2. PROGRAMMA
15.30-15.45 Intro door Bas Stam Gemeente Utrecht en de Social
Impact Factory
15.45-16.15 Niels Bosma (UU) - Wetenschappelijke inzichten
16.15-17.00 Jacoline Plomp (Avance) - Goede dingen doen versus
dingen goed doen
17.00-18.00 Emma Verheijke (Sinzer) - Effecten in geld uitdrukken
zin of onzin? & Praktisch aan de slag met tooling
Astrid Bolland (HU) - Studenten en sociaal
ondernemers over impactmeting
18.00-19.00 Borrel - kennisuitwisseling
6. Presentation | 1-12-2015Niels Bosma
Impactmeting:
wetenschappelijke inzichten
Social Impact Factory, Netwerk-bijeenkomst Impactmeting
Utrecht School of Economics
8. • Social entrepreneurship & impact meten
• Theory of change
• Tussen waarderen en waardecreatie
• Toekomstbeeld
o Visie G8 en Europese Commissie
o Big data
• Van theorie naar praktijk
Overzicht
8
9. Wanneer ben je een sociale
ondernemer?
9
“Waarde creëren > waarde afnemen”
Felipe Santos
12. Resources
Bronnen om mee te
starten
Activities
Lijst van benodigde
acties
Outputs
Verwachte
resultaten
Outcome
Behaalde resultaten
Societal
Impact
Impact op lange
termijn
Zie www.theoryofchange.org
Theory of Change Model
• Fysiek
• Arbeid
• Financieel
• Technologisch
• Informatie
• Processen
• Tools
• Events
• Technologie
• Directe output
van de
activiteiten
Verandering in:
• Gedrag
• Kennis
• Vaardigheden
• Verwachte
(overall)
impact
1-12-2015Niels Bosma12
13. Resources
Start with
Resources
Activities
List Activities to
Accomplish
Outputs
Results Expected
Societal
Value
Outcomes
Achieved
Societal
Impact
Long Term
Outcome
Theory of Change & meer recente benaderingen als
Lean Startup / Effectuation: Conflict?!
1-12-2015Niels Bosma13
16. • Financieel / Nominaal: interventie kost €200 per week
• Gevoelsmatige uitkomst van “interventie”
o Combinatie van verschillende ingrediënten: bijvoorbeeld
product/dienst, setting en gezelschap
• Waardering: van “5/10 naar 8/10”
• Subsitutie: dit is me evenveel waard als…
• Waardering welzijn
o Voorbeeld (!): ‘Je gewaardeerd voelen’ staat voor €15,000
per jaar, ofwel €300 per week
o Weegt dit op tegen financiële waarde die je ‘weg neemt’ bij
klanten?
Uitdrukken waarde voor de klant
1-12-2015Niels Bosma16
17. • Uitgaan van waarde voor de klant maar rekening
houden met “aftrek’’
o Attribution: welke waarde veroorzaak je zelf op de
verandering
o Deadweight: hoe groot is de kans dat de verandering
toch al was opgetreden?
o Displacement: zijn er neven-effecten? Bijvoorbeeld
op anderen, buiten de doelgroep? Of naar andere
buurt?
o Duration: hoe lang zal de ‘interventie’ effect hebben?
Neemt de waarde af over de tijd?
Uitdrukken waardecreatie
1-12-2015Niels Bosma17
21. • Uitgaan van waarde voor de klant maar rekening houden
met “aftrek’’
o Attribution: welke waarde veroorzaak je zelf op de
verandering
o Deadweight: hoe groot is de kans dat de verandering toch
al was opgetreden?
o Displacement: zijn er neven-effecten? Bijvoorbeeld op
anderen, buiten de doelgroep? Of naar andere buurt?
o Duration: hoe lang zal de ‘interventie’ effect hebben?
Neemt de waarde af over de tijd?
Is de waardecreatie hoger dan wat je terug neemt van de
klant?
Uitdrukken waardecreatie
1-12-2015Niels Bosma21 “Waarde creëren > waarde afnemen”
22. 22
Visie G8 en EU
• Recente papers
werkgroepen GECES
(EU 2013) en G8 (2014)
• Beide benadrukken
procesmatige aanpak en
standaardisering
1-12-2015Niels Bosma
23. 23
Vooruitblik – Big Data
• Grootschalige studies gebruiken om jouw impact an te tonen
1. Inzicht mbv Big Data Studies. Bijvoorbeeld Columbia
University: het naar de streep brengen van studenten levert
geld op voor de maatschappij
2. Financieel waarderen van een bepaald gevoel of van het
doen of kunnen doen van een bepaalde activiteit.
