SlideShare a Scribd company logo
1 of 15
Download to read offline
MOHD AMIRUL HASSAN B AHMAD
TAJUDDIN, M.A
AMIR ASYRAF BIN RUSHIHI, M.A
USN6103 HADITH TEMATIK
TAJUK: TAYAMMUM
TENTUKAN TEMA DAN KUMPULKAN HADIS
• Tajuk tayammum adalah Tajuk yang besar. Oleh itu perlu
menetapkan tema yang kecil dan berfokus dalam pencarian hadis.
• Sebagai contoh kita ingin mengkaji berkaitan tatacara tayammum.
• Maka kita boleh melakukan proses mengumpulkan hadis dengan
takhrij hadis berdasarkan maudhu (Tajuk) daripada kitab-kitab
hadith yang menyusun hadis berdasarkan bab-bab Feqah.
• Untuk itu, kita perlu mencari hadis di dalam Kitab Taharah- Bab al-
Tayammum.
• Contohnya di dalam Sahih al-Bukhari, beliau meletakkan hadis-
hadis tayammum di bawah Kitab al-Tayammum. Sedangkan Abu
Daud meletakkan Bab Tayammum di bawah Kitab Taharah begitu
juga dalam Sunan Nasaie dan ibn Majah.
• Kaedah lain mengumpulkan hadis seperti pada tema yang lepas
iaitu dengan menggunakan keyword hadis. Sebagai contoh takhrij
di Maktabah Syamilah perkataan : ،‫التيمم‬
،‫ضربة‬
HADITH 1 ْ
‫ن‬َ
‫ع‬
ْ
‫ار‬َّ
‫م‬َ
‫ع‬
ْ
‫ن‬‫ب‬
ْ
‫ر‬‫س‬َ
‫َي‬
‫رضي‬
‫هللا‬
‫ع‬
‫نهما‬
َْ
‫ال‬َ‫ق‬
:
ْ
‫ن‬َ‫ث‬َ
‫ع‬َ‫ب‬
‫ا‬
ْ
‫ي‬
‫َّب‬‫ن‬‫ل‬
-
‫صلى‬
‫هللا‬
‫عليه‬
‫وسلم‬
-
ْ
‫ف‬
ْ
‫ة‬َ
‫اج‬َ
‫ح‬
,
ْ
َ‫ف‬
ْ
‫ت‬‫ب‬َ‫ن‬‫َج‬‫أ‬
,
ْ
َ‫ف‬
ْ
‫م‬َ‫ل‬
ْ
‫د‬‫َج‬‫أ‬
ْ
َ‫اء‬َ
‫م‬‫ال‬
,
ْ
‫ت‬‫غ‬َّ
‫ر‬َ
‫م‬َ‫ت‬َ‫ف‬
ْ
‫ف‬
‫ال‬
ْ
‫يد‬‫ع‬َّ
‫ص‬
,
‫ا‬َ
‫م‬َ
‫ك‬
ْ
َّ
‫ر‬ََ
‫َت‬
ْ
‫غ‬
ْ
‫ة‬َّ‫ب‬‫َّا‬
‫الد‬
,
ْ
َّ‫ث‬
ْ
‫ت‬‫ي‬َ‫َت‬‫أ‬
ْ
َّ
‫َّب‬‫ن‬‫ال‬
-
‫صلى‬
‫هللا‬
‫عليه‬
‫وسلم‬
-
ْ
‫ت‬‫ر‬َ
‫ك‬َ
‫ذ‬َ‫ف‬
َْ
‫ك‬‫ل‬َ
‫ذ‬
ْ
‫ه‬َ‫ل‬
,
َْ
‫ال‬َ
‫ق‬َ‫ف‬
:
‫ا‬ََّ
‫إَّن‬
َْ
‫ك‬َ‫ي‬‫ف‬‫ك‬َ‫ي‬
ْ
َ‫أ‬
