2. AİOLİS
• Aioller, antik dönemde, İzmir Körfezi ile Edremit
Körfezi arasında yer alan ve «Aiolis» olarak
adlandırılan bölgeye yerleşip, kentler kurmuşlardı.
• İzmir Körfezi’nin güneyine yerleşen İonlar'ın
aksine, Ege Denizi’nin iç kısımlarda da (Aigai ve
Temnos gibi) kentler kurarak ticaretten çok tarım
ve hayvancılığa önem vermişlerdir.
• Aigai’ye “Keçi Halkı” ismi Aioller tarafından
verilmiştir.
• “Keçiler Halkı”, keçi peyniri üretiminde ve
dokumacılıkta ustaydılar.
3. AİGAİ
• Aigai, Manisa ili, merkez ilçeye bağlı Köseler
Köyü’nün 2 km güneyindeki YUNT Dağının, Gün
Dağı zirvesi üzerinde, görkemli kalıntıları ortaya
çıkarılan antik bir kenttir.
• Nemrutkale olarak da bilinir.
• MÖ 1100 yıllarında Batı Anadolu kıyılarına
yerleşen Aioller tarafından kurulmuştur.
• Kentin arkeolojik kazıları, Ege Üniversitesi,
Arkeoloji Bölümü başkanı Prof. Dr. Ersin Doğer
ve Celal Bayar Üniversitesi, Arkeoloji Bölümü
öğretim elemanlarından, Yrd. Doç. Dr. Yusuf
Sezgin tarafından yapılmaktadır.
4. Aspordenon-Yunt Dağı
Yunt Dağları İzmir ve Manisa illeri sınırları içinde kalır. Kuzeyinde
Bakırçay ırmağı ve ovası bulunur. Doğuda Gediz ırmağının suladığı
Manisa Ovasına uzanır.
6. AİGAİ’NİN KURULUŞU
• Tarihçi Herodot, Aigai Kenti'ni Aiollerin
kurduğu 12 kent arasında sayar.
• Kent, MÖ 6. yüzyıldan itibaren Özellikle;
akropolisi çeviren teras duvarları ve güçlü
surlarla çevrilmiştir.
• Çevresinde derin vadiler bulunan kent’in,
Pers egemenliğine karşı uzun yıllar
direndiği ve bağımsızlığını koruduğu
anlaşılmaktadır.
7. YÜKSEKLERDE
KURULMUŞ BİR KENT
• Aigai, Antik pythikos çayı kenarında ve 360
metre yükseklikteki bir tepede kurulmuştu.
• Yağmur sularını toplamak amacı ile, taş
döşeli yollar, kanal sistemi ve sarnıçlar
bulunmaktaydı.
• Kentin batıya ve güneye bakan yamaçlarında
yüksek teras duvarlar ile düz alanlar
oluşturulmuş ve buralarda Tiyatro,
Gymnasium, Stadium ve Hamamlar gibi kamu
yapıları inşa edilmişti.
8.
9. PERGAMON ETKİSİ
• Kent, İ.Ö. 3. yüzyılın başlarından itibaren,
Bergamada’ki, Pergamon Krallığı'nın da
desteğiyle bölgede ekonomik ve kültürel bir
çekim merkezi olmuştur.
• Tiyatro, Kent Meclisi Binası (Bouleuterion)
ve Agora Binası gibi özgün yapılarla
donatılmıştır.
• Kentteki, teraslamalar, tapınaklar ve diğer
birçok ayrıntı göz önüne alındığında yakın
çevresindeki Pergamon’u anımsatmaktadır.
10. FARKLI BİR ANTİK
KENT
• Aigai'in diğer bir Aiol kenti olan Temnos ile
birlikte MÖ 394 yılında Pers egemenliğine
karşı direndiği ve bağımsızlığını koruduğu
anlaşılmaktadır.
• Yörede bulunan Kyme ve Myrina gibi kıyı
kentlerinin aksine, Attik Delos Birliği’ne
vergi vermez.
• Aigai’in şansı, MÖ 218 yılında Pergamon
Krallığı’nın yönetimine girmesi ile açılmıştır.
11. KENTİN YIKILIŞI
• M.S. 17 yılında bölgede meydana gelen
şiddetli depremin yerle bir ettiği kentler
arasında Aigai da vardı.
• Tacitus (Annales, 47) tarafından da sözü
edilen bu depremin yaraları, İmparator
Tiberius’un cömert yardımlarıyla yeniden
yapılmıştır..
• Depremden zarar gören kentler, şükran
ifadesi olarak bu İmparatorun bir heykelini
dikmişlerdi.
12. AİGAİ’NİN SON GÜNLERİ
• Kentteki en son yerleşim, 12. ve 13.
yüzyıla tarihli geç Bizans dönemindeki,
Demir Kapı ve ardındaki kale içindeki
küçük bir alan ile sınırlıdır.
• Burada yaşayanlar, 14. yüzyılın sonlarında
Manisa ve çevresini ele geçiren
Saruhanoğulları tarafından terke
zorlanmıştır.
• Böylece, Aigai’de yerleşim ve yaşam son
bulmuştur.
