Carpon sunda
- 1. Sakadang kuya jeung monyet ngala cabe
Isuk-isuksakadangkuyamoyandi sisi leuwi.KeurkitutorojolsobatnanyaetaSakadangMonyet.
“SakadangKuya!” SakadangMonyetngageroan.“Kuk!”Tembal SakadangKuya.“SakadangKuya!”
“Kuk!”Sakadang MonyetnyampeurkeunkaSakadangKuya.
“Keurnaon SakadangKuya?”“Ah keurkieuwe,keurmoyan.”“Ti batan cicingkitumah mendingngala
cabe,yu!” “Di mana?”“Di kebonPatani,mangkacabenageusbareureum.”
“Embung,ah. Sakadangmonyetmahsok gandeng.”“Moal,moal gandengayeunamah.”“Nyaanmoal
gandeng?”“Moal,nyaan moal gandeng.”
“Hayu atuh ari moal gandengmah.”Bringatuh SakadangMonyetjeungSakadangKuyatehinditka
kebonpatani.Barangtepi ka kebon,katembongcabe pelakpatani geusarasakmani bareureum euceuy.
Supduanana ka kebon.
SakadangKuyamoncor kana pager,ari SakadangMonyetngaluncatanpager.Terusbae ngaralaan cabe,
didalahardi dinyakeneh.SakadangKuyamani seuhah-seuhahbae ladaeun.Kitudeui sakadangmonyet.
Keurkitu,ana gorowoktehSakadangMonyetngagorowok.“Seuhahlata-lata!”Maksudnamah“seuhah
lada-lada”.
“Ssst,SakadangMonyet,ulahgandengatuh!” SakadangMonyethenteungawaro.“Seuhahlata-lata!”
“SakadangMonyet!Bisi kadengeeunkuBapaTani.”Tapi Sakadang Monyetapi-api teungadenge.
Gorowokdeui bae.“Seuhahlata-lata!”
KahariwangSakadangKuyakabuktian.SoraSakadangMonyetanu tarikkadengeeunkuBapaTani ti
imahna,anuteu jauhti kebonna.BapaTani gura-girulumpatkakebon.Barang nepi kakebon,
katembongayamonyetjeungkuyakeurngaweswesbari seuhahngadaharancabe.
“Beunangsiahnu sokmalingancabe teh!”Bapa Tani ngagorowokbari lumpatmuruka nu keur
ngahakanancabe.Ngadenge ayanu ngagebah,gajlengbae SakadangMonyetngejat,terekel kana
tangkal kai.
“SakadangMonyet,dagoan!”Sakadang Kuyangagorowokmentatulung.Tapi SakadangMonyetteu
malire,teungalieuk-ngalieukacan,teruslumpatgagalacangandinatangkal kai.Ari SakadangKuya,
puguhda teubisa lumpat,leumpangngadedodbae.Kerewekbae ditewakkuBapaTani.
“Beunangayeunamahnu sok malingancabe aingteh.Kuaingdipeuncit!”CeukBapaTani.Kuyadibawa
ka imahna,tuluydikurungankukurunghayam.AngkananPaTani,isukankuyarekdipeuncit.
Peutingna,sakadangMonyetrerencepanngadeukeutanSakadangKuya,nukeurcendekul dinajero
kurung.“Ssst,SakadangKuya,keurnaon?” SakadangMonyetnanya.
- 2. “Eh, geuningSakadangMonyet,Puguhkuringtehkeurngararasakeunkabungah.”“Kabungahnaon
SakadangKuya?”“Nya eta,kuringtehrek dikawinkeunkaanakBapa Tani.”“DikawinkeunkaanakBapa
Tani?” “Enya.””Nu benerSakadangKuya?”
“Pirakuatuh kuringngabohongkasobat.”“Ngadenge omonganSakadangKuyakitu,SakadangMonyet
ngahulengsajongjongan.“Kieu,SakadangKuya,kumahalamunurangtukeurtempat?”ceukSakadang
Monyet.“Tukeurtempatkumaha?”“Enya tukeurtempat.
Sakadangkuya kaluar,kajeunkuringatuhcicingdi jerokurung.”“Ah,embung.”“Kuringmahkarunyawe
ka SakadangKuya,sapeupeutingdikurungan.”“Atuhmeureunmoal jadi dikawinkeunkaanakBapa Tani
teh.”
Sakadangmonyetkeukeuhmaksa,supayatukeurtempat.Antuknasakadangkuyatehelehdeet.“Heug
bae tukeurtempat,tapi aya saratna,” ceukSakadangKuya.“Naonsaratna?” “Saratna mah gampang.
Samemehanjeunasupkanakurung,kuringkududi alungkeunheulakaleuwi.”
“Enya, entengatuhkitumah.”Heunteutalangke,SakadangMonyetngaluarkeunSakadangKuyatina
kurunghayam,tuluydibawakasisi leuwi.Lungbae SakadangKuyatehdialungkeunkaleuwi.Sakadang
Monyetburu-burubalik deui kaimahBapa Tani.
Supbae ngurungan manehkukurung hayam.Ngadedempesngadago-dagobeurang,hayanggeura
buru-burudikawinkeunkaanakBapa Tani.Kocapkeunisukna.“Manehna,kamana bedogteh?Urang
asah,” ceukBapa Tani ka pamajikanana.
“Reknaon Bapana isuk-isukgeusngasahbedog?”“Ituurangmeuncitkuyadi pipir.”
PagunemanBapaTani jeungpamajikananatehkadengeeunkuSakadangMonyet.Manehnangagebeg.
Lakadalah,geuningaingtehrekdipeuncit,lainrekdikawinkeunjeunganakBapaTani.Rek kabur,geus
kagok.
Kaburuaya anak Bapa Tani nyampeurkeun.Gancangbae atuhSakadangMonyetteh papaehan,
ngabugigagkawasbangke.Barangsrog ka dinya,anakBapa Tani gegeroankabapana.“Bapa! Bapa!”
“Aya naon,Nyai?”“Ieugeuningnudinakurungtehlainkuya.”“NaonNyai?”
“Monyet,jeungsiganu geuspaehdeuih!”BapaTani nu keurngasah bedogcengkat,tuluy
nyampeurkeunkaanakna.Enyabae geuningdinakurungtehaya monyetngabugigag,lainkuyanu
kamari.Kurungdibukakeun,monyetdialak-ilik.
“Naha betjadi monyet?Jeungpaehdeuih.”
“Enya, etamani geusjegerkitu,”ceukpamajikananamairan.MonyettehdicokotkuBapaTani, lungbae
dialungkeunjauhpisan.Baranggubragkana taneuh,korejatmonyettehhudang,berebetlumpat,
kalacat bae naekkana tangkal kai.