Vrouwen van papier. Online brieveneditie van Gezelles vrouwelijke correspondenten: een participatieproject

1. Vrouwen van
papier
Informatie aan Zee, Oostende
19.10.2023
OPENBARE
BIBLIOTHEEK

2. Openbare
Bibliotheek
Brugge
Erkende landelijke
erfgoedbibliotheek
Guido Gezellearchief
8000 brieven

3. Vrouwen van papier
• Els Depuydt: project
• Liesbeth Langouche:
werken met vrijwilligers
• Miet Hubrechts:
ervaring als vrijwilliger

4. Project: vrouwen van papier
Gesubsidieerd door Vlaanderen
Online editie 600 brieven van 200 vrouwen in
GezelleBron
Via participatie
Digitalisering brief(fragmenten)
Gender gap Wikipedia/Odis
Wetenschappelijke verankering
Publieksluik

5. Participatieproject
Hoofdpartners
• Universiteit Antwerpen, Prof. Piet Couttenier
• Vrijwilligers Guido Gezellegenootschap & C°
• Guido Gezellearchief Openbare Bibliotheek Brugge
• KANTL
Collectiepartners
Expertengroep

7. Maatschappelijke betrokkenheid
via data
• Opzoekwerk van vrijwilligers
• Historische vrouwen een stem
geven
• Dichten van de gender gap
• Story telling op gezelle.be
• Odis / Wikipedia / Wikidata
• Schrijfsessies Internationale
vrouwendag 8 maart 2024

8. Wetenschappelijke verankering
• MaNaMa: Marianne Van Remoortel
& Julie Birkholz UGent
• Helena Weale
• Jemima Hazeland
• Transkribus
• LT3 UGent

9. Publieksluik
• Magazine – Poëziecentrum
• Expo 24 oktober 2024
– 5 januari 2025
• Reizende postbus expo
> Curator Han Decorte
• Studiedag – Guido
Gezellegenootschap November 2024

10. • Kunstenaars
• Sammy Slabbinck
• Annelotte Lammertse
• Nina Van Denbempt
• Lisa Ottenburgh
• Auteurs
• Nuala O’Connor
• Fixdit-auteurs: Sanneke van
Hassel, Gaea Schoeters
• Nele Van Den Broeck
• Aya Sabi
• Gerda Dendooven
• Gita Deneckere
• Dichters (poëziecentrum)
• Iduna Paalman
• Delphine Lecompte
• Els Moors
• Lut De Block
• Hester Knibbe
• Annemarie Estor
• Sylvie Marie
• Yousra Benfquih
• Astrid Lampe

12. Werken met vrijwilligers
• Waarom? • Wie? • Hoe?
• Wat?

13. Waarom?
• Immense omvang
• 8000 (!) brieven
• Project sinds 2017,
maar ook nog tot ver ná 2024

14. Wat?
• Opdracht =
1. Transcriptie
2. Inhoudelijke ontsluiting
• Elke vrijwilliger  1 of +
volledige correspondenties
• Praktisch:
• Platform = toegangsportaal
tot alle correspondenten
• Per correspondent
1 online werkdocument

15. Wat?
• Opdracht =
1. Transcriptie
2. Inhoudelijke ontsluiting
• Elke vrijwilliger  1 of +
volledige correspondenties
• Praktisch:
• Platform = toegangsportaal
tot alle correspondenten
• Per correspondent
1 online werkdocument

18. Inhoudelijke ontsluiting:
• Links naar de registers
• Personen
• Instellingen
• Plaatsen
• Gedichten Gezelle
• Werken Gezelle
• Werken ander
• Gebeurtenissen
• Brieven
• Voetnoten

19. Wie?
• + 20 vrijwilligers
• Diverse profielen
• Guido Gezelle Genootschap
• (ex-)werknemers uit onderwijs, archiefinstellingen,…
• Collega’s Openbare Bibliotheek Brugge
• Stagiairs
• ‘Vraagveisterke’ voor specifieke vragen aan Gezellekenners
 Affiniteit met Guido Gezelle, literatuur, geschiedenis, oude
handschriften, taal, opzoekingswerk,…

20. Hoe?
• Persoonlijke begeleiding
• Ontmoeting
• Online draaiboek
• Zelf aan de slag
 thuis + begeleiding op maat

21. Hoe?
• Persoonlijke begeleiding
• Ontmoeting
• Online draaiboek
• Zelf aan de slag
 thuis + begeleiding op maat
• Erkenning
• Voorstelling op de webpagina

