1. Бие даалт (Цахилгаан)
1. Хуванцар биеийг нэхийгээр үрэхэд сөрөг цахилгаан цэнэгтэй болов. Аль бие дээр электроны илүүдэл ба дутуудал
болсон вэ?
2. Цэнэгтэй хонгио дүүжилж түүнд ижил эсрэг цэнэгтэй бие ойртуулахад хаашаа хөдлөх вэ?
3.Дүжлээстэй цаасан хонгионууд түлхэлцэнэ. Цэнэгийг тэмдэглэ.
4.Таталцаж байгаа хонгионуудын цэнгэийг тэмдэглэ.
5. Хэмжээгээрээ тэнцүү хасах цэнэгтэй биеүүдийн хооронд нэмэх цэнэгтэй бие хаана нь байрлуулбал хөдлөхгүй вэ?
6.Яагаад металл биеийг гартаа батьж байгаад цэнэглэж болдоггүй вэ?
7. Аюулгүй техникийн дүрмийн ёсоор нисэх онгоцонд бинзен юүлж хийхдээ, бинзен урсаж байгаа шланкийг зардуулдагын
учир юу вэ?
8.Ангийн тасалгаа бага, сурагчид олон нөхцөлд биеийг үрэлтээр цахилгаанжуулах буюу цахилгаан статик туршлага
хийхэд амжилтгүй болох явдал олонтой тохиолдоно. Яагаад?
9.Аливаа дамжуулагчийн дотор цахилгаан гүйдлийг удаан хугацааны турш байлгах зайлшгүй нөхцлийг нэрлэ.
10. Өөрдийн мэдэх гүйдэл үүсгэгчийг нэрлэ. Тус бүрд энергийн ямар хувирал явагдах вэ?
1 1 . Гальванийн элемент ба аккумляторын ажиллах үед энергийг ямар хувирал явагдах вэ?
12. Ердийн нөхцөлд металлиуд цахилгаан гүйдэлгүй шүү дээ. Ямар үед нь цахилгаан гүйдэл гүйх вэ?
13. Цахилгаан орон гэж юу вэ? Гүйдэл гүйхэд Цахилгаан орон ямар рольтой вэ?
14. Чийдэн, гүйдэл, гүйдлийн үүсгэгч, түлхүүр, холбогч утаснаас тогтсон хэлхээг зур.
15. Түлхүүр, чийдэн хоёроос тогтсон хэлхээгээр гүйдэл гүйх үү?
16. Цахилгаан хэлхээнд түлхүүр хаана залгаснаас гүйдэл хамаарах уу? Туршлагаар шалга.
17.Зөвхөн металлууд цахилгаан гүйдэл дамжуулна гэдэг шүүдээ. Гэтэл шингэн бодис цахилгаан дамжуулж байгааг бид
мэдлээ. Анхнаасаа зөвхөн металлууд гэж нэрлэсний учир юм вэ?
18. Гүйдэл хүчдэлийн хэмждэг багажуудыг зураад ялгааг хэл.
19. 1 А , 1 кл, 1 в , 1 МкА, 1 Кв нэгжүүдийг ялган унш.
20.Q , J, U, A, t тэмдэглээнүүдийг уншиж юу тэмдэглэснийг нь ялгаж бич.
21. Амперметр, вольтметр хэлхээнд холбосон схем зур.
22.Цахилгаан чийдэнгээр эхний удаа 24 С-д, 6кл цахилгаан, дараа нь 1200 кл цахилгаан өнгөрсөн бол гүйдлийг ол.
23. Цахилгаан халаагчаар 4 минутын туршид 480 кл цэнэг урсчээ. Гүйдлийн хүчийг ол.
24. Нэг дамжуулагчийн хөндлөн огтлолоор 300 кл цэнэг 5 минутынд урсан өнгөрч байхад нөгөө дамжуулагчийн хөндлөн
огтлолоор 10 минутанд урсан өнгөрчээ. Аль дамжуулагчид гүйдлийн хүч хэд дахин их вэ?
