TMS 1 :FİNANSAL TABLOLARIN SUNULUŞU VUK VE TMS KARŞILAŞTIRMASI (EN BASİT HALİYLE)

1. FİNANSAL TABLOLARIN SUNULUŞU

2. BU STANDARTIN AMACI NEDIR?
İşletmenin genel amaçlı finansal tablolarını ;
ÖNCEKİ DÖNEM CARİ DÖNEM
ŞİRKET DİĞER ŞİRKETLER
Karşılaştırmasına olanak verecek şekilde sunulması için gerekli olan temel unsurları
açıklamaktır.

3. BU AMAÇTA STANDARTIN ÖNEMİ NEDİR?
Bu amaca ulaşmak için Standart , Finansal tabloların sunuluşu ile ilgili ;
• GENEL KURALLARI
• YAPIYLA İLGİLİ AÇIKLAMALARI
• İÇERİKLE İLGİLİ ASGARİ KOŞULLARI
ORTAYA KOYAR.

4. MUHASEBE SISTEMI UYGULAMA GENEL TEBLIĞI (MSUGT)
• Bu tebliğe göre hazırlanan finansal tablolar 2’ye ayrılır :
BİLANÇO GELİR TABLOSU

5. TMS KAPSAMINDA HAZIRLANAN FINANSAL
TABLOLAR SETI
• FİNANSAL DURUM TABLOSU
• KAR VEYA ZARAR TABLOSU
• NAKİT AKIŞLARI TABLOSU
• ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU
• DİPNOTLAR

6. FINANSAL TABLOLARIN SUNULUŞUNDA ÖNEMLI
KAVRAMLARA GÖZ ATALIM...
• İşletmenin sürekliliği
Yönetim, finansal tabloları düzenlerken faaliyetlerini
süresiz sürdüreceğini dikkate alır.
• Tahakkuk esası
İşletme, nakit akış tablosu hariç, tüm finansal tablolarını
muhasebenin tahakkuk esasına göre düzenler.

7. ÖNEMLILIK VE BIRLEŞTIRME
Finansal tablolar, çok sayıda işlem veya diğer olayların işlemden geçirilerek nitelik ve
işlevlerine göre hesap sınıfları altında birleştirilmesi (toplanması) sonucu oluşur.Bir
kalem önemliyse , finansal tablolarda ayrı ayrı gösterilirken,önemsiz ise dipnotlarda
ayrı olarak sunulabilir
Önemsiz !

8. Finansal tablolar da ;Varlıkların, yabancı kaynaklar ve özkaynaklar ile gelir ve gider
hesaplarının birbiriyle karşılaştırılarak mahsup edilmesine izin verilmemiştir. Bu işlem
tam olarak nakit akışını anlamalarını zorlaştırıyor. Örneğin ;kur farkından doğan kar
ve zararla , finansal araçlardan kaynaklanan kar ve zararlar önemli oldukları takdirde
mahsup edilmeden ayrı ayrı gösterilir.
NETLEŞTIRME (MAHSUP ETME)

9. İSTISNALAR;
• Yatırımlar ve faaliyetlerde kullanılan varlıkları da kapsayan duran varlıkların, elden
çıkarılmasıyla ortaya çıkan kar va zararları elden çıkarmayla sağlanan gelirden
varlığın net defter değeri ve ilgili satış giderleri düşüldükten sonra raporlanır ,
• TMS 37 Karşılıklar, Şarta Bağlı Borçlar ve Şarta Bağlı Varlıklar’a göre tahakkuk
ettirilen karşılıklarla ilgili olarak yapılan bir ödeme (harcama), üçüncü taraflar
tarafından yapılmış olan sözleşmeye dayanarak, tazmin edilmişse (örneğin,
tedarikçiyle yapılan garanti sözleşmesi) yapılan ödeme alınan tazminatla mahsup
edilebilir ,

10. RAPORLAMA SIKLIĞI
• Bir işletme, tam bir finansal tablolar setini (karşılaştırılabilir bilgileri içerecek
şekilde) en az yılda bir kez sunmalıdır. Bir kuruluşun bilanço tarihi değiştiğinde ya
da finansal tablolar bir yıldan daha uzun ya da daha kısa bir dönem için
hazırlandığında, finansal tabloların kapsadığı dönemin açıklanmasına ilaveten
kuruluş:
(a) finansal tablolarının bir yıldan daha uzun ya da daha kısa bir dönemi
kapsamasının nedenini; ve
(b) gelir tablosu, özkaynak değişim tablosu ve ilgili açıklayıcı notların tümüyle
karşılaştırılabilir olmadığını açıklayacaktır.

