SlideShare a Scribd company logo
1 of 19
Θεραπευτικά
Προγράμματα
Αποκατάστασης
15/1/2016
Αξιολόγηση βάσει Νόρμας (Norm
– Referenced Test)
– Η αξιολόγηση αυτή, θεωρείται ως ένας προηγμένος τρόπος με σκοπό την ακρίβειά
της
– Εδώ, πραγματοποιείται η σύγκριση ενός μαθητή με άλλους μαθητές ή με τον μέσο
μαθητή, οι οποίοι είναι και το πρότυπο σύγκρισης
– Τα πρότυπα αυτά ονομάζονται και «σημεία αναφοράς», «μέτρα» ή «νόρμες»
(Ingenkamp, 2001)
– Όταν οι ασκήσεις και οι διαδικασίες είναι σταθερές, η σύγκριση είναι όσο το
δυνατό πιο ακριβής και ειδικότερα εάν οι μαθητές είναι στην ίδια ηλικία και στο
ίδιο επίπεδο της τάξης (Γιοκαρίνης, 1988)
– Κριτήριο αποτελεσματικότητας: ο μέγιστος δυνατόν αριθμός μαθητών – όσο
μεγαλύτερος είναι ο αριθμός, τόσο πιο αξιόπιστη είναι κ η δοκιμασία
15/1/2016
Μειονεκτήματα
– Κύριο μειονέκτημα είναι η μη παροχή συγκεκριμένων πληροφοριών για τις
ικανότητες του κάθε μαθητή ξεχωριστά, αλλά γίνεται η ομαδοποίηση των
καλών μαθητών και των λιγότερο καλών μαθητών (Δημητρόπουλος, 2001)
– Οι λιγότερο καλοί μαθητές αποθαρρύνονται, αφού αποκτούν κακή γνώμη για
τον εαυτό τους και χαμηλή αυτοεκτίμηση και άρα την σιγουρια της αποτυχίας
– Τα αποτελέσματα των μαθητών έχουν υπόσταση μόνο μέσα στην «ομάδα
σύγκρισης» πράγμα το οποίο σημαίνει ότι δεν είναι δυνατό να προσδιοριστεί
το επίπεδο έξω από αυτό το πλαίσιο
15/1/2016
Αξιολόγηση βάσει Κριτηρίων
(Criterion – referenced Test)
– Η αξιολόγηση πραγματοποιείται με βάσει προσδιορισμένα κριτήρια (Lambert &
Lines, 2000)
– Είναι βασισμένη στην περιγραφή των γνώσεων ή των δυνατοτήτων που
περιλαμβάνει ένα μάθημα ή μια ενότητα μαθήματος, δηλαδή οι στόχοι που έχουν
προσδιοριστεί προηγουμένως και παίζουν σημαντικό ρόλο στην αξιολόγηση
(Genesee & Upshur, 1996)
– Ο βαθμός δε δείχνει τη θέση που κατέχει ο μαθητής ανάμεσα στους συμμαθητές
του, όπως συμβαίνει στην αξιολόγηση βάσει νόρμας, αλλά ως προς τη κατάκτηση
του στόχου ή των στόχων που αξιολογεί η διαδικασία. Συνεπώς, οι βαθμοί των
άλλων δεν έχουν καμία σημασία.
– Αν η διαδικασία της αξιολόγησης στοχεύει σε λεπτομερή κατανόηση των
ικανοτήτων των μαθητών, τα ειδικά κριτήρια θα αποδειχθούν χρήσιμα για αυτούς
15/1/2016
Βασικές Υποκατηγορίες
– Δοκιμασίες Πεδίου (Domain – referenced test): Εξετάζουν τις γνώσεις ή / και
τις ικανότητες των μαθητών σε συγκεκριμένα κεφάλαια της ύλης ενός
μαθήματος (Genese & Upshur, 1996)
– Δοκιμασίες Ειδικών Στόχων (Objectives – referenced test): Εξετάζουν τις
γνώσεις ή / και ικανότητες των μαθητών σε περιορισμένο τμήμα ενός
κεφαλαίου και όχι στο σύνολό του (Genese & Upshur, 1996)
15/1/2016
Εστιακά Ερεθίσματα (Focused
Stimulation)
– Είναι μια τεχνική η οποία χρησιμοποιήθηκε από λογοπαθολόγου με σκοπό να
βοηθήσουν τα παιδιά να αποκτήσουν τη γλώσσα
– Η ιδέα των εστιακών ερεθισμάτων είναι να γίνεται στοχοθέτηση μιας
ιδιαίτερης λέξης, φράσης ή γραμματικής μορφής – στόχου και χρησιμοποιείται
σε επανάληψη όταν γίνεται αλληλεπίδραση με το παιδί
– Δεν παράγουν συχνά άμεσα αποτελέσματα, αλλά οι έρευνες δείχνουν ότι είναι
αποτελεσματικά με την προϋπόθεση ότι γίνονται σε τακτική βάση
15/1/2016
Εστιακά Vs Γενικά Ερεθίσματα
– Γενικά ερεθίσματα: Οι κλινικοί δε στοχεύουν σε συγκεκριμένες λέξεις,
γραμματικές δομές ή επικοινωνιακές δεξιότητες
– Εστιακά ερεθίσματα: Περιλαμβάνουν την αναγνώριση του ενός ή τυπικά
περισσότερων συγκεκριμένων ποικίλων γλωσσικών στόχων στους οποίους οι
προσπάθειες διδασκαλίας των κλινικών και η μάθηση γλωσσικών πόρων των
παιδιών στους οποίους θα επικεντρωθούν
15/1/2016
Πρόγραμμα Hanen
– Είναι ένα εφαρμοσμένο πρόγραμμα για τους γονείς για περιαματική
αξιολόγηση
– Εφαρμόστηκε από το Girolametto και τους συνεργάτες του
– Περιλαμβάνει 8 εβδομαδιαίες ομαδικές συνεδρίες και 3 κατ’ οίκον επισκέψεις
σε διάρκεια 11 εβδομάδων
– Οι συνεδρίες εστίασαν στη διδασκαλία των γονέων με σκοπό τη χρήση
τεχνικών γενικών γλωσσικών ερεθισμάτων όπως:
 Να ακολουθήσουν την κατεύθυνση του παιδιού
 Προώθηση διεξαγωγής της σειράς
15/1/2016
Επιπλέον, περιελάμβανε:
– Ένα μέρος εστιασμένου ερεθίσματος, τέτοιο ώστε να δοθούν στους γονείς μια
λίστα από 10 λέξεις – στόχους για να ενσωματώσουν στις καθημερινές τους
δραστηριότητες
– Επιπλέον, διδάκτηκαν πως να αντικαταστήσουν αυτές τις λέξεις – στόχους μια
φορά το στόχο που πάραξε το παιδί το λιγότερο 3 φορές σε 3 διαφορετικά
περιβάλλοντα σε πλαίσιο 1 εβδομάδας
15/1/2016
Pivot Therapy (Κίνητρο –
Αντίδραση – Θεραπεία)
– Είναι μια από τις καλύτερες επικυρωμένες συμπεριφοριστικές θεραπείες για
τον αυτισμό
– Οι στόχοι της περιλαμβάνουν:
 Ανάπτυξη της επικοινωνίας
 Ανάπτυξης της γλώσσας
 Ανάπτυξη των θετικών κοινωνικών συμπεριφορών
 Ανακούφιση από διασπαστικές εστιακές συμπεριφορές
15/1/2016
Βελτιώνονται:
– Μέσα από τη θεραπεία αυτή, βελτιώνονται:
