การสื่อสารข้อมูลและเครือข่ายคอมพิวเตอร์

1. รายวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2
ผู้สอน : นางสาวอรยา ม่วงมนตรี

3. รายวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2
ผู้สอน : นางสาวอรยา ม่วงมนตรี

4. • การสื่อสารข้อมูล (Data Communication)
คือ การรับ-ส่ง โอน ย้าย หรือแลกเปลี่ยนข้อมูลและสารสนเทศ
ระหว่างอุปกรณ์สื่อสารต่าง ๆ ผ่านสื่อนาข้อมูล
• เครือข่ายคอมพิวเตอร์ (Computer Network)
คือ การนาเครื่องคอมพิวเตอร์ตั้งแต่ 2 เครื่องขึ้นไปมา
เชื่อมต่อ เพื่อใช้ในการสื่อสารข้อมูล

5. 1. ผู้ส่งข้อมูล (Sender)
คือ สิ่งที่ทาหน้าที่ส่งข้อมูลไปยังจุดหมายที่ต้องการ
2. ผู้รับข้อมูล (Receiver)
คือ สิ่งที่ทาหน้าที่รับข้อมูลที่ถูกส่งมาให้
3. ข้อมูล (Data)
คือ สิ่งที่ผู้ส่งต้องการส่งไปยังผู้รับ อาจจะอยู่ในรูปของข้อความ เสียง ภาพเคลื่อนไหว
และอื่น ๆ
4. สื่อนาข้อมูล หรือสื่อกลาง (Medium)
คือ สิ่งที่ทาหน้าที่เป็นตัวกลางในการขนถ่ายข้อมูลจากผู้ส่งไปยังผู้รับ เช่น สายเคเบิ้ล
อากาศ น้า ฯลฯ
5. โปรโตคอล (Protocol)
คือ กฎหรือวิธีที่ถูกกาหนดขึ้นเพื่อการสื่อสารข้อมูล ซึ่งทั้งผู้ส่งและผู้รับต้องตกลงกันไว้
ก่อน

7. แอนิเมชั่น
เรื่อง พัฒนากากรของการสื่อสารข้อมูล
ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
คลิกชม

8. 2380
2453
2487
2503
2513
2514
2515
2519
2526
2527
2533
2535
2541
2543
2545

9. • สัญญาณแอนะล็อก
• สามารถใช้งานด้านเสียงอย่างเดียว
• โทรออกและรับสายได้เท่านั้น
• ส่วนมากมักใช้กับนักธุรกิจ

10. • สัญญาณดิจิตอล
• สามารถใช้งานด้านเสียงอย่างเดียว
• สัญญาณชัดขึ้น
• เกิดระบบ GSM

11. • ใช้บริการมัลติมีเดีย
• สามารถใช้อินเทอร์เน็ตความเร็วสูง
• พูดคุยแบบเห็นหน้า

12. • เป็นเครือข่ายไร้สายที่มีความเร็วสูง
• มีการสื่อสารทางอินเทอร์เน็ตมากกว่า 3G

14. พ.ศ. เทคโนโลยี รายละเอียด
2380 โทรเลข
(telegram)
เป็นอุปกรณ์สื่อสารข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์
แบบแรกประดิษฐ์ขึ้นที่ประเทศอังกฤษ
ซึ่งใช้อุปกรณ์ทางไฟฟ้ าส่งข้อความจากที่
หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง ถูกนามาใช้อย่าง
กว้างขวางในการส่งข่าวสาร

15. พ.ศ. เทคโนโลยี รายละเอียด
2453 เครื่องโทรพิมพ์
(teleprinter)
เป็นอุปกรณ์สื่อสารข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์
แบบเดียวกับโทรเลข แต่สามารถพิมพ์
ข้อความที่ได้รับลงบนกระดาษได้โดย
อัตโนมัติ ซึ่งเป็นที่รู้จักกันทั่วไปในชื่อ
เทเลกซ์ (TELEX) ส่วนในสหรัฐอเมริกา
เรียกว่า TWX

16. พ.ศ. เทคโนโลยี รายละเอียด
2487 มาร์ค 1
คอมพิวเตอร์
(Mark I-
Computer)
เป็นเครื่องคอมพิวเตอร์เครื่องแรกของโลก
สร้างโดยมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด ประเทศ
สหรัฐอเมริกา ใช้หลอดสุญญากาศ ซึ่งใช้
กาลังไฟฟ้ าสูง จึงมีปัญหาเรื่องความร้อน
และไส้หลอดขาดบ่อย

