1. İrfan VURAL - YMM
TEKNOKENTLERDE
VERGİ VE MUHASEBE
İrfan VURAL
Yeminli Mali Müşavir
irfan.vural@bakis.com.tr
www.bakis.com.tr Ankara, Kasım 2018
2. İrfan VURAL - YMM
SUNUM PLANI
• GENEL OLARAK AR-GE, YAZILIM VE TASARIM FAALİYETLERİNE YÖNELİK
VERGİSEL TEŞVİKLER
• TEKNOKENTLERDE ELDE EDİLEN KAZANÇLARA YÖNELİK GELİR VE KURUMLAR
VERGİSİ İSTİSNASI
• KURUMLAR VERGİSİNDE AR-GE VE TASARIM İNDİRİMİ
• TEKNOKENTLERDE YÜRÜTÜLEN FAALİYETLERE YÖNELİK KATMA DEĞER
VERGİSİ İSTİSNASI
• TEKNOKENTLERDE KULLANILMAK ÜZERE MAKİNE TEÇHİZAT ALIMLARINDA
KDV İSTİSNASI
• BÖLGEDE ÇALIŞAN AR-GE, TASARIM VE DESTEK PERSONELİNE ÖDENEN
ÜCRETLERE YÖNELİK VERGİ TEŞVİKLERİ
3. İrfan VURAL - YMM
SUNUM PLANI (2)
• DAMGA VERGİSİ VE HARÇ İSTİSNASI
• GÜMRÜK VERGİSİ İSTİSNASI
• SINAİ MÜLKİYET HAKLARININ İŞLETİLMESİ VE DEVRİNDEN ELDE EDİLEN
KAZANÇLARA YÖNELİK VERGİ İSTİSNASI
• BÖLGEDE FAALİYETTE BULUNANLARA SERMAYE DESTEĞİ SAĞLAYAN DİĞER
VERGİ MÜKELLEFLERİNİN YARARLANABİLECEKLERİ VERGİSEL AVANTAJLAR
• SIKLIKLA KARŞILAŞILAN UYGULAMA HATALARI VE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN
HUSUSLAR
• SORULAR VE CEVAPLAR
4. İrfan VURAL - YMM
AR-GE YAZILIM VE TASARIM FAALİYETLERİNE
YÖNELİK VERGİSEL TEŞVİKLER
4691 SAYILI TGB
KANUNU
- Gelir ve Kurumlar Vergisi İstisnası
- Bölgede Çalışan Personeline Ücret
Ödemelerinde Stopaj İstisnası
- Gümrük Vergisi İstisnası
- KDV İstisnası
- SGK işveren prim desteği
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU
- Geçici Md. 20: Yazılım şeklindeki bazı
teslim ve hizmetler ile ilgili KDV
istisnası
- Md. 17/4-z : Sınai mülkiyet haklarının
kiralanması, devri veya satışında KDV
istisnası
KURUMLAR VERGİSİ KANUNU
- Sınai Mülkiyet Haklarının işletilmesi ve
devrinden elde edilen kazançlara ilişkin
gelir ve kurumlar vergisi istisnası
5746 SAYILI AR-GE
KANUNU
- Ar-Ge ve Tasarım indirimi
- Gelir vergisi stopaj teşviki
- Damga vergisi istisnası
- Gümrük vergisi istisnası
- SGK işveren prim desteği
5. İrfan VURAL - YMM
TEKNOKENTLERDE ELDE EDİLEN
KAZANÇLARA YÖNELİK GELİR VE
KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNASI
6. İrfan VURAL - YMM
TEKNOKENTLERDE ELDE EDİLEN
KAZANÇLARA YÖNELİK GELİR VE
KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNASI
4691 sayılı Kanunun Geçici 2 nci maddesine göre;
• Yönetici şirketlerin bu Kanun uygulaması kapsamında elde ettikleri
kazançlar ile
• Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin,
münhasıran bu Bölgedeki yazılım, tasarım ve AR-GE faaliyetlerinden
elde ettikleri kazançları,
31/12/2023 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır.
7. İrfan VURAL - YMM
KAZANÇ İSTİSNASINDAN YARARLANMANIN ŞARTLARI
İstisnadan
faydalanılabilmesi
için;
• Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığınca belirlenen
teknoloji geliştirme
bölgelerinde faaliyet
gösterilmesi,
• Kazancın Ar-Ge, yazılım ve
tasarıma dayalı
faaliyetlerden elde edilmesi,
gereklidir.
Bu istisnanın uygulanabilmesi için mükellefler bağlı
bulundukları vergi dairesine başvuruda bulunurlar.
Söz konusu istisnanın uygulanabilmesi için bu
başvuruya, yönetici şirketten alınacak olan vergi
mükellefinin Bölgede yer aldığını ve mükellefin
faaliyet alanlarını gösteren belgeler de eklenir.
8. İrfan VURAL - YMM
İSTİSNA TUTARININ TESPİTİ
İstisna, bir kazanç istisnasıdır.
* İstisna kapsamındaki faaliyetlerden elde
edilen hasılattan bu faaliyetler nedeniyle
yüklenilen gider ve maliyet unsurlarının
düşülmesi sonucu bulunacak kazancın
tamamı istisna olacaktır.
9. İrfan VURAL - YMM
BÖLGEDE GERÇEKLEŞTİRİLEN FAALİYETLER NETİCESİNDE ELDE
EDİLEN GELİRLERİN İSTİSNA KARŞISINDAKİ DURUMU
Bölgede yürütülen Ar-Ge, yazılım veya tasarım faaliyeti
sonucunda elde edilen ürün veya gayrimaddi hakkın;
10. İrfan VURAL - YMM
Teknokent Kazanç İstisnasına İlişkin Olarak Bakanlar
Kurulu’na/ Cumhurbaşkanı’na Verilen Yetki
«Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin bu kazançlarının gayri
maddi hakların satılması, devri veya kiralanmasından elde edilmesi halinde, istisnadan
yararlanılmasını, bu hakların, mahiyetlerine göre, AR-GE faaliyetleri neticesinde elde
edilmesi ve ilgili mevzuat çerçevesinde tescil veya kayıt ettirilmesi ya da bildirilmesi şartına
bağlamaya, istisnadan kazancın elde edildiği vergilendirme dönemine ilişkin beyannamelerin
verilmesi gereken sürenin sonuna kadar tescil veya kayıt için yetkili kuruma başvurulmuş
olması kaydıyla bu kazançları doğuran işlemlerin gerçekleştirildiği vergilendirme dönminden
başlayarak faydalandırmaya, mükellefin gayri maddi hak geliri ve varsa bağlı olduğu grubun
satış hasılatına göre tescil şartına bağlı olmaksızın belgelendirme usulüne tabi tutmaya,
istisnadan yararlanacak kazancı; bu kazancın elde edilmesine yönelik faaliyetler kapsamında
gerçekleştirilen nitelikli harcamaların toplam harcamalara oranına isabet eden kısmı ile
sınırlandırmaya, bu oranı toplam harcama tutarını aşmamak üzere yüzde 30’una kadar
artırımlı uygulatmaya, nitelikli ve toplam harcamaları tanımlamaya Cumhurbaşkanı, bu
kapsamda tescil, kayıt veya bildirim şartının yerine getirilmesine ve uygulamaya ilişkin usul
ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı ile Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yetkilidir.
(Ek cümle: 21/3/2018-7103/51 md.) Belirlenen esaslar çerçevesinde tescil, kayıt veya
bildirim şartının yerine getirilmemesi durumunda, zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergi,
vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faiziyle birlikte tahsil olunur.»
Bakanlar Kuruluna verilen yetki, 19/10/2017 tarih ve 30215
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 11/9/2017 tarihli ve
2017/10821 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kullanılmıştır.
11. İrfan VURAL - YMM
Teknokent Kazanç İstisnasına İlişkin Olarak Bakanlar
Kurulu’na Verilen Yetki - 2
Bu kazançlarının gayrimaddi hakların satılması, devri veya kiralanmasından elde
edilmesi halinde, istisnadan yararlanılmasını,
• bu hakların ilgili mevzuat çerçevesinde tescil, kayıt veya bildirim şartına bağlamaya,
• mükellefin gayrimaddi hak geliri ve varsa bağlı olduğu grubun satış hasılatına göre
tescil şartına bağlı olmaksızın belgelendirme usulüne tabi tutmaya,
• istisnadan yararlanacak kazancı; bu kazancın elde edilmesine yönelik faaliyetler
kapsamında gerçekleştirilen nitelikli harcamaların toplam harcamalara oranına
isabet eden kısmı ile sınırlandırmaya,
• bu oranı toplam harcama tutarını aşmamak üzere yüzde 30’una kadar artırımlı
uygulatmaya,
• nitelikli ve toplam harcamaları tanımlamaya,
Bakanlar Kurulu, bu kapsamda uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye
Bakanlığı ile Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yetkilidir.
12. İrfan VURAL - YMM
Bakanlar Kurulu Kararı
kapsamındaki kazançlar
Bakanlar Kurulu Kararı kapsamına; AR-GE ve yazılım
faaliyeti sonucu ortaya çıkan gayrimaddi hakların,
• SATIŞI VEYA DEVRİ ile
• KİRALANMASI,
nedeniyle ortaya çıkan kazançlar girmektedir.
