Humanizam i renesansa

1. Humanizam iHumanizam i
renesansarenesansa
Najznačajniji predstavniciNajznačajniji predstavnici

2. PojamPojam
RenesansaRenesansa (fr. (fr. renaissancerenaissance – – preporodpreporod) je kulturno-istorijski pojam) je kulturno-istorijski pojam
koji je najprije označavao doba od 1350. do 16. vijeka kao periodkoji je najprije označavao doba od 1350. do 16. vijeka kao period
u kome je došlo do ponovnog interesovanja za klasičnu antiku iu kome je došlo do ponovnog interesovanja za klasičnu antiku i
procvata umjetnosti, da bi se zatim ovim pojmom označavaloprocvata umjetnosti, da bi se zatim ovim pojmom označavalo
kulturno stanje prelaznog doba od srednjeg vijeka do novogkulturno stanje prelaznog doba od srednjeg vijeka do novog
doba, naročito u Italiji.doba, naročito u Italiji.
Ovaj pojam je prvi putOvaj pojam je prvi put
upotrebio italijanski istoričarupotrebio italijanski istoričar
umumjjetnosti Đorđoetnosti Đorđo
Vazari 1550. godine zaVazari 1550. godine za
označavanje umoznačavanje umjjetnosti kojaetnosti koja
je nastala u XIII vje nastala u XIII vijijeku.eku.

3. Nastanak i prilikeNastanak i prilike
Nastanak renesanse se obično stavlja u prostorNastanak renesanse se obično stavlja u prostor
sjeverne Italije za kraj XIII vijeka. Od XIIsjeverne Italije za kraj XIII vijeka. Od XII
vijeka je u mnogim gradovima sjeverne Italijevijeka je u mnogim gradovima sjeverne Italije
rastao prosperitet izazvan prekomorskomrastao prosperitet izazvan prekomorskom
trgovinom. Najveći trgovački centri bilitrgovinom. Najveći trgovački centri bili
su Đenova, Venecija i Firenca.su Đenova, Venecija i Firenca.
Pod uticajem ratova među nPod uticajem ratova među njjemačkim carevima iemačkim carevima i
Papstvom u Italiji tokom srednjeg vPapstvom u Italiji tokom srednjeg vijijeka nijeeka nije
postojala centralna država koja bi oduzimalapostojala centralna država koja bi oduzimala
politički i privredni prioritet gradovima.politički i privredni prioritet gradovima.
Ovi uslovi, privredni prosperitet i relativnaOvi uslovi, privredni prosperitet i relativna
politička sloboda, uticali su na postanak novogpolitička sloboda, uticali su na postanak novog
tipa renesansnog čovtipa renesansnog čovjjeka. Uporedo egzistencijaeka. Uporedo egzistencija
kulturnih centara i centara moći se manifestuje ikulturnih centara i centara moći se manifestuje i
u podsticajima u umu podsticajima u umjjetnosti u kojoj su se vladari ietnosti u kojoj su se vladari i
moćni ljudi mogli prezentirati.moćni ljudi mogli prezentirati.

4. Rafaelo SantiRafaelo Santi

5. TematikaTematika
U značajnoj mjeri je religioznogU značajnoj mjeri je religioznog
karaktera. Bila je prilika da sekaraktera. Bila je prilika da se
pokuša uvrštavanje nekih scena izpokuša uvrštavanje nekih scena iz
svakodnevnog života u religioznesvakodnevnog života u religiozne
teme, i tako je madona sa Isusomteme, i tako je madona sa Isusom
bila predstavljana kao materinskabila predstavljana kao materinska
ljubav a predstavljana su i nagaljubav a predstavljana su i naga
tijela kada je trebalo slikati Adamatijela kada je trebalo slikati Adama
i Evu. Novost je objavljivanjei Evu. Novost je objavljivanje
nekih novih žanrova kao štonekih novih žanrova kao što
su portret, pejsaž i mrtva priroda.su portret, pejsaž i mrtva priroda.
Rafaelo Santi

6. TehnikaTehnika
U slikarstvu seU slikarstvu se
upotrebljavala perspektiva -upotrebljavala perspektiva -
slikari su naučili daslikari su naučili da
predstavljaju prostor i njegovupredstavljaju prostor i njegovu
dubinu. Neki umjetnici sudubinu. Neki umjetnici su
radili i sa bojom i predstavljaliradili i sa bojom i predstavljali
su sjenke kao npr. Leonardosu sjenke kao npr. Leonardo
da Vinči. Ovaj umjetnik je ida Vinči. Ovaj umjetnik je i
različito tretirao crtež koji urazličito tretirao crtež koji u
renesansnoj umjetnosti služirenesansnoj umjetnosti služi
za poboljšavanje slike iza poboljšavanje slike i
studiraju se pokret, anatomija,studiraju se pokret, anatomija,
crte lica koje izražava emocije.crte lica koje izražava emocije.

