን ቃ ላ ቶ ምን ጸ ዊ ዖ ምዎ ም፣ ዓ ር ኮ ም
ኪ ህ ል ዎ ም ምስ ሓ ሰ ቡ ፣ ምስ ኣ ክ ሳ ተ ፍ ዎ
ብ ቑ ዓ ት እ ዮ ም እ ሞ፣ ን ኸ ን ቱ ኣ ጥፊ ኦ ም ቃ ል
ኪ ዳ ን ኣ ተ ዉ።
ምዕ ራ ፍ 2
1 እ ቶ ም ፍ ር ሃ ት ኣ ምላ ኽ ዘ ይ ብ ሎም ሰ ባ ት
ምስ ነ ብ ሶ ም ይ መያ የ ጡ፡ ቅ ኑ ዓ ት ግ ና
ኣ ይ ኰኑ ን ፡ ዕ ድ መና ሓ ጻ ር ን ኣ ድ ካ ምን
እ ያ ፡ ብ ሞት ሰ ብ ከ ኣ መድ ሃ ኒ ት የ ል ቦ ን ፡
ካ ብ መቓ ብ ር ከ ም ዝ ተ መል ሰ እ ውን
ኣ ይ ተ ፈ ል ጠን ።
2 ኣ ብ ኣ ፍ ን ጫና ዚ ር ከ ብ ት ን ፋ ስ ከ ም ት ኪ ፡
ኣ ብ ምን ቅ ስ ቓ ስ ል ብ ና ውን ን እ ሽ ቶ ብ ል ጭታ
እ ዩ እ ሞ፡ ብ ዅሉ ጅ ግ ን ነ ት ኢ ና ተ ወ ሊ ድ ና ፡
ደ ሓ ር ከ ኣ ከ ም ዘ ይ ነ በ ር ና ክ ን ከ ውን ኢ ና ።
3 እ ዚ ምስ ጠፍ አ ፡ ስ ጋ ና ና ብ ሓ ሙ
ኽ ሽ ቲ
ኪ ቕ የ ር ፡ መን ፈ ስ ና ድ ማ ከ ም ል ስ ሉ ስ ኣ የ ር
ኪ ጠፍ እ እ ዩ ።
4 ስ ምና ድ ማ ብ ግ ዜ ኺር ሳ ዕ እ ዩ ፣ ግ ብ ሪ ና
ዚ ዝ ክ ሮ ሓ ደ እ ኳ የ ል ቦ ን ፣ ህ ይ ወ ት ና ድ ማ
ከ ም ኣ ሰ ር ደ በ ና ኽ ት ሓ ል ፍ እ ያ ፣ ከ ም ጭቃ
ድ ማ ክ ት በ ታ ተ ን እ ያ ፣ ብ ጭራ ም እ ቲ ዚ ስ ጐ ግ
ጸ ሓ ይ ፡ ብ ዋ ዒ ኣ ድ ማ ተ ሳ ዒ ር ካ ።
5 ዘ መን ና ዚ ሓ ል ፍ ጽ ላ ሎት እ ዩ ። ድ ሕ ሪ
መወ ዳ እ ታ ና ኸ ኣ ፡ ሓ ደ እ ኳ ኸ ይ ምለ ስ ፡
ተ ሓ ቲ ሙእ ዩ እ ሞ፡ ዚ ምለ ስ የ ል ቦ ን ።
6 እ ምብ ኣ ር ሲ ን ዑ ፡ ነ ቲ ኣ ብ ኡ ዘ ሎ ሰ ና ይ
ነ ገ ር ነ ስ ተ ማቕ ሮ ፡ ነ ቶ ም ፍ ጡራ ት ከ ኣ ከ ም
ብ ን እ ስ ነ ቶ ም ቀ ል ጢፍ ና ን ጠቐ መሎም።
7 ብ ኽ ቡ ር ወ ይ ን ን ቅ ብ ኣ ት ን ን መል እ ፡
ዕ ምባ ባ ፈ ል ፋ ሊ ማይ ከ ኣ ብ እ ግ ረ ና
ኣ ይ ሓ ል ፍ ።
8 ጽ ጌ ረ ዳ ኸ ይ ነ ቐ ጸ ፡ ኣ ኽ ሊ ል ን ገ ብ ሮ ።
9 ካ ባ ና ሓ ደ እ ኳ ብ ዘ ይ ክ ፋ ሉ ፍ ት ወ ት ና
ኣ ይ ከ ይ ድ ፡ ኣ ብ ኵሉ ቦ ታ ምል ክ ት ሓ ጐ ስ ና
ን ሕ ደ ግ ፡ እ ዚ ግ ደ ና እ ዩ ፡ ዕ ጫና ውን እ ዚ
እ ዩ ።
10 ነ ቲ ድ ኻ ጻ ድ ቕ ን ጭቆ ኖ ፡ ን መበ ለ ት
ኣ ይ ን ሕ ረ ር ፡ ነ ቲ ጥን ታ ዊ ጸ ጕ ሪ
ኣ ረ ጋ ውያ ን እ ውን ኣ ይ ነ ኽ ብ ር ።
11 እ ቲ ድ ኹም ዋ ጋ ዘ ይ ብ ሉ እ ዩ ዚ ር ከ ብ እ ሞ፡
ሓ ይ ል ና ሕ ጊ ፍ ት ሒ ይ ኹን ።
12 ስ ለ ዚ ን ጻ ድ ቃ ን ን ደ ቀ ስ ። ምኽ ን ያ ቱ ን ሱ
ን ተ ራ ና ስ ለ ዘ ይ ኮ ነ ፡ ን ሱ ድ ማ ኣ ን ጻ ር
ግ ብ ሪ ና ን ጹ ህ እ ዩ ፡ ብ ሕ ጊ ብ ምብ ዳ ል ና
ይ ገ ን ሓ ና ፡ ን ጥፍ ኣ ት ት ምህ ር ት ና ድ ማ
ን ጸ ለ መና ይ ቃ ወ ም።
13 ን ሱ ፍ ል ጠት ኣ ምላ ኽ ከ ም ዘ ለ ዎ ይ ዛ ረ ብ ፡
ን ር እ ሱ ድ ማ ውሉ ድ እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ይ ብ ሎ።
14 ን ሓ ሳ ብ ና ኪ ገ ን ሕ እ ዩ ተ ፈ ጢሩ ።
15 ሕ ይ ወ ቱ ከ ም ና ይ ካ ል ኦ ት ኣ ይ ኰነ ት ን ፡
መገ ድ ታ ቱ ውን ካ ል እ መል ክ ዕ እ ዩ እ ሞ፡ ን ሱ
ኽ ን ር ኢ ኽ ሳ ዕ ዚ ኸ ብ ደ ና እ ዩ ።
16 ብ እ ኡ ከ ም ሓ ሰ ውቲ ኢ ና እ ን ቑ ጸ ር ፡ ካ ብ
መገ ድ ና ከ ም ር ኽ ሰ ት ይ ር ሕ ቕ ፡ ን ጻ ድ ቃ ን
መወ ዳ እ ታ ኡ ይ እ ውጅ ፡ ኣ ምላ ኽ ኣ ቦ ኡ ምዃኑ
ድ ማ ይ ምካ ሕ ።
17 ቃ ሉ ሓ ቂ እ ን ተ ዀይ ኑ ን ር አ ፡ ኣ ብ
መወ ዳ እ ታ ኡ እ ን ታ ይ ከ ም ዚ ኸ ውን ድ ማ
ን መር ምር ።
18 ጻ ድ ቕ ወ ዲ ኣ ምላ ኽ እ ን ተ ዀይ ኑ ፡
ኪ ሕ ግ ዞ ፡ ካ ብ ኢ ድ ጸ ላ እ ቱ ውን የ ና ግ ፎ ።
19 ል ኡ ምነ ቱ ምእ ን ቲ ኽ ን ፈ ል ጥን ት ዕ ግ ስ ቱ
ምእ ን ቲ ኽ ን ምር ምር ን ፡ ብ ጽ ር ፍ ን ስ ቅ ያ ት ን
ን መር ምሮ ።
20 ብ ዘ ረ ባ ኡ ኪ ኽ በ ር እ ዩ እ ሞ፡ ብ ዘ ሕ ፍ ር
ሞት ን ፍ ረ ዶ ።
21 እ ኩ ይ ነ ቶ ም ኣ ዕ ዊ ሩ ዎ ም እ ዩ እ ሞ፡ ከ ምዚ
ዝ ኣ መሰ ለ ነ ገ ር ሓ ሲ ቦ ም፡ ተ ታ ለ ሉ ።

3. 22 ብ ዛ ዕ ባ ምስ ጢራ ት ኣ ምላ ኽ ግ ና
ኣ ይ ፈ ለ ጥዎ ን ፣ ዓ ስ ቢ ጽ ድ ቂ እ ውን
ኣ ይ ተ ጸ በ ዩ ን ፣ ን ዘ ይ ነ ቕ ሑ ነ ፍ ሳ ት እ ውን
ዓ ስ ቢ ኣ ይ ፈ ለ ጡን ።
23 ኣ ምላ ኽ ን ሰ ብ ዘ ይ መውት ኪ ኸ ውን
ፈ ጢር ዎ ፡ ምስ ሊ ር እ ሱ ን ዘ ለ ኣ ለ ም ከ ኣ
ኪ ኸ ውን ገ በ ሮ ።
24 ግ ና ኸ ብ ቕ ን ኢ ድ ያ ብ ሎስ ሞት ና ብ ዓ ለ ም
መጸ ፡ እ ቶ ም ኣ ብ ጎ ኑ ዝ ሓ ዙ ድ ማ ይ ረ ኽ ብ ዎ ።
ምዕ ራ ፍ 3
1 ነ ፍ ሳ ት ጻ ድ ቃ ን ግ ና ኣ ብ ኢ ድ ኣ ምላ ኽ
እ ያ ፡ ስ ቓ ይ ውን ኣ ይ ክ ት ን ክ ፈ ን ን እ ዩ ።
2 ኣ ብ ቅ ድ ሚለ ባ ማት ዝ ሞቱ ይ መስ ሉ ፡
ምኻ ዶ ም ድ ማ ከ ም ሕ ሰ ም ይ ውሰ ድ ።
3 ካ ባ ና ምኻ ዶ ም ድ ማ ፍ ጹ ም ጥፍ ኣ ት
ኪ ኸ ውን ፡ ን ሳ ቶ ም ግ ና ብ ሰ ላ ም እ ዮ ም።
4 ኣ ብ ቅ ድ ሚሰ ብ እ ኳ እ ን ተ ተ ቐ ጽ ዑ ፡
ተ ስ ፋ ኦ ም ግ ና ብ ዘ ይ መውት ነ ት መሊ ኣ እ ያ ።
5 ቍሩ ብ ምስ ተ ቐ ጽ ዑ ፡ ኣ ምላ ኽ ፈ ቲ ኑ ዎ ም፡
ን ር እ ሱ ውን ብ ቑ ዓ ት ኰይ ኑ ረ ኺብ ዎ ም እ ሞ፡
ብ ዙ ሕ ዓ ስ ቢ ኪ ረ ኽ ቡ እ ዮ ም።
6 ከ ምቲ ኣ ብ እ ቶ ን ዘ ሎ ወ ር ቂ ፈ ቲ ኑ ፡ ከ ም
ዚ ሓ ር ር መስ ዋ እ ቲ ተ ቐ በ ለ ።
7 ብ ግ ዜ ጸ በ ባ ኦ ም ከ ኣ ኪ ደ ምቁ ፡ ኣ ብ መን ጎ
ጕ ን ዲ ኸ ም ብ ል ጭታ ና ብ ን ና ብ ን ኪ ጐ ዩ
እ ዮ ም።
8 ን ኣ ህ ዛ ብ ኪ ፈ ር ዱ ፡ ኣ ብ ል ዕ ሊ እ ቲ ህ ዝ ቢ
ድ ማ ኪ ገ ዝ ኡ ፡ ጐ ይ ታ ኦ ም ከ ኣ ን ዘ ለ ኣ ለ ም
ኪ ነ ግ ስ እ ዩ ።
9 እ ቶ ም ኣ ብ ኡ ዚ ውከ ሉ ን ሓ ቂ ኪ ር ድ እ ዋ
እ ዮ ም፣ እ ቶ ም ብ ፍ ቕ ሪ እ ሙ
ና ት ውን ምስ ኡ
ኪ ጸ ን ዑ እ ዮ ም፣ ጸ ጋ ን ምሕ ረ ት ን ን ቅ ዱ ሳ ኑ
እ ዩ ፣ ን ሱ ውን ን ሕ ሩ ያ ቱ ይ ሓ ል የ ሎም እ ዩ ።
10 እ ቶ ም ፍ ር ሃ ት ኣ ምላ ኽ ዘ ይ ብ ሎም ግ ና ከ ም
ሓ ሳ ቦ ም ኪ ቕ ጽ ዑ እ ዮ ም፣ እ ቶ ም ን ጻ ድ ቃ ን
ሸ ለ ል ኢ ሎም ን እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ሓ ዲ ጎ ም።
11 ን ጥበ ብ ን ምሕ ብ ሓ ብ ን ዝ ን ዕ ቕ ፡ ሕ ሱ ር
እ ዩ ፡ ተ ስ ፋ ኦ ም ከ ን ቱ እ ዩ ፡ ጻ ዕ ሮ ም ፍ ረ
ዘ ይ ብ ሉ ፡ ግ ብ ሩ ድ ማ ዘ ይ ጠቅ ም እ ዩ ።
12 ኣ ን ስ ቶ ም ዓ ያ ሹ ፡ ደ ቆ ም ከ ኣ እ ኩያ ት
እ ዮ ም።
13 ዘ ር ኦ ም ር ጉ ም እ ዩ ። ስ ለ ዚ እ ታ
ዘ ይ ር ኽ ሰ ት መኻ ን እ ያ ፡ ነ ቲ ዓ ራ ት ሓ ጢኣ ት
ዘ ይ ፈ ለ ጠት ብ ሩ ኽ እ ያ ፡ ብ ጸ ገ ማት ነ ፍ ሳ ት
ፍ ረ ክ ት ረ ክ ብ እ ያ ።
14 እ ቲ ብ ኢ ዱ ኣ በ ሳ ዘ ይ ገ በ ረ ፡ ኣ ብ ል ዕ ሊ
ኣ ምላ ኽ ከ ኣ ክ ፉ እ ነ ገ ር ዘ ይ ሓ ሰ በ ስ ሉ ብ ፡
ፍ ሉ ይ ውህ በ ት እ ምነ ት ፡ ኣ ብ ቤ ተ መቕ ደ ስ
እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ድ ማ ኣ ብ ሓ ሳ ቡ ዝ ያ ዳ
ተ ቐ ባ ል ነ ት ዘ ለ ዎ ር ስ ቲ ይ ወ ሃ ቦ እ ሞ፡
ብ ጹ እ እ ዩ ።
15 ፍ ረ ሰ ና ይ ጻ ዕ ሪ ክ ቡ ር እ ዩ ፡ ሱ ር ጥበ ብ
ከ ኣ ከ ቶ ኣ ይ ኪ ወ ድ ቕ ን እ ዩ ።
16 ደ ቂ ዘ መውቲ ግ ና ና ብ ፍ ጽ ምና ኦ ም
ኣ ይ ኪ በ ጽ ሑን እ ዮ ም፣ ዘ ር ኢ ዘ ይ ጻ ድ ቕ
ዓ ራ ት ድ ማ ካ ብ ሱ ሩ ኪ ምን ቍል እ ዩ ።
17 ነ ዊ ሕ እ ኳ እ ን ተ ነ በ ሩ ፡ ግ ና ኸ ዋ ላ ሓ ን ቲ
ኣ ይ ኪ ሕ ለ ፉ ን እ ዮ ም፡ ዳ ሕ ረ ዎ ት ዕ ድ ሚኦ ም
ከ ኣ ክ ብ ሪ የ ብ ሎምን ።
18 ወ ይ ፡ ቀ ል ጢፎ ም እ ን ተ ሞይ ቶ ም፡
ብ መዓ ል ቲ ፈ ተ ና ተ ስ ፋ ወ ይ ምጽ ን ና ዕ
የ ብ ሎምን ።
19 መወ ዳ እ ታ እ ቲ ዘ ይ ጻ ድ ቕ ወ ለ ዶ
ዜ ስ ካ ሕ ክ ሕ እ ዩ ።
ምዕ ራ ፍ 4
1 ውሉ ድ ዘ ይ ምውላ ድ ን ጽ ቡ ቕ ምግ ባ ር ን
ይ ሓ ይ ሽ ፡ መዘ ከ ር ታ ኡ ዘ ይ መውት እ ዩ እ ሞ፡
ብ ኣ ምላ ኽ ን ብ ሰ ብ ን ይ ፍ ለ ጥ እ ዩ ።
2 ኣ ብ ኡ ምስ ዝ ህ ሉ ፡ ሰ ባ ት ኣ ብ ነ ት
ይ ወ ስ ዱ ሉ ፤ ምስ ጠፍ አ ድ ማ ይ ምነ ዩ ዋ ፡
ኣ ኽ ሊ ል ለ ቢ ሳ ፡ ዓ ወ ት ረ ኺባ ፡ ን ዘ ይ ር ከ ስ
ዓ ስ ቢ እ ና ተ ጋ ደ ለ ት ፡ ን ዘ ለ ኣ ለ ም ት ዕ ወ ት ።
3 እ ቶ ም ዚ በ ዝ ሑ ዘ ር ኢ ር ኹሳ ት ግ ና
ኣ ይ ኪ ሰ ስ ኑ ን እ ዮ ም፣ ካ ብ ድ ቃ ላ ታ ት እ ውን
ሱ ር ኣ ይ ኪ ሰ ድ ዱ ን ፣ ጽ ኑ ዕ መሰ ረ ት እ ውን
ኣ ይ ከ ን ብ ሩ ን እ ዮ ም።
4 ን እ ተ ወ ሰ ነ እ ዋ ን ኣ ብ ጨና ፍ ር እ ኳ እ ን ተ
ዕ ምብ ብ ። ግ ና ኸ ዳ ሕ ረ ዎ ት ዘ ይ ኰኑ ፡
ብ ን ፋ ስ ኪ ና ወ ጹ ፡ ብ ሓ ይ ሊ ን ፋ ሳ ት ከ ኣ ካ ብ
ሱ ሮ ም ኪ ምን ቈ ሱ እ ዮ ም።
5 ዘ ይ ፍ ጹ ማት ጨና ፍ ር ክ ስ በ ር ፡ ፍ ሬ ኦ ም
ዘ ይ ረ ብ ሕ ፡ ን ኽ ብ ላ ዕ ዘ ይ በ ሰ ለ ፡ እ ወ ፡
ን ኸ ን ቱ ይ ጠቅ ም።
6 ካ ብ ዘ ይ ሕ ጋ ዊ ዓ ራ ት እ ተ ወ ል ዱ ውሉ ዳ ት
ኣ ብ ፍ ር ዶ ም ኣ ብ ል ዕ ሊ ወ ለ ዶ ም ክ ፍ ኣ ት
ምስ ክ ር እ ዮ ም።
7 ጻ ድ ቕ ብ ሞት እ ኳ እ ን ተ ተ ኸ ል ከ ለ ፡ ን ሱ
ግ ና ብ ዕ ረ ፍ ቲ እ ዩ ።
8 ክ ቡ ር ዕ ድ መ ን ውሓ ት ዘ መን ን ብ ብ ዝ ሒ
ዓ መታ ት ዝ ዕ ቀ ን ን ኣ ይ ኰነ ን ።
9 ጥበ ብ ግ ና ን ሰ ብ ጸ ጕ ሪ እ ዩ ፣ ር ስ ሓ ት
ዘ ይ ብ ሉ ህ ይ ወ ት ከ ኣ እ ር ጋ ን እ ዩ ።
10 ን ኣ ምላ ኽ ኣ ሐ ጐ ሶ ፡ ብ እ ኡ ድ ማ ፍ ቑ ር
ነ በ ረ ፡ ኣ ብ መን ጎ ሓ ጥኣ ን እ ና ነ በ ረ ኸ ኣ
ተ ተ ር ጐ መ።
11 እ ወ ፡ ክ ፍ ኣ ት ን ኣ እ ምሮ ኡ ምእ ን ቲ
ኸ ይ ቅ ይ ራ ፡ ወ ይ ስ ተ ን ኮ ል ን ነ ፍ ሱ ምእ ን ቲ
ኸ የ ስ ሕ ታ ፡ ቀ ል ጢፉ ተ ወ ሰ ደ ።
12 ስ ሕ ተ ት ዕ ሱ ብ ን ቕ ኑ ዕ ነ ገ ር የ ጸ ል ምቶ
እ ዩ ። ኮ ለ ል ት ምኒ ት ድ ማ ነ ቲ ቀ ሊ ል ኣ እ ምሮ
የ ዳ ኽ ሞ።
13 ን ሱ ኣ ብ ሓ ጺ ር ግ ዜ ፍ ጹ ም ምስ ኰነ ፡
ነ ዊ ሕ ግ ዜ ፈ ጸ መ።
14 ነ ፍ ሱ ን እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ኣ ሐ ጐ ሰ ቶ እ ሞ፡
ካ ብ ማእ ከ ል ረ ሲ ኣ ን ኪ ወ ስ ዶ ተ ጓ የ የ ።
15 እ ቶ ም ህ ዝ ቢ ነ ዚ ረ ኣ ዩ ፡ ኣ ይ ተ ረ ድ ኦ ን ፡
እ ዚ ኸ ኣ ኣ ብ ሓ ሳ ባ ቶ ም ኣ የ ቐ መጥዎ ን ፡
ጸ ጋ ኡ ን ምሕ ረ ቱ ን ምስ ቅ ዱ ሳ ኑ ከ ም ዘ ሎ፡
ን ሕ ሩ ያ ቱ ድ ማ ከ ም ዘ ኽ ብ ር ።
16 በ ዚ ኸ ምዚ እ ቲ ዝ ሞተ ጻ ድ ቕ ነ ቶ ም
ብ ህ ይ ወ ት ዘ ለ ዉ ዓ መጻ ት ኪ ዅን ኖ ም እ ዩ ።
ን እ ስ ነ ት ድ ማ ነ ዊ ሕ ከ ይ ጸ ን ሐ ብ ብ ዙ ሕ
ዓ መታ ት ን እ ር ጋ ን ን ዓ መጻ ት ፍ ጹ ም
ዝ ኸ ውን ።

4. 17 መወ ዳ እ ታ ለ ባ ማት ኪ ር እ ዩ እ ዮ ም እ ሞ፡
ኣ ምላ ኽ ብ ምኽ ሩ እ ን ታ ይ ከ ም ዝ ወ ሰ ኖ ን
እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ን እ ን ታ ይ ዕ ላ ማ ከ ም
ዘ ቐ መጦን ኣ ይ ክ ር ድ እ ዎ ን እ ዮ ም።
18 ን ሳ ቶ ም ኪ ር እ ይ ዎ እ ዮ ም፣ ኪ ን ዕ ቅ ዎ ውን
እ ዮ ም። ኣ ምላ ኽ ግ ና ብ ን ዕ ቀ ት ክ ስ ሕ ቖ ም
እ ዩ ፡ ብ ድ ሕ ሪ ዚ ኸ ኣ ር ኹስ ሬ ሳ ፡ ኣ ብ መን ጎ
ምዉታ ት ውን ን ዘ ለ ኣ ለ ም ጸ ር ፊ ኪ ዀኑ
እ ዮ ም።
19 ን ሱ ኺቕ ን ጥጦም፡ ር እ ሶ ምውን
ኪ ድ ር ብ ዮ ም እ ዩ እ ሞ፡ ድ ምጾ ም ኪ ስ እ ኑ
እ ዮ ም። ካ ብ መሰ ረ ት ድ ማ ከ ን ቀ ጥቀ ጦም
እ ዩ ። ፈ ጺ ሞም ክ ጠፍ ኡ ፡ ኣ ብ ሓ ዘ ን ውን
ኪ ጸ ን ሑ እ ዮ ም። መዘ ከ ር ታ ኦ ም ድ ማ ክ ጠፍ እ
እ ዩ ።
20 ጸ ብ ጻ ብ ሓ ጢኣ ቶ ም ምስ ደ ር በ ዩ ፡
ብ ፍ ር ሃ ት ኪ መጹ እ ዮ ም፡ ኣ በ ሳ ታ ቶ ም ከ ኣ
ኣ ብ ገ ጾ ም ኬ እ ምኖ ም እ ዩ ።
ምዕ ራ ፍ 5
1 ሽ ዑ እ ቲ ጻ ድ ቕ ኣ ብ ቅ ድ ሚእ ቶ ም
ዘ ሳ ቐ ይ ዎ ፡ ብ ዛ ዕ ባ ጻ ዕ ሩ ኸ ኣ ብ ዓ ቢ
ት ብ ዓ ት ደ ው ኪ ብ ል እ ዩ ።
2 ምስ ረ ኣ ይ ዎ ፡ ብ ዘ ስ ካ ሕ ክ ሕ ፍ ር ሒ
ኺጭነ ቑ ፡ በ ቲ ጓ ና ነ ት ምድ ሓ ኑ ድ ማ ኪ ግ ረ ሙ
እ ዮ ም፣ ኪ ን ዮ እ ቲ ዝ ጽ በ ይ ዎ ዅሉ ።
3 ብ ስ ቓ ይ መን ፈ ስ እ ና ተ ነ ስ ሑን
እ ና ኣ ን ቀ ጥቀ ጡን ከ ኣ ኣ ብ ውሽ ጦም፡ እ ቲ
ሓ ድ ሓ ደ ግ ዜ እ ን ላ ገ ጸ ሉ ን ምስ ላ ጸ ር ፍ ን
እ ዚ እ ዩ ነ ይ ሩ ።
4 ን ሕ ና ዓ ያ ሹ ን ህ ይ ወ ቱ ከ ም ዕ ብ ዳ ን ፡
መወ ዳ እ ታ ኡ ድ ማ ብ ዘ ይ ክ ብ ሪ ገ ይ ር ና ዮ ።
5 ከ መይ ኢ ሉ ምስ ደ ቂ ኣ ምላ ኽ ይ ቝጸ ር ፡
ዕ ጫኡ ውን ኣ ብ መን ጎ ቅ ዱ ሳ ን እ ዩ !
