Z4.01

„Program współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Marzena Borowska
Posługiwanie się językiem obcym w realizacji zadań
logistycznych 342[04].Z4.01
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
dr Andrzej Diniejko
mgr Hanna Kryszewska
Opracowanie redakcyjne:
mgr Marzena Borowska
Konsultacja:
mgr inŜ. Halina Śledziona
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 342[04].Z4.01
,,Posługiwanie się językiem obcym w realizacji zadań logistycznych”, zawartej
w modułowym programie nauczania dla zawodu technik logistyk 342 [04].
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 4
3. Cele kształcenia 5
4. Materiał nauczania 6
4.1. Terminologia z zakresu logistyki 6
4.1.1. Materiał nauczania 6
4.1.2. Pytania sprawdzające 13
4.1.3. Ćwiczenia 13
4.1.4. Sprawdzian postępów 15
4.2. Dokumentacja i korespondencja w logistyce 16
4.3. Proces technologiczny produktów i zarządzanie łańcuchem dostaw 34
4.4. Magazyny, zapasy i opakowania 43
4.5. Transport i ubezpieczenia 55
4.6. Akty prawne dotyczące działań z zakresu logistyki 68
5. Ewaluacja osiągnięć ucznia 77
6. Literatura 81

3
1. WPROWADZENIE
Poradnik będzie Ci pomocny w zdobywaniu wiedzy i umiejętności posługiwania się
językiem angielskim w zawodzie technik logistyk.
W poradniku zamieszczono:
– wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie powinieneś mieć juŜ ukształtowane,
abyś bez problemów mógł korzystać z poradnika,
– cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie ukształtujesz podczas pracy z poradnikiem,
– materiał nauczania – wiadomości teoretyczne niezbędne do opanowania treści jednostki
modułowej,
– zestaw pytań, abyś mógł sprawdzić, czy juŜ opanowałeś określone treści,
– ćwiczenia, które pomogą Ci zweryfikować wiadomości teoretyczne oraz ukształtować
umiejętności praktyczne,
– sprawdzian postępów,
– sprawdzian osiągnięć, przykładowy zestaw zadań. Zaliczenie testu potwierdzi opanowanie
materiału całej jednostki modułowej,
– literaturę.
Schemat układu jednostek modułowych
742[04].Z4.
Język obcy zawodowy
742[04].Z4. 01
Posługiwanie się językiem
obcym w realizacji zadań
logistycznych
742[04].Z4. 02
Posługiwanie się drugim
językiem obcym w realizacji
zadań logistycznych

4
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu nauczania jednostki modułowej powinieneś umieć:
– określać podstawowe środki transportu,
– określać podstawowe jednostki miar i wag,
– korzystać z map,
– przyjmować, redagować i wysyłać korespondencję,
– stosować zasady prowadzenia korespondencji,
– nawiązywać kontakty z pracodawcą, klientem,
– posługiwać się językiem obcym zawodowym w kontaktach z klientami i pracodawcą,
– projektować ofertę usług logistycznych,
– nawiązywać współpracę z przedsiębiorstwami w kraju i za granicą,
– posługiwać się właściwymi strukturami gramatycznymi w języku obcym zawodowym
pisanym i mówionym,
– korzystać z komputera i jego oprogramowania,
– posługiwać się słownikami dwujęzycznymi i branŜowymi,
– organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,
– korzystać z róŜnych źródeł informacji.

