Finlandia

2
Fiński elementarz
O kraju
W Finlandii mieszka 5,4 mln osób. Wskaźnik gęstości zaludnienia to 15,9 osób/km kw.
(obok Islandii i Norwegii, Finlandia jednym ze słabiej zaludnionych państw europejskich).
67 proc. Finów mieszka w miastach. Najważniejsze aglomeracje to: Helsinki (595 000
mieszkańców), Espoo (252 439), Tampere (215 168), Vantaa (203 001), Turku (178 630) i
Oulu (143 909). Populacja Samów (Lapończyków) wynosi ok. 6, 5 tys. W Finlandii
obowiązują dwa języki urzędowe: fiński i szwedzki. Fińskiego, który należy do języków
ugro-fińskich, używa 91,3 proc. mieszkańców, zaś szwedzkiego 5,4 proc. Lapoński jest
językiem rodzimym dla ok. 1700 osób. Znajomość języka angielskiego jest w Finlandii
bardzo wysoka. Bez problemu można się nim posługiwać w urzędach czy restauracjach.
Aż 85,6 proc. Finów jest wyznania protestanckiego (luteranie), a 1 proc. prawosławnego.
Oficjalną walutą kraju jest euro.

3
Fiński elementarz
Powierzchnia Finlandii wynosi 338 145 km kw. Jeziora stanowią 10 proc. powierzchni, zaś
69 proc. to lasy (to najbardziej zalesiony kraj w Europie). W Finlandii znajduje się 187.888
jezior (najwięcej na świecie), 5.100 wodospadów i 179.584 wysp (razem z wyspami na
akwenach wewnątrz kraju). Jedna czwarta obszaru znajduje się za kręgiem polarnym.
Sąsiadami Finlandii są Szwecja, Norwegia i Rosja. Granica Finlandii z Rosją (1269 km)
jest jednocześnie wschodnią granicą Unii Europejskiej.
Finlandia spośród wszystkich krajów północnych ma najwyższą średnią temperaturę w
lecie. Po długiej zimie, która rozpoczyna się na przełomie października i listopada, w maju
zaczyna się krótka wiosna. Od czerwca do lipca trwają białe noce, a w Laponii słońce nie
zachodzi za horyzont. Różnica czasu między Polską a Finlandią wynosi +1h.
Finlandia jest członkiem Unii Europejskiej od 1995 r., należyto strefy Schengen od 1996 r.
Wspólną walutę przyjęła w 2002 roku. Nie należy do NATO. Od 1955 r. jest członkiem
Rady Nordyckiej.

4
Fiński elementarz
Demografia i społeczeństwo
Jednym z wyzwań, przed jakimi stoi Finlandia, są zmiany zachodzące obecnie w
strukturze demograficznej ludności. Z roku na rok spada liczba mieszkańców, a procesy
starzenia się społeczeństwa zachodzą szybciej niż w innych krajach UE. Drastycznie
zmniejsza się udział osób młodych w strukturze społecznej, co prowadzi do zmian w
strukturze rynku pracy. Na podstawie prognoz demograficznych przewiduje się, iż w ciągu
najbliższych dziesięciu lat udział osób powyżej 65. roku życia będzie wysoki. Już od 2010
r. następuje znaczny spadek ludności w wieku produkcyjnym. W ciągu ostatniej dekady
migracje międzyregionalne charakteryzowały się koncentracją wokół dużych ośrodków
miejskich. Proces ten przyczynia się do wzrostu zróżnicowań międzyregionalnych pod
względem struktury wiekowej i struktury w podziale na płeć. Wpływa to na możliwości
rozwojowe poszczególnych regionów.

5
Fiński elementarz
Regiony
Od 2010 r. Finlandia podzielona jest na 20 regionów (maakunta). Fińskie regiony są
znacznie zróżnicowane pod względem rozwoju społeczno-gospodarczego. Wyspy
Alandzkie, zgodnie z umową międzynarodową, posiadają status zdemilitaryzowanego i
autonomicznego rejonu Finlandii, ze stolicą w Maarianhaminie. Mają własny parlament,
składający się z 30 posłów wybieranych w głosowaniu demokratycznym oraz rząd, który
składa się z sześciu ministrów (edukacji i kultury, finansów, spraw socjalnych i
środowiska, administracji i współpracy z Unią Europejską, przemysłu i handlu oraz
komunikacji). Wyspy mają jednego posła w fińskim parlamencie. Fiński rząd jest
reprezentowany przez gubernatora, którego mianuje prezydent republiki. Obywatele Wysp
Alandzkich są zwolnieni z obowiązku służby wojskowej w fińskiej armii.

6
Fiński elementarz
System polityczny
Finlandia jest republiką, na której czele stoi prezydent wybierany na 6-letnią kadencję w
wyborach bezpośrednich. Jednoizbowy Parlament (Eduskunta) liczy 200 posłów, którzy
wybierani są co cztery lata, w wyborach bezpośrednich na zasadzie proporcjonalnej
reprezentacji w parlamencie. Poza funkcją ustawodawczą parlament posiada szerokie
uprawnienia do nadzorowania działań rządu w przygotowywaniu spraw, o których
decyduje Unia Europejska i formułowaniu stanowiska Finlandii.

