Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán hàng tồn kho tại Công ty thương mại và dịch vụ Sơn Bình.doc

Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÕNG
-------------------------------
ISO 9001 : 2008
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
NGÀNH:
Sinh viên : Trần Thu Hằng
Giảng viên hƣớng dẫn : ThS. Nguyễn Văn Thụ
HẢI PHÕNG

-----------------------------------
CÔNG TÁC
CỔ PHẦN
THƢƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ SƠN BÌNH
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY
NGÀNH:
Sinh viên : Trần Thu Hằng
Giảng viên hƣớng dẫn : ThS. Nguyễn Văn Thụ
HẢI PHÕNG

--------------------------------------
NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP
Sinh viên: Trần Thu Hằng Mã SV: 1113401004
Lớp: QTL501K
Tên đề tài: Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán hàng tồn
kho tại công ty Cổ phần thƣơng mại và dịch vụ Sơn Bình

NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI
1. Nội dung và các yêu cầu cần giải quyết trong nhiệm vụ đề tài tốt
nghiệp ( về lý luận, thực tiễn, các số liệu cần tính toán và các bản vẽ).
- Lý luận cơ bản về tổ chức kế toán hàng tồn kho trong doanh nghiệp
thƣơng mại vừa và nhỏ.
- Thực trạng tổ chức kế toán hàng tồn kho tại công ty Cổ phần thƣơng
mại và dịch vụ Sơn Bình.
- Một số giải pháp nhằm hoàn thiện tổ chức kế toán hàng tồn kho tại công
ty Cổ phần thƣơng mại và dịch vụ Sơn Bình.
2. Các số liệu cần thiết để thiết kế, tính toán.
Sơ liệu năm 2012 của công ty Cổ phần thƣơng mại và dịch vụ Sơn Bình.
3. Địa điểm thực tập tốt nghiệp.
Công ty Cổ phần thƣơng mại và dịch vụ Sơn Bình.

CÁN BỘ HƢỚNG DẪN ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP
Ngƣời hƣớng dẫn thứ nhất:
Họ và tên: Nguyễn Văn Thụ
Học hàm, học vị: Thạc sỹ
Cơ quan công tác: Trƣờng Đại học Dân Lập Hải Phòng
Nội dung hƣớng dẫn:
Ngƣời hƣớng dẫn thứ hai:
Họ và tên:.............................................................................................
Học hàm, học vị:...................................................................................
Cơ quan công tác:.................................................................................
Nội dung hƣớng dẫn:............................................................................
Đề tài tốt nghiệp đƣợc giao ngày 25 tháng 03 năm 2013
Yêu cầu phải hoàn thành xong trƣớc ngày 29 tháng 06 năm 2013
Đã nhận nhiệm vụ ĐTTN Đã giao nhiệm vụ ĐTTN
Sinh viên Người hướng dẫn
Hải Phòng, ngày ...... tháng........năm 2013
Hiệu trƣởng
GS.TS.NGƢT Trần Hữu Nghị

PHIẾU NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ HƢỚNG DẪN
1. Tinh thần thái độ của sinh viên trong quá trình làm đề tài tốt nghiệp:
- Chăm chỉ học hỏi, chịu khó sƣu tầm số liệu, tài liệu phục vụ cho bài viết;
- Nghiêm túc, có ý thức tốt trong quá trình làm đề tài tốt nghiệp;
- Chủ động nghiên cứu, luôn thực hiện tốt mọi yêu cầu đƣợc giáo viên hƣớng
dẫn giao cho.
2. Đánh giá chất lƣợng của khóa luận (so với nội dung yêu cầu đã đề ra trong
nhiệm vụ Đ.T.T.N trên các mặt lý luận, thực tiễn, tính toán số liệu...):
Bài viết của sinh viên Trần Thu Hằng đã đáp ứng đƣợc yêu cầu của một khoá
luận tốt nghiệp. Kết cấu của khoá luận đƣợc tác giả sắp xếp khoa học, hợp lý đƣợc
chia làm 3 chƣơng:
Chương 1: Những vấn đề lý luận cơ bản về tổ chức công tác kế toán hàng
tồn kho trong doanh nghiệp thương mại vừa và nhỏ. Trong chƣơng này tác giả đã hệ
thống hóa một cách chi tiết và đầy đủ các vấn đề lý luận cơ bản về công tác kế toán
hàng tồn kho trong doanh nghiệp thƣơng mại vừa và nhỏ theo quy định hiện hành.
Chương 2: Thực trạng công tác kế toán hàng tồn kho tại Công ty cổ phần
thương mại và dịch vụ Sơn Bình. Trong chƣơng này tác giả đã giới thiệu đƣợc
những nét cơ bản về Công ty nhƣ lịch sử hình thành và phát triển, đặc điểm hoạt động
sản xuất kinh doanh, mô hình tổ chức bộ máy quản lý, bộ máy kế toán... Đồng thời tác
giả cũng đã trình bày đƣợc khá chi tiết và cụ thể thực trạng công tác kế toán hàng tồn
kho tại Công ty. Bài viết có số liệu minh họa cụ thể (Tháng 12 năm 2012). Số liệu
minh họa trong bài viết chi tiết, phong phú và có tính logic cao.
Chương 3: Một số biện pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán hàng tồn kho
tại Công ty cổ phần thương mại và dịch vụ Sơn Bình. Trong chƣơng này tác giả đã
đánh giá đƣợc những ƣu điểm, nhƣợc điểm của công tác kế toán hàng tồn kho tại
Công ty, trên cơ sở đó tác giả đã đƣa ra đƣợc các giải pháp hoàn thiện có tính khả thi
và phù hợp với tình hình thực tế tại công ty.
3. Cho điểm của cán bộ hƣớng dẫn (ghi bằng cả số và chữ):
Bằng số: ...................... Bằng chữ: .................................................................
Hải Phòng, ngày 16 tháng 06 năm 2013
Cán bộ hướng dẫn
Ths. Nguyễn Văn Thụ

MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1
CHƢƠNG 1:LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ TỔ CHỨC KẾ TOÁN HÀNG TỒN
KHO TRONG DOANH NGHIỆP THƢƠNG MẠI VỪA VÀ NHỎ ................... 3
1.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ KẾ TOÁN HÀNG TỒN KHO TRONG
DOANH NGHIỆP THƢƠNG MẠI VỪA VÀ NHỎ. .......................................... 3
1.1.1. Sự cần thiết của công tác kế toán hàng tồn kho trong doanh nghiệp .......... 3
1.1.2. Khái niệm, đặc điểm hàng tồn kho. ............................................................ 3
1.1.2.1. Khái niệm về hàng tồn kho. ..................................................................... 3
1.1.2.2. Đặc điểm hàng tồn kho trong doanh nghiệp thƣơng mại. ...................... 4
1.1.3. Yêu cầu, nhiệm vụ kế toán hàng tồn kho .................................................... 5
1.1.4. Phân loại và đánh giá hàng tồn kho. ........................................................... 5
1.1.4.1. Phân loại hàng tồn kho ............................................................................. 5
1.1.4.2. Đánh giá hàng tồn kho ............................................................................. 7
1.2. NỘI DUNG KẾ TOÁN HÀNG TỒN KHO TRONG DOANH NGHIỆP
THƢƠNG MẠI VỪA VÀ NHỎ......................................................................... 14
1.2.1 Kế toán................................................................... 14
1.2............. 14
1.2.1.2...................... 16
1.2.1.3 ..18
nhỏ. ...................................................................................................................... 20
............................................................................................................................. 20
.... 28
1.2.3 Kế toán dự phòng giảm giá hàng tồn kho ................................................. 32
1.3. Vận dụng hệ thống sổ sách kế toán vào tổ chức công tác kế toán hàng tồn
kho trong doanh nghiệp. ...................................................................................... 34
1.3.1. Hình thức kế toán Nhật ký chung ............................................................. 34
1.3.2. Hình thức kế toán Nhật ký – Sổ cái .......................................................... 35
1.3.3. Hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ ........................................................... 37
1.3.4. Hình thức kế toán Nhật ký – Chứng từ ..................................................... 39
1.3.5. Hình thức kế toán trên máy vi tính ............................................................ 40
CHƢƠNG 2:
CÔNG TY CP THƢƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ SƠN BÌNH .............................. 42
thƣơng mại và dịch vụ Sơn Bình. ............. 42
Sơn Bình. ............................................................................................................. 42
2.1.2 Đặc điểm ngành nghề kinh doanh tại công ty CP thƣơng mại và dịch vụ Sơn
Bình. ............................................................................................................. 43 2.1.3
Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý tại công ty CP thƣơng mại và dịch vụ Sơn Bình.
.................................................................................................................... 44

2.1.4. Tổ chức công tác kế toán tại công ty Cổ Phần thƣơng mại và dịch vụ Sơn
Bình.................................................................................................................................................................. 46
2.1.4.1. Tổ chức bộ máy kế toán..................................................................................................... 46
2.1.4.2. Chế độ kế toán áp dụng tại doanh nghiệp. .............................................................. 47
2.1.4.3. Tổ chức hệ thống chứng từ, tài khoản kế toán. .................................................... 47
2.1.4.4. Tổ chức hệ thống sổ sách kế toán và hình thức kế toán.................................. 48
và dịch vụ Sơn Bình............................................................................................................................... 49
2.2.1. Kế toán chi tiết hàng tồn kho tại cty CP thƣơng mại và dịch vụ Sơn Bình.
49
...... 49
Bình..................................................................................................................................................................50
53
2.2.2. Kế toán tổng hợp hàng tồn kho tại công ty................................................................. 68
2.2.2.1 Chứng từ kế toán sử dụng.................................................................................................. 68
2.2.2.2. Tài khoản kế toán sử dụng. .............................................................................................. 68
2.2.2.3. Phƣơng pháp hạch toán hàng tồn kho tại công ty CP thƣơng mại và dịch
vụ Sơn Bình. ............................................................................................................................................... 68
2.3. Công tác kiểm kê hàng tồn kho.............................................................................................. 81
CHƢƠNG 3: MỘT SỐ Ý KIẾN ĐỀ XUẤT NHẰM HOÀN THIỆN TỔ CHỨC
CÔNG TÁC KẾ TOÁN HÀNG TỒN KHO TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN
THƢƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ SƠN BÌNH........................................................................... 84
3.1. Đánh giá chung về công tác kế toán tại công ty CP thƣơng mại và dịch vụ
Sơn Bình. ...................................................................................................................................................... 84
3.1.1. Ƣu điểm.......................................................................................................................................... 85
3.1.2. Nhƣợc điểm.................................................................................................................................. 87
3.2 Một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện tổ chức công tác kế toán hàng tồn
kho tại công ty CP thƣơng mại và dịch vụ Sơn Bình. ....................................................... 89
3.2.1 Sự cần thiết phải hoàn thiện công tác kế toán hàng tồn kho tại công ty ..... 89
Công ty CP thƣơng mại và dịch vụ Sơn Bình........................................................................ 90
3.2.3. Một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện tổ chức công tác kế toán hàng tồn
kho tại công ty CP thƣơng mại và dịch vụ Sơn Bình. ....................................................... 91
KẾT LUẬN................................................................................................................................................. 99

Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng
LỜI MỞ ĐẦU
Trong nền kinh tế mở cửa hội nhập với nền kinh tế thế giới, ở nƣớc ta hiện
nay, thành phần các doanh nghiệp ngày càng đa dạng hơn, phong phú hơn. Đặc
biệt, trong một vài năm trở lại đây, số lƣợng các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh
vực thƣơng mại hàng hóa tăng với tốc độ đáng kể. Các doanh nghiệp này muốn
khẳng định vị thế của mình, muốn hoạt động có hiệu quả, đem lại lợi nhuận cao,
một điều tất yếu là các doanh nghiệp đó phải nắm bắt và quản lý tốt quá trình lƣu
thông hàng hóa của chính doanh nghiệp mình từ khâu mua tới khâu bán.
Hàng tồn kho là một bộ phận tài sản lƣu động chiếm một giá trị lớn và có vị
trí quan trọng trong toàn bộ quá trình sản xuất, kinh doanh. Thông tin chính xác, kịp
thời về hàng tồn kho không những giúp cho doanh nghiệp trong thực hiện và quản lý
các nghiệp vụ kinh tế diễn ra hàng ngày, mà còn giúp cho doanh nghiệp có một lƣợng
vật tƣ, hàng hóa đảm bảo cho hoạt động kinh doanh diễn ra bình thƣờng, không gây ứ
đọng vốn và cũng không làm cho quá trình kinh doanh của doanh nghiệp không bị
gián đoạn. Từ đó, có kế hoạch về tài chính cho việc mua sắm cung cấp hàng tồn kho
cũng nhƣ điều chỉnh kế hoạch tiêu thụ hợp lý. Việc tính đúng giá hàng tồn kho còn có
ý nghĩa vô cùng quan trọng khi lập báo cáo tài chính. Vì nếu tính sai lệch giá trị hàng
tồn kho sẽ làm sai lệch các chỉ tiêu trên báo cáo tài chính.
Trƣớc yêu cầu phát triển kinh tế và xu thế hội nhập quốc tế, vấn đề đổi
mới, nâng cao hiệu quả công tác quản lý và hạch toán kế toán càng trở lên cần
thiết. Với mục tiêu đó chúng ta đã và đang nghiên cứu dần từng bƣớc hoàn thiện
hệ thống hạch toán kế toán. Đã có rất nhiều chuẩn mực kế toán và nhiều văn bản
ban hành và quy định hƣớng dẫn thực hiện việc hạch toán kế toán dựa theo
chuẩn mực kế toán quốc tế, phù hợp với đặc điểm và thực trạng kinh tế Việt
Nam. Trong đó có chuẩn mực kế toán số 02 (VAS 02) ra đời đã đƣa ra các qui
định và hƣớng dẫn các nguyên tắc và phƣơng pháp kế toán hàng tồn kho cho
các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh trên lãnh thổ Việt Nam.
Từ những nhận thức nêu trên
, trong quá trình thực tập tại Công ty Cổ phần thƣơng mại và

Sinh viªn: TrÇn Thu H»ng - Lớp QTL501K 1

dịch vụ Sơn Bình , em đã đi sâu tìm hiểu, nghiên cứu hàng tồn kho tại Công ty
và đã chọn đề tài làm khoá luận tốt nghiệp cho mình là: “Hoàn thiện tổ
chức công tác kế toán hàng tồn kho tại Công ty Cổ phần thương mại và dịch
vụ Sơn Bình”. Đặc biệt có sự giúp đỡ của các thầy cô trong khoa quản trị kinh
doanh nhất là dƣới sự hƣớng dẫn của thầy thạc sĩ Nguyễn Văn Thụ và các anh
chị trong phòng kế toán của Công ty đã giúp em hoàn thành khóa luận tốt
nghiệp này.

Khóa luận ngoài mở đầu và kết luận gồm 3 chƣơng sau:
Chương 1 : về hàng tồn kho trong
doanh nghiệp thương mại vừa và nhỏ.
Chương 2 : tổ chức kế toán hàng tồn kho tại công ty cổ
phần thương mại và dịch vụ Sơn Bình.
Chương 3 : Một số giải pháp nhằm hoàn thiện tổ chức kế toán hàng tồn
kho tại công ty cổ phần thương mại và dịch vụ Sơn Bình.
Mặc dù bản than em đã cố gắng nghiên cứu, tìm hiểu, song do thời gian
có hạn, vấn đề nghiên cứu rộng và phức tạp nên không thể tránh khỏi những
thiếu sót. Em mong đƣợc sự chỉ bảo, góp ý kiến của các anh chị trong phòng
kế toán cùng các thầy cô để em hoàn thiện bài khóa luận và nâng cao kiến thức
cho bản thân em nhằm phục vụ tốt cho quá trình công tác thực tế sau này.
Em xin chân thành cảm ơn !
Hải Phòng, ngày 10 tháng 6 năm 2013
Sinh viên
Trần Thu Hằng

Sinh viªn: TrÇn Thu H»ng - Lớp QTL501K 2

CHƢƠNG 1
LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ TỔ CHỨC KẾ TOÁN HÀNG TỒN KHO TRONG
DOANH NGHIỆP THƢƠNG MẠI VỪA VÀ NHỎ
1.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ KẾ TOÁN HÀNG TỒN KHO TRONG
DOANH NGHIỆP THƢƠNG MẠI VỪA VÀ NHỎ.
1.1.1. Sự cần thiết của công tác kế toán hàng tồn kho trong doanh nghiệp
Hàng tồn kho chiếm tỷ trọng khá lớn trong cơ cấu tài sản lƣu động của
doanh nghiệp, là một khâu trong quá trình luân chuyển vốn lƣu động trong hoạt
động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Giá trị hàng tồn kho của doanh
nghiệp cho thấy tình hình sử dụng vốn của doanh nghiệp có bị ứ đọng vốn hay
không? Trong quá trình sản xuất ở mỗi doanh nghiệp, mỗi đơn vị… đòi hỏi nhất
thiết phải sử dụng nhiều chủng loại nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ…Các
chủng loại này phải đồng bộ theo một tỷ lệ nhất định mới đảm bảo quá trình sản
xuất. Trong quá trình kinh doanh hàng hóa của các doanh nghiệp thƣơng mại
cũng vậy, thƣờng phải kinh doanh nhiều mặt hàng. Mỗi mặt hàng có đặc điểm
và khả năng lƣu chuyển khác nhau vì thế ngƣời quản lý phải thƣờng xuyên nắm
bắt đƣợc tình hình lƣu chuyển của từng loại. Do vậy hàng tồn kho cũng nhƣ
mọi tài sản khác của doanh nghiệp cần phải quản lý chặt chẽ để doanh nghiệp
hoạt động hiệu quả.
1.1.2. Khái niệm, đặc điểm hàng tồn kho.
1.1.2.1 Khái niệm về hàng tồn kho.
Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam số 02 hàng tồn kho là những:
- Tài sản đƣợc giữ để bán trong kỳ sản xuất, kinh doanh bình thƣờng;
- Tài sản đang trong quá trình sản xuất kinh doanh dở dang;
- Là nguyên liệu, vật liệu, công cụ, dụng cụ (gọi chung là vật tƣ ) để sử
dụng trong quá trình sản xuất, kinh doanh hoặc cung cấp dịch vụ.
Sinh viên: Trần Thu Hằng - Lớp QTL501K 3

Hàng tồn kho trong doanh nghiệp là một bộ phận của tài sản ngắn hạn
dự trữ cho sản xuất, lưu thông hoặc đang trong quá trình sản xuất chế tạo ở
doanh nghiệp.
Hàng tồn kho của của mỗi doanh nghiệp có thể bao gồm:
- Hàng hoá mua về để bán (hàng tồn kho, hàng mua đang đi đƣờng, hàng
gửi đi bán, hàng gửi đi gia công chế biến).
- Thành phẩm tồn kho và thành phẩm gửi đi bán, sản phẩm dở dang (sản phẩm
chƣa hoàn thiện và sản phẩm hoàn thành chƣa làm thủ tục nhập kho.
- Nguyên liệu, vật liệu; Công cụ, dụng cụ tồn kho, gửi đi gia công chế biến
và đã mua đang đi đƣờng.
- Nguyên liệu, vật liệu nhập khẩu để sản xuất, gia công hàng xuất khẩu và
thành phẩm, hàng hóa đƣợc lƣu giữ tại kho bảo thuế của doanh nghiệp.
Trong Doanh nghiệp thương mại, hàng tồn kho là toàn bộ hàng hóa
mua về để bán : hàng hóa tồn trong kho, hàng gửi đi bán.
1.1.2.2. Đặc điểm hàng tồn kho trong doanh nghiệp thƣơng mại.
- Hàng tồn kho là một bộ phận của tài sản ngắn hạn trong doanh nghiệp
và chiếm tỷ trọng khá lớn trong tổng tài sản lƣu động của doanh nghiệp.
- Hàng tồn kho trong doanh nghiệp đƣợc hình thành từ nhiều nguồn khác
nhau, với chi phí cấu thành nên giá gốc hàng tồn kho khác nhau.
- Các khoản mục hàng tồn kho thƣờng rất đa dạng và có thể chịu ảnh
hƣởng lớn bởi hao mòn vô hình và hao mòn hữu hình thông qua các biểu hiện
nhƣ bị hƣ hỏng trong thời gian nhất định, dễ bị lỗi thời
- Giá trị nhập kho của hàng tồn kho thƣờng đƣợc cộng ( hoặc trừ) các chi
phí thu mua, khoản giảm giá bớt giá…
- Có nhiều phƣơng pháp đánh giá và tính giá thực tế xuất hàng tồn kho, vì
thế nên khác nhau về trị giá hàng tồn kho thực tế và lợi nhuận của kỳ kinh doanh
- Việc xác định chất lƣợng

...
1.1.3. Yêu cầu, nhiệm vụ kế toán hàng tồn kho
Trong nền kinh tế thị trƣờng tổ chức tốt công tác hoàn thiện kế toán hàng
tồn kho trong các doanh nghiệp thƣơng mại có vai trò đặc biệt quan trọng: Từng
bƣớc giúp doanh ngiệp có lƣợng vật tƣ hàng hóa dự trữ đúng mức, không dự
trữ quá nhiều gây ứ đọng vốn, mặt khác không dự trữ quá ít để đảm bảo cho quá
trình hoạt động kinh doanh diễn ra liên tục, không bị gián đoạn…Chính vì vậy
kế toán hàng tồn kho cần phải nắm đƣợc chính xác số liệu cũng nhƣ chi tiết
từng loại hàng tồn kho để cung cấp cho ban lãnh đạo, quản lý doanh nghiệp nắm
bắt, đánh giá chính xác tình hình lƣu chuyển hàng hóa của doanh nghiệp từ đó
đƣa ra biện pháp khắc phục kịp thời.
Để phát huy tốt vai trò và thực sự là quản lý đắc lực kế toán hàng tồn kho
cần thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:
- Phải tuân thủ nguyên tắc về thủ tục chứng từ nhập - xuất hàng hóa,... ghi
chép, phản ánh trung thực, đầy đủ, kịp thời tình hình biến động của hàng tồn
kho, trên cơ sở đó ngăn ngừa và phát hiện những hành vi tham ô, thiếu trách
nhiệm làm tổn hại đến tài sản của doanh nghiệp.
- Tổ chức hợp lý kế toán chi tiết hàng tồn kho, kết hợp chặt chẽ giữa hạch toán
nghiệp vụ ở nơi bảo quản vật tƣ, hàng hóa với kế toán chi tiết vật tƣ, hàng hóa ở
phòng kế toán; thiết lập quan hệ kiểm tra đối chiếu số liệu với các bộ phận liên quan.
- Xác định đúng đắn giá gốc của hàng tồn kho để làm cơ sở xác định kết
quả kinh doanh của doanh nghiệp.
- Phải thực hiện chế độ kiểm kê định kỳ hàng tồn kho nhằm đảm bảo sự
phù hợp giữa số liệu trên sổ sách kế toán với số liệu hàng tồn kho thực tế trong
kho.
1.1.4. Phân loại và đánh giá hàng tồn kho.
1.1.4.1. Phân loại hàng tồn kho