25.16 секундаддамжуулагчийн хөндлөн огтлолоор 2 х 10 -19 кл бол дамжуулагч дахь гүйдлийн хүчийг ол.
26.100, 1000, 1000000, элекронуудын цэнэгийг ол
27. Дамжуулагч дахь гүйдлийн хүч 1 мкА бол түүний хөндлөн огтлолоор утсах уэнэгийн хэмжээг ол.
28. Хэлхээн дэх гүйдлийн хүч 10 А байхад 5 минутанд түүгээр урсах цэнэгийн хэмжээг ол.
29. Хэрэв хүлээн авагч дахь гүйдлийн хүч 2 А бол сүүлийн үеийн мэдээг 10 минут сонсоход урсах цэнэгийн хэмжээг ол.
30.Цахилгаан хэлхээнд холбосон гальванаметр дотуур 5 минутанд 300 мА гүйдэл гүйжээ. Энэ хугацаанд хичнээн
хэмжээний цэнэг гальваметр дундуур урсан өнгөрөхийг бодож ол.
31. Хэлхээнд залгасан ампетметр 0,5 А гүйдлийг заажээ. 5 минутанд түүгээр цэнэг урсан өнгөрөх вэ?
32. Цахилгаан хэлхээнд залгасан чийдэнгээр 20 кл цахилгаан өнгөрхөд 0,2 А гүйдэл гүйв. Цэнэг өнгөрсөн хугацааг ол.
33.Дамжуулагчийн огтлолоор 20 сек-д 0,4 А гүйдэл гүйнэ. Хичнээн элетрон өнгөрсөн бэ?
34.1 кл цэнэг цахилгаан хэлхээгээр өнгөрөхөд 50 ж ажил хийв хүчдэлийг ол.
35. Хоёр дамжуулагч утас тус бүрээр ижил цэнэг өнгөрөхөд нэгэнд 10 ж, нөгөө нь 5 ж ажил хийв. Алины нь хүчдэл их вэ?
36.220 В хүчдэлд холбосон цахилгаан плиткийн улайсах утсаар 15 кл цахилгаан цэнэг өнгөрсөн бол хийгдсэн ажлыг ол.
37.Хоёр дамжуулагчийн хөндлөн огтлолоор тэнцүү хугацаанд адил хэмжээний цахилгаан цэнэг урсан өнгөрчээ. Хоёр
дугаар дамжуулагчид хийгдсэн ажил нэгдүгээрийнхээс 2 дахин их байсан бол дамжуулагч дээрх хүчдэл хэд дахин бага
вэ?
38.Дамжуулагийн хөндлөн огтлол 6в хүчдлийн нөлөөгөөр минутын 1/3- нд 4 х 10 20 электрон өнгөрнө. Хичнээн ажил
хийгдэх вэ?
39.Хэлхээнд залгасан дамжуулагчийн хүчдэл 64 в байхад 2,048 Кж ажил хийнэ. Хичнээн электрон өнгөрөв.
40.Дамжуулагчийн хөндлөн огтлол 105 х 10 6 в электрон өнгөрөхөд 30 ж ажил хийжээ. Хүчдлийг ол.
41.30 ом эсергүүцэлтэй цахилгаан дамжуулагчийг 120 в холбовол данхны улайсах угтсан дахь гүйдлийн хүч ямар байх
вэ?
42.20 ом эсэргүүцлийг 48в, 15 ом эсэргүүцлийг 45в хүчдэлд залгахад алинаар нь их гүйдэл гүйх вэ?

2. 43.9 ом эсэргүүцлээр 3 А гүйдэл гүйлгэхийн тулд ямар хүчдэлд холбох вэ?
44.9 в хүчдэлд залгасан утсаар 4,5А гүйдэл гүйв. Утасны эсэргүүцлийг ол.
