qka na meson historia.Ndarja e historis.Periudheat e historise

1. HISTORIA
1

2. 1. Cfare studion Histroia?
 Historia eshte shkence shoqerore e cila studion te kaluaren e shoqerise njerezore.
 Fjala “Histori” rrjedh nga lation-greqishtja qe do te thote hulumtim dhe studim I te
kaluares shoqerore.
 Babai I histories ishte Heroditi me vepren e tij “Historia “
 Histroia e shoqerise njerezore ndahet ne dy periudha te medha:
 Parahistoria (fillon me paraqitjen e njeriut dhe perfundon me ndarjen e shoqerise ne
klasa- formimi I shteteve) dhe
 Historia (fillon me paraqitjen e klasave dhe zgjat deri ne ditet tona)
2

3. Parahistoria dhe Historia
3

4. Periudha historike
 Periudha historike ndahet ne:
 Koha e vjeter(prej lashtesise deri ne shekullin e V)
 Koha e mesme (prej shekullit V deri ne und te shekullit XV)
 Koha e re (prej shekullit XV deri ne vitin 1918)
 Koha me e re(prej vitit 1918 deri ne ditet tona)
 Per studimin e historise eshte e domosdoshme te njihen burime historike dhe ato kryesore
jane burimet materiale dhe ato te shkruara
 Burimet materiale jane:
 Gjurmet e njerezve te pare,vendbanimet e tyre,veglat e punes etj…(Muze)
 Burimet e shkruara jane:
 Shkrimet ne gure,ne dru,lekure etj….(Arkiva)
4

5. 2. Llogaritja e kohes ne histori
► Ne histori jane shume te rendesishme faktet te cilat tregojne kohen kur kane ndodhur
ngjarjet e ndryshme
► Popujte vjeter I kane pershkruar dhe I kane llogaritur ngjarjet historike ndryshe nga
njeri – tjetri
► 1 dekade=10vjet
► 1 shekull=100vjet
► 1 mijevjecare=1000vjet
5

6. 3. Njerezit e pare
 Parahistoria eshte periudha me e gjate ne historine njerezimit
 Shkenctaret mendojne se paraarrdhesite njeriut te sotem kane jetuar para 3-4 milione
vjetesh
 Njeriu I pare e kishte ballin e pjerret,trupin e kerrusur dhe te mbuluar qime
 Ata jetonin ne tufa,kope,20-25veta,sepse te ndare nuk mund te siguronin ushqimin,e
gatshem dhe ishit te rrezikuar nga kafshet e egra.
 Kjo kohe quhet periudha e kopese (hordhi) primitive
 Kopeja primitive ishte nje organizim shoqeror nga me te hershmet
 Nevoja per ti treguar dicka njeri-tjetrit ndikoi ne shfaqjen e te folurit si domosdoshmeri
per tu marre vesh mes vete.
 Njerezit e pare ushqeheshin me fruta e me bime. Puna e tyre ndikoi pozitivisht ne
zhvillimin e trurit te tyre
6

7. Evolucioni i njeriut
7

8. 4. Koha e gurit
 Koha e gurit ndahet ne dy periudhakryesore:
 Koha e vjeter e gurit –paleoliti
 Koha e re e gurit –neoliti
 Ne paleolit njeriu mprehte gurin ,bente çomanga,priste kocka ose mprehte ndonje shkop guri
 Para 10000 vjeteve fillon neoliti dhe njerezit kane patur vegla pune me te persosura si: sepata prej
guri,thika, mjete kuruese e shpuese, shtiza dhe arme te tjera per gjueti, per peshkim etj….
 Gjuetia u be zeja kryesore
 Zbulimi I zjarrit u be para 400 mije vjete me pare nga rrufeja dhe njerezit jetonin neper shpella.
 Disa familje krijonin grupe te medha shoqeror qe quhen gjini
8

9. Veglat e gurit Paleolit - Neolit
9

10. 5. Koha e metaleve
 Rreth 9000vjet me pare Krishtit lindi dhe filloi te zhvillohej bujqesia (grurin, elbin, melin,
orizin etj.)
 Njerezit zbuten dhine ,delen,derrin,e me vone edhe lopen
 6000 vite BC njerezit duke e ndezur zjarrin mbi gure I zbuluan metalet dhe punuan
veglat si: çekani,sopata,thiken,shatin,plugun etj.
 Pervec fuqive mbinatyrore (zot-perendi), njerezit besonin edhe ne kafshe .Ky besim
quhej totenizem
 Koha e metaleve ndahet ne Kohen e :
 Koha e bakrit
 Koha e bronzit
 Koha e hekurit
10

11. Veglat e metaleve
11

12. HISTORIA
 PUNUAN GRUPI:
 OLT SHALA
 VESA BUBLAKU
 YLLKA BUBLAKU
 ERISA ZHUJA
 DUA ARIFAJ
 FALEMINDERIT PER VEMENDJEN!
12