22. Hoe?
• Persoonlijke begeleiding
• Ontmoeting
• Online draaiboek
• Zelf aan de slag
 thuis + begeleiding op maat
• Erkenning
• Voorstelling op de webpagina
• Ontmoetingsmomenten
• Opleidingsdag
• Toonmoment ‘Vrouwen van papier’

24. Ervaring als vrijwilliger
Achtergrond
• Classica
• Onderwijs

25. Ervaring als vrijwilliger
Achtergrond
• Classica
• Onderwijs
Interesse
• Geschiedenis = leerschool voor het
leven
Dankbrief van Louise Vervaet aan Guido Gezelle i.v.m.
het gedicht dat hij op haar verzoek schreef
(23/04/1889)

26. Ervaring als vrijwilliger
Methode
• Research via websites, boeken, kranten,…
• Archieven en onderzoekscentra, genealogische
databanken
• Draaiboek + handboek

27. Ervaring als vrijwilliger
Methode
• Research via websites, boeken, kranten,…
• Archieven en onderzoekscentra, genealogische
databanken
• Draaiboek + handboek
Motivatie
• Tekstueel contact met het verleden
• Briefschrijfsters van gisteren voor vandaag

28. Correspondente in de kijker
Mary Constantia Clifford
• Geboren in 1825 in Ugbrooke House (Devon)
• Familie van katholieke, aristocratische
landeigenaars
• 1e man William Vavasour
• 2e man Maurice Kavanagh
• 1865-1869: Engelse kolonie te Brugge
 Gezelle als biechtvader en raadgever
• 1870: terug naar Engeland, maar blijvend
contact met Gezelle (zeker tot 1889)
• Gestorven in 1898

29. Correspondente in de kijker
Mary Constantia Clifford
• Geboren in 1825 in Ugbrooke House
• Familie van katholieke, aristocratische
landeigenaars
• 1e man William Vavasour
• 2e man Maurice Kavanagh
• 1865-1869: Engelse kolonie te Brugge
 Gezelle als biechtvader en raadgever
• 1870: terug naar Engeland, maar blijvend
contact met Gezelle (zeker tot 1889)
• Gestorven in 1898

30. Correspondente in de kijker
Mary Constantia Clifford
• Geboren in 1825 in Ugbrooke House
• Familie van katholieke, aristocratische
landeigenaars
• 1e man William Vavasour
• 2e man Maurice Kavanagh
• 1865-1869: Engelse kolonie te Brugge
 Gezelle als biechtvader en raadgever
• 1870: terug naar Engeland, maar blijvend
contact met Gezelle (zeker tot 1889)
• Gestorven in 1898
Sint-Annarei 19,
Brugge

31. Correspondente in de kijker
Mary Constantia Clifford
• Geboren in 1825 in Ugbrooke House
• Familie van katholieke, aristocratische
landeigenaars
• 1e man William Vavasour
• 2e man Maurice Kavanagh
• 1865-1869: Engelse kolonie te Brugge
 Gezelle als biechtvader en raadgever
• 1870: terug naar Engeland, maar blijvend
contact met Gezelle (zeker tot 1889)
• Gestorven in 1898
Sint-Annarei 19,
Brugge
Uitnodiging van Mary Clifford-Kavanagh
aan Guido Gezelle (ca. 1868-1869)

32. Correspondente in de kijker
Mary Constantia Clifford
• Geboren in 1825 in Ugbrooke House
• Familie van katholieke, aristocratische
landeigenaars
• 1e man William Vavasour
• 2e man Maurice Kavanagh
• 1865-1869: Engelse kolonie te Brugge
 Gezelle als biechtvader en raadgever
• 1870: terug naar Engeland, maar blijvend
contact met Gezelle (zeker tot 1889)
• Gestorven in 1898

33. Correspondente in de kijker
Mary Constantia Clifford
• Geboren in 1825 in Ugbrooke House
• Familie van katholieke, aristocratische
landeigenaars
• 1e man William Vavasour
• 2e man Maurice Kavanagh
• 1865-1869: Engelse kolonie te Brugge
 Gezelle als biechtvader en raadgever
• 1870: terug naar Engeland, maar blijvend
contact met Gezelle (zeker tot 1889)
• Gestorven in 1898
Inhoud van de brieven
• Opvoeding en carrière kinderen
• Politiek
• Religie
• Persoonlijke zorgen