Storyboard (öyküleme)

1. DERS
BEBEK FİZYOLOJİSİ
Ünite 1: Özel Durum Fizyolojisi
Oturum 1 (Giriş)
HAZIRLAYAN : Osman ÇİFTCİ

2. Genel hitap ve sunucunun kendini tanıtımı yapılacak
Dersin ana başlıkları, dersin genel akışı ile ilgili kısa bir anlatı ile içeriğe geçilecek
Ana başlıklar altında yeni doğan grubundan başlayarak belirli yaşa kadar çocuklarımızı
Biyolojik yapıları ve psikolojik yapılarını inceleyip onlar hakkında tabiri yerindeyse teknik bilgiler edinerek daha iyi
tanıyacağız.
Öncelikli amaç bebeklerimizi tanıma ayrıca aslında ne istiyorlar ; aslında ne diyorlar sorularına cevap
aramak . Önleyici hekimlik dediğimiz hasta olmadan önce önlemlerimizi alarak hasta olduğunda doğru müdahalelerle
bebeğimizin ve kendimizin hayat kalitesini yükseltmek olacaktır.
Derslerde çeşitli hocalarımızın görsel yazılı metinlerini sunu ve gösterimleri paylaştığımız gibi ayrıca
Hocalarımızın ders anlatımları ve onlarla yaptığımız söyleşileri de göreceksiniz. Anlık anketler , ünite sonlarında soru
cevaplar ile konularımızı pekiştirmeyi planlıyoruz
Ders esnasında kameralarınızı ve mikrofonlarınızı aktif ederek derse katılabilir mesaj panosuna soru yada
görüş yazabilirsiniz. Lütfen sizlere hitap etmek ve tanışmak amaçlı söz aldığınız zamanlarda isminizi paylaşınız.

3. DERS İÇERİĞİ
*BEBEK FİZYOLOJİSİNİN TANITIMI
*DOĞUM SONRASI İLK DÖNEM
*ORGANLARIN GELİŞİMİ
Konuları ile bebeği tanıma bilgili ve bilinçli olarak yaklaşma, Ebeveynlerin
özgüvenlerinin yükseltilmesi amaçlanmıştır.
Dersimizin sonunda bebeğinizle alakalı daha bilimsel anlamda ön bilgiler edineceksiniz
-Bu dersimiz de sizlere bir bebeğin fizyolojisini aktarmak
-Anne karnındaki tepkileri anlamlandırmanıza yardımcı olmak
-Bu dönemdeki etkileşimlerin genel hayata etkilerini öğrenmeniz hedeflenmiştir.

4. BEBEĞİN FİZYOLOJİSİ
Yeni doğan bebeğin fizyolojik özellikleri
Bebeğin duyuları: Yenidoğan bebekte duyular önemlidir. Bebek gürültülü seslere karşı hareketle cevap verir.
Koku duyusu yok denecek kadar azdır, 4 aydan sonra gelişir. Parmakla avucuna dokunulursa
sıkıca yakalar. Yanağına dokunulursa meme arar. Tatları ayırt edebilir. Görmesi net değildir, bir aya
kadar ancak bir metreye kadar olan çevreyi görür.

5. Bebeğin vücut ısısı: Yenidoğan bebeğin vücut ısısı doğumdan sonra geçici bir düşme gösterir. 48 saat
içinde normale döner. İlk günlerde günlük kalori ihtiyacı 55 cal/kg’dır. Bir haftanın sonunda 110cal/
kg’a yükselir. Bunu %50’si bazal metabolik ihtiyaç için %40’ı büyüme ve aktiviteler için % 5’i protein
metabolizması içindir. Kalan %5’i ise idrar ve gaita ile dışarı atılır.
Bebeğin solunumu: Yenidoğan bebeğin oksijen gereksinimi fazladır. Yenidoğan bebeğin en kritik
ihtiyacı olan gaz alışverişinin yeterli olabilmesi için solunum hareketleri önemlidir. Ortalama solunum
sayısı dakikada 30-40 arasındadır. Zamanla 25-35’e düşer. Bebeklerin yetişkinlere göre solunum sayısı
fazladır. Bebekler solunum olayını karın kasları ile yaparlar.

