Kolombiya ulke raporu_2013

KOLOMBİYA
ÜLKE RAPORU

Hazırlayan : İnci Selin AYDIN

Ankara - February, 2013

KOLOMBİYA
Temel Sosyal ve Ekonomik Göstergeler
Temel Sosyal Göstergeler
Yüzölçümü

1.141.748 km 2

Yönetim Şekli

Cumhuriyet

Devlet Başkanı

Juan Manuel SANTOS

Nüfusu

46,4 milyon (2012 World Gazetteer tahmini)

Resmi Dili

İspanyolca. Ayrıca ülkede pek çok yerel dil kullanılmaktadır.

Din

%90 Roma Katoliği, %10 diğer

Başkent

Bogota

Başlıca Şehirleri
(2012)

Bogota (7,5 milyon), Medellin (2,4 milyon), Cali (2,3 milyon), Barranquilla (1,1 milyon)

%58 Kızılderili-İspanyol melezi (Mestizo), %20 Beyaz, %14 Beyaz-Siyah melezi, %4
Siyah, %3 Siyah-Amerikan Kızılderili melezi, %1 Amerikan Kızılderilileri
Kaynak: CIA The World Factbook
Etnik Yapısı

EIU Colombia Country Report, Eylül 2012.

Temel Ekonomik Göstergeler
2010 a

2011 a

2012 b

2013 b

2014 b

Nominal GSYİH (milyar Dolar)

286,3

333,2

365,4

388,3

-

Kişi Başı GSYİH* (ABD Doları)

9.296c

9,924c

10.409

10.963

-

4,3

5,9

4,3

4,6

4,5

Reel GSYİH Artışı (%)
Sabit Brüt Yatırım Artışı (%)

7,1

16,7

8,5

7,5

8,2

11,8

10,8

10,5

10,3

9,6

2,3

3,4

3,2

3,1

3,1

Bütçe Dengesi (GSYİH’nin %’si)

-3,5

-2,1

-1,8

-1,7

-1,7

Mal İhracatı, fob (milyar Dolar)

40,8

56,2

60,8

67,0

71,6

Mal İthalatı, fob (milyar Dolar)

38,6

50,7

55,5

61,3

66,8

Cari Denge (milyar Dolar)

-8,9

-10,0

-12,5

-12,8

-14,8

Cari Denge (GSYİH’nin %’si)

-3,1

-3,0

-3,4

-3,3

-3,5

63,1

70,0c

73,1

76,6

79,8

1,899.0

1,848.0

1,806.0

1,829.5

1,820.9

İşsizlik Oranı (ort, %)
Tüketici Fiyat Enflasyonu (ort, %)

Dış Borç (yıl sonu; milyar Dolar)
Döviz Kuru, Ps:ABD$ (ort)

a Gerçekleşen b EIU öngörüsü c EIU tahmini * Satın Alma Gücü Paritesi ile
Kaynak: EIU Colombia Country Report, Eylül 2012.

Üyesi Olduğu Uluslararası Kuruluşlar
BCIE, CAN, Caricom (gözlemci), CDB, FAO, G-3, G-24, G-77, IADB, IAEA, IBRD, ICAO, ICC, ICCt,
ICRM, IDA, IFAD, IFC, IFRCS, IHO, ILO, IMF, IMO, IMSO, Interpol, IOC, IOM, IPU, ISO, ITSO, ITU,
ITUC, LAES, LAIA, Mercosur (ortak üye), MIGA, NAM, OAS, OPANAL, OPCW, PCA, RG, UN, UNASUR,
UNCTAD, UNESCO, UNHCR, UNIDO, Union Latina, UNWTO, UPU, WCO, WFTU, WHO, WIPO, WMO, WTO

Genel Bilgiler
Coğrafi Konum

-, 2013

2 / 40

Yasal Uyarı : Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. Dokümanın her hangi bir yöntemle çoğaltılması ve/veya basılı ya da elektronik her hangi bir
ortamda dağıtımı yasaktır.

Kolombiya, Orta ve Güney Amerika arasında bir bağlantı noktası olması dolayısıyla stratejik bir konuma
sahiptir. Yüzölçümü bakımından Latin Amerika ülkeleri arasında 5. büyük ülke olan Kolombiya’nın
Pasifik Okyanusu’na ve Karayip Denizi’ne kıyısı bulunmaktadır. Sınır komşuları Panama, Ekvator, Peru,
Venezuela ve Brezilya’dır.
Siyasi ve İdari Yapı
2020 Temmuz 1810 yılında bağımsızlığını kazanmıştır. 7 Ağustos 2010 tarihinden bu yana Devlet
Başkanlığı görevini Juan Manuel Santos CALDERON yürütmektedir. Devlet Başkanı, hem hükümetin
hem de devletin başında olup, görev süresi 4 yıldır. Yasama kanadı olan Kongre, Senato (102 üye) ve
Temsilciler Meclisi (166 üye) olmak üzere iki kamaralıdır. Ülkede bir sonraki seçimler Mayıs 2014’te
gerçekleştirilecektir.
Kolombiya’nın idari bölgeleri 32 bölge ve 1 ana bölgeden (Bogota) oluşmaktadır: Amazonas, Antioquia,
Arauca, Atlantico, Bogota, Bolivar, Boyaca, Caldas, Caqueta, Casanare, Cauca, Cesar, Choco, Cordoba,
Cundinamarca, Guainia, Guaviare, Huila, La Guajira, Magdalena, Meta, Narino, Norte de Santander,
Putumayo, Quindio, Risaralda, San Andres y Providencia, Santander, Sucre, Tolima, Valle del Cauca,
Vaupes, Vichada.

Nüfus ve İşgücü Yapısı
Yaklaşık 45 milyon nüfusu ile dünyada en fazla nüfusa sahip 29. ülke, Latin Amerika’da ise Brezilya ve
Meksika’nın ardından 3. ülke olan Kolombiya’da, nüfus artış hızı %1,13, yaş ortalaması 28’dir. Nüfusun
%27’si 0-14 yaş arasında, %67’si 15-64 yaş arasında, %6’sı ise 65 yaşın üstündedir.
Nüfusun Bölgelere Göre Dağılımı
Bölge

Nüfus

Amazonas

56.036

Antioquia
Arauca

5.671.689
208.605

Atlántico

2.112.128

Bogotá, Distrito Capital

6.778.691

Bolívar

1.860.445

Boyacá

1.211.186

Caldas

908.841

Caquetá

404.896

Casanare

282.452

Cauca

1.244.886

Cesar

879.914

Chocó

441.395

Córdoba

1.472.699

Cundinamarca

2.228.478

Guainía

30.232

Guaviare

81.411

Huila

1.006.797

La Guajira

623.250

Magdalena

1.136.901

Meta

789.276

Nariño

1.531.777

Norte de Santander

1.228.028

Putumayo

299.286

Quindío

518.691

Risaralda

863.663

San Andrés and Providencia
Santander
Sucre
Kolombiya Ülke Raporu

59.573
1.916.336
765.285
3 / 40


Tolima

1.335.177

Valle del Cauca

4.060.196

Vaupés

27.124

Vichada

55.158


Kolombiya’nın resmi dili İspanyolca olup, Kolombiya dünyada İspanyolca konuşan nüfus açısından 2.
ülkedir. Okur-yazarlık oranı %90,4’tür. Nüfusun %75’i kentlerde yaşamaktadır. Ülkeye ilk gelen
Avrupalı göçmenler İspanyollar olup, diğer Avrupa ülkelerinden (İtalya, Almanya, Fransa, İsveç,
Polonya ve Rusya gibi) ve Venezuela’dan da göçler yaşanmıştır.
İşgücü Projeksiyonu
2007 a

2008 a

2009 a

2010 a

2011 a

2012 b

2013 b

2014 b

19,3

19,7

20,9

21,8

22,4

23,1

23,7

24,1

0,3

2,1

6,5

4,0

3,1

2,8

2,6

1,7

İşgücü (milyon)
İşgücü (% değişim)
İstihdam (milyon)

17,1

17,4

18,4

19,2

20,0

20,6

21,3

21,9

İstihdam (% değişim)

1,2

2,0

5,6

4,3

4,2

3,0

3,3

2,8

İşsizlik (milyon)

2,2

2,2

2,5

2,6

2,4

2,5

2,4

2,2

11,2

11,3

12,0

11,8

10,8

10,5

10,3

9,6

İşsizlik oranı (%)

a Gerçekleşen. b EIU öngörüsü. c EIU tahmini.
Kaynak: EIU Colombia Country Forecast Updater, Eylül 2012.

Kolombiya, 22,5 milyon civarındaki toplam işgücü ile dünyada 29. sıradadır. İşgücünün %18’i tarım,
%13’ü sanayi ve %68’i hizmetler sektöründe istihdam edilmektedir. Nüfusun %37’si yoksulluk sınırının
altında yaşamaktadır. İşsizlik oranı (%10,8) bakımından ise Kolombiya dünyada 116. sıradadır.
Kolombiya, “International Institute for Management Development” tarafından yapılan bir çalışmada
2010 yılında bölgede kalifiye işgücü açısından 2. sırada gösterilmiştir. İşçi-işveren ilişkileri genelde
sorunsuzdur ve şirket faaliyetlerine engel oluşturmayacak şekilde düzenlenmiştir. Price Water House
Coopers tarafından 2009 yılında yapılan bir çalışmaya göre de Kolombiya, Güney Amerika’nın en
üretken işgücüne sahip ve çalışma saatlerinin en uzun olduğu ülkesidir. Kolombiya aynı zamanda, Latin
Amerika’da en iyi üniversite eğitimi hizmeti verilen 3. ülkedir (IMD).

Doğal Kaynaklar ve Çevre
Petrol, doğal gaz, kömür, demir cevheri, nikel, altın, bakır, elmas ve hidroelektrik, ülkenin başlıca
doğal kaynaklarıdır.
Yale Üniversitesi’nin yaptığı bir çalışmaya göre Kolombiya, çevre koruma açısından dünyada 10. ve
bölgede 1. sıradadır. Çevre Kanunları şirketlerin rekabetçiliğini en az olumsuz etkileyen ülke de yine
Kolombiya olarak seçilmiştir (IMD, 2010).
Tarım ilaçlarının aşırı kullanımı sonucunda toprak ve su kalitesi önemli ölçüde düşmüştür. Ormanların
tahribi ve özellikle Bogota’da görülen hava kirliliği ülkenin başlıca çevre sorunlarıdır. Volkanik aktiviteler
(Galeras, Nevado del Ruiz, Cumbal, Dona Juana, Nevado del Tolima ve Purace), depremler ve
mevsimsel kuraklık ise ülkede yaşanan doğal afetlerden bazılarıdır.

Genel Ekonomik Durum
Ekonomik Yapı
Artan siyasi ve ekonomik istikrar ve güvenlik koşullarındaki iyileşme, Kolombiya’yı yabancı yatırımcılar
için tercih edilen bir ülke haline getirmiştir. Finans sektörünün serbestleştirilmesinde, vergi toplama
sisteminde ve istihdamda (fazla mesai ücreti ve kıdem tazminatı gibi) reformlar yapılmıştır. Petrol
endüstrisini canlandırmak amacıyla devlete ait olan petrol şirketi ECOPETROL kısmen özelleştirilmiştir.
Petrol ve madencilik dışındaki sektörlere (otel, çağrı merkezi ve serbest bölgeler gibi) yatırım çekilmesi
için çeşitli politikalar yürütülmektedir. Portföy yatırımlarının ülkede en az 1 sene kalması şartı
aranmaktadır. Yalnızca birkaç sektör devletin kontrolündedir.
Ülkenin başlıca tarım ürünleri kahve, kesme çiçek, muz, pirinç, tütün, mısır, şeker kamışı, kakao, yağlı
tohumlar ve sebzedir. Ormancılık ve balıkçılık da gelişmiştir. GSYİH'nin %11,3’ünü oluşturan ve
işgücünün %13,5’ine istihdam sağlayan imalat sanayi, Medellin, Bogota, Cali ve Barranquilla kentlerinin
çevresinde yoğunlaşmıştır. Sektöre büyük şirketler hakimdir. Başlıca sanayi dalları tekstil (yerel pamuk
ve yün içerikli), hazır giyim ve ayakkabı, gıda işleme, tütün, demir ve çelik (bir kısmı yerel içerikli),
madencilik ürünleri, otomobil montajı, kimyasallar, petrol işleme ve petrokimyadır. Geleneksel olmayan
-, 2013

4 / 40


ihraç ürünlerinin ihracattaki payı ise son yıllarda artmaktadır.
Hizmetler sektörü GSYİH’nin %30,1’ini oluşturmaktadır. Bankacılık sisteminde son yıllarda
özelleştirmeler yaşanmıştır. Halihazırda devlete ait yalnızca bir banka bulunmaktadır. Perakende
sektörünün, artan iç talep ve satın alma gücüne paralel olarak ekonomik büyümeye katkısı giderek
artmaktadır. Havaalanlarının yenilenmesi ve yeni havaalanı inşaatı ile ilgili projelerin yanı sıra; turizm
altyapısının (temalı parklar, iskele, kongre salonu vb) iyileştirilmesine yönelik gündemde olan projeler
de büyümeyi desteklemektedir.

Ekonomi Politikaları
Kolombiya, özellikle 1990-1994 yılları arasındaki libaralleşme politikaları sonucunda gerçekleştirilen
gümrük indirimleri, finansal düzenlemeler, özelleştirme ve liberal döviz kuru politikası gibi adımlarla bir
serbest piyasa ekonomisi haline gelmiştir. Bu politikalar, ithalatın önündeki engelleri azaltmış ve
hemen hemen bütün sektörleri dış yatırıma açmıştır. Yatırım artışı, istikrarlı ekonomik büyümenin
arkasındaki en önemli sebeptir. Petrol ve doğal gaz sektörlerindeki reformlar, istikrarlı para politikaları
ve ANDEAN Ticareti Geliştirme ve Uyuşturucunun Ortadan Kaldırılması Anlaşması (ATPDEA) da ihracat
artışına ve ekonomik büyümeye önemli katkı sağlamıştır.
2010 yılında %21 artış kaydeden ihracat gelirleri GSYİH’nin %13,8’ini oluşturmuştur. Bu artışta petrol
ve madencilik ürünleri ve çeşitli ülkelerle imzalanan STA’ların etkisi büyüktür. Hükümet 2014 yılı
itibarıyla, katma değerli ürünlerin toplam ihracattaki payını %40’a yükseltmeyi hedeflemektedir. Bu
amaçla serbest bölge faaliyetlerinin ve Ar-Ge yatırımlarının artırılması hedeflenmektedir.
Çin, Panama Kanalı’na rakip olarak Kolombiya topraklarında bir raylı sistem projesi geliştirmiş, bu plan
Çin’in bölgedeki artan faaliyetlerinden endişe duyan ABD hükümetinin Kolombiya ile imzalanan ve 2006
yılından bu yana onaylanamayan ABD-Kolombiya Serbest Ticaret Anlaşması’nın nihayet 2011 yılında
onaylanmasını sağlamıştır. Ayrıca Nisan 2011’de Meksika, Şili, Kolombiya ve Peru aralarında bölgesel
büyümeyi destekleyici bir Ticaret Anlaşması (Pacific Accord) imzalamışlardır. Anlaşma ile söz konusu
ülkeler arasında gerçekleştirilecek gümrük vergisi indirimleri sayesinde ticaretin artması
beklenmektedir.