17. พ.ศ. เทคโนโลยี รายละเอียด
2503 ดาวเทียมสื่อสาร
ดวงแรกของ
สหรัฐอเมริกา
(first U.S.
satellite)
ชื่อว่า เอคโค 1 (Echo 1) ถูกสร้างขึ้น
เพื่อการทดสอบระบบสื่อสารผ่าน
ดาวเทียมเท่านั้น ซึ่งดาวเทียมเป็นโลหะมี
รูปทรงกลม สามารถสะท้อนคลื่น
ไมโครเวฟที่ส่งมาจากจุดใดจุดหนึ่งบนพื้น
โลกไปยังอีกจุดหนึ่งได้

18. พ.ศ. เทคโนโลยี รายละเอียด
2513 เลเซอร์
(laser)
คิดค้นโดย ทีโอดอร์ ไมแมน
(Theodore Maiman)
ที่สถาบันวิจัย ฮิวจ์ (Hughes
Research Laboratories) เป็น
ลาแสงขนานที่มีความเข้มสูง และมีความ
ยาวคลื่นที่ตายตัว ซึ่งในช่วงแรกของการ
วิจัยมีแนวโน้มเพื่อนาไปใช้ในทาง
การทหาร

19. พ.ศ. เทคโนโลยี รายละเอียด
2514 อีเมล
(e-mail)
มีการทดลองส่งครั้งแรกในเครือข่ายโดย
เรย์ ทอมลินสัน (Ray Tomlinson)

20. พ.ศ. เทคโนโลยี รายละเอียด
2515 อีเทอร์เน็ต
(ethernet)
บริษัทซีร็อกซ์ (Xerox) ได้สร้าง
มาตรฐานสาหรับการสื่อสารข้อมูลบน
เครือข่ายเฉพาะบริเวณ (LAN) ขึ้นซึ่ง
ปัจจุบันเป็นที่ยอมรับกันว่าเป็นเทคโนโลยี
เครือข่ายที่เป็นมาตรฐานหลักของ
เทคโนโลยีสารสนเทศทั้งหมด

21. พ.ศ. เทคโนโลยี รายละเอียด
2519 พีซี
(personal
Computer :
PC)
คิดค้นขึ้นเพื่อให้ผู้ใช้งานทั่วไป สามารถ
ใช้คอมพิวเตอร์ได้อย่างสะดวกสบาย

22. พ.ศ. เทคโนโลยี รายละเอียด
2526 อินเทอร์เน็ต
(internet)
เครือข่ายคอมพิวเตอร์ขนาดใหญ่ที่โยงใย
กันทั่วโลกโดยเครือข่ายดังกล่าวจะต้องมี
มาตรฐาน การรับส่งข้อมูลระหว่างกัน
เป็นแบบเดียวกัน แม้คอมพิวเตอร์ที่เชื่อม
ภายในเครือข่ายดังกล่าวอาจจะต่างชนิด
หรือต่างขนาดกันก็สามารถสื่อสารกันได้

23. พ.ศ. เทคโนโลยี รายละเอียด
2527 เซลลูลาร์
(cellular)
ระบบโทรศัพท์ไร้สายแบบเซลลูลาร์ได้เข้า
มาแทนที่ระบบโทรศัพท์ไร้สายแบบใช้
คลื่นวิทยุ

24. พ.ศ. เทคโนโลยี รายละเอียด
2533 ปรับปรุงระบบอาร์
พาเน็ต
(ARPANET
Reorganization)
เครือข่ายอาร์พาเน็ตถูกยกเลิกและถูก
แทนที่ด้วยระบบเครือข่ายไร้สาย
ระดับชาติ

25. พ.ศ. เทคโนโลยี รายละเอียด
2535 เวิลด์ไวด์เว็บ
(World wide
Web)
เป็นการบริการข้อมูลแบบไฮเปอร์เท็กซ์
(hypertext) ที่ประกอบไปด้วย
เอกสารจานวนมากที่มีการเชื่อมโยงกัน

26. พ.ศ. เทคโนโลยี รายละเอียด
2541 โทรทัศน์แบบ
HDTV
เป็นโทรทัศน์ที่มีความละเอียดสูง ให้ภาพ
คมชัดมากกว่าปกติ เริ่มจาหน่ายครั้งแรก
ในประเทศสหรัฐอเมริกา

