SlideShare a Scribd company logo
1 of 22
Download to read offline
CO_Q3_AP9_Module2
Araling Panlipunan
Ikatlong Markahan – Modyul 2
Pambansang Kita
Araling Panlipunan– Ikasiyam na Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikatlong Markahan – Modyul 2: Pambansang Kita
Unang Edisyon, 2020
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito
ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa
anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon
Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio
Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________
Department of Education – Region IX
Office Address: Regional Center, Balintawak, Pagadian City
E-mail Address: region9@deped.gov.ph
Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul
Manunulat: Jonathan C. Lumacang
Jasyl Jane S. Cadavedo
Editor: Monina R. Antiquina, Nelson S. Lasagas
Tagasuri: Monina R. Antiquina, Ramel P. Cael
Tagaguhit: Jeofil P. Julian
Tagalapat: Katherine Obrero Cordora
Tagapamahala: Dr. Isabelita M. Borres, CESO III
Eugenio B. Penales, Ed. D.
Sonia D. Gonzales
Virgilio P. Batan Jr., CESO VI
Amelinda D. Montero, DM
Ronillo S. Yarag, EdD
Edgardo S. Cabalida, EdD
9
Araling Panlipunan
Ikatlong Markahan – Modyul 2:
Pambansang Kita
Paunang Salita
Ang Self-Learning Module o SLM na ito ay maingat na
inihanda para sa ating mag-aaral sa kanilang pag-aaral sa
tahanan. Binubuo ito ng iba’t ibang bahagi na gagabay sa kanila
upang maunawaan ang bawat aralin at malinang ang mga
kasanayang itinakda ng kurikulum.
Ang modyul na ito ay may inilaang Gabay sa
Guro/Tagapagdaloy na naglalaman ng mga paalala, pantulong o
estratehiyang magagamit ng mga magulang o kung sinumang
gagabay at tutulong sa pag-aaral ng mga mag-aaral sa kani-
kanilang tahanan.
Ito ay may kalakip na paunang pagsusulit upang masukat
ang nalalaman ng mag-aaral na may kinalaman sa inihandang
aralin. Ito ang magsasabi kung kailangan niya ng ibayong tulong
mula sa tagapagdaloy o sa guro. Mayroon ding pagsusulit sa bawat
pagtatapos ng aralin upang masukat naman ang natutuhan. May
susi ng pagwawasto upang makita kung tama o mali ang mga
sagot sa bawat gawain at pagsusulit. Inaasahan namin na
magiging matapat ang bawat isa sa paggamit nito.
Pinapaalalahanan din ang mga mag-aaral na ingatan ang
SLM na ito upang magamit pa ng ibang mangangailangan. Huwag
susulatan o mamarkahan ang anumang bahagi ng modyul.
Gumamit lamang ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga
pagsasanay.
Hinihikayat ang mga mag-aaral na makipag-ugnayan agad
sa kanilang guro kung sila ay makararanas ng suliranin sa pag-
unawa sa mga aralin at paggamit ng SLM na ito.
Sa pamamagitan ng modyul na ito at sa tulong ng ating mga
tagapagdaloy, umaasa kami na matututo ang ating mag-aaral
kahit wala sila sa paaralan.
1
CO_Q3_AP 9_ Module 2
Alamin
Sa nakaraang aralin, tinalakay natin ang mga bahagi ng modelo ng paikot na
daloy ng ekonomiya. Ito ay ang Panlabas na Sektor, Simpleng Ekonomiya at Sistema
ng Pamilihan. Ipinaunawa sa atin na ang daloy ng ekonomiya ay mga mahalagang
sirkulasyon upang ang isang bansa ay magkaroon ng isang balanse at may
masistemang produksyon ng ekonomiya. Kaugnay nito, ating tutuklasin ang
pambansang kita at kung bakit mahalagang masukat ang economic performance ng
isang bansa. Alamin ang pinagmulan ng kita ng ating bansa tungo sa pagtatamo ng
kaunlaran. Sisimulan natin ang pagtalakay sa Pambansang Kita.
Pagkatapos ng modyul na ito, ikaw ay inaasahang:
Pamantayan ng Pagkatuto:
1. Nasusuri ang pamamaraan at kahalagahan ng pagsukat ng pambansang kita.
(AP9MKE-III-a)
Subukin
Piliin ang titik ng pinakawastong sagot. Isulat ang sagot sa sagutang papel.
1. Ito ay tumutukoy sa kabuuang pampamilihang halaga ng produkto at serbisyo
na nagawa ng mga mamamayan ng isang bansa sa isang takdang panahon.
A. Gross International Income
B. Gross National Income
C. Net Factor Income
D. Statistical Discrepancy
2. Alin sa mga sumusunod ang hindi ginagamit sa paraan sa pagsukat ng Gross
National Income (GNI)?
A. Expenditure Approach
B. Economic Freedom Approach
C. Industrial Origin Approach
D. Income Approach
2
CO_Q3_AP 9_ Module 2
3. Ito ay isa sa paraan ng pagsukat ng pambansang kita kung saan ito ay
nabibilang sa paraan ng paggastos (expenditure approach) na tumututukoy sa
mga gastusin ng mga mamamayan tulad ng pagkain, damit at serbisyo.
A. Gastusin ng pamahalaan
B. Gastusin ng mga namumuhunan
C. Gastusing personal
D. Gastusin ng panlabas na sector
4. Alin sa mga sumusunod ang nakakaapekto sa Gross Domestic Product ng
bansa?
A. Mataas na remittance ng mga Overseas Foreign Workers (OFW)
B. Masiglang pakikipagkalakalan ng Pilipinas sa ibang bahagi ng mundo
C. Maayos na pamumuno ng pamahalaan sa pamumuhunan
D. Wala sa mga nabanggit
5. Si Mrs. Park ay isang Koreana na nagtatrabaho sa Pilipinas. Saan dapat
isinasama ang kanyang kinikita kung siya ay nagtatrabaho dito sa Pilipinas
subalit siya ay isang Koreana?
A. Sa Gross Domestic Product ng Korea dahil mamamayan siya nito
B. Sa Gross National Income ng Pilipinas dahil nagmula ang kaniyang
kinikita
C. Sa Gross Domestic Product ng Pilipinas dahil dito nagmula ang
kaniyang kinikita
D. Sa Gross Domestic Product ng Korea at Pilipinas dahil dito `nagmula
ang kaniyang kinikita
6. Alin sa mga sumusunod ang paraan batay sa income approach na tumutukoy
sa pagbaba ng halaga ng yamang pisikal bunga ng pagkaluma at bunga rin ng
tuloy tuloy na pagamit paglipas ng panahon.
A. Sahod ng mga Manggagawa
B. Net Operating Surplus
C. Depresasyon
D. Di-tuwirang Buwis
7. Ang subsidiya ay:
A. Salaping binabalikat ng pamahaalan upang mapataas ang sahod ng
manggagawa
B. Salaping binabalikat at binabayaran ng pamahalaan nang hindi
tumatanggap ng kapalit na produkto o serbisyo.
C. Salaping binabalikat ng pamahaalan upang mabawasan ang gastusin
ng pamahalaan
D. Salaping binabalikat ng pamahaalan upang dumami ang proyekto ng
pamahalaan
3
CO_Q3_AP 9_ Module 2
8. Bakit mahalagang sukatin ang pambansang kita ng bawat bansa?
A. Upang magkaroon ng datos ukol dito
B. Upang malalaman kung may nagaganap na pag-unlad o pagbaba sa
kabuuang produksiyon ng bansa.
C. Upang makaiwas sa pagkalugi ang mga negosyante
D. Upang magsilbing basehan kung sino ang pinakamayaman na bansa
9. Piliin sa mga sumusunod na pahayag ang wasto.
A. Ang kita ng mga dayuhang namamasukan sa Pilipinas ay kabilang sa
Gross National Income (GNI) nito.
B. Ang gawaing nagmula sa impormal na sektor ay kabilang sa pagsukat
ng GNI
C. Ang mga produktong segunda mano ay kabilang sa pagsukat ng GNI
D. Ang halaga ng tapos na produkto at paglilingkod lamang ang isinasama
sa GNI
10. Ayon sa DTI, dumami ang mga nagtayo ng online business simula ng nagkaroon
ng pandemya. Ang kita ng mga online business ay kabilang sa pagsukat ng
pambansang kita sa paraan ng:
A. Expenditure Approach
B. Economic Freedom Approach
C. Industrial Origin Approach
D. Income Approach
11. Alin sa mga sumusunod ang tumutukoy sa anumang kakulangan o kalabisan
sa pagkwenta ng kabuuang kita ng bansa sa loob ng isang taon subalit may
hindi katiyakan kung saan maaring ibilang?
A. Net Factor income from abroad
B. Statistical Discrepancy
C. Gastusin ng panlabas na sektor
D. Gastusing Personal
12. Ito’y tumutukoy sa mga tinubo ng mga korporasyong pribado, o korporasyong
pinatatakbo ng pamahalaan o government-owned corporations and companies
(GOCC) at iba pang negosyo.
A. Sahod ng mga mangagawa
B. Di-tuwirang buwis
C. Depresasyon
D. Net Operating Surplus
13. Alin sa mga sumusunod ang HINDI kabilang sa income approach?
A. Net Factor Income from Abroad
B. Net Operating Surplus
C. Subsidiya
D. Depresasyon
4
CO_Q3_AP 9_ Module 2
14. Ito ay tumutukoy sa mga gastos ng mga bahay-kalakal tulad ng mga gamit sa
opisina at hilaw na materyales para sa produksiyon.
A. Gastusin ng Pamahalaan
B. Gastusing Personal
C. Gastusin ng mga Namumuhunan
D. Gastusin ng Panlabas na Sektor
15. Alin sa mga sumusunod ang HINDI kabilang sa expenditure approach?
A. Gastusing Personal
B. Statistical Discrepancy
C. Sahod ng mga Manggagawa
D. Net Factor Income from Abroad
Aralin
1 Pambansang Kita
Balikan
Gawain 1: ACT AND ROLE
Panuto: Ibigay ang bahaging ginagampanan ng “mga aktor” at “pamilihan” sa paikot
na daloy ng ekonomiya.
Mga Aktor sa Paikot na Daloy Bahaging ginagampanan ng Ekonomiya
Sambahayan
Bahay-kalakal
5
CO_Q3_AP 9_ Module 2
Tuklasin
Gawain B: Editorial Analysis
Panuto: Unawain ang editorial cartoon na inilalarawan. Sagutan sa sagutang papel
ang pamprosesong tanong.
Pamprosesong Tanong:
1. Ano ang ipinakikita sa larawan?
2. Mayroon bang mga simbolo na ginamit sa cartoon? Ano ang mga ito at ano ang
kanilang sinisimbolo??
3. Ano ang mahihinuha mo mula sa cartoon na ito?
Pamahalaan
Panlabas na Sektor
6
CO_Q3_AP 9_ Module 2
Suriin
ANG PAMBANSANG KITA
Ang sistema ng pagsukat sa pambansang kita ay nakapagbibigay ng ideya
tungkol sa antas ng produksiyon ng ekonomiya sa isang partikular na taon at
maipaliwanag kung bakit ganito kalaki o kababa ang produksiyon ng bansa. Sa
paghahambing ng pambansang kita sa loob ng ilang taon, masusubaybayan natin
ang direksiyon na tinatahak ng atng ekonomiya at malalaman kung may nagaganap
na pag-unlad o pagbaba sa kabuuang produksiyon ng bansa.
Gross National Income (GNI)
Ang Gross National Income (GNI) na dating tinatawag ding Gross National
Product (GDP) ay tumutukoy sa kabuuang pampamilihang halaga ng mga produkto
at serbisyo na nagawa ng mga mamamayan ng isang bansa sa isang takdang
panahon. Kalimitang sinusukat ang GNI sa bawat quarter o sa loob ng isang taon.
Gross Domestic Product (GDP)
Ang Gross Domestic Product (GDP) naman ay sumusukat sa kabuuang
pampamilihang halaga ng lahat ng tapos na produkto at serbisyo na ginawa sa loob
ng isang takdang panahon sa loob ng isang bansa. Ibig sabihin lahat ng salik ng
produksiyong ginamit upang mabuo ang produkto at serbisyo maging ito ay
pagmamay-ari ng mga dayuhan na matatagpuan sa loob ng bansa ay kasama dito.
Pagkakaiba ng GNI sa GDP
Sinusukat sa pamamagitan ng Gross National Income (GNI) ang kabuuang
pampamilihang halaga ng lahat ng nabuong produkto at serbisyo ng mga
mamamayan ng isang bansa sa itinakdang panahon. Anumang kabuuang halaga ng
produkto at serbisyo ng mga mamamayan ng isang bansa, halimbawa ang
mamamayang ito ay isang OFW sa Saudi Arabia ang kanyang kabuuang halaga at
serbisyo nabuo sa bansang iyon ay maibibilang sa GNI.
Habang ang Gross Domestic Product (GDP) ay ang kabuuang halaga ng
produkto at serbisyo na ginawa sa loob ng isang bansa sa isang takdang panahon.
Anumang serbisyo o produkto na ginawa sa loob ng isang bansa ay maibibilang dito.
Halimbawa na lang ang ginawang motorsiklo ng mga Hapon dito sa Pilipinas ay
maibibilang sa GDP. At upang malaman kung nagkaroon ng pagbabago sa GNI at
GDP sa bawat taon ginagamit ang pagsukat ng growth rate.
7
CO_Q3_AP 9_ Module 2
Mga Paraan ng Pagsukat sa Gross National Income (GNI) at Gross National
Product (GDP)
Ayon kay Villegas at Abola (1992), may tatlong paraan ng pagsukat sa Gross
National Income:
(1) pamamaraan batay sa gastos (expenditure approach),
(2) pamamaraan batay sa kita ng sangkap ng produksiyon (income approach)
(3) pamamaraan batay sa pinagmulang industriya (industrial origin approach)
1. Paraan batay sa paggasta (Expenditure Approach) - ang pambansang
ekonomiya ay binubuo ng apat na sektor: sambahayan, bahay-kalakal,
pamahalaan, at panlabas na sektor. Ang pinagkakagastusan ng bawat sektor ay
ang sumusunod:
a. Gastusing personal (C) – napapaloob dito ang mga gastos ng mga mamamayan
tulad ng pagkain, damit, paglilibang, serbisyo ng manggugupit ng buhok, at iba
pa. Lahat ng gastusin ng mga mamamayan ay kasama rito.
b. Gastusin ng mga namumuhunan (I) – kabilang ang mga gastos ng mga bahay-
kalakal tulad ng mga gamit sa opisina, hilaw na materyales para sa produksiyon,
sahod ng manggagawa at iba pa.