11. RAPORLAMA DA YENI BIR BILGI PLATFORMU
İşletmler finansal tablo ve dipnotlarında ,
• Finansal risk yönetiminin amaç ve araçları ,
• Geleceğe dönük tahminler ve
• Durdurulan faaliyetlerle ilgili ayrınıtılı bilgiye yer verilmesi ve
• Bölümlere göre raporlama
Yaparak ,işletmenin iş veya faaliyetlerinin taşıdığı riskleri ilgililere ayrıntılı olarak
yansıtılması amaçlanmaktadır. Bu durum şimdiye kadar finansal tablo ve eklerinde
yer almayan işletmenin geleceği ile ilgili belirsizliklere dikkat çeken yeni bir bilgi
platformudur.

12. • KARŞILAŞTIRMALI BİLGİ
işletme cari dönem finansal tablolarında raporlanan tüm tutarlara ilişkin bir önceki
döneme ait karşılaştırmalı bilgileri sunar.
• SUNULUŞUN TUTARLIĞI
İşletme faaliyetinde önemli değişiklik veya TMS 8’in muhasebe politikalarının seçimi
ve uygulanması kriterine göre daha uygun olacağı açıkça ortada olan başka bir
sunuş ve sınıflandırma gibi koşullar oluşmadığı sürece kalemlerin finansal tablolarda
sunuluşu dönemden döneme aynı biçimde sürdürülmelidir.

13. YENIDEN SINIFLANDIRMA
Finansal tablo kalemlerinin sunumu veya sınıflandırılması değiştirildiğinde, işletme
mümkün oldugu durumlarda,karşılaştırmalı tutarları yeniden sınıflandırmalıdır.Bu
durumda işletmenin yapmak zorunda olduğu açıklamalar vardır. Bunlar;
• Yeniden sınıflandırmanın niteliği,
• Yeniden sınıflandırılmış olan her bir kalemin veya kalem sınıfının tutarı,
• Yeniden sınıflandırmanın nedeni.

14. FINANSAL TABLOLARIN SUNUMU
.
Bu standart “sunuluş” terimini bazen bilanço, gelir tablosu, özkaynaklar değişim tablosu ve
nakit akış tablosunda, hatta dipnotlarda yer alan kalemleri de içine alır biçimde, geniş
anlamda kullanır.

15. BILANÇO

16. BILANÇO =FINANSAL DURUM TABLOSU
• Standartta, bilançonun adının finansal durum tablosu olarak da kullanılması ilk
göze batan değişikliktir. Ayrıca kapsadığı raporlama dönemleri de arttırılmıştır.
MUHASEBE ÇIKTISI
FİNANSAL DURUMUN AÇIKLANDIĞI RAPOR

17. DÖNEN VARLIKLAR

19. DÖNEN VARLIKLAR
TMS 1 ‘e göre ; Bir varlık aşağıdaki kriterlerden herhangi birine uyduğu takdirde dönen
varlık olarak sınıflandırılır:
• (a) İşletmenin normal faaliyet döngüsü içinde paraya çevrilmesinin, satılmasının veya
tüketilmesinin beklenmesi;
• (b) Öncelikle ticari amaçla elde bulundurulması;
• (c) Raporlama döneminden (bilanço tarihinden) sonra on iki ay içinde paraya
çevrilmesi veya
• (d) Raporlama döneminden (bilanço tarihinden) sonra en az on iki ay içinde bir borcun
ödenmesi için kullanılmak üzere veya başka bir nedenle sınırlandırılmamış olmak
koşuluyla, söz konusu varlıklar (TMS 7’de tanımlanmış şekli ile) nakit veya nakit
benzeriyse.