7
Fiński elementarz
Polska kultura jest raczej oparta na relacjach, zaś Finowie są bardziej konkretni i
zorientowani na osiągnięcie celu zawodowego. Polscy partnerzy są bardziej bezpośredni i
emocjonalni w wyrażaniu swoich opinii, podczas gdy Finowie okazują postawę bardziej
stonowaną. Fińska kultura biznesu działa w oparciu o wysokie standardy etyczne i jasno
określone normy. Społeczna odpowiedzialność biznesu w łańcuchu dostaw jest bardzo
dobrze postrzegana i mile widziana. W Finlandii duża wagę przywiązuje się do szybkości i
niezawodności dostaw – większość firm fińskich nie toleruje spóźnień czy niewywiązania
się z umowy. Terminy płatności opiewają zwykle na 30-45 dni. Umowy spisywane są zwykle
w języku fińskim. Styl prowadzenia biznesu można określić jako formalny – Finowie
niechętnie prowadzą niezobowiązujące rozmowy wstępne, raczej od razu przechodzą do
sedna sprawy i właściwych negocjacji
Specyfika prowadzenia biznesu
- różnice kulturowe

8
Fiński elementarz
Finowie, to społeczeństwo egalitarne, dlatego ostentacyjne zachowania są dla nich rażące
np. zbyt strojny ubiór może być odczytany jako przejaw arogancji, z tego również powodu
Finowie nie lubią zbyt głośnego lub zbyt ekspresyjnego zachowania w miejscach
publicznych. Cenią sobie bezpośrednią komunikację, oczekują, iż partner w rozmowie
wyrazi swój rzeczywisty pogląd, a nie wypowie jedynie ugrzecznioną formułkę. Nie
potrzebują kontaktu twarzą w twarz, często nawet preferują korespondencję mailową.
Budowanie relacji ma miejsce poza biurem w restauracji czy w saunie. Zaproszenie do
sauny nie powinno być odrzucone, jako że jest to nieodłączna część fińskiej kultury.
Wręczanie prezentów nie jest popularne. Wcześniejsze uzgadnianie wizyty np. za
pośrednictwem maila, telefonu jest konieczne, nie praktykuje się niezapowiedzianych
wizyt. Terminy pierwszych kontaktów powinny być uzgadniane z przynajmniej
miesięcznym wyprzedzeniem.

9
Fiński elementarz
Godziny pracy różnią się w zależności od pory roku: zimą biura pracują w godzinach
08:00 - 16:15 podczas gdy latem najczęściej 08:00 - 15:15. Spotkania rozpoczynają się i
kończą o wyznaczonym czasie. Prezentacje powinny być rzeczowe, czytelne i proste, a
wszelkie ozdobniki (wykrzykniki, odgłosy czy krzykliwe tytuły) wyeliminowane. Finowie
rzadko zadają pytania, prezentacja powinna być więc wyczerpująca.

10
Fiński elementarz
Ramy prawne
Polsko-fińskie stosunki gospodarcze regulują postanowienia dorobku prawnego Unii
Europejskiej na podstawie podpisanego 16 kwietnia 2003 r. w Atenach i obowiązującego
od 1 maja 2004 roku Traktatu dotyczącego przystąpienia Polski i 9 innych krajów do Unii
Europejskiej. Ponadto obowiązują umowy dwustronne w zakresie nie objętym
uregulowaniami UE, wśród których najważniejsze, to:
• Umowa w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji z 25 listopada 1996 r.,
weszła w życie 13 marca 1998 r.;
• Umowa w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu z 26 października 1977r.
obowiązująca od 4 kwietnia 1979 r., zmieniona protokołem z 28 kwietnia 1994 r.
obowiązującym od 21 stycznia 1995 r.

11
Fiński elementarz
Finlandia jest sygnatariuszem Konwencji Narodów Zjednoczonych o umowach
międzynarodowej sprzedaży towarów, z 11 kwietnia 1980 r., do której także przystąpiła
Polska. Finlandia, podobnie jak inne kraje skandynawskie (Dania, Szwecja, Norwegia)
zadeklarowała w dokumencie ratyfikacyjnym, zgodnie z art. 92 par. 1, że nie będzie
związana Częścią II Konwencji dotyczącą zawierania umów.

12
Co warto wiedzieć
o gospodarce
Finlandia jest zaliczana do liderów technologii informatycznych, choć
coraz częściej mówi się jednak o możliwości utraty tej pozycji.
Najważniejsze gałęzie fińskiej gospodarki to przemysł elektroniczny,
drzewny i branża metalowa.