• Bij specifieke activiteiten: zelf monitoren van doelgroep,
interventiegroep, controlegroep
1-12-2015Niels Bosma
24. Van theorie naar praktijk
• Denk aan Einstein…
• Inventariseer wat je wilt meten en waarom
• Maak keuzes en blijf kritisch over de waarde van van
je impactmeting.
– Laat anderen er op ‘schieten’
– Meten voor stakeholders én voor jezelf
• Maak gebruik van bestaande tools
– Nationaal en internationaal
– Voor eerste verkenning, voorbeeld: http://www.cerise-sb.org/
1-12-2015Niels Bosma24
34. Welk probleem los jij op?
Speeddate met je (onbekende)
buurvrouw/man
1. Welk probleem probeert jouw bedrijf op te lossen?
2. Op wie heb je effect?
5 minuten
35. Wat zijn de belangrijkste redenen om impact te gaan
meten?
36. Het gebruikte rood op de site bruikbaar als
achtergrondkleur
Top 4 impact drivers
1. Scherpere sturing mogelijk op impact en daarmee meer
handvaten om impact te vergroten.
2. Vergroot de marktwaarde richting klanten / opdrachtgevers.
3. Verhoogt significant de medewerkertevredenheid.
4. Beter voldoen aan de verplichtingen/wetgeving vanuit overheid &
financiers.
1. Scherpere sturing mogelijk op impact en daarmee meer
handvaten om impact te vergroten.
2. Vergroot de marktwaarde richting klanten / opdrachtgevers.
3. Medewerkers gemotiveerder en kunnen ambassadeur zijn
4. Beter voldoen aan de verplichtingen / wetgeving vanuit overheid &
financiers.
37. BOPIRIS
MDG-scan
OASIS
BOP
PSIA
PIA
SROI BACO
MIF
SF
impact reporting and
investment
standards
ongoing assessment of social
impacts
bottom of
pyramid impact
assessment
framework
social return on
investment
social footprint
measuring impact
framework
millenium development
goals scan
participatory impact
assessment
best available
charitable option
poverty social impact
assessment
Geen uniforme standaard
Maak je eigen dashboard
39. In vijf stappen zicht op impact
1
Specifieke doel
en scoping
bepalen
2
Impact in kaart
brengen
3. Dataverzameling
5
Rapportage en
communicatie
over impact
4
Sense making en
conclusies
40.
41. Bijdragen aan
schonere lucht in
Amsterdam & taxi
dienstverlening
1% minder auto’s in
Europa
Schept voorwaarden voor
de meest optimale vorm
van maatschappelijke
participatie
47. Impact traject
Onderzoek naar:
1. Impact voor trajectmedewerkers
2. Impact voor opdracht-
gevers en overheid
3. Impact op de buurt
Gemeten:
Vragenlijst
trajectmedewerkers
Vragenlijst klanten uit de
buurt
Interviews
opdrachtgevers
Literatuur & tools voor
indicatoren
48. Impact Bakkerscafé
- Vergrote arbeidsvaardigheden
- Meer zelfvertrouwen
- Uitstroom:
17%
17%
33%
8%
25%
Opleiding
Andere dagbesteding
(vrijwillige)
arbeidslocatie
Afgeronde opleiding
Uitval/terugval
- 73% van de buurtbewoners
vinden dat de verbondenheid
met de wijk groter is door het
Bakkerscafé
- Door loonafdrachten is 0,5%
van zorgkosten teruggevloeid
naar de overheid
- 11% besparing op zorgkosten
door uitstroom naar
(vrijwilligers)baan
Traject
medewerkers
Opdrachtgevers &
overheid
De buurt
49.
50. Het gebruikte rood op de site bruikbaar als
achtergrondkleur
Lessen van Eva
1. Scherpere sturing mogelijk op impact en daarmee meer
handvaten om impact te vergroten.
2. Vergroot de marktwaarde richting klanten / opdrachtgevers.
3. Verhoogt significant de medewerkertevredenheid.
4. Beter voldoen aan de verplichtingen/wetgeving vanuit overheid &
financiers.
1. Wil je echt weten wat je bereikt of meedoen met de opkomende trend?
2. Het maken van de theory of change hielp enorm om concreet te maken wat
je kernwaarde is.
3. Door impact meting erachter gekomen welke info we al in huis hadden. Door
dit beter te organiseren veel meetbaar maken.
4. Investering in impactmeting is volgens mij in deze tijd van ontwikkelingen in
de sector een investering in je bestaansrecht als social enterprise.
