SlideShare a Scribd company logo
1 of 37
Elementarz
Zjednoczonych
Emiratów
Arabskich
1
2
Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich
System polityczny
Zjednoczone Emiraty Arabskie to federacją siedmiu emiratów. Każdy z emiratów jest
monarchią absolutną, rządzoną tradycyjnie przez władców wywodzących się z określonej
dynastii. Poszczególne emiraty mają duży zakres autonomii wewnętrznej - szczególnie w
sprawach gospodarczych.
Organem ustawodawczym państwa, decydującym o podstawach jego funkcjonowania jest
siedmioosobowa Najwyższa Rada Federalna (NRF), której członkami są władcy
poszczególnych emiratów. NRF wybiera prezydenta i wiceprezydenta Federacji. Biorąc pod
uwagę dominującą ekonomiczną i ludnościową pozycję emiratów Abu Zabi i Dubaju,
niepisaną zasadą jest, iż prezydentem Federacji jest władca Abu Zabi, a wiceprezydentem i
premierem - władca Dubaju.
3
Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Prezydent (w porozumieniu z NRF) mianuje premiera, który przedstawia prezydentowi do
zaakceptowania proponowany skład rządu. Premier stoi na czele rządu federalnego,
spełniającego główną funkcję wykonawczą. Na szczeblu emiratów funkcje o charakterze
rządu lokalnego pełnią Rady Wykonawcze, mianowane przez poszczególnych władców.
Parlament Federacji stanowi 40-osobowa Federalna Rada Narodowa (FRN), która jest
organem doradczym i kontrolnym. Skład Rady jest w połowie mianowany bezpośrednio
przez władców emiratów, a w połowie wybierany przez kolegia elektorów wytypowanych
przez władców. FRN obraduje 4 razy w roku. Ostatnie wybory do FRN odbyły się w dniu
25 września 2011 roku. Przedstawiciele emiratów Abu Zabi i Dubaju mają w Federalnej
Radzie Narodowej realne prawo veta. Podobne zgromadzenia o charakterze doradczym
funkcjonują również na szczeblu poszczególnych emiratów.
Sądownictwo jest oparte na prawie szariatu (muzułmańskim), obejmuje ono Sąd
Najwyższy i sądy pierwszej instancji, Sądownictwo jest niezależne. Członkowie
Najwyższego Sądu Federalnego mianowani są przez Najwyższą Radę Federalną.
4
Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Podział administracyjny
Zjednoczone Emiraty Arabskie są federacją składającą się z siedmiu emiratów: Adżman,
Dubaj, Fudżajra, Ras al-Chajma, Szardża, Umm al-Kajwajn oraz Abu Zabi. Pięć pierwszych
emiratów ma rozczłonkowane terytorium, posiadając od jednej do czterech eksklaw.
Stolicą kraju jest Abu Zabi, w którym mieści się polska placówka dyplomatyczna. Abu Zabi
leży na wyspie i jest drugim co do wielkości, zaraz po Dubaj, miastem Zjednoczonych
Emiratów Arabskich.
W Abu Zabi swoje siedziby mają główne organy władzy państwowej: prezydent państwa,
rząd federalny, a także ambasady i centrale emirackich firm naftowych.
5
Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Położenie
Zjednoczone Emiraty Arabskie leżą w południowo-wschodniej części Półwyspu Arabskiego
wzdłuż południowego brzegu Zatoki Perskiej i zachodniego brzegu Zatoki Omańskiej. Kraj
zajmuje 83,6 tys. km kw. ZEA od południa i zachodu graniczą z Arabią Saudyjską (457 km),
a od wschodu i północy z Omanem (410 km). Klimat ZEA charakteryzuje się gorącymi i
wilgotnymi latami, które trwają od kwietnia do października, W tym czasie temperatury
dochodząca do 50 st. C, a wilgotność powietrza oscyluje wokół do 90 proc. Natomiast zima
jest łagodna, średnie temperatury wynosi 26 st. C, z minimalnym poziomem opadów
deszczu i okazjonalnie występującymi burzami piaskowymi.
6
Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Ludność
Liczba ludności zamieszkującej Zjednoczone Emiraty Arabskie nie jest jednoznacznie
określona. Źródła miejscowe szacują ją na około 8,48 mln, natomiast wg. Economist
Intelligent Unit wynosi ona około 5,6 mln. Rdzenni Emiratczycy stanowią około 20 proc.
ludności kraju, a ludność arabska liczy ogółem 40 proc. W miastach żyje 75 proc. populacji.
Największe z nich to: Dubaj, w którym żyje około 1,3 mln mieszkańców, Abu Zabi z 970 tys.
mieszkańców i Szarża z 800 tys. mieszkańcami.
Największymi grupami narodowościowymi w ZEA są: Hindusi, Pakistańczycy, Bengalczycy,
Filipińczycy, Egipcjanie, Sudańczycy, Palestyńczycy, Irańczycy. Brytyjczycy stanowią
najbardziej liczną grupę ludności pochodząca z Państw Zachodnich (około 100 tys.).
Szacowana liczba Polaków mieszkających w ZEA wynosi ponad 2 tys.
Językiem oficjalnym jest arabski, jednak w praktyce językiem powszechnie używanym jest
język angielski. W użyciu są również języki poszczególnych grup etnicznych (malayalam,
hindi, urdu, farsi, tagalog i inne).
7
Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Waluta
Walutą ZEA jest dirham (AED), dzielący się na 100 filsów Dirham jest w pełni wymienialna
na waluty światowe i związana stałym kursem wymiany z dolarem USA (AED 3,67 = USD
1,00). W stosunku do innych walut - w tym również do euro - kurs dirhama jest płynny i
zmienia się razem z kursem dolara USA do tych walut. Jeden dirham to 0,90 zł.
Wymiana walut obcych na dirhamy i w drugą stronę nie stanowi problemu. Wymiany można
dokonywać nie tylko w bankach czy hotelach, ale również w specjalnych punktach
zajmujących się transferami pieniędzy za granicę oraz w większych supermarketach. W
niektórych supermarketach można płacić w dolarach, euro lub walutach krajów ościennych.
Gospodarka pieniężna kraju znajduje się pod ścisłą kontrolą Banku Centralnego ZEA.
8
Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Zjednoczone Emiraty Arabskie są członkami międzynarodowych organizacji gospodarczych
takich jak: Bank Światowy (WB), Międzynarodowy Fundusz Walutowy (IMF), Światowa
Organizacja Handlu (WTO), Panarabska Strefa Wolnego Handlu (GAFTA), Arabski
Fundusz Rozwoju Społeczno-Gospodarczego (AFESD), Organizacja Państw Eksporterów
Ropy Naftowej (OPEC), Organizacja Arabskich Krajów Eksportujących Ropę Naftową
(OAPEC).
Ponadto ZEA przynależą do następujących międzynarodowych organizacji politycznych:
Rada Współpracy Państw Zatoki (GCC), Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), ONZ i jej
agendy – UNCTAD, UNESCO, UNIDO, Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej
(IAEA), Liga Państw Arabskich (LPA)
Przynależność do międzynarodowych
organizacji
9
Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Różnice kulturowe
W przeciwieństwie do europejczyków, Arabowie kierują się emocjami. Uważają, że ich
życiem rządzi przeznaczenie i fatalizm (inszallah). Godność, honor, reputacja oraz lojalność
wobec rodziny są ważniejszymi wartościami niż odgórnie ustalone przepisy. Religia odgrywa
w życiu Arabów nieporównywalnie większą rolę niż w Polsce. Islam reguluje niemal każdy
aspekt ich życia, jak politykę, prawo, stosunki międzyludzkie. Dla Araba religia stanowi
główną wytyczną w postępowaniu i kontakcie z innymi.
Mieszkańcy ZEA są przyzwyczajeni do kontaktów z obcokrajowcami i nie mają nic
przeciwko odmiennym zachowaniom, stroją, sposobie myślenia, jeśli widzą staranie,
szczerość i dobrą wolę. Można tym otworzyć sobie drogę do dobrych stosunków
przyjacielskich, a co za tym idzie, zawodowych.
10
Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Specyfika prowadzenia biznesu
Kraje muzułmańskie są się ściśle związane z handlem, również kulturowo. W Koranie
znajduje się dużo odwołań do handlu, sam prorok Mahomet był kupcem, dlatego ludzie
interesu cieszą się dużym szacunkiem. Jednak bogacenie się w krajach islamskich niesie za
sobą obowiązek częściowej redystrybucji majątku. Jednym z pięciu „filarów” islamu jest
zakat, czyli jałmużna, która wynosi około 2,5 proc. dochodów. Niechętnym okiem patrzy się
na rzadkie przypadki tych, którzy osiągnąwszy powodzenie finansowe izolują się od
otoczenia i nie pozwalają bliskim „uczestniczyć” w swoim sukcesie.