Ekonomik Performans
2002 yılı sonrasında büyüme trendine giren Kolombiya ekonomisi 2008 yılında yavaşlamış olmasına
rağmen 2009 yılında toparlanmıştır. 2004-2009 yılları arasında yabancı yatırımlardaki ve petrol
ihracatındaki artışın etkisiyle reel ekonomik büyüme ortalama %4 olarak gerçekleşmiştir. Bu süreçte
yoksulluk oranı da önemli ölçüde azalmıştır. 2009 yılında dünya GSYİH’si küresel krizin etkisiyle %2,1
oranında küçülürken Kolombiya ekonomisi %1,5 büyüme kaydetmiş; 2010 yılında ise dünya GSYİH’si
%3,4 büyürken Kolombiya’da iç talepteki canlılığın etkisiyle ekonomik büyüme %4,3 olarak
gerçekleşmiştir. Bu süreçte uluslararası rezervlerini en yüksek düzeye çıkaran Kolombiya, 2010 yılında
en düşük enflasyon oranını yakalamıştır.
2011 yılında yaşanan sel felaketi sonrasında artan kamu harcamalarının etkisiyle, ekonomik büyüme
%5,9 olarak gerçekleşmiştir. Ekonominin lokomotifi, yıllık %10,3’lük artışla petrol ve madencilik
üretimi olmuştur. Tarım, inşaat, madencilik, enerji, altyapı ve innovatif sektörler devlet tarafından
desteklenmektedir. Kayıt dışı ekonominin ise, GSYİH’nin %20-40’ını oluşturduğu tahmin edilmektedir.
Tarım, hayvancılık, bazı mineraller ve endüstriyel ürünler gibi geleneksel olmayan ürünlerin ihracatında
son yıllarda artış kaydedilmektedir. Bu artışta küresel talebin yanı sıra Kolombiyalı ihracatçıların
önceden Venezuela’ya sattıkları ürünler için ikame pazarlar bulma çabalarının başarıya ulaşmış olması
etkilidir. Ülke ihracatının halihazırda %40’ı ABD’ye yapılmakla birlikte; ihraç pazarlarını İsviçre,
Brezilya, Çin ve komşusu Ekvator gibi ülkere doğru genişleten Kolombiya, bu sayede küresel krizin
ihracatına olan etkisini azaltmakta başarı sağlamıştır.

Ekonomide Geleceğe Yönelik Beklentiler
2012 yılında ihracattaki artışın yavaşlaması ve küresel şartların etkisiyle %4,3 büyüme
beklenmektedir. İç talepteki artışa bağlı olarak perakende ve imalat sanayi sektörlerinde büyüme
öngörülmektedir. Tekstil ve hazır giyim sektörlerinin küresel rekabetten etkileneceği; inşaat sektörünün
büyük çaplı yatırım projeleri, artan madencilik ve enerji üretimi ve artan konut talebiyle destekleneceği
ve özellikle 2013-1014 döneminde hızlı bir büyüme yakalayacağı tahmin edilmektedir. Son iki yıldır
olumsuz hava koşulları sebebiyle azalan kahve üretiminde beklenen artışla tarım üretiminin de artacağı
öngörülmekte, ancak güvenlik sorunları ve altyapı eksiklikleri nedeniyle tarımda hızlı bir büyüme
beklenmemektedir. İç talepteki artış ve satın alma gücündeki iyileşme sayesinde perakende
sektörünün de büyüyeceği öngörülmektedir.
2014-2016 yılları için öngörülen büyüme oranı %4,5’tir. ABD ile imzalanan Serbest Ticaret
Anlaşmasının da katkısıyla ihracatın ve yatırımların artarak devam edeceği, yatırım artışının ithalatta
da artış yol açacağı tahmin edilmektedir. Kolombiya Merkez Bankası Banrep (Banco de la República)
uzun vadeli enflasyon hedefini %2-4 olarak belirlemiş olup, 2012-2016 yılları arasında enflasyonun
%3,2 düzeyinde gerçekleşmesi beklenmektedir. İşsizlik oranının ve enflasyonun azalmasıyla özel
tüketim harcamalarının bu dönemde ortalama %5 büyüyeceği öngörülmektedir. Kamu
harcamalarındaki artışı ise sosyal yardım programları desteklemektedir. Net turizm gelirleri ve yurt dışı

5 / 40


işçi gelirlerinde de yavaş da olsa bir toparlanma beklenmektedir.
Önümüzdeki 10 yıllık dönemde madencilik ve petrol sektörlerine 50 milyar Dolar yatırım yapılacağı
öngörülmektedir. 2011-2015 Kalkınma Planı’na göre, doğrudan yabancı yatırımların 2014 yılında 13
milyar Dolar düzeyine yükselmesi beklenmektedir. Vergi sisteminin geliştirilmesi, istihdamın
düzenlenmesi, ihracatta rekabetçiliğin geliştirilmesi ve ülke genelinde güvenliğin artırılması da
hükümetin üzerinde duracağı diğer konulardır. Ancak Kolombiya ekonomisi küresel koşullara
bağımlılığını hala sürdürmektedir.

Sektörler
Tarım ve Hayvancılık
Ekvator’a yakın konumu, toprak çeşitliliği ve Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya ülkelerine kıyasla su
kaynaklarının bolluğu, Kolombiya’da çok çeşitli tarım ürünlerinin yetiştirilmesini sağlamaktadır. Tarım
üretiminin temelini kahve, kesme çiçek, muz, pirinç, tütün, mısır, şeker kamışı, kakao, yağlı tohumlar
ve sebze oluşturmaktadır. Ormancılık, balıkçılık ve hayvancılık da yaygındır. Ülke topraklarının %2’si
ekilebilir alanlar olup, bu alanların %1,4’ünden düzenli hasat sağlanmaktadır.
Tarım sektörü, ülke GSYİH'sinin %9,2'sini oluşturmakta ve işgücünün %16’sını istihdam etmektedir.
Tarım sanayi ise işgücünün %20’sini ve ihracatın %19’unu oluşturmaktadır. Kolombiya’nın toplam
ihracatının yaklaşık %5’ini oluşturan kahve, yaklaşık 400.000 çiftçi tarafından üretilmektedir. 2010
yılında kötü hava koşulları ve düşük döviz kuru nedeniyle kahve ihracatı %20 azalmıştır. Kırsal
bölgelerde altyapı eksikliği ve kredilerin yetersizliği, tarım üretimindeki artışı kısıtlamaktadır.
2004 yılından bu yana sektöre yapılan yatırımlarla tarım ürünleri ve tarım sanayi ihracatı iki katına
çıkmıştır. FAO’nun değerlendirmesine göre doğal ormanlık alanlar etkilenmeden tarım alanlarının
genişleme potansiyeli bakımından Kolombiya 12,7 milyon hektarla 223 ülke içinde 22. sırada yer
almaktadır. Sulama sistemleri ile sulanan toprakların oranı açısından da Kolombiya, bölgedeki büyük
tarım ülkelerinin (Brezilya, Meksika ve Arjantin) ardından 4. sıradadır. Palm yağı, kakao, kauçuk ve
meyve-sebze ihracatı açısından Kolombiya yüksek potansiyele sahip bir ülkedir.
Şeker kamışı ve palm yağından bio-yakıt üretimi, Kolombiya’da bir devlet politikası olup, sektör
yatırımcılar açısından oldukça caziptir. Yerel üretim iç talebi karşılamakta yetersizdir. Kolombiya şeker
kamışı üretiminde Brezilya ve Avustralya gibi başlıca üreticileri dahi geçmiştir. Palm yağı üretiminde de
Kolombiya dünyada 5., Latin Amerika’da 1. sıradadır.
Kolombiya’da katma değeri yüksek gıda ürünleri talebi 1990’lardan sonra artmıştır. Sığır eti,
taze/dondurulmuş domuz eti, kemiksiz tavuk eti, taze meyve, bira, kahvaltıya yönelik tahıllar, evcil
hayvan mamaları ve atıştırmalık gıdaların satışı yükselmiştir. İşlenmiş gıda ürünlerinin yerel üretimi
giderek artmakla beraber, iç talebin karşılanmasında ithalatın payı büyüktür. Kentleşme sebebiyle
Kolombiya’da dinamik bir hazır yemek endüstrisi oluşmuş ve gıda pazarı büyük ölçüde değişmiştir.

Sanayi
Sanayi sektörü, GSYİH’nin %38’ini oluşturmakta ve işgücünün %13’ünü istihdam etmektedir. Üretim
faaliyetleri daha çok Medellin, Bogota, Cali ve Baranquilla çevresinde toplanmıştır. Sanayi üretimi
tekstil (ülkede üretilen pamuk ve yünün kullanıldığı); konfeksiyon ve ayakkabı; gıda işleme; içecek,
tütün, demir-çelik (kısmen ülkede çıkarılan cevher kullanılarak); madencilik, otomotiv; kimya,
petrolden oluşmaktadır. Sanayi üretimi artış hızı 2010 yılında %4,8 olarak gerçekleşmiştir. Ülkenin son
yıllarda imzaladığı Serbest Ticaret Anlaşmaları sayesinde 1 milyar nüfusa tercihli ticaret yapma imkanı
sunması, kalifiye işgücü ve düşük yatırım maliyeti avantajı, sanayi üretiminin de itici gücüdür.
Brezilya, Meksika ve Arjantin’den sonra Kolombiya bölgenin 4. büyük otomotiv üreticisidir. Otomotiv
sektörü GSYİH’nin %6’sını oluşturmaktadır. Araç sahipliği oranı, Kolombiya ile aynı nüfusa sahip olan
Arjantin’in üçte biri civarındadır ve sektörün gelişme potansiyeli yüksektir. Trafikte bulunan araçların
yaş ortalaması yaklaşık 15 olduğundan, otomotiv yedek parça konusunda Kolombiya büyük bir
potansiyel barındırmaktadır. 3,5 milyonluk araç parkının yaklaşık %60’ı ithal araçlardan oluşmaktadır.
2010 yılında rekor düzeyde araç satışı, üretimi ve işçi istihdamı gerçekleşmiştir. Araç satışı %37 artışla
253.869 birime ulaşmış, satışların değeri GSYİH’nin %1,7’sini (4,8 milyar Dolar) oluşturmuştur. Yerel
üretim ise 126.000 birim civarındadır.
Otomotiv sektöründe tercihli ticaret rejiminden faydalanmak için gerekli yerel katkı payı hafif ticari
araçlar için %34,6 ve 16 kişiden fazla yolcu taşıyan araçlar için %18’dir. Büyük şehirlerde yaygın toplu
taşıma sistemleri düşünüldüğünde yeni araç ve model açığı bulunmaktadır. Yalnızca başkent Bogota’da
5.000 birim araçlık bir kapasite açığı mevcuttur. Gelişmiş petrol ve madencilik sektörü, altyapı projeleri
ve bio-yakıt talebi dikkate alındığında, ASOCARGA (Asociación Nacional de Empresas Transportadoras
de Carga) verilerine göre 2.300 birim petrol tankeri ve 430 birim palm yağı tankeri talebi
bulunmaktadır.
Kozmetik ve temizlik ürünleri, imalat sanayi içindeki bir diğer önemli sektör olup, devletin teşvik ettiği
12 öncelikli sektörden biridir. 2032 yılında ülkenin üretim ve ihracatta dünya lideri olması
hedeflenmektedir (Program of Productive Transformation). Ar-Ge, lojistik ve üretim açısından
yatırımcılara çeşitli teşvikler sunulmaktadır. Ülke, çiçek türlerinin çeşitliliği bakımından dünyada 2.
sırada olup, bu çiçek türlerinin %36’sı yalnızca Kolombiya’da bulunmaktadır. 2010 yılında 6,2 milyar
Dolar satış değeri ile Latin Amerika’nın 5. büyük kozmetik ve temizlik ürünleri pazarı olan
Kolombiya’nın üretimi 2004 yılından itibaren ikiye katlanarak 2,7 milyar Dolar’a ulaşmıştır. Ülkenin bu
-, 2013

6 / 40


sektördeki ihracatı ise 2000 yılından itibaren 6 kat artmış ve 683 milyon Dolar’a yükselmiştir.
Kolombiya, çalışan kadın nüfusu açısından da bölge lideridir. 2000-2009 yılları arasında istihdam edilen
kadın çalışan sayısı dünyada ortalama %16 artarken, Kolombiya’da %37 artmıştır.
İnşaat malzemeleri sektörü, ülke GSYİH’sinin %7’sini, yabancı yatırımların %8’ini oluşturan ve
geçtiğimiz yıllarda ortalama %9 büyüme kaydeden önemli bir sektördür. Ülkede süregelen altyapı ve
konut projeleri sayesinde sektörün daha da güçlenmesi, hem iç tüketimin hem de ülke ihracatının
artması beklenmektedir.
Plastik eşya, pazarın büyüklüğü ve rekabet düzeyi açısından Kolombiya’da en yüksek büyüme ve
yatırım potansiyeline sahip sektörlerden biridir. Ambalajlamayı da içerecek şekilde doğrudan ve dolaylı
ihracatta önemli bir yeri bulunmaktadır. Yerel üretim iç talebi karşılamaya yeterli olmadığı için plastik
veya kauçuk ayakkabı malzemeleri, levha ve şerit, ambalaj ve paketleme malzemeleri, borular için
plastik tüpler ve armatürler, plastik sofra ve mutfak eşyası gibi ürünlerde Kolombiya’ya önemli bir
ihracat potansiyeli söz konusudur. Yerel üretimi yapılmayan plastik işleme makinelerinde de potansiyel
yüksektir.
Bölgeler İtibarıyla Sektörel Üretim
Sektör

Bölge

Bio-yakıt

Magdalena, Cesar, Bolivar, Norte de Santander, Casanare, Vichada, Meta, Cordoba

Ormancılık

Kozmetik ve
Temizlik Ürünleri

Sucre, Bolivar, Magdalena, Cesar, Norte de Santander, Cordoba, Antioquia, Caldas,
Arauca, Casanare, Vichada, Meta, Huila, Cauca, Valle del Cauca, Santander
Atlantico, Magdalena, La Guajira, Sucre, Bolivar, Cesar, Cordoba, Notre de Santander,
Santander, Caqueta
Atlantico, Magdalena, Bolivar, Antioquia, Caldas, Risaralda, Quindio, Valle del Cauca,
Bogota D.C. Cundinamarca

Otomotiv

Atlantico, Bogota D.C. Cundinamarca, Risaralda, Vale del Cauca

İnşaat Malz.

