1. Kanadyjski
elementarz
Kanada jest największym krajem w
Ameryce Północnej i drugim po Rosji
co do wielkości krajem świata.
Rozciąga się na obszarze 9,971 mln
kilometrów kwadratowych. Na lądzie
leży 91 proc. powierzchni, a pozostałe
9 proc. to rzeki i jeziora. Kanadę
zamieszkuje ponad 35,1 mln ludzi;
stolicą jest Ottawa w Ontario.
1
2. 2
Kanadyjski elementarz
O kraju
Kraj ten zajmuje północną część Ameryki Północnej, bez Alaski i Grenlandii. Otaczają go
trzy oceany: Atlantycki, Arktyczny i Pacyfik. Walutą jest dolar kanadyjski (ang. Canadian
Dollar, fr. Dollar canadien – symbol – CAD lub CAN $). Kanada podzielona jest na sześć
stref czasowych. Zmiana czasu na letni nie obowiązuje jedynie w prowincji Saskatchewan.
Na północy kraju panuje klimat subpolarny i polarny, w centrum - klimat kontynentalny
chłodny, a na południu - umiarkowany ciepły. W rejonie Gór Kordylierów jest natomiast
klimat górski. Temperatury w Kanadzie są bardzo zróżnicowane - w styczniu wahają się
średnio od -35°C na północy, do 1-4°C na południowym-zachodzie, natomiast średnia
temperatura lipca na północy wynosi -5°C, a na południu 21°C.
3. 3
Kanadyjski elementarz
Ludność
Kanada to kraj wielokulturowy i dwujęzyczny, a oficjalne języki to angielski i francuski.
Gęstość zaludnienia wynosi tu 3,5 osoby na kilometr kwadratowy. Zamieszkała jest
głównie południowa część kraju - najliczniejsze prowincje to Ontario (ponad 13,5 mln
mieszkańców), Quebec (8,2 mln), Kolumbia Brytyjska (4,6 mln) i Alberta (ponad 4 mln).
Blisko 70 proc. Kanadyjczyków zamieszkuje 33 główne obszary metropolitalne, około 12
proc. tereny podmiejskie, a ok. 18 proc. – tereny wiejskie. W trzech największych
aglomeracjach - Toronto, Montrealu i Vancouver – mieszka 35 proc. Kanadyjczyków.
W ciągu 100 ostatnich lat do Kanady napłynęło ok. 13 milionów imigrantów. Spis ludności
w 2011 r. zidentyfikował ponad 200 różnych grup etnicznych i kulturowych, podczas gdy w
1901 r. było ich zaledwie 25. Wówczas były to głównie społeczności autochtoniczne,
osoby pochodzenia brytyjskiego i francuskiego.
4. 4
Kanadyjski elementarz
Obecnie do najliczniejszych grup etnicznych pośród ludności autochtonicznej Kanady
należą Indianie Ameryki Północnej (tzw. Pierwsze Narody), Metysi, Inuici. Wśród
najliczniejszych grup europejskich są Anglicy, Francuzi, Szkoci, Irlandczycy, przybyli w
pierwszej fazie emigracji, oraz Niemcy, Włosi, Chińczycy, Ukraińcy, Holendrzy, Polacy i
Hindusi. Polskie pochodzenie deklaruje ok. 1 milion osób. Spis ludności z 2011 roku
zidentyfikował 6,775,800 osób zamieszkałych w Kanadzie, które urodziły się poza
granicami tego kraju. To 20,6 proc. całej populacji i najwyższy odsetek wśród wszystkich
krajów G8. Obecnie największy odsetek (56,9 proc.) imigrantów nowo przybyłych do
Kanady tworzą osoby urodzone w Azji (w tym na Bliskim Wschodzie), przed imigrantami
pochodzącymi z Europy (13,7 proc.). Szacuje się, że 12,3 proc. imigrantów urodziło się w
Ameryce Środkowej i Południowej oraz na Karaibach, a pozostali - w Afryce.