20. FİNANSAL DURUM TABLOSUNDA RAPORLAMA
MODELİ
KISA/ UZUN VADE VARLIK-KAYNAK LİKİDİTE ESASLI SINIFLAMA
(FAALİYE T DÖNGÜSÜ ve GÜVENİLİR BİLGİ )
Eğer şirket bir faaliyet döngüsü içinde Mali kuruluşlar gibi mal ve hizmet
alımın
mal ve hizmet arzında bulunuyorsa,cari dönem da bulunmadıkları için, uzun
vade /kısa
İçinde ödenecek borçları ve tahakkuk edecek vade ayrımından ziyade likiditeye
göre
varlıkları açıkça gösterir. artan azalan sırada sunulması
güvenilir
ve tutarlı bilgi sağlar.

21. ÖRNEK: REESKONT
ŞİRKETLERİN ALACAK VE BORÇ SENETLERİNE REESKONT UYGULAMASI
TMS MSUGT
ZORUNLU ZORUNLU DEĞİL

22. REESKONT NEDIR ? BIR ÖRNEK VERELIM ...
Senede bağlı alacak ve borçlarda, ilgili tutarların bir bölümünü teşkil eden vade
farkının değerleme günü itibarı ile belirlenerek, izleyen döneme aktarılması işlemine
“Reeskont” adı verilmektedir.
Örneğin; Bir kurumun aktifinde nominal değeri 100 bin lira olan bir alacak senedi
bulunmaktadır. Bu senedin vadesi değerleme gününden 160 gün sonra gelecektir.
Faiz oranı senette %15 olarak belirtilmiştir. ( Hesaplanan reeskont tutarı : 6.250 )

23. Bu tutar cari dönemi değil, izleyen dönemi ilgilendirmektedir. Bu nedenle de cari dönemin
gelirlerinden çıkarılarak, takip eden dönemin geliri olarak dikkate
alınacaktır.
........................................................................../................................................................
657 Reeskont faiz gideri 6.250
122 Alacak senetleri reeskontu 6.250
........................................................................../..................................................................
(İzleyen dönem yevmiye kaydı)
122 Alacak Senetleri Resskontu 6.250
657 Reeskont Faiz Geliri 6.250
........................................................................../...................................................................

24. DÖNEN VARLIK / DURAN VARLIK AYRIMINDA
ÖNEMLI BIR FARKLILIK
Vadesi bir yıldan uzun dahi olsa mal ve hizmet satımından;
• Alacaklar,
• Personelden alacaklar ile
• Stokların dönen varlıklar arasında gösterilmesidir.

27. TMS 1 ‘E GÖRE DURAN VARLIKTAKİ YENİLİK
MSUGT TMS
MADDİ DURAN VARLIKLAR CARİ DEĞERİ ÜZERİNDEN
( PİYASA DEĞERİ)
MALİYET DEĞERİ ÜZERİNDEN TAKİP EDİLİR YENİDEN DEĞERLEME MODELİ
UYGULANIR.

28. ÖRNEK
Maliyet bedeli 2.000 YTL, 4. yıl sonunda birikmiş amortismanı 800 YTL olan maddi
duran varlığın yeniden değerlemeye tabi tutulması kararlaştırılmıştır. Maddi duran
varlığın değeri %30 oranında artırılacaktır.

30. BIR DIĞER FARKLILIK : KIDEM TAZMINATI
TMS uyarınca kıdem tazminatı yükümlülüğünün her dönem hesaplanarak finansal
tablolara alınması zorunlu tutulmaktayken, MSUGT çerçevesinde kıdem tazminatları
sadece ödendikleri dönemde ve ödendikleri tutar üzerinden finansal tablolara
yansıtılmaktadır.

31. ÖRNEK
Örneğin bir imalat firmasında 200 kişinin çalıştığını ve bunlara VUK a göre mali
tablolarda karşılık ayrılmadığını düşünürsek firmanın iyi görünen mali tabloları
firmanın faaliyetine devam edecek duruma düşmesi durumunda gerçekte işçilerin
kıdem tazminatını bile ödeyemeyecek güçte olduğu durumunu mali tablo
kullanıcılara yansıtmaz ve karar alıcıları yanıltabilir. Ancak TMS ye göre karşılıkların
ayrılması zorunludur.