Để quản lý tốt hàng tồn kho, tính đúng và tính đủ giá gốc hàng tồn
kho cần phân loại và sắp xếp hàng tồn kho theo những tiêu thức nhất định.
a,.Phân.loại.hàng.tồn.kho.theo.nguồn.hình.thành:
Theo.tiêu.thức.phân.loại.này,.hàng.tồn.kho.đƣợc.chia.thành:
-. Hàng.tồn.kho.được.mua.vào: Bao gồm:
Hàng mua từ bên ngoài: Là toàn bộ hàng tồn kho đƣợc doanh nghiệp
mua từ các nhà cung cấp ngoài hệ thống tổ chức kinh doanh của doanh.nghiệp.
Hàng mua nội bộ: Là toàn bộ hàng tồn kho đƣợc doanh nghiệp mua từ các
nhà cung cấp thuộc hệ thống tổ chức kinh doanh củ
.v...
- Hàng tồn kho tự gia công: Là toàn bộ hàng tồn kho đƣợc DNSX,
gia.công.tạo.thành.
- Hàng tồn kho đƣợc nhập từ các nguồn khác: Nhƣ hàng tồn kho
đƣợc.nhập.từ.liên.doanh,.liên.kết,.hàng.tồn.kho.đƣợc.biếu.tặng.v.v...
b, Phân loại hàng tồn kho theo mục đích sử dụng và công dụng của
hàng.tồn.kho.
- Hàng tồn kho dự trữ cho sản xuất: Là toàn bộ hàng tồn kho đƣợc dự trữ
để phục vụ trực tiếp hoặc gián tiếp cho hoạt động sản xuất nhƣ NVL, bán thành
phẩm, công cụ dụng cụ, gồm cả giá trị sản phẩm dở dang.
- Hàng tồn kho dự trữ cho tiêu thụ: phản ánh toàn bộ hàng tồn kho đƣợc
dự trữ phục vụ cho mục đích bán ra của doanh nghiệp nhƣ hàng hoá, thành
phẩm,...
c,.Phân.loại.hàng.tồn.kho.theo.địa.điểm.bảo.quản:
- Hàng tồn kho trong doanh nghiệp: Phản ánh toàn bộ hàng tồn kho đang
đƣợc bảo quản tại doanh nghiệp nhƣ hàng trong kho, trong quầy hàng,..
-
,
...

d,.Theo.chuẩn.mực.02.-.Hàng.tồn.kho.được.phân.thành:
- Hàng hoá mua để bán: Hàng hoá tồn kho, hàng mua đang đi trên
đƣờng,.hàng.gửi.đi.bán,.hàng.hoá.gửi.đi.gia.công.chế.biến...
-.Thành.phẩm.tồn.kho.và.thành.phẩm.gửi.đi.bán;
-
.
- Nguyên liệu, vật liệu, công cụ dụng cụ: tồn kho, gửi đi gia công chế
biến,.đã.mua.đang.đi.trên.đƣờng.
1.1.4.2. Đánh giá hàng tồn kho
a. :
(1). Trị giá của hàng tồn kho phải đƣợc đánh giá theo nguyên tắc “giá
gốc”. Kế toán phải xác định đƣợc giá gốc của hàng tồn kho ở từng thời điểm
khác nhau. Giá gốc bao gồm: Chi phí thu mua (gồm cả giá mua),chi phí vận
chuyển, chi phí chế biến và các chi phí liên quan trực tiếp khác phát sinh để có
đƣợc hàng tồn kho ở địa điểm và trạng thái hiện tại.
(2).
giá trị lẫn hiện vật . Kế toán phải theo dõi chi tiết từng thứ, từng loại…theo từng
địa điểm quản lý sử dụng, luôn phải đảm bảo sự khớp đúng cả về giá trị lẫn hiện
vật, giữa thực tế với số liệu trên sổ kế toán, giữa kế toán tổng hợp và kế toán chi
tiết. Doanh nghiệp có thể lựa chọn một trong ba phƣơng pháp kế toán chi tiết
sau:
Phƣơng pháp thẻ song song
Phƣơng pháp sổ đối chiếu luân chuyển
Phƣơng pháp sổ số dƣ.
(3). Trong một doanh nghiệp chỉ đƣợc áp dụng một trong hai phƣơng
pháp kế toán hàng tồn kho: Phƣơng pháp kê khai thƣờng xuyên hoặc phƣơng
pháp kiểm kê định kỳ. Việc lựa chọn phƣơng pháp nào là tùy thuộc vào tình

hình cụ thể của doanh nghiệp nhƣ : đặc điểm, tính chất, số lƣợng chủng loại và
yêu cầu công tác quản lý của doanh nghiệp. Khi thực hiện phƣơng pháp nào
phải đảm bảo tính chất nhất quán trong niên độ kế toán.
(4). Cuối kỳ kế toán năm, khi giá trị thuần có thể thực hiện đƣợc của hàng
tồn kho nhỏ hơn giá gốc thì phải lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho. Số dự
phòng giảm giá đƣợc lập căn cứ vào quy định hiện hành.
Giá trị thuần có thể thực hiện đƣợc: là giá bán ƣớc tính của hàng tồn kho
trong kỳ sản xuất, kinh doanh bình thƣờng trừ chi phí ƣớc tính cần thiết cho
việc hoàn thành hoặc tiêu thụ chúng.
b.
Hàng tồn kho thƣờng là tài sản quan trọng của doanh nghiệp, việc xác
định phƣơng pháp tính giá ảnh hƣởng đến báo cáo tài chính, nên phƣơng pháp
xác định giá trị hàng tồn kho phải cung cấp đƣợc những con số thực tế và chính
xác.Việc xác định giá trị hàng tồn kho phải đƣợc tuân thủ “nguyên tắc giá gốc”
(Giá gốc bao gồm: Chi phí mua, chi phí chế biến và các chi phí trực tiếp khác
phát sinh để có đƣợc hàng tồn kho ở địa điểm và trạng thái hiện tại). Tuy
nhiên,chi phí sản xuất vƣợt trên mức bình thƣờng, chi phí bảo quản hàng tồn
kho, chi phí bán hàng và chi phí quản lý không đƣợc tính vào giá gốc của hàng
tồn kho.
Khâu nhập hàng hóa:
Giá trị của hàng tồn kho đƣợc xác định theo giá gốc. Việc xác định giá
gốc của hàng tồn kho trong các trƣờng hợp cụ thể khác nhau tùy theo nguồn gốc
hình thành, giá gốc của hàng tồn kho nhập trong kỳ đƣợc tính nhƣ sau:

Đối với hàng tồn kho mua ngoài:

Giá
gốc
=
Giá
mua
+
Các khoản thuế
không hoàn lại
+
Chi phí thu
mua
-
Các khoản giảm giá,
chiết khấu thƣơng mại

Giá mua ghi trên hoá đơn: Là số tiền mà doanh nghiệp phải trả cho ngƣời
bán theo hợp đồng hay hoá đơn tuỳ thuộc vào phƣơng pháp tính thuế GTGT
mà doanh nghiệp áp dụng, cụ thể là:
- Đối với doanh nghiệp tính thuế GTGT theo phƣơng pháp khấu trừ giá mua
hàng hoá là giá chƣa có thuế GTGT đầu vào.
- Đối với doanh nghiệp tính thuế GTGT theo phƣơng pháp trực tiếp và hàng
không chị ổng thanh toán.
Chi phí thu mua hàng hoá: Chi phí vận chuyển, bảo quản, bốc dỡ, lƣu kho,
lƣu bãi, bảo hiểm hàng mua, hao hụt trong định mức cho phép, công tác phí của
bộ phận thu mua, dịch vụ phí,…
: Thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt,
thuế GTGT (không khấu trừ)
Chiết khấu thƣơng mại: Là số tiền mà doanh nghiệp đƣợc giảm trừ do đã mua
hàng, dịch vụ với khối lƣợng lớn theo thoả thuận
Giảm giá hàng mua: Là số tiền mà ngƣời bán giảm trừ cho ngƣời mua do
hàng kém phẩm chất, sai quy cách… khoản này ghi giảm giá mua hàng hoá.
- Đối với hàng tồn kho là hàng hóa ở doanh nghiệp thƣơng mại thì giá
nhập cần phải chi tiết giá mua và chi phí thu mua hàng hóa: Theo chuẩn mực kế
toán số 02 “ Hàng tồn kho”, giá gốc hàng hóa ở các công ty thƣơng mại đƣợc
xác định trên cơ sở giá mua, các khoản thuế không đƣợc hoàn lại, chi phí vận
chuyển, bốc xếp, bảo quản trong quá trình mua hàng và các chi phí khác có liên
quan trực tiếp đến việc mua hàng. Trong đó, ta cần phân biệt sự khác nhau giữa
các chỉ tiêu sau :
* Giá mua hàng hóa: Là chỉ tiêu đƣợc dùng để phản ánh số hiện có và
tình hình biến động của hàng hóa trong kho tính theo trị giá mua vào:
Giá mua = Giá mua của hàng + Các khoản thuế không đƣợc
hàng hóa thực nhập hoàn lại

chỉ tiêu giá mua hàng hóa.
Trƣờng hợp công ty thƣơng mại đƣợc hƣởng các khoản chiết khấu
thƣơng mại do mua hàng với khối lƣợng lớn hoặc đƣợc giảm giá hàng mua do
hàng mua không đúng quy cách, phẩm chất thì những khoản này đƣợc trừ khỏi
chỉ tiêu giá mua hàng hóa.
* Chi phí thu mua hàng hóa: Là chỉ tiêu dùng để phản ánh tất cả các chi
phí liên quan trực tiếp quá trình thu mua hàng hóa tính đến khi hàng hóa nhập
kho. Ngoài các chi phí chủ yếu nhƣ vận chuyển, bốc xếp, bảo quản hàng hóa
phát sinh trong quá trình mua hàng, chỉ tiêu này còn bao gồm các chi phí khác
nhƣ chi phí bảo hiểm hàng hóa đang đƣợc vận chuyển, tiền thuê kho, thuê bến
bãi, lƣơng nhân viên thu mua và nhận hàng, chi phí của bộ phận thu mua độc
lập…kể cả khoản hao hụt tự nhiên trong định mức phát sinh trong quá trình mua
hàng.
* Phân bổ chi phí thu mua hàng hóa:
Về lý thuyết, toàn bộ chi phí thu mua hàng hóa phải đƣợc tính toán phân
bổ cho hàng hóa đã bán và hàng tồn kho chƣa bán đƣợc vào lúc cuối kỳ. Khi
doanh nghiệp kế toán hàng tồn kho bằng phƣơng pháp kê khai thƣờng xuyên thì
hàng ngày khi xuất kho hàng hóa để bán kế toán sẽ tính toán và ghi chép vào các
tài khoản có liên quan theo chỉ tiêu giá mua hàng hóa. Đến cuối kỳ trƣớc khi
xác định kết quả kinh doanh, kế toán phải phân bổ chi phí thu mua hàng hóa cho
hàng đã bán trong kỳ và hàng hóa tồn kho cuối kỳ để tính giá vốn của hàng hóa
đã bán và hàng hóa chƣa bán cuối kỳ.
Việc lựa chọn tiêu thức phân bổ chi phí thu mua hàng hóa tùy thuộc vào tình
hình cụ thể của mỗi doanh nghiệp nhƣng phải đƣợc thực hiện nhất quán trong niên
độ kế toán. Sau đây là một trong những cách tính toán có thể áp dụng:

