1. leer IeesÛetkeâ keâeB«esmeuee Deepe Ieelekeâ "jle Deens !
ØekeâeMe yeeU
Yeekeâjer keâe keâjheueer? Iees[e keâe De[uee? lej efHeâjJeueb veener cnCetve, DeMee DeLee&Ûeer cnCe Deens.
lÙeeÛe OeleeaJej, 1.‘ceePÙee keâejefkeâoeale heekeâ Ùegæ keâOeerner efpebketâ MekeâCeej veener’, Demeb hebleØeOeeve [e@.
ceveceesnveefmebn keâe yeesueues? 2.YeejleerÙe ob[ mebefnlesÛÙee keâuece 377 efJe<eÙeer meJeexÛÛe vÙeeÙeeueÙeeveb efveCe&Ùe efouÙeeJej
meesefveÙee ieebOeer Je jentue ieebOeer Ùeebveer keâCKej Yetefcekeâe keâe Iesleueer? 3. osJeÙeeveer KeesyeÇeie[s ØekeâjCeele Decesefjkesâyeeyele
Yeejle Flekeâer Kebyeerj Yetefcekeâe keâe Iesle Deens? Ùee ØeëveebÛeb Gòej SkeâeÛe Deens.
les cnCepes Ûeej jepÙeeleerue efveJe[Cegkeâerle Peeuesuee keâeBiesÇmeÛee oe¤Ce hejeYeJe.
pej nerÛe ØekeâjCeb Skeâ oer[ Je<eeËhetJeea Ie[ueer Demeleer, lej keWâõeleerue mejkeâej eEkeâJee meesefveÙee ieebOeer Je jentue ieebOeer
Ùeebveer Demeb keâener kesâueb Demeleb keâeÙe?
vekeäkeâerÛe veener
GoenjCeeLe&, efveJe[Cegkeâeleerue hejeYeJeemee"er Yejcemee" Peeuesueer YeeJeJee{ peyeeyeoej Deens, Demeb efvekeâeueebÛÙee
efoJeMeerÛe meesefveÙee ieebOeer Je jentue ieebOeer Ùeebveer meebefieleueb. heCe lÙeeDeeOeerÛÙee Ûeej Je<eeËle Ùee oesIeebveer keâOeerner leeW[
GIe[ueb veJnleb. YeejleerÙe ob[ mebefnlesÛÙee 377 JÙee keâueceueeÛee Øeëve 2009 ÛÙee efouueer GÛÛe vÙeeÙeeueÙeeÛÙee
efveCe&Ùeeheemetve ÛeÛexle neslee. heCe meesefveÙee ieebOeer Je jentue ieebOeer keâener yeesueues veJnles. heekeâyeeyele lej 26~11 Ûee
onMeleJeeoer nuuee Ie[tvener DeeheCe Flekebâ yeešÛesheb OeesjCe DeJeuebyeueb nesleb keâer, lÙeeyeeyele pevelesÛÙee ceveele DemeuesuÙee
Demeblees<eeÛee HeâeÙeoe Yeepehee G"Jele neslee. lÙeecegUb peccet ÙesLeerue meYesle vejWõ ceesoer Ùeebveer 370 JÙee keâueceeyeöue
JeòeâJÙe kesâueb. lesJne hebleØeOeeve keâenerÛe yeesueues veenerle; keâejCe lesJne efveJe[CegkeâerÛes efvekeâeue ueeieues veJnles. heCe ceesoer
ÙeebÛÙee JeòeâJÙeeuee Gòej osCÙeemee"er veJeePe MejerHeâ Ùeebveer heekeâJÙeehle keâeefMcejeleerue cegPPeHeâjeyeeo ÙesLes peeTve ‘
keâeMceerj ØeëveeJe¤ve Yeejle Je heekeâ ÙeebÛÙee eflemejb Ùegæ nesT Mekeâleb’, Demeb meebefieleueb, leesheÙeËle efveJe[CegkeâerÛes efvekeâeuee
ueeieues nesles. cnCetve ceie [e@. ceveceesnve efmebn ÙeebÛeb keâCKej JeòeâJÙeb Deeueb. iesuÙee mee[s veT Je<eËle ØeLeceÛe. nsÛe
osJeÙeebveer KeesyeÇeie[s ØekeâjCeele Ie[ueb Deens. Ùee DeeOeer Decesefjkesâveb Demes Øeleehe keâener keâceer JesUe kesâuesues veenerle. heCe
Yeejle mejkeâej iehhe yemeueb. efkebâyengvee vegmeleer DecesefjkeâeÛe veJns, ÛeervemeejKee Deeheuee Mespeejer osMe iesueb Je<e&Yej meercesJej
kegâjehele keâe{le Deens. heCe Yeejle cetie efieUtve yemele Deeuee Deens. Deepe osJeÙeeveer KeesyeÇeie[s ØekeâjCeeyeeyele ueeskeâmeYesle
yeesueleevee hejje°^ceb$e meueceeve KegMeeao cnCeeues keâer, Ùee ceefnuee jepeveweflekeâ DeefOekeâeNÙeeuee efleÛee mevceevee hejle
efceUJetve Yeejleele hejle DeeCeCÙeeme ceer DeheÙeMeer "juees, lej Ùee meYeeie=nele hejle heeTue "sJeCeej veener’. cee$e Ûeerve
melele meercesJej kegâjehele keâe{le Demeleevee nsÛe meueceeve KegMeeao cnCele nesles keâer, ‘ DeMee Iešvee cnCepes megboj ÛesnNÙeeJej
DeeuesuÙee hegjUemeejKÙee ceecegueer Deensle’.

2. osMeele keâeB«esmeÛÙee efJejesOeele pevecele Deekeâejeuee Ùesle Deens DeeefCe lÙeeÛee Heâškeâe Ûeej ceefnvÙeebJej DeeuesuÙee ueeskeâmeYee
efveJe[Cegkeâerle yemeCeej Deens, ns ue#eele DeeuÙeJej peveceleeuee ÛegÛekeâejCÙeemee"er DeMeer ‘Kebyeerj’ Je ‘Dee›eâcekeâ’ Yetefcekeâe Je
heefJe$es IesCÙeeÛeer iejpe keâeBiesÇmeuee efvekeâ[erveb Yeemet ueeieueer Deens.
Demeb Ie[le Deens; keâejCe mebÙegòeâ hegjesieeceer DeeIee[erÛÙee mejkeâejuee ‘OeesjCeelcekeâ he#eeIeele’ Peeuee Deens DeeefCe Ùee
mejkeâejÛes vesle=lJe ogyeUb Deens, Demee mecepe Deelee Deveskeâ Iešvee Je Øemebie Ùeebleerue mejkeâejÛÙee efveef<›eâÙelescegUb ¤peuee
Deens. lÙeeÛee HeâeÙeoe IesTve osMeeuee ‘keâCeKej Je Kebyeerj’ vesle=lJe osCÙeeÛeer keâMeer iejpe Deens DeeefCe vejWõ ceesoer ns vesle=lJe
keâmeb osT Mekeâleele, ne ØeÛeejeÛee Oe[ekeâe Yeepehee Je mebIe heefjJeejeveb ueeJeuee Deens. lÙeeuee Øeeflemeeoner efceUle Deens.