Religia wywiera ogromny wpływ na sposób podejmowania decyzji przez przedstawicieli
świata arabskiego, między innymi z tego powodu należy unikać prowadzenia rozmów
biznesowych w okresie ramadanu (miesiąc postu). Muzułmanie modlą się pięć razy
dziennie, w tym czasie również nie należy planować spotkań.
11
Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Poczucie wspólnoty jest u Arabów bardzo silne. Dlatego robienie interesów zależy przede
wszystkim od dotarcia do ludzi powiązanych rodzinnie, plemiennie lub religijnie z władzą.
Dobre kontakty, zwłaszcza w sferach władzy, to podstawa powodzenia w interesach.
Bardzo ważnym czynnikiem w kontaktach biznesowych są przyjacielskie i bardzo osobiste
stosunki. Arabowie źle się czują w formalnych układach, stąd zawieranie przyjaźni z
innymi ludźmi to droga do powodzenia w interesach. W kręgach biznesowych warto mieć
jak najwięcej znajomości. Najlepszym rozwiązaniem jest znalezienie pośrednika, co jest
bardzo powszechne w społeczeństwie arabskim. Pośrednikowi znacznie łatwiej nawiązać
kontakt i wynegocjować to, czego oczekujemy. Zazwyczaj firmy wchodzące na rynek ZEA
zatrudniają lokalnych pracowników, których zadanie polega na utrzymywaniu kontaktów z
urzędnikami rządowymi. Tacy pracownicy dla obcokrajowca są bardzo pomocni w
działalności.
12
Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Rytm pracy oraz organizacja są inne niż w polskich firmach. W krajach arabskich z
negocjacji i perswazji zrobiono niemal sztukę. Rozmowy z Arabami są często długie i nie
zawsze skupiają się na głównym temacie rozmowy. Stąd potrzeba targowania się, a raczej
prezentowania kolejnych propozycji. Nikt się nie śpieszy i nie warto ponaglać arabskiego
partnera. Określenie terminu na podjęcie decyzji najczęściej przynosi wręcz odwrotny
skutek. Arabowie mają czas i bywa, że wracają do sprawy po kilku nawet miesiącach.
Należy pamiętać, ze entuzjazm dla naszej propozycji nie oznacza akceptacji, podobnie jak
chłodne przyjęcie, nie oznacza odrzucenia. Trzeba po prostu cierpliwie poczekać.
13
Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Nie należy zapominać, że w świecie arabskim ustalenia ustne mają taką samą moc jak
umowy zawarte na piśmie, nie należy więc zmieniać podjętych zobowiązań. Arabowie
akceptują drobne symboliczne prezenty, najlepiej, aby związane były z hobby (album,
plakietka, wyrób z bursztynu, szkła itp.). Nie należy wręczać prezentów w postaci pióra,
długopisu, alkoholu, zegarka.
W rozmowach ważną rolę odgrywają emocje. Arabowie uważają, że wyraźne okazywanie
uczuć, czyli mówienie np. podniesiony głosem czy żywa gestykulacja jest oznaką
szczerości i zaangażowania.
14
Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Zasady etykiety arabskiej
W kontaktach z Arabami nieuprzejmością jest nieuściśnięcie ręki podczas powitania albo
pożegnania. Podczas rozmowy na stojąco nie należy opierać się o ścianę, czy trzymać rąk
w kieszeniach. Należy pamiętać, że siedzenie w ten sposób, że druga osoba widzi
podeszwę buta, uchodzi za zniewagę. Na wielu spotkaniach obowiązuje oficjalny strój –
mężczyzna w garniturze i krawacie, a kobieta w sukience, na wysokich obcasach i w
biżuterii. Zbyt swobodny strój może zostać uznany za obrazę dla gospodarzy.
Nie należy odmawiać poczęstunku, który zwykle poprzedza zasadnicze rozmowy. Warto
wiedzieć, że zjedzenie wszystkiego z talerza prowokuje do dokładki, pozostawienie resztek
jest w dobrym tonie, gdyż oznacza gest wdzięczności wobec gospodarza. W trakcie
posiłków podawana jest miętowa herbata i mocno słodzona czarna kawa z dodatkiem
kardamonu, których wypicia nie należy odmawiać. Islam zakazuje jedzenia wieprzowiny,
ponieważ jest nieczysta rytualnie, a dla wielu też uznawana za obrzydliwą.
15
Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Jedząc z Arabami, zwłaszcza gdy potrawa podana jest w naczyniu, z którego wszyscy
czerpią, nie należy posługiwać się lewą ręką (jest uważana za nieczystą). W restauracji
Arabowie prawie zawsze nalegają na płacenie rachunku, zwłaszcza gdy jest niewiele
osób, bądź jest to spotkanie w interesach. Po wykonaniu konwencjonalnego gestu, że
jednak sami płacimy, lepiej dać za wygraną, a następnie się zrewanżować.
Przyglądanie się drugiej osobie rzadko uważane jest przez Arabów za niegrzeczne lub
naruszające cudzą prywatność. Większość Arabów nie lubi dotyku ani obecności
domowych zwierząt, zwłaszcza psów. Gdy gościmy Arabów, lepiej zwierzaki gdzieś
schować.
Należy pamiętać, że w tradycji muzułmańskiej kontakty z kobietami spoza swojej rodziny
są niewskazane, zwłaszcza dotyczy to rozmów sam na sam i może być to uznane za
zniewagę, choć nie wszyscy przestrzegają tych zasad, a część kobiet w większych
miastach dość swobodnie kontaktuje się z obcokrajowcami.
16
Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich
W ZEAw kwestiach ubioru zauważalna jest pewna liberalizacja. W takich metropoliach jak
Dubaj czy Abu Zabi akceptowane są stroje takie same jak w Europie. Jednak na prowincji,
a przede wszystkim w emiratach północnych, zaleca się, szczególnie kobietom, unikanie
odzieży nadmiernie odkrywającej ciało.
Arabowie są bardzo dumni ze swojego języka, warto jest poznać kilka podstawowych
zwrotów i w ten sposób zyskać ich sympatię oraz przyjaźń.
Użyteczne zwroty:
Zwyczajowe powitania: „As-salam alaikum”(„pokój Tobie”), odpowiedz: „Wa alaikum
assalam” („Tobie również życzę pokoju”),
„Do widzenia”: „Ma salamaa”,
„Proszę”: „Min fadlak”,
„Dziękuję”: „Shukran”.
Zamykając kontrakt lub jego część, mówimy „Inshallah”, co oznacza „z pomocą Bożą” lub
„jeśli Bóg pozwoli”
17
Co warto wiedzieć
o gospodarce
Pod względem gospodarczym i politycznym Włochy należą
do najważniejszych krajów Europy i świata, chociaż od połowy
lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku ich rozwój był dużo wolniejszy,
niż w przypadku innych krajów Unii Europejskiej.
Od lat włoska gospodarka zmaga się m.in. z wysokim zadłużeniem,
niską ściągalnością podatków, kosztownym systemem emerytalnym,
a także z korupcją i nieudolnym systemem sprawiedliwości.
18
Co warto wiedzieć o gospodarce
W skład administracji gospodarczej wchodzi: sześć resortów gospodarczych na szczeblu
rządu federalnego oraz departamenty właściwe dla spraw gospodarki i infrastruktury na
szczeblu emiratów. W poszczególnych emiratach ważną rolę odgrywają lokalne izby
handlu i przemysłu (w każdym emiracie jest jedna - nie ma poza tym żadnych izb
regionalnych czy branżowych). Stanowią one zarówno zrzeszenia przedsiębiorców dla
większości rodzajów działalności gospodarczej, jak i pełnią pewne funkcje
administracyjno-urzędowe.
Wobec szczególnego znaczenia wydobycia i przeróbki ropy naftowej i gazu ziemnego -
zarówno z punktu widzenia całego państwa, jak i dysponujących tymi surowcami emiratów
- nadzór nad tym sektorem sprawują w poszczególnych emiratach specjalne
autonomiczne organy. Np. w Abu Zabi i Szarży jest to Najwyższa Rada Naftowa.
Zasiadają w niej w większości przedstawiciele rządzącej dynastii z władcą emiratu na
czele.
19
Co warto wiedzieć o gospodarce
Główne sektory gospodarki
Obecnie Zjednoczone Emiraty Arabskie ponoszą główny ciężar inwestycji w przemyśle
wydobywczym, metalurgicznym czy infrastrukturze. Jeśli chodzi o inwestycje w przemyśle
przetwórczym, to pochodzą one z sektora prywatnego – krajowego i zagranicznego. Udział
kapitału zagranicznego w inwestycjach w przemyśle przetwórczym wynosi ok. 10 proc.
Charakterystyczny dla kraju jest rosnący udział sfery usług, handlu i finansów w PKB.