Vale del Cauca, Bogota D.C. Cundinamarca, Bolivar, Atlantico

Film Endüstrisi

Antioquia, Caldas, Bogota D.C. Cundinamarca

Süt mamulleri

Providencia San Andres, Atlantico, Magdalena, Bolivar, La Guajira, Notre de Santander,
Santander, Antioquia, Eje Cafetero, Bogota D.C. Cundinamarca, Tolima, Vale del Cauca,
Huila, Isla Gorgona, Amazonas
Bilgi ve İletişim
Atlantico, Antioquia, Santander, Bogota D.C. Cundinamarca, Caldas, Risaralda, Quindio,
Teknolojileri
Valle del Cauca
Kaynak: ProExport Colombia yayınları.
Turizm

Madencilik
Kömür ve petrol, Kolombiya’nın en önemli ihraç kalemlerindendir. Brezilya ve Çin’in ülkedeki kömür
yataklarına erişimlerini artırmak amacıyla altyapı yatırımları gündemdedir. Kolombiya, dünyanın 5.
büyük kömür ihracatçısıdır. Petrol, devlet gelirlerinin %25’ini oluşturmaktadır. Ülkedeki altın, gümüş,
bakır, nikel, demir cevheri, platin, boksit, alçıtaşı, kireçtaşı, fosfat, kükürt ve uranyum yataklarının
çoğu keşfedilmemiş durumdadır.
Ülkenin 1,9 milyar varil petrol rezervi olduğu tahmin edilmekte olup, Kolombiya bu rezervle Güney
Amerika’da 5. sırada yer almaktadır. Petrol sektöründe üretim son iki yıldır hızla artmıştır. Yatırımların
ve yeni keşfedilen rezervlerin etkisiyle, 2011 yılında 0,9 milyon varil olarak gerçekleşen günlük petrol
üretiminin 2016 yılında 1,3 milyon varile yükseleceği öngörülmektedir. Cartagena şehrindeki rafinerinin
genişletilmesi 2013 yılı itibarıyla sona erdiğinde, ham petrol ihracatının ve işlenmiş petrol ürünleri
ithalatının azalması beklenmektedir. Hükümet etanol üretimini ve petrol şirketlerinin etanolu benzinle
karıştırmalarını teşvik etmektedir.
Kolombiya petrol şirketi ECOPETROL, kısmi özelleştirilmesinin ardından etkin bir keşif ve çıkarma
stratejisi uygulamaktadır. Venezuela sınırına yakın bölgelerde halihazırda keşfedilmemiş 20 milyar varil
civarında petrol rezervi olduğu ve bu rezervler keşfedildiği takdirde ülkenin Meksika ve Cezayir gibi
büyük üreticilerin önüne geçeceği tahmin edilmektedir. Açık deniz petrol arama çalışmaları da Pasifik
okyanusunda sürdürülmekte olup, bu bölgede büyük rezervlerin olduğu düşünülmektedir.
Ülkenin ayrıca 0,1 trilyon m3’lük kanıtlanmış doğal gaz rezervi bulunmaktadır. Doğal gazın Kolombiya
pazarındaki kullanımı da giderek yaygınlaşmaktadır.
Petrol ve Doğal Gaz Verileri
Petrol
Petrol üretimi (varil/gün)

800.100 (2010 tahmini)

Petrol tüketimi (varil/gün)

296.000 (2010 tahmini)

Petrol ihracatı (varil/gün)

400.700 (2009 tahmini)

Petrol ithalatı (varil/gün)

6.045 (2009 tahmini)


7 / 40


Petrol rezervi, kanıtlanmış (milyar varil)

1,9 (2011 tahmini)

Doğal Gaz
Doğal gaz üretimi (milyar m3)

10,49 (2009 tahmini)

Doğal gaz tüketimi (milyar m3)

8,69 (2009 tahmini)

Doğal gaz ihracatı (milyon m3)

1,8 (2009 tahmini)

Doğal gaz ithalatı (milyon m3)

0 (2009 tahmini)

Doğal gaz rezervi, kanıtlanmış (milyar m3)

377 (2011 tahmini)

Kaynak: CIA The World Factbook, Colombia Country Profile

Müteahhitlik Hizmetleri
Kolombiya, Türk iş adamları açısından inşaat ve müteahhitlik hizmetleri sektörlerinde önemli bir
potansiyel taşımaktadır. Ülkenin özellikle kırsal kesimlerinde yeni konut, karayolu, köprü, tünel ve iş
merkezlerine ihtiyaç duyulmaktadır.
Bu çerçevede, Kolombiya'dan ülkemize resmi düzeyde bir işbirliği talebi de iletilmiştir. Kolombiya, Toplu
Konut İdaresi Başkanlığı'nın (TOKİ) gecekondu dönüştürme tecrübelerinden faydalanmak istemektedir.
Buna ilaveten, ülkede yaşanan sel felaketi sebebiyle 1,2 milyon insan evlerini kaybetmiş olup yine sel
sebebiyle hastaneler, okullar ve karayollarında da ciddi hasarlar meydana gelmiştir.
İnşaat ve Müteahhitlik sektörlerinde 2011-2015 yılları arasında Kolombiya hükümeti tarafından 42,4
milyar dolarlık yatırım yapılacağı öngörülmektedir. Aynı dönemde 1 milyonun üzerinde konut inşası
planlanmaktadır.
Kolombiya'da güvenlik koşullarının düzelmesi ülkeye gelen turist sayısının yükselmesini sağlamış bu
durum da otel inşaatı gereksinimini artırmıştır. Bu çerçevede birçok uluslararası büyük otel zinciri
ülkede yeni tesislerin yapımına başlamıştır.
Ulaşım altyapısı alanında da mütehhitlik hizmetlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Yeni karayolları, limanlar,
toplu taşıma sistemleri ile havaalanlarının yenilenmesi ve modernizasyonu Kolombiya hükümetinin
önem verdiği alanlardır.
Kolombiya Çevre, Konut ve Bölgesel Kalkınma Bakanlığı (MAVDT) 2014 yılına kadar su altyapısını
geliştirmek için yaklaşık 2, 78 milyar dolarlık harcama yapmayı planlamaktadır. Ayrıca mevcut toplu
taşıt sistemine (Transmilenio) ek olarak, 20,3 km uzunluğunda ve 19 istasyonlu bir metro sistemi
inşası planlamaktadır.

İnşaat
İnşaat sektörü ülke ekonomisinin %7’sini, yabancı yatırımların %8’ini oluşturmaktadır. 2009-2010
yılları arasında sektöre yapılan yatırımlar %29 artmıştır. 2002 yılından bu yana gayrisafi sektörel
üretim %100’den fazla artış kaydetmiştir. 2010 yılında inşaat işleri genel olarak %39 büyürken, otel
inşaatları %148 artmıştır (DANE, Camacol). Ocak-Haziran 2011 döneminde ise konut satışları geçen
yılın aynı dönemine göre %18 artışla 58.859 birim olarak gerçekleşmiştir.
İnşaat sektörünün 2009-2014 arasında yıllık ortalama %6 oranında büyüme kaydetmesi
beklenmektedir. Kolombiya hükümeti özel sektör-kamu işbirliğini desteklemektedir. Hükümet,
Kalkınma Planı kapsamında 2014 yılına kadar 1 milyon toplu konut inşaatını ve altyapının yenilenmesi
ve geliştirilmesini (havayolu, liman, karayolu vs) hedeflemektedir. Söz konusu projelerin, inşaat
malzemeleri talebini de artırması beklenmektedir. Çimentoda ise yerel üretim iç talebi tamamen
karşılayabilecek durumdadır.
Altyapı sektöründe son yıllardaki hareketlilik sanayi sektöründeki büyümeye dair daha pozitif bir
beklenti ortaya çıkarmıştır. İhalelerin sayısındaki artış ve özel sektör faizleri Kolombiya altyapı ve inşaat
sektörünün dikkate alınmaya değer olduğunu göstermektedir. 2009 yılında ulaşım altyapı projeleri
(Bogota Metrosu hariç) için 8,5 milyar Dolarlık ihale açılmıştır. 2009 yılının ikinci yarısında bir önceki
yılın aynı dönemine göre altyapı yatırımları %42 büyümüştür. Bu artışta suyolları, limanlar ve barajlara
olan yatırımın %102 artmış olması ve yine havaalanı ve tren yolu yatırımlarındaki %294 büyümenin
etkisi önemlidir.
2010 yılı sonunda yaşanan sel felaketi nedeniyle de inşaat ve altyapı sektörlerinde yatırım ve
uluslararası işbirliği ihtiyacı doğmuştur. Sel, Kolombiya’da 330.000 konuta zarar vermiştir. Hükümet
ekonomi politikalarını yeniden imarın kısa sürede tamamlanması üzerine kurmuştur. Bu geniş ve planlı
imar süreci proje finansmanı, altyapı, müteahhitlik, lojistik, inşaat malzeme ve ekipmanı, su artıma,
elektrik enerjisi üretimi, kirlilik kontrol sistemleri, demiryolu inşaası gibi birçok sektörde yatırımlar
gerektirmektedir.

Turizm
Kolombiya Devrimci Güçleri (Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia) adlı gerilla örgütünün
-, 2013

8 / 40


faaliyetleri sebebiyle yıllarca turizm açısından riskli ülkeler arasında değerlendirilen Kolombiya’da
hükümetin aldığı katı önlemler sayesinde terörist saldırılar, rehin alma ve suç oranları önemli oranda
azalmıştır. Buna paralel olarak, Kolombiya’yı ziyaret eden yabancı turist sayısı son 6 yılda üç katına
çıkmıştır.
2010 yılında turizm sektörü dünyada ortalama %6,7 büyürken, Kolombiya’da büyüme %8,9 olarak
gerçekleşmiş ve yabancı turist sayısı 1,9 milyona ulaşmıştır. (2009 yılında büyüme %17 idi) San
Andres Adaları; Cartagena de Indias koloniyel şehri; San Agustin Arkeolojik Parkı, ülkenin en turistik
bölgeleridir. Ülkeye gelen kruz gemilerinin sayısı da 2010 yılı itibarıyla 2005 yılına kıyasla 5 kat, bu
gemilerdeki yolcu sayısı ise 8 kat artmıştır. Özellikle Cartagena’ya yapılan bu kruz gemi seferleri
turizme canlılık katan etmenlerin başında gelmektedir. Turizm acentalarının hizmet anlayışlarını küresel
düzeyde yenilemesi ve hükümetin otellerin yenilenmesi ve inşası, doğal parklar ve ekolojik bölgeler ile
ilgili projelere sağladığı teşvikler de bu gelişmede etkili olmuştur.
Yeryüzündeki bitki çeşitlerinin %10’u Kolombiya’da bulunmaktadır. Kuş gözlemciliği açısından da,
1.885 tür ile Kolombiya dünyada birinci ülkedir. And Dağları, Karayipleri, Amazon ve Pasifik kıyıları,
ülkenin turizm potansiyeli yüksek bölgeleridir. “Her şey dahil” konaklama ve otel altyapısı kısıtlıdır.
Ülkede 11 milyon hektarlık (Kosta Rika ve Panama’nın alanları toplamı kadar) bir bölge doğal koruma
alanı olup, 58 adet doğal park bulunmaktadır. Bogota, Santa Marta, Cartegena, Bucaramanga ve
Coffee Triangle, turizm yatırımları açısından potansiyel bölgelerdir.

Ulaştırma ve Telekomünikasyon Altyapısı
Dünyadaki gemicilik şirketlerinin %75’i Kolombiya limanlarında demirlemektedir. Kuzey, Güney ve Orta
Amerika pazarlarına Kolombiya üzerinden düşük maliyetle taşıma yapılabilmektedir. Ülkenin Panama
Kanalı’na yakınlığı ise, Doğu-Batı bağlantısını sağlamakta ve her iki okyanusa ulaşım imkanı
sunmaktadır. Ülkede 13 adet ticari liman bulunmakta olup, başlıca limanlar Barranquilla,
Buenaventura, Cartagena, Puerto Bolivar, Santa Marta ve Turbo’dur.
Ulaştırma altyapısı harcamaları 2009 yılındaki toplam altyapı harcamalarının yarısını oluşturmuş, bu
oranın %70’i yol ve köprüler, %5’i ise demiryolu inşası için harcanmıştır. 2000 yılından bu yana ülkeye
yapılan uluslararası uçuşlar %120 artmıştır. Gelişmiş bir havayolu ulaşım ağına sahip olan
Kolombiya’nın Bogota, Barranquilla, Cartagena, Cali, Cucuta, Leticia, Pereira, Medellin ve San Andres
Adası’ndaki havaalanlarından düzenli şekilde uluslararası uçuşlar yapılmaktadır. ABD üzerinden de farklı
havayolları Kolombiya’ya sefer düzenlemektedir. Ayrıca yurt içinde pek çok noktaya da yurt içi
uçuşlarla ulaşım imkanı bulunmaktadır.
1990’lı yıllardaki liberalleşme sürecinde, yerli ve yabancı pek çok firma sabit hat ve mobil telefon
operatörünün ülkede faaliyet göstermeye başlaması ile sektördeki rekabet artmış, mobil telefon
konuşma ücretlerinin düşmesiyle sabit hat kullanıcılarının sayısı azalmıştır. Fiyatlardaki düşüş,
2003-2008 yılları arasında kullanıcı sayısının yıllık ortalama %46 artmasını sağlamıştır. Bu süreçte,
telekomunikasyon ekipmanları ve telekomunikasyon hizmetlerine yönelik harcamalarda önemli oranda
artış gerçekleşmiştir. Ülkedeki sabit hat abonelerinin sayısı 6,8 milyon, mobil telefon kullanıcılarının
sayısı ise 43,4 milyon civarındadır. Internet abonelerinin sayısı 2010 yılı itibarıyla 2,5 milyon olup bu
rakamın 2014 yılında 8,8 milyona (ülkenin %90’ı) çıkarılması hedeflenmektedir. Internet kullanıcılarının
sayısı ise yaklaşık 22,5 milyondur.
Son derece dinamik bir sektör olan telekomünikasyon sektörünün yıllık büyüme hızı ülke GSYİH’sinin
büyüme hızından daha fazladır. 2006-2008 yılları arasında sektör yıllık %15 oranında, 2009 yılında
küresel krize rağmen %3 büyüme kaydetmiştir. Telekomünikasyon sektörüne yönelik yatırımlar 2009
yılında GSYİH’nin %1,34’ünü oluşturmuştur. Piyasaya hakim üç mobil operatör (Comcel, Movistar ve
Tigo) sektör gelirlerinin %40’ına, sabit hat operatörleri (ETB, Telmex ve Telefonica) ise %28’ine
sahiptir. 2008 yılı sonundan itibaren 3G teknolojisi de sağlanmaya başlanmıştır.