ْ
‫ن‬
َْ
‫ول‬‫ق‬َ‫ت‬
َْ
‫ك‬‫ي‬َ
‫د‬َ‫ي‬‫ب‬
َْ
‫ه‬
‫ا‬َ
‫ذ‬َ
‫ك‬
-
ْ
َّ‫ث‬
َْ
‫ب‬َ
‫ر‬َ
‫ض‬
ْ
‫ه‬‫ي‬َ
‫د‬َ‫ي‬‫ب‬
َْ
‫ض‬‫َر‬‫أل‬‫ا‬
ْ
َ‫ب‬‫ر‬َ
‫ض‬
ْ
‫ة‬
،‫ة‬َ
‫د‬‫اح‬َ
‫و‬
ْ
َّ‫ث‬
َْ
‫ح‬َ
‫س‬َ
‫م‬
َْ
‫ال‬َ
‫م‬‫الش‬
‫ى‬َ‫ل‬َ
‫ع‬
،‫ني‬‫م‬َ‫ي‬‫ال‬
َْ
‫ر‬‫اه‬َ‫ظ‬َ
‫و‬
ْ
‫ي‬َّ
‫ف‬َ
‫ك‬
ْ
‫ه‬
ْ
‫ه‬َ
‫ه‬‫ج‬َ
‫و‬َ
‫و‬
))
.
Daripada Ammar Bin Yasir RA berkata: Nabi SAW
menghantar aku untuk satu urusan, di dalam
perjalanan itu aku telah berjunub dan aku tidak
mendapati air (untuk mandi wajib), maka aku pun
berguling di tanah seperti binatang berguling di tanah.
Kemudian (setelah selesai urusan) beliau bertemu
dengan Nabi dan memberitahu Baginda perkara
tersebut. Nabi berkata: “Sudah cukup untukmu
melakukan sebegini, kemudian Baginda menepuk
tanah dengan kedua tangannya dengan sekali tepukan,
kemudian menggunakan tangan kiri untuk menyapu
tanah pada tangan kanan, dan kemudiannya kedua
pergelangan tangannya dan mukanya
HADITH 2
‫السننْالكربىْللبيه‬
ْ‫قي‬
‫اببْكيفْالتيمم‬
‫ان‬َ
‫َخرب‬‫أ‬‫و‬
‫أبو‬
ْ
‫بكر‬
ْ
‫بن‬
ْ
‫ث‬‫احلار‬
ْ
‫الفقيه‬
،
‫ان‬َ
‫أخرب‬
ْ‫ي‬
‫علي‬
ْ
‫بن‬
َْ
‫عمر‬
،‫احلافظ‬
‫حدثنا‬
ْ
‫احلسني‬
ْ
‫بن‬
‫مساعي‬‫إ‬
،َ
‫ل‬
‫حدثنا‬
ْ
‫فص‬َ
‫ح‬
ْ
‫بن‬
،‫و‬‫عمر‬
‫حدثنا‬
َْ
‫ي‬ َ
‫َي‬
ْ
‫بن‬
‫س‬
،‫عيد‬
‫ان‬َ
‫أخرب‬
‫ي‬َ‫ب‬‫ع‬
ْ
‫د‬
َّْ
‫اّلل‬
ْ
‫بن‬
،َ
‫عمر‬
‫أخربين‬
،ٌ
‫ع‬‫انف‬
‫عن‬
ْ
‫ابن‬
َْ
‫ر‬َ
‫م‬‫ع‬
.
َْ
‫قال‬
:
ْ
َ‫ث‬َّ
‫د‬َ
‫وح‬
‫نا‬
،‫احلسني‬
‫حدثنا‬
ْ
‫َيد‬‫ز‬
ْ
‫بن‬
،َ
‫وب‬‫َي‬‫أ‬
‫حدثن‬
‫ا‬
،ٌ
‫يم‬َ
‫ش‬‫ه‬
‫ان‬َ
‫أخرب‬
ْ
‫يد‬َ‫ب‬‫ع‬
َّْ
‫اّلل‬
ْ
‫بن‬
َْ
‫عمر‬
،‫س‬‫ويون‬
‫عن‬
‫ان‬
،‫ع‬‫ف‬
‫عن‬
ْ
‫ابن‬
َْ
‫عمر‬
،
ْ
َّ‫ن‬‫أ‬
‫ه‬
‫كان‬
ْ
‫يقول‬
:
ْ
‫م‬‫ي‬
‫م‬َ‫َّي‬‫ْالت‬
،‫تان‬َ‫ب‬‫ر‬َ
‫ْض‬
ْ
َ
‫ض‬