Kanada należy do WTO i respektuje przyjęte przez tę organizację zasady współpracy
międzynarodowej w zakresie handlu.
5. 5
Kanadyjski elementarz
Podział administracyjny
Jako konfederacja Kanada składa się z dziewięciu prowincji i trzech terytoriów. Prowincje
to: Alberta (AB), Kolumbia Brytyjska (BC), Manitoba (MB), Nowy Brunszwik (NB), Nowa
Funlandia i Labrador (NL), Nowa Szkocja (NS), Ontario (ON), Wyspa Księcia Edwarda
(PE), Quebec (QC), Saskatchewan (SK), a terytoria - Nunavut (NU), Terytoria Północno-
Zachodnie (NT), Jukon (YT).
6. 6
Kanadyjski elementarz
System polityczny
Jest państwem federacyjnym, monarchią konstytucyjną o parlamentarno-gabinetowym
systemie rządów. Głową państwa jest królowa brytyjska Elżbieta II, na poziomie
federalnym reprezentowana przez Gubernatora Generalnego, a na poziomie prowincji -
przez Gubernatora-Porucznika. Najwyższym przedstawicielem (namiestnikiem) monarchy
jest mianowany (za radą premiera Kanady) Gubernator Generalny, pełniący dziś funkcje
głównie tytularne i honorowe (od 1 października 2010 r. jest nim David Johnston).
Konstytucję stanowi Akt konstytucyjny z 1982 r., z włączonym do niego Aktem
konstytucyjnym z 1867 r., oraz normy prawa zwyczajowego. Władzę ustawodawczą
sprawuje dwuizbowy parlament: Senat liczy 105 członków, mianowanych przez
gubernatora na czas nieokreślony, a Izba Gmin ma 306 deputowanych, wybieranych w
wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję.
7. 7
Kanadyjski elementarz
Władzę wykonawczą sprawuje rząd z premierem na czele, odpowiedzialny przed Izbą
Gmin.
Premier i jego gabinet mianowani są formalnie przez Gubernatora Generalnego. Jednak
to premier formuje swój gabinet, a Gubernator Generalny zwyczajowo akceptuje
personalne decyzje premiera. Tradycyjnie, w skład gabinetu wchodzą członkowie partii
premiera z obu izb ustawodawczych, głównie z Izby Gmin. Władzę wykonawczą sprawują
premier i gabinet, a wszyscy oni składają przysięgę przed Królewską Radą Kanady (ang.
Queen’s Privy Council for Canada) i stają się Ministrami Korony. Od 6 lutego 2006 r.
premierem Kanady jest przywódca Partii Konserwatywnej Stephen Harper.
8. 8
Kanadyjski elementarz
Siedziba rządu oraz parlamentu federalnego mieszczą się w stolicy kraju - Ottawie.
Prowincje dzielą władzę z rządem federalnym i mają autonomię w zakresie szkolnictwa
powszechnego, ochrony zdrowia, opieki społecznej, dróg i autostrad oraz sądownictwa.
Zarówno prowincje, jak i terytoria posiadają własne organy władzy ustawodawczej (1-
izbowy parlament wybierany w wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję) i
wykonawczej (rząd z premierem na czele, odpowiedzialny przed lokalnym parlamentem).
W celu rozróżnienia, w języku angielskim na określenie premiera rządu federalnego
używany jest zwrot „Prime Minister", zaś na premierów rządów prowincji i terytoriów -
„Premier".
9. 9
Kanadyjski elementarz
Różnice kulturowe
Kontakty biznesowe w tym kraju cechuje profesjonalizm, którego Kanadyjczycy oczekują
również od polskich przedsiębiorców. W porównaniu ze zwyczajami biznesowymi
przyjętymi w Europie, w bezpośrednich kontaktach panują tu mniej formalne relacje
między partnerami biznesowymi. Już przy pierwszym spotkaniu powszechne jest np.
zwracanie się po imieniu, i to niezależnie od pełnionej funkcji, wieku czy płci.