Enerji
Kolombiya ekonomisinin 2010 yılında %4,5 oranında büyümesi, sanayide elektrik enerjisi talebini de
artırmıştır. ABD, Çin, Brezilya, Meksika, Japonya ve Almanya gibi ülkeler sektöre hakimdir. Yüksek
voltaj aktarma sistemleri ve ekipmanları (230 kv ve 500 kv), elektrik enerjisi üretim ve aktarma
ekipmanları talebi yüksek olmuştur. 2010 yılı itibarıyla ülkenin kurulu elektrik üretme kapasitesi
13.500 megavat olup, bunun %63’ü hidroelektrik, termal ve bunların birleşik üretim tesislerinden,
%37’si ise doğal gaz, kömür yakıtlı elektrik santrali, rüzgar ve bunların birleşik üretim tesislerinden
elde edilmiştir.
2009 yılında madencilik ve petrol üretimindeki artış nedeniyle elektrik ihtiyacı %1,8 artmıştır. Enerji ve
Gaz Düzenleme Kurulu (CREG), enerji piyasasını düzenleyen kurumdur. Hidroelektriğe dayalı üretim
altyapısı genişlemektedir. Interconexión Eléctrica (ISA), Empresas Públicas de Medellín (EPM), ISAGEN
S.A. ve Empresa de Energía de Bogotá (EEB) gibi büyük yerel enerji şirketleri, diğer And Birliği
ülkelerine (Bolivya, Ekvator ve Peru) ve Orta Amerika ülkelerine doğru faaliyetlerini genişletmeyi
değerlendirmektedir. 2009 yılında Venezuela’nın Kolombiya ile ticaret yapmama kararı üzerine,
Kolombiya Venezuela’ya enerji sağlamayı durdurmuştur.
Özellikle kırsal ve izole bölgelerde yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve enerjinin verimli
kullanımı, hükümet tarafından teşvik edilmektedir. EPM, ülkenin tek rüzgar enerjisi tesisinin (Jepírachi)
sahibidir. Hükümetin 2018 yılına kadar enerji dengesini sağlamak üzere planladığı yeni elektrik üretim
projeleri sayesinde uzun vadede sektör büyüme potansiyeline sahiptir.

9 / 40


Elektrik Kullanım İstatistikleri (milyar kw/sa)
Elektrik üretimi

51,01 (2008 tahmini)

Elektrik tüketimi

38,82 (2008 tahmini)

Elektrik ihracatı

1,294 (2011 tahmini)

Elektrik ithalatı

8,22 (2011 tahmini)


Bankacılık
1998-1999 fnansal krizinde ülkedeki bankaların yarısı kapanmış, satın alınmış veya birleşmek zorunda
kalmıştır. Bankacılık sistemi gelişmekte olup, internet bankacılığında da ilerleme kaydedilmiştir.
Finansal sistem ülke ekonomisinin büyüklüğü ile kıyaslandığında oldukça büyüktür. Yabancı bankaların
varlığı, rekabeti ve teknoloji kullanımını artırmış olmasına rağmen, finansal işlemlerin maliyeti hala
yüksektir.
Ticari bankalar, leasing ve reel sektör yatırımları hariç bütün kredi işlemlerini yürütme yetkisine
sahiptir. Sadece ticari bankalar çek hesabı açabilmektedir. Bu grupta, bazı kurumlar konut ve inşaat
finansmanında (mortgage bankaları) uzmanlaşmıştır. Ticari bankalar, finansal sistem varlıklarının
%80’ine sahip olarak finans piyasalarında hakimiyete sahiptir.
Kolombiya, Latin Amerika içinde finans sektörü en gelişmiş ülkelerden biridir. İki özel finans grubu
(Grupo Aval ve Bancolombia), mevduatların yarısına hakimdir. Yabancı bankaların mevdutları, toplam
mevduatın %25’ine karşılık gelmektedir. 2005 yılından bu yana bankacılık, finans, menkul kıymetler ve
sigorta işlemleri “Super Financiera”nın denetimine tabidir. Ekim 2010 itibarıyla kredi arzının %63’ü
ticari, %26’sı tüketici, %7,5’i konut ve %3,5’i mikro kredilerden oluşmaktadır. Yapılan düzenlemeler
sayesinde küresel ekonomik krizin etkileri çabuk atlatılmıştır. 2009 yılındaki kriz ortamında dahi
Kolombiya bankacılık sistemi 2,82 milyar Dolar net kar ile %12,6 büyüme sergilemiştir.
2009 yılında finansal sektörü düzenleyen yeni kanun ile müşteriler daha fazla koruma altına alınmış,
emeklilik fonu sistemine esneklik getirilmiş, yabancı bankaların ve sigorta şirketlerinin ülkede açacakları
şubeler aracılığıyla ülkede doğrudan faaliyet göstermelerine imkan tanınmıştır. Halihazırda ülkede 1
devlet bankası ve 18 ticari banka bulunmaktadır.

Perakende Sektörü
Kolombiya’nın yiyecek ve içecek sektöründeki ticaret dengesi, tarım üretimi sayesinde artı vermektedir.
İhracat pazarları arasında Venezuela, Ekvator ve ATPDEA (Andean Trade Preference and Drug
Eradication Act) sayesinde ABD yer almaktadır. Kahve, yaş meyve, petrol ve giyim ürünlerinde
Kolombiya ABD pazarına gümrüksüz giriş hakkı kazanmıştır.
Kolombiya’nın perakende sektörü açısından, sel felaketleri sonrasında yaşanan enflasyon önemli bir
sorun olarak ortaya çıkmaktadır. 2012-2015 döneminde, artan iç talep ve satın alma gücünün
perakende sektörünü canlandırması beklenmektedir. Bu durumun, özellikle tekstil sektörünü güçlü
küresel rekabet karşısında desteklemesi beklenmektedir.
Kolombiya’nın gelişmiş bir gıda işleme sektörüne sahip olması nedeniyle, ülkede yeni yeni gelişmekte
olan perakende sektörüne yeni ürün ve hizmetlerin sunumu ve benimsenmesi daha kolay olmaktadır.
Ancak, diğer bazı üretim sektörlerinde olduğu gibi gıda işleme sektöründeki makine ve teknolojilerinin
eskimiş olması sebebiyle, gıda işleme sektöründe ithalat yoluyla tamamlaması gereken bir makine ve
teknoloji açığı mevcuttur.
Hipermarketler, süpermarketler ve ekspres/köşe mağazalarda büyük bir artış olması beklenmekte olup,
bu konuda önemli bir potansiyel vardır. Market markalarının (private label); zincir mağazalardaki satışı
özellikle düşük ve orta gelir seviyelerindeki kesimlere yönelik olarak potansiyel arz etmektedir.

Doğrudan Yabancı Yatırımlar
Doğrudan Yabancı Yatırımların Görünümü
Kolombiya’da 1994 yılından itibaren gerçekleşen toplam yabancı yatırım stoku 86,5 milyar Dolar
düzeyindedir. 1994-2010 yılları arasında yıllık ortalama DYY ise 5,1 milyar Dolar’dır. Küresel kriz
sonrası yabancı yatırımlarda toparlanma 2011 yılının üçüncü çeyreğinde başlamıştır. Sektörler
açısından yabancı yatırımların %40’ının petrol, %20’sinin madencilik, %15’inin ticaret ve %10’unun
ulaştırma sektörlerine yöneldiği görülmektedir.
Petrol dışı sektörlere yapılan doğrudan yabancı yatırımlar stoku açısından ABD %12 pay ile başı
çekmektedir (petrol sektörüne yapılan doğrudan yabancı yatırım verileri ülkelere göre
yayınlanmamaktadır). ABD’li yatırımcılar tarafından daha çok imalat sanayi, madencilik ve enerji
-, 2013

10 / 40


sektöründe yatırım yapılmıştır. Avrupa Birliği ülkeleri içinde ise özellikle İspanya, Birleşik Krallık, Fransa
ve İsviçre ilk sıralarda yer almaktadır. Latin Amerika ülkeleri içinde ise Panama, Brezila ve Meksika’nın
1994 yılından itibaren öne çıktığı görülmektedir.
2012 yılının ilk yarısında ise net doğrudan yabancı yatırımların 7,8 milyar Dolar’a ulaştığı (GSYİH’nin
%4,3’ü) ve geçen yılın aynı dönemine kıyasla %18,2 artış kaydettiği açıklanmıştır. Bu yatırımların
%61’inin petrol ve madencilik sektörlerine, %10’unun perakende, %9’unun finans, %8’inin ulaştırma
ve iletişim, %6’sının elektrik, %4’ünün imalat sanayi ve %2’sinin diğer sektörlere yöneldiği tahmin
edilmektedir.

Ülkeler İtibarı ile Doğrudan Yabancı Yatırımlar
?
Ülkeler İtibariyle Yabancı Yatırımların Dağılımı* (milyon Dolar)
Sıra Ülke

2009

2010

2011

1 Hollanda

109,1

158,3

778,2

2 Panama

337,1

420,2

664,8

3 İspanya

326,9

103,1

605,1

1.198,2

262,3

326,6

53,7

6,1

295,7

6 Birleşik Krallık

385,6

194,0

274,7

7 Bermuda

287,1

134,8

207,2

8 Kanada

78,3

162,8

169,9

9 Anguilla

790,3

329,5

89,8

10 Brezilya

47,4

53,6

83,3

11 Fransa

113,0

47,6

67,9

12 İsviçre

65,4

47,5

57,6

13 Arjantin

19,9

5,7

55,1

14 Meksika

647,2

623,5

48,8

5,4

19,3

38,9

4 ABD
5 Şili

15 Barbados
Diğer Ülkeler

299,9

171,4

225,9

7.137

6.914

10.821

Petrol Sektörü

2.428

2.861

4.321

Yatırıma Dönüştürülen Karlar

2.111

2.889

2.510

Petrol Dışı Sektörler

2.598

1.164

3.989

TOPLAM

* Petrol sektörü hariç
Kaynak: Banco de la Republica (Merkez Bankası) 2012

Sektörler İtibarı ile Doğrudan Yabancı Yatırımlar
?
Sektörler İtibarıyla Yabancı Yatırımların Dağılımı (milyon Dolar)
Sektör

2009

2010

2011

7.137

6.915

10.821

Petrol

2.428

2.862

4.321

Diğer Sektörler Toplamı

4.709

4.052

6.500

Madencilik ve Taşocakçılığı

3.025

2.066

2.162

594

270

1.569

TOPLAM

Ticaret, Restoran ve Otel Hizmetleri

11 / 40


Ulaştırma, Depolama ve İletişim

348

525

1.122

Finans Kuruluşları

720

1.251

501

İmalat

621

456

478

Elektrik, Gaz ve Su

977

106

376

İnşaat

262

298

363

Kamu hizmetleri

88

110

164

Tarım, Hayvancılık, Balıkçılık, Ormancılık ve Avcılık

28

20

95

Kaynak: Banco de la Republica (Merkez Bankası) 2012

Yatırımlarda Öncelikli Alanlar
Kolombiya Hükümeti, Ticaret, Sanayi ve Turizm Bakanlığı tarafından uygulanan Üretim Dönüşüm
Programı (Productive Transformatino Program) çerçevesinde belirli sektörlerde kamu-özel sektör
işbirliğini güçlendirmeyi, dünya çapında sekörler yaratmayı ve bu sektörlerde istihdamı artırmayı
hedeflemektedir. Sağlık, turizm, bilgi teknolojileri (IT), yazılım, kozmetik ve kişisel bakım ürünleri, is
süreçlerinde dış kaynak kullanımı, işletmelerin yabancı ülkelere kaydırılması (off-shoring) gibi alanlar
yeni ve gelişimi teşvik edilen sektörlerdir. Otomotiv, tekstil-moda-tasarım, grafik iletişim (bilgisayar) ve
elektrik enerjisi gibi köklü sektörlerde rekabetçi üretim teşvik edilmektedir. Kakao ve çikolatalı
mamuller, palm yağı ve bitkisel yağlar, karides ve sığır üretimi gibi tarıma dayalı sektörlerde katma
değeri yüksek ve yenilikçi üretim desteklenmektedir. Kolombiya’daki başlıca yatırım bölgeleri ile ilgili
detaylı bilgi için: http://www.investincolombia.com.co/regional-information.html
Ülkedeki Serbest Bölgeler (Özel Ekonomik Bölgeler)
Eylül 2011 itibarıyla Kolombiya’da 34’ü kalıcı olmak üzere toplam 84 serbest bölge mevcuttur. Serbest
bölgelerde kurulu firmalar, %15 oranında kurumlar vergisine tabi olup, üretim amaçlı yaptıkları
ithalatta gümrük vergisinden ve KDV’den muaf tutulmaktadır. Serbest bölgelerdeki projeler, yeni
projeler için 3 yıl içinde, mevcut projeler için de 5 yıl içinde belirli yatırım ve istihdam koşullarını
sağlamak zorundadır. Bu bölgelerdeki şirketler, Kolombiya’nın dış ticaret bankası Bancoldex’in özel
kredilerinden de yararlanabilmektedirler. STB’lerdeki yabancı yatırımlardan elde edilen sermaye ve
karlar herhangi bir sınırlamaya tabi olmaksızın yatırımcının ülkesine transfer edilebilmektedir. Şubat
2011 itibarıyla, serbest bölge yatırımlarının toplamı 6,5 milyar Dolar civarında olup, yaklaşık 46.000
kişi bu bölgelerde doğrudan, 94.000 kişi de dolaylı olarak istihdam edilmektedir.
Ülkede İş Kurma Mevzuatı
Kolombiya yasalarına göre, yabancı firmaların özel sektör satışları için Kolombiyalı bir temsilci ile
anlaşmasını zorunlu değildir. Kolombiya’da iş kurabilmek için Anonim Şirket, Sınırlı Sorumlu Ortaklık ya
da bir şube veya bir yabancı anonim şirkete bağlı ortaklık şeklinde üç yol
mevcuttur. http://www.investincolombia.com.co/how-to-invest.html
Bogota Ticaret Odası, Kolombiya’da şirket kurma sürecini kolaylaştırmıştır. Bir yabancı şirketin şubesi,
Kolombiyalı şirketlerle aynı kurallara tabidir. Sorumluluğu sermayesi ile sınırlıdır ve ikametgahındaki bir
notere kayıtlı olmak mecburiyetindedir. Aynı zamanda şirket kuruluş belgesi, içtüzük, şubenin kuruluş
kararı ya da anlaşması ve yasal temsilciği ya da işletmenin varlığını kanıtlayan belgeler de notere
beyan edilerek kayıt altına alınmak zorundadır. Toplamda, bir şirket kurulması üç haftadan fazla
sürmemektedir. Bunların haricinde, Kolombiya’da iş kurabilmek için aşağıdaki hususlara da dikkat
edilmesi önerilmektedir:
• Kolombiya’da yasal süreçleri takip edip gerekli belgeleri hazırlayacak, Noter ve Ticaret Odası
huzurundaki işlemleri gerçekleştirecek bir temsilci ile çalışılması.
• Firma içtüzüğünün (Escritura Publica) hazırlanarak; firmanın sektörü, sermayesi ve yasal temsilcisinin
de belirtilerek notere kaydettirilmesi gerekmektedir. Bu işlem yaklaşık 2-3 gün sürmekte ve
kaydettirilen sermayenin yaklaşık %0,27’si kadar masraf söz konusu olmaktadır. %16 oranında da
KDV ödenmektedir.
• Firmanın bir Ticaret Odasına kaydettirilerek yasallaştırılması gereklidir. Bu işlem, gelir vergisi
numarasının alınmasını da içerdiğinden 4 gün kadar sürebilmektedir. Sermayenin %0,7’si oranında bir
masraf ile bazı diğer ufak masraflar talep edilebilir.
• Diğer bankacılık ile döviz işlemlerinin tamamlanması gerekmektedir. Banka hesaplarının açılması,
yabancı para transferi v.b. işlernler için kısa süren ve düşük masraflı bazı bürokratik işlemler
mevcuttur.