 Η κοινωνικότητα
 Η επικοινωνία
 Η συμπεριφορά
 Ακαδημαϊκές αναπτυξιακές δεξιότητες
15/1/2016
Προορίζεται για:
– Χρησιμοποιούνται συνήθως σε παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας
– Οι έρευνες όμως δείχνουν ότι το PRT είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί και από
εφήβους και νέους ενήλικες
– Άνθρωποι όλων των ηλικιών οι οποίοι είναι επηρεασμένοι από τον αυτισμό,
μπορούν να επωφεληθούν από τις τεχνικές του
– Σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, οι μαθητές παίζουν ένα κρίσιμο ρόλο στο
καθορισμό των δραστηριοτήτων και των αντικειμένων τα οποία θα
χρησιμοποιηθούν στην ανταλλαγή του PRT
15/1/2016
ΑΒΑ - Εφαρμοσμένη Ανάλυση
Συμπεριφοράς
– Είναι μια επιστημονικά επικυρωμένη προσέγγιση για την κατανόηση της
συμπεριφοράς και πώς αυτό επηρεάζεται από το περιβάλλον
– Η συμπεριφορά αναφέρει τις ενέργειες και τις δεξιότητες
– Το περιβάλλον περιλαμβάνει οποιαδήποτε επιρροή, φυσική ή κοινωνική, η
οποία θα μπορούσε να αλλάξει ή να απαλλαχθεί από μια συμπεριφορά
κάποιου
15/1/2016
Συγκεκριμένα:
– Εστιάζει στις αρχές οι οποίες επεξηγούν πώς η μάθηση πραγματοποιείται.
Συγκεκριμένα, όταν μια συμπεριφορά ακολουθείται μετά από κάποια
επιβράβευση, η συμπεριφορά είναι πιθανότερο να επαναληφθεί
– Το πεδίο του ΑΒΑ έχει αναπτύξει πολλές τεχνικές για αύξηση χρήσιμων
συμπεριφορών και μειώνοντας αυτές οι οποίες υπάρχει πιθανότητα να
βλάψουν ή να παρεμποδίσουν τη μάθηση
– Το ΑΒΑ και οι τεχνικές του μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε δομημένες
καταστάσεις όπως μια τάξη μαθήματος καθώς και σε καθημερινές καταστάσεις
όπως ένα οικογενιακό βραδινό δείπνο
15/1/2016
Τεχνικές & Φιλοσοφία
– Ο οδηγητής χρησιμοποιεί μια ποικιλία από αναλυτικές διαδικασίες, κάποιες οπο τις οποίες
έχουν κατευθυνθεί από τον εκπαιδευτή και από άλλους οι οποίοι ξεκίνησαν από τον
εκπαιδευόμενο
– Οι γονείς και / ή άλλα μέλη της οικογένειας και φροντιστές έλαβαν εκπαίδευση, έτσι ώστε να
μπορούν να υποστηρίξουν τη μάθηση και τη πρακτική δεξιοτήτων καθ’ όλη τη διάρκεια
– Η μέρα του μαθητή είναι δομημένη για να παρέχει πολλές ευκαιρίες, προγραμματισμένες και
απρογραμμάτιστες, με σκοπό να αποκτήσουν και να εξασκήσουν τις δεξιότητες και σε
δομημένες και σε αδόμητες καταστάσεις
– Ο μαθητής λαμβάνει μια αφθονία θετικής ενίσχυσης για να καταδεικνύουν χρήσιμες
δεξιότητες και κοινωνικές και κατάλληλες συμπεριφορές. Δίνεται έμφαση θετική κοινωνική
αλληλεπίδραση και στην ευχάριστη μάθηση
– Ο μαθητής δε λαμβάνει ενίσχυση για τις συμπεριφορές οι οποίες δημιουργούν βλάβη ή
αποτρέπουν τη μάθηση
15/1/2016
Ακόμα,
– Οι στόχοι δίνουν έμφαση σε δεξιότητες οι οποίες θα δώσουν τη δυνατότητα
στους μαθητές να γίνουν ανεξάρτητοι και επιτυχημένοι σε βραχυπρόθεσμο και
μακροπρόθεσμο επίπεδο
– Το πρόγραμμα διδασκαλίας χαλά τις επιθυμητές δεξιότητες μέσω
διαχειρίσιμων βημάτων τα οποία πρέπει να διδαχθούν απο τα απλούστερα σε
πιο πολύπλοκα. Για παράδειγμα, από μίμηση μεμονομένων ήχων (απλό) μέχρι
μια συνομιλία (πολύπλοκο)
15/1/2016
Εφαρμογή του ΑΒΑ στον Αυτισμό
– Η αποτελεσματική παρέμβαση για τον αυτισμό δεν είναι μια προσέγγιση η
οποία «ταιριάζει με όλα» και δεν θα μπορούσε ποτέ να θεωρείται ως
«κονσέρβα» το σύνολο των προγραμμάτων ή των ασκήσεων
– Ένας έμπειρος θεραπευτής προσαρμόζει την παρέμβαση ανάλογα με:
 Τις ικανότητες του κάθε μαθητή
 Τα ενδιαφέροντα του κάθε μαθητή
 Τις προτιμήσεις του κάθε μαθητή
 Την οικογενειακή κατάσταση του κάθε μαθητή
15/1/2016
Απόκτηση δεξιοτήτων:
– Επικοινωνία
– Κοινωνικότητα
– Αυτοφροντίδα
– Παιχνίδι και αναψυχή
– Κινητική ανάπτυξη
– Ακαδημαϊκές δεξιότητες
15/1/2016
Βιβλιογραφία
– Applied Behavior Analysis (ABA). 2015. Ανακτήθηκε στις 09 Δεκεμβρίου, 2015, από
https://www.autismspeaks.org/what-autism/treatment/applied-behavior-analysis-aba
– Norm-referenced test(ing)/assessment/evaluation/measurement. (2013). Ανακτήθηκε στις 09 Δεκεμβρίου, 2015,
από http://www.greek-language.gr/certification/research/lexicon/show.html?id=138
– Criterion-referenced test(ing)/assessment/evaluation/measurement. (2013). Ανακτήθηκε στις 09 Δεκεμβρίου,
2015, από http://www.greek-language.gr/certification/research/lexicon/show.html?id=52
– Using focused stimulation to help speech and language development in young children. (2013). Ανακτήθηκε στις
09 Δεκεμβρίου, 2015, από http://www.speech-language-development.com/focused-stimulation.html
– Pivotal Response Treatment (PRT). 2015. Ανακτήθηκε στις 09 Δεκεμβρίου, 2015, από
https://www.autismspeaks.org/what-autism/treatment/pivotal-response-therapy-prt
– Leslie A. Rescorla & Philip S. Dale (2013). Late Talkers. Language Development, Interventions, and Outcomes.
Ανακτήθηκε από http://www.brookespublishing.com/late-talkers
15/1/2016