Najlepiej jednak przedstawić się, używając imienia i nazwiska, pozostawiając partnerowi
swobodę w wyborze formy zwracania się. Po obustronnej prezentacji zwykle jest chwila
na krótką rozmowę na tematy nie związane z biznesem - np. pierwsze wrażenia z wizyty
w Kanadzie, aktualne wydarzenia polityczne, sportowe lub po prostu o pogodzie.
10. 10
Kanadyjski elementarz
Przy kontaktach telefonicznych należy pamiętać o różnicy czasu – w Kanadzie jest
minimum 6 godz, a maksymalnie 9 godz. wcześniej w porównaniu do polskiego czasu.
Prezentując ofertę handlową warto pamiętać o tym, by mieć ze sobą wystarczającą ilość
materiałów drukowanych – np. wizytówek czy katalogów, a także dobrze przygotować się
do spotkania. Na każde spotkanie biznesmen powinien mieć co najmniej trzy egzemplarze
katalogów czy list cenowych. Informacje o firmie i produkcie muszą być przygotowana
przynajmniej po angielsku lub po francusku dla partnera z Quebec’u. Warto też sprawdzić
przekład u tzw “native speakera”, by uniknąć ewentualnych błędów w tłumaczeniu. Warto
również zadbać o dobrą jakość edytorską i druku swoich materiałów informacyjno-
promocyjnych. W Ameryce Północnej są nieco inne kryteria estetyczne, dlatego
przygotowane na spotkanie materiały powinna sprawdzić osoba, która dobrze zna ten
rynek. Mile widziane są również wzory produktów.
11. 11
Kanadyjski elementarz
Cenniki najlepiej przygotowywać w oparciu o ceny FOB, najlepiej w dolarach
kanadyjskich, chociaż wielu importerów kanadyjskich akceptuje cenniki w USD lub EURO.
Nie należy natomiast prezentować list cenowych w PLN lub w walutach innych niż CAD,
USD lub EURO. Ceny i kody towarów powinny odpowiadać nazwom i kodom wyrobów w
katalogach. W przypadku np. wysyłek w dużych ilościach należy podać ceny dla
kontenerów (20 lub 40 stopowych), a nie dla przewozów ciężarówkami. Warto pamiętać o
tym, że słowo „ciężarówka” (ang. „truck”) może mieć inne znaczenie dla Kanadyjczyka.
Warto też umieścić na liście cenowej lub katalogu informacje na temat typowych zapytań
o warunki transportowe – np. proponowaną metodę wysyłki, opis opakowania, pożądany
czas przewozu, proponowane porty i przewoźnicy.
12. 12
Kanadyjski elementarz
Wizytówki są w Kanadzie bardzo często używane i to nie tylko przy okazji oficjalnych
spotkań, dlatego warto mieć ich ze sobą więcej. Jeżeli planuje się pobyt np. na targach lub
wystawach, to powinno się zabrać ze sobą ok. 200 sztuk wizytówek na tydzień. Karty
wizytowe powinny być w wersji angielskiej lub francuskiej, jeśli osoba, z którą prowadzimy
rozmowy, pochodzi z Quebec’u.
Wręczanie partnerowi biznesowemu podarunków nie jest konieczne; można się nad tym
jednak zastanowić, jeżeli spędziło się z tą osobą już dużo czasu.
Kanadyjczycy cenią sobie punktualność, dlatego w dużych miastach takich jak Montreal
czy Toronto trzeba przeznaczyć więcej czasu na dotarcie na miejsce spotkania. Warto też
zapytać partnera o najlepszy sposób komunikacji. Ustalając harmonogram powinno się
wziąć pod uwagę też fakt, że w dużych kanadyjskich metropoliach mało prawdopodobne
jest odbycie więcej niż 3-4 spotkań biznesowych dziennie.
13. 13
Kanadyjski elementarz
Jeżeli mamy się spóźnić więcej niż 5 minut, to powinno się uprzedzić o tym osoby
czekające. Nie należy też rezygnować bez uprzedzenia z umówionych wcześniej spotkań,
ponieważ rzutuje to nie tylko na naszą reputację, ale i naszego kraju.