Ûeej jepÙeebleerue efveJe[Cegkeâebveer lesÛe oeKeJetve efoueb. cee$e pevelesuee ‘efveCe&Ùekeâ’ vesle=lJe nJeb Deens, les ceesoerÛebÛe DemeÙeuee
nJeb, Demeb pevelesuee Depetvener Jeešle veener, ns efouueer efJeOeevemeYee efveJe[Cegkeâerleue ‘Deece Deeoceer he#ee’ÛÙee ueKeueKeerle
keâeefceiejerveb oeKeJetve efoueb Deens. cnCetveÛe ceie kesâJeU Ûeej Deeceoej keâceer Demeleevee DeeefCe DeeleeheÙeËleÛÙee jepekeâerÙe
meewoyeepeerÛÙee hejbhejsuee Oe¤ve Yeepeheeveb menpe efouueerle mejkeâej mLeeheve kesâueb Demeleb. heCe ‘Deece Deeoceer’ÛÙee ÙeMeecegUb
DeMee meewoeeyeepeerÛÙee jepekeâejCeeÛee ueeskeâmeYee efveJe[Cegkeâerle Heâškeâe yemet Mekeâlees, ns ue#eele IesTve Yeepeheeveb ØeLeceÛe
‘veweflekeâ’ Yetefcekeâe IesTve Deeheueb jepekeâerÙe meesJeUs’heCe oeKeJeeÙeÛee ØeÙelve kesâuee. cee$e PeejKeb[meejKÙee jepÙeele efveleerve
ie[keâerjer Ùeebveer les he#eeOÙe#e Demeleevee—efouueerÛÙee efveJe[Cegkeâerle lesÛe YeepeheÛes ØeYeejer nesles—ØeÛeb[ meewoyeepeer keâ¤ve Je
keâesšŸeeJeOeer ¤heÙes Deesletve mejkeâej mLeeheve kesâueb nesleb. ÙeeÛe ‘veweflekeâles’Ûee ØelÙeÙe ueeskeâheeue efJeOesÙekeâ mebmeosÛÙee oesvner
meYeeie=neble mebcele keâjCÙeeÛÙee mejkeâejÛÙee ØeÙelveebvee neleYeej ueeJeCÙeeÛÙee YeepeheeÛÙee efveCe&Ùeeveb DeeCetve efouee. ÙeeÛe
efJeOesÙekeâeuee ef[meWyej 2011 ceOÙes jepÙemeYesle Yeepeheeveb keâ[e[tve efJejesOe kesâuee neslee, lees lÙeeleerue ueeskeâeÙegòeâebÛee
meceeJesMe jepÙeeÛÙee DeefOekeâejebJej Deefle›eâceCe nesle DemeuÙeeÛÙee cegÅeeJej. ueeskeâeÙegòeâ vesceCÙeeÛee DeefOekeâej jepÙeebÛee
Deens, lÙeeÛee meceeJesMe ueeskeâeheeue efJeOesÙeekeâele kesâuee peelee keâecee veÙes, DeMeer YeepeheeÛeer Yetefcekeâe nesleer. ÙeeÛe cegÅeeJej
ØeeosefMekeâ he#eebvee Yeepeheeveb GÛekeâeJeueb nesleb. Deelee mebmeosveb mebcele kesâuesuÙee efJeOesÙekeâele Skeâe Je<eeËle jepÙeebveer ueeskeâeÙegòeâ
vesceCeb yebOevekeâejkeâ kesâueb Deens. heCe Yeepehee iehhe Deens DeeefCe Ùee efJeOesÙekeâeuee heeef"byee osCeejs ØeeosefMekeâ he#eener Skeâ
De#ej yeesueeÙeuee leÙeej veenerle.
ÙeeÛee DeLe& Demee keâer, ef[meWyej 2011 Ûeer Yet^efcekeâe peMeer jepekeâerÙe mebOeermeeOetheCeeÛeer nesleer, leMeer leepeer Yetefcekeâener
jepekeâerÙe HeâeÙeoe G"JeCÙeeÛÙee GödsMeeveb IesCÙeele Deeuesueer Deens. ‘ueeskeâheeuee’cegUb Yeü°eÛeejeuee KejesKejÛe DeeUe
yemeCeej Deens keâeÙe, ne efJeÛeej Peeuesuee veener. Heâòeâ DeCCee npeejs Je DejefJebo kesâpejerJeeue Ùeebveer kesâuesuÙee
DeeboesueveecegUb pevelesle Ùee cegÅeeJej jepekeâerÙe he#eeyeeyele pees Demeblees<e neslee, lÙeeÛee cegKÙe Heâškeâe keâeBiesÇmeuee yemeuee,
he[e ‘Deece Deeoceer’ÛÙee efJepeÙeeveb Yeepeheeueener meeJeOe kesâueb Deens. cnCetveÛe Yeepeheeveb keWâõ mejkeâejuee ueeskeâheeue
efJeOesÙekeâ mebcelele keâjCÙeemee"er meeLe efoueer.
..DeeefCe ‘Deece Deeoceer’ Je npeejs ÙeebÛÙeele efJeleg° DeeuÙeeveb lÙeeÛee HeâeÙeoe G"efJeCÙeemee"er keâeB«esmeveb kebâyej keâmeueer
DeeefCe jengue ieebOeer Ùeebveer Ùee ØeëveeJej Jee&lenj heefj<eo Iesleueer, DeCCee npeejs Ùeebveer he$e hee"Jeueb.
ne meieUe heefjCeece Deens, lees Ûeej jepÙeebleerue efveJe[CegkeâebÛÙee efvekeâeueebÛee.. lÙeeveb keâeB«eÇmeuee pemee Peškeâe efouee,
lemebÛe Yeepeheeueener meeJeOe kesâueb Deens. cnCetve ner ceeveYeeJeer jepekeâerÙe ceesÛexyeebOeCeer Ûeeuet Deens.

3. cee$e keâeBiesÇmeÛeer OeeJeheeU DeeefCe YeepeheeÛeer meeJeOeefiejer yeefIeleuÙeeJej efJnkeäšj nŸegiees Ùee peieefJeKÙeele øeWâÛe
meeefneflÙekeâeÛÙee ‘De@ve DeeÙeef[Ùee ntpe šeF&ce n@pe keâce keâvee@š yeer mše@h[’ DeMee DeeMeÙeeÛÙee GòeâerÛeer Dee"JeCe nesles.
ner ‘DeeÙeef[Ùee’ Deens, peeieeflekeâerjCeeÛÙee heJee&leerue DeeefLe&keâ efmLelÙeblejeÛeer DeeefCe lÙeeuee DeeOeejYetle "jCeeNÙee DeMee
DeeMeÙeIeve GoejceleJeeoer ueeskeâMeenerÛeer.
