Xét nghiệm ADN mẹ con, hay còn được biết đến là xét nghiệm mtADN, sử dụng phân tích ADN ty thể để xác nhận mối quan hệ của một người với người thân và tổ tiên giả định thông qua dòng mẹ/dòng nữ. Xét nghiệm này cũng có thể cung cấp thêm thông tin cho các tình huống nghi vấn quan hệ mẹ-con, nhưng người mẹ lại không thể có mặt để xét nghiệm huyết thống.

1. XÉT NGHIỆM HUYẾT THỐNG THEO DÒNG MẸ
Xét nghiệm ADN mẹ con, hay còn được biết đến là xét nghiệm mtADN, sử dụng phân tích
ADN ty thể để xác nhận mối quan hệ của một người với người thân và tổ tiên giả định thông
qua dòng mẹ/dòng nữ. Xét nghiệm này cũng có thể cung cấp thêm thông tin cho các tình
huống nghi vấn quan hệ mẹ-con, nhưng người mẹ lại không thể có mặt để xét nghiệm huyết
thống.
Xét nghiệm ADN theo dòng mẹ là gì ?
Xét nghiệm huyết thống theo dòng mẹ là xét nghiệm đối chiếu các đặc trưng trên ADN ty thể
(mtADN) để xác định xem những người tham gia xét nghiệm có chung huyết thống theo
dòng mẹ hay không?
Thật vậy, xét nghiệm ADN ty thể này có thể sử dụng để xác định xem đứa trẻ có mối quan
hệ huyết thống theo dòng mẹ với bà ngoại, bác gái, mẹ, dì… hay không. Vì thế, xét nghiệm
này cũng có thể được sử dụng như một bằng chứng bổ sung về mối quan hệ huyết thống
trong trường hợp cần xác định huyết thống trực hệ mẹ-con mà người mẹ không thể cung
cấp được mẫu xét nghiệm.
Cơ sở khoa học của xét nghiệm theo dòng mẹ
Ty thể là một bào quan quan trọng trong tế bào, có nguồn gốc cổ xưa từ vi khuẩn. Mặc dù
qua thời gian tiến hóa rất dài, ty thể vẫn còn giữ lại hệ gen riêng, độc lập với bộ gen trong
nhân tế bào. Hệ gen ty thể có dạng vòng, kích cỡ 16 569 bp (cặp ba-zơ) đã và đang được
nghiên cứu nhiều. Một trong những ứng dụng của mtADN là xác định mối quan hệ huyết
thống, dựa vào các marker có kích cỡ hàng chục đến hàng trăm bp.
Cách Thu mẫu xét nghiệm huyết thống?
Mẫu để làm xét nghiệm huyết thống theo dòng mẹ được thu bằng kỹ thuật sử dụng que
bông tăm rất đơn giản và không gây đau. Que bông tăm dùng để thu mẫu làm xét nghiệm
ADN sẽ tương tự như que bông tăm ngoáy tai được hầu hết các gia đình sử dụng. Trong
quá trình thu mẫu, bốn que tăm bông được chà đi chà lại bên trong má của người cần lấy
mẫu(mỗi bên má hai que bông tăm). Khi cọ sát các đầu tăm bông vào trong thành má sẽ thu
được các tế bào niêm mạc miệng bên trong má và những tế bào có chứa ADN này sẽ được
sử dụng trong xét nghiệm di truyền.
Kết quả xét nghiệm huyết thống theo dòng mẹ sẽ nói cho bạn
biết điều gì?
Theo PGS. TS Nguyễn Thị Trang, cố vấn chuyên môn của Trung tâm Genplus, kết quả xét
nghiệm huyết thống theo dòng mẹ sẽ liệt kê các nhóm haplogroup của bạn, các nhóm

2. halogroup này là đặc trưng cho từng vùng trên thế giới mà tổ tiên của bạn đã từng có mặt.
Nó cũng chứa các dữ liệu cơ bản (còn được gọi là haplotype) dùng cho việc xét nghiệm
mtDNA, dữ liệu này rất hữu ích cho các nghiên cứu chuyên sâu hơn của các ngân hàng dữ
liệu công cộng hoặc các dự án xây dựng gia phả. Gói dịch vụ sẽ bao gồm:
● Sự xác định các nhóm halogroup của bạn.
● Một bản đồ mô tả cuộc hành trình của tổ tiên của bạn và nơi họ định cư đầu tiên từ
thời cổ đại.
● Dữ liệu mtDNA của bạn (dữ liệu thô)
● Sự thật về các nhóm Haplogroup của bạn, bao gồm cả việc xác định vùng nào trên
thế giới mà bạn có thể tìm ra “người anh em họ của mình về mặt di truyền” và những
người nổi tiếng có các nhóm haplogroup giống như bạn.