Pamiętajmy o tym, że niektórzy partnerzy handlowi mogą nie posiadać dostatecznej
wiedzy o Polsce. Podczas prezentacji handlowej warto wspomnieć zatem m.in. o
położeniu geograficznym naszego kraju, dostępie do portów morskich, sile roboczej.
Powinno się też przedstawić swoją firmę z punktu widzenia formy własności, wielkości,
zdolnościach i kontaktach eksportowych, a także podać jej stronę internetową. Podczas
rozmów handlowych powinno się robić notatki i tego oczekują wręcz Kanadyjczycy. Nie
należy natomiast używać dyktafonów lub magnetofonów. Jeżeli partner zaproponuje nam
broszury i materiały informacyjne, to warto z takiej możliwości skorzystać.
14. 14
Kanadyjski elementarz
Dzięki temu on sam uważniej przyjrzy się katalogom naszej firmy. Według Kanadyjczyków,
właściwa kontynuacja spotkania (tzw. follow-up) to klucz do sukcesu w biznesie. Dlatego
w ciągu tygodnia, najdalej dwóch po spotkaniu powinno się wysłać list potwierdzający
chęć zrobienia interesu i przekazać dodatkowe informacje, jeżeli partner wyraził wcześniej
takie życzenie. Krótkie, podstawowe informacje można uzgodnić telefonicznie lub za
pośrednictwem faksu, ale najważniejsze uzgodnienia powinno się uzgadniać na piśmie.
15. 15
Co warto wiedzieć
o gospodarce
Kanada to kraj uprzemysłowiony i zaawansowany technicznie. Tutejsza
gospodarka opiera się głównie na bogactwach naturalnych, takich jak
surowce mineralne i leśne, a także wymianie handlowej – zwłaszcza z
USA.
16. 16
Co warto wiedzieć o gospodarce
Kanadę łączą ze Stanami Zjednoczonymi silne związki gospodarcze - np. podpisany w
1994 roku z USA i Meksykiem traktat o wolnym handlu (ang. North American Free Trade
Agreement).
Kanada posiada największe na świecie zasoby słodkiej wody oraz jedne z największych
zasobów uranu. Obfituje w surowce mineralne, takie jak ropa naftowa, gaz ziemny, rudy
niklu i miedzi, cynku i ołowiu, molibdenu, kadmu, kobaltu, żelaza. Duże znaczenie dla
gospodarki ma także wydobycie metali szlachetnych (głównie złota), siarki, azbestu, soli
potasowych. Kanada jest największym na świecie producentem cynku i uranu oraz
czołowym wydobywcą takich surowców jak złoto, nikiel, aluminium i ołów. Ma też drugie
co do wielkości, światowe zasoby ropy naftowej z roponośnych piasków (w Prowincji
Alberta), a w atlantyckiej strefie przybrzeżnej znajdują się duże pokłady gazu ziemnego.
W Albercie, Brytyjskiej Kolumbii i Quebec odkryto duże zasoby gazu łupkowego, ale nie
jest on jeszcze pozyskiwany na skalę przemysłową.
17. 17
Co warto wiedzieć o gospodarce
Przed II wojną światową gospodarka Kanady miała charakter surowcowy. Później
kluczowy wpływ na rozwój miało zbliżenie finansowo-handlowe ze Stanami
Zjednoczonymi i uwarunkowania naturalne. Począwszy od lat 50-tych XX wieku nastąpił
dynamiczny rozwój przemysłu przetwórczego, zwłaszcza energetyki, hutnictwa metali i
przemysłu samochodowego zahamowany pod koniec lat 80-tych w związku z recesją w
krajach rozwiniętych, a zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, z którymi Kanada jest
najsilniej powiązana gospodarczo. Spowolnienie gospodarcze, które dotknęło kanadyjską
gospodarkę w latach 2007-2009, było wynikiem spadku eksportu, związanego z kryzysem
na rynku nieruchomości w USA. Wiązało się również z pogorszeniem sytuacji na
światowych rynkach finansowych, kryzysem gospodarczym w Stanach Zjednoczonych
oraz spadkiem cen surowców naturalnych. Największe kanadyjskie banki wyszły jednak z
kryzysu finansowego bardzo szybko dzięki tradycyjnie konserwatywnym praktykom
kredytowym oraz łatwemu dostępowi do kapitału. Jednocześnie zapewniły sobie renomę
najsilniejszych instytucji finansowych na świecie.
