2. Biografía
Ramón Otero Pedrayo ( 1888-1976) naceu en Ourense ,
nunha familia fidalga de ideoloxía liberal. Estudou en
Santiago e en Madrid Filosofía, e Letras e Dereito.
Foi unha das máximas figuras da literatura do século XX.
No ano 1918 ingresou nas Irmandades da Fala e máis tarde
uniuse ao Seminario de Estudos Galegos. No 1932,
representou á provincia de Ourense nas Cortes Constituíntes
da República, onde compartiu actividade política con
Castelao , Risco, Alexandre Bóveda,etc.
3. Biografía
Participou no Grupo Nós e
converteuse no seu
membro máis sobresaínte.
Ao comezo da Guerra Civil
é apartado da súa cátedra
no instituto ourensán , que
non recupera ata 1948.
No 1950 consegue a
cátedra de Xeografía da
Universidade de Santiago e
participa na fundación da
Editorial Galaxia.
4. A súa obra narrativa
Otero Pedrayo centrouse principalmente no campo da narrativa
aínda que tamén cultivou o teatro , o ensaio e brevemente a
poesía.
A súa obra narrativa está integrada por novelas longas e relatos
breves . Hai tres temas recorrentes : a fidalguía ,a tradición e a
paisaxe . Ademáis, a súa obra pódese dividir en dous grupos:
Obras realistas: Os camiños da vida ; Pantelas ,home libre;
Contos do camiño e da rúa ; O mesón dos ermos.
Obras culturalistas: Arredor de sí; Escrito na néboa; Fra
Vernero; A romaría de Xelmírez ;Devalar.
5. Obras realistas
Título: Pantelas , home
libre (1925)
Ademais do sentido da
terra e da paisaxe, esta
obra trata temas como a
decadencia no xeito
tradicional da vida no
campo galego,
substituído polos
costumes da nova
burguesía comercial e o
ocaso da fidalguía rural.
6. Obras realistas
Título: Os camiños da
vida (1928)
É a súa primeira novela e a
primeira gran novela da
literatura galega. Trata dos
cambios que se producen na
Galicia do século XIX,
fundamentalmente a
decadencia da fidalguía e o
ascenso da burguesía . A
acción ocorre en Trasouto ,
Ourense e Santiago.
7. Obras realistas
Título: Contos do
camiño e da rúa (1932)
Inclúe sete relatos , seis
narran o ocaso da caste
dos fidalgos e só un,
que fala de envexas
entre dous veciños
aborda outra cuestión.
8. Obras realistas
Título : O mesón dos
ermos (1936)
É un fermoso poema en
prosa poboado dunha gran
variedade de personaxes. A
soberbia descrición da
paisaxe e o uso dunha
lingua dunha gran riqueza
expresiva fan desta obra
unha das mellores de Otero
Pedrayo.
9. Obras realistas
Título : O señorito da
reboraina (1960)
Está baseada na vida de un
veciño da parroquia de
Reboreda, o fidalgo Xoan
Manuel Pereira de Castro.
Un revolucionario liberal e
progresista, que dá orixe a
unha novela de humor e
aventuras que parodia o
mundo da fidalguía.
10. Obras culturalistas
Título : Escritos na
néboa (1927)
É o antecedente de
Arredor de sí. Trátase
da descrición da
natureza e da paisaxe
sempre desde a
linguaxe poética. A
narración transcorre así
entre a evocación e o
devezo.
11. Obras culturalistas
Título: Arredor de sí
(1930)
É un retrato da xeración do
autor e dá conta da
conversión ao galeguismo
dos homes do seu tempo.A
viaxe física do protagonista
é o soporte da viaxe interior
que nel se está producindo,
e defínese coma un
`itinerario de perfección´.
12. Obras culturalistas
Título: A romería de
Xelmírez (1934)
É unha novela de asunto
medieval que trata da viaxe
do arcebispo Xelmírez a
Roma para pedir a
dignidade do palio, que lle
foi concedida converténdose
no primeiro arcebispo de
Compostela.