c. Gastusin ng pamahalaan (G) – kasama rito ang mga gastusin ng pamahalaan sa
pagsasagawa ng mga proyektong panlipunan at iba pang gastusin nito.
d. Gastusin ng panlabas na sektor (X – M) – makukuha ito kung ibabawas ang
iniluluwas o export sa inaangkat o import.
e. Statistical discrepancy (SD) – ang anumang kakulangan o kalabisan sa
pagkuwenta na hindi malaman kung saan ibibilang. Ito ay nagaganap sapagkat
may mga transaksiyong hindi sapat ang mapagkukunan ng datos o impormasyon.
f. Net Factor Income from Abroad (NFIFA) – tinatawag ding Net Primary Income.
Makukuha ito kapag ibinawas ang gastos ng mga mamamayang nasa ibang bansa
sa gastos ng mga dayuhang nasa loob ng bansa.
Ang formula sa pagkuwenta ng Gross National Income sa pamamaraan batay sa
paggasta o expenditure approach ay:
GNI = C + I + G + (X – M) + SD + NFIFA
8
CO_Q3_AP 9_ Module 2
GNI at GDP Batay sa Paggasta mula 2018 hanggang 2021
(At Current Prices)
2. Paraan Batay sa Kita ng mga Sangkap ng Produksiyon (Income Approach)
a. Sahod ng mga manggagawa – sahod na ibinabayad sa sambahayan mula sa
mga bahay – kalakal at pamahalaan.
b. Net Operating Surplus – tinubo ng mga korporasyong pribado at pag-aari at
pinapatakbo ng pampamahalaan at iba pang negosyo.
c. Depresasyon- pagbaba ng halaga ng yamang pisikal bunga ng pagkaluma at
bunga ng tuloy tuloy na paggamit sa paglipas ng panahon.
d. Di-tuwirang buwis at subsidiya
1. Di-tuwirang buwis- kabilang ditto ang sales tax, custom duties,
lisensiya at iba pang di-tuwirang buwis.
2. Subsidiya- salaping binabalikat at binabayaran ng pamahalaan
nang hindi tumatanggap ng kapalit na produkto o serbisyo. Isang halimbawa
nito ay ang pag-ako ng pamahalaan ng ilang bahagi ng bayarin ng mga
sumasakay sa Light Rail Transit.
3. Paraan Batay sa Pinagmulang Industriya (Industrial Origin)
Sa paraang batay sa pinagmulang industriya, masusukat ang Gross Domestic
ang mga produkto ng bansa kung pagsasamahin ang kabuuang halaga ng
produksiyon ng mga pangunahing industriya ng bansa. Kinapapalooban ito ng
sektor ng agrikultura, industriya, at serbisyo. Sa kabilang banda, kung isasama ang
Net Factor Income from Abroad o Net Primary Income sa kompyutasyon, masusukat
din nito ang Gross National Income (GNI) ng bansa.
Item 2018 2019 2020 2020
First
semester
2021
First
semester
I. Household Final Consumption
Expenditure
13,250,084 14,288,333 13,478,489 6,465,326 6,791,659
II. Government Final Consumption
Expenditure
2,199,637 2,433,439 2,740,783 1,358,689 1,445,181
III. Gross Capital Formation 4,959,105 5,153,069 3,118,277 1,480,347 1,935,805
IV. Exports 5,518,573 5,539,739 4,518,390 2,211,422 2,344,359
V. Less: Imports 13,250,084 14,288,333 13,478,489 2,911,473 6,791,659
VI. Statistical Discrepancy 0 0 0 -23,813 -10,467
Gross Domestic Product 18,265,190 19,517,863 17,938,582 8,580,497 9,114,041
Net Primary Income from the
Rest of the World
1,947,159 1,954,197 1,381,265 826,070 292,416
Gross National Income 20,212,349 21,472,060 19,319,848 9,406,567 9,406,458
Datos mula: www.bsp.gov.ph
9
CO_Q3_AP 9_ Module 2
GNI at GDP Batay sa Pinagmulang Industriya mula 2018 hanggang 2021
(At Current Prices)
Pagyamanin
Gawain C. Dugtungan Tayo!
Panuto: Dugtungan ang mga pangungusap upang makabuo ng isang
makabuluhang pahayag. Gawin ito sa iyong sagutang papel.
Isaisip
Gawain D: Concept Map
Item 2018 2019 2020 2020
First
semester
2021
First
semester
I. Agriculture, Forestry and Finishing 1,762,616 1,783,855 1,780,544 855,916 849,947
II. Industry Sector 5,582,525 5,887,869 5,112,155 2,517,802 2,704,447
III. Services Sector 10,920,048 11,711,027 10,634,575 5,195,972 5,331,404
Gross Domestic Product 18,265,190 19,517,863 17,938,582 8,580,497 9,114,041
Net Primary Income from the Rest
of the World
1,947,159 1,954,197 1,381,265 826,070 292,416
Gross National Income 20,212,349 21,472,060 19,319,848 9,406,567 9,406,458
Ang Gross National Income ay __________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Ang pambansang kita ay mahalagang pamamaraan sa pagsukat ng kalagayan ng ekonomiya
dahil__________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Datos mula: www.bsp.gov.ph
10
CO_Q3_AP 9_ Module 2
Panuto: Batay sa binasang aralin, punan ang kahon ng mga salita na may
kaugnayan sa paraan ng pagsukat sa Gross National Income(GNI) at Gross Domestic
Product(GDP). Gawin ito sa sagutang papel.
Isagawa
Gawain E: Suri-nawa
Panuto: Suriin at unawain ang talaan na naglalarawaan ng GDP ng ilang bansa sa
timog silangan Asya sa nakalipas na dalawang taon. Sagutan ang pamprosesong
tanong sa sagutang papel.
11
CO_Q3_AP 9_ Module 2
Gross domestic product (GDP) ng mga bansang Indonesia, Malaysia at
Pilipinas mula 2019 sa 2020 (in billion US dollars)
Gross domestic product (GDP) ng mga bansang ASEAN mula 2011 sa
2021
Bansa 2019 2020
Indonesia 1,120.609 1,059.64
Malaysia 364.68 338.28
Pilipinas 376.8 362.24
Data from: www.statista.com/statistics/796245/gdp-of-the-asean-countries/
Pamprosesong Tanong: Ang Pilipinas ang pangalawa sa pinakamataas na
populasyon sa rehiyon, sumunod sa Indonesia. May relasyon ba ang populasyon sa
paglago ng ekonomiya? Bakit o bakit hindi?
1. Ano ang GDP ng Pilipinas sa taong 2020? Bumaba o tumaas ba ito mula sa
nakaraang taon? Ano sa iyong tingin ang dahilan ng pagbabago?
2. Ano ang iyong kabuuan hinuha sa tsart tungkol sa ekonomiya ng mga bansa
sa Timog-silangang Asya? Magbigay ng paliwanag.
12
CO_Q3_AP 9_ Module 2
3. Mula sa iyong natutunan sa aralin, ano ang ilang mga posibleng pakinabang
ng paglago ng ekonomiya?
Tayahin
Panuto: Piliin ang titik ng pinakawastong sagot. Isulat ang sagot sa sagutang papel.
1. Si Mrs. Park ay isang Koreana na nagtatrabaho dito sa Pilipinas. Saan dapat
isinasama ang kanyang kinikita dito sa Pilipinas kahit na siya ay isang
Koreana?
A. Sa Gross Domestic Product ng Korea dahil mamamayan siya nito
B. Sa Gross National Income ng Pilipinas dahil nagmula ang kaniyang
kinikita
C. Sa Gross Domestic Product ng Pilipinas dahil dito nagmula ang
kaniyang kinikita
D. Sa Gross Domestic Product ng Korea at Pilipinas dahil nagmula ang
kaniyang kinikita
2. Alin sa mga sumusunod ang tumutukoy sa kabuuang pampamilihang halaga
ng mga produkto at serbisyo na nagawa ng mga mamamayan sa isang bansa?
A. Gross Domestic Product
B. Gross National Income
C. Expenditure Approach
D. Income Approach
3. Ayon kay Villegas at Abola (1992), mga Pilipinong Ekonomista, may tatlong
paraan sa pagsukat ng Gross National Income. Alin ang hindi kabilang?
A. Industrial Origin Approach
B. Expenditure Approach
C. Income Approach
D. Expenditure-Income Approach
4. Ayon sa DTI, dumami ang mga nagtayo ng online business simula ng nagkaroon
ng pandemya. Ang kita ng mga online business ay kabilang sa pagsukat ng
pambansang kita sa paraan ng:
A. Expenditure Approach
B. Economic Freedom Approach
C. Industrial Origin Approach
D. Income Approach
13
CO_Q3_AP 9_ Module 2
5. Piliin sa mga sumusunod na pahayag ang pinakawasto.
A. Ang kita ng mga dayuhang namamasukan sa Pilipinas ay kabilang sa
Gross National Income (GNI) nito.
B. Ang gawaing nagmula sa impormal na sektor ay kabilang sa pagsukat
ng GNI
C. Ang mga produktong segunda mano ay kabilang sa pagsukat ng GNI
D. Ang halaga ng tapos na produkto at paglilingkod lamang ang isinasama
sa GNI
6. Bakit mahalagang sukatin ang pambansang kita ng bawat bansa?
A. Upang magkaroon ng datos ukol dito
B. Upang malalaman kung may nagaganap na pag-unlad o pagbaba sa
kabuuang produksiyon ng bansa.
C. Upang makaiwas sa pagkalugi ang mga negosyante
D. Upang magsilbing basehan kung sino ang pinakamayaman na bansa
7. Alin sa mga sumusunod ang uri ng pagsukat ng GNI na tumutukoy sa pagbaba
ng halaga ng yamang pisikal bunga ng pagkaluma at bunga rin ng tuloy tuloy
na pagamit paglipas ng panahon.
A. Sahod ng mga Manggagawa
B. Net operating Surplus
C. Depresasyon
D. Di-tuwirang Buwis
8. Ang subsidiya ay:
A. Salaping binabalikat ng pamahaalan upang mapataas ang sahod ng
manggagawa
B. Salaping binabalikat at binabayaran ng pamahalaan nang hindi
tumatanggap ng kapalit na produkto o serbisyo.
C. Salaping binabalikat ng pamahaalan upang mabawasan ang gastusin
ng pamahalaan
D. Salaping binabalikat ng pamahaalan upang dumami ang proyekto ng
pamahalaan
9. Ito ay isa sa paraan ng pagsukat ng pambansang kita kung saan ito ay
nabibilang sa paraan ng paggastos (expenditure approach) na tumutukoy sa
mga gastusin ng mga mamamayan tulad ng pagkain, damit at serbisyo.
A. Gastusin ng pamahalaan
B. Gastusin ng mga namumuhunan
C. Gastusing personal
D. Gastusin ng panlabas na sector
10. Alin sa mga sumusunod ang may tuwirang epekto sa Gross Domestic Product
ng bansa?
A. Mataas na remittance ng mga Overseas Foreign Workers (OFW)
B. Masiglang pakikipagkalakalan ng Pilipinas sa ibang bahagi ng mundo
C. Maayos ng pamumuno ng pamahalaan sa pamumuhunan
D. Wala sa mga nabanggit
14
CO_Q3_AP 9_ Module 2
11. Alin sa mga sumusunod ang HINDI kabilang sa expenditure approach?
A. Gastusing Personal
B. Statistical Discrepancy
C. Sahod ng mga Manggagawa
D. Net Factor Income from Abroad
12. Ito ay tumutukoy sa mga gastos ng mga bahay-kalakal tulad ng mga gamit sa
opisina at hilaw na materyales para sa produksyon.
A. Gastusin ng Pamahalaan
B. Gastusing Personal
C. Gastusin ng mga Namumuhunan
D. Gastusin ng Panlabas na Sektor
13. Alin sa mga sumusunod ang HINDI kabilang sa income approach?
A. Net Factor Income from Abroad
B. Net Operating Surplus
C. Subsidiya
D. Depresasyon
14. Ito’y tumutukoy sa mga tinubo ng mga korporasyong pribado, o korporasyong
pag-aari at pinatatakbo ng pamahalaan o government-owned corporations and
companies (GOCC) at iba pang negosyo.
A. Sahod ng mga mangagawa
B. Di-tuwirang buwis
C. Depresasyon
D. Net Operating Surplus
15. Alin sa mga sumusunod ang tumutukoy sa anumang kakulangan o kalabisan
sa pagkwenta ng kabuuang kita ng bansa sa loob ng isang taon subalit may
hindi katiyakan kung saan maaaring ibilang?
A. Net Factor income from abroad
B. Statistical Discrepancy
C. Gastusin ng panlabas na sektor
D. Gastusing Personal
15
CO_Q3_AP 9_ Module 2
Karagdagang Gawain
Panuto: Pumili ng isa sa mga sumusunod na editorial cartoon na nagpapakita ng
kalagayan ng ating ekonomiya. Upang maipahayag ang kahalagahan sa pag-aaral sa
Pambansang Kita ng Pilipinas, pag-aralan mo ang napiling editoryal karton at ibigay
ang iyong interpretasyon, reaksyon at konklusyon sa napiling karikatura. Maaring
gamitin ang babasahin artikulo na nasa ibaba bilang gabay sa pag-unawa sa
mensahe ng larawan. Gawin ito sa sagutang papel.
Aquino on rise in joblessness: What went wrong?
Basahin: https://newsinfo.inquirer.net/577058/aquino-on-rise-in-joblessness-what-went-
wrong#ixzz77YiWwtKR
http://manaloaceron.blogspot.com/2017/03/pagsulong-at-pag-unlad-ng-bansa.html
https://tinyurl.com/5c3y2y69
Figure. EDITORIAL - High growth, low employment. January 2017
16
CO_Q3_AP 9_ Module 2
Susi sa Pagwawasto
SUBUKIN
1.
B
2.
B
3.
A
4.
B
5.
C
6.
C
7.
B
8.
B
9.
D
10.
C
11.
B
12.
D
13.
A
14.
C
15.
B
TAYAHIN
1.
C
2.
B
3.
D
4.
C
5.
D
6.
B
7.
C
8.
B
9.
A
10.B
11.
B
12.
C
13.
A
14.
D
15.
B
17
CO_Q3_AP 9_ Module 2
Sanggunian:
EKONOMIKS: Modyul para sa mga Mag-aaral sa Araling Panlipunan 9, pahina
243-253.
Villegas, B. M., & Abola, V. A. (1992). Economics: An introduction (4th ed.). Manila
:SinagTala Publishers.
URL:
www.psa.gov.ph
https://enpulbilisigma.wixsite.com/tocarteltlas/post/araling-panlipunan-grade-9-
module-ekonomiks
http://manaloaceron.blogspot.com/2017/03/pagsulong-at-pag-unlad-ng-bansa.html
https://tinyurl.com/5c3y2y69
https://www.philstar.com/opinion/2017/01/20/1663780/editorial-high-growth-low-employment
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
Department of Education - Bureau of Learning Resources (DepEd-BLR)
Ground Floor, Bonifacio Bldg., DepEd Complex
Meralco Avenue, Pasig City, Philippines 1600
Telefax: (632) 8634-1072; 8634-1054; 8631-4985
Email Address: blr.lrqad@deped.gov.ph * blr.lrpd@deped.gov.ph