18. 18
Co warto wiedzieć o gospodarce
PKB, inflacja, bezrobocie
Z publikowanych przez polskie Ministerstwo Gospodarki statystyk kanadyjskich wynika, że
o ile w 2010 roku kanadyjska gospodarka rozwijała się w tempie 3,2 proc., to rok później
wzrost PKB był już niższy, na poziomie 2,5 proc. W 2012 roku gospodarka zwolniła do 1,7
proc., zaś w 2013 roku PKB wzrósł o ok. 1,6 proc. Według danych Banku Światowego, w
2013 roku kanadyjska gospodarka przyspieszyła do 2,0 proc., a inflacja wyniosła 0,9 proc.
Na nieco inny poziom inflacji wskazują jednak kanadyjskie wyliczenia; według nich w
latach 2012-2013 inflacja wyniosła po ok. 1,8 proc., a bezrobocie odpowiednio 7,3 oraz
7,1 proc. To nieco mniej niż kilka lat temu, kiedy wskaźnik ten oscylował koło 8 proc.
19. 19
Co warto wiedzieć o gospodarce
Kanada planuje zrównoważenie budżetu do 2015 roku. Dynamicznie rozwija sektor
naftowy; w prowincji Alberta piaski roponośne znacznie zwiększyły sprawdzone rezerwy
ropy i Kanada zajmuje teraz 3. miejsce na świecie pod względem potwierdzonych rezerw
ropy, za Arabią Saudyjską i Wenezuelą. Pod względem rozwoju gospodarczego Kanada
zaliczana jest do grona jednej z najbardziej rozwiniętych gospodarek świata, a w
perspektywie międzynarodowej jej pozycja gospodarcza jest postrzegana bardzo
korzystnie.
20. 20
Co warto wiedzieć o gospodarce
Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne gospodarki Kanady:
Wyszczególnienie 2010 2011 2012 2013*/
PKB (w mld USD) 1 385,0 1.418,0 1.494,0 1.518,0
PKB na 1 mieszkańca (w tys USD) 40 600 42 700 42 900 43 100
PKB (dynamika w %) 3,2% 2,5% 1,7% 1,6%
Całkowity dług publiczny (% PKB) 83,5 87,40 85,4 86,3
Inflacja (Consumer Price Index w %) 1,6 2,9% 1,8% 1,8%
Bezrobocie (w %) 8,0 7,5% 7,3% 7,1%
Eksport towarów (mld USD) 406,8 463,1 462,9 458,7
Import towarów (mld USD) 406,4 460,7 474,9 471,0
Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Kanadzie (mld CAD) 528,7 576,6 992,2 1 038,0
Inwestycje bezpośrednie Kanady za granicą (mld CAD) 602,5 650,4 991,6 1 047,0
Źródło: Department of Finance Canada http://www.fin.gc.ca/, The World Factbook
https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook
22. 22
ABC biznesu
Formalno-prawne ramy działalności jednostek i organizacji w Kanadzie regulowane są
przez rząd federalny oraz rządy prowincjonalne. Działalność gospodarcza może być
prowadzona przez indywidualnych przedsiębiorców oraz firmy.
Kanadyjskie przepisy prawne wyróżniają cztery podstawowe formy organizacyjne
przedsiębiorstw:
1. przedsiębiorcę (ang. Sole Proprietorship)
2. spółkę (Partnership)
3. korporację (Corporation)
4. spółdzielnię (Cooperative).