13. İrfan VURAL - YMM
Bakanlar Kurulu Kararı kapsamındaki
kazançlar (süre yönünden)
Bakanlar Kurulu Kararının 3 üncü maddesi gereğince,
• anılan Kararın Resmi Gazete’de yayımlandığı
19/10/2017 tarihinden sonra bölgede başlatılacak
projelerden elde edilen kazançlar ile
• bu tarihten önce başlatılmış projelerden 30/6/2021
tarihinden sonra elde edilen kazançlara,
ilişkin istisna uygulamasında söz konusu Bakanlar Kurulu
Kararı dikkate alınacaktır.
14. İrfan VURAL - YMM
YENİ BKK UYGULAMASI
Yeni sisteme tabi olan projeler için iki şart
öngörülmektedir:
1- Proje sonucu ortaya çıkan gayrimaddi hakkın
belgeye bağlanması,
2- Proje kapsamında yapılan harcamaların
nitelikli harcama ayrımı yapılarak bulunacak
oran üzerinden istisna kazancın hesaplanması.
15. İrfan VURAL - YMM
YENİ BKK UYGULAMASI
Patent veya eşdeğer belge alma şartı
Bakanlar Kurulu Kararının 1 inci maddesinin
birinci fıkrasına göre, teknoloji geliştirme
bölgelerinde faaliyet gösteren ve 4691 sayılı
Kanunun geçici 2 nci maddesinde yer alan
istisna hükmü kapsamına giren kazanç elde
eden gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin
bu kazançlarının gayrimaddi hakların satışı,
devri veya kiralanmasından elde edilmesi
halinde, söz konusu gayrimaddi haklardan
kaynaklanan kazançlar dolayısıyla istisnadan
yararlanılabilmesi için bu hakların niteliğine
göre ilgili mevzuat çerçevesinde tescile veya
kayda yetkili kuruma patent veya fonksiyonel
olarak patente eşdeğer belgelere
bağlanması gerekmektedir.
16. İrfan VURAL - YMM
YENİ BKK UYGULAMASI
Patent veya eşdeğer belge alma şartı - 2
Dolayısıyla, istisnadan yararlanılabilmesi için, gayrimaddi haklara yönelik olarak 551
sayılı KHK veya 12/12/2016 tarihli ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında
patent alınması veya bu hakların, fonksiyonel olarak patente eşdeğer belge olduğu
kabul edilen
• faydalı model belgesi,
• tasarım tescil belgesi,
• telif hakkı tescil belgesi,
• entegre devre topografyası tescil belgesi,
• yeni bitki çeşitlerine ait ıslahçı hakkı tescil belgesi ve
• benzeri belgelere
bağlanması gerekmektedir.
• Anılan Kararın 1 inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, 5/12/1951 tarihli ve
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu çerçevesinde telif hakkı tescil belgesine
bağlanan yazılım faaliyetlerinden elde edilen kazançlar için başkaca bir belge
aranılmaksızın istisnadan yararlanılması mümkündür.
17. İrfan VURAL - YMM
YENİ BKK UYGULAMASI
Patent veya eşdeğer belge alma şartı - 3
• Son 5 hesap döneminin ortalaması dikkate alınmak suretiyle, gayrimaddi
haklardan elde edilen yıllık brüt gelirleri 30 milyon (2018 yılı için 34
milyon) Türk lirasını ve dahil olduğu şirketler grubunun (herhangi bir
gruba dahil değilse kendisinin) yıllık net satış hasılatı toplamı 200 milyon
(2018 yılı için 226 milyon) Türk lirasını aşmayan mükelleflerin, Ar-Ge
faaliyetlerine yönelik patentlenebilirlik kriterlerini (yenilik, buluş basamağı,
sanayiye uygulanabilirlik gibi) taşıyan gayrimaddi haklardan ve ilgili
mevzuat kapsamında aranan şartları haiz tasarım faaliyetlerinden doğan
gayrimaddi haklardan elde ettikleri kazançları, Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığından alınan proje bitirme belgesine dayanılarak istisnadan
yararlandırılır. Bu durumda patent veya fonksiyonel olarak patente
eşdeğer bir başka belge aranmaz.
• Bu hesaplamada, Karar kapsamında istisnaya konu olan kazancın elde
edildiği hesap döneminden önceki 5 hesap döneminin ortalaması dikkate
alınacaktır.
• 5 hesap döneminden daha kısa süredir faaliyette bulunan mükelleflerde,
faaliyette bulunulan hesap dönemlerinin ortalaması dikkate alınacaktır.
18. İrfan VURAL - YMM
YENİ BKK UYGULAMASI
KAZANCIN İSTİSNADAN
YARARLANACAK KISMININ TESPİTİ
(Nitelikli Harcama Oranlaması)
Bakanlar Kurulu Kararının 2 nci maddesine göre,
Gayrimaddi hakların satışı, devri veya
kiralanmasından kaynaklanan kazançların istisnadan
yararlanacak kısmı, bölgede yürütülen her bir
projeden elde edilen kazanca, ilgili projeye ilişkin
nitelikli harcamaların toplam harcamaya oranı
uygulanmak suretiyle hesaplanacaktır.
20. İrfan VURAL - YMM
YENİ BKK UYGULAMASI
Nitelikli Harcama ?
• Gayrimaddi hakkın elde edilebilmesi için
mükellefin kendisi tarafından yapılan ve
gayrimaddi hak ile doğrudan bağlantılı
harcamalar ile
• İlişkisiz kişilerden sağlanan ve aynı mahiyeti
taşıyan fayda ve hizmet bedellerinin toplamıdır.
• Bu harcamalardan aktifleştirilerek amortismana
tabi tutulması gerekenler de gerçekleştirildikleri
dönemde amortisman öncesi tutarlarıyla bu
hesaplamada dikkate alınacaktır.
21. İrfan VURAL - YMM
YENİ BKK UYGULAMASI
Nitelikli Harcama
• Mükellef tarafından yapılsa dahi faiz giderleri ve bina maliyetleri gibi yürütülen
yazılım, tasarım ve Ar-Ge faaliyeti ile doğrudan ilişkili olmayan her türlü maliyet
unsuru hem toplam harcamalar hem de nitelikli harcamalar dışında tutulur.
• Dolayısıyla, faiz gibi finansman giderleri ve binalara ilişkin amortismanlar, kiralar,
ısıtma, aydınlatma, su, temizlik, güvenlik, bakım, onarım, vergi, resim ve harçlar ile
genel yönetim giderlerinden verilen paylar gibi yürütülen yazılım, tasarım ve Ar-Ge
faaliyetleriyle doğrudan ilişkili olmayan harcamalar hesaplamada dikkate
alınmayacaktır.
• İstisnanın uygulanacağı kazanç kısmının tespitinde, gayrimaddi hak satın alma
bedelleri (lisans ve benzeri bedeller dahil) ve ilişkili kişilerden sağlanan fayda ve
hizmet bedelleri toplam harcama tutarına dahil edilirken, nitelikli harcamalar
tutarına dahil edilmez. Ancak, Avrupa Birliğine tam üyeliğin gerçekleştiği tarihi
içeren vergilendirme döneminin sonuna kadar, yurt içinde yerleşik ilişkili kişilerden
sağlanan fayda ve hizmet bedelleri nitelikli harcamalar tutarına dahil edilebilir.
• Mükellefler nitelikli harcama tutarını yüzde 30’una kadar artırabilir. Şu kadar ki,
bu şekilde artırılan nitelikli harcama tutarı toplam harcama tutarını aşamaz.
22. İrfan VURAL - YMM
• Satın alınan gayrimaddi hakların mükellefin birden fazla projesinde
kullanılması durumunda, her bir projeyle ilgili toplam harcama tutarının
tespitinde, bu gayrimaddi hakka ilişkin hesaplanan amortismanların her bir
projeye dağıtım oranı nispetinde gayrimaddi hakkın maliyet bedelinden
pay verilecektir.
• Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetlerin birden fazla projede kullanılması
durumunda, her bir projeyle ilgili toplam harcama tutarının tespitinde, bu
fayda ve hizmet tutarlarından her bir projeye verilen pay nispetinde bu
fayda ve hizmetlerin bedelinden pay verilecektir.
• Avrupa Birliğine tam üyeliğin gerçekleştiği tarihi içeren vergilendirme
döneminin sonuna kadar, teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyette
bulunan bir başka kurumla devir, birleşme veya bölünme işlemine
girişilmesi halinde devralınan, birleşilen veya bölünen kurum tarafından
daha önce bu bölgelerde yapılmış olan nitelikli harcamalar da, bu
bölümdeki açıklamalar çerçevesinde muameleye tabi tutulabilir.
23. 23
HARCAMANIN TÜRÜ TOPLAM
HARCAMA
NİTELİKLİ
HARCAMA
Mükellefin Kendisi Tarafından Yapılan Gayrimaddi
Hak İle Doğrudan Bağlantılı Harcamalar
İlişkisiz Kişilerden Sağlanan ve Gayrimaddi Hak İle
Doğrudan Bağlantılı Fayda ve Hizmet Bedelleri
İlişkili Kişilerden Sağlanan Fayda ve Hizmet
Bedelleri (Yurt içi + Yurt dışı )
Yurt İçi İlişkili Kişilerden Alınan Fayda ve Hizmetler
(Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne Tam Üyeliğinin
Gerçekleşeceği Tarihe Kadar)
Gayrimaddi Hak Satın Alma Bedelleri
Faiz, Kur Farkı, Komisyon vb. Finansman Giderleri
Binalara İlişkin Amortismanlar ve Kira Giderleri
Isıtma, Aydınlatma, Su, Temizlik, Güvenlik, Bakım,
Onarım Giderleri
Vergi, Resim ve Harçlar
Genel Yönetim Giderlerinden Verilen Paylar
Devralınan, Birleşilen veya Bölünen Kurum Tarafından
Daha Önce Bu Bölgelerde Yapılmış Olan Nitelikli
Harcamalar
24. İrfan VURAL - YMM
Örnek:
• (A) Ltd. Şti. 22/11/2017 tarihinde teknoloji geliştirme
bölgesinde başlattığı Ar-Ge projesi çerçevesinde, kendisi
tarafından yapılan ve gayrimaddi hak ile doğrudan bağlantılı
105.000.- TL harcama gerçekleştirmiştir.