6 ስ ለ ዚ ካ ብ መገ ዲ ሓ ቂ ጠፊ እ ና ፣ ብ ር ሃ ን
ጽ ድ ቂ ኣ ይ በ ር ሀ ል ና ን ፣ ጸ ሓ ይ ጽ ድ ቂ ውን
ኣ ይ ወ ረ ሰ ት ል ና ን ።
7 ብ መገ ዲ ክ ፍ ኣ ት ን ጥፍ ኣ ት ን ደ ኺምና ፡
እ ወ ፡ መገ ዲ ኣ ብ ዘ ይ ነ በ ረ ሉ በ ረ ኻ ታ ት
ሓ ሊ ፍ ና ፡ ን መገ ዲ እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ግ ና
ኣ ይ ፈ ለ ጥና ዮ ን ።
8 ት ዕ ቢ ት እ ን ታ ይ ጠቒ ሙ
ና ፧ ወ ይ ስ ሃ ብ ቲ
ምስ ምምካ ት ና እ ን ታ ይ ጽ ቡ ቕ ኣ ምጺ ኡ ል ና ፧
9 እ ዚ ዅሉ ኸ ም ጽ ላ ሎት ን ከ ም ቀ ል ጢፉ
ዚ ሓ ል ፍ ስ ን ቂ ን ሓ ሊ ፉ እ ዩ ።
10 ከ ምታ ኣ ብ ል ዕ ሊ ማዕ በ ል ማይ እ ት ሓ ል ፍ
መር ከ ብ ፡ ምስ ሓ ለ ፈ ት ፡ ኣ ሰ ር ኣ ን መገ ዲ
ማዕ በ ል ን ኣ ብ ማዕ በ ል ዘ ይ ር ከ ብ ።
11 ወ ይ ስ ከ ምቲ ዑ ፍ ብ ኣ የ ር ምስ ነ ፈ ረ ት ፡
ምል ክ ት መገ ዳ ኸ ም ዘ ይ ር ከ ብ ፡ እ ቲ
ብ ውቅ ዒ ት ኣ ኽ ና ፋ ተ ሃ ሪ ሙብ ብ ር ቱ ዕ
ጫውጫውታ ን ምን ቅ ስ ቓ ሰ ን ዚ ፍ ለ ን ፈ ኲስ
ኣ የ ር ይ ሓ ል ፍ ። ብ ድ ሕ ሪ ኡ ድ ማ ኣ ብ ኡ
ዝ ኸ ደ ት ሉ ምል ክ ት ኣ ይ ር ከ ብ ን ፤
12 ወ ይ ስ ከ ምቲ ፍ ላ ጻ ኣ ብ ምል ክ ት ምስ
ተ ተ ኮ ሰ ፡ ነ ቲ ብ ኡ ብ ኡ መሊ ሱ ዚ እ ከ ብ ኣ የ ር
ይ መቓ ቐ ሎ፡ ሰ ብ ኣ በ ይ ከ ም ዝ ሓ ለ ፈ ኺፈ ል ጥ
ኣ ይ ከ ኣ ለ ን ።
13 ከ ምኡ ን ሕ ና እ ውን ከ ምኡ ፡ ምስ
ተ ወ ለ ድ ና ፡ ና ብ መወ ዳ እ ታ ና ክ ን ቀ ር ብ
ጀ መር ና ፡ ክ ን ር እ ዮ ዚ ኽ እ ል ምል ክ ት ጽ ቡ ቕ
ግ ብ ሪ ውን የ ብ ል ና ን ። ኣ ብ ክ ፍ ኣ ት ና ግ ና
ተ ጠፍ እ ና ።
14 ተ ስ ፋ እ ቶ ም ር ኹሳ ት ከ ም ብ ን ፋ ስ ዚ ነ ፍ ስ
ሓ መድ እ ያ እ ሞ። ከ ምቲ ምስ ህ ቦ ብ ላ ዝ ስ ጎ ግ
ቀ ጢን ረ ግ ረ ግ ፤ ከ ምቲ ብ ህ ቦ ብ ላ ኣ ብ ዚ ን
ኣ ብ ቲ ን ተ በ ታ ቲ ኑ ፡ ከ ም መዘ ከ ር ታ ሓ ደ
መዓ ል ቲ ጥራ ይ ዝ ጸ ን ሕ ጋ ሻ ዝ ሓ ል ፍ ት ኪ ።
15 ጻ ድ ቃ ን ግ ና ን ዘ ለ ኣ ለ ም ይ ነ ብ ሩ ።
ዓ ስ ቦ ም እ ውን ምስ እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር እ ዩ ፣
ሓ ል ዮ ቶ ም ድ ማ ምስ ቲ ል ዑ ል እ ዩ ።
16 ስ ለ ዚ ብ የ ማነ ይ ቲ ኢ ዱ ኪ ሽ ፍ ኖ ም፡
ብ ቕ ል ጽ ሙድ ማ ኪ ሕ ል ዎ ም እ ዩ እ ሞ፡ ካ ብ ኢ ድ
እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ክ ብ ር ቲ መን ግ ስ ት ን ጽ ቡ ቕ
ኣ ኽ ሊ ል ን ኪ ቕ በ ሉ እ ዮ ም።
17 ቅ ን ኢ ምሉ እ ዕ ጥቂ ገ ይ ሩ ና ብ ኡ ይ ወ ስ ዶ ፡
ነ ቲ ፍ ጡር ድ ማ ሕ ነ ምፍ ዳ ይ ጸ ላ እ ቱ ዕ ጥቁ
ይ ገ ብ ሮ ።
18 ጽ ድ ቂ ከ ም መሸ ፈ ኒ ኣ ፍ ል ቢ ፡ ኣ ብ ክ ን ዲ
ቍራ ዕ ር እ ሲ ድ ማ ና ይ ሓ ቂ ፍ ር ዲ ኺለ ብ ስ
እ ዩ ።
19 ቅ ድ ስ ና ከ ም ዘ ይ ስ ዓ ር ዋ ል ታ ኪ ወ ስ ዶ
እ ዩ ።
20 ነ ቲ ብ ር ቱ ዕ ቍጥዓ ኡ ኣ ብ ክ ን ዲ ሰ ይ ፊ
ኺስ ሕ ሎ፡ ዓ ለ ም ድ ማ ምስ ኡ ምስ ዘ ይ ለ በ ምቲ
ክ ት ዋ ጋ እ እ ያ ።
21 ሽ ዑ እ ቶ ም የ ማና ይ ዕ ላ ማ ዘ ለ ዎ ም
ነ ጎ ዳ ታ ት ና ብ ወ ጻ ኢ ኪ ኸ ዱ እ ዮ ም። ካ ብ
ደ በ ና ታ ት ከ ኣ ከ ም ብ ጽ ቡ ቕ ዝ ተ ሰ ሓ በ ቀ ስ ቲ
ና ብ ቲ ምል ክ ት ክ ነ ፍ ሩ እ ዮ ም።
22 ቍጥዓ ዝ መል አ በ ረ ድ ድ ማ ከ ም ቀ ስ ቲ እ ምኒ
ኺድ ር በ እ ዩ ፣ ማይ ባ ሕ ሪ ድ ማ ኪ ነ ድ ደ ሎም፣
ማይ ኣ ይ ሂ ድ ማ ብ ጭካ ነ ኼጥሕ ሎም እ ዩ ።
23 እ ወ ፡ ብ ር ቱ ዕ ን ፋ ስ ኪ ቐ ውም እ ዩ ፡ ከ ም
ህ ቦ ብ ላ ድ ማ ኪ ነ ፍ ሖ ም እ ዩ ፡ በ ዚ ኸ ምዚ
ኣ በ ሳ ን ብ ዘ ላ ምድ ሪ ኼጥፍ ኣ ፡ ሕ ማቕ
ተ ግ ባ ር ድ ማ ን ዝ ፋ ና ት ሓ ያ ላ ት ኬ ፍ ር ሶ
እ ዩ ።
ምዕ ራ ፍ 6
1 እ ምብ ኣ ር ሲ ፡ ኣ ቱ ም ነ ገ ስ ታ ት ፡ ስ ምዑ ፡
ኣ ስ ተ ውዕ ሉ ። ኣ ቱ ም ፈ ረ ድ ቲ ወ ሰ ን ምድ ሪ
ዝ ኾ ን ኩ ም ተ ማሃ ሩ ።
2 ኣ ቱ ም ን ህ ዝ ቢ እ ት ገ ዝ እ ዎ ዘ ለ ኹም፡
ኣ እ ዛ ን ኩ ም፡ ብ ብ ዝ ሒ ኣ ህ ዛ ብ ድ ማ
ተ ኾ ር ዑ ።
3 ካ ብ እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ስ ል ጣን ን ል ዑ ላ ውነ ት ን
ካ ብ ቲ ል ዑ ል ተ ዋ ሂ ቡ ኩ ም ኣ ሎ፣ ን ሱ
ግ ብ ር ታ ት ኩም ኪ ፍ ት ን ን ምኽ ር ታ ት ኩምን
ኪ ምር ምር እ ዩ ።
4 ኣ ገ ል ገ ል ቲ መን ግ ስ ቱ ስ ለ ዝ ዀን ኩ ም፡
ቅ ኑ ዕ ኣ ይ ፈ ረ ድ ኩምን ፡ ሕ ጊ ኣ ይ ሐ ለ ኹምን ፡
ብ ምኽ ሪ ኣ ምላ ኽ ውን ኣ ይ ተ መላ ለ ስ ኩምን ።
5 ነ ቶ ም ኣ ብ በ ረ ኽ ቲ ዘ ለ ዉ ር ሱ ን ፍ ር ዲ
ኪ ኸ ውን እ ዩ እ ሞ፡ ብ ዘ ስ ካ ሕ ክ ሕ ን
ብ ቕ ል ጡፍ ን ኪ መጸ ኩ ም እ ዩ ።

5. 6 ምሕ ረ ት ቀ ል ጢፉ ን ሕ ሱ ማት ይ ቕ ረ ክ ብ ሎም
እ ዩ ፣ ጀ ጋ ኑ ግ ና ብ ብ ር ቱ ዕ ኪ ሳ ቐ ዩ እ ዮ ም።
7 እ ቲ ኣ ብ ል ዕ ሊ ዅሉ ጐ ይ ታ ዝ ዀነ ፡
ን ን እ ሽ ቶ ን ዓ በ ይ ት ን ገ በ ሮ ፡ ን ዅሉ ውን
ብ ማዕ ረ ይ ሓ ል የ ሉ እ ዩ እ ሞ፡ ን ገ ዛ እ ሓ ደ
እ ኳ ኣ ይ ፈ ር ህ ን ፡ ብ ዓ ብ ዪ ነ ት ሓ ደ እ ኳ
ኣ ይ ቀ ውምን እ ዩ ።
8 ኣ ብ ል ዕ ሊ ሓ ያ ላ ት ግ ና ብ ር ቱ ዕ ፈ ተ ና
ኪ መጾ እ ዩ ።
9 እ ምብ ኣ ር ሲ ፡ ኣ ቱ ም ነ ገ ስ ታ ት ፡ ጥበ ብ
ምእ ን ቲ ኽ ት መሃ ሩ እ ምበ ር ፡ ከ ይ ት ወ ድ ቁ ፡
እ ዛ ረ በ ኩ ም ኣ ሎኹ።
10 ቅ ድ ስ ና ቅ ድ ስ ና ዚ ሕ ል ዉ ቅ ዱ ሳ ን ኪ ፍ ረ ዱ
እ ዮ ም እ ሞ፡ እ ቶ ም ከ ምዚ ዝ በ ለ ነ ገ ር
ዚ መሃ ሩ ውን እ ን ታ ይ ከ ም ዚ ምል ሱ ኪ ረ ኽ ቡ
እ ዮ ም።
11 ስ ለ ዚ ፍ ቕ ር ኹም ኣ ብ ቃ ላ ተ ይ ኣ ን ብ ሩ ።
ተ መሃ ሩ ፡ ክ ት ምሃ ሩ ውን ኢ ኹም።
12 ጥበ ብ ክ ብ ር ቲ እ ያ ፡ ፈ ጺ ማውን
ኣ ይ ት ጠፍ እ ን እ ያ ፡ እ ወ ፡ ካ ብ ቶ ም
ዘ ፍ ቅ ር ዋ ብ ቐ ሊ ል ት ር አ ፡ ካ ብ ቶ ም
ዝ ደ ል ይ ዋ ውን ት ረ ኽ ባ ።
13 ን ር እ ሳ ቅ ድ ም ን ር እ ሳ ኽ ት ፍ ለ ጦም፡
ነ ቶ ም ዚ ምነ ይ ዋ ት ኽ ል ክ ሎም።
14 ኣ ን ጊ ሁ ዚ ደ ል ያ ፡ ኣ ብ ኣ ፍ ደ ገ ታ ቱ
ተ ቐ ሚጣ ኺረ ኽ ባ እ ዩ እ ሞ፡ ዓ ብ ዪ ጻ ዕ ሪ
ኣ ይ ክ ህ ል ዎ ን እ ዩ ።
15 እ ምብ ኣ ር ሲ ብ ዛ ዕ ባ ኣ ምሕ ሳ ብ ፍ ጽ ምና
ጥበ ብ እ ዩ ፣ እ ቲ ዚ ነ ቕ ሓ ድ ማ ቀ ል ጢፉ
ኸ ይ ሕ ለ ል እ ዩ ።
16 ን ሳ ነ ቶ ም ብ ቑ ዓ ት ክ ት ደ ሊ ት ዘ ውር ፡ ኣ ብ
መገ ድ ታ ት ሞገ ስ ት ገ ብ ረ ሎም፡ ኣ ብ ኩሉ
ሓ ሳ ብ ድ ማ ት ረ ኽ ቦ ም።
17 እ ቲ ሓ ቀ ኛ መጀ መር ታ ኣ ድ ሌ ት ተ ግ ሳ ጽ
እ ዩ ። ሓ ል ዮ ት ተ ግ ሳ ጽ ድ ማ ፍ ቕ ሪ እ ዩ ፤
18 ፍ ቕ ሪ ድ ማ ሕ ግ ታ ታ ምሕ ላ ው እ ያ ።
ን ሕ ግ ታ ታ ምቕ ባ ል ድ ማ መረ ጋ ገ ጺ
ዘ ይ ምጥፋ እ እ ዩ ።
19 ዘ ይ በ ስ በ ስ ድ ማ ና ብ ኣ ምላ ኽ የ ቐ ር በ ና ።
20 ስ ለ ዚ ት ምኒ ት ጥበ ብ ና ብ መን ግ ስ ቲ
የ ምጽ እ ።
21 ኣ ቱ ም ነ ገ ስ ታ ት ህ ዝ ቢ ፡ ን ዘ ለ ኣ ለ ም
ምእ ን ቲ ኽ ት ነ ግ ሱ ፡ ን ጥበ ብ ኣ ኽ ብ ሩ ።
22 ብ ዛ ዕ ባ ጥበ ብ ን እ ን ታ ይ ምዃና ን ብ ኸ መይ
ከ ም ዝ ደ የ በ ት ን ክ ነ ግ ረ ኩ ም እ የ ፣
ምሥጢራ ት ካ ባ ኻ ት ኩ ም ኣ ይ ክ ሓ ብ ኣ ኩ ምን
እ የ ፣ ካ ብ መጀ መር ታ ል ደ ታ ኣ ት ሒዘ ክ ደ ል ያ
እ የ ፣ ፍ ል ጠታ ድ ማ ና ብ ብ ር ሃ ን ከ እ ት ዋ
እ የ ፣ ከ ምኡ ውን ን ሓ ቂ ኣ ይ ሓ ል ፍ ን እ ዩ ።
23 ኣ ነ ውን ብ ቕ ን ኢ ዜ ጥፍ እ ኣ ይ ከ ይ ድ ን
እ የ ። ከ ምዚ ዝ በ ለ ሰ ብ ምስ ጥበ ብ ሕ ብ ረ ት
ኣ ይ ህ ል ዎ ን እ ዩ ።
24 ብ ብ ዝ ሒ ለ ባ ማት ግ ና ድ ሕ ነ ት ዓ ለ ም እ ዩ ፡
ጥበ በ ኛ ን ጉ ስ ከ ኣ ን ህ ዝ ቢ ምድ ጋ ፍ እ ዩ ።
25 እ ምበ ኣ ር ከ ስ ብ ቓ ለ ይ ት ምህ ር ቲ
ተ ቐ በ ል ፡ ጽ ቡ ቕ ከ ኣ ኪ ገ ብ ረ ል ኩም እ ዩ ።
ምዕ ራ ፍ 7
1 ኣ ነ ውን መዋ ቲ ሰ ብ እ የ ፡ ከ ም ኵሉ ፡ ዘ ር ኢ
እ ቲ ቐ ዳ ማይ ካ ብ ምድ ሪ እ ተ ፈ ጥረ እ የ ።
2 ኣ ብ ማህ ጸ ን ኣ ደ ይ ድ ማ ብ ደ ም ተ ጠር ኒ ፉ ፡
ካ ብ ዘ ር ኢ ሰ ብ ን ምስ ድ ቃ ስ ዚ መጽ እ
ባ ህ ታ ን ፡ ብ ዓ ሰ ር ተ ወ ር ሒ ስ ጋ ኰይ ኑ
ተ ሰ ሪ ሑ።
3 ምስ ተ ወ ለ ድ ኩ ድ ማ፡ ኣ ብ ሓ ባ ራ ዊ ኣ የ ር
ሰ ሓ ብ ኩ ፡ ኣ ብ ታ ተ መሳ ሳ ሊ ባ ህ ር ያ ዊ ት
ምድ ሪ ድ ማ ወ ደ ቕ ኩ ፡ እ ቲ ቀ ዳ ማይ
ዘ ስ ማዕ ክ ዎ ድ ምጺ ድ ማ፡ ከ ም ኵሎም ካ ል ኦ ት
ይ ጭድ ር ነ በ ረ ።
4 ብ ኽ ዳ ውን ቲ ተ ጠቢ ነ እ የ ፣ እ ዚ ኸ ኣ
ብ ጥን ቃ ቐ እ የ ዝ ሕ ብ ሕ ብ ነ ይ ረ ።
5 ካ ል እ መጀ መር ታ ል ደ ት ዝ ነ በ ሮ ን ጉ ስ
የ ል ቦ ን ።
6 ኵሎም ሰ ባ ት ና ብ ህ ይ ወ ት ሓ ደ መእ ተ ዊ
ኣ ለ ዎ ም፣ ከ ምኡ ዝ ኣ መሰ ለ ኸ ኣ ይ ወ ጽ እ
እ ዩ ።
7 ስ ለ ዚ ጸ ለ ኹ፡ ምስ ት ውዓ ል ከ ኣ ተ ዋ ህ በ ኒ ፡
ን ኣ ምላ ኽ ጸ ዊ ዐ ፡ መን ፈ ስ ጥበ ብ ድ ማ ና ባ ይ
መጸ ።
8 ካ ብ በ ት ሪ ን ዝ ፋ ና ት ን ኣ ቐ ዲ መያ ፡
ምስ ኣ ውን ን ሃ ብ ቲ ዋ ላ ሓ ን ቲ
ኣ ይ ገ በ ር ክ ዎ ን ።
9 ኵሉ ወ ር ቂ ኸ ም ን እ ሽ ቶ ሑጻ እ ዩ ፣ ብ ሩ ር
ከ ኣ ኣ ብ ቅ ድ ሚኣ ኸ ም ጭቃ ኪ ቝጸ ር እ ዩ እ ሞ፣
ክ ቡ ር እ ምኒ እ ውን ኣ ይ ወ ዳ ደ ር ኩ ዋ ን ።
10 እ ቲ ካ ባ ኣ ዚ ወ ጽ እ ብ ር ሃ ን ፈ ጺ ሙ
ኣ ይ ጠፍ እ ን እ ዩ እ ሞ፡ ል ዕ ሊ ጥዕ ና ን
ጽ ባ ቐ ን ኣ ፍ ቂ ረ ያ ፡ ኣ ብ ክ ን ዲ ብ ር ሃ ን ድ ማ
ክ ህ ል ዋ መረ ጽ ኩ ።
11 ኵሉ ሰ ና ይ ነ ገ ር ምስ ኣ መጸ ፣ ማእ ለ ያ
ዘ ይ ብ ሉ ሃ ብ ቲ ድ ማ ኣ ብ ኢ ዳ መጸ ።
12 ጥበ ብ ብ ቕ ድ ሚኦ ም ስ ለ እ ት ኸ ይ ድ ፡
ብ ዅላ ቶ ም ተ ሓ ጐ ስ ኩ ፡ ኣ ደ ኦ ም ምዃና ግ ና
ኣ ይ ፈ ለ ጥኩን ።
13 ብ ት ግ ሃ ት ተ ማሂ ረ ፡ ብ ል ግ ሲ እ ዛ ረ ባ ፡
ሃ ብ ታ ኣ ይ ሓ ብ እ ን እ የ ።