Wspólne przedsięwzięcie (Joint Venture Agreement) nie jest wyodrębnioną prawnie formą
organizacyjną przedsiębiorstwa, dlatego nie ma formalnych regulacji prawnych
dotyczącychfunkcjonowania "Joint ventures" w Kanadzie. Joint Venture Agreement
opierają się na zasadach obowiązujących przy zawieraniu porozumienia, kontraktu na
wykonanie wspólnego projektu.
23. 23
ABC biznesu
Każda forma organizacyjna przedsiębiorstwa ma swoje zalety i wady z uwagi na
wymagania formalnoprawne, takie jak: stopień odpowiedzialności finansowej właściciela
firmy; formy i sposób opodatkowania firmy przez instytucje rządowe różnego szczebla;
zakres sprawozdawczości firmy wobec władz oraz zakres dokumentacji, obowiązkowo
prowadzonej przez firmę i podlegającej ewentualnej kontroli władz. Przedsiębiorstwa
różnią się również liczbą zatrudnionych i sposobem podziału zysków lub pokrywania strat.
24. 24
ABC biznesu
Przedsiębiorca (ang. Sole Proprietorship)
Tę formę działalności gospodarczej reguluje w Kanadzie stosunkowo niewiele przepisów
prawnych. Przedsiębiorca (sole proprietorship, czyli wyłączne posiadanie) to najprostsza
forma prowadzenia działalności gospodarczej, objęta jurysdykcją kanadyjskiej prowincji
lub terytorium. Ta forma działalności gospodarczej zbliżona jest do polskiej spółki cywilnej.
Właściciel prowadzi samodzielnie działalność pod swoim nazwiskiem lub nazwą
handlową, bez pośrednictwa innych podmiotów oraz bez udziału finansowego innych
wspólników (osób), z wyjątkiem zatrudnionych pracowników. Właściciel ponosi całkowitą,
nieograniczoną odpowiedzialność za straty i zobowiązania firmy. Uprawniony jest do
wszystkich zysków uzyskanych z działalności firmy. W przypadku bankructwa firmy
wszystkie jej aktywa, włącznie z majątkiem osobistym właściciela, mogą być zajęte na
spłatę zadłużenia firmy.
25. 25
ABC biznesu
Właściciel sam określa rok budżetowy dla swojej firmy. Zgodnie z ustawą o nazwach
przedsiębiorstw (the Business Names Act ), jeśli właściciel chce prowadzić firmę pod
nazwą inną niż jego własne nazwisko, musi zarejestrować nazwę w odpowiednim
urzędzie prowincji.
Zalety prowadzenia firmy w tej formie to m.in.: niski koszt administracyjny, niewielki kapitał
zakładowy i największy zakres swobód działania, oczywiście w ramach istniejących
regulacji. Właściciel firmy posiada nad nią całkowitą kontrolę, ale może mieć trudności z
uzyskaniem kapitału – np. kredytu.
26. 26
ABC biznesu
Spółka (ang. Partnership)
Spółka jest umową zawartą między dwoma lub więcej osobami. Na podstawie takiej
umowy partnerzy podejmują wspólną działalność gospodarczą, łącząc środki, jakimi
dysponują. Umowa spółki powinna zostać zawarta w formie pisemnej, najlepiej z pomocą
prawnika. W spółce partnerzy dzielą się zyskiem zgodnie z zasadami ustalonymi w
umowie. W Kanadzie istnieją dwa rodzaje spółek: zwykłe i ograniczone.
27. 27
ABC biznesu
Spółka zwykła (General Partnership)
Wszyscy wspólnicy biorą udział w zarządzaniu spółką i wszyscy partnerzy ponoszą w
równym stopniu odpowiedzialność za zobowiązania podjęte w imieniu spółki przez
jednego ze wspólników. Każdy z partnerów ponosi odpowiedzialność za przekroczenie
prawa lub błąd w działalności firmy popełniony
przez jednego lub wszystkich wspólników.