-, 2013

12 / 40


Yatırımlara Sağlanan Teşvikler
Kolombiya Hükümeti son dönemde yabancı yatırımlar konusunda esnek ve açık bir politika izlemekte
ve yabancı yatırımları desteklemektedir. 1990’lı yıllardan itibaren yabancı yatırımlarda liberalleşme
sağlanmış, yerli ve yabancı yatırımlara eşit muamele getirilmiş, kar ve sermayenin yurt dışına
çıkarılmasındaki engeller kaldırılmıştır. Genel olarak, yabancı firmaların devlet elindeki girişimlerin
özelleştirilmesine yönelik ihalelere katılması serbesttir.
2002 yılından itibaren telekomünikasyon, muhasebe/denetim, enerji, madencilik ve turizm sektörlerinin
liberalleşmesinde büyük ilerleme kaydedilmiş; yasal hizmetler, sigorta, dağıtım, reklamcılık ve veri
işleme gibi sektörler de geliştirilmiştir. Yabancı yatırımın sınırlandığı sektörler ise radyo-televizyon
yayıncılığı, havacılık, denizcilik ve film endüstrisidir. Madencilik, finans ve hidrokarbon sektörlerindeki
portföy yatırımcılığı ise Kolombiya Hükümeti ile imtiyaz anlaşmaları ve yatırım kaydı gibi özel rejime
tabi olup, yabancı sermayenin miktarı ile ilgili bir kısıtlama yoktur. Yabancı şirketler, devlet teşvikli
araştırma programlarına da ayrımcılık yapılmadan katılabilmektedir.
Kolombiya’da Ticaret, Sanayi ve Turizm Bakanlığı, yabancı sermaye politikasını Maliye Bakanlığı ve
Ekonomik ve Sosyal Politika Konseyi (CONPES) ile işbirliği halinde belirleyen kurumdur. Yabancı
şirketlerin Kolombiya’da yerleşik olmaları, Şirketler Üst Kurulu’na (Super Sociedades) ve yerel bir
Ticaret Odasına kayıtlı olmaları zorunludur. Mimarlık, mühendislik, hukuk ve inşaat gibi alanlarda
çalıştırılabilecek yabancı personelin sayısı yasa ile belirlenmektedir. Yabancı yatırımların Merkez
Bankası’na 3 ay içinde döviz kaydı yaptırması zorunludur. Kolombiya’da yatırım yapmayı düşünen
firmalarımızın aşağıda adresi verilen Kolombiya Ticaret Ofisi ile irtibata geçmeleri ve detaylı bilgi
almaları tavsiye edilmektedir. Resmi Yatırım Portalı web sitesinden de (www.investincolombia.com.co)
detaylı bilgi mevcuttur.
ProExport Colombia Türkiye Ofisi
Adres: İnönü Cad. No:24/3
Gümüşsuyu/Taksim/İSTANBUL
Tel: (0212) 243 06 19
Faks: (0212) 243 06 96
E-posta: dkonukman@proexport.com.co
Web: www.proexport.com.co
Kolombiya Hükümeti’nin, yatırımları ve istihdamı desteklemek için yürürlüğe koyduğu yatırım
teşviklerinden bazıları aşağıda verilmektedir. Teşvik sistemi ile ilgili detaylı bilgi
http://www.investincolombia.com.co/investment-incentives.html adresinden edinilebilir.
• Kalıcı Serbest Ticaret Bölgeleri: Kolombiya, %15’lik kurumlar vergisi oranı, iç pazara satış imkanı,
Kolombiya’dan serbest bölgelere yapılan satışlarda vergi muafiyeti (KDV ve gümrük vergisi) ve
uluslararası satış anlaşmalarından (Perı hariç) yararlanma avantajı ile Latin Amerika’daki rekabet gücü
en yüksek serbest bölgelerden bazılarına sahiptir.
• Tek Müteşebbis Serbest Ticaret Bölgeleri: Bu uygulamada, firmalar ülkenin neresinde yerleşik olursa
olsun STB avantajlarından yararlanabilmektedir.
• Hukuki İstikrar Anlaşması: Bu anlaşma ile yatırımcıları bağlayan kanunların ve bu kanunların
uygulamasının değiştirilemeyeceği garanti altına alınır.
• Bilimsel ve teknoloji geliştirme yatırımlarında %125 kurumlar vergisi indirimi uygulanır.
• Malul çalışanlara ödenen ücretler üzerinden %200 gelir vergisi indirimi uygulanır.
• Vergi Muafiyetleri: Kolombiya, belirli sektörlerde vergi muafiyetleri uygulamaktadır. Bu sektörler; otel
ve eko-turizm hizmetleri, hasılatı geciken ürünler, medikal ve yazılım, biyokütle-tarımsal enerji üretimi
ve yayıncılıktır.
• Hizmetler için Özel İthalat-İhracat Sistemi (Plan Vallejo): Bu sistem, hizmet ihracatı gerçekleştiren
firmaların, gümrük vergisi ve KDV’den muaf olarak sermaye ürünlerini ithal edebilmesini sağlamaktadır.

Ülkedeki İhaleler
Kolombiya Hükümetinin açtığı uluslararası ihalelere katılmak isteyen firmaların Kolombiya’da bir Ticaret
Odasına kayıt olması ve ön değerlendirmenin ardından sınıflandırılması gerekmektedir. Kolombiya’da
yerleşik olmayan firmaların ise, bir acenta veya yasal temsilciyi kendileri adına teklif verebilecek ve
mahkemelerde temsil edebilecek şekilde yetkilendirmeleri gerekmektedir. İlgili şirketin kendi ülkesinde
kayıtlı olduğuna dair resmi belgeleri de sunması beklenmektedir. İhale başvuru sürecinin erken
başlatılması tavsiye edilmektedir.
Mayıs 2002’den bu yana kamu ihaleleri Kamu İhale Bilgi Sistemi’nde (Sistema de Información de
Contratación Estatal, SICE) yayınlanmaktadır. Bu sistemin web sitesine (http://www.sice-cgr.gov.co)
kayıtlı yabancı ve yerel şirketlerin ürün ve hizmetleri, şirketin karına göre değişen bir ücret karşılığında
yayınlanmaktadır.
Kamu ihalelerinde, benzer fiyat ve kalite koşullarını sağlayan firmalardan birinin Kolombiya firması,
diğerinin ise yabancı olması durumunda, Kolombiya firmasının tercih edilmesi bir devlet politikasıdır.
Aynı zamanda, yine benzer koşulları sağlayan iki yabancı firma arasında da daha çok Kolombiyalı
işgücü ve girdi kullanan firma tercih edilmektedir. Kamu ihalelerinde, şeffaflık ve adil rekabet koşulları
halen tam olarak sağlanamamıştır. Kolombiya Dünya Ticaret Örgütü’nün Kamu İhalelerine yönelik
anlaşmasını da imzalamamıştır.


13 / 40


Dış Ticaret
Genel Durum
2000’li yıllardan bu yana artış eğiliminde olan Kolombiya’nın ihracatı, son 10 yılda 3,5 kat artmıştır.
Dünya genelinde yaşanan finansal krizden etkilenerek 2009 yılında %15 oranında daralan dış ticaret
hacmi ise 2010 yılında krizin etkisinin azalması ile iyileşerek yeniden artış trendine girmiş, 2011 yılında
ise en yüksek düzeye (111 milyar Dolar) ulaşmıştır. 2011 yılı itibarıyla dış ticaretinde 2,2 milyar Dolar
fazla veren Kolombiya’nın ihracatının aynı yıl %43, ithalatının ise %34 arttığı görülmektedir.
Ülkenin Dış Ticareti
Kolombiya’nın Dış Ticareti (1000 Dolar)
Yıl

İhracat

İthalat

Denge

Hacim

2001

12.301.486

12.820.352

-518.866

25.121.838

2002

11.897.488

12.689.965

-792.477

24.587.453

2003

13.092.218

13.880.613

-788.395

26.972.831

2004

16.729.678

17.099.537

-369.859

33.829.215

2005

21.190.439

21.204.162

-13.723

42.394.601

2006

24.390.975

26.162.440

-1.771.465

50.553.415

2007

29.991.332

32.897.045

-2.905.713

62.888.377

2008

37.625.882

39.668.840

-2.042.958

77.294.722

2009

32.852.986

32.897.671

-44.685

65.750.657

2010

39.819.529

40.682.508

-862.979

80.502.037

2011

56.953.516

54.674.822

2.278.694

111.628.338

Kaynak: ITC TradeMap.

İhracatında Başlıca Ürünler
Kolombiya’nın başlıca ihraç ürünlerini madencilik ve tarım ürünleri oluşturmaktadır. Ülkenin ihracatı,
toplam ihracatın %64’ünü oluşturan petrol ve petrol ürünlerine ve taşkömüründen elde edilen katı
yakıtlara (%9,5) bağımlı bir yapı sergilemektedir. Altın, kahve, kesme çiçek, demir-çelik, muz ve şeker
ise ülkenin diğer başlıca ihraç ürünleridir.
Kolombiya’nın İhracatında Başlıca Ürünler (1000 Dolar)
2011

Değişim
(%)

Tüm Ürünler

39.819.529 56.953.516

43,03

İlk 40 Ürün Toplamı

34.312.233 50.754.348

47,92

13.393.973 23.020.133

71,87

GTİP Ürün Adı

2709 Ham Petrol

2010

2701 Taşkömürü; Taşkömüründen Elde Edilen Briketler, Topak Ve
Benzeri Katı Yakıtlar

5.520.782

7.856.413

42,31

2710 Petrol Yağları Ve Bitumenli Minerallerden Elde Edilen Yağlar

2.872.203

4.564.515

58,92

7108 Altın (Ham, Yarı İşlenmiş, Pudra Halinde)

2.094.562

2.774.918

32,48

0901 Kahve

1.913.679

2.657.525

38,87

0603 Buket Yapmaya Elverişli Veya Süs Amacına Uygun Cinsten Kesme
Çiçekler Ve Çiçek Tomurcukları

1.240.481

1.251.326

0,87

7202 Ferro -Alyajlar

967.811

827.182

-14,53

0803 Muz

748.100

815.318

8,99

1701 Kamış Veya Pancar Şekeri Ve Kimyaca Saf Sakaroz

450.326

593.866

31,87

2704 Taşkömürü, Linyit Ve Turbdan Elde Edilen Kok Ve Sömikok

494.398

540.433

9,31

8802 Diğer Hava Taşıtları (Helikopter, Uçak vb)

165.668

506.732

205,87

3902 Propilen Ve Diğer Olefinlerin Polimerleri

350.892

430.048

22,56

3004 Tedavide/Korunmada Kullanılmak Üzere Hazırlanan İlaçlar

319.869

368.462

15,19

-, 2013

14 / 40


(Dozlandırılmış)
3904 Vinil Klorür/Halojenli Diğer Olefin Polimerleri (İlk Şekilde)

293.000

366.820

25,19

7404 Bakır Döküntü Ve Hurdaları

306.393

339.075

10,67

2711 Petrol Gazları Ve Diğer Gazlı Hidrokarbonlar

184.635

333.616

80,69

2101 Kahve, Çay Ve Paraguay Çayı Hülasası, Esans Ve Konsantreleri

243.299

289.079

18,82

1704 Kakao İçermeyen Şeker Mamulleri

218.171

275.469

26,26

4818 Tuvalet Kağıtları Ve Ev İşlerinde Veya Sağlık Amacıyla Kullanılan
Kağıt, Selüloz Vatka Veya Selüloz Liflerden Tabakalar

220.037

256.956

16,78

3808 Haşarat Öldürücü, Dezenfekte Edici, Zararlıları Yok Edici

229.374

229.865

0,21

83.180

191.059

129,69

3304 Güzellik Veya Makyaj Müstahzarları Ve Cilt Bakımı İçin Müstahzarlar

146.982

182.737

24,33

4011 Kauçuktan Yeni Dış Lastikler

122.059

157.767

29,25

3923 Eşya Taşıma Ambalajı İçin Plastik Mamulleri, Tıpa, Kapak, Kapsül

127.715

148.819

16,52

6203 Erkek/Erkek Çocuk İçin Takım, Takım Elbise, Ceket vs.

138.957

138.582

-0,27

3920 Plastiklerden Diğer Plakalar, Levhalar, Filmler, Folye Ve Şeritler

121.276

135.922

12,08

7103 Kıymetli Taşlar (Elmaslar Hariç) Veya Yarı Kıymetli Taşlar

110.879

133.905

20,77

1511 Palm Yağı Ve Fraksiyonları

2716 Elektrik enerjisi

61.291

133.073

117,12

7210 Demir/Çelik Yassı Mamul, Kaplı, Sıvanmış (600 Mm’den Geniş)

124.493

121.387

-2,49

8704 Eşya Taşımaya Mahsus Motorlu Taşıtlar

121.180

111.122

-8,30

78.015

106.220

36,15

139.162

104.154

-25,16

85.701

102.929

20,10

4901 Kitaplar, Broşürler, Risaleler Ve Benzeri Matbuat

98.855

101.351

2,52

7306 Demir/çelikten diğer tüpler, borular, içi boş profiller

66.799

100.490

50,44

3303 Parfümler ve tuvalet suları
3212 Boyaların İmalinde Kullanılan Sıvı Veya Hamur Şeklindeki
Pigmentler
3921 Plastiklerden Diğer Plakalar, Levhalar, Yapraklar, Filmler, Folyeler
Ve Şeritler

8703 Otomobil, Steyşın Vagonlar
8418 Buzdolapları, Dondurucular, Soğutucular, Isı Pompaları
8507 Elektrik akümülatörleri, separatörleri
8708 Kara Taşıtları İçin Aksam, Parçaları
3305 Saç Müstahzarları

77.356

99.197

28,23

108.512

99.042

-8,73

65.673

97.692

48,76

132.756

95.889

-27,77

73.739

95.260

29,19

Kaynak: ITC Trademap.