• Ayrıca, projeyle doğrudan bağlantılı olmayan, bina kirası ve
kredi faizine yönelik 30.000.- TL gidere katlanmış, projede
kullanacağı bir gayrimaddi hakkı 35.000.- TL bedelle satın
almış ve ayrıca yurt dışı ilişkili kişiden 10.000.- TL tutarında
mühendislik hizmeti sağlamıştır.
• Şirket bu projesini tamamlayarak ilgili mevzuat
çerçevesinde patent aldıktan sonra projeye ilişkin
gayrimaddi hakkını satmış ve bu satıştan 1.000.000.- TL
kazanç elde etmiştir.
25. İrfan VURAL - YMM
Örnek: (devamı)
• Bu durumda, projeyle doğrudan bağlantılı
olmayan 30.000.- TL harcama, gayrimaddi hakkın
satışından doğan kazancın istisna uygulanacak
kısmına ilişkin hesaplamada nitelikli harcamalar
ile toplam harcamalara dahil edilmeyecektir.
• Ayrıca bu hesaplamada, şirketin satın aldığı
gayrimaddi hakkın maliyet bedeli ile yurt dışı
ilişkili kişiden sağlanan fayda ve hizmet tutarı
toplam harcamaya dahil edilecek; nitelikli
harcama tutarına ise dahil edilmeyecektir.
26. İrfan VURAL - YMM
Örnek: (devamı)
Buna göre;
• Nitelikli harcama = 105.000.- TL
• Toplam harcama = 105.000.- TL + 35.000.- TL + 10.000.- TL
= 150.000.- TL
• İstisna oranı = Nitelikli harcama / Toplam harcama
= 105.000.- TL / 150.000.- TL
= %70
• Bu durumda, bu projeyle ilgili gayrimaddi hakkın satışından elde
edilen kazancın %70’lik kısmı olan (1.000.000.- TL x %70=) 700.000.-
TL için istisna uygulanacaktır.
27. İrfan VURAL - YMM
Örnek: (devamı)
Ayrıca, Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen %30 artırım oranının uygulanması
durumunda, istisna oranı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
• Nitelikli harcama = 105.000.- TL
• %30 artırımlı tutar = 105.000.- TL + (105.000.- TL x %30)
= 136.500.- TL
• Toplam harcama = 150.000.- TL
• İstisna oranı = Nitelikli harcama / Toplam harcama
= 136.500.- TL / 150.000.- TL
= %91
• Bu durumda, Bakanlar Kurulu Kararı kapsamında nitelikli harcama tutarının %30
oranında artırılarak dikkate alınması sonucunda, mükellefin bu projesiyle ilgili
gayrimaddi hakkının satışından elde ettiği kazancın %91’lik kısmı olan (1.000.000.-
TL x %91=) 910.000.- TL için istisnadan yararlanılabilecektir.
29. İrfan VURAL - YMM
İSTİSNA TUTARININ TESPİTİ
İstisna, bir kazanç istisnasıdır.
* İstisna kapsamındaki faaliyetlerden elde
edilen hasılattan bu faaliyetler nedeniyle
yüklenilen gider ve maliyet unsurlarının
düşülmesi sonucu bulunacak kazancın
tamamı istisna olacaktır.
30. İrfan VURAL - YMM
İSTİSNA TUTARININ TESPİTİ
Müşterek Genel Giderler ve Amortismanların
Dağıtımı :
* İstisna kapsamına giren faaliyetler ile bu kapsama girmeyen
işlerin birlikte yapılması halinde, müşterek genel giderlerin
bu faaliyetler ile ilgili olarak cari yılda oluşan maliyetlerin
birbirine oranı esas alınarak dağıtılması gerekir.
Mükelleflerin istisna kapsamına girmeyen faaliyetlerinde
müştereken kullandığı tesisat, makine ve ulaştırma
vasıtalarının amortismanlarının ise bunların her bir işte
kullandıkları gün sayısına göre dağıtımının yapılması
gerekmektedir.
31. İrfan VURAL - YMM
PROJE KAPSAMINDA YAPILAN
HARCAMALARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
• Yönetici şirket tarafından onaylanan proje
kapsamında gerçekleştirilen Ar-Ge, yazılım
ve tasarım faaliyetlerine yönelik
harcamaların, doğrudan gider yazılmayıp
AKTİFLEŞTİRİLMESİ gerekir.
• Proje sonunda oluşan gayrimaddi hakkın
veya toplam harcamanın amortisman
yoluyla itfa edilmesi gerekir.
• Ar-Ge faaliyetinin başarısız olması
durumunda ise, yapılan harcamalar
muhasebe açısından tek seferde gider
yazılır.
Proje bitmeden
amortisman
hesaplanması
mümkün
değildir ! ! !
32. İrfan VURAL - YMM
Ar-Ge, tasarım ve yazılım faaliyetinde bulunan
şirketlerin, bu faaliyetler sonucu buldukları ürünleri
kendilerinin seri üretime tabi tutarak pazarlamaları :
Teknoloji geliştirme bölgelerinde yazılım ve Ar-Ge faaliyetinde bulunan şirketlerin, bu faaliyetler
sonucu buldukları ürünleri kendilerinin seri üretime tabi tutarak pazarlamaları halinde, bu ürünlerin
pazarlanmasından elde edilen kazançların lisans, patent gibi gayrimaddi haklara isabet eden kısmı,
transfer fiyatlandırması esaslarına göre ayrıştırılmak suretiyle istisnadan yararlanabilecektir.
Üretim ve pazarlama organizasyonu nedeniyle doğan kazancın diğer kısmı ise istisna kapsamında
değerlendirilmeyecektir.
Ancak, lisans, patent gibi gayrimaddi haklara bağlanmamış olmakla birlikte uyarlama, yerleştirme,
geliştirme, revizyon, ek yazılım gibi faaliyetlerden elde edilen kazançların istisna kapsamında
değerlendirileceği tabiidir.
• Örneğin; teknoloji geliştirme bölgesinde yazılım faaliyetinde bulunan şirketin, ürettiği yazılımların
lisans satışından veya kiralanmasından elde edeceği kazançlar istisnadan yararlanacak, ancak söz
konusu yazılımın disk, CD veya elektronik ortamda pazarlanmasından elde edilen kazançların
(lisansa isabet eden kısmı hariç) istisnadan yararlanması mümkün olmayacaktır.
• Aynı şekilde, bir ilaç şirketince bölgede gerçekleştirilen Ar-Ge faaliyeti sonucu ortaya çıkan kanser
ilacına ait gayrimaddi hakkın kiralanması veya devrinden elde edilecek kazançlar istisnadan
yararlanacak, ilacın bizzat üretilerek satılması halinde bu faaliyetten elde edilen kazancın
gayrimaddi hakka isabet eden kısmı hariç istisnadan yararlanması mümkün olmayacaktır.
33. İrfan VURAL - YMM
İstisna kapsamına girmeyen
kazançlar nelerdir?
Bölge dışında yürütülen faaliyetler dolayısıyla elde edilen gelirler,
Bölgede yürütülmekle birlikte, Ar-Ge, yazılım ve tasarım
faaliyetleri dışındaki işlemlerden elde edilen gelirler,
Mevduat faizi, repo geliri, duran varlık satış karı vb. diğer gelirler,
İstisna kapsamında değildir.
34. İrfan VURAL - YMM
Bölgedeki faaliyetlerden doğan vade
farkları, kur farkları istisna
kapsamında mıdır?
• Bölgede faaliyet gösteren mükelleflerin, 4691 sayılı
Kanun kapsamı dışındaki ticari işlemlerinden elde
edecekleri gelirleri ile olağandışı gelirlerinin istisna
kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.
Bu kapsamda, nakitlerin değerlendirilmesi sonucu
oluşan faiz gelirleri, yabancı para cinsinden aktifler
dolayısıyla oluşan kur farkları ve iktisadi
kıymetlerin elden çıkarılmasından doğan gelirler
istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir.
35. İrfan VURAL - YMM
İSTİSNA KAPSAMINDAKİ
KAZANÇLARIN DAĞITILMASI
Yönetici şirketler dahil olmak üzere bölgede faaliyet
gösteren kurumların, bu bölgelerde elde ettikleri
kazançları dağıtmaları halinde, dağıtılan kâr payları
üzerinden elde edenin hukuki niteliğine göre Gelir
Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (6) numaralı bendinin (b) alt bendi ile
Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin
ikinci fıkrası ve 30 uncu maddesinin üçüncü ve
altıncı fıkraları uyarınca vergi kesintisi yapmaları
gerekmektedir.
36. İrfan VURAL - YMM
HİBE ŞEKLİNDE ALINAN DESTEKLERİN
İSTİSNA KARŞISINDAKİ DURUMU
Teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet
gösteren mükelleflere, istisnadan yararlanan Ar-
Ge projelerine ilişkin olarak, TÜBİTAK ve benzeri
kurumlar tarafından ilgili mevzuat çerçevesinde
hibe şeklinde sağlanan destek tutarları ile diğer
kurumların bu mahiyetteki her türlü bağış ve
yardımları,
gelir ve kurum kazancına dahil edilecek ve
istisnadan yararlandırılacaktır.