28. 28
ABC biznesu
Spółka ograniczona (Limited Partnership)
W spółce ograniczonej jeden lub więcej partnerów przyjmuje odpowiedzialność za
zadłużenie spółki, a pozostali wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki tylko do
wysokości wniesionego kapitału. Spółki działają w oparciu o przepisy prawne
obowiązujące w poszczególnych prowincjach i muszą być zarejestrowane przez
odpowiednie rządowe agencje prowincjonalne. Spółka może określać własny rok
budżetowy, ale zmiana jego terminu wymaga zgody Canada Revenue Agency. Zyski
spółki są traktowane jako dochody właścicieli spółki i podlegają opodatkowaniu w oparciu
o indywidualne stawki podatkowe.
29. 29
ABC biznesu
Umowa spółki ustala formalno-prawne warunki działalności oraz tryb rozwiązywania
sporów. Określa przede wszystkim zakres odpowiedzialności partnerów, zasady podziału
zysków i pokrywania strat, sposób wnoszenia udziałów oraz warunki rozwiązywania
spółki. Rejestracja spółki polega na złożeniu oświadczenia woli przez wypełnienie
deklaracji podpisanej przez wszystkich wspólników. W dokumencie tym należy określić
zakres działalności, prowincję lub terytorium działania oraz okres, na jaki jest powołana.
Deklaracja powołująca spółkę obowiązuje i nabiera mocy prawnej po zarejestrowaniu w
odpowiednim urzędzie prowincji lub terytorium.
Zaletą spółki jest większy liczebnie zarząd, możliwości podejmowania poważniejszych
przedsięwzięć gospodarczych, łatwiejszy dostęp do zewnętrznych źródeł kapitału.
30. 30
ABC biznesu
Korporacja (ang. Corporation)
Korporacja posiada osobowość prawną. Udziałowcy korporacji nie są odpowiedzialni
osobiście za zobowiązania firmy i ponoszą odpowiedzialność jedynie do wysokości
własnego wkładu.
Korporacje mogą być rejestrowane na poziomie prowincji lub federalnym. Kanadyjskie
korporacje stosują w nazwie następujące terminy: "Limited", "Ltd.", "Incorporated", "Inc.",
"Corporation", lub "Corp."; termin taki musi występować wraz z nazwą korporacji na
wszystkich dokumentach oficjalnych firmy. Sprawozdanie z działalności finansowej
korporacji jest weryfikowane przez niezależnego księgowego lub firmę audytorską, która
sprawdza księgi finansowe korporacji oraz wystawia opinię na temat rzetelności raportów
finansowych.
Korporacje w Kanadzie dzielą się na prywatne i publiczne, w zależności od możliwości
emitowania i sprzedaży akcji, oraz na prowincjonalne i federalne, w zależności od
przepisów, na podstawie których dokonują rejestracji.
31. 31
ABC biznesu
Korporację prywatną może utworzyć jedna lub więcej osób. Większość jej dyrektorów
(zarządu) musi być obywatelami Kanady. Jeśli żaden z dyrektorów nie posiada miejsca
zamieszkania w prowincji, w której korporacja prowadzi działalność, korporacja musi
ustanowić pełnomocnika (Power of Attorney), który mieszka w tej prowincji. Korporacja
prywatna nie może emitować akcji ani ich sprzedawać.
Korporacja prywatna
(ang. Private Corporation)
32. 32
ABC biznesu
Korporacja publiczna może emitować akcje. W momencie składania wniosku o
inkorporację, korporacja publiczna musi jednocześnie złożyć w Komisji Papierów
Wartościowych swojej prowincji prospekt emisyjny. Ma obowiązek zatrudnić rewidenta z
zewnątrz oraz publikować półroczne zestawienia finansowe.
Korporacja publiczna
(Public Corporation)
33. 33
ABC biznesu
Korporacje prywatne i publiczne mogą być rejestrowane przy rządzie prowincji, zgodnie z
Business Corporations Act obowiązującym w danej prowincji. Dokładne informacje nt.
wymogów towarzyszących rejestracji przy prowincji znajdują się w serwisie internetowym
poświęconym przedsiębiorcom kanadyjskim - Canada Business.