More Related Content

What's hot

Pagkilala sa Gross National Product (GNP)
Pagkilala sa Gross National Product (GNP)Pagkilala sa Gross National Product (GNP)
Pagkilala sa Gross National Product (GNP)ohjonginxxi
 
Modyul 9 implasyon
Modyul 9   implasyonModyul 9   implasyon
Modyul 9 implasyondionesioable
 
Aralin 1 pagkompyut ng gnp
Aralin 1 pagkompyut ng gnpAralin 1 pagkompyut ng gnp
Aralin 1 pagkompyut ng gnpThelma Singson
 
DLP - Detailed Lesson Plan - Patakarang Piskal
DLP - Detailed Lesson Plan - Patakarang PiskalDLP - Detailed Lesson Plan - Patakarang Piskal
DLP - Detailed Lesson Plan - Patakarang PiskalGlenn Rivera
 
Ekonomiks una at ikalawang modelo sa paikot na daloy ng ekonomiya cot nov. 27...
Ekonomiks una at ikalawang modelo sa paikot na daloy ng ekonomiya cot nov. 27...Ekonomiks una at ikalawang modelo sa paikot na daloy ng ekonomiya cot nov. 27...
Ekonomiks una at ikalawang modelo sa paikot na daloy ng ekonomiya cot nov. 27...DinaAmai Sontousidad
 
Aralin 2 Pambansang Kita
Aralin 2 Pambansang KitaAralin 2 Pambansang Kita
Aralin 2 Pambansang Kitaedmond84
 
Ppt pambansang-kita new-version
Ppt pambansang-kita new-versionPpt pambansang-kita new-version
Ppt pambansang-kita new-versionShiella Cells
 
Kabuuang Pambansang Produkto (Gross National Product)
Kabuuang Pambansang Produkto (Gross National Product)Kabuuang Pambansang Produkto (Gross National Product)
Kabuuang Pambansang Produkto (Gross National Product)benchhood
 
Pambansang Kita: GDP at GNP
Pambansang Kita: GDP at GNPPambansang Kita: GDP at GNP
Pambansang Kita: GDP at GNPAntonio Delgado
 
EKONOMIKS 9 QUARTER 4 WEEK 3: SEKTOR NG AGRIKULTURA
EKONOMIKS 9 QUARTER 4 WEEK 3: SEKTOR NG AGRIKULTURAEKONOMIKS 9 QUARTER 4 WEEK 3: SEKTOR NG AGRIKULTURA
EKONOMIKS 9 QUARTER 4 WEEK 3: SEKTOR NG AGRIKULTURAPau Gacusan-Paler
 
Makroekonomiks at Ang Paikot na Daloy ng Ekonomiya
Makroekonomiks at Ang Paikot na Daloy ng EkonomiyaMakroekonomiks at Ang Paikot na Daloy ng Ekonomiya
Makroekonomiks at Ang Paikot na Daloy ng EkonomiyaAntonio Delgado
 
MELC_Aralin 14-Inflation
MELC_Aralin 14-InflationMELC_Aralin 14-Inflation
MELC_Aralin 14-InflationRivera Arnel
 
Aralin 18 patakarang piskal
Aralin 18 patakarang piskalAralin 18 patakarang piskal
Aralin 18 patakarang piskalRivera Arnel
 
Paikot na Daloy ng Pambansang Ekonomiya
Paikot na Daloy ng Pambansang EkonomiyaPaikot na Daloy ng Pambansang Ekonomiya
Paikot na Daloy ng Pambansang EkonomiyaRhine Ayson, LPT
 
MELC_Aralin 23-Kalakalang Panlabas
MELC_Aralin 23-Kalakalang PanlabasMELC_Aralin 23-Kalakalang Panlabas
MELC_Aralin 23-Kalakalang PanlabasRivera Arnel
 