27. พ.ศ. เทคโนโลยี รายละเอียด
2543 ระบบสื่อสารแบบ
ไร้สาย
(Wireless
technology)
ระบบสื่อสารแบบไร้สายเริ่มเข้ามามีส่วน
แบ่งทางการตลาดมากขึ้น

28. พ.ศ. เทคโนโลยี รายละเอียด
2545 ระบบสื่อสาร
แบบบรอดแบนด์
(broadband
access)
บริการอินเตอร์เน็ตความเร็วสูงที่ใช้
เทคโนโลยี Asymmetric Digital
Subscriber Line (ADSL) นั่น
คือ การสื่อสารข้อมูลความเร็วสูงบนข่าย
สายทองแดงหรือคู่สายโทรศัพท์

29. ให้นักเรียนจับกลุ่ม สร้างแผนผังความคิด
( mind mapping) เรื่อง พัฒนากากรของการสื่อสารข้อมูล
แล้วให้แต่ละกลุ่มส่งตัวแทนนาเสนอหน้าชั้นเรียน
กิจกรรมที่ 1

31. เครือข่ายคอมพิวเตอร์
• เครือข่ายคอมพิวเตอร์ (computer network) เป็นการ
เชื่อมต่อคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ต่อพ่วงเข้าด้วยกัน เพื่อให้สามารถใช้
ข้อมูลร่วมกันได้ เครือข่ายคอมพิวเตอร์แบ่งออกตามการเชื่อมโยงได้เป็น
4 ชนิด ดังนี้

32. • 2.1 เครือข่ายส่วนบุคคล หรือ แพน (Personal Area
Network : PAN) เป็นเครือข่ายที่ใช่ส่วนบุคคล ซึ่งเป็นการ
เชื่อมต่อแบบไร้สายในระยะใกล้ เช่น เช่น Bluetooth ตัวอย่าง เช่น
การแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่าง PDA กับ Desktop โดยมีระยะทาง
ไม่เกิน 1เมตร และมีอัตราการรับส่งข้อมูลความเร็วสูงมาก (สูงถึง
480 Mbps)การเชื่อมต่อคอมพิวเตอร์กับโทรศัพท์มือถือ การเชื่อมต่อ
คอมพิวเตอร์กับเครื่องพีดีเอ เป็นต้น

33. • 2.2 เครือข่ายเฉพาะที่ หรือ (Local Area Network : LAN) เป็น
เครือข่ายขนาดเล็กซึ่งเชื่อมโยงคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์สื่อสารที่อยู่ในท้องที่
บริเวณเดียวกันเข้าด้วยกัน เช่น ภายในอาคาร หรือภายในอง๕การที่มีระยะทางไม่
ไกลมากนัก เป็นต้น โดยคอมพิวเตอร์แต่ละเครื่องจะต่อเข้ากับอุปกรณ์เครือข่าย
เช่น ฮับ สวิตช์ เป็นต้น ซึ่งอุปกรณ์เครือข่ายแต่ละตัวจะเชื่อมต่อกันโดยใช้สายตี
เกลียวคู่ สายใยแก้วนาแสงหรือคลื่นวิทยุ และเครือข่ายแลนจะเชื่อมต่อถึงกันด้วย
อุปกรณ์จัดเส้นทาง (router)

34. • 2.3 เครือข่ายนครหลวง หรือแมน (Metropolitan Area
Network : MAN) เป็นเครือข่ายที่เชื่อมโยง
• แลนที่อยู่ห่างกัน เช่น ระหว่างสานักงานที่อยู่คนละอาหาร ระบบเคเบิล
ทีวีตามบ้านในปัจจุบัน เป็นต้น โดยมีลักษณะการเชื่อมโยงคอมพิวเตอร์
ที่มีระห่างไกลกันในช่วง 5-40 กิโลเมตร ผ่านสายสื่อสารประเภทสายใย
แก้วนาแสงสายโคแอกเชียล หรืออาจใช้คลื่นไมโครเวฟ

35. • 2.4 เครือข่ายวงกว้าง หรือแวน (Wide Area Network :
WAN) เป็นเครือข่ายคอมพิวเตอร์ขนาดใหญ่
• ที่เชื่อมโยงระบบคอมพิวเตอร์ในระยะห่างไกล มีการติดต่อสื่อสารกันใน
บริเวณกว้าง เช่น เชื่อมโยงระหว่างจังหวัด ระหว่างประเทศ เป็นต้น