Korporacja prowincjonalna
(Provincional Corporation)
34. 34
ABC biznesu
Korporacje prywatne i publiczne mogą być również rejestrowane przy rządzie federalnym,
zgodnie z Canada Business Corporations Act. Zaletą korporacji federalnej jest to, że może
ona działać poza granicami oraz na terytorium całej Kanady, chociaż musi zarejestrować
się i posiadać licencje, zezwolenia w prowincjach, w których prowadzi działalność.
Korporacja federalna
(Federal Corporation)
35. 35
ABC biznesu
Spółdzielnia (ang. Cooperative)
Spółdzielnia to prywatne przedsiębiorstwo o ograniczonej odpowiedzialności, podlegające
jurysdykcji prowincjonalnej i rejestrowane według przepisów prawnych prowincji i terytoriów.
Kanadyjskie spółdzielnie kierują się następującymi zasadami: wszyscy członkowie mają taką
samą liczbę głosów (zasada jeden człowiek, jeden głos, niezależnie od posiadanych
udziałów); członkostwo w spółdzielni jest otwarte i dobrowolne; zniżka dla członków
obliczona na podstawie wielkości ich zakupów.
Spółdzielnia podlega szczegółowym przepisom prawnym - Co-operative Corporations Act.
36. 36
ABC biznesu
Rejestracja firmy
Firmy mogą być zarejestrowane w Kanadzie na podstawie przepisów ustawy federalnej lub
ustaw prowincjonalnych. Przedsiębiorstwa zarejestrowane na mocy ustawy federalnej mogą
prowadzić działalność na całym terytorium Kanady. Podlegają jednocześnie prawu
poszczególnych prowincji w zakresie podatków, handlu, obrotu nieruchomościami i ziemią.
Rejestracja jest dokonywana w odpowiednich federalnych lub prowincjonalnych urzędach.
Większość przepisów prawnych prowincji jest wzorowana na przepisach federalnych - The
Canada Business Corporation Act (CBCA), lecz są pewne różnice w poszczególnych
prowincjach i między nimi. Wniosek o rejestrację korporacji zgodnie z CBCA musi być
złożony w Dyrektoriacie Korporacji w Ministerstwie Przemysłu (Industry Canada).
37. 37
ABC biznesu
Dokument ten musi zawierać: nazwę, adres, strukturę kapitałową, klasyfikację akcji,
ewentualne ograniczenia dotyczące transferu akcji, ilość członków zarządu, zakres
prowadzonej działalności handlowej, specjalne klauzule ustanawiane przez
wnioskodawców. Rejestracja w oparciu o prawo danej prowincji uprawnia do prowadzenia
działalności tylko na jej terenie. Zgodę na prowadzenie takiej działalności udziela Urząd
Generalnego Inspektora Instytucji Finansowych danej prowincji (dotyczy to określonych
towarów np. wyrobów alkoholowych, obrotu ziemią, usług). Informacje na temat kosztów
rejestracji korporacji na szczeblu federalnym można znaleźć na stronie Ministerstwa
Gospodarki Kanady, natomiast na szczeblu prowincji na stronach rejestrów
poszczególnych prowincji.
38. 38
ABC biznesu
Takie formy jak Sole Proprietorship rejestrowane są w sądzie właściwym dla miejsca
zamieszkania, w tzw. Wydziale Rejestracji Firm. Formalności można załatwić w 24
godziny.
Rejestracja korporacji następuje w ciągu kilku dni. O ile nie ma zastrzeżeń co do nazwy
firmy, w praktyce trwa to trzy dni.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami federalnymi i w większości prowincji, statut spółki
musi być osobiście podpisany przez zawiązujących spółkę, którymi mogą być osoby
fizyczne lub prawne.
http://www.montreal.trade.gov.pl/pl/Przydatnelinkiiadresy