ْ
ٌ
‫ة‬َ‫ب‬‫ر‬
،‫جه‬َ
‫لو‬‫ل‬
ْ
َ‫ب‬‫ر‬َ
‫وض‬
ْ
ٌ
‫ة‬
ْ
‫ني‬َّ
‫ف‬َ
‫ك‬‫ل‬‫ل‬
‫إىل‬
ْ
‫ني‬َ
‫ق‬َ‫رف‬‫امل‬
.
Daripada Nafi’, daripada ibn Umar katanya:
Tayammum itu dengan dua kali tepukan di
tanah, satu tepukan disapu ke muka dan
tepukan kedua disapu ke tangan sehingga ke
siku.
HADIS 3 & 4
( (
‫مصنفْابنْأيبْشيب‬
‫ة‬
‫هو‬ ‫كيف‬‫التيمم‬ ‫يف‬ ‫ابب‬
«
ْ‫حدثناْابنْمهدي‬
(
‫عنْزمعة‬
ْ)
ْ‫عنْابن‬
‫طاوس‬
‫ع‬
ْ‫ن‬
ْ‫أبيه‬
‫أنهْقال‬
ْ:
‫بةْلل‬‫ر‬‫ْض‬،‫بتان‬‫ر‬‫ْض‬
ْ‫ْالتيمم‬
ْ‫بة‬‫ر‬‫ْوض‬،‫وجه‬
‫اعنيْإىلْاملرفقني‬‫ر‬‫للذ‬
»
Daripada anak Taus daripada bapanya
(Taus bin Kaithan) katanya: Tayammum
itu dengan dua kali tepukan, yang pertama
adalah sapuan ke wajah dan keduan lengan
sampai ke siku.
«
‫حدثناْمعنْبنْعيسىْعنْابنْأيبْذئبْع‬
ْ‫ن‬
‫الزهري‬
‫قال‬
ْ:
ْ‫ْالتيمم‬
ْ
(
‫بتان‬‫ر‬‫ض‬
)
ْ
‫بةْللو‬‫ر‬‫ْض‬،
ْ‫بة‬‫ر‬‫ْوض‬،‫جه‬
(
‫لليدين‬
)
»
HADIS 5 َْ
‫ان‬ََ
‫رب‬‫َخ‬‫أ‬
ْ
‫يم‬‫اه‬َ
‫ر‬‫ب‬‫إ‬
ْ
‫ن‬‫ب‬
ْ
َ‫م‬
،‫د‬َّ
‫م‬
ْ
‫ن‬َ
‫ع‬
ْ
‫َيب‬‫أ‬
ْ
‫احل‬
ْ
‫ث‬‫ر‬‫ي‬َ
‫و‬
ْ
‫د‬‫ب‬َ
‫ع‬
ْ
‫ن‬َ‫ْح‬َّ
‫الر‬
ْ
‫ن‬‫ب‬
،َ‫ة‬َ‫ي‬‫او‬َ
‫ع‬‫م‬
ْ
َ
‫ع‬
ْ
‫ن‬
،‫ج‬َ
‫ر‬‫َع‬‫أل‬‫ا‬
ْ
‫ن‬َ
‫ع‬
ْ
‫ن‬‫اب‬
،‫ة‬َّ
‫م‬‫الص‬
َْ
‫ال‬َ‫ق‬
:
ْ
‫ت‬‫ر‬َ
‫ر‬َ
‫م‬
‫ل‬‫اب‬
ْ
‫َّب‬‫ن‬
‫ى‬َّ‫ل‬َ
‫ص‬
َّْ
‫اّلل‬
ْ
‫ه‬‫ي‬َ‫ل‬َ
‫ع‬
ْ
َ
‫م‬َّ‫ل‬َ
‫س‬َ
‫و‬
َْ
‫و‬‫ه‬َ
‫و‬
،‫ول‬‫ب‬َ‫ي‬
ْ
َ‫ت‬َ‫ف‬
َْ
‫ح‬َّ
‫س‬َ
‫م‬
،‫ار‬َ
‫د‬‫ِب‬
ْ
َّ‫ث‬
ْ
َ
‫َّم‬َ
‫َي‬
ْ
‫ه‬َ
‫ه‬‫ج‬َ
‫و‬
ْ
‫ه‬‫ي‬َ
‫اع‬َ
‫ر‬‫ذ‬َ
‫و‬
.
Daripada ibn al-Sommah katanya:
Aku melewati Rasulullah saw dan
baginda sedang membuang air
kecil, setelah itu baginda menyapu
debu di dinding lalu menyapu
wajah dan kedua lengannya
HADIS 6 (‫)مسندْالشافعي‬
«
ْ
‫ي‬‫ر‬‫ه‬‫ي‬
‫ز‬‫ْال‬‫ن‬َ
‫ْع‬،‫ر‬َ
‫م‬‫ع‬َ