Yeejleeveb 1991 meeueer DeeefLe&keâ megOeejCeebÛee ceeie& mJeerkeâejuee. lesJne [e@. ceveceesnve efmen ns vejefmebn jeJe ÙeebÛÙee
mejkeâejele DeLe&ceb$eer nesles. lÙeeveblejÛÙee iesuÙee 22 Je<eeËle Yeepeheemen Flej meJe& he#eebvee Ùee vee lÙee JesUer keWâõeleerue
meòeesle Jeeše efceUle iesuee. lÙeemee"er lÙeebveer JesieJesieUŸee Øekeâejs jepekeâerÙe ceesÛexyeebOeCeer kesâueer. Deieoer DeeefLe&keâ
megOejCeebÛÙee efJejesOeele šeskeâeÛÙee Yetefcekeâener IesleuÙee. heCe meòesle Jeeše efceUeuÙeeJej nsÛe he#e ns DeeefLe&keâ megOeejCeebÛes
OeesjCe efyeveyeesYeeš jeyeJele jeefnues. lÙeecegUb ‘jepekeâejCe pegveb DeeefCe DeLe&keâejCe veJeb’, ner efJemebieleer Deekeâejuee Ùesle
iesueer. ÙesLesÛe efJnkeäšj nŸegieesÛÙee lÙee GòeâerÛee mebyebOe Ùeslees. yeepeejhes"sJej DeeOeejuesueer cegòeâ DeLe&JÙeJemLee DeeefCe lÙeeuee
DeeOeejYetle "jCeejer Je hetjkeâ Demeuesueer DeeMeÙeIeve GoejceleJeeoer ueeskeâMeener Ùee mebkeâuhevesÛeer JesU Deelee Deeueer Deens.
efleÛee ceveesceve mJeerkeâej keâ¤ve, YeejleemeejKÙee Keb[ØeeÙe osMeele leer keâMeer megÙeesiÙe heæleerveb jeyeJelee ÙesF&ue DeeefCe Ùee
efmLelÙeblejeÛÙee keâeUele meceepeeleerue ogye&ue Je Ghesef#ele Ieškeâebvee lÙeeÛeer keâceerle keâceer PeU yemeeJeer, cnCetve
heefjCeecekeâejkeâ heeJeueb keâMeer keâeÙe&#ecelesveb šekeâueer peeleerue, ÙeeJej meJe& jepekeâerÙe he#eeble efkeâceeve menceleer efvecee&Ce
keâjCÙeeÛeer DeeJeMÙekeâle nesleer Je Deepener Deens. vescekebâ nsÛe Ie[uesueb veener. lÙeeletÛe Jej GuuesKe kesâuesueer efJemebieleer efvecee&Ce
Peeueer Deens.
ns JeemleJe ue#eele ve Ieslee keâeBiesÇmeveb 2004 meeueer PeeuesuÙee efveJe[Cetkeâ efvekeâeueeÛee hetCe& ÛegkeâerÛee DeLe& ueeJeuee. Ùee
efveJe[CegkeâerÛÙee ØeÛeejele lÙeeJesUer meòesJej DemeuesuÙee Yeepeheeveb ‘GpJeue Yeejlee’Ûee cegöe ueeJetve Oejuee neslee. Yeejle
ØeieleerheLeeJej Deens DeeefCe leMeer lÙeeÛeer Øeieleer Ûeeuet "sJeeÙeÛeer DemeuÙeeme Yeepehee Je lÙeebÛÙee vesle=lJeeKeeueerue je°^erÙe
ueeskeâMeener DeeIee[eruee hegvne meòee Åee, Demeb YeepeheeÛeb celeoejebvee DeeJeenve nesleb. Yeepehee hejle meòesle ÙesCeej, DeMeerÛe
meJe&meeOeejCe YeeJevee nesleer. heCe Devehesef#elejerlÙee Yeepeheeuee ceeieb mee¤ve keâeBiesÇmeveb meJee&le cees"e he#e cnCetve heefnueb
mLeeve efceUJeueb DeeefCe Flej he#eebÛÙee ceoleerveb mebÙegòeâ hegjesieeceer DeeIee[er mLeeheve keâ¤ve meòee neleer Iesleueer. Yeepeheeuee
ne cees"e Oekeäkeâe neslee, lemebÛe keâeB«esmeÛÙee °ervebner ne efJepeÙe Devehesef#ele neslee. ne efJepeÙe DeeheuÙee heojele he[uee, lees
YeepeheeÛÙee ‘GpJeue Yeejlee’ÛÙee ceesefnceskeâ[b celeoejebveer hee" efHeâjJeuÙeecegUbÛe, DeMeer keâeBiesÇmeveb mecepetle keâ¤ve Iesleueer.
lÙeecegUb DeeefLe&keâ megOeejCeebÛÙee OeejsCeeyeöue celeoej meeMebkeâ Deensle DeeefCe cnCetve Deelee lÙeeyeeyele Deemleskeâoce OeesjCe
DeJeuebyeeÙeuee nJeb, DeMeer KegCeiee" keâeB«esmeveb yeebOeueer. ceie Ùee DeeefLe&keâ megOeejCeebÛÙee OeesjCeebvee ‘ceeveeJeer Ûesnje’
osCÙeeÛee yesle keâeBiesÇme jCeveerleer ueeieueer. cee$e ns efJeëues<eCe ÛegkeâerÛeb nesleb. YeepeheeØeCeerle je°^erÙe ueeskeâMeener DeeIee[erÛÙee
mejkeâejÛee hejeYeJe nesCÙeeÛeb cegKÙe keâejCe ns 2002 meeueeleerue iegpejeleceOeerue vejmebnej ns nesleb. ÙesLes 1991 ÛÙee
veblejÛÙee keâeueKeb[ele DeeefLe&keâ megOeejCee, lÙeecegUb nesCeejer Øeieleer Je lÙeeÛeJesUer leb$e%eeveeÛÙee efJeue#eCe efJekeâemeeheeÙeer
mebhekeâe&Ûeer Je mebJeeoÛeer ceeOÙeceb meJe&meeceevÙe pevelesÛÙee neleer he[le iesuÙeeveb cees"Ÿee ØeceeCeele meeceeefpekeâ efmLelÙebblej
Ie[le nesleb, ns ue#eele IÙeeÙeuee nJeb. ueeskeâebÛÙee DeeMee—Deekeâeb#ee heeuešle neslÙee. mebIe heefjJeejeveb 1992 meeueer yeeyejer
ceMeero hee[ueer, lessJne DeeefLe&keâ megOeejCeebÛeer heefnueer heeJeueb he[le nesleer. Ùee megOejCee meg¤ nesCÙeeÛÙee DeeOeerÛÙee oMekeâele
efceße DeLe&JÙeJemLesleerue efJekeâemeeÛeer #ecelee iee"eueer iesueer nesleers. DeLe&JÙeJemLesÛee meebOee yeoueCÙeeÛeer iejpe Yeemele nesleer.