13. AİGAİ GEZİSİ
• 29.09.2012 tarihinde, Foça’dan
arkadaşım, Cevat Yıldırım, Foça’ya
yakın olan «Aigai» antik kentine bir
birlikte bir gezi düzenlemeyi teklif
etti.
• Yöreyi yakından tanıyan ve Aliağa'da
yaşayan, Selim Erkmen de bize eşlik
edecekti.
• Aliağa’da buluşup, Aigai antik kentine
doğru yola çıktık.
18. PROF.DR ERSİN DOĞER
• 1951 yılında Karşıyaka, İzmir'de doğdu.
• İlk ve orta öğrenimini Menemen'de tamamladıktan sonra
1969'da Karşıyaka Lisesi'ni bitirdi. Aynı yıl girdiği Ankara
Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Protohistorya
ve Önasya Arkeolojisi Kürsüsü'nden 1973'te mezun oldu.
• 1981 yılında Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde uzman
olarak çalışmaya başladı. Yüksek lisans ve doktora
çalışmalarını, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü'nde
tamamladı.
• 1992'de doçent, 1997'de profesör oldu. Halen Ege
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü'nde
öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.
• 2004 yılından beri meslektaşı Yusuf Sezgin ile Aiolis'deki
Aigai antik kentinde arkeolojik kazılar yönetmektedir.
19. Prof.dr. Ersin Doğer’in
Eserleri
• Antik Çağda
Amphoralar (1991)
• Menemen ya da
Tarhaniyat Tarihi
(1998)
• Antik Çağ'da Bağ ve
Şarap (2004)
• İzmir'in Smyrnası
(2006)
• Aigai kazıları
20. Kazı Yönetim Merkezinden ayrılıp, arkeolog
rehberimiz eşliğinde antik kente doğru yürüdük.
Rehberimizin adına Anjelina J. diyorduk.
21.
22.
23. Kazılar ve Antik Yapılar
• Tiberius Kapısı
• Antik Yollar
• Ada 1 (Sanayi
Mahallesi?)
• Nekropolis (Mezarlık)
• Roma Sarnıcı
• Agora (Çarşı Binası)
• Athena Tapınağı
• Bizans Sarnıcı
• Demir Kapı
• Macellum (Et-Balık
Pazarı)
• Gymnasion
• Gymnasion Hamamı
• Kent Meclisi Binası
(Bouleuterion)
• Kuzey Hamam
• TiyatroApollon
Khresterios Tapınağı
24.
25. Tiberius Kapısı (Yenikapı)
• 2006 yılında kazılan ve Tiberius Kapısı (Yenikapı)
diye tanımlanan sur kapısı Demirkapı’ya göre
yaklaşık 100 metre batıda yer almaktadır.
• Arkaik yukarı kent surlarının bindirme yaptığı bu
kesimde kapı aralığı olarak öngörülen sur duvarına
göre daha derince bir çukur kesim ve taşlar
yüzeyde bulunmaktaydı.
• Kapıya göre surun kuzey parçasını güneyden
sınırlayan duvar örgüsü de yüzeyde açık biçimde
görülmekte ve kent içinden gelen bir yolun sınırını
oluşturmaktaydı.
27. Antik Yollar
• 2004 yılında, Aigai kazıları başlarken, antik
kentin cadde, sokak, kavşak ve merdivenleri ile,
çevresi ve bölgenin diğer kentleri ile bağlantılı
olan yol ağının belirlenmesine yönelik çalışmalar
yapıldı.
• Bu amaç doğrultusunda, 2004, 2005 ve 2006
yıllarındaki kazı çalışmaları “Ulaşım Ağı Tespit
ve Kazı Projesi” ne göre yapıldı.
• Ortaya çok güzel taş kaplı yollar çıkmıştı.
• Döne döne yükselen bu yoldan, tepedeki antik
kente doğru yürüdük.
31. Nekropolis
• Aigai kentinin yer aldığı Gün Dağı’nın kuzeydoğu
etekleri ile Gryneion-Magnesia arasındaki antik
yolun geçtiği vadinin kuzey yamaçları neredeyse
tümüyle nekropolis (mezar) alanı olarak
kullanılmıştır.
• Gömü yoğunluğu kente yaklaşıldıkça artmaktadır.
• Mezar tipleri arasında sınırları alçak taş sıraları ile
belirlenmiş, küçük boyutlu tümülüsler (höyük,
kurgan) bulunmaktaydı.
• Oda mezarlar, sandık mezarlar, kare yapılar,
doğrudan toprağa gömüler (inhümasyon), lahitler ve
amphora mezarlar dikkati çekiyordu.
33. Yol boyunca Kazı ekibinden pek çok
arkeoloji öğrencisine rastladık ve birlikte
öğle yemeği yedik.
C. Yıldırım
34. ANTİK EGE’DE YAŞANASI
BİR YER
• Bergama gibi teraslardan oluşan Aigai, bir
tepenin üçgen biçimli geniş alanı ve yapıları
korunaklı bir sur duvarı ile çevreliyordu,
• Zaman içinde genişleyerek büyüdüğü
anlaşılıyordu.
• Ege’nin sıcağından etkilenmeyecek şekilde
konumlanmıştı.
• Etrafı derin vadilerle çevriliydi.
• Çok güzel doyumsuz bir manzarası vardı.