Generatorem tych zmian jest m.in. rozwój turystyki i hotelarstwa, pociągający za sobą szybki
rozwój lotnictwa cywilnego Emiratów oraz ożywienie w budownictwie mieszkaniowym (mimo
niemal najwyższych na świecie cen hoteli, Dubaj ma najwyższy w świecie wskaźnik
wykorzystania pokoi hotelowych – 85,9 proc.). Na sektor budowlany ZEA przypada obecnie
63,7 proc. wszystkich inwestycji podjętych na terenie państw członkowskich RWPZ (Rady
Współpracy Państw Zatoki).
20
Co warto wiedzieć o gospodarce
Rolnictwo w Zjednoczonych Emiratach Arabskich jest słabo rozwinięte, ponieważ użytki
rolne zajmują tylko 2,9 proc. powierzchni kraju.
W skład produktu globalnego brutto Zjednoczonych Emiratów Arabskich wchodzi:
przemysł naftowo-gazowy (29,2 proc.), po którym następują: usługi (prywatne i publiczne -
13,8 proc., przemysł przetwórczy (15 proc.), handel (9 proc.), gastronomia i hotelarstwo
(1,8 proc.), budownictwo (10,7 proc.), sektor obrotu nieruchomościami (8,2 proc.),
transport i łączność (7,1proc.), rolnictwo (1,7 proc.), sektor produkcji energii (1,6 proc.) i
usługi komunalne (1,9 proc.).
Nadanie systemowi gospodarczemu cech nowoczesności oraz dywersyfikacja struktury
gałęziowej gospodarki są obecnie głównymi celami polityki gospodarczej państwa.
Zgodnie z oficjalnymi planami strategicznymi priorytety te mają Emiratom zapewnić do
roku 2030 uniezależnienie się od koniunktury na światowym rynku ropy naftowej.
21
Co warto wiedzieć o gospodarce
Plany te zakładają oparcie struktury gospodarczo-społecznej państwa na dynamicznych
gałęziach działających prorozwojowo: nowoczesnym przemyśle przetwórczym,
wykorzystującym własne zasoby energetyczne i surowcowe (petrochemia, hutnictwo
żelaza i aluminium, przemysł materiałów budowlanych) oraz szeroko rozumianych
usługach (hotelarstwo, turystyka, transport morski i lotniczy, usługi finansowe), zdolnych
do konkurowania na skalę międzynarodową. Do dziedzin tych dołączą również m.in.
przemysł lotniczy i informatyka oraz - co znamienne - energetyka jądrowa oraz energetyka
oparta na odnawialnych źródłach energii. Rozwój ten ma być wspierany przez tworzony
od podstaw przy współpracy z czołowymi ośrodkami nauki i techniki na świecie sektor
naukowo-badawczy.
W skład produktu globalnego brutto wchodzi: przemysł naftowo-gazowy (29,2 proc.), po
którym następują: usługi (prywatne i publiczne - 13,8 proc., przemysł przetwórczy (15
proc.), handel (9 proc.), gastronomia i hotelarstwo (1,8 proc.), budownictwo (10,7 proc.),
sektor obrotu nieruchomościami (8,2 proc.), transport i łączność (7,1 proc.), rolnictwo (1,7
proc.), sektor produkcji energii (1,6 proc.) i usługi komunalne (1,9 proc.).
22
Co warto wiedzieć o gospodarce
PKB, Inflacja, Stopa bezrobocia
Wyszczególnienie 2010 2011 2012 2013* 2014*
PKB, wartość globalna – nominalna
(mln USD) 297.608 357.522 373.900 395.000 398.000
PKB/1 mieszk. - nominalnie (USD) 56.503 56.311 46.596 47.000 47.900
Tempo wzrostu PKB (realne - w %) 1.4 3.3 3.9 4,2 4,6
Relacja nadwyżki finansów publicznych do PKB (w %) 9,8 b.d. 10,2
11,1 11,0
Relacja całkowitego długu publicznego. do PKB (w %) 51,2 43,6 42,5
41,8. 40,2
Stopa inflacji (indeks CPI - w %) 2,2 1.1 0.9 1,4 1,2
Stopa bezrobocia (w %)** 12% 14,7% 13,6% 15,6% 14,2%
*prognoza, ** dotyczy obywateli ZEA, wobec cudzoziemców nie prowadzi się statystyk, gdyż
nie korzystają z państwowego systemu wsparcia osób bezrobotnych.
23
ABC biznesu
Władze Zjednoczonych Emiratów Arabskich
stworzyły korzystne warunki do
inwestowania. Polscy przedsiębiorcy mają
możliwości zakładania spółek na terenie
tego kraju, zarówno w strefach specjalnych
(free zones), jak i poza nimi.
24
ABC biznesu
Rodzaje spółek
Federalny Kodeks Spółek Handlowych ZEA pozwala na prowadzenie działalności
gospodarczej na terytorium tego kraju w formie publicznej spółki akcyjnej, gdzie minimalny
kapitał zakładowy to 10 mln dirhamów, a 55 proc. akcji musi być w publicznym obrocie. Ten
rodzaj spółki, co do zasady musi mieć minimum 10 założycieli, a minimum 51 proc akcji
należy powinno należeć do obywateli ZEA. Innym rodzajem spółki, który można założyć w
ZEA jest prywatna spółka akcyjna z minimalnym kapitałem zakładowy 2 mln dirhamów. Jej
akcje nie mogą być w publicznym obrocie. Spółka musi posiadać nie mniej niż trzech
założycieli, a minimalnie 51 proc. akcji musi należeć do obywateli ZEA.
25
ABC biznesu
Kolejnym rodzajem spółki, jaką może utworzyć przedsiębiorąca jest spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością. W tym przypadku wymagana liczba udziałowców wynosi od dwóch
do 50. Nie mogą oni prowadzić działalności bankowej, ubezpieczeniowej oraz
inwestycyjnej na rzecz osób trzecich. Tak jak poprzednio wymagane jest, aby minimum 51
proc. udziałowców pochodziło z ZEA.
Na terenie Emiratów można także założyć spółkę osobową, w której wszyscy wspólnicy
odpowiadają za jej zobowiązania całym swoim majątkiem. Dodatkowo muszą być oni
obywatelami ZEA lub spółkami takich obywateli. Wśród spółek osobowych w ZEA
rozróżniamy spółki będące odpowiednikami polskiej spółki komandytowej.
Oprócz wyżej wymienionych form działalności w Zjednoczonych Emiratach Arabskich
można założyć spółkę komandytowo-akcyjną z minimalny kapitałem zakładowy 500 tys.
dirhamów lub spółkę typu joint-venture, w której minimum 51 proc. zaangażowanego
majątku musi pochodzić od obywateli Emiratów. Założenie spółki cywilnej możliwe jest
jedynie w Dubaju i Szardży.
26
ABC biznesu
Zagraniczne przedsiębiorstwa mogą zaangażować się w układ z pośrednikiem
handlowym. Może on reprezentować firmę, sprzedawać i dostarczać ofererowane przez
nią dobra i usługi. Pośrednikiem musi być osoba posiadająca obywatelstwo ZEA lub firma,
która jest w 100 proc. własnością obywateli Emiratów. Przedstawiciel musi zostać
zarejestrowany w Ministerstwie Gospodarki. Uprawniony jest on do otrzymania prowizji od
sprzedaży produktów.
Ponadto na terytorium ZEA działalność gospodarcza może być prowadzona poprzez
utworzenie oddziału zagranicznej spółki lub w formie samodzielnej działalności
gospodarczej.
27
ABC biznesu
Sposoby rejestracji
Na stronie Ministerstwa Gospodarki ZEA można dokonać elektronicznej rejestracji spółki
zagranicznej. Pod adresem http://www.economy.gov.ae/English/Pages/FCHomePublic.aspx
dostępny jest przewodnik klienta oraz broszura informacyjna.
W każdym z siedmiu Emiratów znajdują się wolne strefy dla zagranicznych inwestorów.
Prawo i regulacje w nich mogą być inne niż w całych ZEA. Strefy specjalne gwarantują
przyjazną infrastrukturę dla założenia działalności, a także wieloletnie wizy pobytowe dla
biznesmenów i ich pracowników. Spółki założone w wolnej strefie mogą być w 100 proc.
własnością obcokrajowców. Jednak nie mogą one prowadzić działalności handlowej
bezpośrednio na lokalnym rynku. Podczas tworzenia spółki w wolnej strefie, należy ubiegać
się o licencję (najczęściej handlową).
ZEA cieszą się jednym z najwyższych na świecie poziomów ochrony prywatności i tajemnicy
bankowej. Założona spółka posiada te same prawa, co inne spółki krajowe.