37. İrfan VURAL - YMM
TEKNOKENTLERDE YÜRÜTÜLEN
FAALİYETLERDEN ZARAR EDİLMESİ
• Kurumlar Vergisi
Kanununun 5/3
maddesine göre,
kurumlar vergisinden
istisna edilen
kazançlara ilişkin
giderler veya istisna
kapsamındaki
faaliyetlerinden doğan
zararlar, istisna dışı
kurum kazancından
indirilemez.
Dolayısıyla, bölgede yürütülen Ar-Ge,
yazılım ve tasarım faaliyetleri
sonucunda zarar doğması halinde, bu
zararların vergiye tabi diğer kurum
kazancından indirilmesi mümkün
değildir.
Söz konusu zararlar, beyannamede
KKEG olarak gösterilmelidir.
38. İrfan VURAL - YMM
5746 SAYILI AR-GE VE TASARIM
FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ
HAKKINDA KANUN KAPSAMINDA
KURUMLAR VERGİSİNDE AR-GE VE
TASARIM İNDİRİMİ
39. İrfan VURAL - YMM
AR-GE VE TASARIM İNDİRİMİ
(5746 sayılı Kanun Md. 3)
• Teknoloji merkezi işletmelerinde,
• Ar-Ge merkezlerinde,
• Kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme
projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu
kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon
veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca
desteklenen Ar-Ge ve yenilik projelerinde,
• Rekabet öncesi işbirliği projelerinde,
• Teknogirişim sermaye desteklerinden yararlananlarca,
gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilik harcamalarının tamamı ile bu Kanun
kapsamında yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlar tarafından desteklenen
tasarım projelerinde ve tasarım merkezlerinde gerçekleştirilen münhasıran
tasarım harcamalarının tamamı kurum tespitinde indirim konusu yapılır.
40. İrfan VURAL - YMM
• Bölge içerisinde faaliyette bulunan gelir veya kurumlar
vergisi mükellefleri, yazılım, tasarım veya Ar-Ge
faaliyetleri dolayısıyla 4691 sayılı Kanunda yer alan
vergisel teşviklerden bütün halinde yararlanabilirler.
• Bu durumda aynı yazılım veya Ar-Ge veya tasarım
projesi için 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanunu, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir
Vergisi Kanunu ile 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve
Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında
Kanunda yer alan vergisel teşviklerden ayrıca
yararlanamazlar.
42. İrfan VURAL - YMM
TEKNOKENTLERDE YÜRÜTÜLEN FAALİYETLERE
YÖNELİK KATMA DEĞER VERGİSİ İSTİSNASI
KDV Kanununun geçici 20. maddesi uyarınca, Teknoloji geliştirme
bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin kazançlarının gelir veya
kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre içinde, münhasıran bu
bölgelerde ürettikleri;
• sistem yönetimi,
• veri yönetimi,
• iş uygulamaları,
• sektörel,
• internet,
• mobil ve
• askeri komuta kontrol uygulama,
yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri KDV’den istisnadır.
43. İrfan VURAL - YMM
Söz konusu istisna, kısmi istisna
niteliğindedir:
• Kısmi istisna uygulamasında satış bedeli
üzerinden KDV hesaplanmaz.
• Ancak, daha önceki aşamada bu satışla ilgili
yüklenilen KDV’ler, indirim konusu yapılamaz;
• Dolayısıyla, önceki dönemlerde indirim
konusu yapılan KDV’ler, istisna kapsamında
teslimin yapıldığı döneme ait KDV
beyannamesinde “İlave Edilecek KDV” satırı
kullanılarak KDV beyannamesine tekrar
eklenir.
KDV Kanununda 7104 sayılı Yasa ile
yapılan değişiklik sonrasında, 01.01.2019
tarihinden itibaren TAM İSTİSNA olarak
uygulanacaktır.
(İstisna kapsamındaki teslimler nedeniye
yüklenilen KDV’nin indirimlerden
çıkarılması uygulamasına son
verilecektir.)
44. İrfan VURAL - YMM
KDV İSTİSNASINDAN
YARARLANILMASININ ŞARTLARI
1. İstisnadan sadece teknokentte faaliyette bulunan
mükellefler yararlanabilir.
2. Söz konusu mükellefler, sadece bu bölgelerde
ürettikleri yazılımlar için istisnadan yararlanabilir.
3. KDV istisnası, 4691 sayılı Kanunda öngörülen süre
(31.12.2013 tarihine kadar) geçerlidir.
4. İstisna bu bölgelerde üretilen sistem yönetimi, veri
yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil
ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımlarıyla
sınırlıdır.
5. Yönetici şirketin onayı alınarak ilgili vergi dairesine
başvuruda bulunulması gerekmektedir.
45. KDV İSTİSNASI KAPSAMINA GİRMEYEN YAZILIM HİZMETLERİ VE DİĞER HİZMETLER
Maliye Bakanlığı’nca verilen muktezalar KDV Genel Uygulama Tebliğ ve 60 no’lu KDV Sirkülerinin ilgili
bölümleri bir arada değerlendirildiğinde aşağıda sayılan yazılım hizmetleri istisna kapsamına
girmemektedir.
İstisna kapsamındaki yazılımlarının sonraki aşamalardaki teslimi veya yazılımın bayiler aracılığıyla satışı
Web sitesi aracılığıyla verilen reklam hizmetleri
İşlevlerini yerine getirmek için yazılım kullanan ürün, aygıt, eşya vb. donanımlar ile bu donanımlara
ilişkin hizmetler
Bölge dışında kurulu olan veri tabanları ve internet sitelerine verilen verilerin güncellenmesi, tasarım,
destek (otomasyon) ve bakım hizmetleri
Yurtdışından satın alınarak yurt içinde satılan yazılım lisanslarına verilen danışmanlık hizmetleri ile
hazır yazılım ürününe yapılan ilave yazılım ve geliştirme hizmetleri
Teknoloji geliştirme bölgesine taşınmadan önce geliştirilmiş ürünlerin satışı
Verilen hizmetlerde kullanılmak veya satmak üzere alınan ürünlerin teslimi, (çanak, anten, kablo v.b.)
Finansal içerik, istatistik, analiz ve alım satım imkanı sağlayan yazılım hizmetleri
Teknokentte üretilse dahi, oyun programları, (01.01.2019 Tarihinden İtibaren İstisna) network
uygulamaları gibi yazılımlar
Bölgede faaliyette bulunan bir firmaya bu bölgede verilen danışmanlık hizmeti
46. İrfan VURAL - YMM
MAKİNA VE TEÇHİZAT
ALIMLARINDA
KDV İSTİSNASI
7103 sayılı Kanunla 3065 sayılı Kanuna eklenen geçici 39 uncu madde ve 29/3/2018 tarihli
ve 7104 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlar ile 178 sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla, 3065 sayılı Kanunun 13
üncü maddesine eklenen (m) bendine göre, 26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji
Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamındaki teknoloji geliştirme bölgesi ile ihtisas teknoloji
geliştirme bölgesinde, 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım
Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamındaki Ar-Ge ve tasarım
merkezlerinde, 3/7/2014 tarihli ve 6550 sayılı Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine
Dair Kanun kapsamındaki araştırma laboratuvarlarında Ar-Ge, yenilik ve tasarım
faaliyetlerinde bulunanlara, münhasıran bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere
yapılan yeni makina ve teçhizat teslimleri 1/5/2018 tarihinden itibaren geçerli
olmak üzere KDV’den istisnadır.
47. İrfan VURAL - YMM
İstisnadan Yararlanacak Alıcılar
İstisnadan;
• 4691 sayılı Kanun kapsamındaki teknoloji geliştirme
bölgesi ile ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde,
• 5746 sayılı Kanun kapsamındaki Ar-Ge ve tasarım
merkezlerinde,
• 6550 sayılı Kanun kapsamındaki araştırma
laboratuvarlarında
Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlar
yararlanır.
48. İrfan VURAL - YMM
İstisna Kapsamına Giren Teslimler
• İstisna, münhasıran Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde
kullanmak üzere, yeni makina ve teçhizat alımlarında uygulanır.
• Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetinde bulunanlara istisna
kapsamında teslim edilecek makina ve teçhizatın, münhasıran Ar-
Ge, yenilik ve tasarım faaliyetinde kullanılması gerekir. Ar-Ge, yenilik
ve tasarım faaliyetlerinin kapsamı ilgili mevzuat hükümlerine göre
belirlenir.
• İstisna “yeni” makina ve teçhizat teslimlerine tanındığından, istisna
kapsamında teslime konu edilecek makina ve teçhizatın
kullanılmamış olması gerekmektedir. Diğer taraftan, makina ve
teçhizatın aksam, parça, aksesuar ve teferruatları istisna
kapsamında değerlendirilmez.
49. İrfan VURAL - YMM
İstisnanın Uygulaması
• İstisna kapsamında makina ve teçhizat satın almak isteyen
alıcılar, teknoloji geliştirme bölgesi ile ihtisas teknoloji
geliştirme bölgesinde, Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde ve
araştırma laboratuvarlarında faaliyette bulunduklarına ve
satın alacakları makina ve teçhizatı Ar-Ge, yenilik ve tasarım
faaliyetlerinde kullanacaklarına dair ilgili birimlerden
alacakları belge ile KDV yönünden bağlı oldukları vergi
dairesine istisna belgesi almak için başvuruda bulunurlar.
• Başvuruda bulunanlar tarafından istisna kapsamında alınacak
makina ve teçhizat listesi elektronik ortamda sisteme girilir.