Ikatlong Markahan – Modyul 3: Ugnayan ng Kita, Pagkonsumo at Impok
Ikatlong Markahan – Modyul 3: Ugnayan ng Kita, Pagkonsumo at ImpokIkatlong Markahan – Modyul 3: Ugnayan ng Kita, Pagkonsumo at Impok
Ikatlong Markahan – Modyul 3: Ugnayan ng Kita, Pagkonsumo at ImpokShiella Cells
 
MELC Aralin 16-Patakaran ng Pananalapi
MELC Aralin 16-Patakaran ng PananalapiMELC Aralin 16-Patakaran ng Pananalapi
MELC Aralin 16-Patakaran ng PananalapiRivera Arnel
 
pag-iimpok-at-pamumuhunan.pptx
pag-iimpok-at-pamumuhunan.pptxpag-iimpok-at-pamumuhunan.pptx
pag-iimpok-at-pamumuhunan.pptxRODELIZAFEDERICO1
 

What's hot (20)

Paikot na daloy ng ekonomiya
Paikot na daloy ng ekonomiyaPaikot na daloy ng ekonomiya
Paikot na daloy ng ekonomiya
 
Pagkilala sa Gross National Product (GNP)
Pagkilala sa Gross National Product (GNP)Pagkilala sa Gross National Product (GNP)
Pagkilala sa Gross National Product (GNP)
 
Modyul 9 implasyon
Modyul 9   implasyonModyul 9   implasyon
Modyul 9 implasyon
 
Aralin 1 pagkompyut ng gnp
Aralin 1 pagkompyut ng gnpAralin 1 pagkompyut ng gnp
Aralin 1 pagkompyut ng gnp
 
DLP - Detailed Lesson Plan - Patakarang Piskal
DLP - Detailed Lesson Plan - Patakarang PiskalDLP - Detailed Lesson Plan - Patakarang Piskal
DLP - Detailed Lesson Plan - Patakarang Piskal
 
PAIKOT NA DALOY
PAIKOT NA DALOYPAIKOT NA DALOY
PAIKOT NA DALOY
 
Ekonomiks una at ikalawang modelo sa paikot na daloy ng ekonomiya cot nov. 27...
Ekonomiks una at ikalawang modelo sa paikot na daloy ng ekonomiya cot nov. 27...Ekonomiks una at ikalawang modelo sa paikot na daloy ng ekonomiya cot nov. 27...
Ekonomiks una at ikalawang modelo sa paikot na daloy ng ekonomiya cot nov. 27...
 
Aralin 2 Pambansang Kita
Aralin 2 Pambansang KitaAralin 2 Pambansang Kita
Aralin 2 Pambansang Kita
 
Ppt pambansang-kita new-version
Ppt pambansang-kita new-versionPpt pambansang-kita new-version
Ppt pambansang-kita new-version
 
Kabuuang Pambansang Produkto (Gross National Product)
Kabuuang Pambansang Produkto (Gross National Product)Kabuuang Pambansang Produkto (Gross National Product)
Kabuuang Pambansang Produkto (Gross National Product)
 
Pambansang Kita: GDP at GNP
Pambansang Kita: GDP at GNPPambansang Kita: GDP at GNP
Pambansang Kita: GDP at GNP
 
EKONOMIKS 9 QUARTER 4 WEEK 3: SEKTOR NG AGRIKULTURA
EKONOMIKS 9 QUARTER 4 WEEK 3: SEKTOR NG AGRIKULTURAEKONOMIKS 9 QUARTER 4 WEEK 3: SEKTOR NG AGRIKULTURA
EKONOMIKS 9 QUARTER 4 WEEK 3: SEKTOR NG AGRIKULTURA
 
Makroekonomiks at Ang Paikot na Daloy ng Ekonomiya
Makroekonomiks at Ang Paikot na Daloy ng EkonomiyaMakroekonomiks at Ang Paikot na Daloy ng Ekonomiya
Makroekonomiks at Ang Paikot na Daloy ng Ekonomiya
 
MELC_Aralin 14-Inflation
MELC_Aralin 14-InflationMELC_Aralin 14-Inflation
MELC_Aralin 14-Inflation
 
Aralin 18 patakarang piskal
Aralin 18 patakarang piskalAralin 18 patakarang piskal
Aralin 18 patakarang piskal
 
Paikot na Daloy ng Pambansang Ekonomiya
Paikot na Daloy ng Pambansang EkonomiyaPaikot na Daloy ng Pambansang Ekonomiya
Paikot na Daloy ng Pambansang Ekonomiya
 
MELC_Aralin 23-Kalakalang Panlabas
MELC_Aralin 23-Kalakalang PanlabasMELC_Aralin 23-Kalakalang Panlabas
MELC_Aralin 23-Kalakalang Panlabas
 
Ikatlong Markahan – Modyul 3: Ugnayan ng Kita, Pagkonsumo at Impok
Ikatlong Markahan – Modyul 3: Ugnayan ng Kita, Pagkonsumo at ImpokIkatlong Markahan – Modyul 3: Ugnayan ng Kita, Pagkonsumo at Impok
Ikatlong Markahan – Modyul 3: Ugnayan ng Kita, Pagkonsumo at Impok
 
MELC Aralin 16-Patakaran ng Pananalapi
MELC Aralin 16-Patakaran ng PananalapiMELC Aralin 16-Patakaran ng Pananalapi
MELC Aralin 16-Patakaran ng Pananalapi
 
pag-iimpok-at-pamumuhunan.pptx
pag-iimpok-at-pamumuhunan.pptxpag-iimpok-at-pamumuhunan.pptx
pag-iimpok-at-pamumuhunan.pptx
 

Similar to AP9 Q3 MODYUL2.pdf

Ap9 q3 mod2_pamamaraanatkahaghanngpagsukatngpambansangkita
Ap9 q3 mod2_pamamaraanatkahaghanngpagsukatngpambansangkitaAp9 q3 mod2_pamamaraanatkahaghanngpagsukatngpambansangkita
Ap9 q3 mod2_pamamaraanatkahaghanngpagsukatngpambansangkitaMarianneHingpes
 
Ekonomiks Teaching Guide Part 5
Ekonomiks Teaching Guide Part 5Ekonomiks Teaching Guide Part 5
Ekonomiks Teaching Guide Part 5Byahero
 
AP 9: Kwarter 3_Modyul 1_Paikot na Daloy ng Ekonomiya.pptx
AP 9: Kwarter 3_Modyul 1_Paikot na Daloy ng Ekonomiya.pptxAP 9: Kwarter 3_Modyul 1_Paikot na Daloy ng Ekonomiya.pptx
AP 9: Kwarter 3_Modyul 1_Paikot na Daloy ng Ekonomiya.pptxBeverlene LastCordova
 
AralPan9_q4_mod19_GampaninNgMamamayangPilipinoSaPambansangKaunlaran_v5 (1) (1...
AralPan9_q4_mod19_GampaninNgMamamayangPilipinoSaPambansangKaunlaran_v5 (1) (1...AralPan9_q4_mod19_GampaninNgMamamayangPilipinoSaPambansangKaunlaran_v5 (1) (1...
AralPan9_q4_mod19_GampaninNgMamamayangPilipinoSaPambansangKaunlaran_v5 (1) (1...ChephiaBragat
 
Pambansang Kita
Pambansang Kita Pambansang Kita
Pambansang Kita KokoStevan
 
509106166-pagsusuri Pambansang-Kita.pptx
509106166-pagsusuri Pambansang-Kita.pptx509106166-pagsusuri Pambansang-Kita.pptx
509106166-pagsusuri Pambansang-Kita.pptxAkemiAkane
 
494838882-Ap9-q3-Module-4-Layunin-at-Pamamaraan-Ng-Patakarang-Piskal-Doc.pdf
494838882-Ap9-q3-Module-4-Layunin-at-Pamamaraan-Ng-Patakarang-Piskal-Doc.pdf494838882-Ap9-q3-Module-4-Layunin-at-Pamamaraan-Ng-Patakarang-Piskal-Doc.pdf
494838882-Ap9-q3-Module-4-Layunin-at-Pamamaraan-Ng-Patakarang-Piskal-Doc.pdfNelssenCarlMangandiB
 
KYLLATOPIC2.pptx
KYLLATOPIC2.pptxKYLLATOPIC2.pptx
KYLLATOPIC2.pptxAndreimklng
 
AP-10-Summative.docx
AP-10-Summative.docxAP-10-Summative.docx
AP-10-Summative.docxCRISTANALONZO
 
toto powerpoint.pptx
toto powerpoint.pptxtoto powerpoint.pptx
toto powerpoint.pptxWilDeLosReyes
 
ARALING-PANLIPUNAN-IX-QUARTER THREE.pptx
ARALING-PANLIPUNAN-IX-QUARTER THREE.pptxARALING-PANLIPUNAN-IX-QUARTER THREE.pptx
ARALING-PANLIPUNAN-IX-QUARTER THREE.pptxJulio961
 
PART 6 NAT.pptx ARALING PANLIPUNAN GRADE
PART 6 NAT.pptx ARALING PANLIPUNAN GRADEPART 6 NAT.pptx ARALING PANLIPUNAN GRADE
PART 6 NAT.pptx ARALING PANLIPUNAN GRADEKristineJoyPatricio1
 

Similar to AP9 Q3 MODYUL2.pdf (20)

Ap9 q3 mod2_pamamaraanatkahaghanngpagsukatngpambansangkita
Ap9 q3 mod2_pamamaraanatkahaghanngpagsukatngpambansangkitaAp9 q3 mod2_pamamaraanatkahaghanngpagsukatngpambansangkita
Ap9 q3 mod2_pamamaraanatkahaghanngpagsukatngpambansangkita
 
Ekonomiks Teaching Guide Part 5
Ekonomiks Teaching Guide Part 5Ekonomiks Teaching Guide Part 5
Ekonomiks Teaching Guide Part 5
 
Ekonomiks tg part 5 (2)
Ekonomiks tg part 5 (2)Ekonomiks tg part 5 (2)
Ekonomiks tg part 5 (2)
 
AP 9: Kwarter 3_Modyul 1_Paikot na Daloy ng Ekonomiya.pptx
AP 9: Kwarter 3_Modyul 1_Paikot na Daloy ng Ekonomiya.pptxAP 9: Kwarter 3_Modyul 1_Paikot na Daloy ng Ekonomiya.pptx
AP 9: Kwarter 3_Modyul 1_Paikot na Daloy ng Ekonomiya.pptx
 
SUMMATIVE G9 3RD.pptx
SUMMATIVE G9 3RD.pptxSUMMATIVE G9 3RD.pptx
SUMMATIVE G9 3RD.pptx
 
AralPan9_q4_mod19_GampaninNgMamamayangPilipinoSaPambansangKaunlaran_v5 (1) (1...
AralPan9_q4_mod19_GampaninNgMamamayangPilipinoSaPambansangKaunlaran_v5 (1) (1...AralPan9_q4_mod19_GampaninNgMamamayangPilipinoSaPambansangKaunlaran_v5 (1) (1...
AralPan9_q4_mod19_GampaninNgMamamayangPilipinoSaPambansangKaunlaran_v5 (1) (1...
 