13
Finlandia prowadzi zdyscyplinowaną politykę finansów publicznych. Nie oznacza to
jednak, że kryzys nie dotknął gospodarki. Wręcz przeciwnie: w 2009 r. PKB spadł aż 8,5
proc. Następne dwa lata 2010 oraz 2011 przyniosły wzrost (3,4 proc. i 2,8 proc., jednak w
roku 2012 nastąpił ponowny spadek PKB o 1,0 proc., a w 2013 r. o 1,4 proc., a jego
wartość w cenach rynkowych wyniosła 193,4 mld euro. Rozwój gospodarczy całym
ubiegłym roku był słaby. Spadły wydatki na konsumpcję i inwestycje prywatne, obniżył się
eksport. Produkcja przemysłowa obniżyła się o 3,4 proc., bezrobocie wzrosło do 8,2 proc.
W 2013 r. popyt w gospodarce fińskiej był utrzymywany głównie dzięki sektorowi
państwowemu. Średnioroczna stopa inflacji wyniosła 1,5 proc. Rok 2014 też nie jest
najlepszy: produkcja przemysłowa nadal spada, a bezrobocie rośnie. W tym roku realny
PKB nie zwiększy się, zakłada fińskie Ministerstwo Finansów, choć wcześniej spodziewało
się wyniku na plusie w granicach 0,3–0,5 proc. Zmieniło prognozy m.in. z powodu
spodziewanych konsekwencje unijnych sankcji wobec Rosji i odwetowej akcji Moskwy.
Rosja jest ważnym partnerem handlowym Finlandii.
Co warto wiedzieć o gospodarce

14
Zmiana może nastąpić w 2015 r. Oczekuje się, że PKB wzrośnie o 1,2 proc.
Mimo trudności gospodarczych, Finlandia to bardzo mocny element unijnej gospodarki. W
ciągu ostatnich 20-30 lat stała się jednym z najbardziej kreatywnych i innowacyjnych
krajów na kontynencie europejskim. Jest liderem innowacyjności w UE, obok Szwecji. W
2012 r. relacja nakładów na działalność badawczo-rozwojową do PKB wyniosła 3,55 proc.
(w Szwecji - 3,41proc.). Finlandia należy do państw o największym udziale energii ze
źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii w 2012 r.: Szwecja (51,0 proc.), Łotwa
(35,8 proc.), Finlandia (34,3 proc.) oraz Austria (32,1 proc.). Finowie prowadzą politykę
polegającą na połączeniu rozwiązań prowzrostowych z aktywnymi działaniami na rzecz
racjonalnego zatrudnienia i umacnianiem dyscypliny finansowej. Finlandia to kraj bardzo
zamożny, którego PKB per capita przekracza 35 tys. euro (35,9 tys. euro w 2012 r. i 35,6
tys. euro w 2013 r.). Finlandia mocno odczuwała skutki kryzysu gospodarczego, dlatego
rząd opracował instrumenty wspierające gospodarkę, reformuje sektor publicznego oraz
tnie wydatki publiczne.

15
W 2012 r. przeprowadzono globalną reformę systemu promocji gospodarczej, łącząc kilka
agend rządowych zajmujących się tą problematyką. Powstał nowy system
skoordynowanych działań pod nazwą Team Finland. Poza granicami kraju system działa
w oparciu o placówki dyplomatyczne i fińskie agendy rządowe. W okresie 2013-2016 rząd
fiński realizuje działania mające zapewnić wyjście z kryzysu. Do najważniejszych należą:
• wprowadzenie instrumentów fiskalnych: podwyższenie wachlarza różnych podatków, w
tym VAT o 1 proc., podatku od transakcji finansowych, podatku solidarnościowego,
podatku od spadków, od spółek energetycznych; zamrożenie na lata 2013-2014
indeksacji dochodów osobistych przy obliczaniu podatku dochodowego);
• oszczędności w administracji państwowej (głównie w resorcie spraw zagranicznych,
MON, MSW, resorcie sprawiedliwości, rolnictwa i leśnictwa);

16
• reforma samorządów: zmniejszenie dofinansowywania samorządów z budżetu państwa
do 2015 r. oraz zwiększenie w latach 2014-2015 wpływów samorządów z tytułu podatku
dochodowego od przedsiębiorstw CIT, podwyższenie podatku od nieruchomości;
• wprowadzenie instrumentów stymulujących wzrost gospodarczy: wprowadzenie w latach
2013-2014 możliwości dokonywania przez podmioty gospodarcze podwójnych odpisów
amortyzacyjnych, ulgi podatkowe dla przedsiębiorstw na kwotę ok. 300 mln euro,
inwestycje w infrastrukturę transportowo-logistyczną w latach 2012-2018 za 1 mld euro.
Zaoszczędzone pieniądze będą przeznaczone w znacznym stopniu na działalność
innowacyjną, badania i rozwój.

17
Finlandia ma rozbudowany system świadczeń socjalnych. Usługi z zakresu służby zdrowia
oraz na rzecz osób starszych i niepełnosprawnych świadczą gminy. W ich gestii leży także
edukacja przedszkolna, podstawowa, średnia, szkolenia zawodowe oraz kształcenie
dorosłych, usługi biblioteczne; programy kulturalne oraz sportowe; zagospodarowanie
przestrzenne; budowa oraz utrzymywanie infrastruktury lokalnej, w tym utrzymanie zieleni,
ulic, zarządzanie energią, wodą oraz ściekami, portami; transport miejski, promocja
lokalnej przedsiębiorczości oraz zatrudnienia. Działania Rad Regionalnych sprowadzają
się do rozwoju gospodarczego regionów oraz planowania. Gminy finansują swoje zadania
dzięki środkom uzyskanym z podatków od dochodów osób fizycznych i prawnych,
podatków od nieruchomości, bezpośrednich transferów rządowych, dochodów ze
sprzedaży oraz innych opłat lokalnych. Władze lokalne mogą samodzielnie określić
wysokość podatku od dochodu.