‫ْم‬‫ن‬َ
‫ْع‬،‫ة‬َ
‫ق‬‫ْالث‬َ
‫ان‬ََ
‫رب‬‫َخ‬‫أ‬
َّْ
‫ْاّلل‬‫د‬‫ب‬َ
‫ْع‬‫ن‬‫ْب‬ َّ
‫ْاّلل‬‫د‬‫ي‬َ‫ب‬‫ْع‬‫ن‬َ
‫ْع‬،
ْ‫ن‬َ
‫ْع‬،‫يه‬‫َب‬‫أ‬ْ‫ن‬َ
‫ْع‬،
َْ
‫ال‬َ‫ق‬ْ،‫ر‬‫س‬َ
‫َْي‬‫ن‬‫ْب‬‫ار‬َّ
‫م‬َ
‫ع‬
ْ:
ْ
َّ‫ل‬َ
‫ْص‬‫َّب‬‫ن‬‫ْال‬َ
‫ع‬َ
‫َّاْم‬‫ن‬‫ك‬
َْ
‫ْس‬‫ْف‬َ
‫م‬َّ‫ل‬َ
‫س‬َ
‫ْو‬‫ه‬‫ي‬َ‫ل‬َ
‫ْع‬ َّ
‫ىْاّلل‬
ْ
‫ة‬َ‫ْآي‬‫ت‬َ‫ل‬َ
‫ز‬َ‫ن‬َ‫ْف‬‫ر‬َ
‫ف‬
،‫م‬‫ي‬
‫م‬َ‫َّي‬‫الت‬
‫ْا‬
ْ‫ى‬َّ‫ل‬َ
‫ْص‬
ْ‫َّب‬‫ن‬‫ْال‬
َْ
‫ع‬َ
‫ْم‬
ْ‫ا‬َ‫ن‬‫م‬َّ
‫م‬َ‫ي‬َ‫ت‬َ‫ْف‬
ْ َ
‫ىل‬‫ْإ‬
َْ
‫م‬َّ‫ل‬َ
‫س‬َ
‫ْو‬
ْ‫ه‬‫ي‬َ‫ل‬َ
‫ْع‬
ْ َّ
‫ّلل‬
ْ
‫اك‬َ‫ن‬َ
‫م‬‫ْال‬
ْ
‫ب‬
»
«
ْ‫مسندْالشافعي‬
-
‫تيبْسنجر‬‫ر‬‫ت‬
،
ٌْ
‫ب‬َ
‫اب‬
ْ:
ْ
‫ه‬‫ت‬َّ‫ي‬‫ف‬‫ي‬َ
‫ك‬َ
‫ْو‬‫م‬‫ي‬
‫م‬َ‫َّي‬‫ْالت‬‫اء‬َ
‫د‬‫ت‬‫ْاب‬‫ف‬
ْ»
(
1
ْ/
192
:)
Daripada Ammar bin Yasir katanya: Pernah kami bersama Rasulullah
saw dalam satu permusafiran lalu turun ayat tayammum, lalu kami
pun bertayammum bersama Nabi saw dengan menyapu sampai ke
bahu. (tangan sampai ke bahu)
ANALISI HADIS
ANALISIS HADIS
• Walaupun maksud tayammum dari sudut bahasa adalah qasad (tujuan)
namun, Berdasarkan hadis-hadis, kita dapat mengerti takrifan tayammum
dari sudut syara’ iaitu: menyapu tanah/debu yang bersih kepada muka dan
dua tangan sebagai ganti kepada wudu’ atau mandi janabah atau
seumpamanya dengan syarat-syarat yang tertentu. (rujuk: Fiqh al-Islam wa
adillatuhu, wahbah al-Zuhaily)
• Takrifan ini juga diperoleh daripada ayat al-Quran sebagaimana Firman
Allah:
ْ
َ
‫ْع‬‫َو‬‫أ‬ْ‫ى‬َ
‫ض‬‫ر‬َ
‫ْم‬‫م‬‫ت‬‫ن‬‫ْك‬‫ن‬‫إ‬َ
‫اْو‬‫و‬‫ر‬َّ
‫ه‬َّ‫ط‬‫ا‬َ‫ف‬ْ‫ا‬‫ب‬‫ن‬‫ْج‬‫م‬‫ت‬‫ن‬‫ْك‬‫ن‬‫إ‬َ
‫و‬
ْ
‫ط‬‫ائ‬َ‫غ‬‫ْال‬َ
‫ن‬‫ْم‬‫م‬‫ك‬‫ن‬‫ْم‬ٌ
‫د‬َ
‫َح‬‫أ‬َْ‫اء‬َ
‫ْج‬‫َو‬‫أ‬ْ‫ر‬َ
‫ف‬َ
‫ىْس‬َ‫ل‬
ْ‫َو‬‫أ‬ْ
َْ‫اء‬َ