51. Impact groeipad
1-3 indicators op outcome niveau
Los van financiële performance
1 keer per jaar evaluatie
Alle niveaus
Volledig geïntegreerd in
bedrijfsvoering
1 dashboard: financieel &
impact
Onderdeel HR
Benchmarking
53. SINZER & HOGE SCHOOL UTRECHT
Emma Verheijke en Astrid Bolland
54. Effecten waarderen – waar zit waarde en
waar niet?
1 december 2015 | Emma Verheijke
55. Waarderen –
wat is het?
61
Effecten (outcomes) uitdrukken in een geldwaarde
Afgezet tegen de investering leidt dit tot een
kwantitatieve maatstaf om bijv. het maatschappelijk
rendement van deze investering zichtbaar te maken
Hierbij geldt:
Geld = eenheid om waarde uit te drukken
Iets kan waarde hebben zonder dat geldstromen
plaatsvinden
Breder waarde concept: sociaal, ecologisch,
cultureel
Input
Activiteiten
Output
Outcomes
Impact
56. Soorten effecten
• Kostenbesparende effecten:
– Uitkeringen bespaard
– Lagere kosten door minder
aanraking met justitie
– Zorgkosten bespaard
• Vs. subjectieve effecten
– Meer zelfvertrouwen
– Zelfredzaamheid
– Sociaal netwerk opgebouwd
62
• Methoden die kostenbesparing
meten:
– Schadelastmethode
– Preventiemethode
– Reiskostenmethode
• Vs. Waarde gerelateerde
methoden:
– Beleefde waarde
– Stated preference (Vergelijkbaar
product/dienst)
– Willingness to pay
Waarderingsmethoden
59. 65
Waarde is subjectief!
"Value is in the eye of the stakeholder”
Welke voordelen c.q. waarde levert een dienst of product op voor
degene die ook daadwerkelijk het effect ervan ondervindt of
krijgt?
60. 80: geen
alcohol-
verslaving meer
Waarom
waarderen?
Programma
doel: mensen
van
alcoholverslavin
g afhelpen
100
deelnemers
20: nog steeds
een alcohol-
verslaving
• Is het een geslaagd
project?
• Zet je het door/schaal je
het op?
- Meer zelfvertrouwen
- Betere gezondheid
- Betere band met gezin
- Gevoel gefaald te
hebben
In de put/depressief
Groep waardeert dit
negatieve effect met
€2000
Totale waarde:
20 * €2.000 = - €40.000
Groep waardeert deze
effecten totaal met
€200
Totale waarde:
80 * €200 = €16.000
Wel support
van familie
Geen support
van familie
63. Risico’s van waarderen
• Teveel waarde er aan hechten, alleen maar sturen op ratio
• Kritiek op subjectiviteit – te weinig consensus/draagvlak
voor financiele proxies
• Valt alles te waarderen? Wat is de waarde van natuur? En
voor wie?
6
9
64. Voordelen van waarderen
• Inzicht in rendement t.o.v. investering
• Bedrijfseconomisch model taal van financiers
• Inzicht in ‘value drivers’ en in wat stakeholders het
belangrijkst vinden
7
0
65. Belangrijk
• Belang van consensus/draagvlak financiële proxies
• Benoem keuzes, onderbouwingen en aannames in je
rapport
7
1
67. 5
Sinzer
software platform (tool) voor het meten van
maatschappelijke impact
training, consultancy en marketing rondom het thema
impact meten
standaard en op maat oplossingen voor het meten van
impact
68. 2
Missie
Sinzer heeft als missie om op
een kostenefficiënte manier
het meten van maatschappelijk
impact in te bedden in de
reguliere bedrijfsprocessen van
organisaties zodat zij op deze
manier de prestaties
stelselmatig kunnen verbeteren
en hierover kunnen
rapporteren.