6. Bebeğin dolaşımı: Yenidoğanda kalp atışı dakikada 120-160 arasındadır. Bu hızlı atışlar bir yaşına
kadar devam eder. Bebeğin kalbinin çalışması, kalp kaslarının gelişmesiyle düzenli bir duruma gelir.
Dolaşım sistemi içerisindeki kanda, anneden plesanta ve süt yoluyla aldığı antikorlara rastlanır. Bu
nedenle doğumdan sonra bulaşıcı hastalıklara karşı 2-3 ay bağışıklıdır.
Bebeğe cinsiyet hormonlarının etkisi: Genellikle kız çocuklarında anneden geçen hormonların
etkisiyle bezlerinde kanlı bir akıntı görülebilir. Yine kız çocuklarında meme şişmesi ve sertleşmesi
olabilmektedir. Erkek çocuklarının da testislerinde su toplanması görülebilir. Bunlar zamanla geçer.

7. Bebeğin sindirim yapısı: Yenidoğan bebeklerin sindirim sistemi anne sütünü metabolize edecek
şekilde fizyolojik yapıya sahiptir. Ancak protein ve karbonhidratlara kıyasla yağların sindirimi daha
zordur.
Yenidoğan Bebekte Refleksler:
Yenidoğanlar dünyaya pek çok refleksle gelirler. Refleksler belli bir uyarıcıya karşı verilen istem dışı
fiziksel yanıtlardır. Reflekslerin bir kısmı bebek büyüdükçe ve istemli hareketler yapabildikçe ortadan
kalkar. Çoğu, doğumu takip eden aylar içinde yavaş yavaş ortadan kaybolur. Bir kısmı ise yetişkinlik
döneminde de devam eder. (1)

8. ANKET
Bebeklerde en son gelişen duyu koku duyusudur
YANLIŞDOĞRU
ANKET UYGULAMALARINDA MAUS İLE CEVABINIZ OLAN SEÇENEĞE TIKLAYINIZ
Anket cevap yüzdeleri ve doğru cevabın açıklanması yapılacak.

9. Konu ile alakalı bir makale paylaşımı ulaşılır yolu
ile paylaşılacak.
Prof. Dr. Haluk Cezmi Çokuğraş beyin bir
makalesini paylaşıma açacağız . İlgili makaleyi
bilgisayarınıza indirerek daha sonra okumanızı
rica ediyoruz .
https://sevgilibebek.com/makaleler/ebeveyn-
aile/yeni-dogan-bebegin-fizyolojik-ve-norolojik-
ozellikleri/ (2)

10. DOĞUM SONRASI İLK DÖNEM
Doğumdan sonraki ilk 28 güne “yenidoğan dönemi” denir. Bu dönemin ilk 7 günü “erken yenidoğan dönemi”dir. Yedi ile
28. günler arasındaki dönem “geç yenidoğan dönemi”dir. Yenidoğan döneminin en önemli özelliği yenidoğanın dış
dünyaya uyum sağlayabilmesi için verdiği çabadır. Miadında doğan bebeğin tüm sistemleri uterus dışında yaşama uyum
sağlayabilecek olgunlukta.
Normal gebelik süresi son adetin başlangıcından itibaren 37 ve 42 hafta ya da ortalama 280 gündür. Normal gebelik
süresi içinde doğan yenidoğanlara “term” ya da “zamanında doğmuş” yenidoğan denir. Ekstrauterin yaşama fiziksel ve
psiko-sosyal uyum doğumla birlikte başlar. Ebe ve hemşireler yenidoğanın bakım gereksinimlerini karşılarken, onun
fiziksel uyumunu da değerlendirir.