Ppt pambansang-kita
Ppt pambansang-kitaPpt pambansang-kita
Ppt pambansang-kita
 
Ekonomiks lm yunit 3 (2)
Ekonomiks lm yunit 3 (2)Ekonomiks lm yunit 3 (2)
Ekonomiks lm yunit 3 (2)
 
Ekonomikslmyunit3
Ekonomikslmyunit3Ekonomikslmyunit3
Ekonomikslmyunit3
 
Pambansang Kita
Pambansang Kita Pambansang Kita
Pambansang Kita
 
509106166-pagsusuri Pambansang-Kita.pptx
509106166-pagsusuri Pambansang-Kita.pptx509106166-pagsusuri Pambansang-Kita.pptx
509106166-pagsusuri Pambansang-Kita.pptx
 
G9_3rdQ_Paksa2.pptx
G9_3rdQ_Paksa2.pptxG9_3rdQ_Paksa2.pptx
G9_3rdQ_Paksa2.pptx
 
494838882-Ap9-q3-Module-4-Layunin-at-Pamamaraan-Ng-Patakarang-Piskal-Doc.pdf
494838882-Ap9-q3-Module-4-Layunin-at-Pamamaraan-Ng-Patakarang-Piskal-Doc.pdf494838882-Ap9-q3-Module-4-Layunin-at-Pamamaraan-Ng-Patakarang-Piskal-Doc.pdf
494838882-Ap9-q3-Module-4-Layunin-at-Pamamaraan-Ng-Patakarang-Piskal-Doc.pdf
 
AP9-Q3LC2WK3-PPT-Copy.pptx
AP9-Q3LC2WK3-PPT-Copy.pptxAP9-Q3LC2WK3-PPT-Copy.pptx
AP9-Q3LC2WK3-PPT-Copy.pptx
 
KYLLATOPIC2.pptx
KYLLATOPIC2.pptxKYLLATOPIC2.pptx
KYLLATOPIC2.pptx
 
AP-10-Summative.docx
AP-10-Summative.docxAP-10-Summative.docx
AP-10-Summative.docx
 
toto powerpoint.pptx
toto powerpoint.pptxtoto powerpoint.pptx
toto powerpoint.pptx
 
ARALING-PANLIPUNAN-IX-QUARTER THREE.pptx
ARALING-PANLIPUNAN-IX-QUARTER THREE.pptxARALING-PANLIPUNAN-IX-QUARTER THREE.pptx
ARALING-PANLIPUNAN-IX-QUARTER THREE.pptx
 
PART 6 NAT.pptx ARALING PANLIPUNAN GRADE
PART 6 NAT.pptx ARALING PANLIPUNAN GRADEPART 6 NAT.pptx ARALING PANLIPUNAN GRADE
PART 6 NAT.pptx ARALING PANLIPUNAN GRADE
 
Untitled design.pptx
Untitled design.pptxUntitled design.pptx
Untitled design.pptx
 

Recently uploaded

Grade 8, Module 1 Quarter 4Unang Digmaang Pandaigdig sanhi, dahilan, at bunga...
Grade 8, Module 1 Quarter 4Unang Digmaang Pandaigdig sanhi, dahilan, at bunga...Grade 8, Module 1 Quarter 4Unang Digmaang Pandaigdig sanhi, dahilan, at bunga...
Grade 8, Module 1 Quarter 4Unang Digmaang Pandaigdig sanhi, dahilan, at bunga...mtmedel20in0037
 
Part 2 Pagkakakilalanlan ng Kulturang Asyano Batay sa Kontribusyon Nito.pptx
Part 2 Pagkakakilalanlan ng Kulturang Asyano Batay sa Kontribusyon Nito.pptxPart 2 Pagkakakilalanlan ng Kulturang Asyano Batay sa Kontribusyon Nito.pptx
Part 2 Pagkakakilalanlan ng Kulturang Asyano Batay sa Kontribusyon Nito.pptxEVELYNGRACETADEO1
 
ESP- PAMILYA SA ISANG MAPAYAPANG KOMUNIDAD.pptx
ESP- PAMILYA SA ISANG MAPAYAPANG KOMUNIDAD.pptxESP- PAMILYA SA ISANG MAPAYAPANG KOMUNIDAD.pptx
ESP- PAMILYA SA ISANG MAPAYAPANG KOMUNIDAD.pptxChristineJaneWaquizM
 
TODOS LOS SANTOS (Noli Me Tangere Kabanata 12).pptx
TODOS LOS SANTOS (Noli Me Tangere Kabanata 12).pptxTODOS LOS SANTOS (Noli Me Tangere Kabanata 12).pptx
TODOS LOS SANTOS (Noli Me Tangere Kabanata 12).pptxCarljeemilJomuad
 
Grade_7_-_Nasyonalismo_sa_Tsina .pptx
Grade_7_-_Nasyonalismo_sa_Tsina    .pptxGrade_7_-_Nasyonalismo_sa_Tsina    .pptx
Grade_7_-_Nasyonalismo_sa_Tsina .pptxmesibasan
 
Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...
Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...
Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...AnjillyAIbrahim
 
isyung-moral-tungkol-sa-seksuwalidad.pptx
isyung-moral-tungkol-sa-seksuwalidad.pptxisyung-moral-tungkol-sa-seksuwalidad.pptx
isyung-moral-tungkol-sa-seksuwalidad.pptxLornaBajarOliva
 
Modyul-14.MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA SEKSIWALIDAD
Modyul-14.MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA SEKSIWALIDADModyul-14.MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA SEKSIWALIDAD
Modyul-14.MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA SEKSIWALIDADlykamaevargas77
 
Presentation in science 3 (init at liwanag)
Presentation in science 3 (init at liwanag)Presentation in science 3 (init at liwanag)
Presentation in science 3 (init at liwanag)AngelicaSantiago45
 
Module 3 Grade 7 pagkalaya ng timog at silangang asya.pptx
Module 3 Grade 7 pagkalaya ng timog at silangang asya.pptxModule 3 Grade 7 pagkalaya ng timog at silangang asya.pptx
Module 3 Grade 7 pagkalaya ng timog at silangang asya.pptxsmileydainty
 
Grade 7 - KOLONIYALISMO AT IMPERYALISMO SA SILANGANG ASYA.pptx
Grade 7 - KOLONIYALISMO AT IMPERYALISMO SA SILANGANG ASYA.pptxGrade 7 - KOLONIYALISMO AT IMPERYALISMO SA SILANGANG ASYA.pptx
Grade 7 - KOLONIYALISMO AT IMPERYALISMO SA SILANGANG ASYA.pptxGeizukiTaro
 
AP 9 Ekonomiks Ikaapat na Markahan Modyul 5
AP 9 Ekonomiks Ikaapat na Markahan Modyul 5AP 9 Ekonomiks Ikaapat na Markahan Modyul 5
AP 9 Ekonomiks Ikaapat na Markahan Modyul 5TeacherTinCabanayan
 
Maagang Pagbubuntis -- Teenage Pregnancy
Maagang Pagbubuntis -- Teenage PregnancyMaagang Pagbubuntis -- Teenage Pregnancy
Maagang Pagbubuntis -- Teenage Pregnancykatpantan
 
TAYUTAY-TARPAPEL-PINAL-NA-PAKITANGTURO-pptx
TAYUTAY-TARPAPEL-PINAL-NA-PAKITANGTURO-pptxTAYUTAY-TARPAPEL-PINAL-NA-PAKITANGTURO-pptx
TAYUTAY-TARPAPEL-PINAL-NA-PAKITANGTURO-pptxrodriguezjoelina25
 
AP 6 PPT Q4 W6 Day 4 - Mga Isyung Pangkapaligiran (Climate Change, Atbp).pptx
AP 6 PPT Q4 W6 Day 4 - Mga Isyung Pangkapaligiran (Climate Change, Atbp).pptxAP 6 PPT Q4 W6 Day 4 - Mga Isyung Pangkapaligiran (Climate Change, Atbp).pptx
AP 6 PPT Q4 W6 Day 4 - Mga Isyung Pangkapaligiran (Climate Change, Atbp).pptxRanjellAllainBayonaT
 
Grade 7 - Kalagayan Timog Asya sa Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
Grade 7 - Kalagayan Timog Asya sa Unang Digmaang Pandaigdig.pptxGrade 7 - Kalagayan Timog Asya sa Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
Grade 7 - Kalagayan Timog Asya sa Unang Digmaang Pandaigdig.pptxGeizukiTaro
 
MGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
MGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYAMGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
MGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYARonalynGatelaCajudo
 
Layunin sa pagsulat ng mga awit .pdf
Layunin sa pagsulat ng mga awit     .pdfLayunin sa pagsulat ng mga awit     .pdf
Layunin sa pagsulat ng mga awit .pdfreboy_arroyo
 
FILILIPINO-PPT PAGPAPANTIG NG MAHAHABANG SALITADAY1.pptx
FILILIPINO-PPT PAGPAPANTIG NG MAHAHABANG SALITADAY1.pptxFILILIPINO-PPT PAGPAPANTIG NG MAHAHABANG SALITADAY1.pptx
FILILIPINO-PPT PAGPAPANTIG NG MAHAHABANG SALITADAY1.pptxellamaycatipun17
 
GAWAING METAL (kasaysayan,kasanayan, materyales, kasangkapan .pptx
GAWAING METAL (kasaysayan,kasanayan, materyales, kasangkapan .pptxGAWAING METAL (kasaysayan,kasanayan, materyales, kasangkapan .pptx
GAWAING METAL (kasaysayan,kasanayan, materyales, kasangkapan .pptxRobinsonBaclaan
 

Recently uploaded (20)

Grade 8, Module 1 Quarter 4Unang Digmaang Pandaigdig sanhi, dahilan, at bunga...
Grade 8, Module 1 Quarter 4Unang Digmaang Pandaigdig sanhi, dahilan, at bunga...Grade 8, Module 1 Quarter 4Unang Digmaang Pandaigdig sanhi, dahilan, at bunga...
Grade 8, Module 1 Quarter 4Unang Digmaang Pandaigdig sanhi, dahilan, at bunga...
 