İthalatında Başlıca Ürünler
Kolombiya’nın 2011 yılı ithalatında işlenmiş petrol ürünleri (%7), otomobil ve steyşın vagonlar (%5,1)
ve hava taşıtları (%4,9) en yüksek paya sahip ilk üç ürün grubudur. Eşya taşımaya mahsus motorlu
taşıtlar, makine-teçhizat, ilaç, mısır, traktör, kauçuk lastik ve iş makineleri ise ülkenin ithalatındaki
diğer başlıca ürünlerdir.
Kolombiya’nın İthalatında Başlıca Ürünler (1000 Dolar)
2011

Değişim
(%)

Tüm Ürünler

40.682.508 54.674.822

34,39

İlk 40 Ürün Toplamı

20.387.970 28.916.464

41,83

GTİP Ürün Adı

2010

2710 Petrol Yağları Ve Bitümenli Minerallerden Elde Edilen Yağlar

2.023.827

3.794.177

87,48

8703 Otomobil, Steyşın Vagonlar

2.121.491

2.790.070

31,51

8802 Diğer Hava Taşıtları (Helikopter, Uçak vb)

1.720.128

2.659.105

54,59

985.450

1.688.619

71,36

8517 Telli Telefon-Telgraf İçin Elektrikli Cihazlar

1.259.951

1.688.553

34,02

8471 Otomatik Bilgi İşlem Makineleri, Üniteleri

1.183.563

1.355.974

14,57

864.644

1.008.323

16,62

8704 Eşya Taşımaya Mahsus Motorlu Taşıtlar

3004 Tedavide/Korunmada Kullanılmak Üzere Hazırlanan İlaçlar

15 / 40


(Dozlandırılmış)
1005 Mısır

805.756

926.947

15,04

8701 Traktörler

171.421

850.765

396,30

4011 Kauçuktan Yeni Dış Lastikler

546.844

763.435

39,61

8429 Kendinden Hareketli Buldozerler, Angledozerler, Greyderler Vs.

547.521

739.050

34,98

8528 Televizyon Alıcıları, Video Monitörleri Ve Projektörler

654.341

696.449

6,44

1001 Buğday Ve Mahlut

365.247

539.772

47,78

3002 İnsan Kanı; Tedavide, Korunmada Veya Teşhiste Kullanılmak Üzere
Hazırlanmış Hayvan Kanı; Serum Ve Diğer Kan Fraksiyonları

470.894

534.103

13,42

3901 Etilen Polimerleri

415.837

503.268

21,03

8708 Kara Taşıtları İçin Aksam, Parçaları

360.096

484.065

34,43

7304 Demir (Dökme Demir Hariç) Ve Çelikten İnce Ve Kalın Borular Ve
İçi Boş Profiller

319.255

477.186

49,47

2901 Akrilik Hidrokarbonlar

387.703

449.647

15,98

2304 Soya Fasulyesi Yağı Ekstraksiyonundan (Özütleme) Arta Kalan
Küspe

354.517

428.347

20,83

7208 Demir Veya Alaşımsız Çelikten Yassı Hadde Ürünleri

263.638

385.016

46,04

2903 Hidrokarbonların Halojenlenmiş Türevleri

293.443

374.007

27,45

3102 Azotlu Mineral Veya Kimyasal Gübreler

230.980

363.891

57,54

9018 Tıp, Cerrahi, Dişçilik, Veterinerlik Alet Ve Cihazları

287.361

355.224

23,62

Toprağın, Minerallerin Veya Cevherlerin Taşınması, Kazılması,
8430 Sıkıştırılması, Çıkarılması Veya Delinmesine Mahsus Diğer Makina
Ve Cihazlar

261.078

354.675

35,85

8413 Sıvılar İçin Pompalar, Sıvı Elevatörleri

270.649

342.530

26,56

8481 Muslukçu, Borucu Eşyası-Basınç Düşürücü, Termostatik Valf Dahil

280.403

333.943

19,09

3907 Poliasetaller, Diğer Polieterler Ve Epoksi Reçineler

229.759

332.866

44,88

8443 Matbaacılığa Mahsus Baskı Makineleri, Yardımcı Makineler

265.701

332.512

25,15

8803 Balon, Hava Gemisi, Planör Vb. Diğer Hava Taşıtlarının Aksam Ve
Parçaları

156.830

329.947

110,39

1507 Soya Yağı Ve Fraksiyonları

220.038

311.458

41,55

8544 İzole Edilmiş Tel, Kablo; Diğer İzole Edilmiş Elektrik İletkenleri;
Fiber Optik Kablolar

209.813

304.277

45,02

49.740

304.075

511,33

8431 Ağır İş Makine Ve Cihazlarının Aksamı, Parçaları

201.464

302.453

50,13

7209 Demir Veya Alaşımsız Çelikten Yassı Hadde Mamulleri

285.938

278.450

-2,62

8421 Santrifüjle Çalışan Kurutma, Filtre, Arıtma Cihazları

218.762

268.058

22,53

3105 Azot, Fosfor Ve Potasyum Gibi; İki/Üçünün Karışımları

177.531

265.455

49,53

7225 Diğer Alaşımlı Çelikten Yassı Hadde Mamulleri

304.267

257.710

-15,30

7408 Demir Veya Alaşımsız Çelikten Yassı Hadde Ürünleri

248.660

252.158

1,41

3104 Potaslı Mineral Veya Kimyasal Gübreler

178.892

246.185

37,62

3920 Plastiklerden Diğer Plakalar, Levhalar, Filmler, Folye Ve Şeritler

194.537

243.719

25,28

7305 Demir/Çelikten Diğer Tüp ve Borular-Kaynaklı Vb.-Capı>406, 4mm


Dış Ticaretin Madde Grupları İtibarıyla Dağılımı

Başlıca Ülkeler İtibarı ile Dış Ticareti
Kolombiya’nın 2011 yılı ihracatında ilk sırada yer alan ABD’nin payının %42’den %39’a gerilediği, bu
ülkeyi Hollanda (%4,4) ve Şili’nin (%3,9) izlediği, 2010 yılında ülke ihracatında ikinci sırada yer alan
Çin’in ise %3,5 pay ile dördüncü sıraya gerilediği görülmektedir. Türkiye ise Kolombiya’nın ihracatında
2011 yılında %1 payla 30. sıradan 22. sıraya yükselmiştir.
Kolombiya’nın İhracatında Başlıca Ülkeler (1000 Dolar)
-, 2013

16 / 40


Ülke

2009

2010

2011

Değişim (2011/10) (%)

Tüm Ülkeler

32.852.986

39.819.529

56.953.516

43,03

İlk 20 Ülke Toplamı

28.193.551

33.292.061

47.739.893

43,40

ABD

13.123.466

17.143.277

21.948.535

28,03

1.344.590

1.617.219

2.524.104

56,08

Şili

627.077

906.925

2.205.006

143,13

Çin

949.726

1.966.624

1.989.061

1,14

Panama

309.589

936.345

1.956.816

108,98

Ekvator

1.257.334

1.824.535

1.908.592

4,61

Venezuela

4.049.561

1.422.877

1.750.410

23,02

Hollanda

Aruba

18.609

97.234

1.724.064

1673,11

İspanya

483.024

565.130

1.720.161

204,38

Peru

788.032

1.131.840

1.396.867

23,42

Brezilya

576.636

1.040.263

1.370.308

31,73

Birleşik Krallık

746.619

663.153

1.196.013

80,35

Trinidad ve Tobago

378.992

240.103

1.000.916

316,87

1.038.236

854.335

953.691

11,63

İtalya

452.305

527.123

744.748

41,29

Hindistan

449.134

364.999

731.878

100,52

Meksika

535.706

638.215

704.938

10,45

İsrail

172.978

274.378

672.387

145,06

Dominik Cum.

483.221

627.252

620.730

-1,04

Belçika

408.716

450.234

620.668

37,85

İsviçre


Kolombiya 2011 yılı ithalatının %25’ini ABD’den gerçekleştirilmiştir. Aynı yıl Çin, Kolombiya’nın
ithalatında %15 pay ile ikinci sırada yer almış; Meksika (%9,4), Brezilya (%5) ve Almanya (%4) ise
Kolombiya’nın diğer başlıca tedarikçileri olmuştur. Türkiye, Kolombiya’nın başlıca tedarikçileri
sıralamasında 2011 yılında %0,2 pay ile 41. sıradan 37. sıraya yükselmiştir.
Kolombiya’nın İthalatında Başlıca Ülkeler (1000 Dolar)
Ülke

2009

2010

2011

Değişim (2011/10) (%)

Tüm Ülkeler

32.897.671

40.682.508

54.674.822

34,39

İlk 20 Ülke Toplamı

28.166.899

34.709.692

48.501.457

39,73

ABD

9.505.791

10.531.813

13.663.338

29,73

Çin

3.715.170

5.477.428

8.176.440

49,28

Meksika

2.297.888

3.856.674

6.059.027

57,10

Brezilya

2.146.578

2.369.637

2.740.248

15,64

Almanya

1.338.394

1.657.634

2.215.150

33,63

Arjantin

1.042.724

1.509.263

1.871.900

24,03

Fransa

1.514.311

1.182.124

1.819.195

53,89

825.386

1.156.643

1.437.709

24,30

0

0

1.301.941

100,00

Güney Kore

679.713

940.500

1.233.977

31,20

Ekvator

694.567

834.936

1.065.846

27,66

Peru

623.286

786.249

1.024.539

30,31

Hindistan

503.822

686.257

975.629

42,17

Kanada

675.074

823.442

959.745

16,55

Şili

589.753

736.503

901.631

22,42

Japonya
Kolombiya


17 / 40


İtalya

538.954

640.643

794.190

23,97

İspanya

441.576

501.562

613.706

22,36

Trinidad ve Tobago

176.343

374.373

584.021

56,00

Venezuela

563.396

304.746

563.096

84,78

Tayvan

294.173

339.265

500.129

47,42


Dış Ticaret Politikası ve Vergiler
Dış Ticaret Politikası
Kolombiya sertbest piyasa ekonomisinin hakim olduğu ve özellikle ABD ile yakın ticari ilişki içinde
bulunan bir ülkedir. 1990’lı yıllar boyunca gümrük vergisi indirimleri, özelleştirmeler ve daha liberal bir
döviz kuru vasıtasıyla ekonomide liberalleşme sağlanmıştır. Bu politikalar, ithalat kısıtlamalarını
hafifletmiş ve birçok sektörü yabancı yatırıma açmıştır. Bununla birlikte tarım ürünleri halen koruma
altındadır.
Andean Ticareti Geliştirme ve Uyuşturucunun Ortadan Kaldırılması Anlaşması (Andean Trade Promotion
and Drug Eradication Act, ATPDEA) ile ABD 4 Andean Ülkesine (Bolivya, Kolombiya, Peru ve Ekvator)
uyuşturucu ile mücadele konusunda destek vermeyi ve bazı ürünlerde gümrükleri sıfırlayarak ihracat
ürünlerini çeşitlendirme konusunda yardımcı olmayı amaçlamıştır. Bu Anlaşmanın, Kolombiya’nın
ihracatının artmasında rolü bulunmaktadır. Kolombiya, Meksika, Venezuela ve Brezilya’dan sonra
ABD’nin Latin Amerika’daki 4. büyük ticaret ortağıdır. ABD-Kolombiya Serbest Ticaret Anlaşması Kasım
2006’da imzalanmış, 2007 yılında Kolombiya Kongresi tarafından, Ekim 2011’de ise ABD tarafından
onaylanarak 15 Mayıs 2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Avrupa Birliği ile imzalanan STA henüz
yürürlükte değildir. Bu ülkelerin haricinde Kolombiya’nın halihazırda ANDEAN ülkeleri (Peru Ekvator,
Bolivya), Şili, Meksika, Kanada, Kuzey Üçgeni (Honduras, Guatemala, El Salvador) ve EFTA (İzlanda,
Norveç, Lihtenştayn, İsviçre) ile STA’sı yürürlüktedir.
Santos Hükümeti, komşu ülkeler başta olmak üzere diğer ülkelerle ticari ilişkilerini çeşitlendirmeyi ve
ülke imajını geliştirmeyi hedeflemektedir. Kolombiya, Peru ve Şili borsaları Mayıs 2011’den bu yana
entegre edilmiş, bu ülkeler arasında Meksika’yı da kapsayan yeni bir ticaret bloğu (Pacific Alliance)
girişimi başlatılmış, Venezuela ile 2009 yılında sekteye uğrayan ikili ilişkilerin de geliştirilmesi
hedeflenmiştir. Venezuela’nın Atlantik kıyısından Kolmbiya’nın Pasifik kıyısına uzanan 3000 km
uzunluğunda bir petrol boru hattı inşaatı için anlaşamya varılmıştır. Asya ülkeleri (özellikle Güney Kore,
Japonya ve Çin) ile de ticaretini geliştirmeyi ve alternatif pazarlar yaratmayı hedefleyen Kolombiya,
Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği’ne (APEC) de yakın zamanda üye olma isteğindedir.

İthalat Rejimi
Kolombiya’da gümrük tarife istatistik pozisyonlarının teyidinde Vergi ve Gümrük İdaresi (DIAN) tek
yetkili kurumdur. Gümrük vergisi, KDV ve diğer ücretlerin belirlenmesinin yanı sıra ICA, INVIMA,
INCODER, Enerji ve Madencilik Bakanlığı gibi kurumlardan alınması gerekli belge ve izinler açısından da
bu önemli bir süreçtir. Örneğin ilaç ithalatında gerekli izin Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan, bazı gıda
ürünleri için Tarım Bakanlığı’ndan ve hava taşıtlarının ithalatında Sivil Havacılık Departmanı’ndan izin
gerekmektedir. Tarife cetvelindeki ürünlerin yaklaşık %97’si için ithalat lisansı gerekmemektedir.
Denetim ve izin şartları değişebildiği için bu konudaki detayların ürün ve sevkiyat bazında Kolombiyalı
müşteri ile ya da nakliye öncesinde denetim gerçekleştiren firma ile görüşülmesinde fayda vardır. İzin
ve prosedürler ile ilgili bilgi, Kolombiya Ticaret, Sanayi ve Turizm Bakanlığı web sitesinde
“Normatividad” bölümünden aranabilen 2002 yılı 077 sayılı Genelge içinde verilmiştir. AB Pazara Giriş
Sayfasının “Import Formalities” bölümünden ( http://madb.europa.eu) ülke adı ve ürün adı/GTİP’i
girilerek de söz konusu bilgilere ulaşılabilmektedir.
Gerekli izin ve belgeler tamamlandıktan sonra, bir ürünün ithal edilebilmesi için Ticaret, Sanayi ve
Turizm Bakanlığı’na ithalat kaydının yaptırılması gereklidir. Bu işlem sırasında ürünün detaylı tanımı ve
tarife numarası gibi bilgiler istenmektedir. Ticaret Bakanlığı’na kayıt yapıldıktan sonra ya da bazı
durumlarda aynı kurumdan ithalat izni alındıktan sonra nakliye ve ödeme işlemleri tamamlanır. Bu
süreçte bir Gümrük Müşaviri, Kolombiyalı bir ortak ya da temsilci ile çalışılması önemli avantajlar
sağlayacaktır. Nitekim, Kolombiya kişisel ilişkilerin öne çıktığı bir pazardır.
Kolombiya’ya gerçekleştirilecek 1.000 ABD Doları ve üzerindeki sevkiyatlar için İthalat Beyannamesi
(Declaración de Importación) doldurulması gerekmektedir. FOB değeri 5.000 ABD Doları ve üzerindeki
sevkiyatlarda Andean Gümrük Değeri Beyannamesi (Declaración Andina de Valor en Aduana)
doldurulması gerekmektedir. Bir ithalat işlemi için alınan belgeler en az 5 yıl saklanmalıdır.
Yatırım projelerinde kullanım amaçlı makine ithalatına ilişkin detaylı bilgi için:
http://www.investincolombia.com.co/how-to-invest/how-to-import-machinery.html
İthalat Yasakları
Dieldrin, aldrin, chlordane, endosulfan, heptachlor, lindane ve bu maddeleri içeren ürünler ile kurşun
tetraethylene içeren yakıtlar ve silah tipi oyuncakların ithalatı yasaktır. Kolombiya Tarife Cetvelindeki
-, 2013

18 / 40


101 ürün için ithalat lisansı gereklidir. Silah, patlayıcı ve ilgili ham maddelerin ithalatını yalnızca
Savunma Sanayi Kurumu yapmaya yetkilidir.