More Related Content

What's hot

Θεωρίες Μάθησης και ΤΠΕ- Συμπεριφορισμός
Θεωρίες Μάθησης και ΤΠΕ- ΣυμπεριφορισμόςΘεωρίες Μάθησης και ΤΠΕ- Συμπεριφορισμός
Θεωρίες Μάθησης και ΤΠΕ- ΣυμπεριφορισμόςStergios
 
Didaktika Senaria
Didaktika SenariaDidaktika Senaria
Didaktika SenariaStergios
 
Εναλλακτική Αξιολόγηση
 Εναλλακτική Αξιολόγηση Εναλλακτική Αξιολόγηση
Εναλλακτική Αξιολόγησηgkantidou
 
Συνέδριο ΕΤΠΕ 2012: Αυτορρυθμιζόμενη Μάθηση και Wikis
Συνέδριο ΕΤΠΕ 2012: Αυτορρυθμιζόμενη Μάθηση και WikisΣυνέδριο ΕΤΠΕ 2012: Αυτορρυθμιζόμενη Μάθηση και Wikis
Συνέδριο ΕΤΠΕ 2012: Αυτορρυθμιζόμενη Μάθηση και WikisKostas Katsoulas
 
συγχρονες μεθοδοι διδασκαλιας - η ομαδοσυνεργατικη μεθοδος
συγχρονες μεθοδοι διδασκαλιας -  η ομαδοσυνεργατικη μεθοδοςσυγχρονες μεθοδοι διδασκαλιας -  η ομαδοσυνεργατικη μεθοδος
συγχρονες μεθοδοι διδασκαλιας - η ομαδοσυνεργατικη μεθοδοςΔιαμαντόπουλος Κωνσταντίνος
 
σχεδιασμός μαθήματος για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας
σχεδιασμός μαθήματος για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσαςσχεδιασμός μαθήματος για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας
σχεδιασμός μαθήματος για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσαςgvlachos
 
Σύγχρονες προσεγγίσεις στη Διδακτική
Σύγχρονες προσεγγίσεις στη ΔιδακτικήΣύγχρονες προσεγγίσεις στη Διδακτική
Σύγχρονες προσεγγίσεις στη Διδακτικήmakrib
 
ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ
ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ
ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙChristos Gotzaridis
 
Τσικολάτας Α. (2011) Η Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου. Πάτρα
Τσικολάτας Α. (2011) Η Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου. ΠάτραΤσικολάτας Α. (2011) Η Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου. Πάτρα
Τσικολάτας Α. (2011) Η Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου. ΠάτραAlexandros Tsikolatas
 

What's hot (10)

Θεωρίες Μάθησης και ΤΠΕ- Συμπεριφορισμός
Θεωρίες Μάθησης και ΤΠΕ- ΣυμπεριφορισμόςΘεωρίες Μάθησης και ΤΠΕ- Συμπεριφορισμός
Θεωρίες Μάθησης και ΤΠΕ- Συμπεριφορισμός
 
Didaktika Senaria
Didaktika SenariaDidaktika Senaria
Didaktika Senaria
 
Εναλλακτική Αξιολόγηση
 Εναλλακτική Αξιολόγηση Εναλλακτική Αξιολόγηση
Εναλλακτική Αξιολόγηση
 
Συνέδριο ΕΤΠΕ 2012: Αυτορρυθμιζόμενη Μάθηση και Wikis
Συνέδριο ΕΤΠΕ 2012: Αυτορρυθμιζόμενη Μάθηση και WikisΣυνέδριο ΕΤΠΕ 2012: Αυτορρυθμιζόμενη Μάθηση και Wikis
Συνέδριο ΕΤΠΕ 2012: Αυτορρυθμιζόμενη Μάθηση και Wikis
 
συγχρονες μεθοδοι διδασκαλιας - η ομαδοσυνεργατικη μεθοδος
συγχρονες μεθοδοι διδασκαλιας -  η ομαδοσυνεργατικη μεθοδοςσυγχρονες μεθοδοι διδασκαλιας -  η ομαδοσυνεργατικη μεθοδος
συγχρονες μεθοδοι διδασκαλιας - η ομαδοσυνεργατικη μεθοδος
 
σχεδιασμός μαθήματος για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας
σχεδιασμός μαθήματος για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσαςσχεδιασμός μαθήματος για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας
σχεδιασμός μαθήματος για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας
 
Σύγχρονες προσεγγίσεις στη Διδακτική
Σύγχρονες προσεγγίσεις στη ΔιδακτικήΣύγχρονες προσεγγίσεις στη Διδακτική
Σύγχρονες προσεγγίσεις στη Διδακτική
 
Περιγραφική αξιολόγηση.
Περιγραφική αξιολόγηση.Περιγραφική αξιολόγηση.
Περιγραφική αξιολόγηση.
 
ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ
ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ
ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ
 
Τσικολάτας Α. (2011) Η Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου. Πάτρα
Τσικολάτας Α. (2011) Η Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου. ΠάτραΤσικολάτας Α. (2011) Η Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου. Πάτρα
Τσικολάτας Α. (2011) Η Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου. Πάτρα
 

Viewers also liked

Guia enseñanza taller excel
Guia enseñanza taller excelGuia enseñanza taller excel
Guia enseñanza taller excelluzmi-26
 
Presentation for Idatasciences
Presentation for IdatasciencesPresentation for Idatasciences
Presentation for IdatasciencesNaga Arjun Manu
 
Brief Finnfund Presentation, Mikko Kuuskoski, Finnfund
Brief Finnfund Presentation, Mikko Kuuskoski, FinnfundBrief Finnfund Presentation, Mikko Kuuskoski, Finnfund
Brief Finnfund Presentation, Mikko Kuuskoski, FinnfundBusiness Finland
 
車種一覧 白河市の新車販売店・車検整備工場・板金塗装工場
車種一覧 白河市の新車販売店・車検整備工場・板金塗装工場車種一覧 白河市の新車販売店・車検整備工場・板金塗装工場
車種一覧 白河市の新車販売店・車検整備工場・板金塗装工場ken hozu
 
Insight Guide 3 - Privacy & Regulation
Insight Guide 3 - Privacy & RegulationInsight Guide 3 - Privacy & Regulation
Insight Guide 3 - Privacy & RegulationSarah Sanders
 
неравенства с двумя переменными
неравенства с двумя переменныминеравенства с двумя переменными
неравенства с двумя переменнымиTatyana Zubareva
 
степенная функция
степенная функциястепенная функция
степенная функцияTatyana Zubareva
 
Remarketing pixels setup for social channels a guide
Remarketing pixels setup for social channels   a guideRemarketing pixels setup for social channels   a guide
Remarketing pixels setup for social channels a guideinboundmantra
 
Arsênio trabalho de química
Arsênio trabalho de química Arsênio trabalho de química
Arsênio trabalho de química K Pavlichenko
 
Alfabetizzazione al digitale: Conoscere Internet dalla scuola all'impresa
Alfabetizzazione al digitale: Conoscere Internet dalla scuola all'impresaAlfabetizzazione al digitale: Conoscere Internet dalla scuola all'impresa
Alfabetizzazione al digitale: Conoscere Internet dalla scuola all'impresaGabriella Paolini
 

Viewers also liked (13)

Guia enseñanza taller excel
Guia enseñanza taller excelGuia enseñanza taller excel
Guia enseñanza taller excel
 
Presentation for Idatasciences
Presentation for IdatasciencesPresentation for Idatasciences
Presentation for Idatasciences
 
Brief Finnfund Presentation, Mikko Kuuskoski, Finnfund
Brief Finnfund Presentation, Mikko Kuuskoski, FinnfundBrief Finnfund Presentation, Mikko Kuuskoski, Finnfund
Brief Finnfund Presentation, Mikko Kuuskoski, Finnfund
 
EA_Catalogue_fr_en
EA_Catalogue_fr_enEA_Catalogue_fr_en
EA_Catalogue_fr_en
 
車種一覧 白河市の新車販売店・車検整備工場・板金塗装工場
車種一覧 白河市の新車販売店・車検整備工場・板金塗装工場車種一覧 白河市の新車販売店・車検整備工場・板金塗装工場
車種一覧 白河市の新車販売店・車検整備工場・板金塗装工場
 
Insight Guide 3 - Privacy & Regulation
Insight Guide 3 - Privacy & RegulationInsight Guide 3 - Privacy & Regulation
Insight Guide 3 - Privacy & Regulation
 
LiBing
LiBingLiBing
LiBing
 
ABSTRACT BOOK congress 2015
ABSTRACT BOOK congress 2015ABSTRACT BOOK congress 2015
ABSTRACT BOOK congress 2015
 
неравенства с двумя переменными
неравенства с двумя переменныминеравенства с двумя переменными
неравенства с двумя переменными
 
степенная функция
степенная функциястепенная функция
степенная функция
 
Remarketing pixels setup for social channels a guide
Remarketing pixels setup for social channels   a guideRemarketing pixels setup for social channels   a guide
Remarketing pixels setup for social channels a guide
 
Arsênio trabalho de química
Arsênio trabalho de química Arsênio trabalho de química
Arsênio trabalho de química
 
Alfabetizzazione al digitale: Conoscere Internet dalla scuola all'impresa
Alfabetizzazione al digitale: Conoscere Internet dalla scuola all'impresaAlfabetizzazione al digitale: Conoscere Internet dalla scuola all'impresa
Alfabetizzazione al digitale: Conoscere Internet dalla scuola all'impresa
 

Similar to ENOTHTA 9 10 THERAPEYTIKA PROGRAMMATA

Αντιμετώπιση της προβληματικης συμπεριφορας
Αντιμετώπιση της προβληματικης συμπεριφοραςΑντιμετώπιση της προβληματικης συμπεριφορας
Αντιμετώπιση της προβληματικης συμπεριφοραςartemioup
 