Part 2 Pagkakakilalanlan ng Kulturang Asyano Batay sa Kontribusyon Nito.pptx
Part 2 Pagkakakilalanlan ng Kulturang Asyano Batay sa Kontribusyon Nito.pptxPart 2 Pagkakakilalanlan ng Kulturang Asyano Batay sa Kontribusyon Nito.pptx
Part 2 Pagkakakilalanlan ng Kulturang Asyano Batay sa Kontribusyon Nito.pptx
 
ESP- PAMILYA SA ISANG MAPAYAPANG KOMUNIDAD.pptx
ESP- PAMILYA SA ISANG MAPAYAPANG KOMUNIDAD.pptxESP- PAMILYA SA ISANG MAPAYAPANG KOMUNIDAD.pptx
ESP- PAMILYA SA ISANG MAPAYAPANG KOMUNIDAD.pptx
 
TODOS LOS SANTOS (Noli Me Tangere Kabanata 12).pptx
TODOS LOS SANTOS (Noli Me Tangere Kabanata 12).pptxTODOS LOS SANTOS (Noli Me Tangere Kabanata 12).pptx
TODOS LOS SANTOS (Noli Me Tangere Kabanata 12).pptx
 
Grade_7_-_Nasyonalismo_sa_Tsina .pptx
Grade_7_-_Nasyonalismo_sa_Tsina    .pptxGrade_7_-_Nasyonalismo_sa_Tsina    .pptx
Grade_7_-_Nasyonalismo_sa_Tsina .pptx
 
Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...
Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...
Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...
 
isyung-moral-tungkol-sa-seksuwalidad.pptx
isyung-moral-tungkol-sa-seksuwalidad.pptxisyung-moral-tungkol-sa-seksuwalidad.pptx
isyung-moral-tungkol-sa-seksuwalidad.pptx
 
Modyul-14.MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA SEKSIWALIDAD
Modyul-14.MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA SEKSIWALIDADModyul-14.MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA SEKSIWALIDAD
Modyul-14.MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA SEKSIWALIDAD
 
Presentation in science 3 (init at liwanag)
Presentation in science 3 (init at liwanag)Presentation in science 3 (init at liwanag)
Presentation in science 3 (init at liwanag)
 
Module 3 Grade 7 pagkalaya ng timog at silangang asya.pptx
Module 3 Grade 7 pagkalaya ng timog at silangang asya.pptxModule 3 Grade 7 pagkalaya ng timog at silangang asya.pptx
Module 3 Grade 7 pagkalaya ng timog at silangang asya.pptx
 
Grade 7 - KOLONIYALISMO AT IMPERYALISMO SA SILANGANG ASYA.pptx
Grade 7 - KOLONIYALISMO AT IMPERYALISMO SA SILANGANG ASYA.pptxGrade 7 - KOLONIYALISMO AT IMPERYALISMO SA SILANGANG ASYA.pptx
Grade 7 - KOLONIYALISMO AT IMPERYALISMO SA SILANGANG ASYA.pptx
 
AP 9 Ekonomiks Ikaapat na Markahan Modyul 5
AP 9 Ekonomiks Ikaapat na Markahan Modyul 5AP 9 Ekonomiks Ikaapat na Markahan Modyul 5
AP 9 Ekonomiks Ikaapat na Markahan Modyul 5
 
Maagang Pagbubuntis -- Teenage Pregnancy
Maagang Pagbubuntis -- Teenage PregnancyMaagang Pagbubuntis -- Teenage Pregnancy
Maagang Pagbubuntis -- Teenage Pregnancy
 
TAYUTAY-TARPAPEL-PINAL-NA-PAKITANGTURO-pptx
TAYUTAY-TARPAPEL-PINAL-NA-PAKITANGTURO-pptxTAYUTAY-TARPAPEL-PINAL-NA-PAKITANGTURO-pptx
TAYUTAY-TARPAPEL-PINAL-NA-PAKITANGTURO-pptx
 
AP 6 PPT Q4 W6 Day 4 - Mga Isyung Pangkapaligiran (Climate Change, Atbp).pptx
AP 6 PPT Q4 W6 Day 4 - Mga Isyung Pangkapaligiran (Climate Change, Atbp).pptxAP 6 PPT Q4 W6 Day 4 - Mga Isyung Pangkapaligiran (Climate Change, Atbp).pptx
AP 6 PPT Q4 W6 Day 4 - Mga Isyung Pangkapaligiran (Climate Change, Atbp).pptx
 
Grade 7 - Kalagayan Timog Asya sa Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
Grade 7 - Kalagayan Timog Asya sa Unang Digmaang Pandaigdig.pptxGrade 7 - Kalagayan Timog Asya sa Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
Grade 7 - Kalagayan Timog Asya sa Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
 
MGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
MGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYAMGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
MGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
 
Layunin sa pagsulat ng mga awit .pdf
Layunin sa pagsulat ng mga awit     .pdfLayunin sa pagsulat ng mga awit     .pdf
Layunin sa pagsulat ng mga awit .pdf
 
FILILIPINO-PPT PAGPAPANTIG NG MAHAHABANG SALITADAY1.pptx
FILILIPINO-PPT PAGPAPANTIG NG MAHAHABANG SALITADAY1.pptxFILILIPINO-PPT PAGPAPANTIG NG MAHAHABANG SALITADAY1.pptx
FILILIPINO-PPT PAGPAPANTIG NG MAHAHABANG SALITADAY1.pptx
 
GAWAING METAL (kasaysayan,kasanayan, materyales, kasangkapan .pptx
GAWAING METAL (kasaysayan,kasanayan, materyales, kasangkapan .pptxGAWAING METAL (kasaysayan,kasanayan, materyales, kasangkapan .pptx
GAWAING METAL (kasaysayan,kasanayan, materyales, kasangkapan .pptx
 

