1. Η Αρχιτεκτονική της Κέρκυρας
ΜΆΘΗΜΑ: ΛΟΓΟΤΕΧΝΊΑ
ΠΡΌΤΥΠΟ ΓΥΜΝΆΣΙΟ ΑΝΑΒΡΎΤΩΝ
ΑΘΑΝΆΣΙΟΣ ΔΕΔΟΎΣΗΣ
ΙΩΆΝΝΗΣ ΒΕΡΡΌΠΟΥΛΟΣ
ΠΈΤΡΟΣ ΒΙΤΆΛΗΣ
ΣΠΎΡΟΣ ΚΑΡΑΒΑΣΊΛΗΣ
ΥΠΕΎΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΉΤΡΙΑ: ΛΑΜΠΡΉ ΜΑΣΑΛΆ
2. Η Ιστορία της Κέρκυρας
●Λόγω της γεωγραφικής της θέσης η Κέρκυρα απετέλεσε από τα
αρχαία χρόνια ισχυρό οχυρό και λιμάνι διαμετακομιστικού εμπορίου,
προσαρμοζόμενη κάθε φορά στις επικρατούσες συνθήκες. Η
προσαρμογή αυτή αποτελεί ένα συνεχή διάλογο μεταξύ Ανατολής και
Δύσης, αναδεικνύοντας μια διαχρονική πολιτιστική αξία για την
ιστορία της αρχιτεκτονικής και της πολεοδομίας.
3. Η Αρχιτεκτονική της Αρχαίας
Κέρκυρας
●Οι πληροφορίες που έχουμε για την αρχιτεκτονική της αρχαίας
Κέρκυρας είναι περιορισμένες εξαιτίας των καταστροφών που υπέστη
η πόλη. Σύμφωνα με τις πηγές και με τα μέχρι σήμερα ανασκαφικά
δεδομένα η αρχαία πόλη στην αρχή ήταν ατείχιστη και αργότερα, την
κλασική εποχή, τειχίζεται στο βόρειο άκρο της.
4. Η Αρχιτεκτονική της Αρχαίας
Κέρκυρας(2)
●Εκτός των τειχών υπήρχαν τα νεκροταφεία της πόλης και εντός των
τειχών υπήρχαν δύο λιμάνια μεταξύ των οποίων και προς νότον,
απλωνόταν ο πολεοδομικός ιστός της πόλης. Η πόλη διέθετε
σύστημα ύδρευσης και εκτεταμένο αποχετευτικό δίκτυο από κτιστούς
αγωγούς. Στο κέντρο της πόλης υπήρχε Αγορά με επιβλητικά
δημόσια κτίρια, στοές, ναούς, βαλανείο και δίπλα στην Αγορά
υπήρχαν ιδιωτικά κτίρια πλουσίων αστών.
●Στην κλασική Ελλάδα τα Βαλανεία αναφέρονται είτε ως ιδιωτικά λουτρά σε κατοικίες είτε, πιο συχνά, ως δημόσια για τους
κατοίκους των πόλεων
5. Κατά τον 6ο και 7ο αιώνα
Μετά την κατάρρευση του οχυρωμένου αρχαίου οικισμού, οι κάτοικοί
της αναζητούν μεγαλύτερη ασφάλεια βορειότερα, ανάμεσα στις δύο
κορυφές της μικρής χερσονήσου, με αποτέλεσμα τη σταδιακή
δημιουργία της οχυρώτατης πόλης-κάστρου της Μεσοβυζαντινής
περιόδου. Η πόλη τον 10ο αιώνα αναφέρεται ότι διέθετε μεγάλες
εκκλησίες, περιτριγυρισμένη από περίτεχνα τείχη.
6. Η δεύτερη άφιξη των Βενετών
στην Κέρκυρα
●Το 1386, σηματοδοτεί την έναρξη εκτεταμένων παρεμβάσεων τόσο
στον πολεοδομικό ιστό της πόλης, όσο και στα οχυρωματικά έργα.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την εξαφάνιση όλων των μεσαιωνικών
αρχιτεκτονικών μνημείων της Κέρκυρας χάριν μιας νέας
οχυρωματικής αντίληψης, που γίνεται όλο και περισσότερο
επιτακτική, ειδικά μετά την επικράτηση των πυροβόλων όπλων κατά
τη διεξαγωγή επιθετικών και αμυντικών πολέμων.
