2. ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΗ
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
O Ο Κολιάδης (2007) επισημαίνει ότι η μάθηση μέσω
επίλυσης προβλημάτων (pbl) θεωρείται ένα από τα πιο
αποτελεσματικά είδη μάθησης για την απόκτηση νοητικών
και άλλων υψηλού επιπέδου δεξιοτήτων. Από τη λύση ενός
προβλήματος προκύπτουν νέοι κανόνες ανώτερης τάξης
και υψηλής στάθμης που εμπλουτίζουν τις γνωστικές
δεξιότητες του μαθητή. Αυτοί οι κανόνες στη συνέχεια
μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επίλυση νέων
προβλημάτων και καταστάσεων στο μέλλον.
3. ΟΡΙΣΜΟΣ(1)
O Σύμφωνα με τους Barrows & Tamblyn (1980:18) η μάθηση
μέσω επίλυσης προβλήματος (problem based learning)
«μπορεί να οριστεί καλύτερα ως η μάθηση που προκύπτει
από τη διαδικασία κατανόησης ή επίλυσης ενός
προβλήματος. Το πρόβλημα συναντάται πρώτα στη
μαθησιακή διαδικασία και λειτουργεί ως σημείο εστίασης ή
κίνητρο για την εφαρμογή δεξιοτήτων επίλυσης
προβλήματος ή νοητικών δεξιοτήτων, καθώς και για την
έρευνα ή μελέτη πληροφοριών ή γνώσεων απαραίτητων για
την κατανόηση των μηχανισμών που είναι υπεύθυνοι για το
πρόβλημα και το πώς αυτό μπορεί να λύνεται».
4. ΟΡΙΣΜΟΣ (2)
O Όπως αναφέρει ο Barell (2006:3) η μάθηση μέσω επίλυσης
προβλήματος (PBL) «μπορεί να οριστεί ως μια ερευνητική
διαδικασία που δίνει λύσεις σε ερωτήσεις, περιέργειες,
αμφιβολίες και αβεβαιότητες σχετικά με σύνθετα φαινόμενα
στη ζωή. Ένα πρόβλημα είναι όποια αμφιβολία, δυσκολία ή
αβεβαιότητα που επιδέχεται ή απαιτεί ένα είδος επίλυσης….
Επομένως, σε αυτό το βιβλίο, η PBL παρουσιάζεται ως
ένας τρόπος πρόκλησης των μαθητών να εμπλακούν εις
βάθος σε μια αναζήτηση γνώσης-μια αναζήτηση για
απαντήσεις στις ίδιες τους τις ερωτήσεις, όχι μόνο
απαντήσεις σε ερωτήσεις που τίθενται από ένα βιβλίο ή
έναν εκπαιδευτικό».
5. ΟΡΙΣΜΟΣ (3)
O Κατά τους Hung, Jonassen, & Liu (2008) η μάθηση μέσω
επίλυσης προβλήματος (pbl) είναι «μια διδακτική μέθοδος
που κινητοποιεί τη μάθηση των μαθητών δημιουργώντας
μια ανάγκη για την επίλυση ενός αυθεντικού προβλήματος.
Κατά τη διαδικασία της επίλυσης του προβλήματος, οι
μαθητές οικοδομούν στέρεη γνώση και αναπτύσσουν
δεξιότητες επίλυσης προβλήματος καθώς και της
αυτοκαθοδηγούμενης μάθησης ενώ παράλληλα
εργάζονται για τη λύση του προβλήματος».
6. ΟΡΙΣΜΟΣ (4)
O Τέλος, για τους Torp & Sage (2002:14, όπ. αναφ. στο
Δόβρος, 2012) η προβληματοκεντρική μάθηση ορίζεται ως
«ένα διδακτικό σύστημα και μια ανάπτυξη του αναλυτικού
προγράμματος που αναπτύσσει, ταυτοχρόνως,
στρατηγικές επίλυσης προβλημάτων και γνωστικές
ικανότητες, με το να τοποθετεί τους μαθητές ως
ενεργητικούς μετόχους στη διαδικασία επίλυσης
προβλημάτων, φέρνοντάς τους αντιμέτωπους με ημι-
δομημένα προβλήματα που αντανακλούν προβλήματα της
καθημερινότητας».
