Q1-WEEK 1-AP 6

1. Araling
Panlipunan 6

2. Paalala:
-Ipopost sa google classroom ang mga Gawain
tuwing Miyerkules o Huwebes.
-Isulat ang mga sagot sa inyong AP Notebook
lamang.
-Ang pasahan ng notebook ay tuwing Lunes bago
magsimula ang klase.
-Ibabalik ng guro ang inyong kwaderno tuwing
Miyerkules.
-Lubos na hinihikayat ang lahat na sagutan ang
mga naitalagang Gawain.

3. YUNIT 1
Aralin 1:
Pagsibol ng
Kamalayang
Nasyonalismo

4. Pamantayan sa Pagkatuto
Nasusuri ang epekto ng kaisipang
liberal sa pag-usbong ng
damdaming nasyonalismo.

5. Pagganyak:

6. Tatlong Hamon sa Pag-usbong ng Kamalayang
Nasyonalismo
1. Ang Pagbubukas ng mga daungan sa bansa
para sa pandaigdigang kalakalan.
2. Pag-usbong ng uring Mestizo.
3. Pagpapatibay ng Dekretong Edukasyon ng
1863.

7. Ang Pagbubukas ng mga daungan sa bansa para
sa pandaigdigang kalakalan.
•Sa pagitan ng taong 1834 at 1898, binuksan ang ilang mga
daungan sa Pilipinas para sa kalakalang pandaigdig.
•Higit pa itong naging malawakan nang mabuksan ang SUEZ
CANAL noong Nobyembre 17, 1869.

8. Ang Pagbubukas ng mga daungan sa bansa para
sa pandaigdigang kalakalan.
•Umikli ang ruta sa pagitan ng silangan at kanluran (Hal. Ang ruta sa
Pilipinas papunta sa mga bansa sa Europa). Ang tatlong buwang
paglalakbay ay maaari nang maisagawa sa loob lamang ng isang
buwan.
•Ang pagbukas ng Suez Canal ay ginawa ng inhinyerong Pranses na si
Ferdinand de Lesseps na nagdugtong sa Mediterranean Sea at Red Sea. Hindi
lamang ito nagdala ng kalakal sa bansa, maging ang mga kaisipang liberal
gaya ng pagtutol sa paraan ng pamumuno ng isang lider na hindi karapat-
dapat o ang pagaalsa laban sa pamahalaan.

9. Mga Salik sa Pag-usbong ng Kamalayang
Nasyonalismo
-Ang pagiging bukas sa Pilipinas sa mga Kaisipang Liberal ay
naging daan upang mahubog sa mga Pilipino ang
pagkakaroon ng damdaming makabansa.

10. Bunga ng pagbubukas ng Pilipinas sa kalakalang
Pandaigdig, nagkaroon ng pag-unlad sa
ekonomiya ng bansa. Naging dahilan din ito ng

11. Ang malayang kalakalan sa pagitan ng mga bansa
sa Kanluran at Silangan ay naging daan din sa
pagpasok ng Pilipinas sa iba’t-ibang paniniwala at
ideya mula sa Europa gaya ng kina

12. - Sa pamamagitan ng balita na narinig nila mula sa mga
mangangalakal na nakararating sa bansa tungkol sa
kaguluhang nangyari sa Europa ay nagkaroon ng
pagkaunawa ang mga Pilipino tungkol sa kaisaipang
mapanghimagsik o rebolusyunaryo. Isa sa nakaantig sa
kanilang mga puso ang islogang “ Kalayaan,
Pagkakapantay-pantay, Pagkakapatiran”.

14. Dahil sa pagpapalaganap ng Liberalismo, maraming Espanyol na liberal
ang pumunta sa Pilipinas. Isa na rito ang bagong hirang na gobernador
na si Carlos Maria De la Torre na kabilang sa pangkat ng mga liberal sa
Espanya.
Ang simula ng panunugkulan ni Gobernador-Heneral De la Torre noong
Hunyo 23, 1869 ay nakatulong nang malaki sa pag-unlad ng
nasyonalismo sa puso ng mga Pilipino.
Sa kanyang panunungkulan ay nabigyan ng ilang Kalayaan at Karapatan
ang mga Pilipino.
Sa unang pagkakataon ay naramdaman nilang sila ay hindi alipin kundi
mamamayang bahagi ng isang lipunan.