5
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
− udzielić informacji o działalności logistycznej,
− określić zadania zawodowe logistyka,
− posłuŜyć się aktami prawnymi dotyczącymi działań z zakresu logistyki,
− opisać zarządzanie łańcuchem dostaw towarów w formie tradycyjnej w gospodarce
elektronicznej,
− przeprowadzić negocjacje z klientem w zakresie zadań logistycznych,
− przygotować dokumenty związane z zaopatrzeniem materiałowym w przedsiębiorstwie,
− przygotować pisemną ofertę dla klienta,
− opisać proces technologiczny produktów,
− opisać zapasy magazynowe,
− opisać zapas cykliczny i bezpieczeństwa,
− opisać regały magazynowe wysokiego składowania i znakowanie towaru,
− opisać zasady dobierania opakowania i przygotowania towaru do dystrybucji,
− opisać środki transportu wewnętrznego,
− opisać stan techniczno – eksploatacyjny miejskich usług infrastrukturalnych,
− opisać organizację przewozu osób w komunikacji publicznej,
− opisać dobór środków transportu do realizacji konkretnego zadania,
− sporządzić oferty cenowe na usługi logistyczne,
− sporządzić korespondencję realizowanego zadania logistycznego,
− wystawić fakturę,
− skorzystać z ofert i innych informacji prezentowanych w Internecie.

6
4. MATERIAŁ NAUCZANIA
4.1. Terminologia z zakresu logistyki
4.1.1. Materiał nauczania
Do prowadzenia negocjacji, redagowania pism, mówienia, czytania, słuchania
wypowiedzi w języku angielskim, niezbędne jest opanowanie podstawowych słów i zwrotów
zawodowych. Technik logistyk powinien operować słownictwem i zwrotami z zakresu
ekonomii, bankowości, handlu, biznesu, prawa, administracji, techniki i szeroko pojętej
logistyki, poniewaŜ powinien on umieć porozumieć się w języku angielskim z pracownikami
urzędów, instytucji, współpracownikami oraz klientami zarówno w mowie jak i piśmie.
Oto najczęściej uŜywane słownictwo i zwroty w logistyce [5, 19, 20]:
− akcyza – excise,
− asortyment – range,
− atest – certificate,
− artykuł – article,
− bilans – balance,
− bilans dodatni/ujemny – positive/negative balance,
− blankiet – blank/form,
− cena hurtowa/detaliczna – wholesale/retail price,
− deklaracja celna – a customs declaration/cash declaration,
− deklaracja podatkowa – tax return form,
− dochód przedsiębiorstwa – revenue,
− dochód / zysk netto – net income/profit,
− dochód / zysk brutto – gross profit,
− dokument – document,
− dostarczyć – deliver,
− dotacja – grant/subsidy,
− ewidencja działalności gospodarczej – business register,
− faktura VAT – VAT invoice,
− firma – business / firm, na koszt firmy – on the house,
− formularz podatkowy – tax form,
− formularz wniosku – application form, wypełnić formularz – fill in/out, complete a form,
− gospodarka zapasami – supplies economy,
− hurt i detal – wholesale and retail,
− inwentaryzacja towarów/majątku – stocktaking/cataloguing,
− kapitał – capital,
− kasa fiskalna – cash register,
− koncesja/licencja – licence/license,
− księgi rachunkowe – books,
− list przewozowy – bill of lading, consignment note,
− lokata (kapitału) – investment,
− jakość – quality,
− kradzieŜ – sterling/theft, kradzieŜ samochodu – a car theft, towary pochodzące
z kradzieŜy – stolen goods,
− kredyt bankowy/hipoteczny – bank loan/mortgage,