33. KISA VADELI BORÇLAR
• Bir borç aşağıdaki kriterlerden birine uyduğu takdirde kısa vadeli olarak sınıflandırılır:
• (a) Normal faaliyet döngüsü içinde ödenmesinin beklenmesi;
• (b) Öncelikle ticari amaçla elde tutulması;
• (c) Raporlama döneminden (bilanço tarihinden) sonra on iki ay içinde ödenecek
olması veya
• (d) İşletmenin borcun ödenmesini, raporlama döneminin (bilanço tarihinin) sonundan
itibaren en az on iki ay süreyle erteleyebilmesine yönelik koşulsuz bir hakkının
bulunmaması (bakınız: 73 üncü Paragraf). Borcun, karşı tarafın seçimine bağlı olarak
özkaynağa dayalı finansal araç ihraç edilmesi suretiyle ödenmesine yönelik hükümler,
sınıflandırılmasını etkilemez. İşletme, diğer bütün borçlarını uzun vadeli olarak
sınıflandırır.

37. ÖZKAYNAKLARDAKI DEĞIŞIM
ÖDENMİŞ SERMAYE YEDEKLER
( imtiyazlı hisse senetleri belirtilerek)

39. BILANÇO KALEMLERI 1/3
•Bilanço aşağıdaki tutarları gösteren hesap kalemlerini içermek zorundadır:
•(a) Maddi duran varlıklar,
•(b) Yatırım amaçlı gayrimenkuller,
• (c) Maddi olmayan duran varlıklar,
• (d) Finansal varlıklar ((e), (h) ve (i) şıklarında gösterilenler hariç),
• (e) Özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilen yatırımlar,
•(f) Canlı varlıklar,
•(g) Stoklar,

40. BILANÇO KALEMLERI 2/3
• (h) Ticari ve diğer alacaklar,
• (i) Nakit ve nakit benzerleri,
• (j) Satılmak üzere elde tutulan varlıkların toplamı ile TFRS 5’e göre satılmak üzere
elde tutulan ve elden çıkarılacaklar grubuna dahil olan varlıkların toplamı,
• (k) Ticari ve diğer borçlar,
• (l) Karşılıklar,
• (m) Finansal borçlar ( (k) ve (l) şıklarında gösterilenler hariç),

41. BILANÇO KALEMLERI 3/3
• (n) TMS 12 “Gelir Vergileri” Standardında tanımlandığı gibi, dönem vergisiyle ilgili
borçlar ve varlıklar,
• (o) TMS 12’de tanımlandığı gibi, ertelenmiş vergi borçları ve ertelenmiş vergi
varlıkları,
• (p) TFRS 5’e göre elden çıkarılacaklar grubuna dahil olan satılmak üzere elde
tutulanlar olarak sınıflandırılan borçlar,
• (q) Özkaynaklarda gösterilen kontrol gücü olmayan paylar (azınlık payları) ve
• (r) Ana şirketin ortaklarına ait çıkarılmış sermaye ve yedekler

42. GELIR TABLOSU

44. GELİR TABLOSU = KAPSAMLI GELİR TABLOSU
• 2 Bölümden oluşmaktadır:
DÖNEM KAR VE ZARARLARI BÖLÜMÜ DİĞER KAPSAMLI GELİR BÖLÜMÜ

45. GELİR TABLOSU DİĞER ÖZELLİKLER
• İşletmeler isterlerse ,dönem karı veya zararını oluşturan gelir ve giderlerini
‘’Dönem Karı ve Zararı Tablosu ‘’ olarak klasik anlamda bir gelir tablosunda
raporlayabilirler. Bunu yaparsa,dönem kar veya zararının ayrıntısını kapsamlı geliri
raporlayan tabloda sunamaz.
• Kapsamlı gelir tablosu , kar veya zarar tutarı ile başlar.
• Kapsamlı kar ;bir tablo halinde sunularak, işletmenin toplam kar /zarar yaratma
potansiyeli yansıtılmaktadır.

46. DÖNEM KARI VEYA ZARARI BÖLÜMÜ
SÜREKLİLİK GÖSTEREN DURDURULAN FAALİYETLER
Faaliyetler sonuçları ayrı başlık altında raporlanır.
Böylece işletmenin kar / zarar yaratma potansiyeli hakkında şeffaflık sağlanması
amaçlanmıştır.