14 ን ሳ ን ሰ ብ ዘ ይ ት ሓ ል ፍ መዝ ገ ብ እ ያ እ ሞ፡
እ ቶ ም ዚ ጥቀ ሙ
ላ ድ ማ በ ቲ ኻ ብ ት ምህ ር ቲ
ዚ መጹ ውህ በ ት እ ና ተ መስ ገ ኑ ፡ ኣ ዕ ሩ ኽ
ኣ ምላ ኽ ይ ዀኑ ።
15 እ ቲ ና ብ ጥበ ብ ዚ መር ሕ ን ን ለ ባ ማት
ዚ መር ሕ ን ን ሱ እ ዩ እ ሞ፡ ከ ምቲ ዝ ደ ለ ኽ ዎ
ክ ዛ ረ ብ ን ነ ቲ እ ተ ዋ ህ በ ኒ ነ ገ ር ከ ም
ዚ ጠን ሶ ን ፈ ቐ ደ ለ ይ ።
16 ን ሕ ና ን ቃ ላ ት ና ን ኣ ብ ኢ ዱ ኢ ና ዘ ሎና ።
ጥበ ብ ኲሉ ፡ ፍ ል ጠት ዕ ዮ ውን ።
17 ብ ዛ ዕ ባ እ ቲ ዘ ሎ ነ ገ ር ፡ ማለ ት ዓ ለ ም
ብ ኸ መይ ከ ም እ ተ ፈ ጥረ ት ን ኣ ሰ ራ ር ሓ
ባ እ ታ ታ ት ን ክ ፈ ል ጥ፡ ር ግ ጸ ኛ ፍ ል ጠት
ሂ ቡ ኒ እ ዩ ።
18 መጀ መር ታ ን መወ ዳ እ ታ ን ማእ ከ ል
ዘ መን ን ፡ ምል ውዋ ጥ ጸ ሓ ይ ን ምል ውዋ ጥ
ዘ መን ን ።
19 ዙ ር ያ ዓ መታ ት ን ኣ ቀ ማምጣ ከ ዋ ኽ ብ ት ን ፤
20 ባ ህ ር ይ ህ ያ ዋ ን ፍ ጡራ ት ን ቁ ጥዐ ኣ ራ ዊ ት
በ ረ ኻ ን ፡ ዓ መጽ ን ፋ ሳ ት ን ምኽ ን ያ ታ ት ደ ቂ

6. ሰ ባ ት ን ፡ ብ ዙ ሕ ነ ት ተ ኽ ል ታ ት ን ጽ ቡ ቕ
ባ ህ ር ያ ት ሱ ር ን ።
21 ምስ ጢራ ዊ ወ ይ ብ ግ ሁ ድ ዘ ሎ ዅሉ ድ ማ
እ ፈ ል ጦ እ የ ።
22 እ ቲ ሰ ራ ሕ ተ ኛ ዅሉ ዝ ዀነ ት ጥበ ብ
ምሂ ራ ት ኒ ፣ ኣ ብ ኣ ኣ እ ምሮ ኣ ዊ መን ፈ ስ
ቅ ዱ ስ ፣ ሓ ደ በ ይ ኑ ፣ ብ ዙ ሕ ፣ ብ ል ሓ ት ፣
ህ ያ ው፣ ን ጹ ህ ፣ ዘ ይ ር ከ ስ ፣ ን ጹ ር ፣
ን ጉ ድ ኣ ት ዘ ይ ግ ዛ እ ፣ ነ ቲ ሰ ና ይ ነ ገ ር
ዘ ፍ ቅ ር እ ዩ ። ቅ ል ጡፍ ፡ ክ ፍ ቀ ድ
ዘ ይ ክ እ ል ፡ ጽ ቡ ቕ ን ምግ ባ ር ድ ሉ ው፡ .
23 ን ሰ ብ ሕ ያ ዋ ይ ፡ ጽ ኑ ዕ ፡ ር ግ ጸ ኛ ፡ ካ ብ
ሓ ል ዮ ት ነ ጻ ፡ ኵሉ ሓ ይ ሊ ዘ ለ ዎ ፡ ን ዅሉ
ዚ ቈ ጻ ጸ ር ፡ ብ ዅሉ ኣ እ ምሮ ፡ ን ጹ ህ ን ኣ ዝ ዩ
ረ ቂ ቕ ን መና ፍ ስ ቲ ዚ ሓ ል ፍ ።
24 ጥበ ብ ካ ብ ኵሉ ምን ቅ ስ ቓ ስ ት በ ል ጽ እ ያ
እ ሞ፡ ብ ምኽ ን ያ ት ን ጽ ህ ና ኣ ን ዅሉ
ት ሓ ል ፍ ን ት ሓ ል ፍ ን እ ያ ።
25 ን ሳ ት ን ፋ ስ ሓ ይ ሊ ኣ ምላ ኽ ን ካ ብ ክ ብ ሪ
እ ቲ ዅሉ ዚ ኽ እ ል ን ጹ ህ ጽ ል ዋ ን እ ያ እ ሞ፡
ስ ለ ዚ ር ኹስ ነ ገ ር ኣ ብ ኣ ኪ ወ ድ ቕ
ኣ ይ ክ እ ል ን እ ዩ ።
26 ን ሳ ብ ር ሃ ን ዘ ለ ኣ ለ ማዊ ብ ር ሃ ን ፡
ር ስ ሓ ት ዘ ይ ብ ሉ መስ ት ያ ት ሓ ይ ሊ ኣ ምላ ኽ ን
ምስ ሊ ሕ ያ ውነ ቱ ን እ ያ ።
27 ሓ ን ቲ ጥራ ይ ብ ምዃና ፡ ን ዅሉ ክ ት ገ ብ ር
ት ኽ እ ል እ ያ ፡ ኣ ብ ገ ዛ እ ር እ ሳ ጸ ኒ ዓ ድ ማ
ን ዅሉ ሓ ድ ሽ ት ገ ብ ር ፡ ኣ ብ ኵሉ ዘ መና ት ድ ማ
ና ብ ቅ ዱ ሳ ን ነ ፍ ሳ ት ብ ምእ ታ ው፡ ኣ ዕ ሩ ኽ
ኣ ምላ ኽ ን ነ ብ ያ ት ን ት ገ ብ ሮ ም።
28 ኣ ምላ ኽ ብ ዘ ይ ካ ነ ቲ ብ ጥበ ብ ዚ ነ ብ ር
ካ ል እ የ ፍ ቅ ር ።
29 ካ ብ ጸ ሓ ይ ን ል ዕ ሊ ዅሉ መስ ር ዕ
ከ ዋ ኽ ብ ት ን ጽ ብ ቕ ቲ እ ያ እ ሞ፡ ምስ ብ ር ሃ ን
ተ ነ ጻ ጺ ራ ኣ ብ ቅ ድ ሚኣ ት ር ከ ብ ።
30 ብ ድ ሕ ሪ እ ዚ ለ ይ ቲ ት መጽ እ እ ያ እ ሞ፡
ኽ ፉ እ ግ ና ን ጥበ ብ ኣ ይ ኪ ስ ዕ ሮ ን እ ዩ ።
ምዕ ራ ፍ 8
1 ጥበ ብ ካ ብ ሓ ደ ጫፍ ና ብ ጫፍ ብ ሓ ይ ሊ
ት በ ጽ ሕ ፡ ን ዅሉ ድ ማ ብ ጥዑ ም ት ሰ ር ዖ ።
2 ኣ ፍ ቂ ረ ያ ፡ ካ ብ ን እ ስ ነ ተ ይ ኣ ት ሒዘ ድ ማ
ደ ለ ኹዋ ፡ መጻ ምድ ተ ይ ክ ገ ብ ራ ድ ማ
ሃ ረ ር ኩ ፡ ኣ ፍ ቃ ሪ ጽ ባ ቐ ኣ ድ ማ እ የ ነ ይ ረ ።
3 ምስ ኣ ምላ ኽ ስ ለ እ ት ላ ለ ፡ ን ውር ዝ ነ ታ
ተ ዕ ብ ዮ ፡ እ ወ ፡ ጐ ይ ታ ዅሉ ባ ዕ ሉ ኣ ፍ ቀ ራ ።
4 ምስ ጢራ ት ፍ ል ጠት ኣ ምላ ኽ ት ፈ ል ጥ እ ያ
እ ሞ፡ ተ ፍ ቅ ሪ ግ ብ ሩ እ ያ ።
5 ኣ ብ ዛ ህ ይ ወ ት እ ዚ ኣ ሃ ብ ቲ ዚ ብ ሃ ግ ር ስ ቲ
እ ን ተ ዀይ ኑ ፤ ካ ብ ጥበ ብ ዝ ሃ ብ ተ መ ን ዅሉ
ዚ ገ ብ ር እ ን ታ ይ እ ዩ ፧
6 ጥን ቃ ቐ እ ን ተ ሰ ሪ ሑ ድ ማ፤ ካ ብ ኵሎም
ካ ብ ኣ ን ላ ዕ ሊ ተ ን ኮ ለ ኛ ሰ ራ ሕ ተ ኛ መን
ኣ ሎ፧
7 ሰ ብ ኣ ይ ጽ ድ ቂ እ ን ተ ፈ ት ዩ ድ ማ ጻ ዕ ራ
ጽ ቡ ቕ ባ ህ ር ይ እ ዩ ፡ ን ሳ ምግ ታ እ ን
ብ ል ቦ ና ን ፍ ት ሕ ን ጽ ን ዓ ት ን እ ያ
እ ት ምህ ር ፡ እ ዚ ኸ ኣ ከ ምቲ ሰ ብ ኣ ብ
ህ ይ ወ ቶ ም ካ ብ ዚ ን ላ ዕ ሊ ዚ ጠቅ ም ነ ገ ር
ኪ ህ ል ዎ ም ዘ ይ ክ እ ል እ ዩ ።
8 ወ ዲ ተ ባ ዕ ታ ይ ብ ዙ ሕ ተ መክ ሮ እ ን ተ
ደ ለ የ ፡ ና ይ ጥን ቲ ነ ገ ር ት ፈ ል ጥ፡ ነ ቲ
ዚ መጽ እ ድ ማ ብ ት ኽ ክ ል ት ግ ምቶ ፡ ብ ል ሓ ት
ዘ ረ ባ ት ፈ ል ጥ፡ ጸ ላ ም ሓ ረ ጋ ት ክ ት ገ ል ጽ
ት ኽ እ ል እ ያ ፡ ት እ ምር ት ን ተ ኣ ምራ ት ን ፡
ፍ ጻ መታ ት ወ ቕ ት ን ዘ መን ን ኣ ቐ ዲ ማ ት ር ኢ ።
9 ስ ለ ዚ ፡ ኣ ማኻ ሪ ት ሰ ና ይ ነ ገ ር ፡
ብ ጭን ቀ ት ን ሓ ዘ ን ን መጸ ና ን ዒ ት ከ ም
እ ት ኸ ውን እ ና ፈ ለ ጥኩ፡ ምሳ ይ ክ ት ነ ብ ር
ክ ወ ስ ዳ ሓ ሰ ብ ኩ ።
10 ን እ ሽ ተ ይ እ ኳ እ ን ተ ዀን ኩ፡ ምእ ን ታ ኣ
ኣ ብ ማእ ከ ል ብ ዙ ሓ ት ክ ብ ሪ ፡ ኣ ብ ቅ ድ ሚ
ሽ ማግ ለ ታ ት ከ ኣ ክ ብ ሪ ክ ረ ክ ብ እ የ ።
11 ኣ ብ ፍ ር ዲ ቕ ል ጡፍ ት ዕ ቢ ት ክ ረ ክ ብ እ የ ፡
ኣ ብ ቅ ድ ሚዓ በ ይ ቲ ሰ ባ ት ከ ኣ ክ ድ ነ ቕ እ የ ።
12 መል ሓ ሰ ይ ምስ ሓ ዝ ኩ፡ ዕ ረ ፍ ተ ይ
ይ ጽ በ ዩ ኒ ፡ ክ ዛ ረ ብ ከ ለ ኹ ድ ማ ጽ ቡ ቕ እ ዝ ኒ
ይ ሰ ምዑ ኒ ፡ ብ ዙ ሕ እ ን ተ ተ ዛ ረ ብ ኩ ፡
ኣ እ ዳ ዎ ም ኣ ብ ኣ ፎ ም የ ን ብ ሩ ።
13 ብ እ ኣ ኣ ቢ ለ ድ ማ ዘ ይ መውት ክ ረ ክ ብ እ የ ፣
ነ ቶ ም ብ ድ ሕ ረ ይ ዚ መጹ ድ ማ ና ይ ዘ ለ ኣ ለ ም
መዘ ከ ር ታ ክ ሓ ድ ገ ሎም እ የ ።
14 ኣ ነ ን ህ ዝ ቢ ክ ሰ ር ዖ ም እ የ ፡ ኣ ህ ዛ ብ ድ ማ
ኣ ብ ት ሕ ቲ ይ ኪ ግ ዝ ኡ እ ዮ ም።
15 ዘ ስ ካ ሕ ክ ሑ ጃ ን ዳ ታ ት ብ ዛ ዕ ባ ይ ምስ
ሰ ምዑ ፡ ኪ ፈ ር ሁ እ ዮ ም። ኣ ብ ማእ ከ ል
ብ ዙ ሓ ት ጽ ቡ ቕ ፡ ኣ ብ ውግ እ ድ ማ ጅ ግ ና
ክ ረ ክ ብ እ የ ።
16 ና ብ ቤ ተ ይ ምስ ኣ ተ ኹ፡ ምስ ኣ ክ ዓ ር ፍ
እ የ ፡ ባ ህ ር ያ ታ ምረ ት የ ብ ሉ ን ። ምስ ኣ
ምን ባ ር ድ ማ ሓ ጐ ስ ን ሓ ጐ ስ ን እ ምበ ር ፡
ሓ ዘ ን የ ብ ሉ ን ።
17 ነ ዚ ነ ገ ር እ ዚ ኣ ብ ገ ዛ እ ር እ ሰ ይ ምስ
ሓ ሰ ብ ኩ ን ኣ ብ ል በ ይ ምስ ኣ ስ ተ ን ተ ኩን ፡
ምስ ጥበ ብ ምሕ ዝ ነ ት ከ መይ ዘ ይ መውት ምዃኑ
እ ዩ ።
18 ዕ ር ክ ነ ታ ምር ካ ባ ድ ማ ዓ ብ ዪ ባ ህ ታ እ ዩ ።
ኣ ብ ግ ብ ሪ ኣ እ ዳ ዋ ድ ማ ደ ረ ት ኣ ል ቦ ሃ ብ ቲ
ኣ ሎ፤ ምስ ኣ ኣ ብ ዝ ግ በ ር ዋ ዕ ላ ድ ማ
ጥን ቃ ቐ ፤ ምስ ኣ ኣ ብ ምዝ ር ራ ብ ድ ማ ጽ ቡ ቕ
ጸ ብ ጻ ብ ፤ ከ መይ ጌ ረ ና ባ ይ ከ ም ዝ ወ ስ ዳ
ክ ደ ሊ ከ ድ ኩ።
19 ኣ ነ ዋ ዛ ቈ ል ዓ እ የ ነ ይ ረ ፣ ሰ ና ይ
መን ፈ ስ ውን ነ ይ ሩ ኒ ።
20 ኣ ብ ክ ን ዳ ኡ ስ ፡ ሕ ያ ዋ ይ ስ ለ ዝ ዀን ኩ ፡
ብ ዘ ይ ር ኽ ሰ ት ና ብ ስ ጋ ኣ ት የ ።
21 ግ ና ኸ ፡ ኣ ምላ ኽ እ ን ተ ዘ ይ ሃ በ ኒ ፡
ብ ኻ ል እ መገ ዲ ኽ ረ ኽ ባ ከ ም ዘ ይ ክ እ ል ምስ
ተ ረ ዳ እ ኩ ። ን ሱ ድ ማ ና ይ መን ህ ያ ብ ምዃና
ን ምፍ ላ ጥ እ ውን ና ይ ጥበ ብ ነ ጥቢ እ ዩ
ነ ይ ሩ ፤ ና ብ እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ለ መን ኩ ፡
ለ መን ክ ዎ ፡ ብ ምሉ እ ል በ ይ ድ ማ በ ል ኩ።
ምዕ ራ ፍ 9
1 ኦ ኣ ምላ ኽ ኣ ቦ ታ ተ ይ ን እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር
ምሕ ረ ት ን ፡ ን ዅሉ ብ ቓ ል ካ ዝ ፈ ጠር ካ ።

7. 2 ን ሰ ብ ከ ኣ ኣ ብ ል ዕ ሊ እ ቶ ም ዝ ፈ ጠር ካ ዮ ም
ፍ ጥረ ታ ት ኪ ገ ዝ እ ብ ጥበ ብ ካ ሼ ር ካ ዮ ።
3 ን ዓ ለ ም ድ ማ ከ ም ቅ ን ዕ ና ን ጽ ድ ቅ ን
ኣ ሰ ና ድ ዋ ፡ ብ ቕ ኑ ዕ ል ቢ ድ ማ ፍ ር ዲ ሃ ባ ።
4 ኣ ብ ጥቓ ዝ ፋ ን ካ እ ት ቕ መጥ ጥበ ብ ሃ በ ኒ ።
ካ ብ ማእ ከ ል ደ ቅ ኻ ውን ኣ ይ ት ነ ጽ ገ ኒ ።
5 ኣ ነ ባ ር ያ ኻ ን ወ ዲ ባ ር ያ ኻ ን ድ ኹምን
ሓ ጺ ር ግ ዜ ን ን ፍ ር ድ ን ሕ ግ ን ን ምር ዳ እ
ኣ ዝ የ ን እ ሽ ቶ እ የ ።
6 ሓ ደ ሰ ብ ኣ ብ መን ጎ ደ ቂ ሰ ብ ክ ን ድ ዚ ፍ ጹ ም
እ ኳ እ ን ተ ዘ ይ ኰነ ፡ ጥበ ብ ካ ምስ ኡ እ ን ተ
ዘ ይ ኰነ ግ ና ፡ ን ሱ ዋ ላ ሓ ን ቲ ኣ ይ ኪ ቕ በ ል ን
እ ዩ ።
7 ን ጉ ስ ህ ዝ ብ ኻ ን ፈ ራ ዲ ኣ ወ ዳ ት ካ ን
ኣ ዋ ል ድ ካ ን ክ ኸ ውን መሪ ጽ ካ ኒ ።
8 ኣ ብ ቅ ዱ ስ ከ ረ ን ካ ቤ ተ መቕ ደ ስ ፡ ኣ ብ ታ
እ ት ነ ብ ረ ላ ከ ተ ማ ድ ማ መሰ ውኢ ክ ሃ ን ጽ
ኣ ዚ ዝ ካ ኒ ፣ እ ዚ ኸ ኣ ነ ቲ ኻ ብ መጀ መር ታ
ዘ ዳ ለ ኻ ዮ ቅ ዱ ስ ማሕ ደ ር ዚ መስ ል እ ዩ ።
9 ጥበ ብ ድ ማ ምሳ ኻ ነ በ ረ ት ፣ ን ሳ
ግ ብ ር ታ ት ካ እ ት ፈ ል ጥን ን ዓ ለ ም ክ ት ፈ ጥራ
ከ ለ ኻ ን ዝ ነ በ ረ ት ፣ ኣ ብ ቅ ድ ሜኻ ቅ ቡ ል ን
ኣ ብ ት እ ዛ ዛ ት ካ ቅ ኑ ዕ ን ዝ ፈ ለ ጠት ።
10 ኣ ታ ዘ ሐ ጉ ሰ ካ ምእ ን ቲ ኽ ፈ ል ጥ፡ ኣ ብ ኡ
ኸ ላ ምሳ ይ ክ ት ጽ ዕ ር ፡ ካ ብ ቅ ዱ ሳ ን
ሰ ማያ ት ካ ን ካ ብ ዝ ፋ ን ክ ብ ር ኻ ን ስ ደ ዳ ።
11 ን ሳ ን ዅሉ ት ፈ ል ጥን ት ር ድ ኦ ን እ ያ እ ሞ፡
ብ ግ ብ ራ ተ ይ ብ ጥን ቃ ቐ ክ ት መር ሓ ኒ ፡ ኣ ብ
ሓ ይ ላ ውን ክ ት ዕ ቅ በ ኒ እ ያ ።
12 ግ ብ ር ታ ተ ይ ቅ ቡ ል ኪ ኸ ውን እ ዩ ፡ ሽ ዑ
ን ህ ዝ ብ ኻ ብ ጽ ድ ቂ ክ ፈ ር ድ ፡ ኣ ብ መን በ ር
ኣ ቦ ይ ውን ክ ቕ መጥ ክ በ ቅ ዕ እ የ ።
13 ን ምኽ ሪ ኣ ምላ ኽ ኪ ፈ ል ጥ ዚ ኽ እ ል እ ን ታ ይ
ሰ ብ እ ዩ ፧ ወ ይ ስ ፍ ቓ ድ እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር
እ ን ታ ይ ምዃኑ መን ክ ሓ ስ ብ ይ ኽ እ ል ?
