Vietnamese literature

1. TRÒ CHƠI
Xem dữ kiện – đoán chủ đề
điểm : Đoán đúng chủ đề từ dữ kiện đầu tiên
điểm: Đoán đúng chủ đề từ dữ kiện thứ hai
điểm: Đoán đúng chủ đề từ dữ kiện thứ ba

2. DỮ KIỆN 1
Ngày 1/10/2012
Ngày 1/10/2012, tác phẩm “Nhật ký
trong tù” hiện đang lưu giữ tại Bảo tàng
Lịch sử quốc gia đã được công nhận là Bảo
vật Quốc gia (đợt 1) theo quyết định số
1426/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

3. DỮ KIỆN 2
Tập thơ “Ngục trung
nhật ký” của Chủ tịch
Hồ Chí Minh là một
trong 30 Bảo vật
Quốc gia (đợt I) được
công nhận theo Quyết
định số 1426/QĐ-TTg
ngày 1/10/2012 của Thủ
tướng Chính phủ

4. DỮ KIỆN 3 Bình phương của
số này là 17956
Nhật ký trong tù gồm
134 bài thơ chữ Hán

5. CHIỀU TỐI
(Mộ)
Hồ Chí Minh

6. Xem vi deo và ghi lại những điều cơ bản về tập Nhật kí trong tù

7. https://www.youtube.com/watch?v=te9HhP6_5h
0 (chiều tối)

8. I. TÌM HIỂU CHUNG
Tập thơ có giá trị văn học lớn
thể hiện tài năng, tấm lòng, tâm
huyết, nhân cách Hồ Chí Minh
với cả hai tư cách nghệ sĩ và
chiến sĩ
Là tập nhật kí viết bằng thơ,
được Bác sáng tác trong thời
gian bị chính quyền Tưởng
Giới Thạch bắt giam từ mùa
thu 1942 - 1943 tại tỉnh
Quảng Tây.
1. Tập thơ “Nhật kí trong tù”
Tập thơ gồm 134 bài bằng
chữ Hán.

9. 24
0
22
1060 108
0
VIỆT NAM
Bản đồ đường
chuyển lao
Hồ Chí Minh
qua các nhà tù
Tưởng Giới
Thạch
(Quảng Tây-
Trung Quốc)

11. Quyện điểu quy lâm tầm túc thụ,
Cô vân mạn mạn độ thiên không;
Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc,
Bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng.
Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ,
Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không;
Cô em xóm núi xay ngô tối
Xay hết, lò than đã rực hồng.
Phiên âm
Dịch thơ
暮
倦鳥歸林尋宿樹
孤雲慢慢度天空
山村少女磨包粟
包粟磨完炉已烘
2. Bài thơ “Chiều tối”

12. Xuất xứ
Hoàn cảnh
sáng tác
Thể thơ
Bố cục
Bài thơ thứ 31 trong tập “Nhật kí trong tù”
Trên đường chuyển lao từ Tĩnh Tây đến Thiên Bảo vào
cuối thu năm 1942.
Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật, viết bằng chữ Hán
- 2 câu đầu: Bức tranh thiên nhiên.
- 2 câu sau: Bức tranh đời sống.
Phần
So sánh Phiên âm Dịch thơ
Câu 2
Câu 3
cô vân chòm mây
thiếu nữ cô em
không nói tối thừa chữ tối
mạn mạn trôi nhẹ

13. II. Đọc hiểu văn bản
1. Hai câu đầu: Bức tranh thiên nhiên
Quyện điểu quy lâm tầm túc thụ,
Cô vân mạn mạn độ thiên không;
Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ,
Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không;

14. - Xác định điểm nhìn, tâm thế của
nhân vật trữ tình trong 2 câu thơ
đầu?
* Tâm thế và điểm nhìn
- Tâm thế: người tù sau một
ngày chuyển lao vất vả, thời
khắc chiều tối dễ gây cảm giác
mệt mỏi, chán chường
- Điểm nhìn: mặt đất ->bầu trời
(cánh chim, chòm mây)

15. - Bức tranh thiên nhiên trong hai câu
đầu của bài thơ được miêu tả qua
những chi tiết, hình ảnh nào? Phân tích
chi tiết, hình ảnh đó?
Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ,
Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không;
Trong thơ ca cổ phương Đông: biểu tượng cho buổi chiều tà.
Hình ảnh cánh chim chiều:
Chim mỏi: mang tâm trạng con người
Sự hòa hợp cảm thông giữa hồn người và cảnh vật thiên
nhiên.
Chim về rừng: gắn bó với hiện thực và sự sống
Quan niệm cái đẹp ở phía sự sống