4. lemeb yeIeeÙeuee iesuÙeeme 1980 meeueer Fbefoje ieebOeer hegvne meòesJej DeeuÙeeheemetveÛe ÙeeÛee efJeÛeej nesle neslee. Deepe 30
Je<ex ceeieb peeTve 1981 Je 1982 meeueÛeer lÙeeJesUÛes DeLe&ceb$eer ØeCeye cegkeâpeea ÙeebÛÙee DeLe&mebkeâuheerÙe Yee<eCeb yeejkeâeF&veb
yeefIeleuÙeeme lÙeele Ùee yeoueebÛÙee iejpeebÛes Øeefleefyebye he[uesueb Dee{Utve ÙesF&ue. Heg{b jepeerJe ieebOeer ÙeebÛÙee keâejefkeâoeale Ùee
°erveb heg{Ûeb heeTue he[ueb, jbieerle efÛe$eJeeCeer mebÛe Deeues, mebieCekeâ ÙesT ueeieues. iebcele cnCepes ns Demes yeoue GIe[heCebb
megÛeefJeCeeje DeLe&mebkeâuhee jepeerJe ieebOeer ÙeebÛÙee mejkeâejeleerue DeLe&ceb$eer efJeÕeveeeLe Øeleehe efmebn Ùeebveer ceeb[uee neslee. heCe
heeÛe Je<eeËleÛe Ùee efJeÕeveeLe Øeleehe efmebn Ùeebveer IetcepeeJe kesâueb DeeefCe les pegvÙee jepekeâejCeeJej YejJemee "sJet ueeieuÙeeÛeb
heeneÙeuee efceUeue. meebieeJeÙeÛee cegöe FlekeâeÛe keâer, veJÙee DeLe&keâejCeÛeer iejpe ceevÙe Demeleevee DeeefCe lÙeemee"er ns
OeejsCe ueeskeâebvee hešJetve osTve lÙeeDeeOeejs ‘veJeb’ jepekeâejCee Deekeâejuee DeeCeCÙeeÛeer DeeJeMÙekeâlee Demeleeveener, pegveerÛe
jepekeâerÙe Ûeewkeâš Yekeäkeâce keâjCÙeeJej Yej osCÙeeÛeer ner hebjje Flekeâer leerve oMekeâebhetJeeaÛeer Deens.
...lej mebefceße DeLe&JÙeJemLesÛeer #ecelee hetCe&lJeeme heesÛeuÙeeveb meceepeeleerue Deveskeâ IeškeâebÛÙee efJekeâemeeÛÙee mebOeer KegbuÙee
neslÙee. DeLe&JÙeJemLesÛee meebOeener yeoueuee peele veJnlee. ner keâeW[er Peeuesueer DemeleeveeÛee DeeefLe&keâ megOeejCeebÛee PeW[e
KeebÅeeJej IesT heenCeejs jepeerJe ieebOeer Ùeebveerner ‘pegvÙee jepekeâejCee’ÛÙee Deenejer peeTve cegefmuece ceefnuee efJeOesÙekeâ mebcele
kesâueb DeeefCe yeeyejer ceefMeoerÛes ojJeepes GIe[ues. lÙeeveb mebIe heefjJeejuee mebOeer efceUeueer. Heg{b ‘GpeJe Yeejlee’Ûeer ceesnerce
jeyeJeCeejs Øeceeso cenepeve Ùeebveer heg{ekeâej Iesle jLeÙee$esÛeer DeeKeCeer kesâueer. YeejleerÙe meceepeceveele efhe{Ÿeeveefhe{Ÿee meeÛele
DeeuesuÙee cegefmuece Dee›eâceCeeÛÙee Dee"JeCeeRvee Deekeâej osTveb DeeefCe lÙeeÛeer meebie[ meberceße DeLe&JÙeJemLesleerue keâeW[erMeer
Ieeuetve, lÙeemee"er keâeBiesÇme peyeeyeoej DemeuÙeeÛee ØeÛeej mebIe heefjJeejeveb heefjCeecekeâejjerlÙee kesâuee. lÙeeÛeeÛe HeâeÙeoe
1996 meeueeÛÙee efveJe[Cegkeâerle Yeepeheeuee 167 peeiee efceUCÙeele Peeuee. YeepeheeÛeb 13 efoJemeebÛeb Deewš IeškesâÛeb
mejkeâej Deeueb. Heg{ÛÙee oesve Je<eeËleerue mebÙegòeâ DeeIee[erÛÙee meeJeUe ieeWOeU yeIetve Yeepeheeuee celeeoejebveer 1998 meeueer
hegvne keâewue efouee DeeefCe je°^erÙe ueeskeâMeener DeeIee[erÛeb mejkeâej Yeepeheeveb mLeeheueb. lÙeemee"er jececebefoj, 370 Jeb
keâuece Je meceeve veeiejer keâeÙeoe ns mebIeeÛes DeeJe[les cegös yeepetuee "sJeues. cee$e DeeheuÙeeuee efceUle Demeuesuee ne heeef"byee
cnCepes Deelee efnboglJeeÛes cegös Debceueele DeeCeCÙeeÛee keâeU Deeuee Deens, Demee iewjmecepe Yeepeheeveb keâ¤ve Iesleuee.
lÙeeletveÛe 2002 Ûe iegpejelesleerue vejmebnej Ie[Jetve DeeCeCÙeele Deeuee. heCe DeeefLe&keâ megOeejCeebÛÙee DeesIeele nesle
Demeuesuee Jej GuusKe kesâuesuee meeceeefpekeâ yeoue Yeepeheeveb ue#eele Iesleuee veener. pes meceepeIeškeâ jececebefojeÛÙee keâeUele
Ùee he#eÛÙee yeepetuee JeUle nesles, lÙeebvee oMekeâYejeÛÙee DeeefLe&keâ megOeejCeebÛÙee DeesIeele efJekeâemeeÛÙee pÙee mebOeer efvecee&Ce
PeeuÙee neslÙee, lÙee KegCeeJele neslÙee. kesâJeU YeejleeÛe veJns, lej peieeleerue DeMee mebOeer lÙeebvee meeOeeJeÙeeÛÙee neslÙee.
lÙeeÛÙee Dee[ ÙesCeejs OeceeËOelesÛes cegös lÙeebvee vekeâes nesles. lÙeeÛes keâeBieÇsmeJej Øesce nesles, Demeb veJns. lÙeecegUÛe 1996 meeue
keBâe«esmeuee mees[tve Je veblejÛee mebÙegòeâ DeeIee[erÛee meeJeUe ieeWOeU yeIetve Ùee meceepeIeškeâebveer YeepeheeÛeer meeLe kesâueer nesleer.
heCe 2002 ÛÙee vejmebnejecegUb lÙeebÛee ne efJeÕeeme {Uuee DeeefCe lÙeebveer 2004 meeueer keâeB«esmeuee keâewue efouee.