28
ABC biznesu
Procedury założenia firmy
Przedsiębiorca, który chce założyć działalność na terenie Zjednoczonych Emiratów
Arabskich musi zastrzec nazwę firmy i ubiegać się o rejestrację w Wydziale Rozwoju
Gospodarczego danego emiratu. Ta procedura trwa w przybliżeniu około jednego dnia.
Koszt związany z nią to 110 dirhamów za wstępne zatwierdzenie oraz 210 dirhamów za
rezerwację nazwy. W tym samym wydziale należy uwierzytelnić statut spółki, trwa to również
jeden dzień. Następnie przedsiębiorca musi uzyskać licencję handlową i zarejestrować się
jako członek izby handlu i przemysłu w konkretnym emiracie. Później należy ubiegać się o
kartę zatrudnienia w Ministerstwie Pracy. Czynność trwa około jednego dnia, jej koszt to
2000 dirhamów.
29
ABC biznesu
Pracodawca jest zobowiązany zarejestrować rodzimych pracowników w Ministerstwie
Pracy. Za tą procedurę nie pobierane są opłaty. Pracowników należy zarejestrować także
w Generalnym Urzędzie Płac i Zabezpieczenia Społecznego, trwa to jeden dzień i również
nie wymaga opłat. Więcej szczegółów na stronie:
http://www.doingbusiness.org/data/exploreeconomies/united-arab-emirates/#starting-a-
business
Przedsiębiorca, który chce otworzyć działalność gospodarczą na terenie Zjednoczonych
Emiratów Arabskich musi ubiegać się o wydanie jednej z pięciu licencji. Pierwszym
rodzajem jest Licencja Usługowa, która obejmuje wszelkie usługi, działalność
rzemieślniczą i artystyczną. Drugi rodzaj pozwolenia dotyczy działalności przemysłowej i
produkcyjnej, w tym przypadku można starać się o Narodową Licencje Przemysłową lub
Licencje Przemysłową. Czwarty rodzaj pozwolenia to Ograniczona Licencja Handlowa, a
piąty nosi nawę Generalnej Licencji Handlowej i obejmuje wszelkie rodzaje działalności
handlowej. Jego koszt to 4 100 dol.
30
ABC biznesu
Prowadzeniu działalność gospodarczej na terenie Zjednoczonych Emiratów Arabskich
sprzyja wiele czynników. Po pierwsze w Emiratach nie obowiązuje kontrola dewizowa, a
procedury transferu udziałów są ułatwione. Przedsiębiorca może liczyć na repatriację
kapitału. Poza tym każda firma ma możliwość delegacji własnych pracowników do pracy i
nie ma ograniczeń w zatrudnianiu zagranicznych pracowników. Przepisy pozwalają także
na zakupu i dzierżawy nieruchomości. Każdy z przedsiębiorców ma duży wybór
powierzchni magazynowych i biur, a koszty energii są niskie.
31
ABC biznesu
E-administracja
Nowoczesne technologie informacyjno-komunikacyjne znacznie zmodernizowały usługi
rządowe ZEA. Na oficjalnej stronie rządu government.ae są dostępne wszystkie usługi
związane z administracją publiczną. Strona zapewnia obsługę zadań m. in. z zakresu spraw
obywatelskich, zdrowia, transportu, edukacji i biznesu.
System e-adminstarcji jest skierowany do osób indywidualnych, firm oraz turystów. Strona
daje dostęp do federalnych i lokalnych e-usług rządowych bez wychodzenia z domu. Serwis
w znacznym stopniu usprawnia komunikację urzędnika z petentem.
Strona w języku angielskim: http://government.ae/en
32
ABC biznesu
Kwestia nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców regulowana jest przez prawo
poszczególnych emiratów i dlatego przepisy te są często odmienne. Z reguły jest to
możliwe w wyznaczonych dzielnicach czy osiedlach. Należy podkreślić, że nabycie
nieruchomości niekoniecznie musi automatycznie zapewnić uzyskanie długoterminowej
wizy pobytowej. Często istnieją w tym względzie ograniczenia, choć stopniowo restrykcje te
są znoszone, gdyż ograniczają popyt na nieruchomości. Jedynym emiratem, który zezwala
na nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców na własność jest Dubaj, jednakże prawo
to dotyczy nie wszystkich inwestycji. W marcu 2006 roku uchwalono „Prawo Własności
Nieruchomości w Dubaju” („Dubai Property Law”).
Nabywanie nieruchomości przez
cudzoziemców
33
ABC biznesu
Według tej regulacji nieruchomości mogą nabywać także obcokrajowcy, z tym że na
wyznaczonych przez władze emiratu inwestycjach. Podobna sytuacja ma miejsce w
emiracie Abu Zabi, gdzie obcokrajowcy mogą nabywać nieruchomości jedynie na
wyznaczonych obszarach, poza wyspą Abu Zabi.
W ZEA w zasadzie nie ma ograniczeń w odniesieniu do wynajmu nieruchomości. Mogą
one jedynie wystąpić w przypadku prób masowego zakwaterowania pracowników (np. w
związku z realizacją dużego kontraktu budowlanego) w typowych budynkach
mieszkalnych, a nie w specjalnie do tego przeznaczonych campach czy hotelach
robotniczych. Z reguły czynsz za wynajem płaci się za rok z góry. Dubaj jest bardzo
podatny na mechanizmy rynkowe, w związku z tym ceny nieruchomości są tam
elastyczniejsze.
34
ABC biznesu
Z kolei Abu Zabi jest bardzo odporne na mechanizm rynku, tak więc pomimo przewagi
podaży nad popytem zdarza się, że są problemy z wynajęciem danego mieszkania na
długi czas (właściciele nie są skłonni obniżać ceny). Ta sytuacja powoli zaczyna ulegać
zmianie, gdyż w 2011 roku ceny nieruchomości w Abu Zabi spadły o około 10 – 15 proc.
W 2012 roku ceny spadły o 6-10 proc. w związku z oddaniem ponad 20 tysięcy nowych
lokali. Mimo to koszt wynajęcia mieszkania nadal stanowi tu zasadniczy element każdego
budżetu.
35
ABC biznesu
Prawa konsumenta
Ochrona praw konsumenta jest poważnym problemem w Zjednoczonych Emiratach
Arabskich. W 2006 r. rząd ZEA wydał ustawę, której głównym celem jest zapewnienie
ochrony praw i interesów konsumentów. Wprowadzone uregulowania prawne m. in.
zakazują nieuczciwych praktyk handlowych, sprzedaży poniżej standardu, sprzedaży
przeterminowanych produktów, nieuzasadnionych manipulacji na rynku oraz wprowadzają
monitorowanie cen. Wszystkie te działania mają wzbudzić zaufanie konsumentów i stworzyć
atmosferę przejrzystości na rynku.
Każdy konsument w Zjednoczonych Emiratach Arabskich ma wiele niezbywalnych praw. Po
pierwsze prawo do bezpieczeństwa, które gwarantuje mu możliwość ochrony przed
produktami, procesami produkcyjnymi i usługami, które są niebezpieczne dla jego zdrowia i
życia. Po drugie prawo do informacji o faktach, które pomogą mu w dokonaniu zakupu.
Każdy użytkownik ma możliwość wyboru spośród dostępnych różnorodnych towarów i usług
po konkurencyjnych cenach.
36
ABC biznesu
Po czwarte konsument ma prawo do sprawiedliwego rozstrzygnięcia jego skarg na
produkty niebezpieczne, zbyt drogie towary i usługi oraz nieuczciwe praktyki
konsumenckie. Dodatkowo opinia konsumenta na temat jakości wytwarzanych dóbr i
usług musi zostać wzięte pod uwagę przy procesie ich wytwarzania. Każdy użytkownik w
ZEA musi mieć dostęp do niezbędnych dóbr i podstawowych usług, takich jak żywność,
odzież, schronienia, opieka zdrowotna i edukacja.
W strukturze Ministerstwa Gospodarki ZEA działa Departament Rozwoju Gospodarczego,
który zajmuje się kwestiami praw konsumentów w Abu Zabi, Dubaju, Szardży i Ras Al
Chajma. Służby te są również zaangażowane w nadzór nad realizacją przepisów o
ochronie konsumentów, podniesienie świadomości wśród użytkowników różnego rodzaju
dóbr na temat ich praw i obowiązków oraz zajęcie się nielegalnymi praktykami
handlowymi.
37
ABC biznesu
Każdy konsument ma prawo zgłosić się z problemem lub skargą do Departamentu
Ochrony Konsumentów w Ministerstwie Gospodarki. Skargi można zgłaszać pod
numerem: 600 522 225.
Ponad to w 39 podmiotach administracji federalnej ZEA dział Karta Klienta, która ma za
zadanie ocenić stosunek urzędników do klientów oraz poprawić jakość świadczonych
usług. Karta klienta ma również za zadanie zwiększenie satysfakcji petentów przez
podniesienie świadomości w zakresie ich praw oraz zapewnienie im niezbędnych
informacji.
