รายวิชาห้องสมุดเพื่อการเรียนรู้

1. หนังสือ
และบัตรรายการ
หน่วยที่ 4 การเขียนบรรณานุกรม
ง30201 วิชา ห้องสมุดเพื่อการเรียนรู้ คุณครูพลอยกานต์ ลาดวล โรงเรียนสายธรรมจันทร์

2. หนังสือคืออะไร ???
 การบันทึกความรู้ ความคิด ประสบการณ์ ลงบน
แผ่นกระดาษขนาดเท่า ๆ กัน
 ใช้ถ้อยคา สานวนในการสื่อสาร ให้ผู้อ่านรู้ และเข้าใจ
 อาจเขียนหรือพิมพ์ แล้วเย็บรวมกันเป็นเล่ม

3. หนังสือแบ่งออกเป็นกี่ประเภท ??
หนังสือสารคดี
(Non-Fiction Book)
 หนังสือที่ให้ข้อมูล
ความรู้ ทฤษฎีต่าง ๆ
ที่ถูกต้อง
 สามารถใช้อ้างอิงได้
หนังสือบันเทิงคดี
(Fiction Book)
 หนังสือที่เขียนจาก
จิ น ต น า ก า ร ห รื อ
ประสบการณ์ของผู้
แต่งเพื่อความบันเทิง

4. ส่วนประกอบของหนังสือ

5. แบ่งออกเป็น 3 ส่วน
ส่วนต้น
ส่วนกลาง
ส่วนท้าย

6. ส่วนประกอบตอนต้น
1. ใบหุ้มปก (Book jacket)
ป้องกันฝุ่นละออง มีสีสันสวยงาม ดึงดูดความสนใจ
ให้ข้อมูลทั่วไป เช่น ชื่อผู้แต่ง ชื่อเรื่อง สานักพิมพ์ ISBN
ราคา

7. ใบหุ้มปก

8. ส่วนประกอบตอนต้น
2. ปกหนังสือ / ปกนอก (Cover / Binding)
ยึดตัวเล่มหนังสือไว้ด้วยกัน หยิบจับสะดวก ป้องกัน
หนังสือขาดง่าย
 เป็นส่วนที่ แข็งแรง ทนทานที่สุดของหนังสือ

9. ส่วนประกอบตอนต้น
3. สันหนังสือ (Spine)
เป็นส่วนที่เชื่อมต่อและยึดปกหน้าและปกหลังให้ติดกัน

10. ปก / สันหนังสือ
ปกหลัง ปกหน้า
สันหนังสือ

11. ส่วนประกอบตอนต้น
4. ใบรองปก (Flyleaves)
เป็นส่วนที่ยึดปกหนังสือกับตัวเล่มหนังสือไว้ด้วยกัน
ปกติจะเป็นกระดาษเปล่า บางเล่มอาจเป็นภาพ สูตร ที่
เกี่ยวกับหนังสือ

12. ส่วนประกอบตอนต้น
5. หน้าชื่อเรื่อง (Title Page)
อยู่ถัดจากใบรองปกก่อนถึงหน้าปกใน
มีชื่อเรื่อง หรือ ชื่อชุด

13. ส่วนประกอบตอนต้น
6. หน้าปกใน
ประกอบรายละเอียดการพิมพ์
เช่น ชื่อเรื่อง ชื่อผู้แต่ง ครั้งที่พิมพ์ สานักพิมพ์ ปีพิมพ์

15. ส่วนประกอบตอนต้น
7. หน้าลิขสิทธิ์
มักอยู่ด้านหลังหน้าปกใน
บอกให้ทราบถึงการจดลิขสิทธิ์แต่ละครั้ง
การแก้ไขปรับปรุง รายละเอียดอื่น ๆ ที่เกี่ยวกับการ

17. ส่วนประกอบตอนต้น
8. หน้าคาอุทิศ
อยู่ก่อนหน้าคานา
พิมพ์คาอุทิศของผู้เขียนให้ผู้มีอุปการคุณหรือบุคคลที่รักใคร่

19. ส่วนประกอบตอนต้น
9. หน้าคานา
เป็นหน้าที่บอกวัตถุประสงค์ ขอบเขตเนื้อหา หรือ ความ
เป็นมา ลักษณะพิเศษ วิธีใช้
อาจมีหน้า คานิยม อารัมภบท คาชี้แจง คาแถลง คา
ปรารภ อยู่ก่อนหน้าคานา