45. Дамжуулагч 120 в хүчдэлд залгажээ. 5 минутанд 60 кл цахилгаан энерги урсан гарсан бол энэ дамжуулагчийн
эсэргүүцлийг ол.
46.0,012 мОМ эсэргүүцэлтэй дамжуулагчаар 1,6 А гүйдэл гүйнэ. Аль нь дамжуулагчийг илүү хүчдэлд залгасан вэ?
47.0,5 мм2 огтлолын талбайтай хөнгөнцагааны эсэргүүцлийг ол. Урт нь 10 м
48.Хоорондоо 50 м зайтай хоёр шонгийн хооронд татсан 10 мм2 хөндлөн огтлолын талбайтай зэс дамжуулагчийн
эсэргүүцлийг ол.
49.1,5 мм2 хөндлөн огтлолын талбайтай 45 м урт нихрон утсыг 60 в хүчдэлд залгахад хичнээн гүйдэл гүйх вэ?
50.5 А гүйдэл гүйж байгаа 2,5 мм2 хөндлөн огтлолын талбайтай 50 м урт нитель дамжуулагчийг ямар хүчдэлд залгасан
вэ?
51.50 ом эсэргүүцэлтэй цахилгаан плитка бэлдэхийн тулд 0,4 мм2 хөндлөн огтлолын табайтай хичнээн урт никрон урт
утас авах вэ?
52.Хөнгөн цагаан утасны урт 10 м байхад эсэргүүцэл нь 2,8 ом болно. Огтлолын талбай ямар байв.
53.0,2 мм2 хөндлөн огтлолын талбайтай 100 м урт ямар дамжуулагчийн эсэргүүцэл 0,8 ом байх вэ?
54.100 в хүчдэлд 0,4 мм2 хөндлөн огтлолын талбайтай никрон утас залгахад 2 А гүйдэл гүйнэ. Утасны урт ямар байсан
бэ?
55.Хөнгөн цагаан утасны урт 8 м үүнийг 3 в хүчдэлд залгахад 1 А гүйдэл гүйв. Утасны огтлолын талбай ямар байх вэ?
56.60 м урт 1, 1 мм2 хөндлөн огтлолын талбайтай ямар дамжуулагчийг 60 в хүчдэлд залгахад 20 А гүйдэл гүйх вэ?
57.8,5 ом эсэргүүцэлтэй 2 км урт зэс утасны массыг ол. 10 ом реостат хийхэд 1 мм2 хөндлөн огтлолын талбайтай
никелин тас хичнээн кг орох вэ? Никелиний нягт 8,8 г/см3
58. Адилхан урттай бүдүүн нарийн хоёр хөнгөн цагаан дамжуулагчийн аль нь их эсэргүүцэлтэй вэ?
59. Хөндлөн огтлолын талбай адилхан атлаа өөр өөр урттай зэс дамжуулагчийн аль нь их эсэргүүцэлтэй вэ?
60.Төмөр, мөнгөн, зэс, вольфром, мангани утаснуудын хөндлөн огтлол, урт нь адилхан байхад аль нь хамгийн их
эсэргүүцэлтэй вэ? Дараалан бич.
61. Масс ба хөндлөн огтлол нь ижил хөнгөн цагаан, зэс утасны аль нь их эсэргүүцэлтэй вэ?
62. Ижил материалаар хийгдсэн хоёр дамжуулагчийн нэгдүгээр нь хоёрдугаараас 8 дахин урт, 2 дахин нарийн . аль
дамжуулагч нь хэд дахин их эсэргүүцэлтэй вэ?
63.Хоёр чийдэнг зэрэгцээ, цуваа холбосон цахигаан хэлхээ зур.
64.64 ом ба 16 ом эсэргүүцлийгзэрэгцээ холбожээ. Ерөнхий эсэргүүцлийг ол.
65. Цахилгаан хэлхээнд эсэргүүцлийг цуваа холбожээ. Гүйдэл хүчдэл хэмжих зорилгоор амперметр, вольтметр холбо,
схем зур.