69. 6
Onze klanten
• Corporate foundations
• Impact investeerders
• Social enterprises
• NGO’s
• Gemeente
• Brancheverenigingen
• Consultancy firms
• Fondsen
• Business schools
70. Probleem
3
Impact meten:
• Lijkt moeilijk
• Kan veel tijd/geld kosten
Daarom vaak – als er al
wordt gemeten –
eenmalig een rapport dat
op een plank terecht komt
71. Sinzer’s oplossing
3
Inclusief software platform, waarmee
je o.a.:
• Mapping: data invoeren om een
impact map te maken
• Measuring: data verzamelen bij
stakeholders via de enquete functie
• Monitoring: resultaten monitoren in
een dynamisch dashboard
• Reporting: automatisch impact
rapporten exporteren
72. Sinzer’s functionaliteiten
4
Het software platform werkt met zogenaamde “communities” waarin een admin
het volgende kan:
• een standaard raamwerk (bijv. SROI of MKBA) kiezen of een raamwerk op maat
ontwikkelen voor het maken van maatschappelijke impact analyses;
• impact meten en managen op basis van de volgende features:
– sectorspecifieke templates ontwikkelen om informatie te vergelijken
(benchmark) en te aggregeren;
– enquêtes versturen voor het verzamelen van data bij stakeholders
– het uitnodigen van meerdere gebruikersrollen (editor en viewer)
– grafische weergave van de resultaten in een dashboard
– export van data in Excel en Word voor de rapportage
• een uploaden van een eigen logo en kleurschema’s waarmee de eigen look &
feel gecreëerd wordt
74. Lessons learned pilot impactmeting
met 23 sociaal ondernemers
Grote diversiteit in sociaal ondernemers
1. Bewezen ‘zelfvoorzienend’ businessmodel:
75. 2. Startende ondernemers, experimentele fase:
3. Welzijnsorganisaties in transitie naar sociale
onderneming:
Lessons learned pilot impactmeting
met 23 sociaal ondernemers
76. complexe materie, tijdsinvestering,100%
commitment. Studenten ondersteunend, niet in
de lead .
instrument als laatste stap, niet om mee te
beginnen
Lessons learned pilot impactmeting
met 80 HBO bedrijfskunde studenten
78. Structuur Sinzer
Community
Community
Accounts managen
Creeren en publiceren van
templates
Aggregreren van impact data
Persoonlijke look & feel
Manage projecten
Gebruik templates
Scenario planning
Benchmarks
Data invoer
Enquête
Dashboard
Export
AccountProjects
Account I
SocEnt
SocEnt
SocEnt
Account II
SocEnt
SocEnt
SocEnt
Account III
SocEnt
SocEnt
SocEnt
De verschillende niveaus binnen van het Sinzer platform
79. De taken per niveau
Sinzer HU
Social Enterprises,
HU, Gemeente
Utrecht en SIF
Social
EnterprisesGemeente Utrecht
Community niveau Account niveau Project/stakeholder
niveau
Account & project
niveau
85
Wie doet wat?
Eventuele laatste stap: op het community niveau kan men de resultaten van alle projecten aggregeren.
16.30-16.45 Opening door Kim Kiszelnik (Social Impact Factory)
16.50-17.10 Juridische aspecten door Wienke Havinga en Liselotte Cortenraad (HVG)
17.10-17.30 Fiscale aspecten door Stefan van Sabben en Jan Fredriks (EY)
17.30-18.00 Financiele aspecten door Jacques Peeters (Rabobank)
18.00-18.30 Praktijkervaring & lessons learned door Elisa van Dam (Crowd Effect)
18.30-19.15 Borrel
Check welke vragen er leven, wie zit er in de zaal?
Theories of Change are best when you need to:
Design a complex initiative and want to have a rigorous plan for success
Evaluate appropriate outcomes at the right time and the right sequence
Explain why an initiative worked or did not work, and what exactly went wrong
Theories of Change are best when you need to:
Design a complex initiative and want to have a rigorous plan for success
Evaluate appropriate outcomes at the right time and the right sequence
Explain why an initiative worked or did not work, and what exactly went wrong
Gebruik voorbeeld
Theories of Change
Critical Thinking
Pathway of Change
Explanatory
Societal Impact: End goal that you want to achieve
Societal Value: Outcomes that your organization will achieve to create societal value
Outputs
Outputs you document are the expected results of your organizations’ activities. Keep in mind it is important to be able to measure the output (the number of children educated the number of youth taken off the streets, the number of people employed, children vaccinated, etc.).
Activities
Activities are the things that your organization does to achieve the end outputs (e.g. activities can range from hosting a job fair for the unemployed, training youth on HIV/AIDS awareness, hosting a water sanitation workshop or others).
Resources
Resources needed to accomplish the project can be natural resources (land, water, trees), technological resources (computers), human resources (people), financial resources (money) or informational resources (knowledge).
Gebruik voorbeeld
Theories of Change
Critical Thinking
Pathway of Change
Explanatory
Societal Impact: End goal that you want to achieve
Societal Value: Outcomes that your organization will achieve to create societal value
Outputs
Outputs you document are the expected results of your organizations’ activities. Keep in mind it is important to be able to measure the output (the number of children educated the number of youth taken off the streets, the number of people employed, children vaccinated, etc.).