20. ส่วนประกอบตอนต้น
10. หน้าสารบัญ
บอกเนื้อหาสาระของหนังสือ ตามลาดับบท
มีเลขหน้ากากับไว้
ผู้อ่านตัดสินใจได้ว่าในเล่มมีเรื่องที่ต้องการหรือไม่

21. ส่วนประกอบตอนกลาง
1. บทนา
อยู่หน้าบทหนึ่ง สร้างความเข้าใจเบื้องต้นให้ผู้อ่าน
2. เนื้อเรื่อง
รายละเอียดหลักของหนังสือ

22. ส่วนประกอบตอนท้าย
1. อภิธานศัพท์ (Glossary)
หน้าอธิบายคาศัพท์หรือศัพท์เฉพาะ
2. ภาคผนวก (Appendix)
เนื้อเรื่องหรือคาอธิบายเพิ่มเติมบางตอน หรือสัมพันธ์กับ
เนื้อเรื่อง

23. ส่วนประกอบตอนท้าย
3. ดรรชนี / ดัชนี (Index)
บัญชีคาสาคัญ หัวข้อย่อย จัดเรียงตามลาดับอักษร ระบุ
เลขหน้าไว้ด้วย
4. บรรณานุกรม (Bibliography)
เอกสารอ้างอิง เป็นหลักฐานในการค้นคว้า

24. อภิธานศัพท์
(Glossary)

25. อภิธานศัพท์
(Glossary)

26. ดรรชนี / ดัชนี
(Index)

27. ดรรชนี / ดัชนี
(Index)

28. บรรณานุกรม (Bibliography)

29. ISBN
International Standard Book
Number

30. ISBN เลขมาตรฐานสากลประจาหนังสือ
 รหัสเฉพาะกาหนดขึ้นเพื่อเป็นเอกลักษณ์ของหนังสือทั่วไป
แต่ละชื่อเรื่อง
 เกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2509 มีสานักงานใหญ่อยู่ที่ลอนดอน
ประเทศอังกฤษ
 สาหรับประเทศไทยมอบให้ สานักหอสมุดแห่งชาติ เป็น
ผู้บริการเลข ISBN

31. ประโยชน์ ของ ISBN
 อานวยความสะดวกในการควบคุมข้อมูลสิ่งพิมพ์ด้วย
คอมพิวเตอร์ ในการสั่งซื้อ การยืมคืน สืบค้น และ
แลกเปลี่ยนข้อมูลหนังสือ
 ใช้ร่วมกับบาร์โค้ด เพื่อบริหารสินค้า วางแผนการผลิต
ควบคุมสินค้าคงคลัง

32. บัตรรายการ
Catalog Card

33. ความหมาย
 บัญชีหนังสือหรือวัสดุในห้องสมุดที่บันทึกไว้ในบัตร
 บันทึกลักษณะต่าง ๆ ที่สาคัญของหนังสือแต่ละเล่มหรือ
วัสดุห้องสมุดแต่ละชิ้น เช่น ชื่อผู้แต่ง พิมพ์ลักษณ์
 เพื่อใช้เป็นเครื่องมือค้นหาหนังสือหรือวัสดุ

34. ประโยชน์
 ใช้เป็นดรรชนีค้นหาหนังสือหรือวัสดุห้องสมุด
 ให้รายละเอียดทางบรรณานุกรมของหนังสือทุกเล่มและ
รายละเอียดอื่น พิเศษอื่น ๆ ของหนังสือแต่ละเล่ม
 ใช้เป็นบรรณานุกรม
 ใช้สารวจหนังสือในห้องสมุด

35. ส่วนประกอบของบัตรรายการ
เลขเรียก
หนังสือ
ชื่อ – นามสกุลผู้แต่ง.
ชื่อหนังสือ.
ห่าง 8
ตัวอักษร --พิมพ์ครั้งที่ .--
สถานที่พิมพ์ : สานักพิมพ์, ปีที่พิมพ์.
จานวนหน้า. ลักษณะ ; ลักษณะ.
1. หัวเรื่อง. I. ชื่อเรื่อง

36. ส่วนประกอบของบัตรรายการ
เลขเรียก
หนังสือ
ชื่อ – นามสกุลผู้แต่ง.
ชื่อหนังสือ. --พิมพ์ครั้งที่ .--
สถานที่พิมพ์ : สานักพิมพ์, ปีที่พิมพ์.
จานวนหน้า. ลักษณะ ; ลักษณะ.
1. หัวเรื่อง. I. ชื่อเรื่อง
พิมพ์ลักษณ์
บรรณลักษณ์
แนวสืบค้น