15. Ang Pag-usbong ng uring Mestizo
Noong panahon ng mga Espanyol, ang mga tao sa
lipunan ay nauuri ayon sa kalagayan nila sa buhay.
Mga tao sa lipunan sa panahon ng Espanyol
Makapangyarihang Espanyol
(Peninsulares at Insulares)
Panggitnang-uri (Clase Media)
(Ilustrado, Mestizong Espanyol at Intsik)
Karaniwang Mamamayan

17. Noong mga taong 1880, nagkaroon ng pagbabago sa uri ng mga
taong kabilang sa ikalawang uri o gitnang bahagi ng piramide.
Ang mga nakapag-aral sa kolehiyo o Unibersidad at mga
mangangalakal ay napabilang na rin sa grupong ito na tinatawag
na Ilustrado.
Ilustrado- ito ay ang mga pamilyang yaong may kaya o
nakakariwasa ay nakapagpaaral ng mga anak sa Espanya at iba
pang bansa sa Europa. Sila ang mga Pilipinong nagkaroon ng
magandang katayuan sa lipunan at nagsimulang humiling ng
pagbabago. Di nagtagal, ang mga nakapag-aral ay bumuo naman
ng pangkat ng Intelligentsia.

18. Kabilang sa mga Pilipinong nakapag-aral
sa ibang bansa ay sina:
JOSE RIZAL ANTONIO LUNA MARCELO H. DEL PILAR

20. - Sa pamamagitan ng pagpapatibay ng Dekretong Edukasyon ng 1863
(Education Decree of 1863), ang mga Pilipino ay nagsimulang magkaroon
ng karapatang makapag-aral sa mga paaralang Espanyol.
Pagpapatibay ng Dekretong Edukasyon ng 1863.

21. - Ang pamahalaan ang namuno rito at ito ay para sa lahat
ng uri ng tao maging Espanyol man o Pilipino, mayaman
man o mahirap.
- Mapapansing ang paaralan ng lalaki at babae noon ay
magkahiwalay.
- Walang karapatang makapag-aral ang mga babae sa
Unibersidad noon.
- Subalit ngayon ay maaaring ng mag-aral ang mga babae
rito.

22. - Ang Edukasyon ay ipinakilala ng mga Espanyol ay nagdulot ng
malaking pagbabago sa buhay ng mga Pilipino.
- Ito ang nagbukas ng isipan ng mga Pilipino sa kahalagahan ng
Edukasyon sa Kaunlaran at tagumpay sa buhay ng tao.
- Nakatulong din ang edukasyon sa pagbubukas ng mata ng mga
Pilipino upang magising ang diwang nasyonalismo.
-Lumawak ang kanilang kaisipan at pananawa di lamang sa para sa
kanilang buhay maging sa bayan.
- Ang katuruan ng simbahang Katoliko gaya ng kagandahang asal,
pagsisimba at pananampalataya sa Diyos ay higit na naging katanggap-
tangap sa buhay ng mga Pilipino.
Magandang Epekto

23. - Nagkaroon ng hindi magandang epekto ang edukasyong
kolonyal sa buhay ng mga Pilipino dahil natanim sa kanilang
isipang higit na maganda ang kulturang kanluranin kaysa sa ating
sariling kultura.
-Naging mababa ang pagtingin ng marami sa sariling kultura.
-Pinilit nilang pag-aralan ang wikang Espanyol at namuhay na
parang Espanyol at ikinahiya ang pagiging Pilipino.
- Ang damdaming ito ay lumikha ng takot, hiya at mababang
pagtingin sa sarili lalo na sa mga pangkaraniwang Pilipino.
Hindi Magandang Epekto