14 ሓ ሳ ብ መዋ ቲ ሰ ብ ሕ ሱ ር እ ዩ ፣
ተ ን ኮ ላ ት ና ውን ር ግ ጸ ኛ ኣ ይ ኰነ ን ።
15 እ ቲ ዚ በ ላ ሾ ስ ጋ ን ነ ፍ ሲ ይ ጸ ቕ ጦ፡ እ ቲ
ምድ ራ ዊ ድ ን ኳ ን ድ ማ ነ ቲ ኣ ብ ብ ዙ ሕ ነ ገ ራ ት
ዚ ሓ ስ ብ ኣ እ ምሮ ይ ኸ ብ ዶ እ ዩ ።
16 ኣ ብ ምድ ሪ ን ዘ ሎ ነ ገ ር ብ ግ ቡ እ
ኣ ይ ን ግ ምቶ ን ኢ ና ፡ ነ ቲ ኣ ብ ቅ ድ ሜና ዘ ሎ
ነ ገ ር ውን ብ ጻ ዕ ሪ ን ረ ኽ ቦ ፡ ነ ቲ ኣ ብ ሰ ማይ
ዘ ሎ ግ ን እ ቲ ዝ ፈ ተ ሸ ?
17 ጥበ ብ እ ን ተ ዘ ይ ሃ ብ ካ ፡ መን ፈ ስ
ቅ ዱ ስ ካ ውን ካ ብ ላ ዕ ሊ እ ን ተ ዘ ይ ሰ ደ ድ ካ ፡
መን ይ ፈ ል ጥ ምኽ ር ኻ ፧
18 መገ ድ ታ ት እ ቶ ም ኣ ብ ምድ ሪ ዚ ነ ብ ሩ ኸ ኣ
ከ ምኡ ተ ኣ ዲ ሱ ፡ ሰ ብ ውን ባ ህ ዘ ብ ል ካ
ተ ማሂ ሮ ም፡ ብ ጥበ ብ ከ ኣ ድ ሒኖ ም።
ምዕ ራ ፍ 10
1 ነ ቲ በ ይ ኑ እ ተ ፈ ጥረ ቀ ዳ ማይ እ ተ ቘ መ ኣ ቦ
ዓ ለ ም ዓ ቂ ባ ቶ ፡ ካ ብ ውድ ቀ ቱ ድ ማ
ኣ ውጽ ኣ ቶ ።
2 ን ዅሉ ኪ ገ ዝ እ ከ ኣ ስ ል ጣን ሃ ቦ ።
3 እ ቲ ዓ መጽ ብ ቝጥዓ ካ ብ ኣ ምስ ከ ደ ግ ና ፡
በ ቲ ን ሓ ዉ ዝ ቐ ተ ሎ ቍጥዓ እ ውን ጠፍ አ ።
4 ብ ምኽ ን ያ ት እ ዚ ምድ ሪ ብ ማይ ኣ ይ ሂ ምስ
ጠሓ ለ ት ፡ ጥበ ብ ከ ም ብ ሓ ድ ሽ ዓ ቂ ባ ታ ፡
ን መገ ዲ ጻ ድ ቃ ን ድ ማ ኣ ብ ን እ ሽ ቶ ዋ ጋ ዘ ለ ዎ
ዕ ን ጨይ ቲ ኣ መሓ ዘ ቶ ።
5 ብ ዘ ይ ካ ዚ ፡ ኣ ህ ዛ ብ በ ቲ እ ኩይ ውዲ ቶ ም
ተ ደ ና ጊ ሮ ም፡ ነ ቲ ጻ ድ ቕ ረ ኺባ ቶ ፡ ኣ ብ
ቅ ድ ሚኣ ምላ ኽ ድ ማ ብ ዘ ይ መን ቅ ብ ዓ ቀ በ ቶ ፡
ኣ ን ጻ ር እ ቲ ን ወ ዱ ዝ ነ በ ሮ ር ህ ራ ሄ ድ ማ
ኣ ጽ ኒ ዓ ቶ ።
6 እ ቶ ም ፍ ር ሃ ት ኣ ምላ ኽ ምስ ጠፍ ኡ ፡ ነ ቲ
ካ ብ ቲ ኣ ብ ል ዕ ሊ እ ተ ን ሓ ሙ
ሽ ተ ከ ተ ማታ ት
ዝ ወ ደ ቐ ሓ ዊ ዝ ሃ ደ መ ጻ ድ ቕ ሰ ብ ኣ ይ
ኣ ድ ሒና ቶ ።
7 ክ ሳ ዕ ሎሚእ ቲ ት ኪ ዘ ት ክ ኽ ምድ ረ በ ዳ
ምስ ክ ር እ ዩ ፣ ዘ ይ በ ስ ል ፍ ረ ዚ ፈ ር ዩ
ተ ኽ ል ታ ት ፣ ደ ው ዝ በ ለ ዓ ን ዲ ጨው ድ ማ
ሓ ወ ል ቲ ዘ ይ ኣ ማኒ ት ነ ፍ ሲ እ ዩ ።
8 ብ ዛ ዕ ባ ጥበ ብ ዘ ይ ኰነ ስ ፡ ነ ቲ ሰ ና ይ
ነ ገ ር ስ ለ ዘ ይ ፈ ለ ጡ፡ እ ዚ ጥራ ይ
ኣ ይ ኰነ ን ። ግ ና ኸ ን ዓ ለ ም መዘ ከ ር ታ
ዕ ሽ ነ ቶ ም ገ ዲ ፎ ምሎም፡ በ ቲ ዘ በ ደ ሉ ሉ
ነ ገ ር ክ ሳ ዕ ክ ሕ ብ ኡ ኣ ይ ከ ኣ ሉ ን ።
9 ጥበ ብ ግ ና ነ ቶ ም ዚ ቕ በ ል ዋ ኻ ብ ስ ቓ ይ
ኣ ድ ሒና ቶ ም።
10 እ ቲ ጻ ድ ቕ ካ ብ ቍጥዓ ሓ ዉ ምስ ሃ ደ መ፡
ኣ ብ ቅ ኑ ዓ ት መገ ድ ታ ት መሪ ሓ ቶ ፡ መን ግ ስ ቲ
ኣ ምላ ኽ ኣ ር ኣ የ ቶ ፡ ብ ዛ ዕ ባ ቅ ዱ ሳ ት
ነ ገ ራ ት ድ ማ ፈ ለ ጠቶ ፡ ኣ ብ መገ ሻ ታ ቱ
ሃ ብ ታ ም ገ በ ረ ቶ ፡ ፍ ረ ጻ ዕ ሩ ድ ማ
ኣ ዕ በ የ ቶ ።
11 ብ ስ ስ ዐ እ ቶ ም ዝ ጨቍዎ ዝ ነ በ ሩ ኣ ብ ጎ ድ ኑ
ደ ው ኢ ላ ሃ ብ ታ ም ገ በ ረ ቶ ።
12 ካ ብ ጸ ላ እ ቱ ተ ኸ ላ ኸ ለ ቶ ፡ ካ ብ ቶ ም
ተ ጸ ጊ ዖ ም ድ ማ ሓ ለ ወ ቶ ፡ ብ ብ ር ቱ ዕ ውግ እ
ድ ማ ዓ ወ ት ሃ በ ቶ ። ሰ ና ይ ካ ብ ኩሉ ከ ም
ዝ ሓ የ ለ ምእ ን ቲ ክ ፈ ል ጥ።
13 ጻ ድ ቕ ምስ ተ ሸ ጠ፡ ካ ብ ሓ ጢኣ ት ኣ ድ ሒና
እ ምበ ር ፡ ኣ ይ ሓ ደ ጎ ቶ ን ፡ ምስ ኡ ና ብ
ጉ ድ ጓ ድ ወ ረ ደ ት ።
14 በ ት ሪ መን ግ ስ ት ን ኣ ብ ል ዕ ሊ እ ቶ ም
ዝ ጨቆ ኑ ዎ ስ ል ጣን ን ክ ሳ ዕ እ ተ ምጽ ኣ ሉ ፡
ኣ ብ ማእ ሰ ር ቲ ኣ ይ ገ ደ ፈ ቶ ን ፡ ነ ቶ ም
ዝ ኸ ሰ ስ ዎ ግ ና ሓ ሰ ውቲ ምዃኖ ም ኣ ር ኣ የ ቶ ፡
ን ዘ ለ ኣ ለ ም ከ ኣ ክ ብ ሪ ሃ በ ቶ ።
15 ን ሳ ነ ቲ ጻ ድ ቕ ህ ዝ ብ ን መን ቅ ብ ዘ ይ ብ ሉ
ዘ ር እ ን ካ ብ ቲ ዝ ጨፍ ለ ቖ ም ህ ዝ ቢ
ኣ ድ ሒና ቶ ም።
16 ና ብ ነ ፍ ሲ ባ ር ያ እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ኣ ት ያ ፡
ብ ተ ኣ ምራ ት ን ብ ት እ ምር ት ን ን ዜ ስ ካ ሕ ክ ሑ
ነ ገ ስ ታ ት ተ ቓ ወ መቶ ም።
17 ን ጻ ድ ቃ ን ዓ ስ ቢ ጻ ዕ ሮ ም ይ ህ ቦ ም፡
ብ ዘ ደ ን ቕ መገ ዲ ይ መር ሖ ም፡ ብ መዓ ል ቲ
መሸ ፈ ኒ ፡ ብ ለ ይ ቲ ድ ማ ብ ር ሃ ን ከ ዋ ኽ ብ ቲ
ነ በ ረ ።
18 ብ ባ ሕ ሪ ቀ ይ ሕ ኣ ቢ ል ዎ ም፡ ብ ብ ዙ ሕ ማይ
ድ ማ መሪ ሕ ዎ ም።
19 ን ሳ ግ ና ን ጸ ላ እ ቶ ም ኣ ጥሒላ ካ ብ ታ ሕ ቲ
መዓ ሙ
ቕ ን ላ ዕ ሊ ደ ር በ የ ቶ ም።
20 ስ ለ ዚ ጻ ድ ቃ ን ነ ቶ ም ፍ ር ሃ ት ኣ ምላ ኽ
ዘ ይ ብ ሎም ኣ ዘ ሚቶ ም፡ ዎ እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ፡

8. ን ቕ ዱ ስ ስ ምካ ኣ መስ ገ ኑ ፡ ነ ታ
ምእ ን ታ ታ ቶ ም እ ተ ቓ ለ ሰ ት ኢ ድ ካ ድ ማ
ብ ሓ ን ቲ ል ቢ ኣ ዕ በ ዩ ።
21 ጥበ ብ ን ኣ ፍ ዓ ባ ሳ ት ከ ፊ ታ ቶ ም፡ ል ሳ ን
እ ቶ ም ኪ ዛ ረ ቡ ዘ ይ ክ እ ሉ ድ ማ ል ቦ ና
ገ ይ ራ ቶ ም።
ምዕ ራ ፍ 11
1 ኣ ብ ኢ ድ እ ቲ ቅ ዱ ስ ነ ብ ዪ ድ ማ ግ ብ ሮ ም
ሰ ሰ ነ ቶ ም።
2 በ ቲ ሰ ብ ዘ ይ ነ ብ ረ ሉ በ ረ ኻ ኸ ዱ ፡ መገ ዲ
ኣ ብ ዘ ይ ብ ሉ ቦ ታ ታ ት ከ ኣ ድ ን ኳ ን ኣ ን በ ሩ ።
3 ኣ ን ጻ ር ጸ ላ እ ቶ ም ደ ው በ ሉ ።
4 ምስ ጸ ምኡ ፡ ጸ ዊ ዖ ምኻ ፡ ካ ብ ቲ ጽ ምዲ
ከ ውሒ ድ ማ ማይ ተ ዋ ህ ቦ ም፡ ጽ ምኦ ም ድ ማ
ካ ብ ቲ ተ ሪ ር እ ምኒ ጠፍ አ ።
5 ጸ ላ እ ቶ ም ብ እ ን ታ ይ ከ ም እ ተ ቐ ጽ ዑ ፡ ብ እ ኡ
ድ ማ ብ እ ኡ ተ ጠቂ ሞም እ ዮ ም።
6 ኣ ብ ክ ን ዲ እ ቲ ብ ር ኹስ ደ ም እ ተ ሸ ገ ረ
ን ዘ ለ ኣ ለ ም ዚ ውሕ ዝ ር ባ ፡ .
7 ነ ቲ ዕ ሸ ላ ት ብ እ ኡ እ ተ ቐ ት ሉ ሉ ት እ ዛ ዝ
ግ ሁ ድ መግ ና ሕ ቲ ፡ ብ ዘ ይ ተ ስ ፋ ኦ ም ብ ዙ ሕ
ማይ ሂ ብ ካ ዮ ም።
8 ሽ ዑ ን ጸ ላ እ ቶ ም ከ መይ ከ ም ዝ ቐ ጽ ዕ ካ ዮ ም
በ ቲ ጽ ምኢ እ ዚ ኣ ፍ ለ ጥ።
9 ብ ምሕ ረ ት ኪ ቕ ጽ ዑ እ ኳ እ ን ተ ዀኑ ፡
ፍ ር ሃ ት ምስ ተ ቐ በ ሉ ፡ ፍ ር ሃ ት ኣ ምላ ኽ
ብ ቝጥዓ ከ ም ዚ ፍ ረ ዱ ን ከ ም ዚ ሳ ቐ ዩ ን ፡ ካ ብ
ጻ ድ ቃ ን ብ ኻ ል እ መገ ዲ ከ ም ዝ ጸ ምኡ ን
ይ ፈ ል ጡነ በ ሩ ።
10 ነ ዚ ኣ ቶ ም ከ ም ኣ ቦ መዓ ድ ካ ዮ ምን
ፈ ቲ ን ካ ዮ ምን ኢ ኻ ፡ ነ ቲ ሓ ደ ግ ና ከ ም
ብ ር ቱ ዕ ን ጉ ስ ፈ ሪ ድ ካ ዮ ን ቀ ጺ ዕ ካ ዮ ን ።
11 የ ለ ዉን ይ ሃ ል ዉ፡ ብ ማዕ ረ ይ ጭነ ቑ
ነ በ ሩ ።
12 ዕ ጽ ፊ ሓ ዘ ን ፡ ስ ለ ዝ ኽ ሪ ሕ ሉ ፍ ነ ገ ር ድ ማ
ምሕ ን ካ ስ መጸ ሎም።
13 ብ ና ይ ገ ዛ እ ር እ ሶ ም መቕ ጻ ዕ ቲ ነ ቲ ኻ ል እ
ኪ ጠቅ ም ምስ ሰ ምዑ ፡ ገ ለ ስ ምዒ ት ጐ ይ ታ
ነ በ ሮ ም።
14 ነ ቲ ዕ ሸ ላ ት ምስ ተ ደ ር በ የ ነ ዊ ሕ ምስ
ተ ደ ር በ የ ብ ን ዕ ቀ ት ኣ ኽ ቢ ሮ ምዎ እ ዮ ም፣
ኣ ብ መወ ዳ እ ታ እ ቲ ዘ ጋ ጠመ ምስ ረ ኣ ዩ
ኣ ድ ነ ቕ ዎ ።
15 ግ ና ኸ በ ቲ ተ ታ ሊ ሎም ን ባ ዶ ተ መን ን
ር ኹሳ ት ኣ ራ ዊ ት ን ዝ ሰ ገ ዱ ሉ ዕ ሽ ነ ት
ተ ን ኮ ል ክ ፍ ኣ ቶ ም፡ ሕ ነ ን ምፍ ዳ ይ ብ ዙ ሓ ት
ዘ ይ ምኽ ን ያ ታ ዊ ኣ ራ ዊ ት ሰ ዲ ድ ካ ሎም።
16 ሰ ብ ብ እ ኡ ሓ ጢኣ ት ከ ም ዝ ገ ብ ር ፡ ብ እ ኡ
ከ ም ዚ ቕ ጻ ዕ ምእ ን ቲ ኺፈ ል ጡ።
17 እ ታ ን ዓ ለ ም ን ጥረ ነ ገ ር ብ ዘ ይ ቅ ር ጺ
ዝ ገ በ ረ ት ዅሉ እ ት ኽ እ ል ኢ ድ ካ ፡ ኣ ብ
መን ጎ ኦ ም ብ ዙ ሓ ት ድ ብ ታ ት ወ ይ ጨካ ን
ኣ ና ብ ስ ክ ት ሰ ድ ድ ኣ ይ ደ ለ የ ት ን ።
18 ወ ይ ስ ዘ ይ ፍ ለ ጡኣ ራ ዊ ት በ ረ ኻ ፡ ቍጥዓ
ዝ መል ኡ ፡ ሓ ድ ሽ ዝ ተ ፈ ጥሩ ፡ ወ ይ ሓ ዊ
ተ ን ፋ ስ ወ ይ ረ ሳ ሕ ጨና ፋ ሕ ዝ በ ለ ት ኪ
ዘ ስ ተ ን ፍ ሱ ፡ ወ ይ ካ ብ ኣ ዒ ን ቶ ም
ዘ ስ ካ ሕ ክ ሕ ብ ል ጭታ ዘ ውጽ ኡ ።
19 እ ቲ ጕ ድ ኣ ት ብ ሓ ን ሳ ብ ጥራ ይ ዘ ይ ኰነ ስ ፡
እ ቲ ዜ ስ ካ ሕ ክ ሕ ት ር ኢ ት እ ውን ፈ ጺ ሙ
ኼጥፍ ኦ ም ይ ኽ እ ል እ ዩ ።
20 እ ወ ፡ ብ ዘ ይ እ ዚ ኦ ም ከ ኣ ብ ሓ ደ ፍ ን ጀ ራ
ወ ዲ ቖ ም፡ ብ ሕ ነ ምፍ ዳ ይ ይ ስ ደ ዱ ፡
ብ ት ን ፋ ስ ሓ ይ ል ኻ ድ ማ ፋ ሕ ኢ ሎም
ምተ በ ተ ኑ ፡ ን ስ ኻ ግ ና ን ዅሉ ብ መጠን ን
ብ ቝጽ ር ን ብ ሚዛ ን ን ኣ ሰ ሪ ዕ ካ ዮ ኣ ለ ኻ ።
21 ኣ ብ ዝ ደ ለ ኻ ዮ ዅሉ ጊ ዜ ዓ ብ ዪ ሓ ይ ል ኻ
ኽ ት ር ኢ ት ኽ እ ል ኢ ኻ ። ን ሓ ይ ሊ ቅ ል ጽ ምካ ኸ
መን ይ ጻ ወ ሮ ፧
22 ብ ዘ ላ ዓ ለ ም ኣ ብ ቅ ድ ሜኻ ከ ም ን እ ሽ ቶ
እ ኽ ሊ ሚዛ ን ፡ እ ወ ፡ ከ ም ነ ጠብ ጣብ ጠሊ
ን ግ ሆ ኣ ብ ምድ ሪ ት ወ ድ ቕ ።
23 ን ስ ኻ ግ ና ን ዅሉ ት ምሕ ር ። ኵሉ ክ ት ገ ብ ር
ት ኽ እ ል ኢ ኻ እ ሞ፡ ሓ ጢኣ ት ሰ ብ ኪ ዐ ር ዩ
እ ዮ ም እ ሞ፡ ኣ ዒ ን ኻ ት ጥምት ኢ ኻ ።
24 ነ ቲ ዘ ሎ ዅሉ ት ፈ ት ዎ ኢ ኻ እ ሞ፡ ነ ቲ
ዝ ፈ ጠር ካ ዮ ነ ገ ር ውን ኣ ይ ት ጸ ል ኦ ን ኢ ኻ
እ ሞ፡ እ ን ተ ት ጸ ል ኦ ኔ ር ካ ፡ ሓ ደ እ ኳ
ኣ ይ ምፈ ጠር ካ ዮ ን ።
25 ፍ ቓ ድ ካ እ ን ተ ዘ ይ ከ ውን ሲ ፡ ከ መይ ኢ ሉ
ሓ ደ ነ ገ ር ክ ጸ ን ዕ ይ ኽ እ ል ነ ይ ሩ ፧ ወ ይ ስ
ብ ኣ ኻ እ ን ተ ዘ ይ ተ ጸ ዊ ዑ ተ ዓ ቂ ቡ ?