Tarifeler ve Diğer Vergiler
Kolombiya 5 Kasım 2010 itibarıyla 4.000’den fazla ürün için uygulanan gümrük vergilerinde indirim
yapmıştır. 4114 ve 4115 sayılı Kararnamelerde söz konusu indirim gösterilmektedir. Bu indirimle
nominal gümrük vergisi oranı ortalaması %12,2’den %8,25’e gerilemiştir. Kolombiya’da üretimi
olmayan tüketim malları, sermaye malı ve hammaddeler ithalatta öne çıkmaktadır. Tarife sisteminin
basitleştirilmesine rağmen, ülkenin imzaladığı serbest ticaret anlaşmaları ve üye olduğu oluşumlar
(And Birliği, Latin Amerika Birliği-LAIA veya Karayipler Topluluğu gibi) gereği, bir ürün 10’dan fazla
değişik gümrük vergisine tabi olabilmektedir.
Kolombiya’da üretimi olmayan sermaye malı, sanayi malı ve hammaddeler için gümrük vergisi oranı
%0-5 arasında değişmektedir. Mamul mallar ithalatında bazı istisnalar dışında %10, tüketim malı ve
hassas ürünler için de %15-20 gümrük vergisi uygulanmaktadır. İstisnai ürünlerden olan otomobillerde
%35, canlı sığır ve pirinç %80, süt ve krema %98 gümrük vergisine tabidir. Peynir altı suyu %20
gümrük vergisine ek olarak 3.000 ton kota kısıtlamasına ve kota dışında %94 gümrük vergisine tabidir.
Kolombiya, Bolivya, Ekvator ve Peru arasında oluşturulan And Birliği uyarınca bu ülkelerde uygulanan
“Andean Fiyat Bandı” sistemi kapsamındaki ürünler için (başta pirinç, mısır, buğday, soya fasulyesi,
domuz eti, kümes hayvanlarının eti, peynir ve süt tozu olmak üzere 153 üründe) dünya fiyatları
düştüğünde gümrük vergileri yükseltilerek, dünya fiyatları yükseldiğinde ise gümrük vergileri
düşürülerek yerli üreticinin korunması hedeflenmektedir. Bu sistem, tarım ürünleri ithalatında keyfi bir
korumacılığa sebep olabilmekte, bazı ürünlerde dünya emtia fiyalarına bağlı olarak %100’ün üzerinde
gümrük vergisi uygulanabilmektedir.
Kısa Süreli Geçici İthalat: 6 aylık süre ile gerçekleştirilir ve bu süre geçmeden bir defaya mahsus olarak
3 aylık uzatma istenebilir. Gümrük vergisi muafiyetinden yararlanılabilmesi için gümrük vergisi
bedelinin %10’u tutarında bir teminat sunulması gereklidir.
Tanıtım kampanyaları ya da ticari fuarlar için ülkeye getirilecek tanıtım materyalleri için havaalanında
materyallaerin getiriliş amacını gösteren özel bir form doldurulması gereklidir. Söz konusu materyal
ülkede en fazla 90 gün kalabilir. Herhangi bir depozito yatırma zorunluluğu yoktur.
Uzun Süreli Geçici İthalat: Kolombiya gümrük rejimi, 5 yıla kadar da geçici süreli ekipman ithalatına
izin vermektedir. Bu düzenlemeye göre makine, ekipman, bunların aksesuarları ve yedek parçaları
ithalatı, tek seferlik (imar işlerinde veya ekonomik/sosyal gelişime katkı yapan faaliyetlerde) gümrük
vergisinden muaf şekilde yapılabilmektedir. Kiralama sözleşmesi ile ülkeye getirilen makine ve
ekipmanlar da 6 ay ila 5 yıl süre ile bu rejimden faydalanabilmektedir. İthalatçıdan, gümrük vergisi
tutarı kadar depozito yatırması istenebilir.
Diğer Vergiler
Kolombiya’da vergiler ulusal ya da bölgesel düzeyde olabilmektedir. Ulusal vergiler, ülkedeki herkese
aynı oranda uygulanırken, bölgesel vergiler yasa ile belirlenen alt ve üst limitler çerçevesinde
bölgelerin kendi içinde belirlenebilmektedir.
Katma Değer Vergisi (IVA): Çoğu üründe %16 olup, bazı ürünlerde bölgesel bazda %0-25 arasında
değişebilmektedir.
Kurumlar Vergisi: Ulusal düzeyde bir vergi olup, şirket karı üzerinden %33 oranındadır.
Finansal İşlem Vergisi: Bankacılık ve finans işemlerinden alınan %0,4 oranındaki vergidir.
Varlık Vergisi: Geçici olan ve 2014 yılında kaldırılması beklenen varlık vergisi, şirketlere ve bireylere
uygulanmakta ve 1,5 milyon Dolar’ın üzerindeki varlıklar için %0,6 oranında, 2,5 milyon Dolar’ın
üzerindeki varlıklar için %1,2 oranındadır.
Sanayi ve Ticaret Vergisi: Bir belediye ya da bölgenin, kendi sınırları içinde gerçekleşen endüstriyel ve
ticari işlemlerden ve hizmetlerden aldığı, %0,2-1 oranındaki vergidir.
Emlak Vergisi: Mülkiyetin bulunduğu belediye tarafından alınan %0,1-1,6 arasındaki vergidir.

Tarife Dışı Engeller
Dış Ticaret Portalı (VUCE) sisteminin ihracat ve ithalatta bürokratik işlemleri hızlandırmasına rağmen,
bürokrasi hem Kolombiyalı hem de yabancı firmalar için ticareti zorlaştırıcı bir unsur olmaya devam
etmektedir. Antrepolarda hırsızlık ve kamyonların soyulması vakaları sayıları azaltılmış olmakla beraber
devam etmektedir. Kolombiya gümrükleri, tarife sınıflamasındaki hatalar, adres yanlışlığı ve yazım
hataları sebebiyle sevkiyatları bekletebilmektedir. Hata ithalatçı ya da ihracatçı tarafından yapıldığında,
malların iadesi söz konusu olabilmektedir. Nakliye belgeleri üzerindeki basit hatalar için dahi önemli
miktarlarda cezalar uygulanabilmektedir.
Tarım Ürünlerindeki Tarife Dışı Engeller
İthalat Lisansı: Ticaret, Sanayi ve Turizm Bakanlığı (MINCOMERCIO) tarafından verilen iİthalat lisansı,
tarım ürünlerinin çoğunda kolay ve ücretsiz olarak verilirken, bazı tarım ürünlerinde Ticaret
Bakanlığı’nın izni öncesinde Tarım Bakanlığı’nın ön-onay vermesi gerekmektedir. Bu ön-onaylar, sağlık
ve bitki sağlığı sertifikası şeklinde verilmektedir. Tarım Bakanlığı, eğer bir tarım ürününün ithalinin
yurtiçi fiyatları etkileyeceğini düşünüyorsa bitki sağlık sertifikası düzenlemeyebilir ve dolayısıyla Ticaret
Bakanlığı da ithalat izni vermeyebilir. Halkın doğrudan tüketimi için ithal edilen tarım ve gıda
ürünlerinde ise ön-onay Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından verilir. Ön-onaya tabi tarım ürünlerinin
çoğu “fiyat bandı sistemi”ndeki ürünlerdir. 1998 yılından itibaren kümes hayvanları da ithalat lisansı

19 / 40


öncesi ön-onaya tabi ürünler arasındadır. Bu ürünlerde çok sıkı bir denetim mekanizması
uygulanmaktadır.
Kota Dağıtım Mekanizması: Tohumların yeterli miktarda ithalini temin edebilmek için Tarım Bakanlığı
belli bir kota belirlemiş ve bu kota içindeki ürünlerin gümrük vergisiz ithaline izin vermiştir. Bununla
birlikte kota dahilinde tohum ithal edecek olan firmaların, ithal ettikleri ürünün Tarım Bakanlığı
tarafından belirlenen (beklenen yerel üretim ve talep miktarına bağlı olarak) belli bir oranı kadar yerel
üreticilerden tohum alması şartı vardır.
Andean Fiyat Bandı: Başta pirinç, arpa, mısır, soya fasulyesi, buğday, işlenmemiş palm yağı,
işlenmemiş soya yağı, beyaz şeker, işlenmemiş şeker, süt, tavuk ve domuz eti olmak üzere 153 üründe
gerektiğinde gümrük vergilerinin yükseltilerek yerli üreticinin korunması sağlanmaya çalışılmaktadır. Bu
da tarım ürünleri ithalatında keyfi bir korumacılığa sebep olabilmekte, ihracatçı için fiyat belirsizliği
yaratmaktadır. Bu sistemde fiyat bandı gümrük vergisi (ya da uygulanan toplam vergi), normal gümrük
vergisi ile değişken fiyat toplamı şeklinde belirlenmektedir. Ticaret Bakanlığı, her yıl Aralık ayında bir
sonraki yıl uygulanacak normal gümrük vergisi listesini yayınlamaktadır. Değişken fiyat ise, fiyat bandı
referans fiyatı ile taban/tavan fiyat arasındaki farkın yüzdesi şeklinde hesaplanmaktadır. Referans
fiyatı, iki haftada bir güncellenen uluslararası ortalama fiyattır.
Sağlık Kaydı ve Sağlık Sertifikası: İşlenmemiş taze ya da dondurulmuş gıda ürünlerinin INVIMA’ya
kaydı şart olmayıp, Kolombiya Tarım Enstitüsü’nden (ICA) sağlık sertifikası alınması zorunludur. ICA,
hayvansal ürünler, sebze-meyve, hububat, hayvan maması, süt ürünleri, tohum ve gıda hammaddeleri
için sağlık sertifikası düzenlemektedir.
İşlenmiş perakende gıda ürünleri ile işlem görmeden yalnızca paketlemesi Kolombiya’da yapılacak
perakende gıda ürünlerinin INVIMA’ya kayıtlı olması ve bu kurumdan ön-onay alması gerekmektedir.
Restoranlara, kurumlara ya da imalatçılara satışı yapılan ürünlerin ise, INVIMA’ya kaydı zorunlu
değildir, ancak bu ürünleri ithal edilen birkaç bürokratik işlemi yerine getirmeleri beklenmektedir.
INVIMA ürün başına 676-1.670 ABD Doları arasında değişen kayıt ücreti almaktadır. Bununla birlikte
aşağıdaki ürünler için ürün kaydı istenmemektedir:
- İşleme tabi tutulmayacak, tohum, meyve, sebze, bal vb ürünler.
- İşleme tabi tutulmayacak hayvansal ürünler (et ve et ürünleri için ICA onayı gereklidir)
- Gıda sektöründe veya Otel, Restoran ve Kurumlarda hammadde olarak kullanılan ürünler.
İşlenmiş gıda ürünlerinde INVIMA kaydı için; üretici tarafından düzenlenen ve üreticinin o ürünü imal
ettiğini gösteren bir belge ile ürünün ihracatçı ülkede halkın tüketimi için uygun olduğunu gösteren satış
sertifikası gerekmektedir. İmalat işlemi ya da ürünün içeriği ile ilgili detaylı bilgi sunulduğunda kayıt
işlemi hızlanmaktadır. Bu belgelerin Kolombiya Dışişleri Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş
tercümanlar tarafından İspanyolca’ya tercüme edilmesi ve Kolombiya Konsolosluklarından apostil
mührü gerekmekte ve her mühür yaklaşık 20 Dolar olarak ücretlendirilmektedir. INVIMA kaydı işlemi
ortalama 3 işgünü sürmektedir. Detaylı bilgi için: www.invima.gov.co. İthalatçı tarafından sunulan bu
belgelerin yanı sıra, ek bilgi ve incelemeler de talep edilebilmektedir. Sağlık kaydı, aynı içerikte ve
büyüklükteki ürün için ve ithalatçı/ihracatçı ve imalatçı aynı olmak şartıyla 10 yıl süreyle geçerlidir.
İhracatçı Kolombiyalı ithalatçısını değiştirmek istediğinde, (1) sağlık kaydını ihracatçı yaptırdıysa
INVIMA’ya değişiklik başvurusunda bulunabilir ya da (2) sağlık kaydını ithalatçı yaptırdıysa ihracatçı
bizzat ya da Kolombiya’daki yasal temsilcisi aracılığyla yeni bir kayıt işlemi yaptırmalıdır.
Sağlık İzni: Gıda sanayinde hammadde olarak kullanılan ürünler için INVIMA kaydı aranmamakta olup,
ithalatçının bu ürünler için ithalat izni öncesinde ICA’dan sağlık izni alması ve ürün etilketlerinin
Kolombiya düzenlemelerine uyması şarttır. İhracatçının ülkesindeki yetkili kuruluştan alınan sağlık ihraç
belgesinin ICA’nın ithalat izninden sonraki bir tarihte olması, Kolombiyalı ithalatçının sağlık izni
alındıktan sonra ürünün nakliyesi yapılmadan bu belgeyi ihracatçıya göndermesi zorunludur.
Ek Sağlık Kaydı Gereklilikleri: İlaç, kozmetik, ev tipi haşarat ilaçları vb ürünler için Kolombiya’ya ithalat
ömcesinde INVIMA’ya sağlık kaydı gereklidir. Bu işlem 3-6 ay sürmekte, hem yerel hem de ithal
ürünler için istenmektedir.
Sevkiyat Öncesi Belgelendirme: Kolombiya Hükümeti ithalatın kolaylaştırılması amacıyla, 1999 yılında
sevkiyat öncesi denetim zorunluluğunu ve ithal gıda ürünleri için yükleme limanlarında belgelendirme
şartını kaldırmıştır.