Chi phí thu CP thu mua hàng hóa + CP mua hàng
mua phân bổ tồn đầu kỳ nhập trong kỳ
cho hàng xuất =
KL hay giá mua + KL hay giá mua
bán trong kỳ
hàng tồn cuối kỳ hàng nhập trong kỳ
KL hay giá
mua hàng
x xuất bán
trong kỳ
- Đối với doanh nghiệp thuộc đối tƣợng nộp thuế GTGT theo phƣơng
pháp trực tiếp (hoặc hàng tồn kho không thuộc đối tƣợng chịu thuế GTGT), giá
gốc hàng tồn kho nhập kho là giá bao gồm cả thuế GTGT đƣợc khấu trừ. Còn
đối với doanh nghiệp thuộc đối tƣợng nộp thuế GTGT theo phƣơng pháp khấu
trừ, giá gốc là giá không bao gồm thuế GTGT đƣợc khấu trừ.
b, Khâu xuất hàng hóa:
Theo chuẩn mực kế toán hàng tồn kho, giá gốc xuất kho đƣợc áp dụng
một trong các phƣơng pháp sau:
+ Phƣơng pháp tính theo giá đích danh.
+ Phƣơng pháp tính bình quân gia quyền (BQGQ).
+ Phƣơng pháp tính nhập trƣớc – xuất trƣớc (FIFO).
+ Phƣơng pháp tính nhập sau – xuất trƣớc
(LIFO). a, Phương pháp tính theo giá đích danh:
Nội dung: Phƣơng pháp này đòi hỏi kế toán phải biết hàng tồn kho trong
kho thuộc những lần nhập nào, đơn giá nhập là bao nhiêu. Giá trị xuất dùng
đƣợc tính chi tiết căn cứ vào số lƣợng và đơn giá của nó.
Ƣu điểm: là phƣơng pháp hợp lý nhất trong 4 phƣơng pháp, nó tuân thủ
nguyên tắc phù hợp của kế toán; chi phí thực tế phù hợp với doanh thu thực tế.
Giá trị của hàng xuất kho đem bán phù hợp với doanh thu mà nó tạo ra. Hơn
nữa, giá trị hàng tồn kho đƣợc phản ánh đúng theo giá trị thực tế của nó.
Nhƣợc điểm: là phƣơng pháp đòi hỏi nhiều công sức nhất vì phải nhận
biết đƣợc giá gốc của từng đơn vị hàng tồn kho.
Điều kiện áp dụng: doanh nghiệp kinh doanh có ít loại mặt hàng, hàng tồn
kho có giá trị lớn, mặt hàng ổn định và loại hàng tồn kho nhận diện đƣợc thì mới

có thể áp dụng đƣợc phƣơng pháp này. Còn đối với những doanh nghiệp có
nhiều loại hàng thì không thể áp dụng đƣợc phƣơng pháp này.
b, Phương pháp bình quân gia quyền:
Nội dung: phƣơng pháp bình quân gia quyền, giá trị của hàng tồn kho
đƣợc tính theo giá trị trung bình của từng loại hàng tồn kho tƣơng tự đầu kỳ và
giá trị từng loại hàng tồn kho đƣợc mua hoặc đƣợc sản xuất trong kỳ. Giá trị
trung bình có thể đƣợc tính theo thời kỳ hoặc vào mỗi khi nhập một hàng tồn
kho về, phụ thuộc vào tình hình của doanh nghiệp.
Giá thực tế xuất kho = Số lƣợng xuất kho x Đơn giá thực tế bình quân
Theo giá bình quân gia quyền cuối kỳ
Theo phƣơng pháp này, đến cuối kỳ mới tính trị giá vốn của hàng xuất kho
trong kỳ. Tuỳ theo kỳ dự trữ của doanh nghiệp áp dụng mà kế toán hàng tồn kho
căn cứ vào giá nhập, lƣợng hàng tồn kho đầu kỳ và nhập trong kỳ để tính giá
đơn vị bình quân:
Đơn giá Giá trị hàng tồn đầu kỳ + giá trị hàng thực tế nhập trong kỳ
thự c tế =
bình quân Số lƣợng hàng tồn đầu kỳ + Số lƣợng hàng nhập trong kỳ
Ưu điểm: Đơn giản, dễ làm, chỉ cần tính toán một lần vào cuối kỳ.
Nhược điểm: Độ chính xác không cao, hơn nữa, công việc tính toán dồn vào
cuối tháng gây ảnh hƣởng đến tiến độ của các phần hành khác. Ngoài ra,
phƣơng pháp này chƣa đáp ứng yêu cầu kịp thời của thông tin kế toán ngay tại
thời điểm phát sinh nghiệp vụ
Theo giá bình quân gia quyền sau mỗi lần nhập (bình quân liên hoàn) Sau
mỗi lần nhập sản phẩm, vật tƣ, hàng hoá, kế toán phải xác định lại giá trị thực
của hàng tồn kho và giá đơn vị bình quân. Giá đơn vị bình quân đƣợc tính theo
công thức sau:
Đơn giá
xuất kho
lần thứ i
Giá trị hàng tồn đầu kỳ + giá trị hàng nhập trƣớc lần xuất thứ i
=
Số lƣợng hàng tồn đầu kỳ + số lƣợng hàng nhập trƣớc lần xuất thứ i

Ưu điểm: là khắc phục đƣợc những hạn chế của phƣơng pháp trên
Nhược điểm: Việc tính toán phức tạp, nhiều lần, tốn nhiều công sức.
Do đặc điểm trên mà phƣơng pháp này đƣợc áp dụng ở các doanh nghiệp có ít
chủng loại hàng tồn kho, có lƣu lƣợng nhập xuất ít, giá hàng hóa ít biến động .
c, Phương pháp nhập trước – xuất trước (FIFO)
Nội dung: Phƣơng pháp này áp dụng dựa trên giả định là hàng tồn kho đƣợc
mua trƣớc hoặc sản xuất trƣớc thì đƣợc xuất trƣớc và hàng tồn kho còn lại cuối
kỳ là hàng tồn kho đƣợc mua hoặc sản xuất gần thời điểm cuối kỳ. Theo
phƣơng pháp này thì giá trị hàng xuất kho đƣợc tính theo giá của lô hàng nhập
kho ở thời điểm đầu kỳ hoặc gần đầu kỳ, giá trị của hàng tồn kho đƣợc tính theo
giá của hàng nhập kho ở thời điểm cuối kỳ hoặc gần cuối kỳ còn tồn kho.
Ưu điểm: Phƣơng pháp này giúp cho chúng ta có thể tính đƣợc ngay trị giá
vốn hàng xuất kho từng lần xuất hàng, do vậy đảm bảo cung cấp số liệu kịp thời
cho kế toán ghi chép các khâu tiếp theo cũng nhƣ cho quản lý. Trị giá vốn của
hàng tồn kho sẽ tƣơng đối sát với giá thị trƣờng của mặt hàng đó. Vì vậy chỉ
tiêu hàng tồn kho trên báo cáo kế toán có ý nghĩa thực tế hơn.
Nhược điểm: làm cho doanh thu hiện tại không phù hợp với những khoản chi
phí hiện tại. Theo phƣơng pháp này, doanh thu hiện tại đƣợc tạo ra bởi giá trị
sản phẩm, vật tƣ, hàng hoá đã có đƣợc từ cách đó rất lâu. Đồng thời nếu số
lƣợng chủng loại mặt hàng nhiều, phát sinh nhập xuất liên tục dẫn đến những
chi phí cho việc hạch toán cũng nhƣ khối lƣợng công việc sẽ tăng lên rất nhiều.
Điều kiện áp dụng: Áp dụng đối với doanh nghiệp có ít loại mặt hàng, đơn giá
vật tƣ hàng hóa lớn cần theo dõi chính xác đơn giá xuất của từng vật tƣ theo
từng lần nhập.
d, Phương pháp nhập sau xuất trước (LIFO):
Nội dung: Phƣơng pháp nhập sau, xuất trƣớc áp dụng dựa trên giả định là hàng
tồn kho đƣợc mua sau hoặc sản xuất sau thì đƣợc xuất trƣớc, và hàng tồn kho

còn lại cuối kỳ là hàng tồn kho đƣợc mua hoặc sản xuất trƣớc đó. Theo phƣơng
pháp này thì giá trị hàng xuất kho đƣợc tính theo giá của lô hàng nhập sau hoặc
gần sau cùng, giá trị của hàng tồn kho đƣợc tính theo giá của hàng nhập kho đầu
kỳ hoặc gần đầu kỳ còn tồn kho.
Ưu điểm: Việc thực hiện phƣơng pháp này sẽ đảm bảo đƣợc yêu cầu của
nguyên tắc phù hợp trong kế toán.
Nhược điểm: Tuy nhiên, trị giá vốn của hàng tồn kho cuối kỳ có thể không sát
với giá thị trƣờng của hàng thay thế.
Điều kiện áp dụng: Áp dụng đối với doanh nghiệp có ít loại mặt hàng, đơn giá
vật tƣ hàng hóa lớn cần theo dõi chính xác đơn giá xuất của từng vật tƣ theo
từng lần nhập, đơn giá vật tƣ hàng hóa biến động mạnh
1.2. NỘI DUNG KẾ TOÁN HÀNG TỒN KHO TRONG DOANH NGHIỆP
THƢƠNG MẠI VỪA VÀ NHỎ.
1.2.1 Kế toán
Kế toán hàng tồn kho phải đồng thời kế toán chi tiết cả về giá trị và hiện
vật theo từng thứ, từng loại, quy cách vật tƣ, hàng hóa theo từng địa điểm quản
lý và sử dụng, luôn phải đảm bảo sự khớp, đúng cả về giá trị và hiện vật giữa
thực tế về vật tƣ, hàng hóa với sổ kế toán tổng hợp và sổ kế toán chi tiết. Doanh
nghiệp có thể lựa chọn một trong 3 phƣơng pháp kế toán chi tiết sau:
- Phƣơng pháp thẻ song song.
- Phƣơng pháp sổ đối chiếu luân chuyển.
- Phƣơng pháp sổ số dƣ.
Việc kế toán chi tiết đƣợc tổ chức tại kho và phòng kế toán.
Tại kho : Thủ kho sử dụng thẻ kho để ghi chép việc nhập xuất tồn theo số
lƣợng. Mỗi thẻ kho dùng cho một thứ vật liệu, hàng hóa, thành phẩm, công cụ
dụng cụ cùng nhãn hiệu qui cách ở cùng một kho. Phòng kế toán lập thẻ kho ghi