Szczegóły pod adresem: http://www.moca.gov.ae/?page_id=962&lang=en

Zea

  • 2. 2 Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich System polityczny Zjednoczone Emiraty Arabskie to federacją siedmiu emiratów. Każdy z emiratów jest monarchią absolutną, rządzoną tradycyjnie przez władców wywodzących się z określonej dynastii. Poszczególne emiraty mają duży zakres autonomii wewnętrznej - szczególnie w sprawach gospodarczych. Organem ustawodawczym państwa, decydującym o podstawach jego funkcjonowania jest siedmioosobowa Najwyższa Rada Federalna (NRF), której członkami są władcy poszczególnych emiratów. NRF wybiera prezydenta i wiceprezydenta Federacji. Biorąc pod uwagę dominującą ekonomiczną i ludnościową pozycję emiratów Abu Zabi i Dubaju, niepisaną zasadą jest, iż prezydentem Federacji jest władca Abu Zabi, a wiceprezydentem i premierem - władca Dubaju.
  • 3. 3 Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich Prezydent (w porozumieniu z NRF) mianuje premiera, który przedstawia prezydentowi do zaakceptowania proponowany skład rządu. Premier stoi na czele rządu federalnego, spełniającego główną funkcję wykonawczą. Na szczeblu emiratów funkcje o charakterze rządu lokalnego pełnią Rady Wykonawcze, mianowane przez poszczególnych władców. Parlament Federacji stanowi 40-osobowa Federalna Rada Narodowa (FRN), która jest organem doradczym i kontrolnym. Skład Rady jest w połowie mianowany bezpośrednio przez władców emiratów, a w połowie wybierany przez kolegia elektorów wytypowanych przez władców. FRN obraduje 4 razy w roku. Ostatnie wybory do FRN odbyły się w dniu 25 września 2011 roku. Przedstawiciele emiratów Abu Zabi i Dubaju mają w Federalnej Radzie Narodowej realne prawo veta. Podobne zgromadzenia o charakterze doradczym funkcjonują również na szczeblu poszczególnych emiratów. Sądownictwo jest oparte na prawie szariatu (muzułmańskim), obejmuje ono Sąd Najwyższy i sądy pierwszej instancji, Sądownictwo jest niezależne. Członkowie Najwyższego Sądu Federalnego mianowani są przez Najwyższą Radę Federalną.
  • 4. 4 Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich Podział administracyjny Zjednoczone Emiraty Arabskie są federacją składającą się z siedmiu emiratów: Adżman, Dubaj, Fudżajra, Ras al-Chajma, Szardża, Umm al-Kajwajn oraz Abu Zabi. Pięć pierwszych emiratów ma rozczłonkowane terytorium, posiadając od jednej do czterech eksklaw. Stolicą kraju jest Abu Zabi, w którym mieści się polska placówka dyplomatyczna. Abu Zabi leży na wyspie i jest drugim co do wielkości, zaraz po Dubaj, miastem Zjednoczonych Emiratów Arabskich. W Abu Zabi swoje siedziby mają główne organy władzy państwowej: prezydent państwa, rząd federalny, a także ambasady i centrale emirackich firm naftowych.
  • 5. 5 Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich Położenie Zjednoczone Emiraty Arabskie leżą w południowo-wschodniej części Półwyspu Arabskiego wzdłuż południowego brzegu Zatoki Perskiej i zachodniego brzegu Zatoki Omańskiej. Kraj zajmuje 83,6 tys. km kw. ZEA od południa i zachodu graniczą z Arabią Saudyjską (457 km), a od wschodu i północy z Omanem (410 km). Klimat ZEA charakteryzuje się gorącymi i wilgotnymi latami, które trwają od kwietnia do października, W tym czasie temperatury dochodząca do 50 st. C, a wilgotność powietrza oscyluje wokół do 90 proc. Natomiast zima jest łagodna, średnie temperatury wynosi 26 st. C, z minimalnym poziomem opadów deszczu i okazjonalnie występującymi burzami piaskowymi.
  • 6. 6 Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich Ludność Liczba ludności zamieszkującej Zjednoczone Emiraty Arabskie nie jest jednoznacznie określona. Źródła miejscowe szacują ją na około 8,48 mln, natomiast wg. Economist Intelligent Unit wynosi ona około 5,6 mln. Rdzenni Emiratczycy stanowią około 20 proc. ludności kraju, a ludność arabska liczy ogółem 40 proc. W miastach żyje 75 proc. populacji. Największe z nich to: Dubaj, w którym żyje około 1,3 mln mieszkańców, Abu Zabi z 970 tys. mieszkańców i Szarża z 800 tys. mieszkańcami. Największymi grupami narodowościowymi w ZEA są: Hindusi, Pakistańczycy, Bengalczycy, Filipińczycy, Egipcjanie, Sudańczycy, Palestyńczycy, Irańczycy. Brytyjczycy stanowią najbardziej liczną grupę ludności pochodząca z Państw Zachodnich (około 100 tys.). Szacowana liczba Polaków mieszkających w ZEA wynosi ponad 2 tys. Językiem oficjalnym jest arabski, jednak w praktyce językiem powszechnie używanym jest język angielski. W użyciu są również języki poszczególnych grup etnicznych (malayalam, hindi, urdu, farsi, tagalog i inne).
  • 7. 7 Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich Waluta Walutą ZEA jest dirham (AED), dzielący się na 100 filsów Dirham jest w pełni wymienialna na waluty światowe i związana stałym kursem wymiany z dolarem USA (AED 3,67 = USD 1,00). W stosunku do innych walut - w tym również do euro - kurs dirhama jest płynny i zmienia się razem z kursem dolara USA do tych walut. Jeden dirham to 0,90 zł. Wymiana walut obcych na dirhamy i w drugą stronę nie stanowi problemu. Wymiany można dokonywać nie tylko w bankach czy hotelach, ale również w specjalnych punktach zajmujących się transferami pieniędzy za granicę oraz w większych supermarketach. W niektórych supermarketach można płacić w dolarach, euro lub walutach krajów ościennych. Gospodarka pieniężna kraju znajduje się pod ścisłą kontrolą Banku Centralnego ZEA.
  • 8. 8 Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich Zjednoczone Emiraty Arabskie są członkami międzynarodowych organizacji gospodarczych takich jak: Bank Światowy (WB), Międzynarodowy Fundusz Walutowy (IMF), Światowa Organizacja Handlu (WTO), Panarabska Strefa Wolnego Handlu (GAFTA), Arabski Fundusz Rozwoju Społeczno-Gospodarczego (AFESD), Organizacja Państw Eksporterów Ropy Naftowej (OPEC), Organizacja Arabskich Krajów Eksportujących Ropę Naftową (OAPEC). Ponadto ZEA przynależą do następujących międzynarodowych organizacji politycznych: Rada Współpracy Państw Zatoki (GCC), Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), ONZ i jej agendy – UNCTAD, UNESCO, UNIDO, Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (IAEA), Liga Państw Arabskich (LPA) Przynależność do międzynarodowych organizacji
  • 9. 9 Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich Różnice kulturowe W przeciwieństwie do europejczyków, Arabowie kierują się emocjami. Uważają, że ich życiem rządzi przeznaczenie i fatalizm (inszallah). Godność, honor, reputacja oraz lojalność wobec rodziny są ważniejszymi wartościami niż odgórnie ustalone przepisy. Religia odgrywa w życiu Arabów nieporównywalnie większą rolę niż w Polsce. Islam reguluje niemal każdy aspekt ich życia, jak politykę, prawo, stosunki międzyludzkie. Dla Araba religia stanowi główną wytyczną w postępowaniu i kontakcie z innymi. Mieszkańcy ZEA są przyzwyczajeni do kontaktów z obcokrajowcami i nie mają nic przeciwko odmiennym zachowaniom, stroją, sposobie myślenia, jeśli widzą staranie, szczerość i dobrą wolę. Można tym otworzyć sobie drogę do dobrych stosunków przyjacielskich, a co za tym idzie, zawodowych.
  • 10. 10 Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich Specyfika prowadzenia biznesu Kraje muzułmańskie są się ściśle związane z handlem, również kulturowo. W Koranie znajduje się dużo odwołań do handlu, sam prorok Mahomet był kupcem, dlatego ludzie interesu cieszą się dużym szacunkiem. Jednak bogacenie się w krajach islamskich niesie za sobą obowiązek częściowej redystrybucji majątku. Jednym z pięciu „filarów” islamu jest zakat, czyli jałmużna, która wynosi około 2,5 proc. dochodów. Niechętnym okiem patrzy się na rzadkie przypadki tych, którzy osiągnąwszy powodzenie finansowe izolują się od otoczenia i nie pozwalają bliskim „uczestniczyć” w swoim sukcesie. Religia wywiera ogromny wpływ na sposób podejmowania decyzji przez przedstawicieli świata arabskiego, między innymi z tego powodu należy unikać prowadzenia rozmów biznesowych w okresie ramadanu (miesiąc postu). Muzułmanie modlą się pięć razy dziennie, w tym czasie również nie należy planować spotkań.