18
Ze względu na starzenie się społeczeństwa, migrację wewnętrzną i wyludnianie (bądź
zagęszczanie się) niektórych obszarów, samorządy mają problem z równą dystrybucją
usług dla mieszkańców. Prowadzana od kilku lat restrukturyzująca samorządów
najmocniej dotknęła małe gminy, z populacją mniejszą niż 20.000 mieszkańców. Żeby
lepiej dystrybuować usługi, muszą się łączyć w większe jednostki. Od początku wdrażania
reformy liczba gmin spadła z 415 w 2007 r. do 320 w 2013 r.

19
Fiński elementarz
Innowacyjność
Główną siłą fińskiej gospodarki jest innowacyjności. Finlandia jest jednym z nielicznych
krajów UE, który spełnia warunki brzegowe wydatków na rozwój i innowacje, określone w
unijnej strategii Europa 2020. Granica wynosi 3 proc. PKB, a w przypadku Finlandii jest to
prawie 4 proc. PKB. Według raportu Global Competetiveness Index 2011-2012, Finlandia
została sklasyfikowana na 4. miejscu na świecie pod względem otoczenia sprzyjającego
innowacji (Polska znalazła się na 39. miejscu). Finowie wychodzą z założenia, że
innowacyjne rozwiązania są potrzebne nie tylko w sektorze produkcji, ale także w
usługach i działalności instytucji publicznych. Komercjalizacja wyników badań i szybki
transfer technologii z ośrodków akademickich do biznesu to dzisiaj główne czynniki
decydujące o potencjale i sile gospodarki opartej na wiedzy.

20
Polityka innowacyjna w Finlandii jest częścią polityki gospodarczej. Duża nakłady na
rozwój nauki doprowadziła do powstania wielu innowacyjnych firm wykorzystujących
nowoczesne. W ten sposób powstała m.in. flagowa fińska firma Nokia (przejęta we
wrześniu 2013 r. przez Microsoft). Innowacyjność w Finlandii dotyczy głównie produktu,
procesów technicznych technologicznych związanych z jego wytworzeniem, a także
różnego rodzaju usług eksperckich, w tym nowych metod pracy, organizacji, zarządzania
nowymi markami. Według Statistics Finland 46 proc. wszystkich fińskich przedsiębiorstw
jest zaangażowanych w opracowywanie nowej technologii lub ulepszonych produktów
bądź usług. Sektor prywatny ma 70-proc. udział w wydatkach na badania i rozwój. . W
Finlandii zatrudnionych jest 80 tysięcy pracowników naukowych, z których ponad połowa
pracuje w firmach prywatnych, ok. 10 tys. w sektorze publicznym, a 30 tys. na wyższych
uczelniach.

21
Rozwój innowacyjności w Finlandii wspierany jest przez system instrumentów
finansowych i instytucjonalnych, przy czym ok. 30 proc. środków pochodzi z funduszy
publicznych, a ok. 70 proc.dostarcza sektor prywatny. Rząd Finlandii przeznaczył w
budżecie na 2014 r. 1956,1 mln euro na finansowanie R & D (badań i rozwoju), czyli o
45,5 mln euro mniej niż w rok wcześniej. Środki na finansowanie instytucji i organizacji
bezpośrednio finansujących R & D przydzielane są tradycyjnie ministerstwom: Kultury i
Edukacji, Gospodarki i Zatrudnienia, Spraw Socjalnych i Zdrowia oraz Rolnictwa i
Leśnictwa. Polityką dotyczącą badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji
zajmuje się Rada ds. Badań i Innowacji, kierowana przez premiera. W skład Rady
wchodzą: Minister Kultury i Edukacji, Minister Gospodarki i Zatrudnienia, Minister
Finansów, eksperci z dziedziny nauki i technologii, przedstawiciele Akademii Finlandii,
przedstawiciele Fińskiej Agencji ds. Technologii i Innowacji TEKES (The Finnish
Funding Agency for Innovation TEKES), przedstawiciele Agencji SITRA (The Finnish
Innovation Fund SITRA), przedstawiciele uniwersytetów oraz reprezentanci pracodawców.

22
Rada ds. Badań i Innowacji jest odpowiedzialna także za koordynację polityki
innowacyjności w skali kraju oraz za rekomendacje, które jest zobowiązana przedstawiać
Radzie Ministrów oraz poszczególnym ministrom. W fińskim systemie wspierania
innowacyjności coraz większego znaczenia nabierają klastry i konsorcja, w których
realizowany jest program popytowego podejścia do innowacji.
Za realizację polityki innowacyjności odpowiedzialne są w zasadzie dwa resorty:
Ministerstwo Gospodarki i Zatrudnienia oraz Ministerstwo Kultury i Edukacji, pozostałe
resorty pełnią rolę pomocniczą. Agencją Operacyjną dla Ministerstwa Gospodarki i
Zatrudnienia jest Fińska Agencja ds. Technologii i Innowacji TEKES, natomiast
Ministerstwo Kultury i Edukacji koordynuje działalność badawczo-rozwojową instytutów
naukowych, centrów badawczo-rozwojowych oraz Akademii Finlandii. Oba resorty
dysponują 80 proc. budżetu na innowacje i rozwój. Należy jednak pamiętać, że w Finlandii
finansowanie innowacyjności odbywa się głównie poprzez sektor prywatny.