7. Μετά την Ένωση με την Ελλάδα
Η Κέρκυρα συνεχίζει να εμπλουτίζεται αρχιτεκτονικά με την κατασκευή νέων
επιβλητικών κτιρίων (Δημοτικό Θέατρο, Θέατρο Φοίνικας, Ξενοδοχείο Bella
Venezia) χωρίς να μπορέσει να αποφύγει την καταστροφή πολλών
αρχιτεκτονημάτων, είτε λόγω βομβαρδισμών (Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος), είτε
λόγω απερισκεψίας κάποιων Κερκυραίων (Πόρτα Ρεάλα), είτε για
γεωστρατηγικούς λόγους (ανατίναξη φρουρίου Γεωργίου στο Βίδο). Την
περίοδο αυτή αρχίζει η εκβιομηχάνιση της Κέρκυρας με τη δημιουργία
πολλών εργοστασίων (Ασπιώτη, Μαργαρίτη, Δεσύλλα κ.α.) καθώς επίσης και
ο φωτισμός της πόλης, πρώτα με φωταέριο και μετά με ηλεκτρισμό.
8. Αρχιτεκτονική της Κέρκυρας
Η πόλη της Κέρκυρας:
• Ήταν πάντα σημαντικό εμπορικό κέντρο και γι'
αυτό αποτελούσε στόχο των επιθέσεων άλλων
λαών.
• Χτίστηκε και κατεδαφίστηκε επανειλημμένα για
αμυντικούς σκοπούς και οργανώθηκε ανάλογα
με την αρχιτεκτονική παράδοση κάθε
πολιτισμού.
• Δημιουργεί ένα ενδιαφέρον και όμορφο
αμάλγαμα διαφορετικών αρχιτεκτονικών
ρυθμών.
9. Ναός της Αρτέμιδος
• Ο ναός της Αρτέμιδος είναι σημείο αναφοράς
της αρχαίας θρησκείας στην αρχαία Κέρκυρα
• Ο ναός ήταν Δωρικού ρυθμού του 6ου π.χ
αιώνα.
• Είχε μήκος 48 και πλάτος 22 μέτρα με 17 και 8
κίονες αντίστοιχα που δεν διασώζονται
σήμερα.
11. Ο ναός του Απόλλωνα
Μέσα στο κτήμα του Μον Ρεπό είναι ο ναός
Δωρικού ρυθμού επονομαζόμενος και Ναός του
Καρδακίου που είχε 11 κίονες στο μήκος και 6
στο πλάτος του οποίου το ανατολικό του τμήμα
χάθηκε στη θάλασσα.
14. Γενικές Πληροφορίες
• Κορυφαία έργα αρχιτεκτονικής της Κέρκυρας
αποτελούν το Παλαιό και Νέο Φρούριο
• Είναι δύο από τα σημαντικότερα αμυντικά
συγκροτήματα που κατασκευάστηκαν στην Μεσόγειο
(η αποτελεσματικότητα τους αποδείχθηκε από τις
διαδοχικές αποκρούσεις των Τούρκων).
• Πέρα από την ιδιαίτερη σημασία τους για την εξέλιξη
της πόλης της Κέρκυρας , αποτελούν αξιόλογα
παραδείγματα της στρατιωτικής αμυντικής τέχνης
και οικοδομικής τεχνικής της εποχής τους (15ο έως
18ο αιώνα)
15. Νέο Φρούριο
Το Νέο Φρούριο αντίθετα κτίστηκε τον 16ο αι. για
να υπηρετήσει εξ' αρχής αμυντικούς
σκοπούς.
Εκτός από το ενδιαφέρον που παρουσιάζει για
την αμυντική τεχνική και αρχιτεκτονική του,
προσφέρει πανοραμική θέα προς:
1. Την ύπαιθρο
2. Την Παλιά Πόλη
3. Τα Ιστορικά προάστια
4. Τη θάλασσα
17. Το Ανάκτορο Αγ. Μιχαήλ και Γεωργίου
• Το Ανάκτορο Αγ. Μιχαήλ και Γεωργίου
χτίστηκε το 1819-1924 μ.Χ. επί του
Άγγλου Αρμοστή Θωμά Μαιτλαντ, από
το αρχιτέκτονα G. Whitmore.
• Το σπουδαιότερο μνημείο της
Αγγλοκρατίας, από τα πρώτα
νεοκλασικού ρυθμού έργα στην Ελλάδα.