24. Tanong ko, Sagot Mo!
Lesson Recap 1
1.Higit na naging malawakan kalakalan nang mabuksan ang
_______________ noong Nobyembre 17, 1869.
SUEZ CANAL

25. Tanong ko, Sagot Mo!
Lesson Recap 1
2. Anong islogan ang nakaantig sa puso ng mga Pilipino upang
magkaroon ng pagkaunawa ang mga Pilipino sapagkakaroon
ng Kaisipang mapanghimagsik o rebolusyunaryo?
KALAYAAN, PAGKAKAPANTAY-
PANTAY, PAGKAKAPATIRAN

26. Tanong ko, Sagot Mo!
Lesson Recap 1
3. Isang bagong hirang na Gobernador-Heneral na sa kanyang
panunugkulan ay nabigyan ng ilang Kalayaan at Karapatan ang
mga Pilipino.
Gobernador-Heneral Carlos
Maria dela Torre

27. Tanong ko, Sagot Mo!
Lesson Recap 1
4. Sila ang mga Espanyol na ipinanganak sa Espanya.
PENINSULARES

28. Tanong ko, Sagot Mo!
Lesson Recap 1
5. Sila ang mga anak ng mga Espanyol sa mga katutubo.
MESTIZONG ESPANYOL

29. Tanong ko, Sagot Mo!
Lesson Recap 1
6. Tinawag na _____________ ng mga Espanyol ang mga
Pilipinong mahihirap at hindi nakapag-aral.
INDIO

30. Tanong ko, Sagot Mo!
Lesson Recap 1
7. Ang mga nakapag-aral sa kolehiyo at Unibersidad at mga
mangangalakal ay napabilang na rin sa grupong tinatawag na
___________________.
ILLUSTRADO.

31. Tanong ko, Sagot Mo!
Lesson Recap 1
8. Ilustrado ito ay ang mga pamilyang yaong may
kaya o nakakariwasa ay nakapagpaaral ng mga
anak sa Espanya at iba pang bansa sa Europa.
Tama

32. Tanong ko, Sagot Mo!
Lesson Recap 1
SAGUTIN NG TAMA O MALI.
9. Magkaiba ang mga paaralan para sa kababaihan at
kalalakihan noong panahon ng Espanyol.
TAMA

33. Tanong ko, Sagot Mo!
Lesson Recap 1
SAGUTIN NG TAMA O MALI.
10. Sa pagpapatibay ng Dekreto ng Edukasyon ng 1863,
nagsimulang magkaroon ang mga Pilipino ng karapatang mag-
aral sa mga paaralang Amerikano.
Mali

34. Tandaan!
Nagsimula ang unti-unting pagmamahal sa bayan o
pag-usbong ng diwang makabansa noong ika-19 na
siglo. Kasabay ng pag-unlad ng bansa ay namulat
ang ating mga katutubo sa diwa ng Kalayaan. Ang
mga naranasan nilang paghihirap at pang-aabuso sa
kamay nga mga Espanyol ay nagbigay ng malaking
dahilan upang maghangad silang makitang maging
Malaya ang sarili at bansa sa kamay ng mga
mananakop. Nagkaroon ng pagtutulungan at
pagkakaisa ang mga Pilipinong may damdaming
makabansa. Nais nilang magkaroon ng
pagkakakilanlan hindi lamang bilang indibidwal kundi
bilang pangkat ng mamamayan.

35. Pagsusulit
Ang inyong pagsusulit ay ipapadala ko
na lamang sa ating Google
Classroom ang link.

36. Magagawa Natin!
Panuto: Sa kwaderno ay gumuhit ng tatlong puso. Isulat
ang mga bagay na maari mong gawin upang
maipakitang ikaw ay may damdaming nasyonalismo o
pagmamahal sa ating bansa.
Itala ang iyong sagot sa loob ng mga puso. Sa huli ay
bumubuo konklusyon kung bakit mahalagang magpakita
ng pagmamahal sa bansa maging ang batang tulad mo.