Nota Sains Tingkatan 4

1. BAB 3
KETURUNAN DAN VARIASI
CIKGU TAUFIK

2. Latihan Pengukuhan
1.Apakah kaitan antara pernyataan itu dengan koordinasi badan?
A Kadar denyutan jantung menurun
B Memperlahankan gerak balas terhadap rangsangan
C Kebanyakan neuron dimusnahkan
D Aktiviti otak menjadi cepat
“Bersama memerangi DADAH”

3. 2. Antara pasangan koordinasi saraf dan koordinasi hormon
berikut, padanan manakah yang salah?
Sistem Saraf Sistem Endokrin
A Gerak balas serta
merta
Gerak balas perlahan
B Kawasan sasaran kecil Kawasan sasaran luas
C Impuls dalam bentuk
kimia
Impuls dalam bentuk elektrik
dan kimia
D Kesan jangka pendek Kesan jangka panjang

4. 3. Antara berikut, yang manakah akan mengganggu
koordinasi badan manusia?
A Kafeina
B Merokok
C Senaman
D Alkohol

5. Sepintas lalu Bab 3
Keturunan dan Variasi
Pembahagian Sel Mutasi
Penyelidikan Genetik
Variasi
Mekanisme Perwarisan

6. Pembahagian Sel
• Semua organisma hidup menjalani proses pertumbuhan
dan pembiakan
• Setiap organisma terdiri daripada berjuta – juta sel
• Sel – sel ini akan membiak melalui pembahagian dan
mewariskan gen kepada sel – sel anak
• Perwarisan ciri atau sifat daripada ibu bapa kepada anak
dikenali sebagai keturunan
• Keturunan dikawal oleh gen

7. - Gen ialah unit asas perwarisan yang menentukan ciri
– ciri individu
- Gen membawa maklumat keturunan dari satu
generasi ke generasi berikutnya
- Gen terdapat di dalam molekul panjang yang
dikenali sebagai DNA
- Kromosom terletak dalam nukleus yang berbentuk
bebenang halus
- Kromosom membawa maklumat yang menetukan
ciri – ciri yang ada pada kita atau gen
- Setiap kromosom terdiri daripada molekul panjang
yang dikenal sebagai asid deoksirikbonukleik (DNA)
dan protein
Kromosom, Gen dan DNA
Kromosom
Gen

8. Kromosom, Gen dan DNA
Sel manusia
nukleus kromosom
DNAGen

10. Pembahagian Sel
Mitosis Meiosis

11. Mitosis
• Mitosis ialah proses pembahagian yang berlaku di dalam sel soma (sel
badan), iaitu sel matang akan membahagi kepada dua sel anak yang
sama
• Mitosis berlaku pada sel soma tetapi tidak berlaku pada sel
pembiakan
• Sel anak mempunyai kandungan genetik yang sama seperti induk
• Sel anak mempunyai bilangan kromosom yang sama seperti induk
• Kepentingan mitosis :
- Membentuk sel – sel baharu untuk tumbesaran
- Menggantikan sel atau tisu yang rosak dan mati
- Membolehkan bahan baka diturunkan kepada sel anak

12. Mitosis
Sel induk
Setiap kromosom mengalami
penduaan dan membentuk
sepasang kromatid yang terikat
pada sentromer
Sentromer

13. Kromatid tersusun di satah khatulistiwa
dan terlekat pada gentian gelendong
yang bersambung dengan kedua – dua
kutub sel
Gentian
gelendong
Sentromer membelah dua dan setiap
kromatid menjadi satu kromosom.
Kromosom bergerak ke kutub sel
bertentangan (pengutuban)

14. Sitoplasma membahagi
Dua sel anak yang serupa
terbentuk

15. • Meiosis ialah proses pembahagian sel yang menghasilkan gamet.
• Gamet mengandungi bilangan kromosom separuh daripada bilangan
kromosom sel induk.
• Gamet yang dihasilkan oleh organ pembiakan seperti testis dan ovari bagi
haiwan manakala bagi tumbuhan adalah anter dan ovul.
• Kepentingan meiosis:
• Sel anak mempunyai bilangan kromosom yang sama seperti induk
apabila persenyawaan berlaku.
• Anak yang dihasilkan dapat meningkatkan variasi genetik apabila pindah
silang berlaku.
• Anak yang dihasilkan akan mempunyai ciri yang berbeza atau variasi
dalam kalangan mereka.
Meiosis

16. Meiosis
Meiosis IIMeiosis I
Sel induk
Meiosis I

17. Setiap kromosom mengalami
penduaan dan membentuk
sepasang kromatid yang terikat
pada sentromer
Pindah silang berlaku iaitu
pertukaran maklumat genetik
antara kromosom homolog

18. Sitoplasma membahagi
Meiosis II
Kromosom tersusun di satah
khatulistiwa

19. Sentromer membelah dua
dan kromosom bergerak ke
kutub sel bertentangan
(pengutuban)
Sitoplasma membahagi
Empat sel anak yang tidak
serupa terbentuk (gamet)

20. MITOSIS MEIOSIS
Berlaku di sel soma untuk menghasilkan
sel yang baru
Berlaku di organ pembiakan untuk
menghasilkan gamet
Sel anak mempunyai bilangan
kromosom yang sama dengan sel induk
Sel anak mempunyai bilangan
kromosom separuh daripada sel induk
Menghasilkan dua sel anak Menghasilkan empat sel anak
Pindah silang tidak berlaku Pindah silang berlaku
Sel induk membahagi sekali sahaja Sel induk membahagi dua kali
Sel anak mempunyai maklumat genetik
yang sama dengan sel induk
Sel anak membawa maklumat genetik
yang berbeza dengan sel induk
Untuk pertumbuhan dan pembiakan
aseks
Untuk menghasilkan gamet dan
pembiakan seks
Perbandingan antara Mitosis dan Meiosis

21. LATIHAN PENGUKUHAN
1. Rajah di atas menunjukkan komponen sel nukleus manusia.
Apakah bahan X?
A Sperma
B Kromosom
C Protein
D Ovum
X

22. 2. Antara pernyataan berikut, yang manakah tidak benar
tentang meiosis?
A Sel anak mempunyai separuh bilangan kromosom
daripada sel induk
B Pindah silang berlaku
C Menghasilkan empat sel anak
D Berlaku pada sel soma

23. 3. Rajah di atas menunjukkan proses X yang berlaku dalam
pembahagian sel. Bilakah proses X berlaku?
A Semasa mitosis
B Semasa meiosis
C Semasa persenyawaan
D Semasa pembentukan embrio
X

24. PEMBELAJARAN SETERUSNYA
Prinsip Mekanisme Perwarisan