36. 3. โพรโทคอลและอุปกรณ์
สื่อสารในระบบเครือข่าย
คอมพิวเตอร์

37. โพรโทคอลและอุปกรณ์สื่อสาร
ในระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์
• 3.1 โพรโทคอล (protocol) คือ ข้อตกลงอย่างเป็นทางการเกี่ยวกับ
วิธีที่คอมพิวเตอร์จะจัดรูปแบบและตอบรับข้อมูลระหว่างการสื่อสาร ซึ่งโพร
โทคอลจะมีหลายมาตรฐาน และในแต่ละ
โพรโทคอลจะมีข้อดีข้อเสียต่างกันไปซึ่งโพรโทคอลที่ใช้ในการสื่อสารในปัจจุบัน
มีหลายประเภท ตัวอย่างเช่น

38. โพรโทคอล
• 1) โพรโทคอลเอชทีทีพี (Hyper Tex Transfer Protocol :
HTTP) เป็นโพรโทคอลหลักในการใช้งานเวิลด์ไวด์เว็บ โดยมีจุดประสงค์เพื่อเป็น
ช่องทางสาหรับเผยแพร่และแลกเปลี่ยนภาษาเอชทีเอ็มแอล (Hyper Text
Markup Language : HTML) ใช้ร้องขอหรือตอบกลับระหว่างเครื่องลูก
ข่าย ที่ใช้โปรแกรมค้นดูเว็บกับเครื่องแม่ข่าย (web server) โดยทางานอยู่บน
โพรโทคอลทีซีพี (Transfer Control Protocol : TCP)
• 2) โพรโทคอลทีซีพี/ไอพี (Transfer Control
Protocol/Internet Protocol : TCP/IP) เป็นโพรโทคอลที่ใช้ในการ
สื่อสารในระบบอินเทอร์เน็ต โดยมีการระบุผู้รับ ผู้ส่งในเครือข่าย และแบ่งข้อมูล
ออกเป็นแพ็กเก็ตส่งผ่านไปทางอินเทอร์เน็ต ซึ่งหากการส่งข้อมูลเกิดความผิดพลาด
จะมีการร้องขอให้ส่งข้อมูลใหม่

39. โพรโทคอล
• 3) โพรโทคอลเอสเอ็มทีพี (Simple Mail Transfer
Protocol : SMTP) คือ โพรโทคอลสาหรับส่งไปรษณีย์
อิเล็กทรอนิกส์ (electronic mail) หรืออีเมล (Email) ไปยัง
จุดหมายปลายทาง
• 4) บลูทูท (Bluetooth) เป็นโพรโทคอลที่ใช้คลื่นวิทยุความถี่
2.4 GHz ในการรับส่งข้อมูล คล้ายกับระบบแลนไร้สาย เพื่อได้
ผู้ใช้งานคอมพิวเตอร์สามารถติดต่อสื่อสารกับอุปกรณ์ต่อพ่วงไร้สาย
เช่น เครื่องพิมพ์ เมาส์ คีย์บอร์ด โทรศัพท์เคลื่อนที่ หูฟัง เป็นต้น เข้า
ด้วยกันได้สะดวก

40. อุปกรณ์สื่อสารในระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์
• 1) เครื่องทวนสัญญาณ (repeater) เป็นอุปกรณ์ที่ทาหน้าที่รับ
สัญญาณดิจิทัล แล้วส่งต่อออกไปยังอุปกรณ์ตัวอื่น เหตุที่ต้องใช้
อุปกรณ์ทวนสัญญาณ เนื่องจากการส่งสัญญาณไปในตัวกลางที่เป็น
สายสัญญาณนั้น เมื่อระยะทางมากขึ้นแรงดันของสัญญาณจะลดลง
เรื่อยๆ ทาให้ไม่สามารถส่งสัญญาณในระยะทางไกลๆ ได้ ดังนั้น การใช้
อุปกรณ์ทวนสัญญาณจะทาให้สามารถส่งสัญญาณไปได้ไกลขึ้น โดย
สัญญาณไม่สูญหาย

41. อุปกรณ์สื่อสารในระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์
• 2) ฮับ (hub) เป็นอุปกรณ์ที่ทาหน้าที่รวมสัญญาณที่มาจาก
อุปกรณ์รับส่ง หรือเครื่องคอมพิวเตอร์หลายๆ เครื่องเข้าด้วยกัน
สัญญาณที่ส่งมาจากฮับจะกระจายไปยังทุกเครื่องที่ต่อยู่กับฮับ ซึ่งแต่
ละเครื่องจะเลือกรับเฉพาะข้อมูลที่ส่งมาถึงตนเองเท่านั้น