‫س‬‫ْالن‬‫م‬‫ت‬‫س‬َ
‫م‬ َ
‫َل‬
ْ‫اء‬َ
‫اْم‬‫و‬‫د‬ َ
‫َْت‬‫م‬َ‫ل‬َ‫ف‬
ْ
‫اْب‬‫و‬‫ح‬َ
‫س‬‫ام‬َ‫ف‬ْ‫ا‬‫ب‬‫ي‬َ‫ط‬ْ‫ا‬‫يد‬‫ع‬َ
‫اْص‬‫و‬‫م‬َّ
‫م‬َ‫ي‬َ‫ت‬َ‫ف‬
ْ
‫م‬‫يك‬‫د‬‫َي‬‫أ‬َ
‫ْو‬‫م‬‫ك‬‫وه‬‫ج‬‫و‬
َّْ
‫ْاّلل‬‫يد‬‫ر‬‫اْي‬َ
‫ْم‬‫ه‬‫ن‬‫م‬
ْ‫ن‬‫ْم‬‫م‬‫ك‬‫ي‬َ‫ل‬َ
‫ْع‬َ
‫ل‬َ
‫ع‬‫ج‬َ‫ي‬‫ْل‬
ْ
َ
‫ْع‬‫ه‬َ‫ت‬َ
‫م‬‫ع‬‫ْن‬َّ
‫م‬‫ت‬‫ي‬‫ل‬َ
‫ْو‬‫م‬‫ك‬
َ
‫ر‬‫ه‬َ‫ط‬‫ي‬‫ْل‬‫يد‬‫ر‬‫ْي‬‫ن‬‫ك‬َ‫ل‬َ
‫ْو‬‫ج‬َ
‫ر‬َ
‫ح‬
َْ
‫ن‬‫و‬‫ر‬‫ك‬‫ش‬َ‫ت‬ْ‫م‬‫ك‬َّ‫ل‬َ
‫ع‬َ‫ل‬ْ‫م‬‫ك‬‫ي‬َ‫ل‬
}
• Melihat keadaan Riwayat yang saling bercanggah, maka ianya perlu ditarjih
atau ditawfiq (diharmonikan).
• Dalam perbahasan ini, kami merujuk kepada kitab ikhtilaf hadith oleh Imam
al-Syafie yang sudah pun cuba mengharmonikan perselisihan riwayat
berkaitan tatacara tayammum.
ANALISIS FIQH HADITH
• Ammar berguling di tanah kerana beliau menganggap tayammum muka dan
tapak tangan ialah untuk menggantikan wuduk/hadas kecil, dan ia tidak
padan jika digunakan untuk mandi wajib, maka oleh sebab itu beliau
berguling di tanah.
• Ammar bin Yasir berijtihad berdasarkan kadar kefahamannya terhadap
sumber wahyu.
• Di dalam hadith ini, dinyatakan yang wajib hanya sekali tepukan yang
disapu pada wajah dan pergelangan tangan sahaja. Ini ialah pendapat
Ahmad bin Hanbal, Ibn Khuzaimah dan majoriti ulama hadith. Sapuan
sehingga ke siku dan Tepukan kedua menurut mereka hanyalah SUNAT
berdasarkan tatacara tayammum ibn Umar seperti dalam hadis 2.
• Al-Syafie dan Abu Hanifah mengatakan WAJIB 2 kali tepukan di mana
tepukan kedua disapu ke tangan sehingga kesiku berdasarkan Riwayat Ibn
Sommah, perbuatan ibn Umar dan juga Qias kepada ayat wudhu.
Komentar al-Baihaqi Hadith 2