  • 11. 11 Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich Poczucie wspólnoty jest u Arabów bardzo silne. Dlatego robienie interesów zależy przede wszystkim od dotarcia do ludzi powiązanych rodzinnie, plemiennie lub religijnie z władzą. Dobre kontakty, zwłaszcza w sferach władzy, to podstawa powodzenia w interesach. Bardzo ważnym czynnikiem w kontaktach biznesowych są przyjacielskie i bardzo osobiste stosunki. Arabowie źle się czują w formalnych układach, stąd zawieranie przyjaźni z innymi ludźmi to droga do powodzenia w interesach. W kręgach biznesowych warto mieć jak najwięcej znajomości. Najlepszym rozwiązaniem jest znalezienie pośrednika, co jest bardzo powszechne w społeczeństwie arabskim. Pośrednikowi znacznie łatwiej nawiązać kontakt i wynegocjować to, czego oczekujemy. Zazwyczaj firmy wchodzące na rynek ZEA zatrudniają lokalnych pracowników, których zadanie polega na utrzymywaniu kontaktów z urzędnikami rządowymi. Tacy pracownicy dla obcokrajowca są bardzo pomocni w działalności.
  • 12. 12 Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich Rytm pracy oraz organizacja są inne niż w polskich firmach. W krajach arabskich z negocjacji i perswazji zrobiono niemal sztukę. Rozmowy z Arabami są często długie i nie zawsze skupiają się na głównym temacie rozmowy. Stąd potrzeba targowania się, a raczej prezentowania kolejnych propozycji. Nikt się nie śpieszy i nie warto ponaglać arabskiego partnera. Określenie terminu na podjęcie decyzji najczęściej przynosi wręcz odwrotny skutek. Arabowie mają czas i bywa, że wracają do sprawy po kilku nawet miesiącach. Należy pamiętać, ze entuzjazm dla naszej propozycji nie oznacza akceptacji, podobnie jak chłodne przyjęcie, nie oznacza odrzucenia. Trzeba po prostu cierpliwie poczekać.
  • 13. 13 Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich Nie należy zapominać, że w świecie arabskim ustalenia ustne mają taką samą moc jak umowy zawarte na piśmie, nie należy więc zmieniać podjętych zobowiązań. Arabowie akceptują drobne symboliczne prezenty, najlepiej, aby związane były z hobby (album, plakietka, wyrób z bursztynu, szkła itp.). Nie należy wręczać prezentów w postaci pióra, długopisu, alkoholu, zegarka. W rozmowach ważną rolę odgrywają emocje. Arabowie uważają, że wyraźne okazywanie uczuć, czyli mówienie np. podniesiony głosem czy żywa gestykulacja jest oznaką szczerości i zaangażowania.
  • 14. 14 Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich Zasady etykiety arabskiej W kontaktach z Arabami nieuprzejmością jest nieuściśnięcie ręki podczas powitania albo pożegnania. Podczas rozmowy na stojąco nie należy opierać się o ścianę, czy trzymać rąk w kieszeniach. Należy pamiętać, że siedzenie w ten sposób, że druga osoba widzi podeszwę buta, uchodzi za zniewagę. Na wielu spotkaniach obowiązuje oficjalny strój – mężczyzna w garniturze i krawacie, a kobieta w sukience, na wysokich obcasach i w biżuterii. Zbyt swobodny strój może zostać uznany za obrazę dla gospodarzy. Nie należy odmawiać poczęstunku, który zwykle poprzedza zasadnicze rozmowy. Warto wiedzieć, że zjedzenie wszystkiego z talerza prowokuje do dokładki, pozostawienie resztek jest w dobrym tonie, gdyż oznacza gest wdzięczności wobec gospodarza. W trakcie posiłków podawana jest miętowa herbata i mocno słodzona czarna kawa z dodatkiem kardamonu, których wypicia nie należy odmawiać. Islam zakazuje jedzenia wieprzowiny, ponieważ jest nieczysta rytualnie, a dla wielu też uznawana za obrzydliwą.
  • 15. 15 Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich Jedząc z Arabami, zwłaszcza gdy potrawa podana jest w naczyniu, z którego wszyscy czerpią, nie należy posługiwać się lewą ręką (jest uważana za nieczystą). W restauracji Arabowie prawie zawsze nalegają na płacenie rachunku, zwłaszcza gdy jest niewiele osób, bądź jest to spotkanie w interesach. Po wykonaniu konwencjonalnego gestu, że jednak sami płacimy, lepiej dać za wygraną, a następnie się zrewanżować. Przyglądanie się drugiej osobie rzadko uważane jest przez Arabów za niegrzeczne lub naruszające cudzą prywatność. Większość Arabów nie lubi dotyku ani obecności domowych zwierząt, zwłaszcza psów. Gdy gościmy Arabów, lepiej zwierzaki gdzieś schować. Należy pamiętać, że w tradycji muzułmańskiej kontakty z kobietami spoza swojej rodziny są niewskazane, zwłaszcza dotyczy to rozmów sam na sam i może być to uznane za zniewagę, choć nie wszyscy przestrzegają tych zasad, a część kobiet w większych miastach dość swobodnie kontaktuje się z obcokrajowcami.
  • 16. 16 Elementarz Zjednoczonych Emiratów Arabskich W ZEAw kwestiach ubioru zauważalna jest pewna liberalizacja. W takich metropoliach jak Dubaj czy Abu Zabi akceptowane są stroje takie same jak w Europie. Jednak na prowincji, a przede wszystkim w emiratach północnych, zaleca się, szczególnie kobietom, unikanie odzieży nadmiernie odkrywającej ciało. Arabowie są bardzo dumni ze swojego języka, warto jest poznać kilka podstawowych zwrotów i w ten sposób zyskać ich sympatię oraz przyjaźń. Użyteczne zwroty: Zwyczajowe powitania: „As-salam alaikum”(„pokój Tobie”), odpowiedz: „Wa alaikum assalam” („Tobie również życzę pokoju”), „Do widzenia”: „Ma salamaa”, „Proszę”: „Min fadlak”, „Dziękuję”: „Shukran”. Zamykając kontrakt lub jego część, mówimy „Inshallah”, co oznacza „z pomocą Bożą” lub „jeśli Bóg pozwoli”
  • 17. 17 Co warto wiedzieć o gospodarce Pod względem gospodarczym i politycznym Włochy należą do najważniejszych krajów Europy i świata, chociaż od połowy lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku ich rozwój był dużo wolniejszy, niż w przypadku innych krajów Unii Europejskiej. Od lat włoska gospodarka zmaga się m.in. z wysokim zadłużeniem, niską ściągalnością podatków, kosztownym systemem emerytalnym, a także z korupcją i nieudolnym systemem sprawiedliwości.
  • 18. 18 Co warto wiedzieć o gospodarce W skład administracji gospodarczej wchodzi: sześć resortów gospodarczych na szczeblu rządu federalnego oraz departamenty właściwe dla spraw gospodarki i infrastruktury na szczeblu emiratów. W poszczególnych emiratach ważną rolę odgrywają lokalne izby handlu i przemysłu (w każdym emiracie jest jedna - nie ma poza tym żadnych izb regionalnych czy branżowych). Stanowią one zarówno zrzeszenia przedsiębiorców dla większości rodzajów działalności gospodarczej, jak i pełnią pewne funkcje administracyjno-urzędowe. Wobec szczególnego znaczenia wydobycia i przeróbki ropy naftowej i gazu ziemnego - zarówno z punktu widzenia całego państwa, jak i dysponujących tymi surowcami emiratów - nadzór nad tym sektorem sprawują w poszczególnych emiratach specjalne autonomiczne organy. Np. w Abu Zabi i Szarży jest to Najwyższa Rada Naftowa. Zasiadają w niej w większości przedstawiciele rządzącej dynastii z władcą emiratu na czele.