23
Specyficzny status w systemie posiada Agencja SITRA, która nie podlega rządowi ani
żadnemu ministerstwu, a bezpośrednio fińskiemu Parlamentowi, co sprawia, iż jest
niezwykle niezależną instytucją. SITRA finansuje projekty ze środków pochodzących z
funduszy własnych lub Venture Capitals. Obecnie jej działalność skupiona jest na
programach dotyczących wysokich technologii w sektorze ochrony środowiska, ochrony
zdrowia, żywności i suplementów, energetyki oraz przemysłu mechanicznego. Udział
SITRA w fazie początkowej projektu waha się w granicach 15-40 proc. kosztów. W 1994
roku został zainicjowany rządowy program OSKE. Jego celem jest zbudowanie sieci
powiązań pomiędzy przedsiębiorstwami, ośrodkami akademickimi i naukowymi oraz
instytucjami publicznymi, co ma przyczynić się do specjalizacji międzyregionalnej i
wzrostu innowacji w regionach. W latach 2007-2013 z programu finansowanych było 13
Klastrów Kompetencji (Competence Clusters), służących współpracy regionalnej i
wymianie doświadczeń.

24
Największym parkiem naukowo-technologicznym w Finlandii jest Centrum Otaniemi.
Campus Otaniemi uznawany jest przez państwa nordyckie za czołowe centrum naukowo-
technologicznej działalności, wyposażone w najnowocześniejsze zaplecze w dziedzinie
informacyjno-komunikacyjnej: od sieci międzynarodowych klastrów w dziedzinie nano i
mikroelektronicznych technologii po światowej klasy organizacje badawczo- rozwojowe,
instytuty akademickie. O sile Otaniemi decyduje mieszanka światowej klasy instytutów
badawczych, ośrodków akademickich oraz ponad 800 firm, od start-upów do
międzynarodowych korporacji działających w obrębie kampusu o powierzchni 4 km kw.

25
Finlandia jest jednym z wiodących krajów w sektorze Technologii Informacyjnych i
Komunikacyjnych (ICT). Obroty przedsiębiorstw z tej branży wyniosły prawie 7,5 mld euro
w 2012 r. Zatrudnionych w nim było 53 tys. osób. W 2012 r. sektor wzrósł o 5,8 proc.w
porównaniu z rokiem 2011, głównie za sprawą małych i średnich przedsiębiorstw.
Przemysł technologiczny, obejmujący m.in. przemysł metalowy, mechaniczny oraz
elektroniczny i elektrotechniczny, jest wiodącym sektorem fińskiej gospodarki. W roku 2012
jego obroty pozostały na poziomie 2011 i wyniosły 67,6 mld euro, jednak były one
zdecydowanie mniejsze od rekordowego roku 2008, kiedy osiągnęły 81,4 mld euro.
Przyjazna dla środowiska czysta technologia (cleantech), stanowi obecnie motor napędowy
sukcesu fińskich firm.
Wiodące sektory gospodarcze i
innowacyjność

26
Obroty ponad 2 tys. przedsiębiorstw w szeroko rozumianym sektorze cleantech wzrosły w
roku 2012 o 12-15 proc. i wynosiły 24,6– 5,6 mld euro.
Finlandia wprowadza nowe technologie do sieci elektroenergetycznych, rozwija
inteligentne systemy dostawy („smart grids”). Rozbudowywana jest energetyka wiatrowa,
powstał program „Czysta energia” (Puhtaan Energian Ohjelma), którego celem jest
zwiększenie udziału energii produkowanej w kraju, oraz rezygnacja z paliw kopalnianych.
Polityka innowacji jest prowadzona w innych sektorach gospodarczych Finlandii: w
przemyśle rafineryjnym, maszynowym czy spożywczym.

27
Nowoczesna energetyka
Fiński rząd w 2008 r. przyjął sięgającą 2020 r. Strategię Klimatyczno-Energetyczną.
Przewiduje ona do 2020 r. tendencji wzrostowej w zużyciu energii. Strategia zakłada
rezygnację z importu energii elektrycznej oraz podniesienie udziału energii wytwarzanej ze
źródeł odnawialnych. Mimo że produkcja energii charakteryzuje się w Finlandii dużą
dywersyfikacją, import surowców jest istotną pozycją. Według „Statistics Finland” z 2012 r.
na 100 proc. całkowitego zużycia energii w Finlandii, energia jądrowa stanowiła 18 proc.,
energia wodna i wiatrowa - 4 proc., ropa - 24 proc., węgiel - 10 proc., torf - 5 proc., gaz
ziemny - 8 proc., paliwa drewnopochodne - 23 proc., import netto energii elektrycznej - 5
proc., inne źródła - 3 proc. W przeciwieństwie do Niemiec, Szwajcarii i Belgii - Finlandia
planuje rozwój energetyki jądrowej.