Ùee meboYee&le ue#eele IesCÙeeÛee cenlJeeÛee cegöe cnCepes keâeB«eme Je Yeepehee ÙeebÛes ‘"esme celeoej’ (keâesDej Jnesšme&)—
cnCepes YeepeheÛes efnboglJeJeeoer celeoej eEkeâJee keâeB«esmeÛee pÙeeJej YejJemee neslee, les cegefmuece, oefuele Je Ghesef#ele
meceepeIeškeâ--- lemesÛe jeefnues nesles. Ùee oesvner he#eebvee yengcele efceUle veJnleb; keâejCe Flej meceepeIeškeâebÛeer celeb
ØeeosefMekeâ he#eeble efJeYeeieueer peeTve efJemkeâšuesuee peveeosMe Ùesle neslee. heCe keâeB«esmeuee Jee Yeepeheeuee SkeâceskeâeÛÙee heg{b
peeCÙeemee"er iejpe nesleer, leer veJÙee meceepeIeškeâebÛeb hee"yeU efceUefJeCÙeeeÛeer. DeeefLe&keâ megOeejCeebÛÙee DeesIeele ØeieleerÛeer

5. HeâUb ÛeeKeeJeÙeeuee efceUle Demeuesues ns ‘veJes’ meceepeIeškeâ nesles. lÙeeÛeb hee"yeC 1998 les 2002 heÙeleËÛÙee keâeUele
Yeepeheeuee nesleb. heCe 2002 ÛÙee vejmenejecegUb ns meceepeIeškeâ mebYeüceele he[ues DeeefCe lÙeebveer 2004 meeueer keâeBiesÇmeÛeer
meeLe Oejueer.
ns jepekeâerÙe JeemleJe veeršheCeb keâeB«esmeveb mecepetve Iesleueb veener.
lÙeecegUb DeeefLe&keâ megOejeCeebvee ‘ceeveJeer Ûesnje’ osCÙeeÛÙee ØeÙelveeble meesefveÙee ieebOeer ÙeebÛÙee vesle=lJeeKeeueer ‘ve@Meveue
De@[JneÙemejer keâefcešer’ (ve@keâ) vesceCÙeele Deeueer. DeeefLe&keâ megOejeCeebvee JewÛeeefjkeâ mleJej efJejesOe DemeuesuÙeebÛee lÙeele
YejCee neslee. efMeJeeÙe mebÙegòeâ hegjesieeceer mejkeâejuee [eJÙee he#eebÛee yeens¤ve heeef"byee neslee. Skeâerkeâ[b ‘ve@keâ’ DeeefCe
ogmejerkeâ[b [eJes ÙeebÛÙee keâÛešŸeele mebÙegòeâ hegjesieeceer mejkeâej jeyeJet heenle Demeuesues DeeefLe&keâ megOeejCeebÛeb OeesjCe
meehe[ueb. mebÙegòeâ hegjesieeceer mejkeâejÛÙee 2004 les 2009 Ùee heefnuÙee keâejefkeâoeale leguevesveb ne efJemebJeeo Heâejmee
OeesjCeelcekeâ keâeW[er efvecee&Ce nesCÙeeme De[LeU "juee veener. ÙeeÛeb Skeâ cenlJeeÛeb keâejCe cnCepes efveJe[Cetkeâ n¤ve
efJejesOeele yemeeJÙee ueeieuesuÙee YeepeheeÛeer ieeWOeUele he[uÙeeÛeer DeJemLee. ne hejeYeJe heÛeJeCeb Yeepeheuee pe[ peele nesleb.
DeeLefe&keâ efJekeâemeeÛeb lekeâle&MeeŒe DeeefCe lÙeecegUb me#ece nesCeejs meceepeIeškeâ DeeheuÙee hee"erMeer GYes jenCeej, ns Yeepehee
peeCetve neslee. cnCetveÛe DeeefLe&keâ megOeejCee lÙeebveer heg{s vesuÙee. heCe ‘Deelee DeeheCe keâenerner kesâueb lejer Ûeeuet Mekeâleb’,
DeMee Yeüceele Yeepehee jeefnuee DeeefCe lÙeeveb iegpejele Ie[Jetve DeeCeueb. heCe hejeYeJe Peeuee, lejer iegpejelecegUb lees Peeuee, ns
mecepetve IesCeb, lÙeeuee pe[ peele nesleb DeeefCe Yeepehee Demee mebYeüceele Demeleevee, lÙeeuee ÙeeÛe cegÅeeJej keâeW[erle
hekeâ[CÙeeeÛeer jCeveerleer keâeB«esmeveb DeeKeeÙeuee nJeer nesleer. heCe Skeâerkeâ[b ‘ve@keâ’uee OeesjCeelcekeâ vekeâejeefOekeâej yenue
keâjleeveeÛe keâeB«esmeveb ner jCeveerleerner DeeKeueer veener. Kejb lej Skeâerkeâ[b Ghesef#ele Je ogye&ueebÛÙee—cnCetve ieefjyeer nšeDees
efkebâJee Deece Deeoceerkeâe nele keâeB«eÇsmekesâ meeLe DeMee Iees<eCee—yeepetuee DemeuÙeeÛeb oeKeJeleevee, keâeB«esmeveb ogmejerkeâ[b mebIe
heefjJeejeÛeee melele SKeeÅee yeeiegueyegJeemeejKee GheÙeesie kesâuee. Skeâ vesn¤ DeeefCe keâener ØeceeCeele Fbefoje ieebOeer mees[uÙee,
lej mebIe heefjJeejeuee JewÛeeefjkeâ mlejeJej Men osCÙeeÛeer leÙeejer keâeB«esmeveb keâOeerÛe oeKeJeueer veener. 2002 ÛÙee
vejmebnejveblej 2007 meeueer PeeuesuÙee iegpejele efJeOeevemeYesÛÙee efveJe[Cegkeâerle meesefveÙee ieebOeer Ùeebveer ceesoer ÙeebÛee GuuesKe
‘ceewlekeâe meewoeiej’ Demee kesâuee. lees Kejb lej yejesyej neslee. heCe efnbotbÛeer celeb peeleerue, cnCetve lÙeebveer ceeIeej Iesleueer.