7. Από την οπτική της Butler-Kisber (2013)
O Η μάθηση μέσω επίλυσης προβλημάτων (pbl) είναι μια
εποικοδομιστική μέθοδος που βοηθά τους μαθητές να
αντιμετωπίζουν τα προβλήματα εντός και εκτός σχολείου ως
ευκαιρίες για οικοδόμηση της γνώσης.
O Πρόκειται για νέο τομέα της Παιδαγωγικής που βασίζεται στην
έρευνα και τη χρήση τεχνολογικών μέσων καθώς και σε
προβλήματα της καθημερινής ζωής.
O Μέσω των δραστηριοτήτων της κάθε αυθεντικό πρόβλημα
αντιμετωπίζεται ως ολότητα και δίνεται η δυνατότητα να
κατανοηθούν όλοι οι παράγοντες που το καθορίζουν κι επομένως
να κατανοηθεί ο κόσμος γύρω μας.
O Τα προβλήματα προς επίλυση είναι σημαντικό να είναι αυθεντικά,
να εντάσσονται στο πλαίσιο του ενδιαφέροντος των μαθητών και
να επιδέχονται λύσης ή τουλάχιστον ουσιαστικής συνεισφοράς
από τη μεριά των μαθητών.
8. Από την οπτική της Butler-Kisber (2013)
O Οι μαθητές καλό είναι να ξεκινούν από απλά, διαχειρίσιμα
προβλήματα και να τα λύνουν με απλούς δικούς τους τρόπους,
ώστε να παίρνουν την ευχαρίστηση της επιτυχίας.
O Στα πιο σύνθετα προβλήματα μια αποτελεσματική τεχνική είναι η
διάσπαση του αρχικού προβλήματος σε πιο απλά, τα οποία μέσω
συνεργασίας και του κατάλληλου υποστηρικτικού πλαισίου
μπορούν να αποδομηθούν.
O Η χρήση της τεχνολογίας βοηθά όσους εργάζονται σε κοινά προς
επίλυση προβλήματα να επικοινωνούν και να ανταλλάσσουν ιδέες
και αναπαραστάσεις του προβλήματος συνενώνοντας τις
διαφορετικές τους κουλτούρες.
O Σε όλη τη διαδικασία αυτή ο διάλογος και ο ρόλος του
εκπαιδευτικού είναι εξέχουσας σημασίας. Ο διάλογος συμβάλλει
στην αναθεώρηση των εμπειριών των μαθητών, ενώ ο
εκπαιδευτικός διατηρεί διαμεσολαβητικό και καθοδηγητικό ρόλο.
10. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
O Κολιάδης, Ε. Α. (2007). Θεωρίες μάθησης και εκπαιδευτική πράξη: Γ΄ τόμος:
Γνωστική ψυχολογία, γνωστική νευροεπιστήμη και εκπαιδευτική πράξη:
μοντέλο επεξεργασίας πληροφοριών.
O Δόβρος, Ν. (2012). Ο εκπαιδευτικός ως φορέας αλλαγής: ανάπτυξη ενός
διαδικτυακού περιβάλλοντος προβληματοκεντρικής μάθησης στην περιοχή
της αγωγής υγείας (Doctoral dissertation, Πανεπιστήμιο Κρήτης. Σχολή
Επιστημών Αγωγής. Τμήμα Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης).
O Barell, J. (2007). Problem-based learning: an inquiry approach. Thousand
Oaks, CA: Corwin Press.
O Barrows, H. S., & Tamblyn, R. M. (1980). Problem-based learning: an
approach to Medical Education. New York, NY: Springer.
O Butler-Kisber, L. (2013). Teaching and learning in the digital world:
Possibilities and challenges. LEARNing Landscapes, 6(2), 423.
O Hung, W. & Jonassen, D. H., & Liu, R. (2008). Problem-based learning.
Handbook of research on educational communications and technology, 3,
485-506.