7
− księgowość – accountancy / accounting,
− księgowy/księgowa – accountant,
− magazynować/przechowywać – store up/warehouse,
− marka (znak firmowy) – brand,
− marŜa zysku – profit margin,
− NIP – Tax Identification Number,
− opakować – to wrack, to pack,
− podatek – tax,
− podatnik – taxpayer,
− podmiot gospodarczy – economic entity,
− prowadzić własną działalność gospodarczą – run a business/be self-employed,
− przedsiębiorstwo – enterprise, company,
− przelew bankowy – a bank transfer,
− rachunek bankowy – (bank) account,
− reklama – advertisement/advert,
− rentowność przedsiębiorstwa – company profitability,
− rynek (obszar zbytu) – market,
− rzeczoznawca – export, ocena/opinia rzeczoznawcy – an expert judgement/opinion,
powołać rzeczoznawcę – to call in an expert,
− spedycja – transport, carriage, (pośrednictwo) freight forwarding,
− spedycja kolejowa – rail transport,
− spedycja krajowa/międzynarodowa – domestic/international freight forwarding,
− system ubezpieczeń społecznych – social security system,
− szkoda – loss, wyrządzić, spowodować szkodę – to do damage, to cause damage,
− towar – merchandise, commodity, goods,
− transport – transport,
− usługi – services,
− produkcja rynkowa/produkcja towarowa – marketable output,
− Urząd Skarbowy – Inland Revenue,
− urzędnik / referent – clerk,
− usługi – services,
− wypadek lotniczy samolotowy – a flying accident,
− wypadek samochodowy/drogowy na drodze – a car/road (traffic) accident,
− wypadek śmiertelny – a fatal accident,
− zadatek – deposit,
− zaopatrzenie – supply,
− zamówienie / dostawa – order/delivery,
− złoŜyć zamówienie – place the order,
− znak firmowy – trademark.
Podstawowe pojęcia i definicje w logistyce
Do redagowania definicji w języku angielskim uŜywa się zaimków względnych (Relative
Pronouns) takich jak: ‘which’, (który) – do opisu przedmiotów, zjawisk, ‘who’ (kto) – do
opisu ludzi, ‘where’ (gdzie) – do charakteryzowania miejsc, whose (czyj) określający
posiadanie. W definiowaniu i objaśnianiu znaczenia pojęć w języku angielskim uŜywa się
czasu Present Simple, który wyraŜa czynności, stany, mające charakter stały lub powtarzający
się. Definicje, które określają pojęcie o archaicznym znaczeniu, wymagają uŜycia czasu
przeszłego Past Simple. W definiowaniu pomocne są teŜ struktury składniowe w stronie

8
biernej (Passive Voice), wśród nich konstrukcja Present Passive, poniewaŜ wyraŜa się za ich
pomocą najpierw przedmiot czynności, a potem ich wykonawcę. Definicja, pojęcie w języku
polskim i angielskim powinna zawierać najwaŜniejsze informacje, sformułowane w sposób
jasny i zrozumiały, poniewaŜ tego wymaga sama jej struktura. Niektóre terminy
obcojęzyczne, głównie zaczerpnięte z języka angielskiego i francuskiego nie mają
odpowiednika w tłumaczeniu na język polski, więc uŜywa się ich obcojęzycznych
odpowiedników, które weszły do języka polskiego, np. Joint Ventures, holding. W definicjach
uŜywa się synonimów, poniewaŜ niektóre definicje wymagają wymienienia w ich obrębie
treści tego pojęcia oraz są pomocne do zachowania poprawności stylistycznej definicji, gdyŜ
za ich pomocą unika się powtórzeń. Ponadto nie naleŜy tłumaczyć treści definicji „słowo po
słowie” (‘word by word’), poniewaŜ prowadzi to do błędów semantycznych, leksykalnych
i stylistycznych.
Oto kilka definicji ekonomicznych stosowanych między innymi w logistyce [15]:
Bilans – sprawozdanie ile pieniędzy zarobiła firma i ile wydała na towary i usługi.
W księgowości bilans to zestawienie wyraŜonego wartościowo majątku podmiotu
gospodarczego (aktywa) ze źródłami jego pochodzenia, czyli kapitałami (pasywa). Bilans jest
sporządzany na konkretny dzień, najczęściej na koniec roku kalendarzowego i w określonej
formie.
Balance sheet – a statement of how much money a business has earned and how much money
it has paid for goods and services. In accountancy, the balance sheet is a breakdown
of entity’s fortune that is expressed in values (assets) with the sources of its origin that
is (passives). The balance sheet is drawn up on a specific day, mostly at the end of the
calendar year and in a specific form.
Obrót pienięŜny – transakcje kupna-sprzedaŜy, w których naleŜności regulowane są
gotówką, czekami gotówkowymi i przekazami pocztowymi.
Financial / monetary turnover – the transaction of purchasing and sale in which dues are
regulated in cash, cash cheques and postal orders.
PodaŜ – ilość towarów i usług na rynku dóbr materialnych i usług, jaka jest oferowana do
sprzedaŜy w podanej cenie i w określonym czasie. Na rynku pracy podaŜ oznacza osoby
poszukujące pracy.
Supply – it is a quantity of goods and services at the market of material goods and services
which is offered for sale in a given price and specific time. At the job market, the supply
means persons looking for a job.
Popyt – zgłaszane w określonym czasie zapotrzebowanie na dobra materialne i usługi, które
są oferowane na rynku po określonej cenie. Zgłaszane zapotrzebowanie musi być poparte
posiadaniem określonych środków pienięŜnych, które pozwolą na zakup poŜądanych dóbr
materialnych i usług. Na rynku pracy popyt oznacza zapotrzebowanie pracodawców na
pracowników.
Demand – it is a reported demand in a specific time for goods and services, that are offered at
the market in a specific price. The reported demand must be supported by possession of
specific monetary funds, which makes possible to buy desired material goods and services.
At the job market, it means the demand employers for employees.
Wierzyciel – strona stosunku prawnego, która ma prawo Ŝądać od drugiej strony tego
stosunku – dłuŜnika określonego zachowania się, a druga strona ma obowiązek postępować
zgodnie z tym Ŝądaniem. Uprawnienie wierzyciela nazywane wierzytelnością wynika
z zobowiązania dłuŜnika.
Creditor – it is a part of legal relations, which has a law to demand from the other part that
relation – a debtor, specific behaviour, and the second part has the duty of proceeding
according to this demand. The creditor’s power is called creditor and it is a result of the
debtor’s duty.