11. Bu dönemlerde yenidoğan bebeğin bakım gereksinimleri; vücut ısılarının korunabilmesi, solunum sağlanabilmesi,
yenidoğan distresi erken tanımlanabilmesi, kanama önlenebilmesi (K vitamini uygulanması), enfeksiyonların
önlenebilmesi, göz, göbek, perine bakımı, bebeğin banyosu, giyimi ve ebeveyn yenidoğan ilişkisi kurulabilmesi,
yenidoğan bebeğin kimliği belirlenmesi, beslenme sağlanabilmesi, ebeveynler için eğitim gereksinimleri karşılanabilmesi
gibi aktiviteler içermekte. (3)
Yenidoğan bebeğin ekstrauterin hayata uyum sağlayabilmesi yaşamın ilk 1 ve 5. dakikasında solunum, dolaşım, renk,
kas tonüsü ve reflekslerin değerlendirilebilmesini kapsayan APGAR skoruyla yapılmakta. Bunun yanı sıra bebeğin dış
dünya ile uyum sağlaması ve yaşamının sağlıklı olması için, uygun oda sıcaklığı ilk 30 dakika içerisinde annesini
emmesi, enfeksiyondan korunması, solunum ve dolaşım gereksinim sağlamasıyla yakından ilişkilidir.

12. Bu kısa makale aktarımından sonra katılımcılardan iki arkadaşımızın doğum sonrası ilk dönem ile alakalı yaşadığı deneyimlerini
paylaşmasını ve bu döneme ait bilgilerinin ne derece bilimsel olduğu öğrendiklerimiz ışığında değerlendirilecektir.
XXXX Bey : ………………………………………………….................
YYYY Hanım : ..…………………………………………………………..
Paylaşım sonrası gönüllülük esasıyla sesli bir değerlendirme alınacak
Bu kısımda kısa bir bilgilendirme videosu adresi ile birlikte paylaşılacak .
https://www.cnnturk.com/2012/soru.cevap.saglik/08/15/yeni.dogan.bebeklere.hangi.tarama.testleri.yapilmali
dir (4)

13. Bebeğinizin 5 Duyu Organının Gelişimi
• Önceden bebeklerin yeni doğduklarında duyu organlarının çok az gelişmiş olduğu
düşünülürdü ancak yapılan araştırmalar bebeklerin doğduklarında beş duyusunun oldukça
gelişmiş olduğunu gösteriyor. Anne karnında gelişmeye başlayan duyu organları sayesinde
annesinin sesini ve kokusunu tanıyan bebeğin duyu organları hızla gelişmeye devam eder.

14. Görme duyusunun gelişimi
Bebeklerin görme duyguları yetişkinler kadar iyi olmasa da doğdukları andan itibaren gelişmiştir.
Yenidoğan bir bebek 10-15 cm uzaktaki nesneleri gözü ile takip edebilir. Birinci ayın sonuna doğru artık 30-40 cm uzağındaki nesnelere odaklanabilir.
Gece ve gündüz ayrımını yapabilir.
Göz kasları henüz çok gelişmemiştir. Bu nedenle uzaktaki nesnelere bakarken size gözü kayıyor gibi gelebilir. Bu durum gayet normaldir.
Canlı renkler, parlak objeler, yavaş hareket eden nesneler ve insan yüzleri daha çok dikkatlerini çeker.
Bir nesneyi başını 180 derece döndürerek takip edebilir.
Renkleri birbirine karıştırabileceği için birbirine zıt renkli oyuncaklar yenidoğan bebekler için daha uygundur.
Görme duyusunu geliştirmek için onunla sürekli göz kontağı kurun.
Boyun kaslarının gelişimi de görme duyusunun gelişimi üzerinde etkilidir. Çünkü bebek kafasını kaldırarak nesnelere odaklanır.
Hem emzirirken hem de biberonla bebeğinizi beslerken yönünüzü değiştirin. Böylece bebeğiniz her iki gözünü de eşit şekilde çalıştırır.