• İlgili vergi dairesi tarafından gerekli kontroller yapıldıktan
sonra şartları sağlayanlara elektronik olarak sisteme girilen
makina ve teçhizatla sınırlı olmak üzere istisna belgesi verilir.
50. İrfan VURAL - YMM
İstisnanın Uygulaması - 2
• Vergi dairesinden alınan istisna belgesinin alıcı tarafından onaylanmış bir
örneği alıcılar tarafından satıcılara verilir. Bu belge satıcılar tarafından 213
sayılı Kanunun muhafaza ve ibraz hükümlerine uygun olarak saklanır.
• Söz konusu istisna belgesi kapsamında makina ve teçhizat satan mükellef,
istisna belgesi ekinin ilgili bölümünü fatura tarihi, numarası, mal miktarı ve
tutarını belirtmek suretiyle onaylar ve bir örneğini alır. Teslim gerçekleştikçe
alıcı ve satıcı alım/satım bilgilerini elektronik ortamda sisteme girerler.
• İstisna kapsamındaki makine ve teçhizatın ithalat yoluyla temin edilmesi
halinde söz konusu belge, ilgili gümrük idaresine ibraz edilir. İstisna
belgesindeki istisna kapsamında ithal edilen makina ve teçhizata ilişkin bölüm
doldurulduktan sonra ilgili gümrük idaresi tarafından bu bölüm de onaylanır.
• Satıcı mükellefin iade talebi istisna belgesi ve elektronik sisteme yapılan alış
ve satış girişleri esas alınmak suretiyle, iade için gerekli diğer belgeler de
aranarak sonuçlandırılır.
51. İrfan VURAL - YMM
BÖLGEDE ÇALIŞAN AR-GE,
TASARIM VE DESTEK PERSONELİNE
ÖDENEN ÜCRETLERE YÖNELİK
VERGİ TEŞVİKLERİ
52. İrfan VURAL - YMM
BÖLGEDE ÇALIŞAN AR-GE, TASARIM VE
DESTEK PERSONELİNE ÖDENEN
ÜCRETLERE YÖNELİK VERGİ TEŞVİKLERİ
4691 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesine göre;
Bölgede çalışan; AR-GE, tasarım ve destek
personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri
31/12/2023 tarihine kadar her türlü vergiden
müstesnadır.
53. İrfan VURAL - YMM
STOPAJ İSTİSNASININ USUL VE
ESASLARI
• Gelir vergisi stopajı ve sigorta primi işveren hissesine ilişkin teşviklerden
yararlanacak olan destek personeli sayısı, AR-GE ve tasarım personeli
sayısının yüzde onunu aşamaz.
• Destek personeli sayısı hesabında küsuratlı sayılar bir üst tamsayıya iblağ
edilir.
• Destek personeli sayısının toplam Ar-Ge ve tasarım personeli sayısının
yüzde onunu aşması hâlinde, brüt ücreti en az olan destek personelinin
ücretinden başlamak üzere her türlü vergi istisnası uygulanır. Brüt
ücretlerin aynı olması hâlinde, ücretine her türlü vergi istisnası
uygulanacak destek personeli ise çalıştığı girişimci firma tarafından
belirlenir.
54. İrfan VURAL - YMM
STOPAJ İSTİSNASININ USUL VE ESASLARI (2)
• Hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri ile Ulusal Bayram ve
Genel Tatiller Hakkında Kanunda belirtilen tatil günlerine isabet eden
ücretler de bu istisna kapsamındadır. Hesaplamada küsuratlı sayılar bir
üst tamsayıya iblağ edilir.
• Haftalık kırk beş saatin üzerindeki ve ek çalışma sürelerine ilişkin ücretler
bu istisnadan faydalanamaz.
• Yönetici şirket, ücreti gelir vergisi istisnasından yararlanan kişilerin
Bölgede fiilen çalışıp çalışmadığını denetler.
• Bu istisnanın uygulanabilmesi için, ilgili girişimci, Bölgede çalışan ve bu
Yönetmeliğe göre tanımlanmış tüm Ar-Ge, tasarım ve destek personelini,
Ar-Ge ve tasarım projelerindeki görev tanımlarını, nitelik ve çalışma
sürelerini gösteren listeyi aylık olarak yönetici şirkete onaylatır, inceleme
ve denetimlerde ibraz edilmek üzere saklar
55. İrfan VURAL - YMM
STOPAJ İSTİSNASININ USUL VE ESASLARI (3)
• Bölgede çalışan personelin istisna kapsamı dışındaki net ücret
ödemelerinin brüte iblağ edilecek vergisinin hesaplanması,
bu hesaplama yapılırken Kanunla sağlanan vergi teşviklerinin
dikkate alınmaması gerekir.
• Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin bu Kanun kapsamında
elde ettiği ücret, prim, ikramiye ve benzeri ödemeler de
istisna kapsamına dâhildir. Bu bent kapsamındaki saat, oran,
süre, ücret gibi konular aylık ve 30 gün esasına göre
hesaplanır.
56. İrfan VURAL - YMM
Proje Kapsamındaki Faaliyetlerin Bir Kısmının
Bölge Dışında Yürütülmesinin Zorunlu Olduğu
Durumlarda İstisna Uygulaması :
• Bölgede yer alan işletmelerde çalışan Ar-Ge ve tasarım personelinin bu
Bölgelerde yürüttüğü projelerle doğrudan ilgili olmak şartıyla, proje
kapsamındaki faaliyetlerin bir kısmının Bölge dışında yürütülmesinin
zorunlu olduğu durumlarda Bölge dışındaki bu faaliyetlere ilişkin
ücretlerinin yüzde yüzünü aşmamak şartıyla Bakanlar Kurulunca ayrı ayrı
veya birlikte belirlenecek kısmı (%100) gelir vergisi stopajı teşviki
kapsamında değerlendirilir.
• Bu bent kapsamında teşvikten yararlanılması için Bölge yönetici şirketinin
onayının alınması ve Bakanlığın bilgilendirilmesi zorunludur.
• Yönetici şirketin onayı ile Bölge dışında geçirilen sürenin Bölgede yürütülen
görevle ilgili olmadığının tespit edilmesi halinde, ziyaa uğratılan vergi ve
buna ilişkin cezalardan ilgili işletme sorumludur.
57. İrfan VURAL - YMM
Bölge Dışında Olduğu Halde İstisna
Kapsamında Değerlendirilen Faaliyetler
(2016/9091 sayılı BKK)
Bölgede yürütülen projelerle doğrudan ilgili olmak şartıyla, aşağıda
belirtilen faaliyetlerin bölge dışında yürütülmesinin zorunlu olduğu
durumlarda, ilgili bölge yönetici şirketinin onayının alınması ve Bilim,
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının bilgilendirilmesi kaydıyla, bölge
dışındaki bu faaliyetlere ilişkin ücretlerin yüzde yüzü gelir vergisi
stopajı teşviki kapsamında değerlendirilir.
a) Laboratuvar, analiz, test ve deney çalışmaları.
b) Diğer Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde yapılan çalışmalar.
c) Saha araştırması.
ç) Prototip geliştirmeye yönelik faaliyetler.
d) Projelerde görev alan personel ile sınırlı olmak kaydıyla bilimsel
içerikteki etkinlikler.
58. İrfan VURAL - YMM
Bu bent kapsamındaki istisnanın
uygulanabilmesi için;
1) Girişimcinin yürüttüğü yazılım veya Ar-Ge veya tasarım projesinin bir kısmının
Bölge dışında yürütülmesinin zorunlu olduğu hallerde, girişimci şirket, yazılım
veya Ar-Ge veya tasarım projesinin Bölge dışında geçirilmesi gereken kısımlarına
ilişkin gerekçeli teklifi ile çalışanların projeler itibarıyla sayıları ve nitelikleri, bu
personelin projelerde görev aldığı süreler, ücretlerine ilişkin bilgiyi yönetici
şirkete sunar.
2) Girişimci tarafından sunulan gerekçeli teklif yönetici şirket tarafından incelenir ve
söz konusu yazılım veya Ar-Ge veya tasarım projesinin bir kısmının Bölge içinde
yürütülemeyeceğinin (Bölge dışında yapılmasının zorunlu olduğunun) tespit
edilmesi ile Bölge dışında yürütülen yazılım, tasarım veya Ar-Ge faaliyetlerinin
Bölgede yürütülen aynı yazılım veya Ar-Ge veya tasarım projesi kapsamında
olduğunun tespit edilmesi şartıyla, gerekçeli teklif yönetici şirket tarafından
onaylanır.
3) Bölgede çalışan Ar-Ge veya tasarım personelinin, yürüttüğü yazılım veya Ar-Ge
veya tasarım projesi ile ilgili Bölge dışında geçirdiği süreye ilişkin yazılım veya Ar-
Ge çalışması yapılan kurum veya kuruluştan aldığı belge yönetici şirkete
sunulur.
59. İrfan VURAL - YMM
Yüksek Lisans Veya Doktora Yapan Ar-Ge ve
Tasarım Personelinin Bölge Dışında Geçirdiği
Sürelere İlişkin Ücretlerde Stopaj İstisnası
• Bölgede yer alan işletmelerde en az bir yıl süreyle
çalışan Ar-Ge ve tasarım personelinin yüksek lisans
yapanlar için bir buçuk yılı, doktora yapanlar için iki yılı
geçmemek üzere Bölge dışında geçirdiği sürelere ilişkin
ücretlerin yüzde yüzünü aşmamak şartıyla Bakanlar
Kurulunca ayrı ayrı veya birlikte belirlenecek kısmı
(%100), gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında
değerlendirilir.