αξιολογηση αναλυτικων προγραμματων
αξιολογηση αναλυτικων προγραμματωναξιολογηση αναλυτικων προγραμματων
αξιολογηση αναλυτικων προγραμματωνvasonip
 
τεχνικές διαχείρισης σχολικής τάξης.pptx
τεχνικές διαχείρισης σχολικής τάξης.pptxτεχνικές διαχείρισης σχολικής τάξης.pptx
τεχνικές διαχείρισης σχολικής τάξης.pptxsarrafimaria
 
αξιολογηση για Carbon busters
αξιολογηση για Carbon bustersαξιολογηση για Carbon busters
αξιολογηση για Carbon bustersVera Vorylla
 
Στρατηγικές Διδασκαλίας & Αναλυτικά Προγράμματα Ειδικής αγωγής (http://blogs....
Στρατηγικές Διδασκαλίας & Αναλυτικά Προγράμματα Ειδικής αγωγής (http://blogs....Στρατηγικές Διδασκαλίας & Αναλυτικά Προγράμματα Ειδικής αγωγής (http://blogs....
Στρατηγικές Διδασκαλίας & Αναλυτικά Προγράμματα Ειδικής αγωγής (http://blogs....Παπαδημητρακοπούλου Τζένη
 
Στρατηγικές Διδασκαλίας & Αναλυτικά Προγράμματα Ειδικής αγωγής
Στρατηγικές Διδασκαλίας & Αναλυτικά Προγράμματα Ειδικής αγωγής Στρατηγικές Διδασκαλίας & Αναλυτικά Προγράμματα Ειδικής αγωγής
Στρατηγικές Διδασκαλίας & Αναλυτικά Προγράμματα Ειδικής αγωγής Ευγενία Παπαδημητρακοπούλου
 
Microteaching
MicroteachingMicroteaching
Microteachingtaklazos
 
Portfolio (efthimis tzimos)
Portfolio (efthimis tzimos)Portfolio (efthimis tzimos)
Portfolio (efthimis tzimos)efthtzimos
 
Mαριλένα αποστολάκη 4354-Mαρία λιαροπούλου 4422
Mαριλένα αποστολάκη 4354-Mαρία λιαροπούλου 4422Mαριλένα αποστολάκη 4354-Mαρία λιαροπούλου 4422
Mαριλένα αποστολάκη 4354-Mαρία λιαροπούλου 4422marilenadance1990
 
η πορεία της διδασκαλίας
η πορεία της διδασκαλίαςη πορεία της διδασκαλίας
η πορεία της διδασκαλίαςChristos Gotzaridis
 
Διαφοροποίηση διδασκαλίας στο γυμνάσιο.Τεχνικές και μέθοδοι
Διαφοροποίηση διδασκαλίας στο γυμνάσιο.Τεχνικές και μέθοδοιΔιαφοροποίηση διδασκαλίας στο γυμνάσιο.Τεχνικές και μέθοδοι
Διαφοροποίηση διδασκαλίας στο γυμνάσιο.Τεχνικές και μέθοδοιssuser7d4caa
 
προβλήματα συμπεριφοράς και η θέση των εκπαιδευτικών
προβλήματα συμπεριφοράς και η θέση των εκπαιδευτικώνπροβλήματα συμπεριφοράς και η θέση των εκπαιδευτικών
προβλήματα συμπεριφοράς και η θέση των εκπαιδευτικώνMaria Parnou
 
σχεδιασμός δραστηριοτήτων.Ppt
σχεδιασμός δραστηριοτήτων.Pptσχεδιασμός δραστηριοτήτων.Ppt
σχεδιασμός δραστηριοτήτων.PptEleni Anastasopoulou
 
Νέο ΠΣ για τη Φυσική Αγωγή στο Λύκειο 4.3.2023.pptx
Νέο ΠΣ για τη Φυσική Αγωγή στο Λύκειο 4.3.2023.pptxΝέο ΠΣ για τη Φυσική Αγωγή στο Λύκειο 4.3.2023.pptx
Νέο ΠΣ για τη Φυσική Αγωγή στο Λύκειο 4.3.2023.pptxNikolaosDigelidis1
 
Discover how to use Micro-learning Techniques to create Mini-Learning Format ...
Discover how to use Micro-learning Techniques to create Mini-Learning Format ...Discover how to use Micro-learning Techniques to create Mini-Learning Format ...
Discover how to use Micro-learning Techniques to create Mini-Learning Format ...Sarah Land
 
Διαφοροποιημένη διδασκαλία/Differentiation
Διαφοροποιημένη διδασκαλία/DifferentiationΔιαφοροποιημένη διδασκαλία/Differentiation
Διαφοροποιημένη διδασκαλία/DifferentiationMaria Lazaridou
 
Dimotiko glossa a
Dimotiko glossa aDimotiko glossa a
Dimotiko glossa amanithe72
 
Ενδοσχολικός συντονιστής και Μέντορας.pptx
Ενδοσχολικός συντονιστής και Μέντορας.pptxΕνδοσχολικός συντονιστής και Μέντορας.pptx
Ενδοσχολικός συντονιστής και Μέντορας.pptxssusera26eca
 

Similar to ENOTHTA 9 10 THERAPEYTIKA PROGRAMMATA (20)

Αντιμετώπιση της προβληματικης συμπεριφορας
Αντιμετώπιση της προβληματικης συμπεριφοραςΑντιμετώπιση της προβληματικης συμπεριφορας
Αντιμετώπιση της προβληματικης συμπεριφορας
 
αξιολογηση αναλυτικων προγραμματων
αξιολογηση αναλυτικων προγραμματωναξιολογηση αναλυτικων προγραμματων
αξιολογηση αναλυτικων προγραμματων
 
τεχνικές διαχείρισης σχολικής τάξης.pptx
τεχνικές διαχείρισης σχολικής τάξης.pptxτεχνικές διαχείρισης σχολικής τάξης.pptx
τεχνικές διαχείρισης σχολικής τάξης.pptx
 
αξιολογηση για Carbon busters
αξιολογηση για Carbon bustersαξιολογηση για Carbon busters
αξιολογηση για Carbon busters
 
Στρατηγικές Διδασκαλίας & Αναλυτικά Προγράμματα Ειδικής αγωγής (http://blogs....
Στρατηγικές Διδασκαλίας & Αναλυτικά Προγράμματα Ειδικής αγωγής (http://blogs....Στρατηγικές Διδασκαλίας & Αναλυτικά Προγράμματα Ειδικής αγωγής (http://blogs....
Στρατηγικές Διδασκαλίας & Αναλυτικά Προγράμματα Ειδικής αγωγής (http://blogs....
 