16. chòm mây lẻ loi: gợi buồn
Hình ảnh một chòm mây
lững lờ trôi: thư thái, nhẹ nhàng
Hình ảnh thơ vừa miêu tả không gian vừa lột tả tâm trạng
giữa tầng không: không gian cao rộng, tĩnh lặng
Hình ảnh cánh chim, chòm mây mang đến cho bức
tranh chiều tối một vẻ đẹp tinh tế, mang phong vị cổ
điển, nhuốm sắc thái tâm trạng

17. Cảnh nhuốm màu sắc tâm trạng mệt mỏi, cô đơn, lẻ loi
Cảm xúc, tâm trạng
Gửi gắm niềm mong ước xum họp của con người đang phải lênh đênh
nơi đất khách quê người
bản lĩnh kiên cường, ý chí, nghị lực của người chiến sĩ
cách mạng và một hồn thơ nhạy cảm, tinh tế của Hồ Chí
Minh
Tâm hồn ung dung, thư thái

18. Nghệ thuật
Lối chấm phá cổ điển gợi cảnh bao la, thoáng đãng nhưng đượm
buồn
Bút pháp tả cảnh ngụ tình mở ra không gian tâm trạng
Màu sắc cổ điển
Hai câu thơ là bức tranh thiên nhiên đậm phong vị
Đường thi.
Qua đó hiện lên hình ảnh nhân vật trữ tình yêu thiên
nhiên, lạc quan vượt lên trên hoàn cảnh và có khát vọng
tự do.
Tâm hồn tinh tế, nhạy cảm.

19. 2. Hai câu cuối: Bức tranh sinh hoạt
Cô em xóm núi xay ngô tối
Xay hết, lò than đã rực hồng.
Điểm nhìn: Mặt đất
Bút pháp nghệ thuật tả thực sinh động
-> hình ảnh dân dã, đời thường
Thiếu nữ: trẻ trung, khỏe mạnh với
công việc giản dị.
Thiếu nữ - trung tâm của bức tranh sinh
hoạt lấn át cả không gian mênh mông,
hoang vắng, lạnh lẽo
Con người cần mẫn, chăm chỉ, miệt mài lao động
- Bức tranh đời sống trong
hai câu thơ cuối của bài thơ
được miêu tả qua những chi
tiết, hình ảnh nào? Phân
tích chi tiết, hình ảnh đó?

20. Đó là màu hồng của lò than
Từ hồng trong hình ảnh “lò than rực hồng”
Xác định được sự vận động của thời
gian từ chiều đến tối.
Là sắc hồng từ gương mặt trẻ trung của cô
gái lao động.
Từ hồng là nhãn tự của bài thơ.
Chấm lửa đỏ ấy đã mang lại thần
sắc cho toàn cảnh, đem lại nguồn
vui và sức mạnh cho người tù
đang cất bước trên đường xa.
Là sắc hồng của tâm hồn lạc quan, của
trái tim nhân ái ở người tù cách mạng

21. Gợi lên tâm hồn của người tù chút hơi
ấm của sự sống, niềm vui, niềm hạnh
phúc bình dị
Cảm xúc, tâm trạng của Bác
Bác quên cảnh ngộ của mình để cảm
nhận cuộc sống-> tình thương yêu, sự
quan tâm với người lao động nghèo
Cô gái, bếp lửa gợi cảnh gia đình-> ước mơ
thầm kín về mái ấm gia đình của người
đang lưu lạc xa nhà, xa đất nước quê
hương

22. Sự đồng cảm, chia sẻ với người lao động
Vẻ đẹp tâm hồn Hồ Chí Minh
Tâm hồn của nhà cách mạng vượt lên hoàn cảnh
khắc nghiệt, quên đi nỗi nhọc nhằn vất vả
-> hướng về sự sống và ánh sáng
Niềm lạc quan, yêu đời và tình yêu thương
của Bác giành cho con người
Sự vận động trong tư tưởng của
Bác từ buồn đến vui, cô đơn lạnh
lẽo đến sự sống ấm áp tình người.