các chỉ tiêu : tên, nhãn hiệu, qui cách, đơn vị tính, mã số hàng tồn kho, sau đó
giao cho thủ kho sao chép hàng ngày.
Hàng ngày khi nhận đƣợc các chứng từ kế toán về nhập, xuất, thủ kho
kiểm tra tính hợp pháp, hợp lý của chứng từ cho nhập xuất kho rồi ghi số lƣợng
thực tế của hàng tồn kho nhập xuất vào chứng từ sau đó sắp xếp, chứng từ theo
từng loại riêng biệt đồng thời căn cứ vào các chứng từ này thủ kho ghi số lƣợng
hàng tồn kho nhập xuất vào thẻ kho, mỗi chứng từ ghi một dòng, mỗi ngày thủ
kho ghi số tồn kho và ghi vào thẻ kho. Sau khi ghi vào thẻ kho xong, thủ kho sắp
xếp lại chứng từ và lập phiếu giao nhận chứng từ rồi chuyển những chứng từ đó
cho nhân viên kế toán. Khi giao nhận phải ký vào phiếu giao nhận chứng từ để
làm cơ sở xác định trách nhiệm.
Tại phòng kế toán : Kế toán sử dụng thẻ hay sổ chi tiết vật liệu, hàng
hóa, thành phẩm, công cụ dụng cụ để ghi chép cả số lƣợng lẫn giá trị của hàng
tồn kho nhập xuất tồn. Thẻ hoặc sổ kế toán chi tiết đƣợc mở tƣơng ứng với thẻ
kho cho từng thứ hàng tồn kho và cho từng kho. Định kỳ nhân viên kế toán
xuống kho nhận chứng từ và kiểm tra việc ghi chép của thủ kho, sau đó ký nhận
vào phiếu giao nhận chứng từ . Khi nhận đƣợc chứng từ kế toán viên phải kiểm
tra lại tính chất hợp lý hợp lệ của chứng từ, ghi số tiền vào chứng từ, phân loại
chứng từ sau đó ghi số lƣợng nhập xuất lẫn giá trị vào sổ hoặc thẻ kế toán chi
tiết và tính ra giá trị và số lƣợng tồn.
Cuối tháng sau khi đã ghi chép các nghiệp vụ kinh tế phát sinh xong, kế
toán tiến hành tính ra tổng số nhập, xuất và từ đó tính ra số tồn về cả số lƣợng
lẫn giá trị . Số lƣợng hàng tồn kho ở sổ hoặc thẻ kế toán chi tiết đƣợc dùng để
đối chiếu với thẻ kho của từng thứ hàng tồn kho và đối chiếu với số liệu kiểm kê
thực tế. Trong trƣờng hợp có chênh lệch thì phải kiểm tra xác minh và tiến hành
điều chỉnh theo chế độ qui định. Trên cơ sở số liệu tổng hợp của các sổ chi tiết
kế toán sẽ lập bảng tổng hợp nhập xuất tồn kho vật liệu, hàng hóa, thành phẩm,
công cụ dụng cụ .

*Ƣu điểm: Phƣơng pháp thẻ song song đơn giản dễ thực hiện, đảm
bảo sự chính xác của thông tin và có khả năng cung cấp thông tin nhanh cho
quản trị hàng tồn kho. Hiện nay, phƣơng pháp này đƣợc áp dụng phổ biến ở
các doanh nghiệp.
*Nhƣợc điểm: Việc ghi chép giữa kho và phòng kế toán còn trùng lặp
về chỉ tiêu số lƣợng. Việc kiểm tra đối chiếu chủ yếu tiến hành vào cuối
tháng, do vậy hạn chế chức năng của kế toán.
*Điều kiện áp dụng: thích hợp với những doanh nghiệp có ít chủng
loại vật liệu, khối lƣợng các nghiệp vụ nhập, xuất ít, phát sinh không thƣờng
xuyên và trình độ nghiệp vụ chuyên môn của các nhân viên kế toán chƣa
cao.
Sơ đồ 1.1- Sơ đồ kế toán chi tiết HTK theo phương pháp thẻ song song
Ghi hàng ngày
Quan hệ đối chiếu
1.2.1.2
Tại kho: Hàng ngày hoặc định kỳ 3 - 5 ngày sau khi ghi thẻ xong, thủ
kho phải tập hợp toàn bộ các chứng từ nhập xuất kho phát sinh trong ngày hoặc
trong kỳ theo từng nhóm hang hóa qui định. Căn cứ vào kết quả phân loại chứng

từ của từng loại hàng tồn kho lập phiếu giao nhận chứng từ kê rõ số lƣợng, số
hiệu các chứng từ của từng loại vật liệu, công cụ, dụng cụ, thành phẩm, hàng
hóa tồn kho. Phiếu giao nhận chứng từ phải lập riêng cho phiếu nhập kho một
bản, phiếu xuất kho một bản. Phiếu này sau khi lập xong đƣợc đính kèm với các
tập phiếu nhập hoặc phiếu xuất để giao cho kế toán. Ngoài ra cuối tháng thủ kho
còn phải căn cứ vào các thẻ kho đã đƣợc kế toán kiểm tra, ghi số lƣợng hàng
tồn kho cuối tháng để ghi vào sổ số dƣ. Sổ số dƣ kế toán mở cho từng kho,
dùng cho cả năm và giao cho thủ kho trƣớc ngày cuối tháng. Trong sổ số dƣ các
danh điểm đƣợc in sẵn, sắp xếp theo thứ tự trong từng nhóm và loại hàng tồn
kho. Ghi sổ số dƣ xong thủ kho chuyển giao cho phòng kế toán để kiểm tra và
tính thành tiền. Nhân viên kế toán phụ trách kho nào phải thƣờng xuyên xuống
kho để hƣớng dẫn và kiểm tra việc ghi chép của thủ kho, nhận chứng từ và ký
vào thẻ kho và phiếu giao nhận chứng từ .
Tại phòng kế toán: Hàng ngày hoặc định kỳ kế toán nhận chứng từ và
kiểm tra việc ghi chép của thủ kho. Khi chứng từ về phòng kế toán nhân viên kế
toán hoàn chỉnh chứng từ sau đó tổng hợp giá trị hàng tồn kho nhập xuất kho
theo từng thứ vật liệu, công cụ dụng cụ, hàng hóa, thành phẩm ghi vào phiếu
giao nhận chứng từ để từ đó ghi vào bảng kê lũy kế nhập xuất tồn kho hàng tồn
kho, bảng này đƣợc mở cho từng kho. Cuối tháng kế toán tổng hợp toàn bộ giá
trị hàng tồn kho nhập xuất kho trong tháng theo từng thứ vật liệu, công cụ, dụng
cụ, hàng hóa, thành phẩm ở bảng kê lũy kế nhập xuất tồn vật liệu, công cụ dụng
cụ, hàng hóa, thành phẩm để ghi vào bảng tổng hợp nhập xuất tồn. Số tồn kho
cuối tháng trên bảng tổng hợp nhập xuất tồn đƣợc dùng để tiến hành đối chiếu
số dƣ bằng tiền trên sổ số dƣ.
* Ƣu điểm: Trong điều kiện thực hiện kế toán bằng phƣơng pháp thủ
công thì phƣơng pháp sổ số dƣ đƣợc coi là phƣơng pháp có ƣu điểm hạn chế
việc ghi chép trùng lặp giữa kho và phòng kế toán, cho phép kiểm tra thƣờng

xuyên công việc ghi chép ở kho, quản lí đƣợc hàng hóa, kế toán ghi chép đều
đặn trong tháng bảo đảm cung cấp số liệu đƣợc chính xác và kịp thời, nâng cao
công tác kế toán.
* Điều kiện áp dụng: thƣờng xuyên áp dụng cho các doanh nghiệp có
nhiều chủng loại hàng hóa việc nhập xuất diễn ra thƣờng xuyên, doanh nghiệp
xây dựng đƣợc hệ thống giá hạch toán và xây dựng hệ thống danh điểm hàng
hóa hợp lí, có trình độ chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ kế toán vững vàng.
Sơ đồ 1.2- Sơ đồ kế toán chi tiết HTK theo phương pháp sổ số dư:
- -
Ghi hàng ngày
1.2.1.3
Phƣơng pháp này đƣợc xây dựng trên cơ sở cải tiến phƣơng pháp thẻ song song.
Tại kho: Thủ kho sử dụng thẻ kho để ghi chép, số lƣợng hàng tồn kho
nhập xuất tồn giống nhƣ phƣơng pháp thẻ song song.
T¹i phòng kế toán: Kế toán sử dụng “sổ đối chiếu luân chuyển” để ghi
chép số lƣợng và giá trị của hàng tồn kho xuất nhập tồn của từng thứ vật liệu,
thành phẩm, hàng hóa, công cụ, dung cụ trong từng kho và chỉ ghi một lần vào

cuối tháng trên cơ sở tổng hợp số liệu của các chứng từ phát sinh trong tháng.
Mỗi loại hàng hóa đƣợc ghi 1 dòng trên sổ đối chiếu luân chuyển, khi nhận
chứng từ kế toán viên cũng tiến hành kiểm tra chứng từ về tính hợp lý, hợp lệ .
Số lƣợng và giá trị của hàng tồn kho ghi trên sổ đối chiếu luân chuyển đƣợc
dùng để đối chiếu với số lƣợng trên các thẻ kho, với giá trị trên sổ kế toán tổng hợp.
*Ƣu điểm: Phƣơng pháp đối chiếu luân chuyển cũng đơn giản, dễ thực
hiện nhƣng có nhƣợc điểm là khối lƣợng ghi chép của kế toán dồn vào cuối
tháng quá nhiều nên ảnh hƣởng đến tính kịp thời của việc cung cấp thông tin
kế toán cho các đối tƣợng khác nhau.
*Điều kiện áp dụng: thích hợp với các doanh nghiệp có chủng loại
hàng hóa ít, không có điều kiện ghi chép, theo dõi tình hình nhập – xuất – tồn
hàng ngày. Phƣơng pháp này thƣờng ít đƣợc áp dụng trong thực tế.
Sơ đồ 1.3- Sơ đồ kế toán chi tiết HTK theo phương pháp
sổ đối chiếu luân chuyển
Ghi chú:
Ghi hàng ngày