13. Obras culturalistas
Título: Fra Vernero
(1934)
É a única obra que non
fai referencia a Galicia e
narra a vida do
dramaturgo alemán do
século XVIII Zacarías
Warner.
14. Obras culturalistas
Título: Devalar (1935)
Esta obra presenta a
formación da conciencia
galeguista a través do
Santiago dos anos do
Seminario de Estudos
Galegos. Nesta obra a
narración e a reflexión
histórica e cultural camiñan
inseparablemente unidas.
15. A súa produción ensaística
Céntrase ,sobre todo,en temas de xeografía e de
historia .Destacan:
Guía de Galicia ,Síntese xeográfica de Galicia,
Pelerinaxes, Ensaio histórico sobre a cultura
galega, Polos vieiros da saudade, O espello no
serán, Síntese histórica do século XVIII en Galicia.
16. Produción ensaística
Título: Pelerinaxes
(1929)
Trata sobre unha viaxe
emprendida por tres
amigos (Otero,Risco e
Ben-Cho-Sey) coa
intención de descubrir
Galicia , a pé desde
Ourense ata San Andrés
de Teixido.
17. Produción ensaística
Título: Ensaio histórico
sobre a cultura galega
(1939)
É unha biblioteca
baseada nos feitos
históricos, nos datos
económicos e nas
creacións populares da
comunidade galega.
18. Produción ensaística
Título : Polos vieiros
da saudade (1952)
É unha crónica da súa
primeira viaxe a
América, Bos Aires, a
cidade na que se
reencontra con Castelao
e outros vellos amigos.
19. Produción ensaística
Título: O espello no
serán (1966)
É unha fermosa
homenaxe a Santiago
de Compostela, a
cidade pola que
Otero se sentiu
gozoso e cativado.
20. Produción ensaística
Título: Síntese
xeográfica de Galicia
(1926)
Como di o seu nome ,
esata obra fai referencia
á xeografía de Galicia e
divídese en distintos
apartados : xeoloxía ,
litoral, clima e vexeta-
ción etc.
21. Teatro
Otero Pedrayo tamén participa do interese pola
consolidación dun teatro galego. Entre as súas obras
destacan :
A lagarada, O desengano do prioiro,Noite
compostelana ,Teatro de máscaras, Traxicomedia da
noite dos Santos.
22. Obras teatrais
Título : A lagarada
(1929)
É a súa primeira peza
dramática e a obra máis
representativa. Trátase
dunha traxedia situada
no Ribeiro na época da
vendima, na que o viño
provoca a cobiza e a
luxuria.
23. Obras teatrais
Título: O desengano
do priorio (1952)
Esta obra trata
humorísticamente a
implantación na leda
terra do Ribeiro da
industria dos
cadaleitos.
24. Obras teatrais
Título: Traxicomedia
da noite dos santos
(1959)
A historia
da Traxicomedia re-
fire, no fondo, a
volta á patria, a viaxe
que o protagonista, o
fidalgo Amaro Silva,
realiza para se achar
a si propio.
Título : Noite
compostelana
(1973)
É un diálogo cheo
de lirismos e de
símbolos que ,
probablemente,
non foi pensado
para representar
en escea.
25. Obras teatrais
Título: Teatro de
máscaras (1973)
Está composta por
dezaseis pezas que
escribiu animado por
Castelao e que
permaneceron
inéditas ata 1975.
26. Outras obras
Ademais das súas obras narrativas, teatrais e ensaísticas, Otero
publicou diversas poesías, semblanzas biográficas, obras
xornalísticas, conferencias e un guión cinematográfico. Entre a
súa poesía destaca o Himno ao xamón :
“Groria do porco, frol da invernía,
sona da casa , lapa de carne,
Xamón.
Densidá ilustre da cena sabia,
gracia e potencia, rosa do pote
Xamón.
Coallo dos froitos todos da terra,
labio fresqueiro, mantenza antiga,
Xamón ”