9
Podstawowe zadania logistyka
Do podstawowych zadań logistyka naleŜą [1] / The main logistics’ tasks are:
− handel elektroniczny / electronic trade (e – trade),
− sprzedaŜ i prognozowanie popytu oraz planowanie zakupów / selling and forecasting of
demand and planning of purchases,
− praca w dziale gospodarki materiałowej i transportu wewnętrznego / working in the
factory economic stock department and internal transport,
− praca w dziale pakowania i opakowań / working in the packing and packaging
department,
− przygotowywanie procesu logistycznego i sporządzanie dokumentów logistycznych /
preparing of the logistic process and making logistic documents,
− przygotowywanie taryf przewozowych i spedycyjnych / preparation of shipping and
forwarding charge,
− ustalanie naleŜności za usługi logistyczne / establishing of amount due for logistic
services,
− zawieranie umów sprzedaŜy usług logistycznych / entering into sales contracts of logistic
services,
− organizowanie i realizacja zaopatrzenia oraz magazynowania, transportu i dystrybucji
produktów gotowych / organisation and carrying out of supply and storing up, transport
and distribution of ready – made products,
− przygotowywanie dokumentów związanych z ubezpieczeniem krajowym i zagranicznym
towarów i osób / preparation of domestic and foreign insurances of commodities and
people,
− zarządzanie zapasami i tworzenie planów dostaw / stores management and creation of
consignments (delivery) plans,
− organizowanie i realizowanie łańcucha dostaw w logistyce / organisation and carrying out
of delivery chain in logistics,
− gospodarowanie opakowaniami i organizowanie recyklingu odpadów / packaging
management and organisation of waste recycling,
− obsługiwanie zintegrowanych systemów informatycznych w logistyce / operation of
integrated computer systems in logistics,
− prezentowanie działalności marketingowej na rynku usług logistycznych / presentation of
marketing activity on the logistic services market.
Jednostki miar i wag / Weights and Measures
System metryczny / Metric System [15]
Jednostki długości / Units of Length
1 milimetr / 1 millimetre = 0.03937 cala / inch
10 mm = 1 centymetr / centimetre = 0.3937 cala / inch
10 cm = 1 decymetr / decimetre = 3.937 cali / inches
10 dm = 1 metr / metre = 39 37 cali / inches
10 m = 1 dekametr / decametre = 10.94 jardów / yards
10 dam = 1 hektometr / hectometre = 109.4 jardów / yards
10hm = 1 kilometr / kilometre =0.6214 mili / mile
Jednostki wagi / Units of Weight
1 miligram / milligram = 0.015 grana / grain
10 mg = 1 centygram / centigram = 0.154 grana / grain
10 cg = 1 decygram / decigram = 1.543 granów / grains