Activities
Activities are the things that your organization does to achieve the end outputs (e.g. activities can range from hosting a job fair for the unemployed, training youth on HIV/AIDS awareness, hosting a water sanitation workshop or others).
Resources
Resources needed to accomplish the project can be natural resources (land, water, trees), technological resources (computers), human resources (people), financial resources (money) or informational resources (knowledge).
Theories of Change are best when you need to:
Design a complex initiative and want to have a rigorous plan for success
Evaluate appropriate outcomes at the right time and the right sequence
Explain why an initiative worked or did not work, and what exactly went wrong
Theories of Change are best when you need to:
Design a complex initiative and want to have a rigorous plan for success
Evaluate appropriate outcomes at the right time and the right sequence
Explain why an initiative worked or did not work, and what exactly went wrong
Theories of Change are best when you need to:
Design a complex initiative and want to have a rigorous plan for success
Evaluate appropriate outcomes at the right time and the right sequence
Explain why an initiative worked or did not work, and what exactly went wrong
Nadenken over: wat maakt je onderscheidend? Uniek?
Mijn verhaal gaat vooral over bedrijven die echt een sociale missie hebben. Missie gerelateerde impact – dan maak je ook een TOC en ga je die effecten meten
Ook MVO kan natuurlijk meten wat hun maatschappelijk effect is. Dan maak je een materialiteits analyse en kijk je per stakeholder naar effecten. De stappen zijn in grote lijnen gelijk
Ben benieuwd naar jullie verhaal.
Waarom zou je het doen? Wat levert het je op? Waarvoor zou je het willen gebruiken?
Er is niet een methode, wel uitgangspunten
Mijn boodschap is: doe het zelf. “zonder wrijving geen glans”. Begin en bouw het dan langzaam op. 80% van het werk zit in het begin
Traject: impact first. Anton Jurgens fonds. Soc Ent NL en wij.
Hier anekdote van Eva opnemen. Die ons zo zat was….
Eindboodschap:
Doorleef het en bouw het op. Het is jouw impact – waar jij op wilt sturen
Waar zou jij willen beginnen?
Effecten per stakeholder bekijken. Wat doen zij, en wat voor effecten hebt jij op hen?
Of ze dragen bij of ze zijn betrokken - Effecten en bijdragen moet je in kaart brengen. OOK de negatieve
Vragen aan zaal? Wie zijn jullie stakeholders. Bijv. Investeerders zijn stakeholders; of je werknemers die je in dienst hebt; of de mensen van die je spullen inkoopt
Hier impact dillemma’s uit t boekje:
Plaatjes over opnemen en dan laten raden wat t dilemma is?
Om je claim te onderbouwen
Moet je willen begrijpen, verbeteren of moet je kunnen bewijzen? Een bedrijf is geen universiteit. Kennis is voor je eigen management, verzamel wat je zelf nodig hebt. Maak je verhaal aannemelijk – je hoeft niet te bewijzen
Intro tekst – eerst waarderen, straks meer over Sinzer
Ook frameworks noemen
Welk plaatje hoort er niet bij??
Waar doen we het allemaal voor/waar gaat het om?
Bedrifjseconomische taal
Waarde wordt bepaald vanuit het perspectief van de consument/gebruiker:
per regio
per (sub)doelgroep
per jaargetijde
Waarde van een fles water: in de supermarkt vs inde woestijn?
Bij elke stap: wie zou dit project doorzetten/opschalen?
Gemeente Utrecht, SIF en Speci invoeren
Template voor gezinshuizen, zorgboeren, sociaal isolement, mantelzorg, accomodaties, arbeid/opleiding
Close en vragen
De Social Impact Factory wil impact genereren en de nieuwe manier van samenwerken vormgeven. Het verbinden van sociale en maatschappelijke waarde levert nieuwe business op! Sociaal ondernemerschap wordt een massaproduct.
Het is een plek zowel fysiek als online met een sterke eigen identiteit. De Social Impact Factory dient als platform tussen mensen met verschillende invalshoeken die eenzelfde mindset delen aangaande sociaal ondernemerschap. Lidmaatschap kan op verschillende wijze ingevuld worden met kennis of met geld.
Dit kan online, door kennis en netwerk te delen, maar ook offline. Centraal staat het versnellen van de ontmoeting en het verbinden van diverse invalshoeken. Echt samen: sociaal ondernemers, gevestigde organisaties, initiatiefnemers, overheden, kennisinstellingen en financiers. Vele individuen maken het collectief. Dit is een platform waar gewerkt wordt en waar wij trots op zijn!