Skeâ Øekeâejs meJe& efnbot mebIe heefjJeejeÛÙee ceeieb Deensle, Demeb ceevÙe keâjCÙeeÛeeÛe ne Øekeâej neslee. lÙeebvelej Deelee Ûeej
jepÙeebleerue efveJe[Cegkeâerleerue hejeYeJeeveblej Jeelee&njebbMeer yeesleleevee jentue ieebOeer cnCele nesles keâer, ‘ Yeepehee Je ceesoer ns
lÙeebÛÙee efJeÛeejebÛee ØeÛeej keâjerle Deensle DeeefCe Deecner DeeceÛes efJeÛeej IesTve ueeskeâebkeâ[b peele Deenesle, celeoej keâeÙe les
"jJeleerue’. ner jepekeâerÙe veslÙeebÛeer Yee<ee veener, leer jepÙeMeeŒeeÛÙee ØeeOeÙekeâeÛÙee leeW[er MeesYeles. Kejb lej ‘ mebIeeÛeer
efJeÛeejmejCeer osMeemee"er Ieelekeâ Deens DeeefCe efleÛee jòeâeÛÙee MesJešÛÙee LeWyeeheÙeËle Deecner cegkeâeyeuee ke⤒, Demeb "ece
efJeOeeve keâeBiesÇmekeâ[tve Dehesef#ele nesleb.
keâeB«esmeÛÙee Ùee DeMee heefJe$ÙeecegUb hejeYeJeeveb KeÛeuesuÙee Yeepeheeuee meeJejeÙeuee JesU efceUle iesuee. Heg{b 2009 ÛÙee
efveJe[Cegkeâerle hejeYeJe PeeuÙeeJej mebIe heefjJeejeveb hejeYeJe keâe nesle Deens, ns peeCetve IesTve Deeheueer jCeveerleer yeoueueer.
ÙeeÛe JesUer 2009 Ûee efJepeÙe cnCepes ‘DeeefLe&keâ megOeejCeebvee ceeveJeer Ûesnje’ osCÙeeÛÙee ØeÙelveebJejÛe efMekeäkeâeäceesle&ye Deens,
Demeb keâeBiesÇme mecepele nesleer. ØelÙe#eele 2004 veblej YeepeheeÛee hegvne efnboglJeekeâ[b JeUCÙeeÛee ØeÙelve, 2008 ÛÙee
Yeejle-Decesefjkeâe keâjejeveblej [eJÙeebveer mebÙegòeâ hegjesieeceer DeeIee[erheemetve Iesleuesueer Heâejkeâle FlÙeeoer IešveebcegUb, DeeefLe&keâ

6. megOeejCeebÛÙee DeesIeele Øeieleer nesle iesuesuÙee meceepeIeškeâebveer keâeB«esmeuee DeeCeKeer hee"yeU efceUJetve efoueb. leesheÙeËle
DeeOeerÛÙee heeÛe Je<eeËle ‘ve@keâ’ÛÙee vekeâejeefOekeâejecegUb DeeefLe&keâ megOejCeebvee peer KeerU yemele iesuee nesleer, lÙeeÛes efJehejerle
mJe¤he ÙeeÛe keâeUele GIe[ nesCÙeeme meg¤Jeele Peeueer nesleer. lÙeeleÛe 2008 Ûeer peeieeflekeâ ceboerÛeer ueeš Deeueer DeeefCe
‘ve@keâ’ÛÙee vekeâejeefOekeâejecegUb DeeOeerÛe KeerU yemele iesuesueb DeeefLe&keâ megOeejCee OeesjCe hegjleb ¤UeJe¤ve Iemejueb. peceerve,
heeCeer, Jeerpe FlÙeeoer cegÅeebJe¤ve mebIe<e& GHeâeUle iesues. Hejmhej efJejesOeer iešebÛÙee jmmeerKesÛeercegUb DeeefCe lÙeeÛÙee keâeBiesÇme
he#eele GcešCeeNÙee he[meeoecegUb mejkeâejer efveCe&Ùe Øeef›eâÙeeÛe Leebyeueer.
Ùee ieeWOeUeÛee HeâeÙeoe mebIe heefjJeejeveb keâewMeuÙeeveb G"Jeuee. lÙeemee"er leb$e%eeveeÛÙee ØeieleercegUb ØeYeeJeer "jle
iesuesuÙee Øemeej ceeOÙeceebÛee Kegyeerveb Jeehej keâ¤ve Iesleuee. keWâõ mejkeâejÛÙee leguevesle YeepeheeÛeer meòee DemeuesuÙee iegpejele,
ceOÙe ØeosMe, Úòeermeie[ Jeiewjs jepÙeele keâmeb keâeÙe&#ece OeesjCe jeyeJeueb peele Deens, DeMee ØeÛeejeÛee Yeef[ceej meg¤ Peeuee.
Yeü°eÛeejeÛeer ØekeâjCeb ØekeâeMeele DeeCeueer peeT ueeieueer. KeNÙee--KeesšŸeeÛeer yesceeuetce efcemeUCe DemeuesuÙee ØeÛeejeÛeer jeU
G"Jetve osCÙeele Deeueer. lÙeeuee Gòej cnCetve me#ece, keâeÙe&#ece Je heejoMeea efveCe&Ùe IesCÙeemee"er Oe[ekeäÙeeveb meòee Je
ØeMeemeveeÛÙee Ûeewkeâšerle yeoue keâ¤ve oeKeJeCÙeeÛeer iejpe nesleer. heCe keâeBiesÇme Heâòeâ efnboglJeeÛeeÛe cegöe GieeUle yemeueerr.
lÙeecegUb De[ÛeCeerle DeeuÙeeJej keâeB«esme efnboglJeeÛÙee DeeOeejs Yeepeheeuee ue#Ùe keâjles, ne mecepe ¤peeÙeuee JesU ueeieuee
veener.
lÙeeleÛe ‘ueeskeâheeue’ Deeboesueve meg¤ Peeues DeeefCe JeeleJejCe DeeCeKeer {JeUtve efveIeeueb. Ùee ØekeâjCeeÛÙee neleeUCeerve
keâeBiesÇme he#eeÛeer jepekeâerÙe efoJeeUKeesjer lej efometve DeeueerÛe, heCe me#ece Je efveCee&Ùekeâ vesle=lJe vemeuÙeeveb he#e efoMeenerve
yevele peele DemeuÙeeÛeer heefnueer "esme heeJeleer Ùee Deeboesueveeveb efceUJetve efoueer. keâeB«esme IemejCeeruee ueeieueer DemeuÙeeÛeb ns
heefnueb "Ukeâ efÛevnb nesleb. lÙeeÛeerÛe heefjCeleer DeKesj Ûeej jepÙeebleerue oe¤Ce hejeYeJeele Peeueer Deens.