26 ዎ እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ፡ ኣ ፍ ቃ ሪ ነ ፍ ሳ ት ፡
ን ሳ ቶ ም ና ት ካ እ ዮ ም እ ሞ፡ ን ስ ኻ ግ ና
ን ዅሎም ት ምሕ ሮ ም።
ምዕ ራ ፍ 12
1 እ ቲ ዘ ይ ሓ ል ፍ መን ፈ ስ ካ ኣ ብ ኵሉ እ ዩ
እ ሞ።
2 ስ ለ ዚ ነ ቶ ም በ ደ ለ ኛ ታ ት ብ ውሑድ ብ ውሑድ
ት ቐ ጽ ዖ ም፡ ዎ እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ፡ ክ ፍ ኣ ቶ ም
ሓ ዲ ጎ ም ኣ ባ ኻ ምእ ን ቲ ኺኣ ምኑ ፡ ነ ቲ
እ ተ በ ደ ለ ሉ ብ ምዝ ካ ር ድ ማ ኣ ጠን ቅ ቖ ም።
3 ነ ቶ ም ኣ ረ ጋ ውያ ን ነ በ ር ቲ ቅ ድ ስ ቲ ምድ ር ካ
ብ ኢ ድ ኣ ቦ ታ ት ና ከ ተ ጥፍ ኦ ም ፍ ቓ ድ ካ እ ዩ
ነ ይ ሩ እ ሞ፡
4 ኣ ዝ ዩ ፍ ን ፉ ን ግ ብ ሪ ጥን ቆ ላ ን ክ ፉ እ
መስ ዋ እ ት ን ብ ምፍ ጻ ሙዝ ጸ ላ እ ካ ዮ ።
5 እ ቶ ም ምሕ ረ ት ዘ ይ ብ ሎም ቀ ተ ል ቲ ቈ ል ዑ ን
በ ላ ዕ ቲ ስ ጋ ሰ ብ ን በ ዓ ላ ት ደ ምን እ ውን ።
6 ምስ ካ ህ ና ቶ ም ካ ብ ማእ ከ ል ኣ ምለ ኽ ቲ
ጣኦ ት ጕ ጅ ለ ኦ ምን ምስ ቶ ም ረ ድ ኤ ት ዝ ሰ ኣ ኑ
ነ ፍ ሳ ት ብ ኢ ዶ ም ዝ ቐ ተ ሉ ወ ለ ዶ ምን ።
7 እ ታ ል ዕ ሊ ዅሉ እ ተ ኽ ብ ሮ ምድ ሪ ፡ ብ ቑ ዕ
መግ ዛ እ ቲ ደ ቂ ኣ ምላ ኽ ምእ ን ቲ ኽ ት ቅ በ ል ።
8 ግ ና ኸ ነ ቶ ም ከ ም ሰ ብ ዝ ሓ ድ ግ ካ ዮ ምን
ቀ ዳ ሞት ሰ ራ ዊ ት ካ ዝ ለ ኣ ኽ ካ ዮ ምን በ ብ ቝሩ ብ
ኬ ጥፍ ኦ ም ዝ ለ ኣ ኽ ካ ዮ ም።
9 ነ ቶ ም ፍ ር ሃ ት ኣ ምላ ኽ ኣ ብ ት ሕ ቲ ኢ ድ
ጻ ድ ቃ ን ኣ ብ ውግ እ ከ ተ እ ት ዎ ም ወ ይ
ብ ሕ ሱ ማት ኣ ራ ዊ ት ወ ይ ብ ሓ ን ቲ ረ ሳ ሕ ቃ ል
ብ ሓ ን ሳ ብ ከ ተ ጥፍ ኦ ም ኣ ይ ከ ኣ ል ካ ን ።
10 ፍ ር ድ ታ ት ካ በ ብ ቝሩ ብ እ ና ፈ ጸ ምካ ዮ ም
ግ ና ፡ ዕ ሱ ብ ወ ለ ዶ ምዃኖ ምን ኽ ፍ ኣ ት
ኣ ባ ታ ቶ ም ከ ም እ ተ ወ ል ደ ሎምን ሓ ሳ ቦ ም
ፈ ጺ ሙከ ም ዘ ይ ል ወ ጥን ከ ይ ፈ ለ ጥካ ፡ ና ይ
ን ስ ሓ ቦ ታ ሂ ብ ካ ዮ ም።

9. 11 ካ ብ መጀ መር ታ ር ጉ ም ዘ ር ኢ እ ዩ ነ ይ ሩ ።
ን ሓ ደ እ ኳ እ ን ተ ፈ ሪ ሕ ካ ፡ በ ቲ ሓ ጢኣ ት
ዝ ገ በ ሩ ሉ ነ ገ ር ይ ቕ ረ ኣ ይ ሃ ብ ካ ሎምን ።
12 እ ን ታ ይ ገ በ ር ካ ፡ ዚ ብ ል መን እ ዩ ፧ ወ ይ ስ
ን ፍ ር ድ ኻ መን ይ ቃ ወ ሞ፧ ወ ይ ስ ብ ዛ ዕ ባ
እ ቶ ም ዝ ፈ ጠር ካ ዮ ም ዝ ጠፍ ኡ ኣ ህ ዛ ብ መን
ይ ኸ ሰ ካ ፧ ወ ይ ስ በ ቶ ም ዓ መጽ ቲ ሰ ባ ት ሕ ነ
ኺፈ ዲ ኣ ን ጻ ር ካ ኪ ቐ ውም ዚ መጽ እ መን እ ዩ ፧
13 ፍ ር ድ ኻ ዘ ይ ቅ ኑ ዕ ኸ ም ዘ ይ ኰነ
እ ት ነ ግ ረ ሉ ፡ ብ ዘ ይ ካ ን ስ ኻ ን ዅሉ
ዚ ሓ ል የ ካ ኣ ምላ ኽ የ ል ቦ ን ።
14 ን ጉ ስ ይ ኹን ጃ ን ዳ ብ ዛ ዕ ባ ዝ ቀ ጻ ዕ ካ ዮ
ዘ በ ለ ገ ጹ ኺገ ጥመካ ኣ ይ ክ እ ል ን እ ዩ ።
15 እ ምብ ኣ ር ሲ ባ ዕ ል ኻ ጻ ድ ቕ ከ ም ዝ ዀን ካ ፡
ነ ቲ ኪ ቕ ጻ ዕ ዘ ይ ግ ብ ኣ ካ ምፍ ራ ድ ምስ
ሓ ይ ል ኻ ዘ ይ ሰ ማማዕ መሲ ሉ ካ ፡ ን ዅሉ
ብ ጽ ድ ቂ ት ሰ ር ዖ ።
16 ሓ ይ ል ኻ መጀ መር ታ ጽ ድ ቂ እ ዩ እ ሞ፡ ጐ ይ ታ
ዅሉ ስ ለ ዝ ኾ ን ካ ፡ ን ዅሉ ጸ ጋ ይ ገ ብ ረ ካ ።
17 ሰ ብ ምሉ እ ሓ ይ ሊ ከ ም ዘ ለ ካ ምስ
ዘ ይ ኣ መኑ ፡ ሓ ይ ል ኻ ተ ር ኢ ፡ ኣ ብ ቶ ም
ዝ ፈ ል ጥዎ ድ ማ ት ብ ዓ ቶ ም ት ገ ል ጽ ።
18 ን ስ ኻ ግ ና ሓ ይ ል ኻ መሊ ኽ ካ ፡
ብ ፍ ት ሓ ውነ ት ት ፈ ር ድ ፡ ብ ዓ ቢ ሞገ ስ ድ ማ
ት ሰ ር ዓ ና ፡ ኣ ብ ዝ ደ ለ ኻ ዮ ግ ዜ ስ ል ጣን
ክ ት ጥቀ ም ት ኽ እ ል ኢ ኻ ።
19 ግ ና ኸ ብ ኸ ምዚ ዝ ኣ መሰ ለ ግ ብ ር ታ ት
ን ህ ዝ ብ ኻ ጻ ድ ቕ መሓ ሪ ኪ ኸ ውን
ምሂ ር ካ ዮ ም፡ ን ደ ቅ ኻ ውን ብ ሓ ጢኣ ት ን ስ ሓ
ኽ ት ነ ስ ሕ ጌ ር ካ ዮ ም።
20 ን ጸ ላ እ ቲ ደ ቅ ኻ ን ን ሞት እ ተ ፈ ር ዱ ን
ብ ኸ ምዚ ዝ ኣ መሰ ለ ሓ ሳ ብ እ ን ተ
ቀ ጺ ዕ ካ ዮ ም፡ ካ ብ ኽ ፍ ኣ ት ዚ ና ገ ፉ ሉ ግ ዜ ን
ቦ ታ ን ሂ ብ ካ ዮ ም።
21 ነ ቶ ም ኣ ቦ ታ ቶ ም ዝ መሓ ል ኩ ምሎምን
ብ ሰ ና ይ መብ ጽ ዓ ዝ ኣ ተ ኹምሎምን ደ ቅ ኹም
ክ ን ደ ይ ብ ጥን ቃ ቐ ፈ ሪ ድ ኩ ምዎ ም፧
22 እ ምብ ኣ ር ሲ ፡ ክ ን ፈ ር ድ ከ ለ ና ፡ ብ ዛ ዕ ባ
ሰ ና ይ ነ ት ካ ኣ ጸ ቢ ቕ ና ክ ን ሓ ስ ብ ፡ ን ሕ ና ውን
ምስ ተ ፈ ረ ድ ና ፡ ምሕ ረ ት ክ ን ጽ በ ፡
ን ጸ ላ እ ት ና ሽ ሕ ዕ ጽ ፊ ት ገ ፍ ዖ ም።
23 እ ምብ ኣ ር ሲ ፡ ሰ ባ ት ብ ዘ የ ገ ድ ስ ን
ብ ዘ ይ ጽ ድ ቅ ን እ ኳ እ ን ተ ነ በ ሩ ፡ ብ ና ይ
ገ ዛ እ ር እ ሶ ም ጽ ያ ፍ ስ ቓ ይ ኣ ሳ ቐ ኻ ዮ ም።
24 ብ መገ ዲ ስ ሕ ተ ት ኣ ዝ ዮ ም ጠፊ ኦ ም፡ ከ ም
ኣ ማል ኽ ቲ ገ ይ ሮ ም ይ ሕ ዝ ዎ ም ነ በ ሩ ።
25 እ ምብ ኣ ር ሲ ን ዓ ኣ ቶ ም፡ ከ ም ን ቘ ል ዑ
ብ ዘ ይ ምኽ ን ያ ት ፡ ከ ተ ላ ግ ጸ ሎም ፍ ር ዲ
ሰ ዲ ድ ካ ሎም።
26 እ ቶ ም በ ቲ ን ሱ ምሳ ታ ቶ ም ዝ ለ መደ ሉ
መአ ረ ምታ ኪ ሕ ደ ሱ ዘ ይ ደ ል ዩ ግ ና ፡
ን ኣ ምላ ኽ ዚ በ ቅ ዕ ፍ ር ዲ ኺስ ምዖ ም እ ዩ ።
27 እ ን ሆ ፡ ኪ ቕ ጽ ዑ ኸ ለ ዉ፡ ማለ ት ብ ዛ ዕ ባ
እ ቶ ም ኣ ማል ኽ ቲ ዚ መስ ሎም፡ እ ን ታ ይ ከ ም
እ ተ ቐ የ ሙ
። ሕ ጂ ኣ ባ ታ ቶ ም ተ ቐ ጺ ዖ ም ምስ
ረ ኣ ዩ ፡ እ ቲ ቅ ድ ሚምፍ ላ ጦም ዝ ኸ ሓ ዱ ና ይ
ሓ ቂ ኣ ምላ ኽ ምዃኑ ኣ ሚኖ ምሉ ፡ ስ ለ ዚ ድ ማ
ጽ ን ኩር ውግ ዘ ት ኣ ብ ል ዕ ሊ ኦ ም መጸ ።
ምዕ ራ ፍ 13
1 ብ ር ግ ጽ ኵሎም ሰ ባ ት ብ ባ ህ ሪ ኦ ም ከ ን ቱ
እ ዮ ም፣ ን ኣ ምላ ኽ ዘ ይ ፈ ል ጡ፣ ካ ብ ቲ ዚ ር አ
ሰ ና ይ ነ ገ ር ከ ኣ ነ ቲ ዘ ሎ ኺፈ ል ጥዎ
ኣ ይ ከ ኣ ሉ ን ።
2 ግ ና ኸ ፡ ሓ ዊ ፡ ወ ይ ን ፋ ስ ፡ ወ ይ ቅ ል ጡፍ
ኣ የ ር ፡ ወ ይ ዓ ን ኬ ል ከ ዋ ኽ ብ ቲ ፡ ወ ይ ዓ መጽ
ማይ ፡ ወ ይ መብ ራ ህ ቲ ሰ ማይ ፡ ን ዓ ለ ም
ዚ ገ ዝ ኡ ኣ ማል ኽ ቲ ዀይ ኖ ም ይ ቑ ጸ ሩ ።
3 ብ ጽ ባ ቐ ኦ ም ተ ሓ ጒ ሶ ም ኣ ማል ኽ ቲ እ ን ተ
ወ ሰ ድ ዎ ም፤ እ ቲ ቐ ዳ ማይ ደ ራ ሲ ጽ ባ ቐ እ ዩ
ፈ ጢር ዎ ም እ ሞ፡ ጐ ይ ታ ኦ ም ክ ሳ ዕ ክ ን ደ ይ
ከ ም ዚ በ ል ጽ ይ ፍ ለ ጡ።
4 ብ ሓ ይ ሎምን ብ ጽ ቡ ቕ ባ ህ ር ያ ቶ ምን እ ን ተ
ተ ገ ረ ሙግ ና ፡ እ ቲ ዝ ፈ ጠሮ ም ክ ሳ ዕ ክ ን ደ ይ
ከ ም ዚ በ ል ጽ ብ እ ኦ ም ይ ር ድ ኡ ።
5 ብ ዕ ብ የ ት ን ጽ ባ ቐ ን እ ቶ ም ፍ ጡራ ት ብ መጠኑ
እ ቲ ፈ ጣሪ ኦ ም ይ ር አ እ ዩ ።
6 ግ ና ኸ ፡ ን ኣ ምላ ኽ ኪ ደ ል ይ ዎ ፡
ኪ ረ ኽ ብ ዎ ውን ይ ደ ል ዩ ይ ዀኑ እ ዮ ም እ ሞ፡
በ ዚ ምኽ ን ያ ት እ ዚ ዚ ውቀ ሱ እ ዮ ም።
7 እ ቲ ዚ ር አ ነ ገ ር ጽ ቡ ቕ ስ ለ ዝ ዀነ ፡
ብ ግ ብ ሩ ይ ፈ ል ጥዎ እ ዮ ም እ ሞ፡ ብ ት ግ ሃ ት
ይ ምር ምሩ ዎ ፡ ን ር እ ይ ዎ ም ድ ማ ይ ኣ ምኑ ።
8 ግ ና ኸ ይ ቕ ረ ኪ በ ሃ ሉ እ ውን ኣ ይ ግ ባ እ ን ።
9 ክ ሳ ዕ ክ ን ድ ዚ ኺፈ ል ጡእ ን ተ ዚ ኽ እ ሉ ፡
ና ብ ዓ ለ ም ኬ ዕ ል ሉ እ ን ተ ዚ ኽ እ ሉ ነ ይ ሮ ም።
ከ መይ ኢ ሎም ቀ ል ጢፎ ም ን ጐ ይ ታ ኡ
ዘ ይ ፈ ለ ጥዎ ?