AP9 Q3 MODYUL2.pdf

  • 2. Araling Panlipunan– Ikasiyam na Baitang Alternative Delivery Mode Ikatlong Markahan – Modyul 2: Pambansang Kita Unang Edisyon, 2020 Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad. Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito. Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran. Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon Kalihim: Leonor Magtolis Briones Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________ Department of Education – Region IX Office Address: Regional Center, Balintawak, Pagadian City E-mail Address: region9@deped.gov.ph Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul Manunulat: Jonathan C. Lumacang Jasyl Jane S. Cadavedo Editor: Monina R. Antiquina, Nelson S. Lasagas Tagasuri: Monina R. Antiquina, Ramel P. Cael Tagaguhit: Jeofil P. Julian Tagalapat: Katherine Obrero Cordora Tagapamahala: Dr. Isabelita M. Borres, CESO III Eugenio B. Penales, Ed. D. Sonia D. Gonzales Virgilio P. Batan Jr., CESO VI Amelinda D. Montero, DM Ronillo S. Yarag, EdD Edgardo S. Cabalida, EdD
  • 3. 9 Araling Panlipunan Ikatlong Markahan – Modyul 2: Pambansang Kita
  • 4. Paunang Salita Ang Self-Learning Module o SLM na ito ay maingat na inihanda para sa ating mag-aaral sa kanilang pag-aaral sa tahanan. Binubuo ito ng iba’t ibang bahagi na gagabay sa kanila upang maunawaan ang bawat aralin at malinang ang mga kasanayang itinakda ng kurikulum. Ang modyul na ito ay may inilaang Gabay sa Guro/Tagapagdaloy na naglalaman ng mga paalala, pantulong o estratehiyang magagamit ng mga magulang o kung sinumang gagabay at tutulong sa pag-aaral ng mga mag-aaral sa kani- kanilang tahanan. Ito ay may kalakip na paunang pagsusulit upang masukat ang nalalaman ng mag-aaral na may kinalaman sa inihandang aralin. Ito ang magsasabi kung kailangan niya ng ibayong tulong mula sa tagapagdaloy o sa guro. Mayroon ding pagsusulit sa bawat pagtatapos ng aralin upang masukat naman ang natutuhan. May susi ng pagwawasto upang makita kung tama o mali ang mga sagot sa bawat gawain at pagsusulit. Inaasahan namin na magiging matapat ang bawat isa sa paggamit nito. Pinapaalalahanan din ang mga mag-aaral na ingatan ang SLM na ito upang magamit pa ng ibang mangangailangan. Huwag susulatan o mamarkahan ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit lamang ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga pagsasanay. Hinihikayat ang mga mag-aaral na makipag-ugnayan agad sa kanilang guro kung sila ay makararanas ng suliranin sa pag- unawa sa mga aralin at paggamit ng SLM na ito. Sa pamamagitan ng modyul na ito at sa tulong ng ating mga tagapagdaloy, umaasa kami na matututo ang ating mag-aaral kahit wala sila sa paaralan.
  • 5. 1 CO_Q3_AP 9_ Module 2 Alamin Sa nakaraang aralin, tinalakay natin ang mga bahagi ng modelo ng paikot na daloy ng ekonomiya. Ito ay ang Panlabas na Sektor, Simpleng Ekonomiya at Sistema ng Pamilihan. Ipinaunawa sa atin na ang daloy ng ekonomiya ay mga mahalagang sirkulasyon upang ang isang bansa ay magkaroon ng isang balanse at may masistemang produksyon ng ekonomiya. Kaugnay nito, ating tutuklasin ang pambansang kita at kung bakit mahalagang masukat ang economic performance ng isang bansa. Alamin ang pinagmulan ng kita ng ating bansa tungo sa pagtatamo ng kaunlaran. Sisimulan natin ang pagtalakay sa Pambansang Kita. Pagkatapos ng modyul na ito, ikaw ay inaasahang: Pamantayan ng Pagkatuto: 1. Nasusuri ang pamamaraan at kahalagahan ng pagsukat ng pambansang kita. (AP9MKE-III-a) Subukin Piliin ang titik ng pinakawastong sagot. Isulat ang sagot sa sagutang papel. 1. Ito ay tumutukoy sa kabuuang pampamilihang halaga ng produkto at serbisyo na nagawa ng mga mamamayan ng isang bansa sa isang takdang panahon. A. Gross International Income B. Gross National Income C. Net Factor Income D. Statistical Discrepancy 2. Alin sa mga sumusunod ang hindi ginagamit sa paraan sa pagsukat ng Gross National Income (GNI)? A. Expenditure Approach B. Economic Freedom Approach C. Industrial Origin Approach D. Income Approach
  • 6. 2 CO_Q3_AP 9_ Module 2 3. Ito ay isa sa paraan ng pagsukat ng pambansang kita kung saan ito ay nabibilang sa paraan ng paggastos (expenditure approach) na tumututukoy sa mga gastusin ng mga mamamayan tulad ng pagkain, damit at serbisyo. A. Gastusin ng pamahalaan B. Gastusin ng mga namumuhunan C. Gastusing personal D. Gastusin ng panlabas na sector 4. Alin sa mga sumusunod ang nakakaapekto sa Gross Domestic Product ng bansa? A. Mataas na remittance ng mga Overseas Foreign Workers (OFW) B. Masiglang pakikipagkalakalan ng Pilipinas sa ibang bahagi ng mundo C. Maayos na pamumuno ng pamahalaan sa pamumuhunan D. Wala sa mga nabanggit 5. Si Mrs. Park ay isang Koreana na nagtatrabaho sa Pilipinas. Saan dapat isinasama ang kanyang kinikita kung siya ay nagtatrabaho dito sa Pilipinas subalit siya ay isang Koreana? A. Sa Gross Domestic Product ng Korea dahil mamamayan siya nito B. Sa Gross National Income ng Pilipinas dahil nagmula ang kaniyang kinikita C. Sa Gross Domestic Product ng Pilipinas dahil dito nagmula ang kaniyang kinikita D. Sa Gross Domestic Product ng Korea at Pilipinas dahil dito `nagmula ang kaniyang kinikita 6. Alin sa mga sumusunod ang paraan batay sa income approach na tumutukoy sa pagbaba ng halaga ng yamang pisikal bunga ng pagkaluma at bunga rin ng tuloy tuloy na pagamit paglipas ng panahon. A. Sahod ng mga Manggagawa B. Net Operating Surplus C. Depresasyon D. Di-tuwirang Buwis 7. Ang subsidiya ay: A. Salaping binabalikat ng pamahaalan upang mapataas ang sahod ng manggagawa B. Salaping binabalikat at binabayaran ng pamahalaan nang hindi tumatanggap ng kapalit na produkto o serbisyo. C. Salaping binabalikat ng pamahaalan upang mabawasan ang gastusin ng pamahalaan D. Salaping binabalikat ng pamahaalan upang dumami ang proyekto ng pamahalaan
  • 7. 3 CO_Q3_AP 9_ Module 2 8. Bakit mahalagang sukatin ang pambansang kita ng bawat bansa? A. Upang magkaroon ng datos ukol dito B. Upang malalaman kung may nagaganap na pag-unlad o pagbaba sa kabuuang produksiyon ng bansa. C. Upang makaiwas sa pagkalugi ang mga negosyante D. Upang magsilbing basehan kung sino ang pinakamayaman na bansa 9. Piliin sa mga sumusunod na pahayag ang wasto. A. Ang kita ng mga dayuhang namamasukan sa Pilipinas ay kabilang sa Gross National Income (GNI) nito. B. Ang gawaing nagmula sa impormal na sektor ay kabilang sa pagsukat ng GNI C. Ang mga produktong segunda mano ay kabilang sa pagsukat ng GNI D. Ang halaga ng tapos na produkto at paglilingkod lamang ang isinasama sa GNI 10. Ayon sa DTI, dumami ang mga nagtayo ng online business simula ng nagkaroon ng pandemya. Ang kita ng mga online business ay kabilang sa pagsukat ng pambansang kita sa paraan ng: A. Expenditure Approach B. Economic Freedom Approach C. Industrial Origin Approach D. Income Approach 11. Alin sa mga sumusunod ang tumutukoy sa anumang kakulangan o kalabisan sa pagkwenta ng kabuuang kita ng bansa sa loob ng isang taon subalit may hindi katiyakan kung saan maaring ibilang? A. Net Factor income from abroad B. Statistical Discrepancy C. Gastusin ng panlabas na sektor D. Gastusing Personal 12. Ito’y tumutukoy sa mga tinubo ng mga korporasyong pribado, o korporasyong pinatatakbo ng pamahalaan o government-owned corporations and companies (GOCC) at iba pang negosyo. A. Sahod ng mga mangagawa B. Di-tuwirang buwis C. Depresasyon D. Net Operating Surplus 13. Alin sa mga sumusunod ang HINDI kabilang sa income approach? A. Net Factor Income from Abroad B. Net Operating Surplus C. Subsidiya D. Depresasyon
  • 8. 4 CO_Q3_AP 9_ Module 2 14. Ito ay tumutukoy sa mga gastos ng mga bahay-kalakal tulad ng mga gamit sa opisina at hilaw na materyales para sa produksiyon. A. Gastusin ng Pamahalaan B. Gastusing Personal C. Gastusin ng mga Namumuhunan D. Gastusin ng Panlabas na Sektor 15. Alin sa mga sumusunod ang HINDI kabilang sa expenditure approach? A. Gastusing Personal B. Statistical Discrepancy C. Sahod ng mga Manggagawa D. Net Factor Income from Abroad Aralin 1 Pambansang Kita Balikan Gawain 1: ACT AND ROLE Panuto: Ibigay ang bahaging ginagampanan ng “mga aktor” at “pamilihan” sa paikot na daloy ng ekonomiya. Mga Aktor sa Paikot na Daloy Bahaging ginagampanan ng Ekonomiya Sambahayan Bahay-kalakal
  • 9. 5 CO_Q3_AP 9_ Module 2 Tuklasin Gawain B: Editorial Analysis Panuto: Unawain ang editorial cartoon na inilalarawan. Sagutan sa sagutang papel ang pamprosesong tanong. Pamprosesong Tanong: 1. Ano ang ipinakikita sa larawan? 2. Mayroon bang mga simbolo na ginamit sa cartoon? Ano ang mga ito at ano ang kanilang sinisimbolo?? 3. Ano ang mahihinuha mo mula sa cartoon na ito? Pamahalaan Panlabas na Sektor
  • 10. 6 CO_Q3_AP 9_ Module 2 Suriin ANG PAMBANSANG KITA Ang sistema ng pagsukat sa pambansang kita ay nakapagbibigay ng ideya tungkol sa antas ng produksiyon ng ekonomiya sa isang partikular na taon at maipaliwanag kung bakit ganito kalaki o kababa ang produksiyon ng bansa. Sa paghahambing ng pambansang kita sa loob ng ilang taon, masusubaybayan natin ang direksiyon na tinatahak ng atng ekonomiya at malalaman kung may nagaganap na pag-unlad o pagbaba sa kabuuang produksiyon ng bansa. Gross National Income (GNI) Ang Gross National Income (GNI) na dating tinatawag ding Gross National Product (GDP) ay tumutukoy sa kabuuang pampamilihang halaga ng mga produkto at serbisyo na nagawa ng mga mamamayan ng isang bansa sa isang takdang panahon. Kalimitang sinusukat ang GNI sa bawat quarter o sa loob ng isang taon. Gross Domestic Product (GDP) Ang Gross Domestic Product (GDP) naman ay sumusukat sa kabuuang pampamilihang halaga ng lahat ng tapos na produkto at serbisyo na ginawa sa loob ng isang takdang panahon sa loob ng isang bansa. Ibig sabihin lahat ng salik ng produksiyong ginamit upang mabuo ang produkto at serbisyo maging ito ay pagmamay-ari ng mga dayuhan na matatagpuan sa loob ng bansa ay kasama dito. Pagkakaiba ng GNI sa GDP Sinusukat sa pamamagitan ng Gross National Income (GNI) ang kabuuang pampamilihang halaga ng lahat ng nabuong produkto at serbisyo ng mga mamamayan ng isang bansa sa itinakdang panahon. Anumang kabuuang halaga ng produkto at serbisyo ng mga mamamayan ng isang bansa, halimbawa ang mamamayang ito ay isang OFW sa Saudi Arabia ang kanyang kabuuang halaga at serbisyo nabuo sa bansang iyon ay maibibilang sa GNI. Habang ang Gross Domestic Product (GDP) ay ang kabuuang halaga ng produkto at serbisyo na ginawa sa loob ng isang bansa sa isang takdang panahon. Anumang serbisyo o produkto na ginawa sa loob ng isang bansa ay maibibilang dito. Halimbawa na lang ang ginawang motorsiklo ng mga Hapon dito sa Pilipinas ay maibibilang sa GDP. At upang malaman kung nagkaroon ng pagbabago sa GNI at GDP sa bawat taon ginagamit ang pagsukat ng growth rate.
  • 11. 7 CO_Q3_AP 9_ Module 2 Mga Paraan ng Pagsukat sa Gross National Income (GNI) at Gross National Product (GDP) Ayon kay Villegas at Abola (1992), may tatlong paraan ng pagsukat sa Gross National Income: (1) pamamaraan batay sa gastos (expenditure approach), (2) pamamaraan batay sa kita ng sangkap ng produksiyon (income approach) (3) pamamaraan batay sa pinagmulang industriya (industrial origin approach) 1. Paraan batay sa paggasta (Expenditure Approach) - ang pambansang ekonomiya ay binubuo ng apat na sektor: sambahayan, bahay-kalakal, pamahalaan, at panlabas na sektor. Ang pinagkakagastusan ng bawat sektor ay ang sumusunod: a. Gastusing personal (C) – napapaloob dito ang mga gastos ng mga mamamayan tulad ng pagkain, damit, paglilibang, serbisyo ng manggugupit ng buhok, at iba pa. Lahat ng gastusin ng mga mamamayan ay kasama rito. b. Gastusin ng mga namumuhunan (I) – kabilang ang mga gastos ng mga bahay- kalakal tulad ng mga gamit sa opisina, hilaw na materyales para sa produksiyon, sahod ng manggagawa at iba pa. c. Gastusin ng pamahalaan (G) – kasama rito ang mga gastusin ng pamahalaan sa pagsasagawa ng mga proyektong panlipunan at iba pang gastusin nito. d. Gastusin ng panlabas na sektor (X – M) – makukuha ito kung ibabawas ang iniluluwas o export sa inaangkat o import. e. Statistical discrepancy (SD) – ang anumang kakulangan o kalabisan sa pagkuwenta na hindi malaman kung saan ibibilang. Ito ay nagaganap sapagkat may mga transaksiyong hindi sapat ang mapagkukunan ng datos o impormasyon. f. Net Factor Income from Abroad (NFIFA) – tinatawag ding Net Primary Income. Makukuha ito kapag ibinawas ang gastos ng mga mamamayang nasa ibang bansa sa gastos ng mga dayuhang nasa loob ng bansa. Ang formula sa pagkuwenta ng Gross National Income sa pamamaraan batay sa paggasta o expenditure approach ay: GNI = C + I + G + (X – M) + SD + NFIFA