1.2.2. trong doanh nghiệp thƣơng mại vừa
và nhỏ.
1.2.2.1. theo phƣơng pháp kê khai thƣờng
xuyên
Phƣơng pháp kê khai thƣờng xuyên là phƣơng pháp theo dõi và phản
ánh thƣờng xuyên, liên tục, có hệ thống tình hình nhập, xuất, tồn vật tƣ, hàng
hóa trên sổ kế toán.
Trong trƣờng hợp áp dụng phƣơng pháp kê khai thƣờng xuyên, các tài
khoản kế toán hàng tồn kho đƣợc dùng để phản ánh số hiện có, tình hình biến
động tăng giảm của vật tƣ, hàng hóa. Vì vậy, giá trị hàng tồn kho trên sổ kế toán
có thể đƣợc xác định ở bất kỳ thời điểm nào trong kỳ kế toán.
1.2.2.1.1 :
Công cụ dụng cụ trong doanh nghiệp đƣợc gọi tắt là: CCDC
CCDC là những tƣ liệu lao động không đủ tiêu chuẩn quy định để xếp
vào TSCĐ. Mặc dù CCDC đƣợc xếp vào loại hàng tồn kho, đƣợc quản lý và
hạch toán giống nhƣ NVL nhƣng thực tế CCDC lại có đặc điểm giống với
TSCĐ, đó là:
- CCDC thƣờng tham gia vào nhiều chu kỳ sản xuất- kinh doanh, trong
quá trình sử dụng, chúng giữ nguyên hình thái hiện vật ban đầu.
- Về mặt giá trị, CCDC cũng bị hao mòn dần trong quá trình sử dụng, bởi
vậy khi phân bổ giá trị CCDC vào chi phí SX-KD kế toán cần sử dụng phƣơng
pháp phân bổ thích hợp sao cho vừa đơn giản công tác kế toán vừa đảm bảo tính
chính xác của thông tin kế toán ở mức có thể tin cậy đƣợc.
Xét về phƣơng thức sử dụng, CCDC chia làm 3 loại:
- CCDC sử dụng thƣờng xuyên cho quá trình sản xuất kinh doanh tại
doanh nghiệp
- Bao bì luân chuyển: là bao bì sử dụng đƣợc nhiều lần để bao gói hàng
hóa bán ra. Sau mỗi lần sử dụng bao bì luân chuyển sẽ đƣợc thu hồi lại.

- Đồ dùng cho thuê: là những CCDC chỉ sử dụng cho hoạt động cho thuê.
Theo qui định hiện hành, những tƣ liệu lao động sau đây không phân biệt
tiêu chuẩn giá trị và thời gian sử dụng vẫn hạch toán là công cụ dụng cụ
- Các đà giáo, ván khuôn, công cụ, dụng cụ gá lắp chuyên dùng cho sản
xuất xây lắp.
- Các loại bao bì bán kèm theo hàng hóa có tính tiền riêng, nhƣng trong
quá trình bảo quản hàng hóa vận chuyển trên đƣờng và dự trữ trong kho có tính
giá trị hao mòn để trừ dần giá trị của bao bì;
- Những dụng cụ đồ nghề bằng thủy tinh, sành, sứ;
- Phƣơng tiện quản lý, đồ dùng văn phòng;
- Quần áo giày dép chuyên dùng để làm việc…..
Tài khoản sử dụng:
(a) Tài khoản 153 “Công cụ, dụng cụ”
- Bên Nợ :
+ Giá trị thực tế của công cụ dụng cụ nhập kho do mua ngoài, tự chế, thuê
ngoài gia công, nhận góp vốn ……
+ Nhận lại công cụ dụng cụ đã cho thuê trƣớc đây;
+ Giá trị công cụ dụng cụ phát hiện thừa khi kiểm kê;
+ Kết chuyển giá trị thực tế công cụ, dụng cụ tồn kho cuối kỳ (trƣờng hợp
kế toán hàng tồn kho theo phƣơng pháp kiểm kê định kỳ).
- Bên Có:
+ Giá trị thực tế công cụ dụng cụ xuất kho sử dụng cho sản xuất kinh
doanh, cho thuê, đem góp vốn ...;
+ Giá trị công cụ dụng cụ phát hiện thiếu khi kiểm kê;
+ Công cụ dụng cụ trả lại cho ngƣời cung cấp, đƣợc ngƣời cung cấp
giảm giá, chiết khấu thƣơng mại đƣợc hƣởng;

+ Kết chuyển giá trị thực tế công cụ, dụng cụ tồn kho đầu kỳ (trƣờng hợp
kế toán hàng tồn kho theo phƣơng pháp kiểm kê định kỳ).
- Số dƣ Nợ : Giá trị thực tế công cụ dụng cụ tồn kho.
Phƣơng pháp hạch toán CCDC:
Các phƣơng pháp phân bổ CCDC:
- Phƣơng pháp phân bổ 1 lần: Theo phƣơng pháp này khi xuất dùng
CCDC, kế toán phân bổ toàn bộ giá trị của nó vào chi phí sản xuất – kinh doanh
của kỳ xuất dùng. Phƣơng pháp này chỉ nên sử dụng trong trƣờng hợp giá trị
CCDC xuất dùng nhỏ hoặc thời gian sử dụng của CCDC rất ngắn.
- Phƣơng pháp phân bổ 50%:
Theo phƣơng pháp này, khi xuất dùng CCDC, kế toán tiến hành phân bổ
50% giá trị CCDC vào chi phí của kỳ xuất dùng. Khi các bộ phận sử dụng báo
hỏng CCDC, kế toán tiến hành phân bổ phần giá trị còn lại của CCDC bị hỏng
vào chi phí sản xuất-kinh doanh của kỳ báo hỏng:
GTCL của GTT CCDC hỏng Giá trị phế Tiền bồi thƣờng
= - -
CCDC báo hỏng 2 liệu thu hồi vật chất
- Phƣơng pháp phân bổ dần (nhiều lần):
Theo phƣơng pháp này, căn cứ vào giá trị của CCDC và thời gian sử
dụng hoặc số lần sử dụng dự kiến để kế toán tính ra mức phân bổ cho một kỳ
hoặc 1 lần sử dụng.
Mức phân bổ giá trị CCDC
=
Giá trị CCDC xuất dùng
trong một kỳ (1 lần sử dụng) Số kỳ hoặc số lần sử dụng

Sơ đồ 1.4 - S theo ph-¬ng ph¸p
kê khai thường xuyên:
111,112,331,... TK 153
Giá mua và chi phí
mua CC, DC đã NK
133 100%
154, 642
142, 242
VAT đầu vào
154
Nhập kho CC, DC tự chế
hoặc gia công
333 (3332,3333)
221
Xuất CC,DC góp vốn đầu tƣ
811 711
NSNN
CL
giảm
221
CL
tăng
154
Nhận lại góp vốn đầu
tƣ bằng CC, DC
338 (3381)
138 (1381)
thừa
khi kiểm kê
khi kiểm kê

1.2.2.1.2. Kế toán hàng hóa
Trong các doanh nghiệp thƣơng mại, vốn hàng hóa là vốn chủ yếu nhất
và các nghiệp vụ kinh doanh hàng hóa là nghiệp vụ phát sinh thƣờng xuyên và
chiếm 1 khối lƣợng công việc rất lớn…và quản lý hàng hóa là một nội dung
quản lý quan trọng hàng đầu trong các doanh nghiệp thƣơng mại. Vì vậy, việc
tổ chức tốt công tác kế toán lƣu chuyển hàng hóa có ý nghĩa hết sức quan trọng
đối với toàn bộ công tác kế toán của doanh nghiệp.
TK sử dụng 156 “Hàng hóa”
Tài khoản này dùng để phản ánh trị giá hiện có và tình hình biến động
tăng, giảm các loại hàng hóa của doanh nghiệp bao gồm hàng hóa tại các kho
hàng, quầy hàng, hàng hóa bất động sản.
- Bên Nợ:
+ Trị giá mua của hàng hóa theo hóa đơn mua hàng (Bao gồm các loại
thuế không đƣợc hoàn lại);
+ Chi phí thu mua hàng hóa;
+ Trị giá của hàng hóa thuê ngoài gia công (Gồm giá mua và chi phí gia
công);
+ Trị giá hàng hóa đã bán bị ngƣời mua trả lại;
+ Trị giá hàng hóa phát hiện thừa khi kiểm kê;
+ Kết chuyển giá trị hàng hóa tồn kho cuối kỳ (Trƣờng hợp doanh nghiệp
kế toán hàng tồn kho theo phƣơng pháp kiểm kê định kỳ);
+ Trị giá hàng hóa bất động sản mua vào hoặc chuyển từ bất động sản đầu tƣ.
- Bên Có:
+ Trị giá của hàng hóa xuất kho để bán, giao đại lý, giao cho đơn vị phụ
thuộc; thuê ngoài gia công, hoặc sử dụng cho sản xuất, kinh doanh;
+ Chi phí thu mua phân bổ cho hàng hóa trong kỳ;
+ Chiết khấu thƣơng mại hàng mua đƣợc hƣởng
+ Các khoản giảm giá hàng mua đƣợc hƣởng;

+ Trị giá hàng hóa trả lại cho ngƣời bán;
+ Trị giá hàng hóa phát hiện thiếu khi kiểm kê;
+ Kết chuyển giá trị hàng hóa tồn kho đầu kỳ (Trƣờng hợp doanh nghiệp
kế toán hàng tồn kho theo phƣơng pháp kiểm kê định kỳ);
+ Trị giá hàng hóa bất động sản đã bán hoặc chuyển thành bất động sản
đầu tƣ, bất động sản chủ sở hữu sử dụng hoặc tài sản cố định.
- Số dƣ bên Nợ:
+ Trị giá mua của hàng hóa tồn kho;
+ Chi phí thu mua của hàng hóa tồn kho;
- Tài khoản 1561 – Giá mua hàng hóa: Phản ánh trị giá hiện có và tình
hình biến động của hàng hóa mua vào và đã nhập kho.
- Tài khoản 1562 – Chi phí thu mua hàng hóa: Phản ánh chi phí thu mua
hàng hóa phát sinh liên quan đến số hàng hóa đã nhập kho trong kỳ và tình hình
phân bổ chi phí thu mua hàng hóa hiện có trong kỳ cho khối lƣợng hàng hóa đã bán
trong kỳ và tồn kho thực tế cuối kỳ (Kể cả tồn trong kho và hàng gửi đi bán, hàng
gửi đại lý, ký gửi chƣa bán đƣợc). Chi phí thu mua hàng hóa hạch toán vào
tài khoản này chỉ bao gồm các chi phí liên quan trực tiếp đến quá trình thu mua
hàng hóa nhƣ: Chi phí bảo hiểm hàng hóa, tiền thuê kho, thuê bến bãi…chi phí
vận chuyển, bốc xếp bảo quản đƣa hàng hóa từ nơi mua về đến kho doanh
nghiệp; các khoản hao hụt tự nhiên trong định mức phát sinh trong quá trình thu
mua hàng hóa.
- Tài khoản 1567 – Hàng hóa bất động sản: Phản ánh giá trị hiện có và
tình hình biến động của các loại hàng hóa bất động sản của doanh nghiệp
Chú ý: Hạch toán trên TK 156.1 – Giá mua hàng hóa: những trƣờng hợp
nhập, gửi hàng sau không đƣợc ghi vào tài khoản 156.1:
+ Hàng nhận bán hộ, giữ hộ các đơn vị khác, hàng nhận bán đại lý, ký gửi
+ Hàng mua về sử dụng cho kinh doanh, cho tiêu dùng nội bộ.