Στρατηγικές Διδασκαλίας & Αναλυτικά Προγράμματα Ειδικής αγωγής
Στρατηγικές Διδασκαλίας & Αναλυτικά Προγράμματα Ειδικής αγωγής Στρατηγικές Διδασκαλίας & Αναλυτικά Προγράμματα Ειδικής αγωγής
Στρατηγικές Διδασκαλίας & Αναλυτικά Προγράμματα Ειδικής αγωγής
 
Paid Didak Elliniadou 10
Paid Didak Elliniadou 10Paid Didak Elliniadou 10
Paid Didak Elliniadou 10
 
Microteaching
MicroteachingMicroteaching
Microteaching
 
Portfolio (efthimis tzimos)
Portfolio (efthimis tzimos)Portfolio (efthimis tzimos)
Portfolio (efthimis tzimos)
 
Mαριλένα αποστολάκη 4354-Mαρία λιαροπούλου 4422
Mαριλένα αποστολάκη 4354-Mαρία λιαροπούλου 4422Mαριλένα αποστολάκη 4354-Mαρία λιαροπούλου 4422
Mαριλένα αποστολάκη 4354-Mαρία λιαροπούλου 4422
 
Axiologisi
AxiologisiAxiologisi
Axiologisi
 
η πορεία της διδασκαλίας
η πορεία της διδασκαλίαςη πορεία της διδασκαλίας
η πορεία της διδασκαλίας
 
Διαφοροποίηση διδασκαλίας στο γυμνάσιο.Τεχνικές και μέθοδοι
Διαφοροποίηση διδασκαλίας στο γυμνάσιο.Τεχνικές και μέθοδοιΔιαφοροποίηση διδασκαλίας στο γυμνάσιο.Τεχνικές και μέθοδοι
Διαφοροποίηση διδασκαλίας στο γυμνάσιο.Τεχνικές και μέθοδοι
 
προβλήματα συμπεριφοράς και η θέση των εκπαιδευτικών
προβλήματα συμπεριφοράς και η θέση των εκπαιδευτικώνπροβλήματα συμπεριφοράς και η θέση των εκπαιδευτικών
προβλήματα συμπεριφοράς και η θέση των εκπαιδευτικών
 
σχεδιασμός δραστηριοτήτων.Ppt
σχεδιασμός δραστηριοτήτων.Pptσχεδιασμός δραστηριοτήτων.Ppt
σχεδιασμός δραστηριοτήτων.Ppt
 
Νέο ΠΣ για τη Φυσική Αγωγή στο Λύκειο 4.3.2023.pptx
Νέο ΠΣ για τη Φυσική Αγωγή στο Λύκειο 4.3.2023.pptxΝέο ΠΣ για τη Φυσική Αγωγή στο Λύκειο 4.3.2023.pptx
Νέο ΠΣ για τη Φυσική Αγωγή στο Λύκειο 4.3.2023.pptx
 
Discover how to use Micro-learning Techniques to create Mini-Learning Format ...
Discover how to use Micro-learning Techniques to create Mini-Learning Format ...Discover how to use Micro-learning Techniques to create Mini-Learning Format ...
Discover how to use Micro-learning Techniques to create Mini-Learning Format ...
 
Διαφοροποιημένη διδασκαλία/Differentiation
Διαφοροποιημένη διδασκαλία/DifferentiationΔιαφοροποιημένη διδασκαλία/Differentiation
Διαφοροποιημένη διδασκαλία/Differentiation
 
Dimotiko glossa a
Dimotiko glossa aDimotiko glossa a
Dimotiko glossa a
 
Ενδοσχολικός συντονιστής και Μέντορας.pptx
Ενδοσχολικός συντονιστής και Μέντορας.pptxΕνδοσχολικός συντονιστής και Μέντορας.pptx
Ενδοσχολικός συντονιστής και Μέντορας.pptx
 