• Bu kapsamda teşvikten yararlanılması için Bölge
yönetici şirketinin onayının alınması ve Bakanlığın
bilgilendirilmesi zorunludur.
60. TEKNOKENT FİRMALARINDA ŞİRKET ORTAKLARI VE YÖNETİCİLERİN ÜCRETLERİ
Teknokentlerde kurulu şirketlerin üst düzey yöneticilerinin sıklıkla Ar-Ge ve yazılım bilgisine
sahip kişiler olmasından hareketle, TGB Yönetici Şirketine sunulan projelerde “proje
yöneticisi” ve “proje koordinatörü” gibi unvanlarla Ar-Ge ve yazılım projesinde görev aldığı
belirtilerek, ücretlerinin tamamının gelir vergisinden istisna edildiği örneklerle
karşılaşılmaktadır.
Söz konusu kişiler her ne kadar projenin gelişimi için çalışsalar dahi, asli görevleri şirketin
tüm yönleriyle idaresi olduğundan, TGB’de elde ettikleri ücretlerin tamamının gelir
vergisinden müstesna tutulmasının, Kanun hükmüne ve getiriliş amacına ters düşeceği
kanaatindeyiz.
Maliye Bakanlığı’nca verilen muktezalarda her ne kadar ‘‘AR-GE faaliyetlerine fiilen katılan
şirket ortağı veya yönetim kurulu üyelerine bu çalışmaları karşılığı ödenecek ücretler için
diğer şartları da taşıması kaydıyla anılan teşvik hükümlerinin uygulanması mümkün
bulunmaktadır’’ şeklinde görüş bildirilse de bu kişilerin yalnızca Ar-Ge ve yazılım
projelerinde fiilen harcadıkları Ar-Ge ve yazılım faaliyet sürelerine ilişkin ücretlerinin gelir
vergisi istisnasına tabi tutulması, şirket yönetimi ilgili çalışma süresine ilişkin ücretlerinin
ise istisna kapsamı dışında bırakılması gerekmektedir. (İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nca
verilen 03.11.2011 Tarih ve B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 10-1971 sayılı mukteza)
Son dönemde gerçekleştirilen incelemelerde, inceleme elemanlarınca söz konusu
uygulamanın detaylı incelendiği ve eleştiri konusu yapıldığı görülmektedir.
61. TEKNOKENTLERDE ELDE EDİLEN ÜCRETLERE TANINAN
VERGİSEL AVANTAJLAR İLE İLGİLİ MUKTEZA ÖZETLERİ
1- Teknokentte faaliyette bulunan Şirketlerde çalışan personele verilen ücretlerin, 31.12.2023
tarihine kadar gelir vergisinden istisna olması söz konusu personelin hizmet erbabı olarak
değerlendirilmesine engel teşkil etmeyeceğinden, anılan personelin muhtasar
beyannamenin aylık veya üçer aylık dönemler halinde verilmesi açısından 10 hizmet
erbabının hesabında dikkate alınması gerekmektedir. (Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı’nca verilen
04.04.2014 Tarih ve 38418978-120[98-13/4]-327 sayılı mukteza.)
2- Teknoloji Bölgesinde Ar-Ge faaliyetinde bulunan şubenizde istihdam edilen ve AR-GE
faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, laborant,
sekreter, işçi ve benzeri personel (insan kaynakları, muhasebe, finans departmanlarında yer
alan personel) destek personeli kapsamında değerlendirilecek olup söz konusu personelin
bu görevleri ile ilgili ücretlerinin diğer şartları da taşımaları kaydıyla 31/12/2023 tarihine
kadar gelir vergisinden istisna edilmesi mümkündür. Ancak ücretleri istisnadan yararlanacak
olan destek personeli sayısı, AR-GE personeli sayısının % 10'unu aşamayacaktır. (İstanbul
Vergi Dairesi Başkanlığı’nca verilen 16.02.2012 Tarih ve B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 5-572 sayılı mukteza)
3-Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi
mükelleflerinin mali müşavirlere ve avukatlara yapacakları serbest meslek ödemeleri
üzerinden; bu bölgelerde elde edilen kazançların dağıtımı halinde de dağıtılan kâr
paylarından genel hükümlere göre gelir vergisi kesintisi yapılacağı tabiidir. (Ankara Vergi
Dairesi Başkanlığı’nca verilen 30.09.2011 Tarih ve B.07.1.GİB.4.06.16.01-2011-KVK-5-1-802 sayılı mukteza)
62. 62
4- 4691 sayılı Kanun kapsamında Teknopark Bölgesinde bulunan işyerinde çalıştırılmaya
başlanan personelin, AR-GE ve destek personeli olması ve muafiyet kapsamında
değerlendirilen destek personelinin ise AR-GE personeli sayısının yüzde onunu aşmaması
şartıyla, bu personele yapılan ücret ödemesinin 31/12/2023 tarihine kadar her türlü vergiden
istisna olması nedeniyle tevkifat yapılmasına ve muhtasar beyanname verilmesine gerek
bulunmamaktadır. Ancak ücret ödemesi dışında kalan ve Gelir Vergisi Kanunu’nun 94 üncü
maddesinde belirtilen tevkifata tabi bir ödeme yapılması durumunda muhtasar beyanname
verileceği tabiidir.
Öte yandan, ilgili girişimci, Bölgede çalışan ve Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama
Yönetmeliğine göre, tanımlanmış tüm Ar-Ge ve destek personelini, Ar-Ge projelerindeki
görev tanımlarını, nitelik ve çalışma sürelerini gösteren listeyi aylık olarak yönetici şirkete
onaylatmak, inceleme ve denetimlerde ibraz edilmek üzere saklamak zorundadır. (Kayseri
Vergi Dairesi Başkanlığı’nca verilen 21.04.2014 Tarih ve 50426076-120[98-2013/20-535]-58 sayılı mukteza)
5- KOSGEB desteği ile bilgisayar yazılımları üreten işletmede çalışan AR-GE personeli ile
AR-GE personeli sayısının % 10 una kadar destek personelin, bu görevleri ile ilgili olarak
ödenen ücretlerinin ve bölgede yer alan girişimcilerin yürüttükleri AR-GE projesi
kapsamında çalışan AR-GE personelinin, bölgede yürüttüğü görevle ilgili olarak yönetici
şirketin onayı ile bölge dışında geçirmesi gereken süreye ait ücretlerinin 31.12.2023 tarihine
kadar gelir vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır. (İstanbul Vergi Dairesi
Başkanlığı’nca verilen 08.09.2011 Tarih ve B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 61-1527 sayılı mukteza.)
63. 63
6- Teknokentte bulunan Ar-Ge proje faaliyetleri kapsamında danışmanlık hizmeti alınacak
üniversitede görevli bulunan akademik personelin;
Şirkete tabi ve bağlı olarak çalışmaları halinde, bunlara yapılacak ödemelerin ücret olarak
kabul edilmesi ve bölge içerisinde çalışılan sürelere ait ücretlerin 4691 sayılı Kanunun
geçici 2 nci maddesi uyarınca gelir vergisinden istisna edilmesi gerekir.
Şirkete tabi ve bağlı olmaksızın kendi nam ve hesaplarına çalışmaları halinde ise bunlara
yapılacak ödemelerin serbest meslek ödemesi olarak kabul edilerek, Gelir Vergisi
Kanunu’nun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendine göre gelir vergisi
tevkifatı yapılması gerekmekte olup, ayrıca bu kapsamda verilen danışmanlık hizmeti,
serbest meslek faaliyeti çerçevesinde KDV'ye tabi bulunmaktadır.
Diğer taraftan, ücret olarak yapılan ödemelerin ücret bordrosu ile serbest meslek
ödemelerinin de şirketinize düzenlenecek serbest meslek makbuzu ile belgelendirileceği
tabiidir.
Ancak, akademik personele yapılan ödemenin, Gelir Vergisi Kanunu’nun 61 inci maddesi
uyarınca ücret olarak değerlendirilmesi halinde, ücret ödemeleri KDV'nin konusuna
girmediğinden akademik personele yapılan ücret niteliğindeki ödemeler üzerinden KDV
hesaplanmayacaktır. (Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’nca verilen 18.08.2011 Tarih ve
B.07.1.GİB.4.99. 16.02 -4691 /GEÇİCİ-2-90 sayılı mukteza)
64. 64
7- 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında iş akdinin feshi suretiyle
ödenen ihbar tazminatı, AR-GE faaliyetine ilişkin bir ücret ödemesi niteliğinde
olmadığından ve işte bir fiil çalışılan süreye bağlı olarak ödenmediğinden istisna
uygulanması mümkün bulunmamaktadır. (Kocaeli Vergi Dairesi Başkanlığı’nca verilen 01.08.2011
Tarih ve B.07.1.GİB.4.41.15.01-GVK-2010/17-90 sayılı mukteza)
8- Teknoloji Serbest Bölgesinde bulunan şirket çalışanlarının işten ayrılması nedeniyle
yapılacak olan kıdem tazminatı ödemesinin, bölgede çalışan AR-GE ve destek personelinin
münhasıran bu görevine istinaden yapılan ücret ödemesi olarak değerlendirilmesi mümkün
bulunmadığından, söz konusu tazminatın ödenmesine ilişkin olarak istisna uygulanması
mümkün bulunmamaktadır. (Kocaeli Vergi Dairesi Başkanlığı’nca verilen 25.07.2012 Tarih
B.07.1.GİB.4.41.15.01-155.01.05.02. [1/b-2012]-163 sayılı mukteza)
9- Teknoloji Geliştirme Bölgesinde çalışan AR-GE ve destek personelinin bölge içinde bu
görevleri ile ilgili ücretleri gelir vergisinden istisna olduğundan ve bu ücretler üzerinden
vergi hesaplanmayacağından, asgari geçim indiriminin de uygulanması mümkün değildir.