heg{erue ueeskeâmeYee efveJe[Cegkeâerle keâeB«esme meòesJej ÙesCÙeeÛeer MekeäÙelee Deelee Deesmejueer Deens. meesefveÙee ieebOeer Ùeebveer
efkeâleerner kebâyej keâmeueer DeeefCe jentue Ùeebvee hebleØeOeeveheoeÛes GcesoJeej cnCetve peenerj kesâueb, lejer Deelee yejeÛe GMeerj
Peeuee Deens. Ùee iees°er oer[ Je<eeËhetJeea keâjeÙeuee nJÙee neslÙee. Gueš Deelee jentue ieebOeer Ùeebvee hebleØeOeeveheoeÛes GcesoJeej
cnCetve peenerj keâjCÙeeveb ‘Deece Deeoceer’ÛÙee efJepeÙeeveb meeJeOe PeeuesuÙee Yeepeheeuee ØeÛeejeÛee veJee peesMe efceUCeej Deens.
jeefnuee cegöe ’Deece Deeoceer’ÛÙee efJepeÙeeÛee DeeefCe Ùee he#eeÛÙee YeefJeleJÙeeÛee. veesyesue heeefjleesef<ekeâ efJepeles DeLe&lep%e
efJeÛeejJeble Dece&lÙe mesve cnCeleele leMeer ner ØemLeeefhele jepekeâejCeeÛÙee DebleeÛeer meg¤eJele Deens keâeÙe? Deelee lejer Demeb
efveoeve Jeešle veener; ueeskeâebvee yeoue nJee Deens; efveCee&Ùekeâ, me#ece, heejoMeea, keâeÙe&#ece Je peveefnle [esUŸeeheg{b "sJeCeejb
mejkeâej nJeb Deens, ns Kejb. lemee heÙee&Ùe ‘Deece Deeoceer he#e’ Deens, Demeb efouuerleerue ueeskeâebvee Jeešleueb. heCe efouueer
cnCepes meieUe Keb[ØeeÙe osMe veJns. osMeeleerue efJeefJeOe jepÙeeble Flej he#e meòesJej Deensle. les Yeepehee Je keâeB«esmeuee heÙee&Ùe
"¤ Mekeâleele. lÙeecegUb 2014 ÛÙee ueeskeâmeYee efveJe[Cegkeâerle ‘Deece Deeoceer’uee HegâškeâU peeiee keâoeefÛele efceUleerue, heCe
ue#eCeerÙe ÙeMe efceUCeb DeMekeäÙe Deens. GoenjCeeLe&, efouueerle DejefJebo kesâpejerJeeue Ùeebveer cegKÙeceb$eer Meeruee oeref#ele ÙeebÛee
hejeYeJee kesâuee. lÙeeÛe OeleeaJej ‘Deece Deeoceer’ÛÙee ceneje°^eleerue veslÙee Debpeueer oeceeefveÙee veeiehegjeletve Yeepehee vesles
veerefleve ie[keâjer ÙeebÛee hejeYeJe keâjCÙeemee"er kebâyej keâmele Deensle. heCe veeiehetj cnCepes efouueer veJns DeeefCe kesâJeU
‘SvepeerDees’ÛÙee peesjeJej pevecele mebIeefšle keâjCeb DeMekeäÙe Demele, ns yengOee ‘Deece Deeoceer’uee ueeskeâmeYee efveJe[CegkeâeRveblej

7. ue#eele ÙesF&ue. efkebâyengvee DeeheuÙee DejepekeâerÙe Je DejepÙeJeeoer Yetefcekeâe ‘Deece Deeoceer’uee keâMee Yes[meeJele jenCeej
Deensle, les efouuueerleerue meòesÛÙee hesÛeØemebieeveb oeKeJetve efoueb Deens. ‘Deecneuee yengcele veener, Deecner mejkeâej yeveJeCeej
veener’, Demeb Yeepeheeveb mejkeâej yeveJeCÙeeme vekeâej efouÙeeJej kesâpejerJeeue cnCele nesles. Deieoer keâeB«esmeves efyeveMele& heeef"byee
efouÙeeJejner. heCe lemeb kesâuÙeeme je°^heleer jpeJeš ÙesF&ue DeeefCe heg{erue efveJe[Cegkeâe ueeskeâmeYesÛÙee celeoeveeyejesyej nesleerue.
lÙeeJesUer efouueerleerue celeoej Yeepeheuee keâewue osleerue keâer. ‘Deece Deeoceer’uee? kesâpejerJeej DeeOeer cnCele nesles keâer,
DeecnerÛe efveJe[tve ÙesTÛe. heCe veblej JeemleJeeÛeer lÙeebvee peeCe Peeuesueer efomeles Deens. cnCetveÛe ‘SmeSceSme’, ceesnuuee
yew"keâe FlÙeeoerÉejb pevecele DepeceeJetve mejkeâej yeveJeCeej keâer veener, ns "jJeCÙeeÛee Ieeš lÙeebveer Ieeleuee Deens.
cnCepesÛe heg{erue celeoeveeleerue Oeeskeâe lÙeebvee efomele Deens DeeefCe lemeb celeoeve IÙeeÙeÛeer JesU Deeueer, lej leer DeeheuÙeeuee
meesF&Ûeer DemeeÙeuee nJeer, ns jepekeâerÙe MeneCeheCe lÙeebvee Deeuesueb efomeleb. ueeskeâebvee Ûeebieueb Je peveefnleeÛes yeoue Ie[Jetve
DeeCeCeejb mejkeâej nJeb Deens, ns kesâpejerJeeue Ùeebvee keâUue, ns yejb Peeueb.