ENOTHTA 9 10 THERAPEYTIKA PROGRAMMATA

  • 2. Αξιολόγηση βάσει Νόρμας (Norm – Referenced Test) – Η αξιολόγηση αυτή, θεωρείται ως ένας προηγμένος τρόπος με σκοπό την ακρίβειά της – Εδώ, πραγματοποιείται η σύγκριση ενός μαθητή με άλλους μαθητές ή με τον μέσο μαθητή, οι οποίοι είναι και το πρότυπο σύγκρισης – Τα πρότυπα αυτά ονομάζονται και «σημεία αναφοράς», «μέτρα» ή «νόρμες» (Ingenkamp, 2001) – Όταν οι ασκήσεις και οι διαδικασίες είναι σταθερές, η σύγκριση είναι όσο το δυνατό πιο ακριβής και ειδικότερα εάν οι μαθητές είναι στην ίδια ηλικία και στο ίδιο επίπεδο της τάξης (Γιοκαρίνης, 1988) – Κριτήριο αποτελεσματικότητας: ο μέγιστος δυνατόν αριθμός μαθητών – όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός, τόσο πιο αξιόπιστη είναι κ η δοκιμασία 15/1/2016
  • 3. Μειονεκτήματα – Κύριο μειονέκτημα είναι η μη παροχή συγκεκριμένων πληροφοριών για τις ικανότητες του κάθε μαθητή ξεχωριστά, αλλά γίνεται η ομαδοποίηση των καλών μαθητών και των λιγότερο καλών μαθητών (Δημητρόπουλος, 2001) – Οι λιγότερο καλοί μαθητές αποθαρρύνονται, αφού αποκτούν κακή γνώμη για τον εαυτό τους και χαμηλή αυτοεκτίμηση και άρα την σιγουρια της αποτυχίας – Τα αποτελέσματα των μαθητών έχουν υπόσταση μόνο μέσα στην «ομάδα σύγκρισης» πράγμα το οποίο σημαίνει ότι δεν είναι δυνατό να προσδιοριστεί το επίπεδο έξω από αυτό το πλαίσιο 15/1/2016
  • 4. Αξιολόγηση βάσει Κριτηρίων (Criterion – referenced Test) – Η αξιολόγηση πραγματοποιείται με βάσει προσδιορισμένα κριτήρια (Lambert & Lines, 2000) – Είναι βασισμένη στην περιγραφή των γνώσεων ή των δυνατοτήτων που περιλαμβάνει ένα μάθημα ή μια ενότητα μαθήματος, δηλαδή οι στόχοι που έχουν προσδιοριστεί προηγουμένως και παίζουν σημαντικό ρόλο στην αξιολόγηση (Genesee & Upshur, 1996) – Ο βαθμός δε δείχνει τη θέση που κατέχει ο μαθητής ανάμεσα στους συμμαθητές του, όπως συμβαίνει στην αξιολόγηση βάσει νόρμας, αλλά ως προς τη κατάκτηση του στόχου ή των στόχων που αξιολογεί η διαδικασία. Συνεπώς, οι βαθμοί των άλλων δεν έχουν καμία σημασία. – Αν η διαδικασία της αξιολόγησης στοχεύει σε λεπτομερή κατανόηση των ικανοτήτων των μαθητών, τα ειδικά κριτήρια θα αποδειχθούν χρήσιμα για αυτούς 15/1/2016
  • 5. Βασικές Υποκατηγορίες – Δοκιμασίες Πεδίου (Domain – referenced test): Εξετάζουν τις γνώσεις ή / και τις ικανότητες των μαθητών σε συγκεκριμένα κεφάλαια της ύλης ενός μαθήματος (Genese & Upshur, 1996) – Δοκιμασίες Ειδικών Στόχων (Objectives – referenced test): Εξετάζουν τις γνώσεις ή / και ικανότητες των μαθητών σε περιορισμένο τμήμα ενός κεφαλαίου και όχι στο σύνολό του (Genese & Upshur, 1996) 15/1/2016
  • 6. Εστιακά Ερεθίσματα (Focused Stimulation) – Είναι μια τεχνική η οποία χρησιμοποιήθηκε από λογοπαθολόγου με σκοπό να βοηθήσουν τα παιδιά να αποκτήσουν τη γλώσσα – Η ιδέα των εστιακών ερεθισμάτων είναι να γίνεται στοχοθέτηση μιας ιδιαίτερης λέξης, φράσης ή γραμματικής μορφής – στόχου και χρησιμοποιείται σε επανάληψη όταν γίνεται αλληλεπίδραση με το παιδί – Δεν παράγουν συχνά άμεσα αποτελέσματα, αλλά οι έρευνες δείχνουν ότι είναι αποτελεσματικά με την προϋπόθεση ότι γίνονται σε τακτική βάση 15/1/2016
  • 7. Εστιακά Vs Γενικά Ερεθίσματα – Γενικά ερεθίσματα: Οι κλινικοί δε στοχεύουν σε συγκεκριμένες λέξεις, γραμματικές δομές ή επικοινωνιακές δεξιότητες – Εστιακά ερεθίσματα: Περιλαμβάνουν την αναγνώριση του ενός ή τυπικά περισσότερων συγκεκριμένων ποικίλων γλωσσικών στόχων στους οποίους οι προσπάθειες διδασκαλίας των κλινικών και η μάθηση γλωσσικών πόρων των παιδιών στους οποίους θα επικεντρωθούν 15/1/2016
  • 8. Πρόγραμμα Hanen – Είναι ένα εφαρμοσμένο πρόγραμμα για τους γονείς για περιαματική αξιολόγηση – Εφαρμόστηκε από το Girolametto και τους συνεργάτες του – Περιλαμβάνει 8 εβδομαδιαίες ομαδικές συνεδρίες και 3 κατ’ οίκον επισκέψεις σε διάρκεια 11 εβδομάδων – Οι συνεδρίες εστίασαν στη διδασκαλία των γονέων με σκοπό τη χρήση τεχνικών γενικών γλωσσικών ερεθισμάτων όπως:  Να ακολουθήσουν την κατεύθυνση του παιδιού  Προώθηση διεξαγωγής της σειράς 15/1/2016
  • 9. Επιπλέον, περιελάμβανε: – Ένα μέρος εστιασμένου ερεθίσματος, τέτοιο ώστε να δοθούν στους γονείς μια λίστα από 10 λέξεις – στόχους για να ενσωματώσουν στις καθημερινές τους δραστηριότητες – Επιπλέον, διδάκτηκαν πως να αντικαταστήσουν αυτές τις λέξεις – στόχους μια φορά το στόχο που πάραξε το παιδί το λιγότερο 3 φορές σε 3 διαφορετικά περιβάλλοντα σε πλαίσιο 1 εβδομάδας 15/1/2016
  • 10. Pivot Therapy (Κίνητρο – Αντίδραση – Θεραπεία) – Είναι μια από τις καλύτερες επικυρωμένες συμπεριφοριστικές θεραπείες για τον αυτισμό – Οι στόχοι της περιλαμβάνουν:  Ανάπτυξη της επικοινωνίας  Ανάπτυξης της γλώσσας  Ανάπτυξη των θετικών κοινωνικών συμπεριφορών  Ανακούφιση από διασπαστικές εστιακές συμπεριφορές 15/1/2016
  • 11. Βελτιώνονται: – Μέσα από τη θεραπεία αυτή, βελτιώνονται:  Η κοινωνικότητα  Η επικοινωνία  Η συμπεριφορά  Ακαδημαϊκές αναπτυξιακές δεξιότητες 15/1/2016