  • 12. 8 CO_Q3_AP 9_ Module 2 GNI at GDP Batay sa Paggasta mula 2018 hanggang 2021 (At Current Prices) 2. Paraan Batay sa Kita ng mga Sangkap ng Produksiyon (Income Approach) a. Sahod ng mga manggagawa – sahod na ibinabayad sa sambahayan mula sa mga bahay – kalakal at pamahalaan. b. Net Operating Surplus – tinubo ng mga korporasyong pribado at pag-aari at pinapatakbo ng pampamahalaan at iba pang negosyo. c. Depresasyon- pagbaba ng halaga ng yamang pisikal bunga ng pagkaluma at bunga ng tuloy tuloy na paggamit sa paglipas ng panahon. d. Di-tuwirang buwis at subsidiya 1. Di-tuwirang buwis- kabilang ditto ang sales tax, custom duties, lisensiya at iba pang di-tuwirang buwis. 2. Subsidiya- salaping binabalikat at binabayaran ng pamahalaan nang hindi tumatanggap ng kapalit na produkto o serbisyo. Isang halimbawa nito ay ang pag-ako ng pamahalaan ng ilang bahagi ng bayarin ng mga sumasakay sa Light Rail Transit. 3. Paraan Batay sa Pinagmulang Industriya (Industrial Origin) Sa paraang batay sa pinagmulang industriya, masusukat ang Gross Domestic ang mga produkto ng bansa kung pagsasamahin ang kabuuang halaga ng produksiyon ng mga pangunahing industriya ng bansa. Kinapapalooban ito ng sektor ng agrikultura, industriya, at serbisyo. Sa kabilang banda, kung isasama ang Net Factor Income from Abroad o Net Primary Income sa kompyutasyon, masusukat din nito ang Gross National Income (GNI) ng bansa. Item 2018 2019 2020 2020 First semester 2021 First semester I. Household Final Consumption Expenditure 13,250,084 14,288,333 13,478,489 6,465,326 6,791,659 II. Government Final Consumption Expenditure 2,199,637 2,433,439 2,740,783 1,358,689 1,445,181 III. Gross Capital Formation 4,959,105 5,153,069 3,118,277 1,480,347 1,935,805 IV. Exports 5,518,573 5,539,739 4,518,390 2,211,422 2,344,359 V. Less: Imports 13,250,084 14,288,333 13,478,489 2,911,473 6,791,659 VI. Statistical Discrepancy 0 0 0 -23,813 -10,467 Gross Domestic Product 18,265,190 19,517,863 17,938,582 8,580,497 9,114,041 Net Primary Income from the Rest of the World 1,947,159 1,954,197 1,381,265 826,070 292,416 Gross National Income 20,212,349 21,472,060 19,319,848 9,406,567 9,406,458 Datos mula: www.bsp.gov.ph
  • 13. 9 CO_Q3_AP 9_ Module 2 GNI at GDP Batay sa Pinagmulang Industriya mula 2018 hanggang 2021 (At Current Prices) Pagyamanin Gawain C. Dugtungan Tayo! Panuto: Dugtungan ang mga pangungusap upang makabuo ng isang makabuluhang pahayag. Gawin ito sa iyong sagutang papel. Isaisip Gawain D: Concept Map Item 2018 2019 2020 2020 First semester 2021 First semester I. Agriculture, Forestry and Finishing 1,762,616 1,783,855 1,780,544 855,916 849,947 II. Industry Sector 5,582,525 5,887,869 5,112,155 2,517,802 2,704,447 III. Services Sector 10,920,048 11,711,027 10,634,575 5,195,972 5,331,404 Gross Domestic Product 18,265,190 19,517,863 17,938,582 8,580,497 9,114,041 Net Primary Income from the Rest of the World 1,947,159 1,954,197 1,381,265 826,070 292,416 Gross National Income 20,212,349 21,472,060 19,319,848 9,406,567 9,406,458 Ang Gross National Income ay __________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ Ang pambansang kita ay mahalagang pamamaraan sa pagsukat ng kalagayan ng ekonomiya dahil__________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________ Datos mula: www.bsp.gov.ph
  • 14. 10 CO_Q3_AP 9_ Module 2 Panuto: Batay sa binasang aralin, punan ang kahon ng mga salita na may kaugnayan sa paraan ng pagsukat sa Gross National Income(GNI) at Gross Domestic Product(GDP). Gawin ito sa sagutang papel. Isagawa Gawain E: Suri-nawa Panuto: Suriin at unawain ang talaan na naglalarawaan ng GDP ng ilang bansa sa timog silangan Asya sa nakalipas na dalawang taon. Sagutan ang pamprosesong tanong sa sagutang papel.
  • 15. 11 CO_Q3_AP 9_ Module 2 Gross domestic product (GDP) ng mga bansang Indonesia, Malaysia at Pilipinas mula 2019 sa 2020 (in billion US dollars) Gross domestic product (GDP) ng mga bansang ASEAN mula 2011 sa 2021 Bansa 2019 2020 Indonesia 1,120.609 1,059.64 Malaysia 364.68 338.28 Pilipinas 376.8 362.24 Data from: www.statista.com/statistics/796245/gdp-of-the-asean-countries/ Pamprosesong Tanong: Ang Pilipinas ang pangalawa sa pinakamataas na populasyon sa rehiyon, sumunod sa Indonesia. May relasyon ba ang populasyon sa paglago ng ekonomiya? Bakit o bakit hindi? 1. Ano ang GDP ng Pilipinas sa taong 2020? Bumaba o tumaas ba ito mula sa nakaraang taon? Ano sa iyong tingin ang dahilan ng pagbabago? 2. Ano ang iyong kabuuan hinuha sa tsart tungkol sa ekonomiya ng mga bansa sa Timog-silangang Asya? Magbigay ng paliwanag.
  • 16. 12 CO_Q3_AP 9_ Module 2 3. Mula sa iyong natutunan sa aralin, ano ang ilang mga posibleng pakinabang ng paglago ng ekonomiya? Tayahin Panuto: Piliin ang titik ng pinakawastong sagot. Isulat ang sagot sa sagutang papel. 1. Si Mrs. Park ay isang Koreana na nagtatrabaho dito sa Pilipinas. Saan dapat isinasama ang kanyang kinikita dito sa Pilipinas kahit na siya ay isang Koreana? A. Sa Gross Domestic Product ng Korea dahil mamamayan siya nito B. Sa Gross National Income ng Pilipinas dahil nagmula ang kaniyang kinikita C. Sa Gross Domestic Product ng Pilipinas dahil dito nagmula ang kaniyang kinikita D. Sa Gross Domestic Product ng Korea at Pilipinas dahil nagmula ang kaniyang kinikita 2. Alin sa mga sumusunod ang tumutukoy sa kabuuang pampamilihang halaga ng mga produkto at serbisyo na nagawa ng mga mamamayan sa isang bansa? A. Gross Domestic Product B. Gross National Income C. Expenditure Approach D. Income Approach 3. Ayon kay Villegas at Abola (1992), mga Pilipinong Ekonomista, may tatlong paraan sa pagsukat ng Gross National Income. Alin ang hindi kabilang? A. Industrial Origin Approach B. Expenditure Approach C. Income Approach D. Expenditure-Income Approach 4. Ayon sa DTI, dumami ang mga nagtayo ng online business simula ng nagkaroon ng pandemya. Ang kita ng mga online business ay kabilang sa pagsukat ng pambansang kita sa paraan ng: A. Expenditure Approach B. Economic Freedom Approach C. Industrial Origin Approach D. Income Approach
  • 17. 13 CO_Q3_AP 9_ Module 2 5. Piliin sa mga sumusunod na pahayag ang pinakawasto. A. Ang kita ng mga dayuhang namamasukan sa Pilipinas ay kabilang sa Gross National Income (GNI) nito. B. Ang gawaing nagmula sa impormal na sektor ay kabilang sa pagsukat ng GNI C. Ang mga produktong segunda mano ay kabilang sa pagsukat ng GNI D. Ang halaga ng tapos na produkto at paglilingkod lamang ang isinasama sa GNI 6. Bakit mahalagang sukatin ang pambansang kita ng bawat bansa? A. Upang magkaroon ng datos ukol dito B. Upang malalaman kung may nagaganap na pag-unlad o pagbaba sa kabuuang produksiyon ng bansa. C. Upang makaiwas sa pagkalugi ang mga negosyante D. Upang magsilbing basehan kung sino ang pinakamayaman na bansa 7. Alin sa mga sumusunod ang uri ng pagsukat ng GNI na tumutukoy sa pagbaba ng halaga ng yamang pisikal bunga ng pagkaluma at bunga rin ng tuloy tuloy na pagamit paglipas ng panahon. A. Sahod ng mga Manggagawa B. Net operating Surplus C. Depresasyon D. Di-tuwirang Buwis 8. Ang subsidiya ay: A. Salaping binabalikat ng pamahaalan upang mapataas ang sahod ng manggagawa B. Salaping binabalikat at binabayaran ng pamahalaan nang hindi tumatanggap ng kapalit na produkto o serbisyo. C. Salaping binabalikat ng pamahaalan upang mabawasan ang gastusin ng pamahalaan D. Salaping binabalikat ng pamahaalan upang dumami ang proyekto ng pamahalaan 9. Ito ay isa sa paraan ng pagsukat ng pambansang kita kung saan ito ay nabibilang sa paraan ng paggastos (expenditure approach) na tumutukoy sa mga gastusin ng mga mamamayan tulad ng pagkain, damit at serbisyo. A. Gastusin ng pamahalaan B. Gastusin ng mga namumuhunan C. Gastusing personal D. Gastusin ng panlabas na sector 10. Alin sa mga sumusunod ang may tuwirang epekto sa Gross Domestic Product ng bansa? A. Mataas na remittance ng mga Overseas Foreign Workers (OFW) B. Masiglang pakikipagkalakalan ng Pilipinas sa ibang bahagi ng mundo C. Maayos ng pamumuno ng pamahalaan sa pamumuhunan D. Wala sa mga nabanggit
  • 18. 14 CO_Q3_AP 9_ Module 2 11. Alin sa mga sumusunod ang HINDI kabilang sa expenditure approach? A. Gastusing Personal B. Statistical Discrepancy C. Sahod ng mga Manggagawa D. Net Factor Income from Abroad 12. Ito ay tumutukoy sa mga gastos ng mga bahay-kalakal tulad ng mga gamit sa opisina at hilaw na materyales para sa produksyon. A. Gastusin ng Pamahalaan B. Gastusing Personal C. Gastusin ng mga Namumuhunan D. Gastusin ng Panlabas na Sektor 13. Alin sa mga sumusunod ang HINDI kabilang sa income approach? A. Net Factor Income from Abroad B. Net Operating Surplus C. Subsidiya D. Depresasyon 14. Ito’y tumutukoy sa mga tinubo ng mga korporasyong pribado, o korporasyong pag-aari at pinatatakbo ng pamahalaan o government-owned corporations and companies (GOCC) at iba pang negosyo. A. Sahod ng mga mangagawa B. Di-tuwirang buwis C. Depresasyon D. Net Operating Surplus 15. Alin sa mga sumusunod ang tumutukoy sa anumang kakulangan o kalabisan sa pagkwenta ng kabuuang kita ng bansa sa loob ng isang taon subalit may hindi katiyakan kung saan maaaring ibilang? A. Net Factor income from abroad B. Statistical Discrepancy C. Gastusin ng panlabas na sektor D. Gastusing Personal
  • 19. 15 CO_Q3_AP 9_ Module 2 Karagdagang Gawain Panuto: Pumili ng isa sa mga sumusunod na editorial cartoon na nagpapakita ng kalagayan ng ating ekonomiya. Upang maipahayag ang kahalagahan sa pag-aaral sa Pambansang Kita ng Pilipinas, pag-aralan mo ang napiling editoryal karton at ibigay ang iyong interpretasyon, reaksyon at konklusyon sa napiling karikatura. Maaring gamitin ang babasahin artikulo na nasa ibaba bilang gabay sa pag-unawa sa mensahe ng larawan. Gawin ito sa sagutang papel. Aquino on rise in joblessness: What went wrong? Basahin: https://newsinfo.inquirer.net/577058/aquino-on-rise-in-joblessness-what-went- wrong#ixzz77YiWwtKR http://manaloaceron.blogspot.com/2017/03/pagsulong-at-pag-unlad-ng-bansa.html https://tinyurl.com/5c3y2y69 Figure. EDITORIAL - High growth, low employment. January 2017
  • 20. 16 CO_Q3_AP 9_ Module 2 Susi sa Pagwawasto SUBUKIN 1. B 2. B 3. A 4. B 5. C 6. C 7. B 8. B 9. D 10. C 11. B 12. D 13. A 14. C 15. B TAYAHIN 1. C 2. B 3. D 4. C 5. D 6. B 7. C 8. B 9. A 10.B 11. B 12. C 13. A 14. D 15. B
  • 21. 17 CO_Q3_AP 9_ Module 2 Sanggunian: EKONOMIKS: Modyul para sa mga Mag-aaral sa Araling Panlipunan 9, pahina 243-253. Villegas, B. M., & Abola, V. A. (1992). Economics: An introduction (4th ed.). Manila :SinagTala Publishers. URL: www.psa.gov.ph https://enpulbilisigma.wixsite.com/tocarteltlas/post/araling-panlipunan-grade-9- module-ekonomiks http://manaloaceron.blogspot.com/2017/03/pagsulong-at-pag-unlad-ng-bansa.html https://tinyurl.com/5c3y2y69 https://www.philstar.com/opinion/2017/01/20/1663780/editorial-high-growth-low-employment
  • 22. Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa: Department of Education - Bureau of Learning Resources (DepEd-BLR) Ground Floor, Bonifacio Bldg., DepEd Complex Meralco Avenue, Pasig City, Philippines 1600 Telefax: (632) 8634-1072; 8634-1054; 8631-4985 Email Address: blr.lrqad@deped.gov.ph * blr.lrpd@deped.gov.ph