47. GELIR TABLOSU DÜZENLENIRKEN IKI FARKLI YÖNTEM
KULLANILIR
Fonksiyon Esası (fonksiyonlarına göre) Çeşit Esası (niteliklerine göre)
Sürekli faaliyetler Sürekli Faaliyetler
• Net satışlar Net satışlar
• Satışların maliyeti Diğer Gelirler
Brüt Satış Karı Yarı Mamül,Mamul stoklarındaki değişim(+,-)
• Satışların dağıtım giderleri İlk Madde Malzeme Giderleri (-)
• Genel yönetim giderleri İşçilik Giderleri (-)
• Diğer gelirler Amortisman Giderleri (-)
• Diğer giderler Diğer Giderler (-)
Faliyet Kar / Zarar Faaliyet Kar / Zarar

48. GELIR TABLOSUNDA BIR DIĞER HUSUS
Gelir ve gider kalemlerinin ayrı ayrı sunulmasını gerektirecek hususlar şunlardır:
• (a) stokların net gerçekleşebilir değerine veya maddi duran varlıkların geri kazanılabilir tutarına
indirgenmesi için ayrılan karşılık giderleri ve bunların iptali;
• (b) işletmenin faaliyetlerinin yeniden yapılandırılması ve yeniden yapılandırma maliyetleriyle ilgili
karşılıkların iptali;
• (c) maddi duran varlıkların elden çıkarılması;
• (d) yatırımların elden çıkarılması;
• (e) faaliyetlerinin sona erdirilmesi,
• (f) tasfiyeyle ilgili ödemeler; ve
• (g) karşılıklarla ilgili diğer iptaller.

49. OLAĞANDIŞI GELIR VE GIDERLER
Standartta hiç bir kalemin ne tabloda ne de dipnotlarda olağandışı başlığı altında
raporlanamayacağı düzenlenmiştir. Bu gibi kalemler , ayrı bir kalem olarak gelir
tablosunda sunulacaktır.

50. DİĞER KAPSAMLI GELİR /GİDER BÖLÜMÜ
GELİR
GERÇEKLEŞMİŞ GELİR GERÇEKLEŞMEMİŞ GELİR
Mal ve hizmetin satıldığı Özkaynaklarda artışa neden olan
ya da kiralandığı anda ancak henüz nakde dönüşmemiş
gerçekleşir. gelirler.

51. ÖZKAYNAK DEĞIŞIM TABLOSU
• Özkaynağı oluşturan her bir kalemin,dönem başı ve dönem sonu tutarları
arasındaki mutabakatını sağlar.
• İşletmeler özkaynağı oluşturan kalemleri,tablo üzerinde tek tek açıklamak yerine
dipnotlarda da açıklayabilirler.

53. NAKIT AKIŞ TABLOSU
• İşletmeler bu standarda göre Nakit Akış Tablosu hazırlamalı ve finansal tabloların
hazırlandığı her dönem için finansal tabloların ayrılmaz parçası olarak sunmalıdır.
• Bu Standard , Finansal Durumdaki Değişim Tablosu’nun yerini almıştır.
• İşletmenin nakit yaratma becerisi ve bu nakdi kullanma nedenlerinin
değerlendirilebilmesi için hazırlanan nakit esasına dayalı tablodur. Nakit akış
tablosunun düzenlenmesi ve sunulması ile ilgili kurallar TMS 7 Nakit Akım
Tablosunda yer almaktadır.

54. KONSOLİDE FİNANSAL TABLO
• Birbirleri ile aralarında sermaye ilişkisi olan firmaların aynı tarih veya döneme ait
bilanço kalemlerinden ve karşılıklı ilişkiler ile ilgili kayıtların biraraya gelmesiyle
düzenlenen bilanço konsolide finansal tablolardır.
• TMS kapsamında belirli büyüklükteki şirketlerin konsolide finansal tablo
hazırlamaları zorunlu kılınmış ve konsolidasyon işlemlerine ilişkin esaslar
düzenlenmiştir. Ancak MSGUT’ larda konsolide finansal tablo hazırlanmasına
ilişkin herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.

55. THE END ...
BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM.

56. HAZIRLAYAN
• ERCİYES ÜNİVERSİTESİ
• MUHASEBE VE FİNANSMAN YÖNETİMİ YÜKSEK LİSANS BÖLÜMÜ
• ÜMRAN BULUT