Komentar al-Baihaqi:
‫اه‬‫و‬‫ور‬
ْ‫ي‬
‫علي‬
ْ
‫بن‬
َْ
‫ن‬‫بيا‬َ‫ظ‬
‫عن‬
ْ
‫يد‬َ‫ب‬‫ع‬
َّْ
‫اّلل‬
ْ
‫بن‬
َْ
‫عمر‬
ْ
َ
‫ع‬َ‫ف‬َ
‫فر‬
‫ه‬
‫وهو‬
،ٌ‫أ‬‫ط‬َ
‫خ‬
ْ
‫اب‬‫و‬َ
‫الص‬‫و‬
‫ذا‬َ‫هب‬
‫لفظ‬َّ‫ل‬‫ا‬
‫عن‬
ْ
‫ابن‬
َْ
‫عمر‬
ٌْ
‫وقوف‬َ
‫م‬
.
‫اه‬‫و‬‫ر‬َ
‫و‬
ْ
‫سليمان‬
ْ
‫بن‬
‫أيب‬
ْ
َ
‫داود‬
ْ
‫ي‬‫اين‬‫ر‬َ‫احل‬
‫عن‬
‫سا‬
ْ
‫ل‬
ْ
‫ع‬‫وانف‬
‫عن‬
ْ
‫ابن‬
َْ
‫عمر‬
‫عن‬
ْ
‫النب‬
-
‫صلى‬
‫هللا‬
‫عليه‬
‫وسلم‬
-
.
‫اه‬‫و‬‫ر‬َ
‫و‬
ْ
‫سليمان‬
ْ
‫بن‬
ْ
َ
‫م‬َ‫ق‬‫َر‬‫أ‬
ْ
َّ‫ت‬‫ال‬
ْ‫ي‬
‫ي‬‫يم‬
‫عن‬
ْ
‫هري‬َّ
‫الز‬
‫عن‬
ْ
‫سال‬
‫ع‬
‫ن‬
‫َبيه‬‫أ‬
‫عن‬
‫النب‬
-
‫صلى‬
‫هللا‬
‫عليه‬
‫وسلم‬
-
.
ْ
‫يمان‬َ‫ل‬‫وس‬
ْ
‫بن‬
‫أيب‬
ْ
َ
‫داود‬
ْ
‫يمان‬َ‫ل‬‫وس‬
ْ
‫بن‬
ْ
َ
‫م‬َ‫ق‬‫َر‬‫أ‬
‫عي‬َ
‫ض‬
ْ
‫فان‬
‫َل‬
ْ‫ي‬
‫ج‬َ‫ت‬‫َي‬
،‫ما‬‫ه‬‫ت‬َ‫اي‬‫و‬‫بر‬
ْ
‫حيح‬َّ
‫الص‬‫و‬
ْ
‫ة‬َ‫اي‬‫و‬‫ر‬
ْ
‫ر‬َ
‫عم‬َ
‫م‬
ْ
‫ي‬َ
‫غ‬‫و‬
‫ه‬
‫عن‬
ْ
‫ي‬‫هر‬‫ي‬
‫ز‬‫ال‬
‫عن‬
ْ
‫سال‬
‫عن‬
ْ
‫ابن‬
َْ
‫عمر‬
‫ن‬‫م‬
ْ
‫ه‬‫عل‬‫ف‬
»
Komentar Imam al-Syafie dalam Ikhtilaf Hadith (Hadis 5 & 6)
«
‫قال‬
‫ْالشافعي‬
:
‫وروي‬
‫عن‬
،‫عمار‬
‫أن‬
‫النب‬
‫صلى‬
‫هللا‬
‫عليه‬
‫وسلم‬
‫أمره‬
‫أن‬
‫ييمم‬
‫وجهه‬
‫كفيه‬
‫و‬
.
‫قال‬
:
‫فال‬
‫جيوز‬
‫على‬
‫عمار‬
‫إذا‬
‫كان‬
‫ذكر‬
‫تيممهم‬
‫مع‬
‫النب‬
‫عند‬
‫نزول‬
‫اآلية‬
‫إىل‬
‫ْاملناكب‬
‫إن‬
‫ك‬
‫ان‬
‫عن‬
‫أمر‬
‫النب‬
‫إَل‬
‫أنه‬
‫منسوخ‬
،‫عنده‬
‫إذ‬
‫روي‬
‫أن‬
‫النب‬
‫صلى‬
‫هللا‬
‫عليه‬
‫وسلم‬
‫أمر‬
‫ابلتيمم‬
‫ع‬
‫لى‬
‫الوجه‬
،‫الكفني‬‫و‬
‫أو‬
‫يكون‬
‫ل‬
‫يرو‬
‫عنه‬
‫إَل‬
‫تيمما‬
،‫احدا‬‫و‬
‫فاختلفت‬
‫ايته‬‫و‬‫ر‬
،‫عنه‬
‫فتكون‬
‫اية‬‫و‬‫ر‬
‫ابن‬
‫ا‬
‫لصمة‬
(hadis 5)
‫اليت‬
‫ل‬
‫ختتلف‬
،‫أثبت‬
‫فإذا‬
‫ل‬
‫ختتلف‬
‫فأوىل‬
‫أن‬
‫يؤخذ‬
‫هبا؛‬
‫ألهنا‬
‫أوفق‬
‫لكتاب‬
‫هللا‬
‫من‬
‫ايتني‬‫و‬‫الر‬
‫اللتني‬
‫رويتا‬
‫خمتلفتني‬
،
‫أو‬