  • 19. 19 Co warto wiedzieć o gospodarce Główne sektory gospodarki Obecnie Zjednoczone Emiraty Arabskie ponoszą główny ciężar inwestycji w przemyśle wydobywczym, metalurgicznym czy infrastrukturze. Jeśli chodzi o inwestycje w przemyśle przetwórczym, to pochodzą one z sektora prywatnego – krajowego i zagranicznego. Udział kapitału zagranicznego w inwestycjach w przemyśle przetwórczym wynosi ok. 10 proc. Charakterystyczny dla kraju jest rosnący udział sfery usług, handlu i finansów w PKB. Generatorem tych zmian jest m.in. rozwój turystyki i hotelarstwa, pociągający za sobą szybki rozwój lotnictwa cywilnego Emiratów oraz ożywienie w budownictwie mieszkaniowym (mimo niemal najwyższych na świecie cen hoteli, Dubaj ma najwyższy w świecie wskaźnik wykorzystania pokoi hotelowych – 85,9 proc.). Na sektor budowlany ZEA przypada obecnie 63,7 proc. wszystkich inwestycji podjętych na terenie państw członkowskich RWPZ (Rady Współpracy Państw Zatoki).
  • 20. 20 Co warto wiedzieć o gospodarce Rolnictwo w Zjednoczonych Emiratach Arabskich jest słabo rozwinięte, ponieważ użytki rolne zajmują tylko 2,9 proc. powierzchni kraju. W skład produktu globalnego brutto Zjednoczonych Emiratów Arabskich wchodzi: przemysł naftowo-gazowy (29,2 proc.), po którym następują: usługi (prywatne i publiczne - 13,8 proc., przemysł przetwórczy (15 proc.), handel (9 proc.), gastronomia i hotelarstwo (1,8 proc.), budownictwo (10,7 proc.), sektor obrotu nieruchomościami (8,2 proc.), transport i łączność (7,1proc.), rolnictwo (1,7 proc.), sektor produkcji energii (1,6 proc.) i usługi komunalne (1,9 proc.). Nadanie systemowi gospodarczemu cech nowoczesności oraz dywersyfikacja struktury gałęziowej gospodarki są obecnie głównymi celami polityki gospodarczej państwa. Zgodnie z oficjalnymi planami strategicznymi priorytety te mają Emiratom zapewnić do roku 2030 uniezależnienie się od koniunktury na światowym rynku ropy naftowej.
  • 21. 21 Co warto wiedzieć o gospodarce Plany te zakładają oparcie struktury gospodarczo-społecznej państwa na dynamicznych gałęziach działających prorozwojowo: nowoczesnym przemyśle przetwórczym, wykorzystującym własne zasoby energetyczne i surowcowe (petrochemia, hutnictwo żelaza i aluminium, przemysł materiałów budowlanych) oraz szeroko rozumianych usługach (hotelarstwo, turystyka, transport morski i lotniczy, usługi finansowe), zdolnych do konkurowania na skalę międzynarodową. Do dziedzin tych dołączą również m.in. przemysł lotniczy i informatyka oraz - co znamienne - energetyka jądrowa oraz energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii. Rozwój ten ma być wspierany przez tworzony od podstaw przy współpracy z czołowymi ośrodkami nauki i techniki na świecie sektor naukowo-badawczy. W skład produktu globalnego brutto wchodzi: przemysł naftowo-gazowy (29,2 proc.), po którym następują: usługi (prywatne i publiczne - 13,8 proc., przemysł przetwórczy (15 proc.), handel (9 proc.), gastronomia i hotelarstwo (1,8 proc.), budownictwo (10,7 proc.), sektor obrotu nieruchomościami (8,2 proc.), transport i łączność (7,1 proc.), rolnictwo (1,7 proc.), sektor produkcji energii (1,6 proc.) i usługi komunalne (1,9 proc.).
  • 22. 22 Co warto wiedzieć o gospodarce PKB, Inflacja, Stopa bezrobocia Wyszczególnienie 2010 2011 2012 2013* 2014* PKB, wartość globalna – nominalna (mln USD) 297.608 357.522 373.900 395.000 398.000 PKB/1 mieszk. - nominalnie (USD) 56.503 56.311 46.596 47.000 47.900 Tempo wzrostu PKB (realne - w %) 1.4 3.3 3.9 4,2 4,6 Relacja nadwyżki finansów publicznych do PKB (w %) 9,8 b.d. 10,2 11,1 11,0 Relacja całkowitego długu publicznego. do PKB (w %) 51,2 43,6 42,5 41,8. 40,2 Stopa inflacji (indeks CPI - w %) 2,2 1.1 0.9 1,4 1,2 Stopa bezrobocia (w %)** 12% 14,7% 13,6% 15,6% 14,2% *prognoza, ** dotyczy obywateli ZEA, wobec cudzoziemców nie prowadzi się statystyk, gdyż nie korzystają z państwowego systemu wsparcia osób bezrobotnych.
  • 23. 23 ABC biznesu Władze Zjednoczonych Emiratów Arabskich stworzyły korzystne warunki do inwestowania. Polscy przedsiębiorcy mają możliwości zakładania spółek na terenie tego kraju, zarówno w strefach specjalnych (free zones), jak i poza nimi.
  • 24. 24 ABC biznesu Rodzaje spółek Federalny Kodeks Spółek Handlowych ZEA pozwala na prowadzenie działalności gospodarczej na terytorium tego kraju w formie publicznej spółki akcyjnej, gdzie minimalny kapitał zakładowy to 10 mln dirhamów, a 55 proc. akcji musi być w publicznym obrocie. Ten rodzaj spółki, co do zasady musi mieć minimum 10 założycieli, a minimum 51 proc akcji należy powinno należeć do obywateli ZEA. Innym rodzajem spółki, który można założyć w ZEA jest prywatna spółka akcyjna z minimalnym kapitałem zakładowy 2 mln dirhamów. Jej akcje nie mogą być w publicznym obrocie. Spółka musi posiadać nie mniej niż trzech założycieli, a minimalnie 51 proc. akcji musi należeć do obywateli ZEA.
  • 25. 25 ABC biznesu Kolejnym rodzajem spółki, jaką może utworzyć przedsiębiorąca jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. W tym przypadku wymagana liczba udziałowców wynosi od dwóch do 50. Nie mogą oni prowadzić działalności bankowej, ubezpieczeniowej oraz inwestycyjnej na rzecz osób trzecich. Tak jak poprzednio wymagane jest, aby minimum 51 proc. udziałowców pochodziło z ZEA. Na terenie Emiratów można także założyć spółkę osobową, w której wszyscy wspólnicy odpowiadają za jej zobowiązania całym swoim majątkiem. Dodatkowo muszą być oni obywatelami ZEA lub spółkami takich obywateli. Wśród spółek osobowych w ZEA rozróżniamy spółki będące odpowiednikami polskiej spółki komandytowej. Oprócz wyżej wymienionych form działalności w Zjednoczonych Emiratach Arabskich można założyć spółkę komandytowo-akcyjną z minimalny kapitałem zakładowy 500 tys. dirhamów lub spółkę typu joint-venture, w której minimum 51 proc. zaangażowanego majątku musi pochodzić od obywateli Emiratów. Założenie spółki cywilnej możliwe jest jedynie w Dubaju i Szardży.
  • 26. 26 ABC biznesu Zagraniczne przedsiębiorstwa mogą zaangażować się w układ z pośrednikiem handlowym. Może on reprezentować firmę, sprzedawać i dostarczać ofererowane przez nią dobra i usługi. Pośrednikiem musi być osoba posiadająca obywatelstwo ZEA lub firma, która jest w 100 proc. własnością obywateli Emiratów. Przedstawiciel musi zostać zarejestrowany w Ministerstwie Gospodarki. Uprawniony jest on do otrzymania prowizji od sprzedaży produktów. Ponadto na terytorium ZEA działalność gospodarcza może być prowadzona poprzez utworzenie oddziału zagranicznej spółki lub w formie samodzielnej działalności gospodarczej.
  • 27. 27 ABC biznesu Sposoby rejestracji Na stronie Ministerstwa Gospodarki ZEA można dokonać elektronicznej rejestracji spółki zagranicznej. Pod adresem http://www.economy.gov.ae/English/Pages/FCHomePublic.aspx dostępny jest przewodnik klienta oraz broszura informacyjna. W każdym z siedmiu Emiratów znajdują się wolne strefy dla zagranicznych inwestorów. Prawo i regulacje w nich mogą być inne niż w całych ZEA. Strefy specjalne gwarantują przyjazną infrastrukturę dla założenia działalności, a także wieloletnie wizy pobytowe dla biznesmenów i ich pracowników. Spółki założone w wolnej strefie mogą być w 100 proc. własnością obcokrajowców. Jednak nie mogą one prowadzić działalności handlowej bezpośrednio na lokalnym rynku. Podczas tworzenia spółki w wolnej strefie, należy ubiegać się o licencję (najczęściej handlową). ZEA cieszą się jednym z najwyższych na świecie poziomów ochrony prywatności i tajemnicy bankowej. Założona spółka posiada te same prawa, co inne spółki krajowe.