66.0,2 мм2 хөндлөн огтлолын талайтай 120 м урт зэс дамжуулагчид 12 ом ба 16 ом эсэргүүцлийг цуваа холбов. Ерөнхий
эсэргүүцлийг ол.
67. Тус бүр нь 15 ом эсэргүүцэлтэй чийдэнг реостатай цуваа холбоход ерөнхий эсэргүүцэл нь 54 ом байсан бол реостат
ямар эсэргүүцэлтэй вэ?
68.20, 30, 40 ом эсэргүүцэлтэй 3 дамжуулагчийн хэлхээнд цуваа залгажээ. Хэлхээн дэх гүйдэл 0,5 А байсан бол энэ
хэсэг дээрх хүчдэлийг тодорхойл.
69.5, 7, 8 ом дамжуулагчийг цуваа залгаж 10 в хүчдэлд холбосон бол хэлхээ дэх гүйдлийн хүч ба дамжуулагч тус бүр
дээрх хүчдлийг ол.
70.Тус бүр 12 в хүчдэлд асах хэдэн ижил чийдэнг цуваа холбовол 220 в хүчдэлд залгаж болох вэ?
71. Ижил эсэргүүцэлтэй 1 10 в тохирсон 2 чийдэнг 220 в хүчдэлд холбож болох схемийг зур.
72.12 ом, 68 ом, эсэргүүцлийг зэрэгцээ холбожээ. Ерөнхий эсэргүүцлийг ол.
73.20 ом эсэргүүцэлтэй дамжуулагчийг үл мэдэгдэх дамжуулагчтай зэрэгцээ холбоход ерөнхий эсэргүүцэл нь 4 ом байв.
Үл мэдэгдэх эсэргүүцлийн хэмжээг ол.
74.15 ом ба 20 ом эсэргүүцэлтэй 2 дамжуулагчийг зэрэгцээ холбож 5 в хүчдэлтэй гүйдэл үүсгэгчдэд холбов. Хэлхээнд
дэх ерөнхий гүйдлийг ол.
75. Зэрэгцээ залгагдсан 4, 6, 12 ом эсэргүүцэлтэй гурван чийдэнгийн ерөнхий эсэргүүцлийг ол.
76. Зэрэгцээ холбосон 4 ижил чийдэнгийн ерөнхий эсэргүүцэл 75 ом байсан бол 1 чийдэн ямар эсэргүүцэлтэй вэ?
77.100 ом ба 300 ом эсэргүүцэлтэй 2 чийдэнг зэрэгцээ холбов. 1- р чийдэн дах гүйдлийн хүч 0,9 А бол, 2-р чийдэн дахь
гүйдлийг ол.
78.Тус бүр нь 12 ом эсэргүүцэлтэй 3 дамжуулагчийг яаж холбовол ерөнхий эсэргүүцэл нь 8 ом ба 18 ом болох вэ?

3. 79. Тус бүрэн нь 20 ом эсэргүүцэлтэй дамжуулагчаадаас хамгийн цөөндөө хэдийг авч яаж залгавал тэдгээрийн ерөнхий
эсэргүүцэл 12 ом байх вэ?
80.Тус бүр 1 10 в хүчдэлд тооцоологдсон 40 вт- ын 3 чийдэн, 60 вт-ын 2 чийдэн нийт 5 чийдэнг 220 в хүчдэлтэй шугамд
яаж залгавал хэвийн байдалтай асах вэ?
81.12 ом 16 ом эсэргүүцэлтэй дамжуулагчийг хооронд нь цуваа залгаад 20 мурт 0,5 мм2 хөндлөн огтлолын талбайтай
никель дамжуулагчтай зэрэгцээ холбожээ. Хэлхээгээр 2 А гүйдэл гүйсэн бол холболтоо ямар хүчдэлд залгасан бэ?
82.J, A, U, P, t-хэмжигдэхүүнүүдээр юуг тэмдэглэх вэ? Тус бүрийн нэгжийг хэл.