Ancak, istisna kapsamı dışında kalan ve gerçek usulde vergilendirilen ücretler için 265 Seri
Numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğinde açıklanan esaslar dahilinde asgari geçim
indiriminden faydalanılması mümkün bulunmaktadır. (Kayseri Vergi Dairesi Başkanlığı’nca verilen
13.07.2011 Tarih ve B.07.1.GİB.4.38.15.01-GV-20-486-64 sayılı mukteza.)
66. İrfan VURAL - YMM
Damga Vergisi ve Harç İstisnası
• Yönetici şirketler, 4691 sayılı Kanunun 8 inc, maddesine göre, Kanunun
uygulanması ile ilgili olarak düzenlenen kağıtlar yönünden damga vergisi
ve yapılan işlemler bakımından harçlardan muaftır.
• Yönetici şirket statüsünde bulunmayan, Bölgedeki diğer mükelleflerin
damga vergisi ve harç muafiyeti yoktur.
• Bölgede çalışan Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili
ücretleri 31.12.2023 tarihine kadar her türlü vergiden müstesna
olduğundan, bu personel ile ilgili ücret bordrolarına damga vergisi istisnası
uygulanacaktır.
• Bu Kanun kapsamında yürütülen yazılım, AR-GE, yenilik ve tasarım
projeleri ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere ithal edilen eşya,
gümrük vergisi ve her türlü fondan, bu kapsamda düzenlenen kâğıtlar ve
yapılan işlemler damga vergisi ve harçtan müstesnadır.
67. TEKNOKENTLERDE DAMGA VERGİSİ İSTİSNASI İLE İLGİLİ MUKTEZA ÖZETLERİ
1- Teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyette bulunan yönetici şirket haricindeki firmaların
damga vergisi muafiyeti bulunmadığından verecekleri vergi beyannamelerinin maktu damga
vergisine tabi tutulması gerekmektedir. (Eskişehir Vergi Dairesi Başkanlığı’nca verilen 18.03.2011
Tarih B.07.1.GİB.4.26.15.01-DMG-62-2-7-12 sayılı mukteza)
2- Teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyette bulunan ve yönetici şirket statüsünde
bulunmayan şirketlerin düzenlediği sigorta prim bildirgesi mahiyetindeki aylık prim ve
hizmet belgelerinin, bölgede çalışan araştırmacı, yazılımcı ve AR-GE personeline bu
görevleri ilgili olarak yapılan ücret ödemeleri nedeniyle düzenlenen kağıtlar kapsamında
bulunmaması nedeniyle maktu damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir. (Eskişehir Vergi
Dairesi Başkanlığı’nca verilen 18.03.2011 Tarih B.07.1.GİB.4.26.15.01-DMG-62-2-8-13 sayılı mukteza)
3- Teknoloji Serbest Bölgesinde bulunan şirket çalışanlarının işten ayrılması nedeniyle
yapılacak olan kıdem tazminatı ödemesinin, bölgede çalışan AR-GE ve destek personelinin
münhasıran bu görevine istinaden yapılan ücret ödemesi olarak değerlendirilmesi mümkün
bulunmadığından, söz konusu tazminatın ödenmesine ilişkin olarak düzenlenen kağıdın 488
sayılı Damga Vergisi Kanununun IV/1-b fıkrası uyarınca damga vergisine tabi tutulması
gerekmektedir. (Kocaeli Vergi Dairesi Başkanlığı’nca verilen 25.07.2012 Tarih B.07.1.GİB.4.41.15.01-
155.01.05.02. [1/b-2012]-163 sayılı mukteza)
68. 4- Yönetici Şirket bünyesinde bölge içinde veya dışında bulunan firmalara verilen
Ar-Ge teknik danışmanlık ve proje danışmanlığı hizmetleri faaliyetlerinde fiilen
görev alan yönetim kurulu ve danışma kurulu üyeleri ile genel müdür olarak
çalışan personele bu çalışmaları karşılığında ödenen ücretlerin gelir vergisi ve
damga vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmamaktadır. (İstanbul Vergi Dairesi
Başkanlığı’nca verilen 26.04.2012 Tarih ve B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 5-1470 sayılı mukteza )
5- Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine ilişkin Uygulama ve
Denetim Yönetmeliğinin 11 inci maddesinde, "Sigorta primi desteği uygulaması"
ile ilgili olarak yapılan açıklamalara göre, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri
Kanununun geçici 2 nci maddesi uyarınca ücreti gelir vergisinden istisna olan
personelin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden
hesaplanan ve Maliye Bakanlığı bütçesinden karşılanan sigorta primi işveren
hissesinin yarısının, gelir ve gider hesapları ile ilişkilendirilmeden takip edilmesi
gerekmektedir. (Kocaeli Vergi Dairesi Başkanlığı’nca verilen 26.08.2011 Tarih ve
B.07.1.GİB.4.41.15.01-KVK-2010/22-122 sayılı mukteza)
70. İrfan VURAL - YMM
GÜMRÜK VERGİSİ İSTİSNASI
4691 sayılı Kanunun Ek 2 nci maddesine göre;
Bu Kanun kapsamında yürütülen yazılım, AR-GE,
yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili araştırmalarda
kullanılmak üzere ithal edilen eşya, gümrük vergisi
ve her türlü fondan, bu kapsamda düzenlenen
kâğıtlar ve yapılan işlemler damga vergisi ve
harçtan müstesnadır.
71. İrfan VURAL - YMM
Gümrük Vergisi İstisnasının Usul ve
Esasları
• Bu istisna kapsamında ithal edilen eşya; Ar-Ge, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili
araştırmalarda kullanılmak üzere Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğünce
onaylanarak Tek Pencere Sistemi aracılığıyla Gümrük ve Ticaret Bakanlığına
gönderilecek izinde belirtilen eşyadan oluşur.
• Bu istisnadan yararlanacak işletmeler Genel Müdürlükçe belirlenen başvuru formu
ve eklerine göre taleplerini Bölge yönetici şirketine bildirir.
• Bölge yönetici şirketi Yönetmeliğin 14 üncü maddesi kapsamında projeye
uygunluğu açısından ithal eşya talebinin uygun olup olmadığını değerlendirir.
• Bölge yönetici şirketi bu kapsamda ithalini uygun gördüğü eşyaya ilişkin bilgileri de
içeren başvuruyu Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Tek Pencere Sistemi üzerinden Genel
Müdürlüğe iletir.
• Genel Müdürlük başvuruyu değerlendirir, uygun bulması halinde söz konusu
başvuruyu onaylayarak gümrük işlemlerinde kullanılmak üzere Tek Pencere Sistemi
üzerinden Gümrük ve Ticaret Bakanlığına bildirir.
72. İrfan VURAL - YMM
SINAİ MÜLKİYET HAKLARININ
İŞLETİLMESİ VE DEVRİNDEN ELDE
EDİLEN KAZANÇLARA YÖNELİK VERGİ
İSTİSNASI
73. İrfan VURAL - YMM
Sınai Mülkiyet Hakkı İstisnası
Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen 5/B maddesi hükmüne göre;
Türkiye’de gerçekleştirilen araştırma, geliştirme ve yenilik faaliyetleri ile
yazılım faaliyetleri neticesinde ortaya çıkan buluşların;
• Kiralanması, neticesinde elde edilen kazançların,
• Devri veya satışı, neticesinde elde edilen kazançların,
• Türkiye’de seri üretime tabi tutularak pazarlanmaları hâlinde elde edilen
kazançların,
• Türkiye'de gerçekleştirilen üretim sürecinde kullanılması sonucu üretilen
ürünlerin satışından elde edilen kazançların patentli veya faydalı model
belgeli buluşa atfedilen kısmının,
% 50’si kurumlar vergisinden müstesnadır.
74. İrfan VURAL - YMM
Sınai Mülkiyet Hakkı İstisnası (2)
• Söz konusu istisna, 5746 sayılı Ar-Ge
Kanunu uygulamasının tamamlayıcısı
niteliğindedir. 5746 sayılı Kanunda Ar-
Ge harcamaları desteklenirken; bu
istisna ile birlikte Ar-Ge sonucu oluşan
ürünün değerlendirilmesi aşaması da
desteklenmektedir.
• 4691 sayılı Teknokent kazanç istisnası
ile bu istisnasından birlikte
yararlanılamaz.
75. İrfan VURAL - YMM
BÖLGEDE FAALİYETTE BULUNANLARA
SERMAYE DESTEĞİ SAĞLAYAN DİĞER
VERGİ MÜKELLEFLERİNİN
YARARLANABİLECEKLERİ VERGİSEL
AVANTAJLAR
76. İrfan VURAL - YMM
BÖLGEDE FAALİYETTE BULUNANLARA SERMAYE
DESTEĞİ SAĞLAYAN DİĞER VERGİ MÜKELLEFLERİNİN
YARARLANACAKLARI VERGİ İNDİRİMİ
• 31/12/2023 tarihine kadar uygulanmak üzere, Bölgede faaliyette
bulunanlara Bakanlık tarafından uygun görülen alanlarda
gerçekleştirecekleri projelerinin finansmanında kullanılmak üzere gelir
ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından sağlanan sermaye
destekleri, beyan edilen gelirin veya kurum kazancının yüzde onunu
ve öz sermayenin yüzde yirmisini aşmamak üzere, gelir ve kurumlar
vergisi matrahının tespitinde tespitinde indirim konusu yapılır.