  • 28. 28 ABC biznesu Procedury założenia firmy Przedsiębiorca, który chce założyć działalność na terenie Zjednoczonych Emiratów Arabskich musi zastrzec nazwę firmy i ubiegać się o rejestrację w Wydziale Rozwoju Gospodarczego danego emiratu. Ta procedura trwa w przybliżeniu około jednego dnia. Koszt związany z nią to 110 dirhamów za wstępne zatwierdzenie oraz 210 dirhamów za rezerwację nazwy. W tym samym wydziale należy uwierzytelnić statut spółki, trwa to również jeden dzień. Następnie przedsiębiorca musi uzyskać licencję handlową i zarejestrować się jako członek izby handlu i przemysłu w konkretnym emiracie. Później należy ubiegać się o kartę zatrudnienia w Ministerstwie Pracy. Czynność trwa około jednego dnia, jej koszt to 2000 dirhamów.
  • 29. 29 ABC biznesu Pracodawca jest zobowiązany zarejestrować rodzimych pracowników w Ministerstwie Pracy. Za tą procedurę nie pobierane są opłaty. Pracowników należy zarejestrować także w Generalnym Urzędzie Płac i Zabezpieczenia Społecznego, trwa to jeden dzień i również nie wymaga opłat. Więcej szczegółów na stronie: http://www.doingbusiness.org/data/exploreeconomies/united-arab-emirates/#starting-a- business Przedsiębiorca, który chce otworzyć działalność gospodarczą na terenie Zjednoczonych Emiratów Arabskich musi ubiegać się o wydanie jednej z pięciu licencji. Pierwszym rodzajem jest Licencja Usługowa, która obejmuje wszelkie usługi, działalność rzemieślniczą i artystyczną. Drugi rodzaj pozwolenia dotyczy działalności przemysłowej i produkcyjnej, w tym przypadku można starać się o Narodową Licencje Przemysłową lub Licencje Przemysłową. Czwarty rodzaj pozwolenia to Ograniczona Licencja Handlowa, a piąty nosi nawę Generalnej Licencji Handlowej i obejmuje wszelkie rodzaje działalności handlowej. Jego koszt to 4 100 dol.
  • 30. 30 ABC biznesu Prowadzeniu działalność gospodarczej na terenie Zjednoczonych Emiratów Arabskich sprzyja wiele czynników. Po pierwsze w Emiratach nie obowiązuje kontrola dewizowa, a procedury transferu udziałów są ułatwione. Przedsiębiorca może liczyć na repatriację kapitału. Poza tym każda firma ma możliwość delegacji własnych pracowników do pracy i nie ma ograniczeń w zatrudnianiu zagranicznych pracowników. Przepisy pozwalają także na zakupu i dzierżawy nieruchomości. Każdy z przedsiębiorców ma duży wybór powierzchni magazynowych i biur, a koszty energii są niskie.
  • 31. 31 ABC biznesu E-administracja Nowoczesne technologie informacyjno-komunikacyjne znacznie zmodernizowały usługi rządowe ZEA. Na oficjalnej stronie rządu government.ae są dostępne wszystkie usługi związane z administracją publiczną. Strona zapewnia obsługę zadań m. in. z zakresu spraw obywatelskich, zdrowia, transportu, edukacji i biznesu. System e-adminstarcji jest skierowany do osób indywidualnych, firm oraz turystów. Strona daje dostęp do federalnych i lokalnych e-usług rządowych bez wychodzenia z domu. Serwis w znacznym stopniu usprawnia komunikację urzędnika z petentem. Strona w języku angielskim: http://government.ae/en
  • 32. 32 ABC biznesu Kwestia nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców regulowana jest przez prawo poszczególnych emiratów i dlatego przepisy te są często odmienne. Z reguły jest to możliwe w wyznaczonych dzielnicach czy osiedlach. Należy podkreślić, że nabycie nieruchomości niekoniecznie musi automatycznie zapewnić uzyskanie długoterminowej wizy pobytowej. Często istnieją w tym względzie ograniczenia, choć stopniowo restrykcje te są znoszone, gdyż ograniczają popyt na nieruchomości. Jedynym emiratem, który zezwala na nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców na własność jest Dubaj, jednakże prawo to dotyczy nie wszystkich inwestycji. W marcu 2006 roku uchwalono „Prawo Własności Nieruchomości w Dubaju” („Dubai Property Law”). Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców
  • 33. 33 ABC biznesu Według tej regulacji nieruchomości mogą nabywać także obcokrajowcy, z tym że na wyznaczonych przez władze emiratu inwestycjach. Podobna sytuacja ma miejsce w emiracie Abu Zabi, gdzie obcokrajowcy mogą nabywać nieruchomości jedynie na wyznaczonych obszarach, poza wyspą Abu Zabi. W ZEA w zasadzie nie ma ograniczeń w odniesieniu do wynajmu nieruchomości. Mogą one jedynie wystąpić w przypadku prób masowego zakwaterowania pracowników (np. w związku z realizacją dużego kontraktu budowlanego) w typowych budynkach mieszkalnych, a nie w specjalnie do tego przeznaczonych campach czy hotelach robotniczych. Z reguły czynsz za wynajem płaci się za rok z góry. Dubaj jest bardzo podatny na mechanizmy rynkowe, w związku z tym ceny nieruchomości są tam elastyczniejsze.
  • 34. 34 ABC biznesu Z kolei Abu Zabi jest bardzo odporne na mechanizm rynku, tak więc pomimo przewagi podaży nad popytem zdarza się, że są problemy z wynajęciem danego mieszkania na długi czas (właściciele nie są skłonni obniżać ceny). Ta sytuacja powoli zaczyna ulegać zmianie, gdyż w 2011 roku ceny nieruchomości w Abu Zabi spadły o około 10 – 15 proc. W 2012 roku ceny spadły o 6-10 proc. w związku z oddaniem ponad 20 tysięcy nowych lokali. Mimo to koszt wynajęcia mieszkania nadal stanowi tu zasadniczy element każdego budżetu.
  • 35. 35 ABC biznesu Prawa konsumenta Ochrona praw konsumenta jest poważnym problemem w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. W 2006 r. rząd ZEA wydał ustawę, której głównym celem jest zapewnienie ochrony praw i interesów konsumentów. Wprowadzone uregulowania prawne m. in. zakazują nieuczciwych praktyk handlowych, sprzedaży poniżej standardu, sprzedaży przeterminowanych produktów, nieuzasadnionych manipulacji na rynku oraz wprowadzają monitorowanie cen. Wszystkie te działania mają wzbudzić zaufanie konsumentów i stworzyć atmosferę przejrzystości na rynku. Każdy konsument w Zjednoczonych Emiratach Arabskich ma wiele niezbywalnych praw. Po pierwsze prawo do bezpieczeństwa, które gwarantuje mu możliwość ochrony przed produktami, procesami produkcyjnymi i usługami, które są niebezpieczne dla jego zdrowia i życia. Po drugie prawo do informacji o faktach, które pomogą mu w dokonaniu zakupu. Każdy użytkownik ma możliwość wyboru spośród dostępnych różnorodnych towarów i usług po konkurencyjnych cenach.
  • 36. 36 ABC biznesu Po czwarte konsument ma prawo do sprawiedliwego rozstrzygnięcia jego skarg na produkty niebezpieczne, zbyt drogie towary i usługi oraz nieuczciwe praktyki konsumenckie. Dodatkowo opinia konsumenta na temat jakości wytwarzanych dóbr i usług musi zostać wzięte pod uwagę przy procesie ich wytwarzania. Każdy użytkownik w ZEA musi mieć dostęp do niezbędnych dóbr i podstawowych usług, takich jak żywność, odzież, schronienia, opieka zdrowotna i edukacja. W strukturze Ministerstwa Gospodarki ZEA działa Departament Rozwoju Gospodarczego, który zajmuje się kwestiami praw konsumentów w Abu Zabi, Dubaju, Szardży i Ras Al Chajma. Służby te są również zaangażowane w nadzór nad realizacją przepisów o ochronie konsumentów, podniesienie świadomości wśród użytkowników różnego rodzaju dóbr na temat ich praw i obowiązków oraz zajęcie się nielegalnymi praktykami handlowymi.
  • 37. 37 ABC biznesu Każdy konsument ma prawo zgłosić się z problemem lub skargą do Departamentu Ochrony Konsumentów w Ministerstwie Gospodarki. Skargi można zgłaszać pod numerem: 600 522 225. Ponad to w 39 podmiotach administracji federalnej ZEA dział Karta Klienta, która ma za zadanie ocenić stosunek urzędników do klientów oraz poprawić jakość świadczonych usług. Karta klienta ma również za zadanie zwiększenie satysfakcji petentów przez podniesienie świadomości w zakresie ich praw oraz zapewnienie im niezbędnych informacji. Szczegóły pod adresem: http://www.moca.gov.ae/?page_id=962&lang=en