1. CHƯƠNG 2: BỆNH NỘI, BỆNH NGOẠI VÀ
SẢN KHOA Ở VẬT NUÔI
BỆNH VIÊM HỌNG
Người thực hiện:
Trần Thị Lệ
Vũ Thị Trang

2. BỆNH VIÊM HỌNG
• Là bệnh gây viêm ở niêm
mạc họng và tổ chức xung
quanh họng, như: vòm khẩu
cái, amydan, hạch lâm ba và
tổ chức dưới niêm mạc.

3. Nguyên nhân
– Do thời tiết thay đổi, thường là chuyển từ mùa nóng
sang mùa lạnh, vật nuôi bị cảm lạnh, sức đề kháng
của cơ thể giảm sút, vật nuôi dễ mắc bệnh.
– Do tác động cơ giới làm cho niêm mạc bị xay xát hoặc
do hóa chất, hơi độc hoặc bụi… kích thích niêm mạc
họng
– Bệnh còn do kế phát từ các bệnh ung thư như: cúm,
lao, tụ huyết trùng… hoặc có thể do viêm lan từ các
khí quan khác như viêm miệng, viêm thanh quản, viêm
mũi.

4. Cơ chế phát bệnh
- Những nguyên nhân trên làm cho sức đề kháng của cơ
thể hoặc ở các bộ phận cục bộ nào đó giảm thì họng đều
bị trực tiếp ảnh hưởng vì niêm mạc họng rất mẫn cảm,
dễ bị viêm, vi sinh vật dễ xâm nhập vào
- Tùy theo sự biến đổi bệnh lí người ta có thể chia ra:
viêm cata, viêm màng giả, viêm loét, viêm tổ ong.
+Viêm cata: Do niêm mạc họng xung huyết, lớp tế
bào thượng bì bị tróc ra, tổ chức quanh họng sưng,
amydan sưng, gia súc khó nuốt và khó thở.
+Viêm màng giả: Trên mặt niêm mạc họng có nhiều
sợi fibrin, niêm mạc trắng bợt, dễ tróc ra và dễ nát. Nếu
viêm mạc nặng sẽ chuyển sang thành viêm loét và viêm
tổ ong.

5. Triệu chứng
– Viêm họng cấp: Gia súc giảm ăn và uống, đầu, cổ vươn ra, có
biểu hiện đau đớn, khó nuốt, chảy dãi hay nhả thức ăn hoặc thức
ăn lỏng trào lại đằng mũi. Hai bên lỗ mũi chảy ra nước mũi lúc đầu
trong sau đặc như mủ, trong có lẫn những mảnh thức ăn. Lưỡi
phủ bựa, miệng hôi vì viêm.
– Con vật ho, nếu viêm lan đến thanh quản thì viêm ho nhiều hơn.
+Kiểm tra vùng họng thấy xưng, con vật đau đớn khó chịu và
ho nhiều. Nếu viêm thể màng giả và viêm tổ ong thì vùng niêm
mạc nóng, hạch dưới hàm xưng.
Ở thể viêm cata thân nhiệt, tần số hô hấp không tăng. Viêm ở
các thể viêm khác thì thân nhiệt tăng , mạch nhanh, khó thở.
+Kiểm tra máu: số lượng bạc cầu tăng, tỉ lệ bạch cầu đa nhân
trung tính tăng.

6. Chẩn đoán
Cần dựa vào các triệu chứng đặc
trưng sau: Đầu dướn cao, khó
nuốt, chảy nước dãi nhiều,
chảy nước mũi, hay nhả thức
ăn, thức ăn trào lại đằng mũi.
Vùng họng xưng đau và ho.
Niêm mạc họng xưng đỏ. Vật
bệnh ho khạc nhiều.
Cần phân biệt với các bệnh sau:
+Bệnh họng: Con vật không có
triệu chứng toàn thân, không
đau.
+Các bệnh truyền nhiễm viêm
họng: gia súc còn biểu hiện
những triệu chứng đặc trưng
của bệnh.

7. Điều trị
Tiên lượng
Chăm sóc: cho gia súc nghỉ ngơi,
cho thức ăn mềm, dễ tiêu hóa.
Nếu không ăn uống được gì phải
tiêm tĩnh mạch dung dịch glucoza
5-10%
+Rửa miệng và họng bằng
dung dịch thuốc tím 0,1%, axit
boric 2.
+Dùng glyxein (7 phần), cồn
iot 1% (1 phần) bôi vào họng
+Tiêm Penicillin 10.00015.000UI/kg ngày tiêm 2 lần
+Nếu do các bệnh truyền
nhiễm gây viêm họng thì phải
chữa bệnh truyền nhiễm và dùng
thuốc trợ lực,
Viêm họng thể cata cấp
thường khỏi sau 1-2 tuần.
+Viêm thể màng giả
hay thể loét thì bệnh kéo
dài.
+Nếu có vi trùng xâm
nhập vào sẽ chuyển
thành thể viêm hóa mủ.