83.Цахилгаанд залгахад индүү, плитка яагаад халдаг вэ? Энэ гүйдлийн ямар үйлчилгээ вэ?
84.Цахилгаан хэлхээнд холбосон дамжуулагчаар 12 секундад 1,6 А гүйдэл гүйнэ. Хүчдэл нь 6в бол хийсэн ажлыг ол.
85. Хэлхээгээр 300 мА гүйдэл 2 мин-д гүйнэ. Дамжуулагчийн хүчдэл 12 в бол ажлыг ол.
86.360 в хүчдэлд залгасан цахилгаан хөдөлгүүрээр 15000 кл цэнэг өнгөрсөн бол зарцуулсан цахилгаан энергийг ол.
87.12 в хүчдэлтэй холбосон. Дамжуулагчаар 4 х 10 20 электрон урсан өнгөрнө. Ямар ажил хийх вэ?
88.Трамвайны цахилгаан хөдөлгүүр 70 квт чадалтай бөгөөд 140 А гүйдлээр ажиллана. Цахилгаан хөдөлгүүрийн
залгууруудын хүчдэлийг ол.
89.Дамжуулачаар хичнээн электрон өнгөрч байвал 32 в хүчдэлд залгахад 25600 к ж ажил хийх вэ?
90.Цахилгаан тэрэгний хөдөлгүүр 500 в хүчдэлд 65 квт чадалтай байна. Цахилгаан хөдөлгүүр ямар гүйдлээр ажиллах
вэ?
91. Тоос сорогчоор 0,5 цагийн турш гүйдэл гүйхэд 720 к ж ажил хийсэн бол хөдөлгүүрийн чадал ол.
92.127 в хүчдэлд залгасан чийдэнгийн чадал 76,2 вт болно. Хичнээн хугацаанд 2160 кл цахилгаан өнгөрөх вэ?
93.Цахилгаан пийшингийн халаагч ороомог 1,7 мм2 хөндлөн огтлолын талбайтай 51 м урт никель утсаар хийгджээ.
Үүнийг 220 в хүчдэлд залгахад 1 цаг дотор хичнээн дулаан ялгарах вэ? Пийшингийн чадлыг ол.
94.127 в хүчдэлтэй шугамд залгасан чийдэнгээр өнгөрөх гүйдэл 0,5 А бол 10 минутанд хичнээн энерги зарцуулах вэ?
95.120 в хүчдэлд 15 А гүйдлээр ажилладаг хөдөлгүүр өдөрт 8 цагаар сарын турш / 30 хоног/ ажиллахад зарцуулах
цахилгаан энергийг олоод квт х цагаар тодорхойл
96.Телевизорын чадал 220 вт, 2,5 цаг зарцуулах энергийг өртөг ямар байх вэ?
97. Цахилгаан индүү 220 в хүчдэл, 3 А гүйдлээр 2 цаг ажиллажээ. 1 Квт цаг энерги 35 төгрөг бол цахилгаан энергийн
өртөгийг ол.
98.100 м урт 1,2 мм2 хөндлөн огтлолын талбайтай зэс дамжуулагчаар хичнээн хугацаанд 2 А гүйдэл гүйхэд 600 ж дулаан
ялгарах вэ?
99.Угсраа залгасан 1,2 м урт 0,2 мм2 хөндлөн огтлолын талбайтай никель утас 2 м урт 0,4 мм2 хөндлөн огтлолын
талбайтай вольтфром утас 2-ын алинд нь их дулаан ялгарах вэ? 0,5 цагын турш 2 А гүйдэл гүйхэл ялгарах дулааныг
тооцоол.
100. Өргөх краны цахилгаан хөдөлгүүр 20 А гүйдэл 380 в хүчдэлээр ажиллана. 1 т ачааг 19 м өндөрт өргөхөд
хөдөлгүүрийн ү.а.к-ыг ол.