Description about wika at kultura

1. FIL101-YY2

3. ANO ANG WIKA?
PAMELA CONSTANTINO AT GALILEO ZAFRA (2008)
“Ang wika ay isang kalipunan ng mga salita at ang pamaraan ng
pagsasama-sama ng mga ito para magkaunawaan o
makipagkomyunikeyt ang isang grupo ng mga tao.”
HENRY GLEASON
“ito at isang sistematik na balangkas ng mga binibigkas na tunog na
pinipili at isinasaayos sa paraang arbitrary upang magamit ng mga
taong may iisang kultura.”

4. ANO ANG WIKA?
TODD
“Ang wika ay isang set o kabuuan ng mga sagisag na ginagamit sa
komunikasyon. Berbal o di-berbal.
BIENVENIDO LUMBERA
“Ang wika ay paraang hininga. Gumagamit tayo ng wika upang kamtin
ang bawat pangangailangan natin.”

5. FRANKLIN, V&R. RODMAN
Sinasabi nila na lahat ng kultura ay may kani-kaniyang kwento ng
pinagmulan ng wika, kung minsan ay walang kabuluhan at malayosa
katotohanan ngunit nakakawili.

6. KAHALAGAHAN NG WIKA:
 Ang wika ang pangunahing instrumento sa pakikipagkomunikasyon.
 Mahalaga ang wika sa pagpapanatili, pagpapayabong at
pagpapalaganap ng kultura ng bawat grupo ng tao.
 Kung walang wika walang magagamit na pantawag sa tradisyon at
kalinangan, paniniwala, pamahiin at sa iba pang bagay na kaugnay
ng pamumuhay at paraan ng pamumuhay ng mga tao.

7. KAHALAGAHAN NG WIKA:
 Kapag may sariling wikang ginagamit ang isang bansa,
nangangahulugang ito ay Malaya at may soberanya
 Wika ang nagsisilbing tagapag-ingat at tagapagpalaganap ng mga
karunungan at kaalaman.
 Mahalaga ang wika bilang lingua franca o bilang tulay para
magkausap at magkaunawaan ang iba’t ibang grupo ng taong may
kani-kaniyang wikang ginagamit.

8. KAHALAGAHAN NG WIKA:
 Walang saysay ang sangkatauhan kung wala ang wika.
 Ang kawalan ng wika ay magdudulot ng pagkabigo ng sangkatuhan.
 Ang pagkakaroon ng wika ay nagreresulta sa isang maunlad at
masiglang sangkatauhang bukas sa pakikipagkasunduan sa isa’t isa.

9. IBA’T-IBANG TEORYA SA WIKA:
 Bow-wow
• paggaya sa mga likas na tunog gaya ng ngiyaw ng pusa, tilaok ng manok.
 Poo-pooh-
• instinktibong pabulalas na nagsasaad ng sakit, galak, galit, tuwa at ibp
 Ding-dong
• Kilala sa tawag na teoryang natibisko na may ugnayang misteryo ang mga
tunog atkatuturan ng isang wika at bagay-bagay sa paligid.

10. IBA’T-IBANG TEORYA SA WIKA:
 Yum-yum
• nagsasaad na ang tao ay tumutugon sa pamamagitan ng kumpas sa alinmang
bagay na nangangailangan ng aksyon.
 Yo-he-ho
• ang wika ay nagmula sa mga ingay na nalikha ng mga taong magkatuwang
sakanilang pagtatrabaho o pwersang pisikal.
 Tarara-boom-de-ay
• mga tunog mula sa ritwal ng mga sinaunang tao na naging daan upang magsalita
ang tao.

11. ANTAS NG WIKA
FORMAL
• Malawakang kinikilala ng pamayanan, ng bansa at ng mundo.
• Tinatanggap ng nakakarami dalubhasa, nakapagaral o nagtuturo ng wika.

12. IBA’T-IBANG TEORYA SA WIKA:
A. PAMBANSA
Kapag umabot na sa pagiging opisyal na wika.
Itinuturo sa paaralan, gamitin maging ng pamahalaan at nararapat
lamang na kumatawan sa lahat ng wikang matatagpuan sa isang bansa

13. IBA’T-IBANG TEORYA SA WIKA:
B. PAMPANITIKAN
pinakamayamang uri ng antas ng wika
mayaman sa paggamit ng idyoma at tayutay
hindi literal ang kahulugan ng salita, nagtataglay ng talinghaga
Ang mga salita ay karaniwang malalim, makulay at masining.

14. IBA’T-IBANG TEORYA SA WIKA:
INFORMAL
Karaniwan, palasak, pang araw-araw, madalas gamitin sa pakikipag-
usap at pakikipagtalastasan.

15. IBA’T-IBANG TEORYA SA WIKA:
A. LALAWIGAN
- Dayalektal
- Palasak at natural na ginagamit sa isang partikular na lugar,ngunit
maaaring hindi maintindihan ng iba
- Nahahaluan ng kakaibang punto at tono
- Batangas: kaunin (sunduin), guyam (langgam)

16. IBA’T-IBANG TEORYA SA WIKA:
B. KOLOKYAL
pang-araw-araw na gamit ng salitang hinalaw sa porma na mga
salita.
Natural na penomenon ng pagpapaikli ng salita upang mapabilis
ang daloy ng komunikasyon
Halimbawa: utol, tisay, atsay, tsokaran

17. IBA’T-IBANG TEORYA SA WIKA:
C. BALBAL
slang sa Ingles
pinakamababang antas ng wika, mga salitang nabuo sa impormal na
paraan.
karaniwang nabubuo mula sa grupo ng mga bakla na nagsisilbing
koda sa pakikipag-usap
Halimbawa: parak, lespu, alat, dyowa

18. IBA’T-IBANG TEORYA SA WIKA:
D. BAWAL
Salitang tumutukoy sa mga salitang katumbas ng bahaging sekswal