28
Dla Polski, która planuje budowę elektrowni jądrowej, współpraca z Finlandią może być
atrakcyjna, szczególnie w kwestiach dotyczących bezpieczeństwa jądrowego i ochrony
fizycznej obiektów jądrowych, gospodarki odpadami promieniotwórczymi i wypalonym
paliwem jądrowym. Jeżeli Finom uda się zrealizować plany rozbudowy elektrowni
atomowych do 2020 r., które mają pokrywać około 60 proc. zapotrzebowania na energię, i
rozwinie odnawialnych źródeł energii (mają pokryć do 2020 r. 38 proc. potrzeb), za sześć
lat kraj stanie się niezależny energetycznie.

30
Osoby fizyczne mieszkające w państwie członkowskim Europejskiego Obszaru
Gospodarczego, fińskie podmioty oraz zarejestrowane oddziały podmiotów z krajów EOG
są uprawnione do prowadzenia w Finlandii działalności handlowej lub gospodarczej bez
uzyskania pozwolenia od rządu. Niektóre rodzaje działalności gospodarczej wymagające
od przedsiębiorcy np. określonych umiejętności , są przedmiotem koncesji i zezwoleń
niezależnie od tego, czy chcą je wykonywać Finowie czy obcokrajowcy.
ABC biznesu

31
ABC biznesu
W Finlandii działalność gospodarczą można prowadzić w następujących formach
prawnych:
• spółki jawne (avoin yhtiö)
• spółki komandytowe (kommandiittiyhtiö)
• spółki akcyjne (osakeyhtiö)
• spółdzielnie (osuuskunta)
• oddziały/przedstawicielstwa przedsiębiorstw zagranicznych (sivuliike)
• jednoosobowa działalność gospodarcza (yksityinen elinkeinonharjoittaja)
Formy prowadzenia działalności
gospodarczej

32
Rodzaje spółek akcyjnych:
• spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (yksityinen osakeyhtiö, oy), gdzie minimalny
wymagany kapitał zakładowy wynosi 2.500 euro
• spółki akcyjne (julkinen osakeyhtiö, Oyj), gdzie minimalny wymagany kapitał zakładowy
wynosi 80.000 euro
• europejskie spółki akcyjne (Societas Europaea (SE), eurooppayhtiö)
ABC biznesu

33
ABC biznesu
Rejestracja firmy
Wybór formy jest ważny z punktu widzenia systemu podatkowego, kwestii
odpowiedzialności osobistej, prawa zarządzania funduszami przedsiębiorstwa. W
pewnych obszarach, np. usługi finansowe, wybór formy prowadzenia działalności
gospodarczej jest ograniczony. Zdecydowanie najpopularniejsza w Finlandii jest spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością.

34
Przedsiębiorstwa oraz spółdzielnie, a także prowadzący jednoosobową działalność
gospodarczą, muszą zarejestrować się w Fińskim Rejestrze Handlowym. Zawiera on
podstawowe informacje o firmach oraz o ich rocznych raportach finansowych. Rejestr
zajmuje się również obsługą fińskich wpisów w europejskim rejestrze przedsiębiorstw
(European Business Register), który zawiera informację o przedsiębiorstwach w całej
Europie. Rejestr Handlowy jest przechowywany w Helsinkach, ale dokumenty
rejestracyjne mogą zostać dostarczone również do lokalnych magistratów (maistraatti),
Centrów Rozwoju Gospodarczego, Transportu i Środowiska (Elinkeino-, liikenne- ja
ympäristökeskus) oraz lokalnych urzędów podatkowych (verovirasto).
Wniosek rejestracyjny jest składany na formularzu zgłoszeniowym i wykorzystywany
przez: Rejestr Handlowy, władze podatkowe, osobno prowadzony rejestr podatku VAT.
Rejestr Handlowy weryfikuje, czy zgłoszona nazwa handlowa nie narusza istniejącej już
nazwy lub znaków towarowych. Rejestracja jest płatna.
ABC biznesu

35
ABC biznesu
Spółki
Spółki osobowe, choć popularne w Finlandii, nie są powszechnie wybierane przez
zagraniczne firmy. Spółka osobowa jest tworzona na podstawie umowy między
partnerami. Fińskie spółki dzielą się na dwa typy: spółka jawna (avoin yhtiö, Ay) oraz
spółka komandytowa (kommandiittiyhtiö, Ky). Spółki podlegają przepisom zawartym w
ustawie o spółkach (Laki avoimesta yhtiöstä ja kommandiittiyhtiöstä, z późniejszymi
zmianami).
Różnica między tymi dwoma formami prawnymi polega na tym, że w przypadku spółki
jawnej wszyscy wspólnicy są solidarnie odpowiedzialni za zobowiązania, podczas gdy w
spółce komandytowej istnieje rozróżnienie na komplementariuszy, którzy osobiście
odpowiadają za zobowiązania spółki, oraz na komandytariuszy, którzy odpowiadają za
zobowiązania spółki tylko do sumy komandytowej, tj. do wysokości zainwestowanego
kapitału.