‫يكون‬
‫إَّنا‬
‫مسع‬
‫آية‬
‫ْالتيمم‬
‫عند‬
‫حضور‬
،‫الصالة‬
‫ا‬‫و‬‫فتيمم‬
،‫ا‬‫و‬‫احتاط‬‫و‬
‫ا‬‫و‬‫فأت‬
‫على‬
‫غاية‬
‫ما‬
‫يقع‬
‫عليه‬
‫اسم‬
‫اليد؛‬
‫ألن‬
‫ذلك‬
‫َل‬
،‫يضرهم‬
‫كما‬
‫َل‬
‫يضرهم‬
‫لو‬
‫فعلوه‬
‫ف‬
،‫الوضوء‬
‫ف‬
‫لما‬
‫ا‬‫و‬‫صار‬
‫إىل‬
‫مسألة‬
‫النب‬
‫أخربهم‬
‫أنه‬
‫يهم‬‫ز‬‫جي‬
‫من‬
‫ْالتيمم‬
‫أقل‬
‫مما‬
،‫ا‬‫و‬‫فعل‬
‫وهذا‬
‫أوىل‬
‫املعاين‬
‫عند‬
‫ي‬
‫اية‬‫و‬‫بر‬
‫ابن‬
‫شهاب‬
‫من‬
‫حديث‬
‫عمار‬
‫مبا‬
‫وصفت‬
‫من‬
،‫الدَلئل‬
‫قال‬
:
‫وإَّنا‬
‫منعنا‬
‫أن‬
‫أنخذ‬
‫اية‬‫و‬‫بر‬
‫عمار‬
‫ف‬
‫أن‬
‫ن‬
‫يمم‬
‫الوجه‬
‫الكفني‬‫و‬
‫ثبوت‬
‫اخلرب‬
‫عن‬
‫رسول‬
‫هللا‬
‫أنه‬
‫مسح‬
‫وجهه‬
،‫اعيه‬‫ر‬‫وذ‬
‫أن‬‫و‬
‫هذا‬
‫التيمم‬
‫أشب‬
‫ه‬
،‫ابلقرآن‬
‫أشبه‬‫و‬
،‫ابلقياس‬
‫أبن‬
‫البدل‬
‫من‬
‫الشيء‬
‫إَّنا‬
‫يكون‬
‫مثله‬
.
«
‫اختالف‬
‫احلديث‬
»
(
8
/
608
‫ط‬
‫الفكر‬
‫آبخر‬
‫كتاب‬
‫األم‬
)
:
PERSOALAN SEMASA
Cuba gunakan kaedah hadis tematik untuk menjawab
persoalan di bawah:
• Bagaimanakah kaedah wudhu ketika air dan
tanah/debu tidak ada atau tidak boleh digunakan
kerana mudharatkan diri seperti di negara kutub
utara yang sentiasa bersalji?
• Bagaimana tayammum di atas kapal terbang Ketika
ketiadaan air?
• Seorang pesakit yang kepalanya berbalut, apakah dia
perlu berwudhu dan hanya menyapu air atas balutan
di kepalanya ataupun dia perlu tayammum sahaja?
GROUP DU
Bincangkan kaedah yang digunakan oleh Imam al-
Syafie dan Imam Ahmad dalam berinterkasi dengan
hadis-hadis yang zahirnya bercanggah satu sama lain
dalam bab ini.
TAMAT
Kita tutup pengajian dengan merenung Mutiara
kata di bawah:
‫قال‬
‫الزهري‬
:
‫كنا‬
‫أنيت‬
‫العال‬
‫فما‬
‫نتعلم‬
‫من‬
‫أدبه‬
‫أحب‬
‫إلينا‬
‫من‬
‫علمه‬
.
‫ا‬‫ر‬‫شك‬
‫على‬
‫حسن‬
‫إصغائكم‬