  • 12. Προορίζεται για: – Χρησιμοποιούνται συνήθως σε παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας – Οι έρευνες όμως δείχνουν ότι το PRT είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί και από εφήβους και νέους ενήλικες – Άνθρωποι όλων των ηλικιών οι οποίοι είναι επηρεασμένοι από τον αυτισμό, μπορούν να επωφεληθούν από τις τεχνικές του – Σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, οι μαθητές παίζουν ένα κρίσιμο ρόλο στο καθορισμό των δραστηριοτήτων και των αντικειμένων τα οποία θα χρησιμοποιηθούν στην ανταλλαγή του PRT 15/1/2016
  • 13. ΑΒΑ - Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς – Είναι μια επιστημονικά επικυρωμένη προσέγγιση για την κατανόηση της συμπεριφοράς και πώς αυτό επηρεάζεται από το περιβάλλον – Η συμπεριφορά αναφέρει τις ενέργειες και τις δεξιότητες – Το περιβάλλον περιλαμβάνει οποιαδήποτε επιρροή, φυσική ή κοινωνική, η οποία θα μπορούσε να αλλάξει ή να απαλλαχθεί από μια συμπεριφορά κάποιου 15/1/2016
  • 14. Συγκεκριμένα: – Εστιάζει στις αρχές οι οποίες επεξηγούν πώς η μάθηση πραγματοποιείται. Συγκεκριμένα, όταν μια συμπεριφορά ακολουθείται μετά από κάποια επιβράβευση, η συμπεριφορά είναι πιθανότερο να επαναληφθεί – Το πεδίο του ΑΒΑ έχει αναπτύξει πολλές τεχνικές για αύξηση χρήσιμων συμπεριφορών και μειώνοντας αυτές οι οποίες υπάρχει πιθανότητα να βλάψουν ή να παρεμποδίσουν τη μάθηση – Το ΑΒΑ και οι τεχνικές του μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε δομημένες καταστάσεις όπως μια τάξη μαθήματος καθώς και σε καθημερινές καταστάσεις όπως ένα οικογενιακό βραδινό δείπνο 15/1/2016
  • 15. Τεχνικές & Φιλοσοφία – Ο οδηγητής χρησιμοποιεί μια ποικιλία από αναλυτικές διαδικασίες, κάποιες οπο τις οποίες έχουν κατευθυνθεί από τον εκπαιδευτή και από άλλους οι οποίοι ξεκίνησαν από τον εκπαιδευόμενο – Οι γονείς και / ή άλλα μέλη της οικογένειας και φροντιστές έλαβαν εκπαίδευση, έτσι ώστε να μπορούν να υποστηρίξουν τη μάθηση και τη πρακτική δεξιοτήτων καθ’ όλη τη διάρκεια – Η μέρα του μαθητή είναι δομημένη για να παρέχει πολλές ευκαιρίες, προγραμματισμένες και απρογραμμάτιστες, με σκοπό να αποκτήσουν και να εξασκήσουν τις δεξιότητες και σε δομημένες και σε αδόμητες καταστάσεις – Ο μαθητής λαμβάνει μια αφθονία θετικής ενίσχυσης για να καταδεικνύουν χρήσιμες δεξιότητες και κοινωνικές και κατάλληλες συμπεριφορές. Δίνεται έμφαση θετική κοινωνική αλληλεπίδραση και στην ευχάριστη μάθηση – Ο μαθητής δε λαμβάνει ενίσχυση για τις συμπεριφορές οι οποίες δημιουργούν βλάβη ή αποτρέπουν τη μάθηση 15/1/2016
  • 16. Ακόμα, – Οι στόχοι δίνουν έμφαση σε δεξιότητες οι οποίες θα δώσουν τη δυνατότητα στους μαθητές να γίνουν ανεξάρτητοι και επιτυχημένοι σε βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επίπεδο – Το πρόγραμμα διδασκαλίας χαλά τις επιθυμητές δεξιότητες μέσω διαχειρίσιμων βημάτων τα οποία πρέπει να διδαχθούν απο τα απλούστερα σε πιο πολύπλοκα. Για παράδειγμα, από μίμηση μεμονομένων ήχων (απλό) μέχρι μια συνομιλία (πολύπλοκο) 15/1/2016
  • 17. Εφαρμογή του ΑΒΑ στον Αυτισμό – Η αποτελεσματική παρέμβαση για τον αυτισμό δεν είναι μια προσέγγιση η οποία «ταιριάζει με όλα» και δεν θα μπορούσε ποτέ να θεωρείται ως «κονσέρβα» το σύνολο των προγραμμάτων ή των ασκήσεων – Ένας έμπειρος θεραπευτής προσαρμόζει την παρέμβαση ανάλογα με:  Τις ικανότητες του κάθε μαθητή  Τα ενδιαφέροντα του κάθε μαθητή  Τις προτιμήσεις του κάθε μαθητή  Την οικογενειακή κατάσταση του κάθε μαθητή 15/1/2016
  • 18. Απόκτηση δεξιοτήτων: – Επικοινωνία – Κοινωνικότητα – Αυτοφροντίδα – Παιχνίδι και αναψυχή – Κινητική ανάπτυξη – Ακαδημαϊκές δεξιότητες 15/1/2016
  • 19. Βιβλιογραφία – Applied Behavior Analysis (ABA). 2015. Ανακτήθηκε στις 09 Δεκεμβρίου, 2015, από https://www.autismspeaks.org/what-autism/treatment/applied-behavior-analysis-aba – Norm-referenced test(ing)/assessment/evaluation/measurement. (2013). Ανακτήθηκε στις 09 Δεκεμβρίου, 2015, από http://www.greek-language.gr/certification/research/lexicon/show.html?id=138 – Criterion-referenced test(ing)/assessment/evaluation/measurement. (2013). Ανακτήθηκε στις 09 Δεκεμβρίου, 2015, από http://www.greek-language.gr/certification/research/lexicon/show.html?id=52 – Using focused stimulation to help speech and language development in young children. (2013). Ανακτήθηκε στις 09 Δεκεμβρίου, 2015, από http://www.speech-language-development.com/focused-stimulation.html – Pivotal Response Treatment (PRT). 2015. Ανακτήθηκε στις 09 Δεκεμβρίου, 2015, από https://www.autismspeaks.org/what-autism/treatment/pivotal-response-therapy-prt – Leslie A. Rescorla & Philip S. Dale (2013). Late Talkers. Language Development, Interventions, and Outcomes. Ανακτήθηκε από http://www.brookespublishing.com/late-talkers 15/1/2016