• Κτισμένο από πέτρα Μάλτας.
19. Mon Repo
• Βρίσκεται μέσα στο πάρκο του Μον Ρεπό, που έχει
258 στρέμματα έκταση σε ένα εξωτικό κατάφυτο
τοπίο από αιωνόβια δέντρα.
• Την νεοκλασική έπαυλη αυτή έχτισε το 1831μ.Χ. ο
Άγγλος αρμοστής Adams για θερινή κατοικία,
κυρίως για την Κερκυραία σύζηγό του, με
αρχιτέκτονα τον Κερκυραίο Ιωάννη Χρόνη.
20. Mon Repo
(Μετά την Αγγλοκρατία)
• Μετά την ένωση με την Ελλάδα ( 1864
μ.Χ.) χρησιμοποιήθηκε ως θερινό
Βασιλικό Ανάκτορο.
• Στην Κατοχή (1940-44) ήταν θέρετρο για
τον Ιταλό πολιτικό διοικητή των Ιονίων
νησιών, Παρίνι.
• Σήμερα είναι επισκέψιμο για το κοινό
ενώ η έπαυλη έχει μετατραπεί πρόσφατα
σε μουσείο.
22. Το παλαιό Δημοτικό Θέατρο της
Κέρκυρας
• Το παλαιό Δημοτικό Θέατρο της Κέρκυρας επρόκειτο για
ένα αρχιτεκτονικό κόσμημα για το νησί.
• Το φιλοτέχνησε ο Ιταλός
αρχιτέκτονας Conrado Περγκολέζε βάσει του πρότυπου
σχεδίου του κτιρίου της Σκάλας του Μιλάνου.
• Το κόστος για την υλοποίηση του θεάτρου ήταν 1.000.000
Βρετανικές χρυσές λίρες.
• Το έργο άνοιξε τις πύλες του επίσημα στις 7 Δεκεμβρίου
1902 με την όπερα Βάγκνερ.
• Το θέατρο ανήκε σε ένα από τα καλύτερα και αρχαιότερα
της Ευρώπης, με υψηλή ακουστική και πλούσια
εσωτερική διακόσμηση.
23. Η εξωτερική και εσωτερική
όψη
• Το μέγιστο ύψος του ήταν 39 μέτρα και στην
μπροστινή είσοδο υπήρχε εξώστης τον οποίο
κοσμούσαν κολώνες Τοσκανικού ρυθμού.
• Ο επάνω όροφος ήταν διακοσμημένος από
τέσσερις κολώνες Κορινθιακού ρυθμού και στην
κορυφή ένα αέτωμα με το επίσημο έμβλημα της
Κέρκυρας.
• Η αίθουσα του θεάτρου περιλάμβανε 64 θεωρία.
• Το προσκήνιο του θεάτρου φιλοξενούσε την
ορχήστρα που αποτελείτο από ντόπιους.
24. Η πορεία του θεάτρου στο
χρόνο
• Το 1907 η Παλαιά Φιλαρμονική απέδωσε μια
συμφωνία και καταχειροκροτήθηκε από το κοινό.
• Το 1916 στις αίθουσές του συνεδρίαζε η εξόριστη
Βουλή των Σέρβων, η οποία αποφάσισε
την δημιουργία της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας.
• Το 1923 μετανάστες της Μικρασιατικής
Καταστροφής φιλοξενήθηκαν στα θεωρία του
θεάτρου.
• Το 1923 κατά την εισβολή και τον βομβαρδισμό
από τους Ιταλούς, το θέατρο έκανε παύση των
λειτουργιών του.
• Την 13η προς 14η Σεπτεμβρίου 1943, νύχτα
εμπρησμού της πόλεως της Κέρκυρας από τους
Γερμανούς, κάηκε από τις γερμανικές
25. Το σημερινό Δημοτικό Θέατρο
της Κέρκυρας
• Ύστερα από χρόνια στην ίδια θέση, στο
κέντρο της πόλης της Κέρκυρας, χτίστηκε το
σημερινό Δημοτικό Θέατρο χαμηλής
αρχιτεκτονικής αισθητικής.
• Το 2011 πραγματοποιήθηκε Πανελλήνιος
αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για την
ανάπλαση του δημοτικού θεάτρου Κέρκυρας
και της προ της εισόδου του πλατείας.