36
ABC biznesu
Spółka jawna
Ustawa o spółkach jest oparta na zasadzie swobody zawierania umów. Oznacza to,
wspólnicy mają prawo do takich ustaleń, jakie uznająza stosowne, w zakresie m.in.
podziału władzy między stronami, zarządzania spółką i prawa weta.Każdy ze wspólników
ma bezwzględnie obowiązujące prawo do zapoznania się ze sprawozdaniami firmy oraz
stanem księgowym i podjęcia ewentualnych działań prawnych podważających roczne
sprawozdanie.
Nie ma wymagań prawnych w zakresie wielkości kapitału spółki, więc wspólnicy mogą
samodzielnie uzgodnić wielkość swojego udziału. Wspólnicy pracujący w spółce mogą
otrzymywać wynagrodzenie.

37
ABC biznesu
Spółka komandytowa
W spółce komandytowej komandytariusze są odpowiedzialni za długi spółki tylko do sumy
komandytowej, tj. do wysokości zainwestowanego kapitału. Nie istnieją żadne sztywne
normy regulujące minimalną wysokość inwestycji kapitałowej. Pozycja komplementariusza
jest taka sama jak wspólników w spółce jawnej. Komandytariusze nie mają mocy
decyzyjnej, prawa blokowania decyzji ani prawa do reprezentowania spółki. Jednak
niektóre decyzje o dużej wadze nie mogą być podjęte bez ich zgody. Jest tak np. w
przypadku, gdy komplementariusz zechce rozszerzyć zakres działania spółki, przenieść
swój udział w spółce albo połączyć ją z inną firmą.

38
ABC biznesu
Spółki kapitałowe
Zasady funkcjonowania spółki akcyjnej zawarte są w ustawie o spółkach (osakeyhtiölaki
624/2006 z późniejszymi zmianami).
Spółka może mieć formę:
• spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
• spółki akcyjnej (w tym publicznej spółki akcyjnej notowanej na giełdzie)

39
ABC biznesu
Akcje i obligacje spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie mogą być przedmiotem
handlu na giełdach papierów wartościowych. Zasady zawarte w ustawie o spółkach są,
poza kilkoma wyjątkami, identyczne dla obydwu typów spółek. Główna różnica dotyczy
kwestii procedur podejmowania decyzji np. w przypadku nabycia lub umorzenia własnych
akcji spółki lub zasad audytu.
W przypadku banków i zakładów ubezpieczeniowych obowiązują przepisy szczegółowe,
które do pewnego stopnia mają pierwszeństwo w stosunku do ustawy o spółkach.
Przedsiębiorstwa państwowe podlegają ustawie o spółkach. Utworzony został osobny
zbiór zasad, które mają na celu zdefiniowanie roli parlamentu i rządu w zakresie
dysponowania akcjami w tych spółkach (1368/2007, Laki valtion yhtiöomistuksesta ja
omistajaohjauksesta). Powstał specjalny zbiór zasad definiujących rolę parlamentu i rządu
w dysponowaniu akcjami w tych spółkach (1368/2007, Laki valtion yhtiöomistuksesta ja
omistajaohjauksesta).

40
ABC biznesu
Powołanie spółki wymaga spełnienia kilku wymogów formalnych. Po pierwsze - należy
sporządzić akt założycielski spółki, który musi być podpisany przez osobę lub osoby
zakładające firmę. Nie ma ograniczeń jeżeli chodzi o narodowoś wspólników. Firma z
innego kraju może założyć w Finlandii należącą do niej w całości spółkę zależną bez
udziału osób trzecich. Założenie firmy odbywa się poprzez jej rejestrację w Fińskim
Rejestrze Handlowym. Ogólnym warunkiem rejestracji jest to, by kapitał zakładowy został
wpłacony w całości (co musi zostać potwierdzone zaświadczeniem wydanym przez
biegłych rewidentów lub udokumentowane w inny sposób), oraz by zarząd spółki
przygotowali pisemne oświadczenie informujące, że spełnione zostały wymagania prawne
niezbędne do założenia spółki.
Czas zarejestrowania spółki waha się od dwóch do trzech tygodni. Osoby, które brały
udział w działaniach lub decyzjach podjętych w imieniu spółki przed jej rejestracją, są
solidarnie odpowiedzialne za wszystkie zobowiązania, które spółka mogła zaciągnąć
wskutek takich działań i decyzji.

41
ABC biznesu
Akcje spółki mogą znajdować się posiadaniu jednego lub więcej akcjonariuszy. Statut
spółki może przewidywać różne kategorie akcji, z którymi związane są różne prawa i
obowiązki, takie jak prawo głosu. Statut może również przewidywać istnienie akcji, które w
ogóle nie dają prawa głosu lub które dają prawo głosu jedynie w określonych kwestiach.
Spółka może również emitować akcje umarzalne. Co do zasady, akcje mogą być
swobodnie przenoszone i nabywane, chyba że w statucie przewidziano inaczej. Akcje na
okaziciela nie są uznawane.
Akcje zarówno spółek publicznych, jak i prywatnych, są wprowadzane do numerycznego
rejestru akcji oraz alfabetycznego rejestru wspólników, przechowywanego przez zarząd
spółki. Oba rejestry dostępne są do wglądu dla zainteresowanej strony.
Spółki, których akcje są notowane na giełdzie, muszą dołączyć do systemu księgowości
elektronicznej papierów wartościowych, który jest również dostępny dla innych spółek na
zasadzie dobrowolności.