10 ን ሳ ቶ ም ግ ና ሕ ሱ ራ ት እ ዮ ም፣ ኣ ብ ምዉታ ት
ድ ማ ተ ስ ፋ ኦ ም ኣ ሎ፣ ን ሳ ቶ ም ድ ማ ኣ ማል ኽ ቲ
ይ ጽ ውዕ ዎ ም፣ እ ዚ ግ ብ ሪ ኣ እ ዳ ው ሰ ብ እ ዩ ፣
ወ ር ቅ ን ብ ሩ ር ን ፣ ኣ ብ ኣ ራ ዊ ት ምምስ ሳ ል ፣
ወ ይ ን ኸ ን ቱ ዘ ይ ጠቅ ም እ ምኒ ፣ እ ቲ ስ ራ ሕ
ን ምግ ላ ጽ ና ይ ጥን ታ ዊ ት ኢ ድ ።
11 ዕ ን ጨይ ቲ ዚ ቘ ር ጽ ጸ ራ ቢ ፡ ን ዕ ኡ ዚ ኸ ውን
ኦ ም ምስ ሰ ረ ሐ ፡ ኣ ብ ዙ ር ያ ኡ ውን ን ዅሉ
ቕ ር ፊ ት ብ ውሕ ሉ ል መገ ዲ ኣ ውጺ ኡ ፡ ብ ጽ ቡ ቕ
ሰ ሪ ሑ፡ ን ኣ ገ ል ግ ሎት ህ ይ ወ ት ሰ ብ ዚ ኸ ውን
ኣ ቕ ሓ ምስ ሰ ረ ሐ ።
12 ነ ቲ ጐ ሓ ፍ ዕ ዮ ኡ ኣ ብ ምድ ላ ው ምግ ቡ ምስ
ወ ድ አ ፡ ን ር እ ሱ ጸ ጊ ቡ እ ዩ ።
13 ነ ቲ ጐ ሓ ፍ ኣ ብ መን ጎ እ ቶ ም ዘ የ ገ ል ግ ሉ
ሒዝ ዎ ፡ ጠውዮ ም ዕ ን ክ ሊ ል ዝ መል አ
ዕ ን ጨይ ቲ ብ ምን ባ ሩ ፡ ካ ል እ ዝ ገ ብ ሮ ኣ ብ
ዘ ይ ብ ሉ እ ዋ ን ብ ት ግ ሃ ት ቐ ሪ ጽ ዎ ፡
ብ ኽ እ ለ ት ል ቦ ና ኡ ድ ማ ፈ ጢር ዎ ፡ ከ ምኡ ውን
ከ ም ምስ ሊ ሰ ብ ቅ ር ጺ ገ በ ረ ቶ ፤
14 ወ ይ ስ ከ ም ሓ ደ ር ኹስ ኣ ራ ዊ ት ገ በ ሮ ፣
ብ ቐ ይ ሕ ቀ ለ ም ኣ ን ቢ ሩ ፣ ብ ቐ ይ ሕ ቀ ለ ም
ኣ ን ቢ ሩ ፣ ን ዅሉ ነ ጥብ ታ ት ድ ማ ሸ ፈ ኖ ።
15 ዚ ጥዕ ም ክ ፍ ሊ ምስ ሰ ረ ሐ ድ ማ፡ ኣ ብ
መን ደ ቕ ኣ ን በ ሮ ፡ ብ ሓ ጺ ን ከ ኣ ኣ ጽ ኒ ዑ ዋ ።
16 ን ሱ ን ር እ ሳ ኺሕ ግ ዛ ኸ ም ዘ ይ ት ኽ እ ል
እ ና ፈ ለ ጠ፡ ን ኸ ይ ት ወ ድ ቕ ኣ ዳ ለ ወ ላ ። ምስ ሊ
እ ዩ እ ሞ፡ ሓ ገ ዝ የ ድ ል ዮ እ ዩ ።
17 ሽ ዑ ን ብ ረ ቱ ፡ ስ ለ ሰ በ ይ ቱ ን ደ ቁ ን
ይ ጽ ሊ ፡ ህ ይ ወ ት ን ዘ ይ ብ ሉ ውን ክ ዛ ረ ብ
ኣ ይ ሓ ፍ ር ን እ ዩ ።

10. 18 ህ ይ ወ ት ና ብ ዝ ሞተ ት ጽ ሊ እ ሞ፡ ን ጥዕ ና
ና ብ ድ ኹም ይ ጽ ውዕ ። ረ ድ ኤ ት ነ ቲ ዝ ወ ሓ ደ
ረ ድ ኤ ት ዘ ለ ዎ ብ ት ሕ ት ና ይ ል ምኖ ፡ ን ሰ ና ይ
ጉ ዕ ዞ ድ ማ ነ ቲ እ ግ ሩ ን ቕ ድ ሚት ከ ን ብ ር
ዘ ይ ክ እ ል ይ ል ምኖ ።
19 ን ረ ብ ሓ ን ምር ካ ብ ን ጽ ቡ ቕ ዓ ወ ት ን
ኣ እ ዳ ዉ ድ ማ፡ ካ ብ ቲ ሓ ደ እ ኳ ኺገ ብ ር
ዘ ይ ክ እ ል ክ እ ለ ት ይ ሓ ት ት ።
ምዕ ራ ፍ 14
1 ከ ም ብ ሓ ድ ሽ ፡ ሓ ደ ን መር ከ ብ ዚ ዳ ሎ፡ በ ቲ
ብ ር ቱ ዕ ማዕ በ ል ኪ ሓ ል ፍ ዚ ቐ ር ብ ፡ ካ ብ ታ
እ ት ስ ከ ሞ ኣ ቕ ሓ ን ላ ዕ ሊ ዝ በ ስ በ ሰ
ዕ ን ጨይ ቲ ይ ጽ ውዕ ።
2 ብ ሓ ቂ ድ ሌ ት መኽ ሰ ብ ነ ዚ ሓ ሰ በ ፡ እ ቲ
ሰ ራ ሕ ተ ኛ ድ ማ ብ ኽ እ ለ ቱ ሃ ነ ጻ ።
3 ዎ ኣ ቦ ፡ ኣ ብ ባ ሕ ሪ መገ ዲ ፡ ኣ ብ ማዕ በ ል
ከ ኣ ውሑስ መገ ዲ ገ ይ ር ካ ኢ ኻ እ ሞ፡
ምሕ ብ ሓ ብ ካ ይ ገ ዝ ኣ ።
4 ካ ብ ኵሉ ሓ ደ ጋ ኸ ተ ድ ሕ ን ከ ም እ ት ኽ እ ል
ኣ ር እ የ ካ ፡ እ ወ ፡ ሓ ደ ሰ ብ ብ ዘ ይ ጥበ ብ ና ብ
ባ ሕ ሪ እ ን ተ ኸ ደ ።
5 ግ ና ኸ ግ ብ ር ታ ት ጥበ ብ ካ ስ ራ ሕ ኣ ል ቦ
ኪ ኸ ውን ፡ ስ ለ ዚ ድ ማ ሰ ባ ት ህ ይ ወ ቶ ም ኣ ብ
ን እ ሽ ቶ ዕ ን ጨይ ቲ ኺውፍ ዩ ፡ ነ ቲ ጽ ን ኩር
ባ ሕ ሪ ብ ድ ኹም መር ከ ብ ሓ ሊ ፎ ም ኪ ድ ሕ ኑ
ኣ ይ ደ ለ ኻ ን ።
6 ብ ጥን ቲ ፡ እ ቶ ም ት ዕ ቢ ተ ኛ ታ ት ግ ዙ ፋ ት ምስ
ጠፍ ኡ ፡ እ ታ ብ ኢ ድ ካ እ ት መሓ ደ ር ዝ ነ በ ረ ት
ተ ስ ፋ ዓ ለ ም ኣ ብ ድ ኹም ኣ ቕ ሓ ኣ ምሊ ጣ፡
ን ዅሉ ዘ መና ት ዘ ር ኢ ወ ለ ዶ ት ገ ድ ፍ
ነ በ ረ ት ።
7 እ ቲ ጽ ድ ቂ ዚ መጽ እ ዕ ን ጨይ ቲ ብ ሩ ኽ እ ዩ ።
8 እ ቲ ብ ኢ ድ እ ተ ሰ ር ሐ ግ ና ከ ምቲ ዝ ሰ ር ሖ
ር ጉ ም እ ዩ ፡ ን ሱ ስ ለ ዝ ፈ ጠሮ ። ን ሱ ድ ማ፡
ምብ ስ ባ ስ ስ ለ ዝ ነ በ ረ ፡ ኣ ምላ ኽ ተ ባ ህ ለ ።
9 እ ቲ ር ኹስ ን ፍ ር ሃ ት ኣ ምላ ኽ ን ክ ል ቲ ኡ
ኣ ብ ቅ ድ ሚኣ ምላ ኽ ጽ ል ኢ እ ዩ ።
10 እ ቲ እ ተ ፈ ጥረ ምስ ቲ ዝ ሰ ር ሖ ኪ ቕ ጻ ዕ
እ ዩ ።
11 ስ ለ ዚ ኣ ብ ፍ ጥረ ት ኣ ምላ ኽ ፍ ን ፉ ን ን
ን ነ ፍ ሳ ት ሰ ብ ዕ ን ቅ ፋ ት ን ን እ ግ ሪ
ዘ ይ ለ ባ ማት ድ ማ መጻ ወ ድ ያ ን ስ ለ ዝ ዀኑ ፡
ኣ ብ ል ዕ ሊ ጣኦ ታ ት ኣ ህ ዛ ብ እ ውን ምጽ ራ ፍ
ኪ ኸ ውን እ ዩ ።
12 ምሕ ሳ ብ ጣኦ ታ ት መጀ መር ታ መን ፈ ሳ ዊ
ዝ ሙ
ት እ ዩ ነ ይ ሩ ፣ ምምሃ ዝ ኦ ም ድ ማ
ምብ ል ሻ ው ህ ይ ወ ት እ ዩ ነ ይ ሩ ።
13 ካ ብ መጀ መር ታ እ ውን ኣ ይ ነ በ ሩ ን ፡
ን ዘ ለ ኣ ለ ም እ ውን ኣ ይ ኪ ዀኑ ን እ ዮ ም።
14 ብ ከ ን ቱ ክ ብ ሪ ሰ ብ ና ብ ዓ ለ ም ኣ ት ዮ ም፡
ስ ለ ዚ ድ ማ ቀ ል ጢፎ ም ኪ ውድ ኡ እ ዮ ም።
15 ብ ዘ ይ ግ ዜ ሓ ዘ ን እ ተ ሸ ገ ረ ኣ ቦ ፡ ምስ ሊ
ውሉ ዱ ነ ዊ ሕ ከ ይ ጸ ን ሐ ምስ ገ በ ሮ ፡ ሕ ጂ ከ ም
ኣ ምላ ኽ ኣ ኽ ቢ ር ዎ ፡ እ ቲ ሽ ዑ ምዉት
ዝ ነ በ ረ ፡ ስ ነ -ስ ር ዓ ት ን መስ ዋ እ ት ን ድ ማ
ነ ቶ ም ኣ ብ ት ሕ ቲ ኡ ዝ ነ በ ሩ ኣ ሕ ሊ ፉ
ሂ ብ ዎ ም።
16 በ ዚ ኸ ምዚ ፡ ምስ ግ ዜ ሓ ደ ፍ ር ሃ ት ኣ ምላ ኽ
ዘ ይ ብ ሉ ል ምዲ ከ ም ሕ ጊ ይ ሕ ሎ ነ በ ረ ፣
ብ ት እ ዛ ዛ ት ነ ገ ስ ታ ት ከ ኣ እ ተ ቐ ር ጸ
ምስ ል ታ ት ይ ምለ ኽ ነ በ ረ ።
17 ሰ ባ ት ኣ ብ ቅ ድ ሚኡ ኬ ኽ ብ ር ዎ ዘ ይ ከ ኣ ሉ ፡
ኣ ብ ር ሑቕ ስ ለ ዚ ነ ብ ሩ ፡ ነ ቲ ና ይ ሓ ሶ ት ገ ጹ
ኻ ብ ር ሑቕ ወ ሲ ዶ ም፡ ነ ቲ ዘ ኽ ብ ር ዎ ን ጉ ስ
ን ጹ ር ምስ ሊ ገ በ ሩ ፡ በ ዚ ቕ ድ ሚት እ ዚ ኸ ኣ
ን ዕ ኡ ምእ ን ቲ ኼላ ግ ጽ ዎ ። ኣ ብ ኡ ከ ም
ዝ ነ በ ረ ኰይ ኑ ኣ ይ ነ በ ረ ን ።
18 ብ ዘ ይ ካ ዚ ፡ እ ቲ ን ጽ ል ት ግ ሃ ት እ ቲ ስ ነ -
ጥበ ባ ዊ ፡ ነ ቶ ም ደ ን ቆ ሮ ታ ት ና ብ ዝ ያ ዳ
ኣ ጉ ል እ ምነ ት ን ኺስ ጉ ሙሓ ጊ ዙ እ ዩ ።
19 ን ሱ ምና ል ባ ት ን ሓ ደ ኣ ብ ስ ል ጣን ዘ ለ ዎ
ሰ ብ ኬ ሐ ጕ ስ ፍ ቓ ደ ኛ ስ ለ ዝ ነ በ ረ ፡ ን ዅሉ
ክ እ ለ ቱ ነ ቲ ዝ በ ለ ጸ ፋ ሽ ን ን ምምሳ ል
ኣ ገ ደ ዶ ።
20 ስ ለ ዚ እ ቶ ም ህ ዝ ቢ ብ ጸ ጋ እ ቲ ዕ ዮ
ተ ሳ ሒቦ ም፡ ሕ ጂ ቕ ድ ሚቅ ሩ ብ ዝ ኽ በ ር
ኣ ምላ ኽ ገ ይ ሮ ም ወ ሰ ድ ዎ ።
21 እ ዚ ኸ ኣ ን ዓ ለ ም ን ምት ላ ል ዚ ኸ ውን
ኣ ጋ ጣሚ እ ዩ ነ ይ ሩ ፣ ከ መይ ሲ ፡ ሰ ባ ት ወ ይ
ን መዓ ት ወ ይ ን ጭን ቀ ት የ ገ ል ግ ሉ ነ በ ሩ ፣
ን ኣ እ ማን ን ን ኣ እ ማን ን እ ቲ ዘ ይ መሓ ላ ለ ፍ
ስ ም ይ ጽ ውዑ ነ በ ሩ ።
22 ኣ ብ ፍ ል ጠት ኣ ምላ ኽ ብ ምስ ጋ ኦ ም እ ዚ ኸ ኣ
ኣ ይ ኣ ኽ ሎምን ። ኣ ብ ቲ ዓ ቢ ውግ እ ድ ን ቁ ር ና
ክ ነ ብ ሩ ከ ለ ዉ ግ ን እ ቶ ም ኣ ዝ ዮ ም ዓ በ ይ ቲ
መዓ ት ሰ ላ ም ኢ ሎም ሰ መይ ዎ ም።
23 ን ደ ቆ ም ብ መስ ዋ እ ቲ ኪ ቐ ት ል ዎ ም፡ ወ ይ
ብ ሕ ቡ እ ሥር ዓ ታ ት ኪ ገ ብ ሩ ፡ ወ ይ ብ ዘ ገ ር ም
ስ ር ዓ ታ ት ኪ ዘ ና ግ ዑ ኸ ለ ዉ።
24 ደ ጊ ም ሕ ይ ወ ት ን ሓ ዳ ር ን ብ ዘ ይ ር ኽ ሰ ት
ኣ ይ ሕ ል ዉን እ ዮ ም፣ ግ ና ኸ ሓ ደ ን ኻ ል እ
ብ ጥል መት ይ ቐ ት ሎ ወ ይ ብ ዘ ሙ
ት የ ጕ ህ ዮ
ነ በ ረ ።
25 ኣ ብ ኵሉ ሰ ብ ብ ዘ ይ ኣ ፈ ላ ላ ይ ደ ም፡
ቅ ት ለ ት ፡ ስ ር ቂ ፡ ምት ላ ል ፡ ብ ል ሽ ውና ፡
ዘ ይ እ ሙ
ን ነ ት ፡ ዕ ግ ር ግ ር ፡ ና ይ ሓ ሶ ት
ምስ ክ ር ፡ ነ ገ ሰ ።
26 ሕ ያ ዎ ት ሰ ባ ት ምጭና ቕ ፡ ጽ ቡ ቕ ምዝ ን ጋ ዕ
ምር ሳ ዕ ፡ ነ ፍ ሳ ት ምር ክ ስ ፡ ምል ውዋ ጥ
ለ ውጢ፡ ኣ ብ ሓ ዳ ር ዕ ግ ር ግ ር ፡ ዝ ሙ
ት ፡
ዘ ይ ሕ ፍ ረ ት ር ኽ ሰ ት ።
27 ስ ሞም ዘ ይ ብ ሎም ጣኦ ታ ት ምምላ ኽ ፡
መጀ መር ታ ን ጠን ቅ ን መወ ዳ እ ታ ን ኵሉ ክ ፉ እ
እ ዩ ።
28 ወ ይ ኪ ሕ ጐ ሱ ኸ ለ ዉ ይ ዓ ብ ዱ ፡ ወ ይ ሓ ሶ ት
ኪ ን በ ዩ ፡ ወ ይ ዘ ይ ፍ ት ሓ ዊ ህ ይ ወ ት
ይ ነ ብ ሩ ፡ ወ ይ ስ ን ር እ ሶ ም ብ ቐ ሊ ል
ይ ምሕ ሉ ።
29 እ ምነ ቶ ም ኣ ብ ህ ይ ወ ት ዘ ይ ብ ሎም ጣኦ ታ ት
እ ዩ ዚ ውከ ል ። ብ ሓ ሶ ት እ ኳ እ ን ተ መሓ ሉ ፡
ን ኸ ይ ጐ ድ ኡ ግ ና ይ ጥምቱ እ ዮ ም።
30 ግ ና ኸ ብ ኽ ል ቲ ኡ ምኽ ን ያ ት ብ ግ ቡ እ
ኪ ቕ ጽ ዑ እ ዮ ም፡ ን ኣ ምላ ኽ ጽ ቡ ቕ ስ ለ
ዘ ይ ሓ ሰ ቡ ፡ ን ጣኦ ታ ት ስ ለ ዘ ስ ተ ብ ሃ ሉ ፡
ን ቕ ድ ስ ና ብ ምን ዓ ቕ ውን ብ ዘ ይ ፍ ት ሓ ዊ መገ ዲ
ብ ተ ን ኮ ል ስ ለ ዝ መሓ ሉ ።

11. 31 ሓ ይ ሊ እ ቶ ም ብ እ ኦ ም ዚ ምሕ ሉ ኣ ይ ኰነ ን ፣
ን በ ደ ል ን ዘ ይ ፍ ር ሃ ት ወ ት ሩ ዚ ቐ ጽ ዕ ሕ ነ
ሓ ጥኣ ን እ ዩ እ ምበ ር ።
ምዕ ራ ፍ 15
1 ዎ ኣ ምላ ኽ ግ ና ጸ ጋ ን ሓ ቀ ኛ ን ት ዕ ግ ስ ት ን
ብ ምሕ ረ ት ን ዅሉ ት ሰ ር ዕ ን ኢ ኻ ።
2 ሓ ጢኣ ት እ ን ተ ዄን ና ፡ ሓ ይ ል ኻ ፈ ሊ ጥና
ና ት ካ ኢ ና ።
3 ምፍ ላ ጥካ ፍ ጹ ም ጽ ድ ቂ እ ዩ እ ሞ፡ ሓ ይ ል ኻ
ምፍ ላ ጥ ሱ ር ዘ ይ መውት እ ዩ ።
4 እ ቲ ኽ ፉ እ ምህ ዞ ሰ ብ ፡ ወ ይ ስ
ብ ዝ ተ ፈ ላ ለ የ ሕ ብ ሪ እ ተ ለ ኽ የ ምስ ሊ ፡ ፍ ረ
ዘ ይ ብ ሉ ጻ ዕ ሪ እ ቲ ቀ ባ ኢ ፡ ኣ የ ታ ለ ለ ና ን ።
5 እ ቲ ምር ኣ ይ ን ዓ ያ ሹ ኺምነ ዩ ይ ስ ሕ ቦ ም፣
ስ ለ ዚ ድ ማ መል ክ ዕ ት ን ፋ ስ ዘ ይ ብ ሉ ምዉት
ምስ ሊ ይ ምነ ዩ ።
6 እ ቶ ም ዝ ገ ብ ር ዎ ምን ዚ ምነ ይ ዎ ምን
ዚ ሰ ግ ዱ ሉ ን ፡ ፈ ተ ውቲ ክ ፉ እ እ ዮ ም፡ ከ ምዚ
ዝ ኣ መሰ ለ ዚ ውከ ል ዎ ድ ማ ብ ቑ ዓ ት እ ዮ ም።
7 ሰ ራ ሒ ሸ ኽ ላ ፡ ል ስ ሉ ስ መሬ ት ዚ ሕ ክ ም፡
ን ኣ ገ ል ግ ሎት ና ብ ብ ዙ ሕ ጻ ዕ ሪ ን ዅሉ ኣ ቕ ሓ
ይ ሰ ር ሖ ፡ እ ወ ፡ ነ ቲ ን ጽ ሩ ይ ጥቕ ሚ
ዜ ገ ል ግ ል ኣ ቕ ሑን ብ ተ መሳ ሳ ሊ ን ዅሎም
እ ቶ ም ብ ኣ ን ጻ ሩ ዜ ገ ል ግ ሉ ን ፡ ካ ብ ሓ ደ ጭቃ
ይ ሰ ር ሖ ም፡ እ ን ታ ይ ኣ ሎ ግ ና ኣ ጠቓ ቕ ማ
ክ ል ቲ ኡ ዓ ይ ነ ት ፡ እ ቲ ሰ ራ ሕ ሸ ኽ ላ ባ ዕ ሉ
ዳ ኛ እ ዩ ።
8 ጻ ዕ ር ታ ቱ ብ ዕ ሱ ብ ኰይ ኑ ድ ማ፡ እ ቲ ቕ ድ ሚ
ቕ ድ ሚባ ዕ ሉ ካ ብ ምድ ሪ እ ተ ሰ ር ሐ ፡ ካ ብ ሓ ደ
ጭቃ ከ ን ቱ ኣ ምላ ኽ ይ ሰ ር ሕ ፡ ድ ሕ ሪ ሒደ ት
ግ ዜ ድ ማ ና ብ ኡ ይ ምለ ስ ፡ እ ታ እ ተ ለ ቅ ሓ ቶ
ህ ይ ወ ቱ መዓ ስ ኰነ ት ዝ ብ ል ሕ ቶ ኣ ቕ ረ በ ።
9 ግ ና ኸ ብ ዙ ሕ ጻ ዕ ሪ ኺረ ክ ብ ፡ ዕ ድ ሚኡ ውን
ሓ ጻ ር ኪ ኸ ውን ኣ ይ ኰነ ን ፡ ግ ና ኸ ካ ብ
ኣ ን ጠረ ኛ ታ ት ወ ር ቅ ን ኣ ን ጠረ ኛ ታ ት ብ ሩ ር ን
ኪ በ ል ጽ ይ ጽ ዕ ር ፡ ከ ምቶ ም ዓ የ ይ ቲ ኣ ስ ራ ዚ
ኸ ኣ ኪ ገ ብ ር ይ ጽ ዕ ር ፡ ና ይ ሓ ሶ ት ነ ገ ር
ምግ ባ ር ድ ማ ክ ብ ሩ ይ ቘ ጽ ሮ ።
10 ል ቡ ሓ ሙ
ኽ ሽ ቲ ፡ ተ ስ ፋ ኡ ኻ ብ ምድ ሪ
ር ኹስ ፡ ህ ይ ወ ቱ ውን ካ ብ ጭቃ ይ ን እ ስ ።
11 ን ሱ ን ፈ ጣሪ ኡ ን ነ ቲ ን ጡፍ ነ ፍ ሲ
ዘ እ ተ ወ ሉ ን ህ ያ ው መን ፈ ስ ዘ ስ ተ ን ፈ ሰ ሉ ን
ኣ ይ ፈ ለ ጠን ።
12 ን ሳ ቶ ም ግ ና ን ህ ይ ወ ት ና ከ ም መዘ ና ግ ዒ ፡