• İndirim konusu yapılacak tutar yıllık olarak 500.000 Türk Lirasını
aşamaz.
• Bu kapsamdaki projelerin finansmanında kullanılmak üzere gelir ve
kurumlar vergisi mükellefleri tarafından sağlanan sermaye
desteklerinin iki yıl içerisinde ilgili projenin finansmanında
kullanılmayan kısmı için indirim dolayısıyla zamanında tahakkuk
ettirilmemiş vergiler gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir.
• İndirim uygulamasından geçici vergi dönemleri itibarıyla da
yararlanılır.
77. İrfan VURAL - YMM
Sermaye desteği aşağıdaki şekillerde
verilebilir:
1) Gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri tarafından sağlanan sermaye
desteğinin, Bölgede faaliyette bulunan işletmelere, sermaye desteğini
sağlayan mükelleflerce, işletmenin kuruluşunda veya sonrasında ortak
olmak ve sermaye koymak suretiyle sağlanması zorunludur.
2) İndirim olarak dikkate alınabilecek tutar, gerçek kişiler açısından sermaye
desteğinin sağlandığı takvim yılında elde edilen beyana tabi kazanç ve
iratların toplam tutarından geçmiş yıl zararları ve tüm indirim ve istisnalar
düşüldükten sonra kalan tutarın yüzde onu ile sınırlıdır. Kurumlar vergisi
mükellefleri açısından ise sermaye desteğinin sağlandığı hesap dönemi
başındaki öz sermayenin yüzde yirmisini aşmamak koşuluyla kurum
kazancının en fazla yüzde onu ile sınırlı olup indirim tutarının tespitinde
kurum kazancı olarak ticari bilanço kârı veya zararına kanunen kabul
edilmeyen giderler eklenmek ve geçmiş yıl zararları ile varsa tüm indirim ve
istisnalar düşülmek suretiyle bulunan tutar [Ticari bilanço kârı (zararı) +
kanunen kabul edilmeyen giderler-geçmiş yıl zararları-tüm indirim ve
istisnalar] dikkate alınacaktır.
78. İrfan VURAL - YMM
SIKLIKLA KARŞILAŞILAN
UYGULAMA HATALARI VE DİKKAT
EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
79. İrfan VURAL - YMM
TGB Kazanç İstisnasının kurumlar vergisi
beyannamesinde Ar-Ge indirimi satırına
yazılması :
• TGB kazanç istisnasının kurumlar vergisi
beyannamesinin “Zarar Olsa Dahi İndirilecek
İstisna ve İndirimler” tablosunda yer alan
“Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Elde
Edilen Kazançlar” satırına yazılarak beyan
edilmesi gerekmektedir.
80. İrfan VURAL - YMM
TGB Kazanç İstisnası olarak kazanç yerine
farklı tutarların dikkate alınması :
• Teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyette
bulunan mükelleflerin, bu bölgelerdeki Ar-Ge
ve yazılım faaliyetlerinden elde etmiş oldukları
kazançları istisna olarak beyan etmeleri
gerekir.
81. İrfan VURAL - YMM
TGB’de Ar-Ge ve yazılım faaliyetlerinden doğan
zararların yanlış beyan edilmesi :
KVK’nın 5/3. maddesinde;
iştirak hissesi alımıyla ilgili finansman giderleri hariç olmak üzere, kurumların
kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarına ilişkin giderlerinin veya istisna
kapsamındaki faaliyetlerinden doğan zararlarının, istisna dışı kurum
kazancından indirilmesinin kabul edilmeyeceği hükmedilmiştir.
Bu nedenle, TGB’deki Ar-Ge ve yazılım faaliyetleri
sonucunda bir zarar doğmuş ise, bu zararın KKEG
olarak dikkate alınması gerekmektedir.
82. İrfan VURAL - YMM
TGB istisna kazanç tutarının yanlış
hesaplanması :
• Özellikle, TGB’de yapılan faaliyet yanısıra başka bir merkez
veya şube aracılığıyla TGB dışında yapılan faaliyet varsa, istisna
kazanç tutarının hesaplanması özellik göstermektedir.
TGB istisnası, bir kazanç istisnası olup istisna kapsamındaki
faaliyetlerden elde edilen hasılattan bu faaliyetler nedeniyle
yüklenilen gider ve maliyet unsurlarının düşülmesi sonucu
bulunacak kazancın tamamı kurumlar vergisinden istisna
olacaktır.
İstisna kazancın ve bu bağlamda kurumlar vergisi matrahının
tespiti açısından, Kanun uygulaması kapsamında bulunan ve
bulunmayan hasılat, maliyet ve gider unsurlarının ayrı ayrı
izlenmesi ve istisna kapsamında olan faaliyetlere ait hasılat,
maliyet ve gider unsurlarının, diğer faaliyetlerle
ilişkilendirilmemesi ve kayıtların da bu ayrımı sağlayacak
şekilde tutulması gerekmektedir.
83. İrfan VURAL - YMM
Müşterek genel giderler ve amortismanların dağıtıma tabi
tutulmaması :
• İstisna kapsamına giren faaliyetler ile bu
kapsama girmeyen işlerin birlikte yapılması
halinde müşterek genel giderlerin, bu
faaliyetler ile ilgili olarak cari yılda oluşan
maliyetlerin birbirine oranı esas alınarak
dağıtılması gerekmektedir.
84. İrfan VURAL - YMM
Kur farkı, mevduat faizi vb. gelirlerin istisna
kapsamında dikkate alınması :
• Bölgede faaliyet gösteren mükelleflerin, 4691 sayılı Kanun
kapsamı dışındaki ticari işlemlerinden elde edecekleri gelirleri
ile olağandışı gelirlerinin istisna kapsamında değerlendirilmesi
mümkün değildir.
Bu nedenle,
* nakitlerin değerlendirilmesi sonucu oluşan faiz, repo ve
benzeri gelirler ile
* istisna kapsamındaki faaliyetler dışında kalan
alacaklardan kaynaklanan kur farkları,
istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir.
85. İrfan VURAL - YMM
TEKNOKENT FİRMALARINDAN SATIN ALDIKLARI YAZILIMLARI REVİZE
EDEREK SATAN TEKNOKENT FİRMALARINDA MÜKERRER İSTİSNA
UYGULAMASI
Teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösteren gelir ve kurumlar
vergisi mükelleflerinin, aynı bölgedeki kurumlardan aldıkları yazılım
ve AR-GE ürünlerini bir takım ilaveler yaptıktan ya da revizyona tabi
tuttuktan sonra satışından doğan kazancın tamamının istisnadan
yararlanması mümkün olmayıp, kazancın daha önce teknokent
firmasından satın alınan yazılım ve AR-GE ürününe isabet eden kısmı
istisna dışı kalacaktır.
Aksi takdirde; bu kısım için zaten ilk yazılımı ya da AR-GE ürününü
geliştirerek satan teknokent firması istisnadan yararlandığından
ikinci satışta da istisnadan tekraren yararlanılması mükerrerliğe yol
açacaktır.
85
86. İrfan VURAL - YMM
86
TGB İSTİSNASI KAPSAMINDA KDV’DEN İSTİSNA EDİLEN TESLİM VE
HİZMETLERE İLİŞKİN OLARAK YÜKLENİLEN KDV’NİN “İNDİRİLECEK
KDV” OLARAK DİKKATE ALINMASI
KDV Kanunu’nun Geçici 20. maddede düzenlenen istisna kısmi istisna
niteliğindedir.
Buna göre, KDV Kanunun geçici 20/1'inci maddesi kapsamında yapılan teslim ve
hizmetler için yüklenilen katma değer vergisinin KDV Kanununun 30/a maddesi
gereğince indirim ve iadesi mümkün olmayıp söz konusu vergi gider veya maliyet
unsuru olarak dikkate alınabilecektir.
87. İrfan VURAL - YMM
Teknokent bünyesinde faaliyet gösteren şirketin 4691 sayılı Kanun
çerçevesinde yürütülen projesinin yanında başka bir proje için
5746 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanıp yararlanmayacağı. :
Ar-Ge Yönetmeliğinin "Ar-Ge ve Yenilik Projeleri" başlıklı 20 nci maddesinde; Teknoloji
Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında teknoloji geliştirme bölgeleri içerisinde
gerçekleştirilen Ar-Ge faaliyetlerine yönelik olarak kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla
kurulan vakıflar veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projeleri için
Kanunla sağlanılan destek ve teşviklerden bütün hâlinde yararlanılabileceği, bu durumda,
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre sağlanan destek ve teşviklerden ayrıca
yararlanılamayacağı belirtilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, ..................... Üniversitesi içerisinde kurulu Teknokent
bünyesinde faaliyet gösteren Şirketiniz tarafından Teknokent dışında ve ayrı bir bölgede
kurulacak Ar-Ge Merkezi bünyesinde yürüteceğiniz başka bir projeniz için 5746 sayılı
Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerinde yer alan destek ve teşviklerden yararlanmanız
mümkün bulunmaktadır. Ancak, 5746 sayılı Kanun kapsamında Ar-Ge Merkezinde
yürüteceğiniz projeye ilişkin Ar-Ge harcamalarının, Teknokent bünyesinde yürütülmekte olan
projeye ilişkin Ar-Ge harcamalarının hesabı ile ilişkilendirilmemesi gerekmektedir.
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının 19/03/2015 tarih ve 62030549-125[10-2013/426]-
493 sayılı özelgesi.