42
ABC biznesu
Wszystkie prawa związane z akcjami są wymienione w zapisach księgowych papierów
zdematerializowanych, a rejestry akcji i akcjonariuszy są przechowywane w centralnym
rejestrze akcji prowadzonym przez Euroclear Finland Oy.
Po zakończeniu rejestracji spółka może w dowolnym momencie wyemitować nowe akcje
lub przenieść je za odpłatnością lub bez opłat (emisja premiowa). Spółki, jeżeli tak
postanowią, mogą preferować działanie z minimalnym lub maksymalnym kapitałem
podstawowym. Podczas walnego zgromadzenia akcjonariusze mogą zwykłą większością
głosów zdecydować o emisji akcji lub upoważnić do tego zarząd spółki w zakresie
maksymalnej liczby dla poszczególnych klas akcji ustalonej podczas zgromadzenia oraz
limitów zawartych w statucie spółki.
Zarządzanie spółką akcyjną należy do zarządu. Członkowie zarządu są wyznaczani przez
akcjonariuszy na dorocznym walnym zgromadzeniu: w przypadku spółki prywatnej na
czas nieokreślony, a spółki publicznej - do końca następnego dorocznego walnego
zgromadzenia, chyba że statut spółki przewiduje inaczej. Rada składa się z jednego do
pięciu członków, chyba że statut przewiduje inaczej.

43
ABC biznesu
Przynajmniej jeden członek zarządu oraz jeden zastępca członka zarządu, o ile tacy
zostali powołani, musi być rezydentem EOG, chyba że fiński Urząd Patentów i Rejestracji
udzieli stosownego zwolnienia.
Spółka europejska. Fińska publiczna spółka akcyjna może brać udział w zakładaniu spółki
europejskiej z siedzibą w Finlandii lub dowolnym innym kraju UE poprzez połączenie z
jedną lub więcej publicznymi spółkami z innych kraju UE (lub zostać przekształcona w
spółkę europejską). Również dwie lub więcej spółek zarejestrowanych w innych
państwach UE może ustanowić w Finlandii wspólną spółkę, która będzie miała strukturę
spółki europejskiej. Firma założona jako spółka europejska może przenieść swoją
siedzibę do innego kraju UE.
W sektorze rolniczym oraz w detalicznym Finlandii ważną rolę odgrywają spółdzielnie.
Zgodnie z ustawą, spółdzielnia (osuuskunta, osk) jest zrzeszeniem, którego liczebność i
wysokość kapitału nie jest z góry określona i którego celem jest prowadzenie działalności
gospodarczej.

44
ABC biznesu
Członkowie spółdzielni nie są osobiście odpowiedzialni za długi spółdzielni, ale mimo to
spółdzielnia może ustalić konieczność uiszczenia opłaty dodatkowej w przypadku
likwidacji bądź bankructwa. Jeżeli chodzi o kwestie zarządzania, audytu i reorganizacji
zapisy ustawy o spółdzielniach są zbliżone do zawartych w ustawie o spółkach.
Spółdzielnia może zostać przekształcona w spółkę akcyjną.
Przedstawicielstwa i oddziały firm zagranicznych. Zagraniczne przedsiębiorstwo może
rozpocząć działalność w Finlandii poprzez ustanowienie przedstawicielstwa/oddziału
(sivuliike). Jego nazwa handlowa musi zawierać nazwę zagranicznej spółki dominującej.
Decyzja o otwarciu przedstawicielstwa/oddziału jest podejmowana przez organ
zarządzający firmy zagranicznej. Ustawa o Rejestrze Handlowym zawiera dokładne
przepisy dotyczące obowiązkowej rejestracji przedstawicielstwa/oddziału firmy oraz
dostarczania do Rejestru sprawozdań rocznych.

45
ABC biznesu
Członkowie spółdzielni nie są osobiście odpowiedzialni za długi spółdzielni, ale mimo to
spółdzielnia może ustalić konieczność uiszczenia opłaty dodatkowej w przypadku
likwidacji bądź bankructwa. Jeżeli chodzi o kwestie zarządzania, audytu i reorganizacji
zapisy ustawy o spółdzielniach są zbliżone do zawartych w ustawie o spółkach.
Spółdzielnia może zostać przekształcona w spółkę akcyjną.
Przedstawicielstwa i oddziały firm zagranicznych. Zagraniczne przedsiębiorstwo może
rozpocząć działalność w Finlandii poprzez ustanowienie przedstawicielstwa/oddziału
(sivuliike). Jego nazwa handlowa musi zawierać nazwę zagranicznej spółki dominującej.
Decyzja o otwarciu przedstawicielstwa/oddziału jest podejmowana przez organ
zarządzający firmy zagranicznej. Ustawa o Rejestrze Handlowym zawiera dokładne
przepisy dotyczące obowiązkowej rejestracji przedstawicielstwa/oddziału firmy oraz
dostarczania do Rejestru sprawozdań rocznych.

Finlandia

Recommended

Recommended

More Related Content

More from PortalPromocjiEksportu

More from PortalPromocjiEksportu (20)

Finlandia