23. Sử dụng thi pháp cổ điển lấy ánh sáng
để tả bóng tối
Hình tượng thơ luôn vận động theo chiều
hướng đi từ: Bóng tối ra ánh sáng; Buồn
đến vui; Cô đơn đến ám áp.
Tinh thần hiện đại

24. III. Tổng kết Nội
dung
Bức tranh thiên
nhiên
Bức tranh đời
sống
Bức chân dung tinh thần
tự họa Hồ Chí Minh
Tâm hồn nghệ sĩ
phong phú nhạy
cảm
Bản lĩnh, ý chí
cách mạng của
người chiến sĩ

25. III. Tổng kết Nghệ
thuật
Vẻ đẹp cổ điển Vẻ đẹp hiện đại
- Thi đề, thi liệu quen thuộc
- Thể thơ
- Bút pháp chấm phá, nghệ thuật tả
cảnh ngụ tình
- Nhân vật trữ tình ung dung nhàn tản
- Sự vận động của hình tượng thơ
- Bút pháp tả thực, hình ảnh đời
thường
- Nhân vật trữ tình với bản lĩnh,
tinh thần chiến sĩ

26. HS thảo luận nhóm : Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi :
Tôi đọc trăm bài trăm ý đẹp
Ánh đèn tỏa rạng mái đầu xanh
Vần thơ của Bác, vần thơ thép
Mà vẫn mênh mông bát ngát tình.
( Trích Đọc thơ Bác, Hoàng Trung Thông)
1/ Nêu nội dung chính của đoạn thơ trên?
2/ Xác định biện pháp tu từ về từ trong câu thơ : Ánh đèn tỏa rạng mái
đầu xanh .
Nêu hiệu quả nghệ thuật của việc sử dụng biện pháp tu từ đó ?
3/ Xác định từ láy trong đoạn thơ ? Ý nghĩa nghệ thuật của từ láy đó
là gì ?

27. HS thảo luận nhóm : Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi :
Tôi đọc trăm bài trăm ý đẹp
Ánh đèn tỏa rạng mái đầu xanh
Vần thơ của Bác, vần thơ thép
Mà vẫn mênh mông bát ngát tình.
( Trích Đọc thơ Bác, Hoàng Trung Thông)
1/ Nêu nội dung chính của đoạn thơ trên?
Đoạn thơ là cảm nghĩ của nhà thơ Hoàng Trung Thông sau khi đã đọc
thơ Bác, khẳng định sức lan toả và sức sống mạnh mẽ của thơ Bác với
tâm hồn người đọc.

28. HS thảo luận nhóm : Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi :
Tôi đọc trăm bài trăm ý đẹp
Ánh đèn tỏa rạng mái đầu xanh
Vần thơ của Bác, vần thơ thép
Mà vẫn mênh mông bát ngát tình.
( Trích Đọc thơ Bác, Hoàng Trung Thông)
2/ Xác định biện pháp tu từ về từ trong câu thơ : Ánh đèn tỏa rạng mái
đầu xanh .
Nêu hiệu quả nghệ thuật của việc sử dụng biện pháp tu từ đó ?
Biện pháp tu từ về từ trong câu thơ là ẩn dụ : ánh đèn ( chỉ thơ Bác) ;
mái đầu xanh ( chỉ người đọc, trong đó có tuổi trẻ)
Hiệu quả nghệ thuật: gợi liên tưởng hình ảnh cụ thể về thơ Bác. Thơ
Bác như ánh đèn đã tỏa rạng, giúp cho ta hiểu thêm về Bác – một con
người vĩ đại và dạy ta biết cách làm người.

29. HS thảo luận nhóm : Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi :
Tôi đọc trăm bài trăm ý đẹp
Ánh đèn tỏa rạng mái đầu xanh
Vần thơ của Bác, vần thơ thép
Mà vẫn mênh mông bát ngát tình.
( Trích Đọc thơ Bác, Hoàng Trung Thông)
3/ Xác định từ láy trong đoạn thơ ? Ý nghĩa nghệ thuật của từ láy đó là gì ?
- Có 2 từ láy trong đoạn thơ : mênh mông; bát ngát
- Ý nghĩa nghệ thuật của từ láy đó :
+ từ láy mênh mông gợi sự rộng lớn và lan toả chung quanh đến mức không
có giới hạn.
+ Từ láy bát ngát gợi rộng lớn đến mức tầm mắt không sao bao quát hết
được.
Đặt trong văn cảnh, hai từ láy đó khẳng định giá trị tư tưởng, tình cảm cao
đẹp được rút ra từ trong thơ Bác.

30. Bài tập 1 : Sưu tầm tài liệu, bài nghiên cứu bình luận về tập
Nhật kí trong tù
Bài tập 2 : Trình bày cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn Bác trog
bài thơ : tình yêu thiên nhiên ; bàn lĩnh của người chiến sĩ
cách mạng. Từ đó em rút ra được bài học gì cho bản thân về
tấm lòng yêu thương, chia sẻ giữa con người với con người
trong cuộc sống