ኣ ብ ዚ ዘ ሎና ግ ዜ ድ ማ ከ ም ዕ ዳ ጋ መኽ ሰ ብ
ገ ይ ሮ ም ቘ ጽ ር ዎ ፡ ይ ብ ሉ ና ፡ ብ ኽ ፉ እ መገ ዲ
እ ኳ እ ን ተ ዀነ ፡ ን ዅሉ መገ ዲ ኽ ን ከ ይ ድ
ኣ ሎና ።
13 እ ዚ ሰ ብ እ ዚ ፡ ካ ብ ምድ ራ ዊ ነ ገ ር
ስ ብ ር ባ ር ኣ ቕ ሑን ቅ ሩ ብ ምስ ል ታ ት ን
ዚ ገ ብ ር ፡ ን ር እ ሱ ል ዕ ሊ ዅሉ ኸ ም ዚ በ ድ ል
ይ ፈ ል ጥ እ ዩ ።
14 ኵሎም ጸ ላ እ ቲ ህ ዝ ብ ኻ ፡ ን ህ ዝ ብ ኻ
ዚ ገ ዝ እ ዎ ፡ ኣ ዝ ዮ ም ዓ ያ ሹ ፡ ካ ብ ዕ ሸ ላ ት
ድ ማ ኣ ዝ ዮ ም ሕ ሱ ራ ት እ ዮ ም።
15 ን ዅሎም ጣኦ ታ ት ኣ ህ ዛ ብ ከ ም ኣ ማል ኽ ቲ
ገ ይ ሮ ም ይ ቘ ጽ ር ዎ ም ነ በ ሩ ፣ ን ዓ ይ ኒ ወ ይ
ት ን ፋ ስ ን ምስ ሓ ብ ኣ ፍ ን ጫ፣ ን ሰ ምዕ
ኣ እ ዛ ን ወ ይ ን ምሓ ዝ ኣ ጻ ብ ዕ ቲ ኢ ድ
የ ብ ሎምን ። እ ን ተ ኣ እ ጋ ሮ ም ድ ማ ደ ን ጉ ዮ ም
እ ዮ ም።
16 ሰ ብ እ ዩ ፈ ጢር ዎ ም፡ እ ቲ ን መን ፈ ሱ
እ ተ ለ ቅ ሐ ኸ ኣ ፈ ጠሮ ም፡ ን ር እ ሱ ዚ መስ ል
ኣ ምላ ኽ ግ ና ኪ ገ ብ ሮ ዚ ኽ እ ል የ ል ቦ ን ።
17 መዋ ቲ ብ ምዃኑ ፡ ካ ብ ቲ ዘ ምል ኾ ነ ገ ር
ይ በ ል ጽ እ ዩ እ ሞ፡ ብ ኽ ፉ እ ኣ እ ዳ ው ምዉት
ይ ሰ ር ሕ ፡ ሓ ን ሳ ብ ግ ና ብ ህ ይ ወ ት ይ ነ ብ ር
ነ ይ ሩ ፡ ን ሳ ቶ ም ግ ና ፈ ጺ ሞም ኣ ይ ኰኑ ን ።
18 እ ወ ፡ ነ ቶ ም ኣ ዝ ዮ ም ጽ ል ኢ ዘ ለ ዎ ም
ኣ ራ ዊ ት ሰ ገ ዱ ፡ ን ሓ ድ ሕ ዶ ም ተ ነ ጻ ጸ ሩ ፡
ገ ሊ ኦ ም ካ ብ ካ ል ኦ ት ይ ኸ ፍ ኡ ።
19 ብ ዘ ይ ውዳ ሴ ኣ ምላ ኽ ን በ ረ ኸ ቱ ን ከ ደ
እ ምበ ር ፡ ኣ ራ ዊ ት ክ ሳ ዕ ዚ ምነ የ ን ጽ ቡ ቓ ት
ኣ ይ ኰና ን ።
ምዕ ራ ፍ 16
1 ስ ለ ዚ ብ ኸ ምዚ ዝ ኣ መሰ ለ ብ ግ ቡ እ ተ ቐ ጽ ዑ ፡
ብ ብ ዝ ሒ ኣ ራ ዊ ት ድ ማ ተ ሳ ቐ ዩ ።
2 ኣ ብ ክ ን ዲ እ ዚ መቕ ጻ ዕ ቲ እ ዚ ፡ ምስ
ህ ዝ ብ ኻ ጸ ጋ እ ና ገ በ ር ካ ፡ ሸ ውሃ ቶ ም
ን ምል ዕ ዓ ል ጓ ና ጣዕ ሚዘ ለ ዎ ስ ጋ ፡ ኳ ዃት
ኣ ዳ ለ ኻ ሎም።
3 ን ሳ ቶ ም ምግ ቢ ስ ለ ዚ ምነ ዩ ፡ ነ ቲ ኣ ብ
መን ጎ ኦ ም እ ተ ላ እ ከ ኣ ራ ዊ ት ጽ ዩ ፍ ት ር ኢ ት
ስ ለ ዝ ረ ኣ ዩ ፡ ነ ቲ ኺምነ ይ ዎ ዜ ድ ል ዮ ም
ኺጸ ል እ ዎ እ ዮ ም። እ ዚ ኣ ቶ ም ግ ን ን ሓ ጺ ር
ግ ዜ ብ ድ ኽ ነ ት ዝ ሳ ቐ ዩ ፡ ተ ሳ ተ ፍ ቲ ሓ ደ
ዝ ገ ር ም ጣዕ ሚክ ግ በ ሩ ይ ኽ እ ሉ እ ዮ ም።
4 ኣ ብ ል ዕ ሊ እ ቶ ም ምል ኪ ዚ ፍ ጽ ሙ
፡ ን ሳ ቶ ም
ኪ ር ሕ ቑ ዘ ይ ክ እ ሉ ድ ኽ ነ ት ኪ መጾ ም ግ ድ ን
እ ዩ ነ ይ ሩ ፣ እ ዚ ኣ ቶ ም ግ ና ጸ ላ እ ቶ ም ከ መይ
ከ ም እ ተ ሳ ቐ ዩ ጥራ ይ እ ዩ ዚ ግ ለ ጸ ሎም።
5 እ ቲ ዜ ስ ካ ሕ ክ ሕ ጭን ቀ ት ኣ ራ ዊ ት ኣ ብ
ል ዕ ሊ እ ዚ ኣ ቶ ም ምስ መጸ ፡ ብ ውቃ ጦ ጠውዮ ም
ተ መን ከ ኣ ምስ ጠፍ ኡ ፡ ቍጥዓ ኻ ን ዘ ለ ኣ ለ ም
ኣ ይ ጸ ን ሐ ን ።
6 ን ሳ ቶ ም ግ ና ን ት እ ዛ ዝ ሕ ግ ኻ ን ምዝ ካ ር
ምል ክ ት ምድ ሓ ን ሒዞ ም ምእ ን ቲ ኺምከ ሩ ፡
ን ሓ ጺ ር እ ዋ ን ተ ሸ ገ ሩ ።
7 እ ቲ ን ር እ ሱ ና ብ ኣ እ ተ መል ሰ ብ ኣ ኻ
መድ ሓ ኒ ዅሉ ዝ ዀን ካ ደ ኣ እ ምበ ር ፡ በ ቲ
ዝ ረ ኣ ዮ ነ ገ ር ኣ ይ ደ ሓ ነ ን ።
8 በ ዚ ድ ማ ን ጸ ላ እ ት ኻ ካ ብ ኵሉ ክ ፉ እ
እ ተ ድ ሕ ን ን ስ ኻ ምዃን ካ ተ ና ዘ ዝ ዎ ም።
9 ነ ኺሶ ም ዕ ን ቅ ር ቢ ት ን ጽ ን ጽ ያ ታ ት ን
ተ ቐ ቲ ሎም፡ ን ህ ይ ወ ቶ ም ዚ ኸ ውን መድ ሃ ኒ ት
እ ውን ኣ ይ ተ ረ ኽ በ ን ፡ ብ ኸ ምዚ ኣ ቶ ም ኪ ቕ ጽ ዑ
ይ በ ቕ ዑ ነ በ ሩ ።
10 ምሕ ረ ት ካ ወ ት ሩ ብ ኣ ታ ቶ ምን የ ሕ ውዮ ምን
እ ዩ እ ሞ፡ ደ ቅ ኻ ግ ና ኣ ስ ና ን መር ዛ ማት
ገ በ ል ኣ ይ ሰ ዓ ሩ ን ።
11 ን ቓ ላ ት ካ ምእ ን ቲ ኺዝ ክ ሩ ፡ ተ ወ ጊ ኦ ም
እ ዮ ም። ኣ ብ ዓ ሚቝ ምር ሳ ዕ ከ ይ ወ ድ ቁ ድ ማ፡
ብ ቐ ጻ ሊ ብ ዛ ዕ ባ ሰ ና ይ ነ ት ካ ምእ ን ቲ
ኺዝ ክ ሩ ፡ ቀ ል ጢፎ ም ድ ሒኖ ም።

12. 12 እ ቲ ን ዅሉ ዚ ፍ ውስ ቓ ል ካ ደ ኣ እ ምበ ር ፡
ሓ ጸ ብ ቲ ዕ ጸ -ፋ ር ስ ወ ይ ዜ ሕ ስ ስ ጣፍ
ኣ ይ ኰነ ን ።
13 ና ይ ህ ይ ወ ት ን ሞት ን ሓ ይ ሊ ኣ ሎካ እ ሞ፡
ና ብ ኣ ፍ ደ ገ ታ ት ሲ ኦ ል ት መር ሕ ፡ ት መል ስ ።
14 ሰ ብ ብ ሓ ቂ ብ ኽ ፍ ኣ ት ይ ቐ ት ል ፡ መን ፈ ስ
ድ ማ ምስ ወ ጸ ኣ ይ ምለ ስ ን እ ዩ ። እ ታ
እ ተ ቐ በ ለ ት ነ ፍ ሲ እ ውን ኣ ይ ት ምለ ስ ን
እ ያ ።
15 ግ ና ኸ ካ ብ ኢ ድ ካ ምህ ዳ ም ኣ ይ ከ ኣ ል ን
እ ዩ ።
16 እ ቶ ም ን ኺፈ ል ጡኻ ዝ ኸ ሓ ዱ ፍ ር ሃ ት
ኣ ምላ ኽ ዘ ለ ዎ ም፡ ብ ሓ ይ ሊ ቅ ል ጽ ምካ
ተ ገ ረ ፉ ፡ ብ ዘ ገ ር ም ዝ ና ምን በ ረ ድ ን
ዝ ና ብ ን ተ ገ ሪ ፎ ም፡ ኪ ር ሕ ቑ ዘ ይ ከ ኣ ሉ ፡
ብ ሓ ዊ ኸ ኣ ተ ጠፍ ኡ ።
17 ዓ ለ ም ምእ ን ቲ ጻ ድ ቃ ን ት ዋ ጋ እ እ ያ እ ሞ፡
እ ቲ ኣ ዝ ዩ ዜ ገ ር ም፡ እ ቲ ሓ ዊ ን ዅሉ ዜ ጥፍ እ
ኣ ብ ማይ ዝ ያ ዳ ሓ ይ ሊ ነ በ ሮ ።
18 እ ቲ ሃ ል ሃ ል ታ ነ ቶ ም ና ብ ዓ መጻ ውያ ን
እ ተ ላ እ ኩ ኣ ራ ዊ ት ምእ ን ቲ ኸ የ ቃ ጽ ሎም፡
ገ ለ ጊ ዜ ተ ቐ ለ ለ ። ን ር እ ሶ ም ግ ና ብ ፍ ር ዲ
ኣ ምላ ኽ ከ ም ዝ ተ ሰ ደ ዱ ክ ር እ ዩ ን
ክ ግ ን ዘ ቡ ን ይ ኽ እ ሉ ነ በ ሩ ።
19 ብ ኻ ል እ ጊ ዜ ድ ማ ኣ ብ ማእ ከ ል ማይ ካ ብ
ሓ ይ ሊ ሓ ዊ ን ላ ዕ ሊ ይ ነ ድ ድ ፣ ን ፍ ረ ዓ መጽ ቲ
ምድ ሪ ምእ ን ቲ ኼጥፍ እ እ ዩ ።
20 ኣ ብ ክ ን ድ ኡ ን ህ ዝ ብ ኻ ምግ ቢ መላ እ ኽ ቲ
ኣ መገ ብ ካ ሎም፣ ብ ዘ ይ ጻ ዕ ሮ ም እ ተ ዳ ለ ወ
እ ን ጌ ራ ኸ ኣ ካ ብ ሰ ማይ ሰ ደ ድ ካ ሎም፣ ባ ህ ታ
ነ ፍ ሲ ወ ከ ፍ ሰ ብ ኬ ዕ ግ ቡ ዚ ኽ እ ሉ ን ን ዅሉ
ጥዕ ምቲ ዚ ሰ ማምዑ ን እ ዮ ም።
21 ምግ ቢ ኻ ን ደ ቅ ኻ መቐ ረ ት ካ ይ ነ ግ ሮ ም
ነ በ ረ እ ሞ፡ ን ሸ ውሃ ት በ ላ ዒ የ ገ ል ግ ል
ነ በ ረ እ ሞ፡ ን ር እ ሱ ን ር እ ሱ ከ ም ድ ላ ዩ
ነ ፍ ሲ ወ ከ ፍ ይ መጣጠን ።
22 በ ረ ድ ን በ ረ ድ ን ግ ና ነ ቲ ሓ ዊ
ተ ጻ ዊ ሮ ምዎ ፡ ኣ ይ ፈ ሰ ሱ ን ፣ ኣ ብ በ ረ ድ
ዚ ነ ድ ድ ፡ ኣ ብ ዝ ና ም ዚ ን ጸ ባ ረ ቕ ሓ ዊ ን ፍ ረ
ጸ ላ እ ቲ ከ ም ዘ ጥፍ ኦ ምእ ን ቲ ኺፈ ል ጡ።
23 እ ዚ ግ ና ጻ ድ ቃ ን ምእ ን ቲ ኺምገ ብ ፡ ሓ ይ ሉ
ረ ሲ ዑ ።
24 እ ቲ ዜ ገ ል ግ ለ ካ ፍ ጡር ፡ ፈ ጣሪ ዝ ዀን ካ ፡
ምእ ን ቲ መቕ ጻ ዕ ቶ ም ኣ ብ ል ዕ ሊ ዓ መጻ ት
ሓ ይ ሉ የ ዕ ብ ዮ ፡ ነ ቶ ም ኣ ባ ኻ ዚ ውከ ሉ ድ ማ
ሓ ይ ሉ የ ጉ ድ ል ።
25 ሽ ዑ እ ውን እ ን ተ ዀነ ፡ ብ ዅሉ መል ክ ዑ
ተ ቐ የ ረ ፡ ከ ም ድ ሌ ት እ ቶ ም ዘ ድ ል ዮ ም ድ ማ
ን ዅሉ ዚ ምግ ቦ ጸ ጋ ኻ ድ ማ ተ ኣ ዘ ዘ ።
26 ዎ እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ፡ እ ቲ እ ተ ፍ ቅ ሮ ደ ቅ ኻ ፡
ን ሰ ብ ዚ ምግ ቦ ፍ ረ ታ ት ምብ ቋ ል ከ ም
ዘ ይ ኰነ ፡ ነ ቶ ም ኣ ባ ኻ ዚ ውከ ሉ ዚ ዕ ቅ ብ
ቃ ል ካ ምዃኑ ምእ ን ቲ ኺፈ ል ጡ።
27 እ ቲ ብ ሓ ዊ ዘ ይ ጠፍ አ ፡ ብ ን እ ሽ ቶ ጩ
ራ
ጸ ሓ ይ ምስ ተ ሞቐ ፡ ነ ዊ ሕ ከ ይ ጸ ን ሐ ፈ ሰ ሰ ።
28 ምእ ን ቲ ኺፍ ለ ጥ፡ ጸ ሓ ይ ኸ ተ መስ ግ ነ ካ
ኽ ን ዓ ግ ቶ ፡ ጽ ድ ያ መዓ ል ቲ ውን ና ባ ኻ
ኽ ን ጽ ሊ ኣ ሎና ።
29 ተ ስ ፋ እ ቶ ም ዘ የ መስ ገ ኑ ፡ ከ ም በ ረ ድ
ክ ረ ምቲ ኺፈ ስ ስ ፡ ከ ም ዘ ይ ጠቅ ም ማይ ድ ማ
ኪ ሃ ድ ም እ ዩ ።
ምዕ ራ ፍ 17
1 ፍ ር ድ ታ ት ካ ዓ ብ ዪ እ ዩ እ ሞ፡ ኪ ግ ለ ጽ
ኣ ይ ከ ኣ ል ን እ ዩ እ ሞ፡ ዘ ይ ሕ ብ ሓ ባ ነ ፍ ሳ ት
ስ ሕ ተ ት እ የ ን ።
2 ዓ መጻ ት ሰ ባ ት ነ ቲ ቅ ዱ ስ ህ ዝ ቢ
ኪ ጭፍ ል ቕ ዎ ምስ ሓ ሰ ቡ እ ዩ ። ኣ ብ ኣ ባ ይ ቶ ም
ተ ዓ ጽ ዮ ም፡ እ ሱ ራ ት ጸ ል ማት ፡ ብ መእ ሰ ሪ
ነ ዊ ሕ ለ ይ ቲ ድ ማ ተ ኣ ሲ ሮ ም፡ ካ ብ ቲ
ዘ ለ ኣ ለ ማዊ ምድ ላ ው ተ ሰ ዲ ዶ ም ደ ቂ ሶ ም
ነ በ ሩ ።
3 ኣ ብ ሕ ቡ እ ሓ ጢኣ ቶ ም ተ ሓ ቢ ኦ ም ክ ድ ቅ ሱ
እ ን ከ ለ ዉ፡ ብ ዘ ስ ካ ሕ ክ ሕ መን ገ ዲ
እ ና ተ ገ ረ ሙ
ን ብ ዘ ገ ር ም መል ክ ዓ ት
እ ና ተ ሸ ገ ሩ ን ኣ ብ ት ሕ ቲ ጸ ሊ ም መጋ ረ ጃ
ምር ሳ ዕ ፋ ሕ ኢ ሎም ነ በ ሩ ።
4 እ ቲ ዝ ሕ ዞ ም መኣ ዝ ን እ ውን ካ ብ ፍ ር ሒ
ኣ ይ ከ ላ ኸ ለ ሎምን ፣ ኣ ብ ዙ ር ያ ኦ ም ከ ም
ዚ ወ ድ ቕ ማያ ት ድ ምጽ ታ ት ይ ስ ማዕ ነ በ ረ ፣
ዜ ሕ ዝ ን ራ እ ያ ት ከ ኣ ብ ኸ ቢ ድ ገ ጽ
ተ ራ እ ዮ ም።
5 ሓ ይ ሊ ሓ ዊ ኬ ብ ር ሃ ሎም ኣ ይ ከ ኣ ለ ን ፡ ድ ሙ
ቕ
ሃ ል ሃ ል ታ ከ ዋ ኽ ብ ቲ እ ውን ነ ታ ዜ ስ ካ ሕ ክ ሕ
ለ ይ ቲ ኼብ ር ሃ ላ ኣ ይ ከ ኣ ለ ን ።
6 ኣ ዝ ዩ ዜ ፍ ር ህ ሓ ዊ ግ ና ተ ራ እ ዮ ም፡ እ ቲ
ዝ ረ ኣ ይ ዎ ነ ገ ር ካ ብ ቲ ዘ ይ ረ ኣ ይ ዎ ት ር ኢ ት
ዝ ኸ ፍ አ መሲ ል ዎ ም።
7 እ ን ተ እ ቲ ና ይ ስ ነ -ጥበ ብ ስ ሕ ተ ት
ምት ላ ል ፡ ተ ደ ር ብ ዩ ፡ ብ ጥበ ብ ምምካ ሖ ም
ድ ማ ብ ሕ ስ ረ ት ተ ገ ን ሐ ።
8 እ ቶ ም ካ ብ ሕ ሙ
ም ነ ፍ ሲ ራ ዕ ድ ን ጸ በ ባ ን
ኬ ውጽ ኡ ተ መባ ጺ ዖ ምሲ ፡ ን ር እ ሶ ም ብ ፍ ር ሃ ት
ሓ ሚሞም፡ ክ ስ ሕ ቑ ይ በ ቕ ዑ ነ በ ሩ ።
9 ዘ ስ ካ ሕ ክ ሕ እ ኳ እ ን ተ ዘ ይ ፈ ረ ሖ ም። ግ ና ኸ
ብ እ ኡ ዚ ሓ ል ፉ ኣ ራ ዊ ት ፈ ሪ ሖ ም፡ ብ ተ መን
ከ ኣ ይ ጭፍ ጭፉ ነ በ ሩ ።
10 ነ ቲ ኻ ል እ ወ ገ ን ኪ ር ሕ ቕ ዘ ይ ክ እ ል ኣ የ ር
ከ ም ዝ ረ ኣ ዩ ብ ምኽ ሓ ድ ብ ፍ ር ሒ ሞቱ ።
11 እ ቲ ብ ና ይ ገ ዛ እ ር እ ሳ ምስ ክ ር
እ ተ ፈ ር ደ ት ክ ፍ ኣ ት ኣ ዝ ዩ ዜ ፍ ር ህ እ ዩ
እ ሞ፡ ሕ ሊ ና ምስ ተ ጸ ቕ ጠ፡ ኵሉ ሳ ዕ ዜ ሕ ዝ ን
ነ ገ ራ ት ይ ት ን በ ።
12 ፍ ር ሒ ነ ቲ ምኽ ን ያ ት ዜ ቕ ር ቦ ረ ድ ኤ ት
ጥል መት ሓ ሊ ፉ ኻ ል እ ኣ ይ ኰነ ን ።
13 እ ቲ ብ ውሽ ጢ ዚ ግ በ ር ት ጽ ቢ ት ይ ን እ ስ
እ ሞ፡ ካ ብ ቲ ስ ቓ ይ ዜ ምጽ እ ምኽ ን ያ ት
ን ላ ዕ ሊ ነ ቲ ድ ን ቁ ር ና ይ ቍጽ ሮ ።
14 ን ሳ ቶ ም ግ ና በ ታ ለ ይ ቲ እ ቲ ኣ ድ ቃ ስ እ ቲ
ብ ሓ ቂ ዘ ይ ጽ ወ ር ን ካ ብ መዓ ሙ
ቕ ዘ ይ ተ ር ፍ
ሲ ኦ ል ዝ ወ ረ ዶ ምን ሓ ደ ዓ ይ ነ ት ድ ቃ ስ
ደ ቂ ሶ ም ነ በ ሩ ።
15 ሃ ን ደ በ ታ ዊ ፍ ር ሒ፡ ዘ ይ ተ ጸ በ ይ ዎ ኸ ኣ
መጺ ኡ ሎም እ ሞ፡ ብ ኸ ፊ ል ብ ጭራ ም ር እ ስ ታ ት
ተ ጨነ ቑ ፡ ብ ኸ ፊ ል ድ ማ ል ቦ ም ይ ደ ክ ም
ነ በ ረ ።

13. 16 ስ ለ ዚ ፡ ኣ ብ ኡ ዝ ወ ደ ቐ ዘ በ ለ ዅሉ ብ ጽ ኑ ዕ
ይ ሕ ሎ ነ በ ረ ፣ ኣ ብ ብ ዘ ይ ሓ ጺ ን እ ተ ሰ ር ሐ
ቤ ት ማእ ሰ ር ቲ ይ ዕ ጾ ነ በ ረ ።
17 ሓ ረ ስ ታ ይ ፡ ወ ይ ጓ ሳ ፡ ወ ይ ኣ ብ መሮ ር
ሰ ራ ሕ ተ ኛ እ ን ተ ዀይ ኑ ፡ ኵላ ቶ ም ብ ሓ ደ
ሰ ን ሰ ለ ት ጸ ል ማት ተ ኣ ሲ ሮ ም ስ ለ ዝ ነ በ ሩ ፡