Ürün Standartları ile İlgili Uygulamalar
Kolombiya Standartlar ve Sertifikasyon Enstitüsü (ICONTEC), ulusal standartların geliştirilmesinden,
Kolombiya Ulusal Akreditasyon Kurumu (ONAC) ise akreditasyondan sorumlu birimlerdir. 1963 yılında
kurulan ICONTEC, ürün sertifikasyonu, kalite kontrol ve çevre sistem sertifikasyonu alanlarında Sanayi
ve Ticaret Denetmenliği (SIC) tarafından akredite edilmiş özel bir kuruluştur. Uluslar arası Standartlar
Örgütü (ISO) ve Uluslar arası Elektro-Teknik Komisyonu (IEC) üyeliği bulunan ICONTEC, Pan-Amerika
Teknik Standartlar Komisyonu’nun (COPANT) kurucu üyesi ve Pasifik Bölgesi Standartlar Kongresi
(PASC), Uluslar arası Akreditasyon Forumu (IAF) ve IQNet üyesidir.
ICONTEC, ABD, Almanya, Şili ve Peru’nun standartlar örgütleri tarafından tanınmakta olup, pek çok
Latin Amerika ülkesinde ofisleri bulunmaktadır. Resmi olarak zorunlu teknik standartlara veya teknik
düzenlemelere tabi ürünlerle ilgili imalatçıların ve ithalatçıların ürünleri Kolombiya pazarında satışa
çıkarmadan önce SIC’ye kayıt yaptırmaları gerekmektedir. Ürünler uygunluk sertifikası gerektiği
hallerde akredite laboratuarlarda teste tabi tutulabilir veya IAF üyesi olan akredite sertifikasyon
kuruluşları tarafından verilen belgeler de SIC tarafından kabul edilebilir. ICONTEC’in web sitesinden
(www.icontec.org.co/normalizacion.asp) “Ambitos Comités Técnicos” bölümü tıklanarak konu ile ilgili
detaylı bilgi edinilmesi mümkündür.
-, 2013

20 / 40


Türkiye ile Ticaret
Genel Durum
Kolombiya, Ekonomi Bakanı Sayın Zafer ÇAĞLAYAN’ın uygun görüşü ve Müsteşarlık Makamı’nın
13/04/2012 tarih ve 2012/365 sayılı Onayı ile 2012-2013 döneminde Öncelikli Ülkelerinden birisi olarak
belirlenmiştir.
Türkiye-Kolombiya ikili ticaret verileri incelendiğinde 2010 yılında Kolombiya’ya ihracatımızın %47,
2011 yılında ise %110,6 arttığı, bu ülkeden ithalatımızın ise 2010 yılında %22,5 azalırken 2011 yılında
%128,5 oranında arttığı görülmektedir. İki ülke arasındaki ticarette 2003 yılından itibaren Türkiye
aleyhinde seyreden dış ticaret açığı ise 2010 yılında %30 oranında düşüş gerçekleşmiş, ancak 2011
yılında Türkiye aleyhine %131 oranında artmıştır. 2012 yılında Kolombiya’ya ihracatımızda %36 artış
gerçekleşirken, bu ülkeden ithalatımız %20 artmış, iki ülke arasındaki ticaret hacminde %22 artmış, dış
ticaret açığı ise ülkemiz aleyhine %17 genişlemiştir.
Türkiye-Kolombiya Dış Ticaret Değerleri (1.000 Dolar)
Yıl

İhracat

İthalat

Denge

Hacim

2000

4.735

3.881

854

8.616

2001

10.528

763

9.765

11.290

2002

7.827

4.479

3.348

12.306

2003

16.620

75.705

-59.085

92.325

2004

26.293

95.932

-69.639

122.224

2005

45.371

175.246

-129.875

220.617

2006

51.664

204.921

-153.257

256.585

2007

79.221

206.515

-127.294

285.736

2008

74.614

271.005

-196.391

345.620

2009

36.044

382.984

-346.940

419.028

2010

52.863

296.766

-243.903

349.628

2011

111.367

678.255

-566.888

789.622

2012

152.139

814.146

-662.007

966.285

Kaynak: TÜİK

2012 yılında Kolombiya’ya ihracatımızda demir-çelik çubukların %28 pay ve %53 artış ile yine ilk
sırada yer aldığı görülmektedir. Demir-çelik profil %8,1 pay ve %300’ün üzerinde ihracat artışı ile
ikinci sırada yer alırken, kara taşıtları aksamı %8 pay ve %64 artış ile üçüncü sıraya yükselmiştir.
Demir-çelikten yarı mamuller de %100 ihracat artışı ile dördüncü sıraya yükselmiş ve bu ülkeye
ihracatımızdan %5,9 pay almıştır. Pamuklu mensucat (denim kumaş) metalleri dövme, işleme, kesme,
şataflama presleri, otomobil ve steyşın vagonlar, adi metallerden donanım-eşya, demir/çelik filmaşin,
çikolatalı mamuller, demir-çelik boru ve profil, elektrik transformatörleri, kauçuk borular, bisküvi ve
kekler, debagatte kullanılan sentetik organik ve anorganik maddeler müstahzarlar ile azotlu
mineral/kimyasal gübreler ise Kolombiya’ya ihraç edilen diğer başlıca ürün gruplarıdır.
Türkiye’nin Kolombiya’ya İhracatında Başlıca Ürünler (1000 Dolar)
GTİP Ürün Adı
Tüm Ürünler
7214 Demir/çelik çubuklar (sıcak haddeli, dövülmüş, burulmuş, çekilmiş)

2011

2012

111.367 152.139
27.548

42.108

7216 Demir/alaşımsız çelikten profil

3.042

12.327

8708 Kara taşıtları için aksam, parçaları

7.457

12.211

0

8.953

5209 Pamuk men (dokuma %85<pamuklu 200g/m 2’den fazla)

9.359

6.328

8462 Metalleri dövme, işleme, kesme, şataflama presleri, makineleri

5.248

5.242

7207 Demir/alaşımsız çelikten yarı mamuller

8703 Otomobil, steyşın vagonlar

0

4.330

8302 Adi metallerden donanım, tertibat vb. eşya

1.993

3.856

7213 Demir/çelik filmaşin (sıcak haddelenmiş, rulo halinde)

6.795

2.457

1806 Çikolata ve kakao içeren diğer gıda müstahzarları

1.716

2.318


21 / 40


7306 Demir/çelikten diğer tüpler, borular, içi boş profiller

0

2.299

8504 Elektrik transformatörleri, statik konvertisörler, endüktörler

1.459

2.037

4009 Vulkanize edilmiş kauçuktan boru ve hortumlar ve donanımları

1.190

1.967

890

1.756

1.544

1.616

1905 Ekmek, pasta, kek, bisküvi vs. ile boş ilaç kapsülü mühür güllacı vs.
3202 Debagatte kullanılan sentetik organik, anorganik maddeler müstahzarlar
3102 Azotlu mineral/kimyasal gübreler
5211 Pamuk men (dokuma, %85 >pamuklu, suni-sentetik karışık, 200g/m2 den ağır)
8429 Dozerler, greyder, skreyper, ekskavatör, küreyici, yükleyici vb.
7215 Demir/çelik çubuklar (diğer)
6802 Yontulmaya, inşaata elverişli işlenmiş taşlar (kayagan hariç)

0

1.603

1.355

1.404

0

1.335

357

1.133

774

1.116

1.696

934

2712 Vazelin; parafin, yağlı mum, ozakerit, linyit mumu, turb mumu vb.

403

844

5407 Sentetik iplik, monofil, şeritlerle dokumalar

283

843

7408 Bakır teller

3808 Haşarat öldürücü, dezenfekte edici, zararlıları yok edici

2.144

834

3401 Sabunlar, yüzey aktif organik maddeler

218

832

5702 Dokunmuş halılar, yer kaplamaları (kilim, sumak, karaman vb)

931

793

5208 Pamuk men (ağırlıkça %85 ve fazla pamuk m.kare 200gr)

327

788

3503 Jelatin, jelatin türevleri, balık tutkalı, hayvansal tutkallar

0

779

9403 Diğer mobilyalar vb. Aksam, parçaları

101

710

8474 Toprak, taş, metal cevheri vb. Ayıklama, eleme vb. İçin makineler

551

707

1.650

686

575

627

91

560

5801 Kadife, pelüş ve halkalı (tırtıl mensucat)

720

547

3917 Plastikten tüpler, borular, hortumlar; conta, dirsek, rakor vb

247

530

5206 Pamuk (dikiş hariç) ipliği (ağırlık; >%85 pamuk (toptan)

383

524

6205 Erkek/erkek çocuk için gömlek

520

521

3926 Plastikten diğer eşya

260

520

5516 Devamsız suni liften dokumalar (ağırlıkça %85 < suni)

277

480

8431 Ağır iş makine ve cihazlarının aksamı, parçaları

484

460

4411 Lif levha, orta yoğunlukta
8301 Adi metallerden kilitler, sürgüler, kilidi olan fermuarlar vb.
8428 Kaldırma, istifleme, yükleme, boşaltma makine ve cihazları

Kaynak: ITC Trademap

Türkiye’nin Kolombiya’dan 2012 yılında ithal ettiği ürünlerin başında propilen ve diğer olefinlerin
polimerleri (%2,8), taşkömürü ve taşkömüründen elde edilen yakıtlar (%0,7), jelatin ve jelatin
türevleri, muz, boya pigmenti, plastik ambalaj malzemeleri, vinil klorür/halojenli diğer olefin polimerleri
gelmektedir.

Türkiye’nin Kolombiya’dan İthalatında Başlıca Ürünler (1000 Dolar)
GTİP Ürün Adı
Tüm Ürünler

2011

2012

678.255 814.146

3902 Propilen ve diğer olefinlerin polimerleri (ilk şekillerde)

26.256

22.746

2704 Taşkömürü, linyit ve turbdan elde edilen kok/sömikok, karni kömürü

15.738

6.034

3503 Jelatin, jelatin türevleri, balık tutkalı, hayvansal tutkallar

1.433

1.638

0803 Muz (taze/kurutulmuş)

1.815

1.221

3206 Diğer boyayıcı maddeler

1.215

1.214

3923 Eşya taşıma ambalajı için plastik mamulleri, tıpa, kapak, kapsül

1.510

1.211

3904 Vinil klorür/halojenli diğer olefin polimerleri (ilk şekilde)

2.001

854

378

797

1801 Kakao dane ve kırıkları (ham/kavrulmuş, bütün/kırık)
-, 2013

22 / 40


2401 Yaprak tütün ve tütün döküntüleri

297

647

9619 Hijyenik havlular ve tamponlar, bebek bezleri ve benzeri hijyenik eşya

0

563

7108 Altın (ham, yarı işlenmiş, pudra halinde)

0

534

0504 Hayvan bağırsak, mesane ve midesi (taze/soğutulmuş/dondurulmuş vs.)

270

502

0901 Kahve; kahve kabuk ve kapçıkları

455

439

2928 Hidrazinin ve hidroksilaminin organik türevleri

592

419

9602 İşli, yont.elverişli bitki./mineral madde, parafin, reçine, stearin vb'den eşya

475

187

0

171

31

170

3912 Selüloz ve kimyasal türevleri (ilk şekilde)
6203 Erkek/erkek çocuk için takım, takım elbise, ceket vs.
5402 Sentetik lif ipliği (dikiş ipliği hariç) (toptan)

49

129

2834 Nitritler; nitratlar

512

128

2821 Demir oksit ve hidroksitleri (ağırlık: % >= 70 fe2o3 olan toprak boyalar)

336

121

3808 Haşarat öldürücü, dezenfekte edici, zararlıları yok edici

0

107

9705 Zooloji, botanik, arkeolojik vb. Nümizmatik bir değeri bulunan koleksiyon

0

66

5501 Sentetik lif demetleri

0

63

5401 Dokumaya elverişli suni ve sentetik liften dikiş ipliği

0

62

78

60

4202 Deri ve kösele vb. Den seyahat eşyası
8903 Yatlar, diğer eğlence ve spor teknesi; kürekli kayık, kano
2101 Kahve, çay ve paraguay çayı hülasası, esans, konsantreleri ve müstahzarları
6112 Spor kıyafetleri, kayak, yüzme kıyafetleri (örme)
2701 Taşkömürü; taşkömüründen elde edilen briketler, topak vb. Katı yakıtlar
3004 Tedavide/korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış)

79

54

128

49

93

42

13.145

36

87

28

3906 Akrilik polimerleri (ilk şekilde)

0

28

3207 Seramik, emaye/cam sanayinde kullanılan boya, sır, cila vb.

0

26

5804 Tüller ve diğer mensucat-parça, şerit, motifler halinde

0

21

8529 Radyo, televizyon, radar cihazları vb cihazların aksam ve parçaları
0813 Meyve (kurutulmuş) (0801, 0806'de kiler hariç)08. fasıldaki sert ve kabukluların
3926 Plastikten diğer eşya
9021 Ortopedik cihazlar, kırıklara mahsus cihazlar, işitme cihazı vb.
3918 Plastikten yer kaplamaları-duvar ve tavan kaplamaları dahil

0

21

1.537

19

1

19

10

17

0

15

4113 Diğer hayvanların diğer deri ve köseleleri

50

15

6204 Kadın/kız çocuk için takım, takım elbise, ceket vs.

38

14

Kaynak: ITC Trademap

İki Ülke Arasındaki Anlaşma ve Protokoller
Kolombiya ile Türkiye arasında ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi için gerekli olan Çifte
Vergilendirmenin Önlenmesi, Yatırımların Karşılık Korunması ve Serbest Ticaret Anlaşması gibi
anlaşmalar henüz imzalanmamıştır. Türkiye ile Kolombiya arasındaki ticari ilişkilerin temelini oluşturan
“Ticaret İşbirliği Anlaşması” 17 Mayıs 2006 tarihinde imzalanmıştır.
Türkiye-Kolombiya Serbest Ticaret Anlaşması (STA) müzakereleri ise halihazırda devam etmekte olup,
müzakerelerin V. turu 16-17 Şubat 2012 tarihleri arasında Bogota’da gerçekleştirilmiştir. Sanayi
ürünlerinde ortalama gümrük vergisi %10-15 olan, ülkemize rakip olacak seviyede yerli sanayisi
bulunmayan, ithalatta genellikle bölge ülkeleri ve/veya STA ortaklarına yönelen ve ANDEAN
(Kolombiya, Ekvator, Peru) pazarına giriş bakımından önem taşıyan Kolombiya-Türkiye STA’sının 2012
yılında imzalanması beklenmektedir.
15 Mayıs 2006 tarihinde “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kolombiya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında
Diplomatik, Resmi, Hizmet ve Hususi Pasaport Hamillerinin Vize Yükümlülüğünün Karşılıklı Olarak
Kaldırılmasına Dair Anlaşma” imzalanmış ve Ağustos 2006’da yürürlüğe girmiştir. “Türkiye Cumhuriyeti
Hükümeti ile Kolombiya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Kültür Anlaşması ile Notaların Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun” ise 03.11.2010 tarihinde kabul edilmiştir.


23 / 40


Kolombiya ulke raporu_2013

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Kolombiya ulke raporu_2013

Similar to Kolombiya ulke raporu_2013 (11)

More from UlkeRaporlari2013

More from UlkeRaporlari2013 (18)

Kolombiya ulke raporu_2013