42. อุปกรณ์สื่อสารในระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์
• 3) บริดจ์ (bridge) ใช้ในการเชื่อมต่อเครือข่ายหลายเครือข่าย
เข้าด้วยกัน โดยจะต้องเป็นเครือข่ายที่ใช้โพรโทคอลตัวเดียวกัน ซึ่งมี
ความสามารถมากกว่าฮับและอุปกรณ์ทวนสัญญาณ คือ สามารถกรอง
ข้อมูลที่จะส่งต่อได้ โดยการตรวจสอบว่า ข้อมูลที่ส่งนั้นมีปลายทางอยู่ที่
ใด หากเครื่องปลายทางอยู่ภายในเครือข่ายเดียวกันกับเครื่องส่ง ก็จะส่ง
ข้อมูลนั้นไปในเครือข่ายเดียวกันเท่านั้น ไม่ส่งไปยังเครือข่ายอื่น แต่หาก
ข้อมูลมีปลายทางอยู่ที่เครือข่ายอื่น ก็จะส่งข้อมูลไปในเครือข่ายที่มี
เครื่องปลายทางอยู่เท่านั้น ทาให้สามารถจัดการกับความหนาแน่นของ
ข้อมูลได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น

43. อุปกรณ์สื่อสารในระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์
• 4) อุปกรณ์จัดเส้นทาง (router) สามารถกรองข้อมูลได้
เช่นเดียวกับบริดจ์ แต่จะมีความสามารถมากกว่า ตรงที่สามารถหา
เส้นทางในการส่งกลุ่มข้อมูล (data packer) ไปยังเครื่องปลายทาง
ในระยะทางที่สั้นที่สุดได้

44. อุปกรณ์สื่อสารในระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์
• 5) สวิตช์ (switch) นาความสามารถของฮับกับบริดจ์มารวมกัน
แต่การส่งข้อมูลจากคอมพิวเตอร์ตัวหนึ่งจะไม่กระจายไปยัง
คอมพิวเตอร์ทุกเครื่องเหมือนกับฮับ เพราะสวิตช์จะทาหน้าที่รับกลุ่ม
ข้อมูลมาตรวจสอบก่อนว่าเป็นของคอมพิวเตอร์เครื่องใด แล้วนาข้อมูล
นั้นส่งต่อไปยังคอมพิวเตอร์เป้ าหมาย ซึ่งช่วยลดปัญหาการชนหรือ
ความคับคั่งของข้อมูล

45. อุปกรณ์สื่อสารในระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์
• 6) เกตเวย์ (gateway) เป็นอุปกรณ์ที่ทาหน้าที่เชื่อมต่อ
เครือข่ายต่างๆ เข้าด้วยกัน ไม่ว่าเครือข่ายนั้นจะใช้โพรโทคอลตัวใดก็
ตาม เนื่องจากเกตเวย์สามารถแปลงรูปแบบแพ็กเก็ตของโพรโทคอลห
นึ่งไปเป็นรูปแบบของอีกโพรโทคอลหนึ่งได้ เพื่อให้เหมาะสามกับการใช้
งานในเครือข่าย ทาให้สามารถเชื่อมต่อกับเครือข่ายอื่นๆ ได้อย่างไม่มี
ข้อจากัด แต่ในปัจจุบันนี้ได้รวมการทางานของเกตเวย์ไว้ในอุปกรณ์จัด
เส้นทาง (router)แล้ว ทาให้อุปกรณ์จัดเส้นทางสามารถทางานเป็น
เกตเวย์ได้ จึงไม่จาเป็นต้องซื้อเกตเวย์อีก

46. ใบงาน 2.2
โพรโทคอลและอุปกรณ์สื่อสารในระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์
• ตอนที่ 1 ให้นักเรียนเขียนแผนผังการเชื่อมต่อเครือข่ายโดยใช้บริดจ์
(Bridge) แล้วเขียนอธิบายประกอบพอสังเขป
• ตอนที่ 2 ให้นักเรียนตอบคาถามที่กาหนดให้ถูกต้อง
1. ฮับ (Hub) เป็นอุปกรณ์ที่มีการทางานอย่างไร
2. เครื่องทวนสัญญาณ (repeater) มีประโยชน์อย่างไร
3. เพราะเหตุใดจึงนาสวิตช์ (switch) มาใช้ในระบบเครือข่าย
คอมพิวเตอร์