15. İşitme duyusu gelişimi
Eğer bebek vaktinde doğmuşsa duyma kabiliyetine sahip olarak doğar.
Bebekler düşük düzeydeki sesleri de algılayabilirler.
Annesinin sesini tanır ve kadın seslerine ve ince seslere daha çok tepki verir.
Anne karnındayken annenin kan basıncını, kalp atışını duyar, çevreden gelen sesleri algılar ve belleğine kaydeder.
Anne karnındayken duyduğu seslere benzediği için elektrikli süpürge, çamaşır, bulaşık, kurutma ve fön makinesi gibi seslerin bebekler üzerinde
rahatlatıcı etkisi vardır.
Yüksek volümlü ve aniden ortaya çıkan sesler bebekleri rahatsız eder ve bu sesleri duyduklarında korkup ağlayabilirler.

16. Koku
duyusu
Bebekler oldukça gelişmiş
koku ve tat alma duyguları
ile doğarlar.
Birinci trimester sonunda artık annenin
yediklerinin kokusunu ayırt edebilen bebek
doğduktan sonra zamanla değişik kokuları
öğrenmeye başlar.
Doğumdan itibaren kokular arasındaki farkları ayırt
etmeye başlarlar.
Emmek için annesinin meme ucunu da bu koku duyusu vasıtasıyla bulur.
Bebek annesinin sütünü başkasının sütünden yine bu koku duyusu sayesinde ayırt
edebilir.
Bebeklerin bu çok gelişmiş koku duyuları sayesinde alışık olduğu kokularla onları sakinleştirmek
mümkündür.
Bu nedenle bebekler annelerini emmeseler dahi göğüslerinde yatmaktan ve kucağında olmaktan huzur duyarlar
çünkü en sevdikleri koku annelerinin kokusudur.
Annenin kokusunun sindiği bir eşya, oyuncak ya da battaniye bebeklerin en iyi uyku arkadaşlarıdır.

17. Tat duyusu gelişimi
Bebeklerin tat alma duyusu tıpkı koku duyusu gibi oldukça gelişmiştir.
Anne karnında gelişmeye başlayan tat tomurcukları doğuma kadar tamamen şekillenmiştir.
Bebekler yaklaşık 10.000 tat tomurcuğu ile dünyaya gelirler ve bu tomurcuklar çok hassastır.
Hayatlarının ilk döneminde daha çok tatlı şeylere duyarlıdırlar.
Acı, tuzlu, ekşi gibi tatlar onlara çok yoğun gelir ama sonra yavaş yavaş bu tatları da öğrenirler ve alışırlar.
Ek gıdaya geçiş döneminde de bebekler yine tatlı olan tatları tercih ederler.
Yapılan araştırmalar annelerin hamilelik sırasında her besin grubundan sağlıklı gıdaları tüketmesini
öneriyor çünkü bebeğin damak zevkinin şekillenmesinde bu dönemin etkisinin olduğu savunuluyor.
Doğumdan sonra da bebeğiniz anne sütünden yediklerinizin tadını alacağı için sizin yediklerinizin onun
yeme alışkanlığı üzerinde etkisi büyüktür.
Katı gıdaya geçiş döneminde bebeğinizi yeni gıdalar ile tanıştırırken tekrar tekrar denemeniz gerekebilir,
sabırlı olmalısınız.