More Related Content

More from Mohd Hassan (12)

HADIS TEMATIK BAB ADAB BERTANYA
HADIS TEMATIK BAB ADAB BERTANYAHADIS TEMATIK BAB ADAB BERTANYA
HADIS TEMATIK BAB ADAB BERTANYA
 
SESI 1 METODOLOGI HADIS TEMATIK
SESI 1 METODOLOGI HADIS TEMATIKSESI 1 METODOLOGI HADIS TEMATIK
SESI 1 METODOLOGI HADIS TEMATIK
 
hukum wanita sebagai pemimpin
hukum wanita sebagai pemimpinhukum wanita sebagai pemimpin
hukum wanita sebagai pemimpin
 
Hukum Non-Muslim menjadi pemimpin.pdf
Hukum Non-Muslim menjadi pemimpin.pdfHukum Non-Muslim menjadi pemimpin.pdf
Hukum Non-Muslim menjadi pemimpin.pdf
 
HUKUM HAKAM ORANG KELAINAN UPAYA (1).pdf
HUKUM HAKAM ORANG KELAINAN UPAYA (1).pdfHUKUM HAKAM ORANG KELAINAN UPAYA (1).pdf
HUKUM HAKAM ORANG KELAINAN UPAYA (1).pdf
 
HADITH AHKAM MUZIK
HADITH AHKAM   MUZIKHADITH AHKAM   MUZIK
HADITH AHKAM MUZIK
 
HADIS TEMATIK FESYEN BERHIAS TABARRUJ (1).pdf
HADIS TEMATIK  FESYEN BERHIAS TABARRUJ (1).pdfHADIS TEMATIK  FESYEN BERHIAS TABARRUJ (1).pdf
HADIS TEMATIK FESYEN BERHIAS TABARRUJ (1).pdf
 
KESEDIHAN MENURUT KACA MATA SUNNAH DAN PSIKOLOGI
 KESEDIHAN MENURUT KACA MATA SUNNAH DAN PSIKOLOGI KESEDIHAN MENURUT KACA MATA SUNNAH DAN PSIKOLOGI
KESEDIHAN MENURUT KACA MATA SUNNAH DAN PSIKOLOGI
 
pergaulan bebas HADITH TEMATIK
pergaulan bebas HADITH TEMATIKpergaulan bebas HADITH TEMATIK
pergaulan bebas HADITH TEMATIK
 
HADIS TEMATIK RAMALAN ZODIAK.pdf
HADIS TEMATIK RAMALAN ZODIAK.pdfHADIS TEMATIK RAMALAN ZODIAK.pdf
HADIS TEMATIK RAMALAN ZODIAK.pdf
 
Hadis Tematik Kerjaya Wanita
 Hadis Tematik Kerjaya Wanita  Hadis Tematik Kerjaya Wanita
Hadis Tematik Kerjaya Wanita
 
kelemahan wanita latest.pdf
kelemahan wanita latest.pdfkelemahan wanita latest.pdf
kelemahan wanita latest.pdf
 

HADIS TEMATIK BAB KAEDAH TAYAMMUM