Phƣơng pháp hạch toán hàng hóa
Sơ đồ 1.5- Sơ đồ hạch
xuyên
111, 112,
141, 331,… 133
156
111, 112, 331
(nếu có)
Nhập kho hàng hóa mua ngoài
Gíá mua + chi phí mua hàng
154
Hàng hóa thuê ngoài gia công
Chế biến xong nhập kho
333(3333,3332)
Thuế nhập khẩu, TTĐB
hàng hóa phải nộp NSNN
333 (33312)
333 (33312
Thuế GTGT hàng hóa nhập khẩu phải
nộp NSNN( nếu không đƣợc khấu trừ)
632
Hàng hóa đã xuất bán
bị trả lại nhập kho
221
Thu hồi vốn góp
đầu tƣ dài hạn
,
.
133
(nếu có)
Xuất kho hàng hóa để bán, trao đổi
biếu tặng , tiêu dùng nội bộ
các đơn vị trực thuộc hạch toán phụ thuộc
Xuất kho hàng hóa
, chế biến
Xuất kho hàng hóa đem
đầu tƣ dài hạn
632
157
154
221
338 (3381)
138(1381)
Hàng hóa phát hiện thừa Hàng hóa phát hiện thiếu khi
khi kiểm kê chờ xử lý kiểm kê chờ xử lý

1.2.2.1.3 Kế toán hàng gửi bán
Hàng gửi bán là sản phẩm, hàng hóa tiêu thụ theo phƣơng thức chuyển
hàng cho khách hàng chờ chấp nhận thanh toán theo hợp đồng mua bán, hoặc
nhờ bán đại lý, ký gửi; giá trị lao vụ, dịch vụ đã hoàn thành bàn giao cho ngƣời
đặt hàng, ngƣời mua hàng chƣa đƣợc chấp nhận thanh toán. Số hàng hóa, sản
phẩm, lao vụ này vẫn thuộc quyền sở hữu của đơn vị.
Tài khoản sử dụng
TK 157 “Hàng gửi bán”
Kết cấu, nội dung phản ánh:
:
-
.
-
.
-
).
:
-
;
-
-
.
).
:
.
Phƣơng pháp hạch toán hàng gửi bán

Sơ đồ 1.6- Sơ đồ hạch toán tổng hợp hàng gửi bán
156 TK 157 632
Xuất hàng hóa gửi đi bán
331,111,112,…
Hàng hóa mua xong gửi
bán ngay
Hàng gửi bán xác định
đã tiêu thụ
156
Hàng gửi bán nhập
lại kho
1.2.2.2. theo phƣơng pháp kiểm kê định kỳ.
Phƣơng pháp kiểm kê định kỳ là phƣơng pháp hạch toán căn cứ vào kết
quả kiểm kê thực tế để phản ánh giá trị hàng tồn kho cuối kỳ của vật tƣ hàng
hóa trên sổ kế toán tổng hợp và từ đó tính giá trị của hàng hóa, vật tƣ đã xuất
trong kỳ theo công thức:
Trị giá hàng
=
Trị giá
+
Tổng trị giá
-
Trị giá hàng
xuất kho hàng tồn hàng nhập tồn kho cuối
trong kỳ kho đầu kỳ kho trong kỳ kỳ
Theo phƣơng pháp kiểm kê định kỳ, mọi biến động của vật tƣ, hàng hóa
(nhập kho, xuất kho) không theo dõi, phán ánh trên các tài khoản kế toán hàng
tồn kho. Giá trị của vật tƣ, hàng hóa mua và nhập kho trong kỳ đƣợc theo dõi
phản ánh trên một tài khoản kế toán riêng (Tài khoản 611 “Mua hàng”)
1.2.2.2.1
Tài khoản 611 “Mua hàng”
Kết cấu và nội dung phản ánh:
- Bên Nợ:

+ Kết chuyển giá gốc hàng hóa, công cụ, dụng cụ tồn kho đầu kỳ
+ Giá gốc hàng hóa, công cụ dụng cụ mua vào trong kỳ, hàng hóa đã bán
bị trả lại,…
- Bên Có:
+ Kết chuyển giá gốc hàng hóa, công cụ, dụng cụ tồn kho cuối kỳ (Theo
kiểm kê).
+ Giá gốc hàng hóa, công cụ dụng cụ xuất dùng trong kỳ, hoặc giá gốc
hàng hóa xuất bán (chƣa xác định là đã bán).
+ Giá gốc hàng hóa, công cụ dụng cụ mua vào trả lại cho ngƣời bán, hoặc
đƣợc giảm giá.
- TK này cuối kỳ không có số dƣ.
Tài khoản 611 có 2 tài khoản cấp 2:
- Tài khoản 611.1- “Mua nguyên liệu, vật liệu”.
- Tài khoản 611.2- “Mua hàng hóa”.
1.2.2.2.2 Kế toán hàng hóa
TK 611 “Mua hàng”, TK cấp 2: TK 611.2 - Mua hàng hóa
Tài khoản 611.2 - Mua hàng hóa đƣợc sử dụng để hạch toán biến động
hàng hóa kỳ báo cáo (nhập, xuất) trong trƣờng hợp đơn vị sử dụng phƣơng
pháp kiểm kê định kỳ để hạch toán hàng tồn kho.
- Nguyên tắc hạch toán quá trình luân chuyển trên TK 611.2- mua hàng
hóa đƣợc quy định:
+ Hàng hóa mua nhập kho vào theo các mục đích nhập đều căn cứ vào
chứng từ để ghi cập nhật vào TK 611.2
+ Hàng xuất cho các mục đích đƣợc ghi một lần vào ngày cuối kỳ theo
kết quả kiểm kê đánh giá hàng tồn (tồn kho, tồn quầy, tồn đại lý, tồn gửi
bán,…). Hàng tồn kiểm kê sẽ đƣợc trị giá theo phƣơng pháp thích hợp đƣợc lựa
chọn áp dụng tại đơn vị hạch toán trên cơ sở quy định chung.

Trị giá hàng hóa xuất khi đó đƣợc tính theo công thức:
Giá vốn Giá vốn Giá vốn hàng Giá vốn
hàng hóa = hàng hóa + hóa nhập - hàng hóa
xuất tồn đầu kỳ trong kỳ tồn cuối kỳ
Kết cấu, nội dung phản ánh trên TK 611.2- Mua hàng hóa:
- Bên Nợ:
+ Trị giá vốn thực tế hàng hóa nhập mua và nhập khác trong kỳ
+ Trị giá vốn hàng hóa tồn đầu kỳ kết chuyển ( tồn kho, tồn quầy, tồn gửi
bán cho khách hàng, tồn đơn vị bán, đại lý ký gửi…)
- Bên Có:
+ Trị giá vốn của hàng hóa tồn cuối kỳ.
+ Giảm giá hàng hóa mua và chiết khấu thƣơng mại đƣợc hƣởng
+ Trị giá vốn thực tế của số hàng hóa xuất bán và xuất khác trong kỳ.(Ghi
ngày cuối kỳ theo kết quả kiểm kê).
- TK này cuối kỳ không có số dƣ.

Sơ đồ 1.7 - Sơ đồ hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ
156
611
111,112,331
Đầu kỳ, k/c hàng tồn
đầu kỳ
111,112,331
Hàng hóa mua vào trong kỳ
(DN tính thuế GTGT theo phƣơng
pháp trực tiếp)
Hàng hóa mua vào trong kỳ
(DN tính thuế GTGT
)
133
Thuế GTGT
333(3333)
Thuế NK hàng hóa phải nộp NSNN
333(3332)
Thuế TTĐB hàng nhập khẩu phải
nộp NSNN
333(33312)
Thuế GTGT của (Nếu không đƣợc
hàng nhập khẩu khấu trừ)
phải nộp NSNN
133
(Nếu đƣợc
khấu trừ)
1331
133
Thuế GTGT
(nếu có)
156
Cuối kỳ, k/c hàng tồn
cuối kỳ
632
Cuồi kỳ k/c giá vốn
hàng bán

1.2.3 Kế toán dự phòng giảm giá hàng tồn kho
Dự phòng giảm giá hàng tồn kho là dự phòng phần giá trị bị tổn thất do
giá vật tƣ, thành phẩm, hàng hoá tồn kho bị giảm.
Dự phòng là khoản dự tính trƣớc để đƣa vào chi phí sản xuất, kinh doanh
phần giá trị bị giảm xuống thấp hơn giá trị đã ghi sổ kế toán của hàng tồn kho.
Điều kiện lập dự phòng:
Đối tƣợng lập dự phòng bao gồm nguyên vật liệu, dụng cụ dùng cho sản
xuất, vật tƣ, hàng hoá, thành phẩm tồn kho (gồm cả hàng tồn kho bị hƣ hỏng,
kém mất phẩm chất, lạc hậu mốt, lạc hậu kỹ thuật, lỗi thời, ứ đọng, chậm luân
chuyển), sản phẩm dở dang, chi phí dịch vụ dở dang (sau đây gọi tắt là hàng tồn
kho) mà giá gốc ghi trên sổ kế toán cao hơn giá trị thuần có thể thực hiện đƣợc
và đảm bảo điều kiện sau:
Có hoá đơn, chứng từ hợp pháp theo quy định của Bộ tài chính hoặc các
bằng chứng khác chứng minh giá vốn hàng tồn kho.
Là những vật tƣ, hàng hoá thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp tồn kho
tại thời điểm lập báo cáo tài chính.
Trƣờng hợp nguyên vật liệu có giá trị thuần có thể thực hiện đƣợc thấp
hơn so với giá gốc nhƣng giá bán sản phẩm dịch vụ đƣợc sản xuất từ nguyên
vật liệu này không bị giảm giá thì không đƣợc trích lập dự phòng giảm giá
nguyên vật liệu tồn kho đó.
Phương pháp lập các khoản dự phòng:
Doanh nghiệp phải căn cứ vào tình hình giảm giá, số lƣợng của từng lọai
vật tƣ hành hóa tồn ho để xác định mức dự phòng theo công thức sau:
Lƣợng vật tƣ hàng Giá gốc Giá trị thuần có
Mức dự phòng
hàng tồn thể thực hiện
hoá thực tế tồn kho
giảm giá vật tƣ
kho theo - đƣợc của hàng
= tại thời điểm lập báo x
hàng hoá
sổ kế toán tồn kho
cáo tài chính
Mức lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho đƣợc tính cho từng loại hàng
tồn kho bị giảm giá và tổng hợp toàn bộ vào bảng kê chi tiết. Bảng kê là căn cứ

để hạch toán vào giá vốn hàng bán ( giá thành toàn bộ sản phẩm hàng hoá tiêu
thụ trong kỳ) của doanh nghiệp.
Riêng dịch vụ cung cấp dở dang, việc lập dự phòng giảm giá hàng tồn
kho tính theo từng loại dịch vụ có mức giá riêng biệt.
Thời gian lập và hoàn nhập dự phòng:
Thời điểm lập và hoàn nhập các khoản dự phòng là ngày 31/12 hàng năm,
hay ngày cuối cùng của năm tài chính.
Tài khoản sử dụng: Tài khoản 159 “Dự phòng giảm giá hàng tồn kho”
Kết cấu và nội dung phản ánh:
- Bên Nợ : Hoàn nhập dự phòng toàn bộ số dự phòng đã lập.
- Bên Có : Mức dự phòng giảm giá hàng tồn kho đƣợc tính vào Giá vốn
hàng bán.
- Số dƣ Có : Mức dự phòng giảm giá hàng tồn kho lập cho năm sau.
Phƣơng pháp hạch toán dự phòng giảm giá hàng tồn kho
Cuối kỳ kế toán năm, khi lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho lần đầu tiên, ghi:
Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán
Có TK 159 - Dự phòng giảm giá hàng tồn kho.
- Trƣờng hợp khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho phải đƣợc lập ở cuối kỳ
kế toán năm nay lớn hơn khoản dự phòng đã đƣợc lập ở cuối kỳ kế toán năm
trƣớc thì kế toán phản ánh số chênh lệch (bổ sung thêm) nhƣ sau:
Nợ TK 632: Giá vốn hàng bán (Chi tiết dự phòng giảm giá hàng tồn
kho). Có TK 159: Dự phòng giảm giá hàng tồn kho.
- Trƣờng hợp khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho phải đƣợc lập ở cuối kỳ
kế toán năm nay nhỏ hơn khoản dự phòng đã đƣợc lập ở cuối kỳ kế toán năm
trƣớc thì kế toán phản ánh số chênh lệch (hoàn nhập) nhƣ sau:
Nợ TK 159: Dự phòng giảm giá hàng tồn kho.
Có TK 632: Giá vốn hàng bán (Chi tiết dự phòng giảm giá hàng tồn kho).