ተ ረ ኺቡ ፡ ነ ቲ ኺር ሕ ቕ ዘ ይ ክ እ ል ግ ድ ነ ት
ይ ጻ ወ ሮ ነ በ ረ ።
18 ን ፋ ስ ን ፋ ስ ወ ይ ስ ኣ ብ መን ጎ እ ቶ ም
ዝ ዘ ር ግ ሑ ጨና ፍ ር ኣ ዕ ዋ ፍ ዝ ስ ማዕ ድ ምጺ ፡
ወ ይ ስ ብ ዓ መጽ ዚ ውሕ ዝ ባ ህ ዘ ብ ል ማይ ፡
19 ወ ይ ስ ዜ ስ ካ ሕ ክ ሕ ድ ምጺ ኣ እ ማን ፡ ወ ይ
ካ ብ ዚ ዘ ል ሉ ኣ ራ ዊ ት ኪ ር አ ዘ ይ ክ እ ል ጉ ያ ፡
ወ ይ ድ ምጺ መብ ዛ ሕ ት ኦ ም ኣ ረ ሜና ውያ ን
ኣ ራ ዊ ት ወ ይ ከ ኣ ካ ብ ቲ ጕ ድ ጓ ድ ኣ ኽ ራ ን
ዚ ምለ ስ መቓ ል ሕ ። እ ዚ ነ ገ ራ ት እ ዚ ብ ፍ ር ሒ
ከ ም ዝ ደ ና ገ ሩ ገ በ ሮ ም።
20 ብ ዘ ላ ዓ ለ ም ብ ን ጹ ር ብ ር ሃ ን ት በ ር ቕ
ነ በ ረ ት ፡ ሓ ደ እ ኳ ኣ ብ ጻ ዕ ሮ ም
ኣ ይ ተ ዓ ን ቀ ፈ ን ።
21 ኣ ብ ል ዕ ሊ ኦ ም ጥራ ይ ኸ ቢ ድ ለ ይ ቲ
ተ ዘ ር ጊ ሑ ነ በ ረ ፣ ምስ ሊ እ ቲ ድ ሕ ሪ ኡ
ዚ ቕ በ ሎም ጸ ል ማት ፣ ግ ና ኸ ካ ብ ጸ ል ማት
ን ላ ዕ ሊ ን ር እ ሶ ም ይ ኸ ብ ዱ ነ በ ሩ ።
ምዕ ራ ፍ 18
1 ግ ና ኸ ቅ ዱ ሳ ን ኪ ኣ ዝ ዩ ዓ ብ ዪ ብ ር ሃ ን
ነ በ ሮ ም፣ ድ ምጹ ሰ ሚዖ ም ቅ ር ጾ ም ስ ለ
ዘ ይ ረ ኣ ዩ ፣ ን ሳ ቶ ም እ ውን ከ ምኡ መከ ራ ስ ለ
ዘ ይ በ ጽ ሖ ም፣ ሕ ጉ ሳ ት ኰይ ኖ ም ይ ቘ ጽ ር ዎ ም
ነ በ ሩ ።
2 ሕ ጂ ግ ና ነ ቶ ም ኣ ቐ ዲ ሞም እ ተ በ ደ ሉ ሎም
ስ ለ ዘ ይ ጐ ድ እ ዎ ም፡ ኣ መስ ጊ ኖ ም፡ ጸ ላ እ ቲ
ስ ለ ዝ ነ በ ሩ ይ ቕ ረ ታ ለ መን ዎ ም።
3 ኣ ብ ክ ን ድ ኡ ኸ ኣ ነ ቲ ዘ ይ ፍ ለ ጥ ጕ ዕ ዞ
መራ ሒ ኪ ኸ ውን ዚ ነ ድ ድ ዓ ን ዲ ሓ ዊ ፡ ብ ኽ ብ ሪ
ኸ ተ ዘ ና ግ ዖ ም ድ ማ ዘ ይ ጐ ድ እ ጸ ሓ ይ
ሂ ብ ካ ዮ ም።
4 እ ቶ ም ን ደ ቅ ኻ ዓ ጽ ዮ ም ዝ ጸ ን ሑ፡ ብ እ ኦ ም
እ ቲ ዘ ይ በ ላ ሾ ብ ር ሃ ን ሕ ጊ ን ዓ ለ ም
ኪ ወ ሃ ቦ ም፡ ብ ር ሃ ን ኪ ሕ ረ ሙ
ን ኣ ብ ጸ ል ማት
ኪ እ ሰ ሩ ን ብ ቑ ዓ ት ነ በ ሩ ።
5 ን ህ ጻ ና ት ቅ ዱ ሳ ን ኪ ቐ ት ል ዎ ም ምስ ወ ሰ ኑ ፡
ሓ ደ ቘ ል ዓ ተ ደ ር ብ ዩ ፡ ኪ ግ ስ ጾ ም ምስ
ደ ሓ ነ ፡ ን ብ ዝ ሒ ደ ቆ ም ኣ ል ዒ ል ካ ኣ ብ ሓ ያ ል
ማይ ኣ ጥፊ እ ካ ዮ ም።
6 ኣ ቦ ታ ት ና እ ን ታ ይ ማሕ ላ ከ ም ዝ ኣ መኑ
ብ ር ግ ጽ ፈ ሊ ጦም፡ ደ ሓ ር ኪ ሕ ጐ ሱ ፡
ኣ ቐ ዲ ሞም ብ ዛ ዕ ባ እ ታ ለ ይ ቲ እ ቲ ኣ
ተ ረ ጋ ጊ ጾ ም ነ በ ሩ ።
7 ካ ብ ህ ዝ ብ ኻ ድ ማ ምድ ሓ ን ጻ ድ ቃ ን ን
ጥፍ ኣ ት ጸ ላ እ ት ን ተ ቐ ባ ል ነ ት ረ ኸ በ ።
8 ን ጸ ላ እ ት ና ብ እ ኡ ዝ ቐ ጽ ዕ ካ ዮ ም፡ በ ቲ
ዝ ጸ ዋ ዕ ካ ና ኣ ኽ ቢ ር ካ ና ።
9 እ ቶ ም ጻ ድ ቃ ን ደ ቂ ሕ ያ ዎ ት ሰ ባ ት ብ ሕ ቡ እ
ይ ስ ውኡ ነ በ ሩ እ ሞ፡ ቅ ዱ ሳ ን ከ ም ተ ማቐ ል ቲ
ጽ ቡ ቕ ን ክ ፉ እ ን ኪ ዀኑ ፡ ብ ሓ ደ ስ ምምዕ
ቅ ዱ ስ ሕ ጊ ኣ ውጽ ኡ ፡ እ ቶ ም ኣ ቦ ታ ት ሕ ጂ
መዝ ሙ
ር ምስ ጋ ና ይ ዝ ምሩ ነ በ ሩ ።
10 በ ቲ ኻ ል እ ሸ ነ ኽ ግ ና ሕ ሙ
ም ጭድ ር ታ
ጸ ላ እ ቲ ተ ሰ ምዐ ፣ ነ ቶ ም ዚ ሓ ዘ ኑ ቈ ል ዑ ድ ማ
ዜ ሕ ዝ ን ጫውጫው ተ ሰ ከ ም።
11 እ ቲ ጐ ይ ታ ን እ ቲ ባ ር ያ ን ብ ሓ ደ መገ ዲ
ተ ቐ ጽ ዑ ። ከ ምኡ ’ውን ከ ምቲ ን ጉ ስ ፡
ከ ምኡ ’ውን ተ ራ ሰ ብ ተ ሳ ቐ የ ።
12 ኵላ ቶ ም ድ ማ ብ ሓ ደ ዓ ይ ነ ት ሞት ማእ ለ ያ
ዘ ይ ብ ሎም ምዉታ ት ነ በ ሮ ም። ብ ሓ ደ ህ ሞት
እ ቲ ዝ ኸ በ ረ ዘ ር ኦ ም ተ ደ ምሲ ሱ እ ዩ እ ሞ፡
ህ ያ ዋ ን እ ውን ን ምቕ ባ ር ኣ ይ ኣ ኽ ሎምን ።
13 ብ ሰ ን ኪ እ ቲ ስ ሕ ተ ት ዋ ላ ሓ ን ቲ እ ኳ
ኣ ይ ኣ ምኑ ን ። ምስ ጥፍ ኣ ት በ ዅሪ ፡ ነ ዚ
ህ ዝ ቢ እ ዚ ደ ቂ ኣ ምላ ኽ ምዃኑ ኣ ፍ ል ጦ
ሂ ቦ ምሉ ።
14 ኵሉ ስ ቕ ኢ ሉ ኸ ሎ፡ እ ታ ለ ይ ቲ ኸ ኣ ኣ ብ
ማእ ከ ል እ ቲ ቅ ል ጡፍ ጕ ዕ ዞ ኣ ነ በ ረ ት ።
15 እ ቲ ዅሉ ዚ ኽ እ ል ቓ ል ካ ኻ ብ ሰ ማይ ካ ብ
ን ጉ ሳ ዊ ዝ ፋ ን ካ ፡ ከ ም ብ ር ቱ ዕ ውግ እ ና ብ
ማእ ከ ል ምድ ሪ ጥፍ ኣ ት ዘ ሊ ሉ ወ ረ ደ ።
16 ነ ቲ ዘ ይ ተ መሰ ለ ት እ ዛ ዝ ካ ድ ማ ከ ም በ ሊ ሕ
ሰ ይ ፊ ኣ ምጺ እ ካ ዮ ፡ ተ ን ሲ እ ካ ድ ማ ን ዅሉ
ብ ሞት መሊ እ ካ ዮ ። ን ሰ ማይ ተ ን ከ ፈ ፡ ኣ ብ
ምድ ሪ ግ ና ደ ው በ ለ ።
17 ሽ ዑ ሃ ን ደ በ ት ራ እ ይ ዘ ስ ካ ሕ ክ ሕ ሕ ል ሚ
ኣ ሸ ገ ሮ ም፣ ከ ይ ተ ጸ በ ይ ዎ ድ ማ ራ ዕ ዲ
መጾ ም።
18 ሓ ደ ኣ ብ ዚ እ ተ ደ ር በ የ ፡ እ ቲ ኻ ል እ ድ ማ
ኣ ብ ኡ ፡ ፍ ር ቂ ሞይ ቱ ፡ ምኽ ን ያ ት ሞቱ
ገ ለ ጸ ።
19 ስ ለ ምን ታ ይ ከ ም እ ተ ሳ ቐ ዩ ኸ ይ ፈ ል ጡሲ ፡
እ ቲ ዜ ሸ ግ ሮ ም ዝ ነ በ ረ ሕ ል ምታ ት ነ ዚ
ኣ ቐ ዲ ሙይ ሕ ብ ር ነ በ ረ ።
20 እ ወ ፡ ምጥዓ ም ሞት ን ጻ ድ ቃ ን
ተ ን ኪ ፍ ዎ ም፡ ኣ ብ በ ረ ኻ ውን ጥፍ ኣ ት ህ ዝ ቢ
ኰነ ፡ እ ቲ ቍጥዓ ግ ና ነ ዊ ሕ ኣ ይ ጸ ን ሐ ን ።
21 ሽ ዑ እ ቲ መን ቅ ብ ዘ ይ ብ ሉ ሰ ብ ተ ጓ የ የ ፡
ኪ ከ ላ ኸ ለ ሎም ድ ማ ደ ው በ ለ ። ዋ ል ታ ግ ቡ እ
ኣ ገ ል ግ ሎቱ ማለ ት ጸ ሎት ን ዕ ጣን ን
ብ ምምጻ እ ድ ማ ኣ ን ጻ ር ቁ ጥዓ ኣ ተ ወ ፣ ከ ምኡ
ድ ማ ባ ር ያ ኻ ምዃኑ እ ና ገ ለ ጸ ነ ቲ መዓ ት ኣ ብ
መወ ዳ እ ታ ኣ ውረ ዶ ።
22 ነ ቲ ኣ ጥፋ ኢ ድ ማ ብ ሓ ይ ሊ ስ ጋ ወ ይ ብ ሓ ይ ሊ
ቅ ል ጽ ም ኣ ይ ሰ ዓ ሮ ን ፡ ነ ቲ ዝ ቐ ጽ ዕ
ዝ ነ በ ረ ፡ ነ ቲ ምስ ኣ ቦ ታ ት እ ተ ገ ብ ረ
ማሕ ላ ን ኪ ዳ ን ን ብ ምኽ ሳ ስ ብ ቓ ል ኣ ግ ዝ ኦ ።
23 ምዉታ ት ኣ ብ መን ጎ ኦ ም ደ ው ኢ ሎም ኣ ብ
ነ ን ሕ ድ ሕ ዶ ም ብ እ ኩብ ምስ ወ ደ ቑ ፡ ነ ቲ
ቍጥዓ ዓ ጊ ት ዎ ፡ ና ብ ህ ያ ዋ ን ዚ ወ ስ ድ መገ ዲ
ኸ ኣ መቐ ለ ።
24 ብ ዘ ላ ዓ ለ ም በ ቲ ነ ዊ ሕ ክ ዳ ን ፡ ኣ ብ
ኣ ር ባ ዕ ተ መስ ር ዕ ኣ እ ማን ድ ማ ክ ብ ሪ
ኣ ቦ ታ ት ተ ቐ ሪ ጹ ፡ ግ ር ማኻ ድ ማ ኣ ብ ኣ ኽ ሊ ል
ር እ ሱ ተ ቐ ሪ ጹ ነ በ ረ ።
25 ነ ዞ ም ቍጥዓ ጥራ ይ ምስ ጠዓ ሙይ ኣ ኽ ሎም
ነ በ ረ እ ሞ፡ እ ቲ መጥፋ እ ቲ ቦ ታ ሃ ቦ ም፡
ፈ ር ሀ ዮ ም።

14. ምዕ ራ ፍ 19
1 ነ ቶ ም ፍ ር ሃ ት ኣ ምላ ኽ ዘ ይ ብ ሎም ግ ና ፡
እ ን ታ ይ ከ ም ዚ ገ ብ ሩ ኣ ቐ ዲ ሙይ ፈ ል ጥ ነ ይ ሩ
እ ሞ፡ ክ ሳ ዕ መወ ዳ እ ታ ብ ዘ ይ ምሕ ረ ት ቍጥዓ
መጸ ።
2 ኪ ኸ ዱ ፍ ቓ ድ ሃ ቦ ምን ብ ታ ህ ዋ ኽ ምስ
ሰ ደ ዶ ምን ሲ ፡ ተ ነ ሲ ሖ ም ይ ስ ጐ ጉ ዎ ም ነ በ ሩ ።
3 ገ ና ኣ ብ መቓ ብ ር ምዉታ ት እ ና ሓ ዘ ኑ ን
እ ና በ ኸ ዩ ን ከ ለ ዉ፡ ካ ል እ ና ይ ዕ ሽ ነ ት
ተ ን ኮ ል ወ ሲ ኾ ም፡ ከ ም ሃ ደ ምቲ ኰይ ኖ ም
ሰ ጐ ጉ ዎ ም።
4 እ ቲ ብ ቑ ዓ ት ዝ ዀኑ ሉ ዕ ጫ፡ ነ ቲ ስ ቓ ዮ ም
ዝ ጐ ደ ሎ መቕ ጻ ዕ ቲ ምእ ን ቲ ኺፍ ጽ ሙ
፡ ና ብ ዚ
ስ ሒብ ዎ ም፡ ነ ቲ ኣ ቐ ዲ ሙእ ተ ፈ ጸ መ ነ ገ ራ ት
ከ ኣ ረ ሲ ዕ ዎ ም።
5 ህ ዝ ብ ኻ ዜ ደ ን ቕ መገ ዲ ምእ ን ቲ ኺሓ ል ፍ ፡
ግ ና ኸ ጓ ና ሞት ኪ ረ ኽ ቡ ።
6 ደ ቅ ኻ ብ ዘ ይ ጕ ድ ኣ ት ምእ ን ቲ ኺሕ ል ዉ፡
ብ ዓ ይ ነ ቱ ብ ዘ ሎ ፍ ጡር ፡ ነ ቲ እ ተ ዋ ህ ቦ ም
ፍ ሉ ይ ት እ ዛ ዛ ት እ ና ኣ ገ ል ገ ለ ፡ ከ ም
ብ ሓ ድ ሽ ተ ፈ ጥሮ ።
7 ከ ምቲ ን ሰ ፈ ር ዘ ጽ ል ሎ ደ በ ና ፤ ማይ ኣ ብ
ቅ ድ ሚኡ ደ ው ዝ በ ለ ሉ ድ ማ ደ ረ ቕ መሬ ት
ተ ራ እ የ ፤ ካ ብ ቀ ይ ሕ ባ ሕ ሪ ድ ማ ብ ዘ ይ
ዕ ን ቅ ፋ ት መን ገ ዲ ፤ ካ ብ ቲ ዓ መጽ ዝ መል ኦ
ውሒዝ ድ ማ ሓ ምላ ይ ሜዳ ፤
8 እ ቲ ብ ኢ ድ ካ እ ተ ኸ ላ ኸ ለ ዅሉ ህ ዝ ቢ ነ ቲ
ዜ ደ ን ቕ ዜ ደ ን ቕ ተ ኣ ምራ ት ካ እ ና ረ ኣ የ
ብ እ ኡ ኸ ደ ።
9 ን ሳ ቶ ም ከ ም ኣ ፍ ራ ስ ይ ኸ ዱ ፡ ከ ም ገ ን ሸ ል
ድ ማ ይ ዘ ል ሉ ነ በ ሩ እ ሞ፡ ዎ እ ቲ ዘ ድ ሓ ን ኩ ም
እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ፡ የ መስ ግ ኑ ኻ ነ በ ሩ ።
10 ገ ና ብ ዛ ዕ ባ እ ቲ ኣ ብ ጓ ና ኣ ብ ዝ ገ በ ሩ ሉ
እ ዋ ን እ ተ ፈ ጸ መ ነ ገ ር ፡ መሬ ት ኣ ብ ክ ን ዲ
ከ ብ ቲ ጽ ን ጽ ያ ታ ት ከ ም እ ተ ፍ ሪ ፡ እ ቲ ር ባ
ኣ ብ ክ ን ዲ ዓ ሳ ብ ዙ ሓ ት እ ን ቁ ር ዖ ብ ከ ም
ዚ ድ ር ቢ ገ ና ይ ዝ ክ ሩ ነ በ ሩ ።
11 ድ ሕ ር ዚ ግ ና ሓ ድ ሽ ወ ለ ዶ ኣ ዕ ዋ ፍ ረ ኣ ዩ ።
12 ኳ ዃት ሲ ን ዕ ግ በ ቶ ም ካ ብ ባ ሕ ሪ
ይ ደ ይ ብ ዎ ም ነ በ ሩ ።
13 ኣ ብ ል ዕ ሊ እ ቶ ም ሓ ጥኣ ን ከ ኣ ብ ዘ ይ ና ይ
ቀ ደ ም ት እ ምር ት ብ ሓ ይ ሊ ነ ጎ ዳ መቕ ጻ ዕ ቲ
ይ ወ ር ዶ ም ነ በ ረ ፣ ን ሳ ቶ ም ከ ም ክ ፍ ኣ ቶ ም
ብ ፍ ት ሒ ይ ሳ ቐ ዩ ነ በ ሩ ፣ ኣ ብ ል ዕ ሊ ጓ ኖ ት
ዝ ያ ዳ ተ ሪ ር ን ጽ ል እ ን ባ ህ ሪ ይ ገ ብ ሩ
ነ በ ሩ ።
14 ሶ ዶ ማውያ ን ነ ቶ ም ምስ መጹ ዘ ይ ፈ ል ጥዎ ም
ኣ ይ ቀ በ ል ዎ ን ፡ እ ዚ ኣ ቶ ም ግ ና ነ ቶ ም
ዚ ግ ብ ኦ ም ኣ ዕ ሩ ኽ ኣ ብ ባ ር ነ ት
ኣ እ ተ ውዎ ም።
15 እ ዚ ጥራ ይ ዘ ይ ኰነ ስ ፡ ነ ቶ ም ጓ ኖ ት
ዕ ር ክ ነ ት ስ ለ ዘ ይ ገ በ ሩ ፡ ገ ለ ኣ ኽ ብ ሮ ት
ኪ ግ በ ረ ሎም ይ ኽ እ ል እ ዩ ።
16 እ ዚ ኣ ቶ ም ግ ና ነ ቶ ም ብ በ ዓ ላ ት
እ ተ ቐ በ ል ዎ ምን ድ ሮ ምሳ ታ ቶ ም ኣ ብ ሓ ደ
ሕ ግ ታ ት ተ ኻ ፈ ል ቲ ዀይ ኖ ምን ኣ ዝ ዮ ም
የ ሸ ግ ሩ ዎ ም ነ በ ሩ ።
17 እ ምበ ኣ ር ሲ እ ዚ ኣ ቶ ም ከ ምቶ ም ኣ ብ ኣ ፍ
ደ ገ ጻ ድ ቕ ዝ ነ በ ሩ ብ ዓ ይ ነ ስ ውር ተ ሃ ረ ሙ
፡
ብ ዘ ስ ካ ሕ ክ ሕ ዓ ብ ዪ ጸ ል ማት ተ ኸ ቢ ቡ ፡
ነ ፍ ሲ ወ ከ ፍ መሕ ለ ፊ ኣ ፍ ደ ገ ታ ቱ ምስ
ደ ለ የ ።
18 ከ መይ ሲ ፡ እ ቶ ም ባ እ ታ ታ ት ኣ ብ ገ ዛ እ
ር እ ሶ ም ብ ዓ ይ ነ ት ስ ኒ ት እ ዮ ም ተ ቐ ይ ሮ ም፣
ከ ምቲ ኣ ብ መዝ ሙ
ር ዚ ር አ ኖ ታ ታ ት ስ ም እ ቲ
ቅ ኒ ት ዚ ቕ ይ ር ፣ ግ ና ኸ ወ ት ሩ ድ ምጽ ታ ት
እ ዮ ም። እ ዚ ኸ ኣ ነ ቲ እ ተ ገ ብ ረ ነ ገ ራ ት
ብ ምር ኣ ይ ጽ ቡ ቕ ጌ ሩ ኺግ ን ዘ ብ ይ ኽ እ ል
እ ዩ ።
19 ምድ ራ ዊ ነ ገ ራ ት ና ብ ማይ ተ ቐ የ ረ ፡ እ ቲ
ቕ ድ ሚኣ ብ ማይ ዚ ሕ ን ብ ስ ዝ ነ በ ረ ነ ገ ራ ት
ድ ማ፡ ሕ ጂ ና ብ ምድ ሪ ወ ረ ደ ።
20 ሓ ዊ ን ገ ዛ እ ር እ ሱ ረ ሲ ዑ ፡ ኣ ብ ማይ ሓ ይ ሊ
ነ በ ሮ ፡ እ ቲ ማይ ድ ማ ነ ቲ ዜ ጥፍ እ ባ ህ ር ያ ቱ
ረ ሰ ዐ ።
21 በ ቲ ኻ ል እ ሸ ነ ኽ ድ ማ፡ ሃ ል ሃ ል ታ ን ስ ጋ
እ ቶ ም ዚ በ ላ ሸ ዉ ህ ያ ዋ ን ፍ ጥረ ታ ት ብ እ ኡ
እ ኳ እ ን ተ ተ መላ ለ ሱ ፡ ኣ የ ጥፍ እ ዎ ን ። ነ ቲ
ክ ፈ ስ ስ ዝ በ ቅ ዕ ተ ፈ ጥሮ ኣ ዊ በ ረ ድ ዝ መስ ል
ሰ ማያ ዊ ስ ጋ እ ውን ኣ የ ቐ ለ ጥዎ ን ።
22 ዎ እ ግ ዚ ኣ ብ ሄ ር ፡ ን ህ ዝ ብ ኻ ኣ ብ ኵሉ
ኣ ዕ ቢ ኻ ዮ ፡ ኣ ኽ ቢ ር ካ ዮ ም፡ ኣ ብ ኵሉ ጊ ዜ ን
ቦ ታ ን ደ ኣ ረ ዲ እ ካ ዮ ም እ ምበ ር ፡ ኣ ቃ ሊ ል ካ
ኣ ይ ረ ኣ ኻ ዮ ምን ።