18. Dokunma duyusunun gelişimi
Dokunma duyusu bir insanın dış dünya ile iletişiminin temelini oluşturur.
Bebekler dokunma duyusunu anne karnında amniyon sıvısının içinde keşfederler.
Rahmin içinde bebek için birçok uyaran vardır. Sıklıkla kendi yüzlerine dokunurlar, ayaklarını, kordon bağını tutarak
bu duyusunu geliştirir.
Ekstra hassas bir ciltle dünyaya gelen bebekler doğduklarında kucağa alınmaktan, dokunulmaktan ve okşanmaktan
çok hoşlanırlar.
Annesinin kucağında olmak ve anne dokunuşları onu rahatlatır, sakinleştirir ve ağrısını dindirir.
Dokunma ile meydana gelen sıcaklık onlara güven verir.
Dokunmak bebek için uyarıcı bir etkiye sahiptir. Bebeğe yapılan masaj da aynı şekilde onun rahatlamasına ve iyi
uyumasına yardımcı olur. (5)

19. ‘Bebekler annelerini emmeseler dahi göğüslerinde yatmaktan ve kucağında olmaktan huzur duyarlar’
Bebeğin bu huzur duygusunun nedeni anneyi hangi duyusu ile hissetmesidir ?
DOKUNMA DUYUSU KOKU DUYUSU
Anket cevap yüzdeleri ve doğru cevabın açıklanması yapılacak.

20. BİRİNCİ OTURUM DEĞERLENDİRME
SORULARI / ÖRNEK
1-Yenidoğan ne demektir ?
2-Yenidoğan solunum işlemini nasıl yapar ?
3-APGAR Skoru nedir ?
4-Bebek hangi duyu organları ile ilk kimi tanır
?
5-Bebekler ciltlerinin ekstra hassaslığı nedeni
ile neleri severler ?
Konular ile ilgili sorular kullanıcılara iletilerek ders forumunda
cevaplayıp fikirlerin paylaşımı talep edilecek. Foruma giriş bilgileri
verilecek.

21. Özetlendirme kısmında
Yenidoğan nedir ? Ne gibi fizyolojik biyolojik özelliklere sahiptir ? Sorularının cevaplarını
Doğum sonrası genel bilgilendirme nefes alışı, kalp atışı gibi bilgileri, bebeğin duyu organlarının gelişimi gibi başlıklar
hatırlatılacak .
İlgili konularla makaleler paylaştık video izlenceleri gibi eylemlere atıfta bulunulacak. Katılımcıların bebeklerinin
dersimizin konusu olan döneme ait anılarını anlatmaları anımsatılacak.
Katılımcılardan bir sonraki dersimize bu derste anlattığımız dönem ile alakalı bir yazı yazmanızı özellikle akıllarında kalan
kısımları bizlerle paylaşmaları talep edilecek.
Gelecek dersin zamanı belirtilecek .işlenecek konu başlıkları verilecek. ÖRNEK / Dersimizde Anne sütünün önemi –
Fiziksel gelişim – devam uygulamaları konularını işlenecektir.
Konularla ilgili soruları olan arkadaşlarımızdan sesli yada yazılı olarak sorularınızı alınacak. Sesli olmasını tanışma
ve sınıf ortamının rahatlığı için tercih ettiğimizi belirtilecek.
Sorular yanıtlanacak yoksa katılım için teşekkür edilerek ders bitirilecek .

22. KAYNAKCA
Ana kaynak
E-learning methodologies - A guide for designing and developing e-learning courses,(http://www.fao.org/docrep/015/i2516e/i2516e.pdf)
5. Preparing Content, Sayfa: 58-61 ve
6. Creating Storyboards, Sayfa: 62-89.
http://sevimlimelekler.blogspot.com/2014/06/bebeklerde-fizyolojik-ozellikler.html (1)
https://sevgilibebek.com/makaleler/ebeveyn-aile/yeni-dogan-bebegin-fizyolojik-ve-norolojik-ozellikleri (2)
https://www.cnnturk.com/2012/soru.cevap.saglik/08/15/yeni.dogan.bebeklere.hangi.tarama.testleri.yapilmalidir (3)
https://www.gebelikegitimi.com/bebeklerde-dogum-sonrasi-ilk-28-gun-ve-yenidogan-ozellikleri/ (4)
https://ilkadimlarim.com/bebeginizin-5-duyu-organinin-gelisimi (5)