1.3. Vận dụng hệ thống sổ sách kế toán vào tổ chức công tác kế toán hàng
tồn kho trong doanh nghiệp.
Doanh nghiệp đƣợc áp dụng một trong năm hình thức kế toán sau:
Hình thức kế toán Nhật ký chung;
Hình thức kế toán Nhật ký - Sổ Cái;
Hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ;
Hình thức kế toán Nhật ký- Chứng từ;
Hình thức kế toán trên máy vi tính.
Trong mỗi hình thức sổ kế toán có những quy định cụ thể về số lƣợng, kết
cấu, mẫu sổ, trình tự, phƣơng pháp ghi chép và mối quan hệ giữa các sổ kế toán.
Doanh nghiệp phải căn cứ vào quy mô, đặc điểm hoạt động sản xuất, kinh
doanh, yêu cầu quản lý, trình độ nghiệp vụ của cán bộ kế toán, điều kiện trang bị
kỹ thuật tính toán, lựa chọn một hình thức kế toán phù hợp và phải tuân thủ theo
đúng quy định của hình thức sổ kế toán đó, gồm: Các loại sổ và kết cấu các loại
sổ, quan hệ đối chiếu kiểm tra, trình tự, phƣơng pháp ghi chép các loại sổ kế
toán.
1.3.1. Hình thức kế toán Nhật ký chung
Đặc trƣng cơ bản của hình thức kế toán Nhật ký chung: Tất cả các nghiệp
vụ kinh tế, tài chính phát sinh đều phải đƣợc ghi vào sổ Nhật ký, mà trọng tâm
là sổ Nhật ký chung, theo trình tự thời gian phát sinh và theo nội dung kinh tế
(định khoản kế toán) của nghiệp vụ đó. Sau đó lấy số liệu trên các sổ Nhật ký
chung để ghi Sổ Cái theo từng nghiệp vụ phát sinh.
Hình thức kế toán Nhật ký Chung gồm các loại sổ chủ yếu sau:
Sổ Nhật ký chung;
Sổ Cái;
Các sổ, thẻ kế toán chi tiết.
(sơ 1.11)

Sơ đồ 1.8
theo hình thức kế toán nhật ký chung
)
Sổ nhật ký chung Sổ, thẻ kế toán chi tiết
TK 153, 156...
Sổ cái TK Bảng tổng hợp chi tiết
(TK 153, 156...) TK 153, 156...
Bảng cân đối số
phát sinh
BÁO CÁO TÀI CHÍNH
Ghi chú:
Ghi hàng ngày
Ghi cuố
Quan hệ đối chiếu, kiểm tra
1.3.2. Hình thức kế toán Nhật ký – Sổ cái
Đặc trƣng cơ bản của hình thức kế toán Nhật ký - Sổ Cái: Các nghiệp vụ
kinh tế, tài chính phát sinh đƣợc kết hợp ghi chép theo trình tự thời gian và theo
nội dung kinh tế (theo tài khoản kế toán) trên cùng một quyển sổ kế toán tổng
hợp duy nhất là sổ Nhật ký - Sổ Cái. Căn cứ để ghi vào sổ Nhật ký - Sổ Cái là
các chứng từ kế toán hoặc Bảng tổng hợp chứng từ kế toán cùng loại.

Hình thức kế toán Nhật ký - Sổ Cái gồm có các loại sổ kế toán sau:
Nhật ký - Sổ Cái;
Các Sổ, Thẻ kế toán chi tiết.
–
1.12)
Sơ đồ 1.9
theo hình thức kế toán nhật ký – sổ cái
Chứng từ gốc
)
Bảng tổng hợp chứng
từ kế toán cùng loại
Nhật ký – Sổ cái
Ghi chú:
Ghi hàng ngày
Ghi cuối kỳ
Đối chiếu, kiểm tra
Sổ, thẻ kế toán chi
tiết TK 153, 156...
Bảng tổng hợp chi
tiết TK 153, 156...

1.3.3. Hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ
Đặc trƣng cơ bản của hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ: Căn cứ trực tiếp để ghi
sổ kế toán tổng hợp là “Chứng từ ghi sổ”. Việc ghi sổ kế toán tổng hợp bao gồm:
+ Ghi theo trình tự thời gian trên Sổ Đăng ký Chứng từ ghi sổ.
+ Ghi theo nội dung kinh tế trên Sổ Cái.
Chứng từ ghi sổ do kế toán lập trên cơ sở từng chứng từ kế toán hoặc Bảng
Tổng hợp chứng từ kế toán cùng loại, có cùng nội dung kinh tế. Chứng từ ghi sổ
đƣợc đánh số hiệu liên tục trong từng tháng hoặc cả năm (theo số thứ tự trong
Sổ Đăng ký Chứng từ ghi sổ) và có chứng từ kế toán đính kèm, phải đƣợc kế
toán trƣởng duyệt trƣớc khi ghi sổ kế toán
Hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ gồm có các loại sổ kế toán sau:
Chứng từ ghi sổ;
Sổ Đăng ký Chứng từ ghi sổ;
Sổ Cái;
Các Sổ, Thẻ kế toán chi tiết.
1.13)

Sơ đồ 1.10
theo hình thức kế toán chứng từ ghi sổ
Chứng từ gốc
)
Sổ đăng ký
chứng từ ghi sổ
Bảng tổng hợp chứng
từ kế
toán cùng loại
Chứng từ ghi sổ
Sổ Cái TK 153, 156...
Bảng cân đối số
phát sinh
Sổ, thẻ kế toán chi
tiết TK 153, 156...
Bảng tổng hợp chi
tiết TK 153, 156...
Ghi chú:
Ghi hàng ngày
Ghi cuối kỳ

1.3.4. Hình thức kế toán Nhật ký – Chứng từ
Đặc trƣng cơ bản của hình thức kế toán Nhật ký-Chứng từ (NKCT):
Tập hợp và hệ thống hoá các nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo bên Có của các
tài khoản kết hợp với việc phân tích các nghiệp vụ kinh tế đó theo các tài khoản
đối ứng Nợ.
Kết hợp chặt chẽ việc ghi chép các nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo trình tự
thời gian với việc hệ thống hoá các nghiệp vụ theo nội dung kinh tế (theo tài
khoản).
Kết hợp rộng rãi việc hạch toán tổng hợp với hạch toán chi tiết trên cùng một
sổ kế toán và trong cùng một quá trình ghi chép.
Sử dụng các mẫu sổ in sẵn các quan hệ đối ứng tài khoản, chỉ tiêu quản lý
kinh tế, tài chính và lập báo cáo tài chính.
Hình thức kế toán Nhật ký – Chứng từ gồm có các loại sổ kế toán sau:
Nhật ký chứng từ;
Bảng kê;
Sổ Cái;
Sổ hoặc thẻ kế toán chi tiết.
–
1.14)

Sơ đồ 1.11
theo hình thức kế toán nhật ký – chứng từ
Chứng từ kế toán và
các bảng phân bổ
Bảng kê Nhật ký chứng từ
10 8
Sổ Cái TK
153, 156...
Ghi chú:
Ghi hàng ngày
Ghi cuối kỳ
Sổ, thẻ
kế toán chi tiết TK
153, 156...
Bảng tổng hợp chi tiết
TK 153, 156...
1.3.5. Hình thức kế toán trên máy vi tính
Đặc trƣng cơ bản của Hình thức kế toán máy: Công việc kế toán đƣợc
thực hiện theo một chƣơng trình phần mềm kế toán trên máy vi tính. Phần mềm
kế toán đƣợc thiết kế theo nguyên tắc của một trong bốn hình thức kế toán:
Hình thức kế toán Nhật ký chung, nhật ký sổ cái, chứng từ ghi sổ, Nhật ký
chứng từ; hoặc kết hợp các hình thức kế toán theo quy định. Phần mềm kế toán
không hiển thị đầy đủ quy trình ghi sổ kế toán, nhƣng phải in đƣợc đầy đủ sổ kế
toán và báo cáo tài chính theo quy định.
đó nhƣng không hoàn toàn giống mẫu sổ kế toán ghi bằng tay.

1.15).
Sơ đồ 1.12
theo hình thức kế toán trên máy vi tính
,
Bảng tổng hợp
chứng từ kế toán
cùng loại
Phần mềm
kế toán
MÁY VI TÍNH
-
-
- Báo cáo tài chính
- Báo cáo kế toán quản trị
Ghi chú:
hàng ngày
Tóm lại, Giá trị của hàng tồn kho đƣợc xác định theo giá gốc. Doanh
nghiệp có thể lựa chọn một trong nhiều phƣơng pháp khác nhau để tính giá trị
gốc xuất kho của hàng tồn kho. Phƣơng pháp tính đƣợc chọn cần phải đáp ứng
yêu cầu của doanh nghiệp, và phải đƣợc áp dụng nhất quán. Việc thay đổi
phƣơng pháp tính giá trị hàng tồn kho sẽ ảnh hƣởng đến báo cáo tài chính của
doanh nghiệp.
Kế toán hàng tồn kho cần phải mở sổ theo dõi cả chi tiết và tổng hợp. Có
nhiều phƣơng pháp kế toán, việc lựa chọn tùy thuộc vào yêu cầu quản lý và đặc
điểm của doanh nghiệp.

CHƢƠNG 2

Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán hàng tồn kho tại Công ty thương mại và dịch vụ Sơn Bình.doc

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán hàng tồn kho tại Công ty thương mại và dịch vụ Sơn Bình.doc

Similar to Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán hàng tồn kho tại Công ty thương mại và dịch vụ Sơn Bình.doc (20)

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói ☎☎☎ Liên hệ ZALO/TELE: 0973.287.149 👍👍

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói ☎☎☎ Liên hệ ZALO/TELE: 0973.287.149 👍👍 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán hàng tồn kho tại Công ty thương mại và dịch vụ Sơn Bình.doc