vescekeâe neÛe Oe[e jepÙee-jepÙeeble DemeuesuÙee ØeeosefMekeâ he#eebveer Ûeej jepÙeebleerue efveJe[Cegkeâeveblej IÙeeÙeuee nJee
Deens. keâeB«ebme vekeâes, Yeepehee vekeâes, cnCetve pevelee DeeheuÙeeuee celeb osF&ue, ne mecepe ‘pegvÙee jepekeâejCee’Jej
DeeOeejuesuee Deens. Demes "eskeâleeUs Keesšs "jCeej Deensle. ‘Deece Deeoceer’ÛÙee ÙeMeeÛeb ns Kej mJe¤he Yeepeheeveb ue#eele
Iesleueb Deens. cnCetveÛe FlejebÛÙee leguevesle ceesoer Je Yeepehee ns ‘yeoue’ Ie[Jetve DeeCet heenle Deensle, Demeb efÛe$e GYeb
keâjCÙeeJej mebIe heefjJeejeÛee Yej Deens Je lÙeeuee DeefOekeâ Oeej ÙesCeej Deens. MesJešer ueeskeâMeenerleerue jepekeâejCe ns
ueeskeâebvee keâeÙe YeeJeleb DeeefCe lÙeebvee keâeÙe hešle Je heÛeleb, ÙeeJej DeJeuebyetve Demeleb. ceesoer Je Yeepehee ÙeebÛÙeeyeeyeleÛeb ns
efÛe$e celeoejebvee YeeJeeÙeuee nJeb, Ùee GödsMeeveb mebIe heefjJeej Øemeej ceeOÙeceebÛee Jeehej keâ¤ve Iesle Deens. Ùee ceesefncesÛee
ØeYeeJe efkeâleer Je keâmee he[lees DeeefCe Flej he#e lÙeeÛee keâmee heefjCeecekeâejkeâ ØeefJeeo keâjleele, ÙeeJej 2014 Ûee efvekeâeue
DeJeuebyetve jenCeej Deens. YeepeheeÛÙee neleer DemeuesuÙee meOÙeeÛÙee 116 peeiee DeeefCe 2009 ÛÙee efveJe[Cegkeâerle ne he#e
ogmeNÙee Je eflemeNÙee ›eâceebkeâeJej DemeuesuÙee peeiee DeMee efceUtve 297 Deensle. lÙeeJej mebIe heefjJeej ue#e keWâefõle keâjerle
Deens. lÙeehewkeâveer 200 ÛÙeeJej peeiee efceUefJeCÙeeÛeb mebIeeÛeb Gefö° Deens. lemeb Peeueb, lejÛe ceesoer hebleheÇOeeve yevet
Mekeâleele. Gueš keâeB«esmeceOÙes jCeveerleerJej SkeâJeekeäÙelee veener. Skeâerkeâ[b jentue ieebOeer ÙeebÛee pees ieš Deens, lees DeMee
efJeÛeejele Deens keâer, ner efveJe[Cetkeâ njuees lejer njkeâle veener, veerš mebIešvee yeebOeer keâ¤ve 2019 ÛÙee celeoeveeuee
me#ecelesveb meeceesjs peeT Ùee. heCe pej ceesoer ÙeebÛÙee neleer hebleØeOeeveheoeÛeer met$eb Deeueer, lej lÙeebÛee SketâCe Skeâleb$eer
keâejYeej Je keâeÙe&heæleer yeIelee, lÙeebveer Deieoer 10 škeäkesâ pejer DebceueyepeeJeCeerÛÙee mlejeJej Heâjkeâ Ie[Jetve DeeCeuee,
lej
2019
meeueer
hegvne
meòesle
ÙesCÙeeÛee
YeepeheeÛee
ceeie&
ceeskeâUe nesF&ue. Ùee keâeueeJeOeerle mebIe heefjJeej jepÙeIešvesÛÙee Ûeewkeâšeruee Oekeäkeâe ve ueeJeleener Deveskeâ ØekeâejÛes cetueYetle
meebmke=âeflekeâ yeoue Ie[Jetve DeeCetve Ùee osMeeÛee meeceeefpekeâ heš yeouet Mekesâue. Demee yeoue cetueieeceer DemeuÙeeveb lÙeeÛee
ØeYeeJe oerIe&keâeue jent Mekeâlees. keâeB«esme ne mebIeeÛÙee ceeiee&leerue cees"e De[LeUe Deens, lees kesâJeU meesefveÙee ieebOeer Je jentue
ieebOeer ÙeebÛeer keâeB«esme cnCetve veJns, lej keâeB«esme Skeâe efJeÛeejØeJeenÛeb ØeefleefveefOelJe keâjles cnCetve. ne yengmeebmke=âeflekeâ
YeejleerÙelJeeÛÙee mebkeâuhevesJej DeeOeejuesuee efJeÛeej Deens. lees mebIeeÛÙee ‘meebmke=âeflekeâ je°^Jeeoe’ÛÙee Deieoer efJejesOeeleerue
Deens. yengmebKÙe efnbotbvee ner YeejleerÙelJeeÛeer mebkeâuhevee ceevÙe nesleer Je Deens, cnCetveÛe keâeB«esme meòee efceUJele
jeefnueer.lÙeecegUbsÛe ceesoer ‘keâeB«esmecegòeâ Yeejle Je je°^efvecee&Ce’ cnCeleele DeeefCe meOÙeeÛÙee keâeB«esmeÛÙee iewjkeâejYeejehemetve
Yeejleeuee cegòeâ keâ¤ve JesieJeve ØeieleerÛÙee ceeiee&Jej vesCÙeeÛee DeeceÛee GödsMe DemeuÙeeÛeb meebieleele; keâejCe lÙeebvee

8. efnobglJeeÛee cegöe ceeieb "sJetve efJekeâeme Je Øeieleer Ùee cegÅeeJej meOÙeeÛÙee keâeB«esmeuee veeceesnjce keâ¤ve celeoejebÛeb hee"yeU
efceUJeeÙeÛeb Demeleb.b ØelÙe#eele ‘keâeB«esme efJeÛeejeMeer Heâejkeâle IesGâve efnbot je°^efvecee&Ce’ ne lÙeebÛee Keje DepeW[e Demelees..
lÙeemee"er yeouelÙee peieeleerue Yeejleele GoÙeeuee Ùesle DemeuesuÙee le¤CeJeiee&ÛÙee DeeMee-Deekeâeb#eebvee ceesoer Je mebIe heefjJeej
Hegbâkeâj Ieeuele Deens. YeejleerÙe celeoejeble Deepe 35 Je<eeËKeeueer 47 škeäkesâ celeoej Deens. ne Jeie& ceesoer Je mebIe ÙeebÛeb
ue#Ùe Deens. Ùee Jeiee&uee pegvee Fefleneme Heâejmee ceenerle veener. lÙeeuee veeskeâNÙee Je megKeermeceeOeeveer DeeÙeg<Ùe nJeb Deens.
pej keâeB«esmeveb 2004 meeueÛee efJepeÙe mecepetve IesCÙeele Ûetkeâ kesâueer vemeleer, lej DeeefLe&keâ megOeejCeebÛÙee DeesIeele nesCeeNÙee
ØeieleerÛeer HeâUb Ùee Jeiee&ÛÙee neleele Heâ[tve lees keâeB«esmeÛÙee ceeieb 2004 Je 2009 ØeceeCebÛe Deeuee Demelee.
nerr Iees[Ûetkeâ keâeBieWÇmemee"er Ieelekeâ "jueer Deens. lÙeeletve yeensj he[CÙeemee"er jentue ieebOeer ÙeebÛes ns ‘DeeoMe&Jeeoer’
jepekeâejCe Deefpeyeele pemeb GheÙeesieeÛeb veener, lemeb les osMeefnleeÛebnerb veener. Kejb lej keâeBiesÇmeveb Yeepeheeuee meòesheemetve otj
"sJeCÙeeÛÙee SkeâeÛe cegÅeeJej Flej he#eebÛÙee yejesyejerveb DeeIee[er keâ¤ve efveJe[Cegkeâebvee meeceesjb peeCÙeeÛeer iejpe Deens. lemeb
PeeuÙeeme 2014 ÛÙee efveJe[CekeâerÛee efvekeâeue keâoeefÛele JesieUe ueeiesue. DevÙeLee ceesoer ÙeebÛÙee ieUŸeele hebleØeOeeveheoeÛeer
ceeU he[CÙeeÛeer MekeäÙelee DeefOekeâ.b .
------