7. Leonardo da VinčiLeonardo da Vinči

8. ArhitekturaArhitektura
U arhitekturi su nastale najveće promjene i ona postaje jedna odU arhitekturi su nastale najveće promjene i ona postaje jedna od
umjetnosti. Renesansni umjetnici su se inspirisali djelima izumjetnosti. Renesansni umjetnici su se inspirisali djelima iz
antičke umjetnosti, njihovom srazmjernošću, jednostavnošću,antičke umjetnosti, njihovom srazmjernošću, jednostavnošću,
pravilnom proporcijom i ljepotom.pravilnom proporcijom i ljepotom.
Pored kamena se upotrebljavala
i opeka i mermer. Upotrebljavali
su se stupovi, kolonade,
svodovi, kupole a stepenište je
postalo poseban elemenat u
arhitekturi. Nastaju novi tipovi
objekata kao gradske palate i
gradske i prigradske vile.

9. Mikelanđelo BonarotiMikelanđelo Bonaroti

10. VajarstvoVajarstvo
Sa sačuvanom skulpturom izSa sačuvanom skulpturom iz
antike je postala jedna od prvihantike je postala jedna od prvih
umjetnosti ovog doba, gdje jeumjetnosti ovog doba, gdje je
došlo do promjena u shvatanju udošlo do promjena u shvatanju u
odnosu na srednjovjekovnuodnosu na srednjovjekovnu
skulpturu. Javlja se skulptura kaoskulpturu. Javlja se skulptura kao
posebno delo - slobodno stojeća iposebno delo - slobodno stojeća i
umjetnici uspješno savladavajuumjetnici uspješno savladavaju
dramatizaciju scena, ekspresivnostdramatizaciju scena, ekspresivnost
u predstavljanju emocija ljudskogu predstavljanju emocija ljudskog
lica ili drapreije. Veliki izazov sulica ili drapreije. Veliki izazov su
bile skulpture sa konjima i portretibile skulpture sa konjima i portreti
i javljaju se biste poznatih ličnosti ai javljaju se biste poznatih ličnosti a
poznate su i sitne plastike ipoznate su i sitne plastike i
medalje.medalje.

11. Status umjetnikaStatus umjetnika
U renesansi se mU renesansi se mijijenja društveni statusenja društveni status
umumjjetnika. U srednjem vetnika. U srednjem vijijeku neeku ne
poznajemo umpoznajemo umjjetnika kao individualca ietnika kao individualca i
smatrani su za zanatlije a svoja dsmatrani su za zanatlije a svoja djjela nisuela nisu
podpisivali. U renesansi umpodpisivali. U renesansi umjjetnici nisuetnici nisu
anonimni i neki imaju visoki društvenianonimni i neki imaju visoki društveni
status. Đentile Belini dobio je kneževskustatus. Đentile Belini dobio je kneževsku
titulu od Fridriha III, a Ticijan je od Karlatitulu od Fridriha III, a Ticijan je od Karla
V. dobio titulu viteza. Nekim odV. dobio titulu viteza. Nekim od
umumjjetnika je pošlo za rukom da se obogateetnika je pošlo za rukom da se obogate
ali ipak se držalo da su umali ipak se držalo da su umjjetnici niskogetnici niskog
porporijijekla jer je njihova aktivnost zahtekla jer je njihova aktivnost zahtjjevalaevala
upotrebu manuelnog rada i nisu biliupotrebu manuelnog rada i nisu bili
obrazovani. Neki od najznačajnijihobrazovani. Neki od najznačajnijih
umetnika tog doba su: Rafaeloumetnika tog doba su: Rafaelo
Santi, Leonardo da Vinči, MikelanđeloSanti, Leonardo da Vinči, Mikelanđelo
BuonarotiBuonaroti,, Donatelo... Donatelo...

12. Širenje na zapad EvropeŠirenje na zapad Evrope
U Francusku je renesansa dospU Francusku je renesansa dospjjelaela
posredstvom Francusko-Italijanskihposredstvom Francusko-Italijanskih
ratova na početku 16. vratova na početku 16. vijijeka. Ueka. U
pojedinim zemljama koje zahvata,pojedinim zemljama koje zahvata,
renesansa se prilagođava mrenesansa se prilagođava mjjesnimesnim
prilikama, što se vidi na slikamaprilikama, što se vidi na slikama
srednjoevropskih renesansnihsrednjoevropskih renesansnih
slikara Albrehtaslikara Albrehta
Direra i Hijeronimus Boša.Direra i Hijeronimus Boša.

13. Albreht DirerAlbreht Direr

14. Hjeronimus BošHjeronimus Boš

15. HVALA ZA PAŽNJU!HVALA ZA PAŽNJU!