10
10dg = 1 gram / gram = 15.43 granów / grains = 0.035 uncji / ounce
10 g = 1 dekagram / decagram = 0.353 uncji / ounce
10 dag = 1 hektogram / hectogram = 3.527 / uncji / ounces
10 hg = 1 kilogram / kilogram = 2.205 funtów / pounds
1000 kg = 1 tona / tonne = 0.984 tona angielska (long) ton
tona metryczna (metric ton) = 2204.62 funtów / pounds
Jednostki pojemności / Units of Capacity
1 mililitr / millilitre = 0.00176 połowy litra (połowy kwarty) / pint
10 ml = 1 centylitr / centilitre = 0.0176 połowy litra (połowy kwarty) / pint
10 cl = 1 decylitr / decilitre = 0.176 połowy litra (połowy kwarty) / pint
10 dl = 1 litr / litre = 1.76 połowy litra (połowy kwarty) pints = 0.22 UK galona / gallon
10 l = 1 dekalitr / decalitre = 2.20 galona / gallons
10 dal= 1 hektolitr / hectolitre = 22.0 galona / gallons
10 hl = 1 kilolitr / kilolitre = 220.0 galona / gallons
Miary powierzchni / Square Measures
1 miara powierzchni / square measure = 0.00155 cala kwadratowego / square inch
100 mm2 = 1 centymetr kwadratowy / square centimetre = 0.1550 cala kwadratowego /
square inch
100 cm2 = 1 metr kwadratowy / square metre = 1.196 jardów kwadratowych / square yards
100 m2 = 1 ar / are = 119.6 jardów kwadratowych / square yards
100 ares = 1 hektar / hectare = 2.471 akrów / acres
100 ha = 1 kilometr kwadratowy / square kilometre = 247.1 akrów / acres
Miary objętości / Cubic Measures
1 centymetr sześcienny / cubic centimetre = 0.06102 sześciennego cala / cubic inch
1000 cm3 = 1 decymetr sześcienny / cubic decimetre = 0.03532 sześciennej stopy / cubic foot
1000 dm3 = 1 metr sześcienny / cubic metre = 1.308 sześciennego jarda / cubic yards
Temperatura / Temperature
° Farenhaita / Fahrenheit = (9/5 x ° C) + 32
° Celsjusza / Celsius = (5/9 x (x° F -32)
Negocjacje w języku obcym
Negocjacje [24] są procesem komunikacji, w którym strony prowadzą rozmowy,
wymianę informacji oraz podejmują decyzje mające na celu uzgodnienie stanowiska w danej
sprawie. Proces negocjacji składa się z trzech etapów:
Negotiations are a process of communication in which the sides hold a conversation,
exchange of information and take decisions which are aimed at agreement of a stand in
a given issue. The process of negotiations consists of three stages:
1. Rozpoczęcie negocjacji – warto zastosować techniki psychologiczne, takie jak „efekt
pierwszego wraŜenia”, aby ukazać siebie z jak najlepszej strony, zwiększyć przychylność
i zaufanie rozmówcy, a takŜe wyeksponować swe zalety. / Beginning of negotiations – it
is worth to use psychological techniques, such as “first impression effect”, so as to show
yourself from the best side, to increase the interlocutor’s favour and confidence, and also
to display your own advantages.
2. Właściwe negocjacje – składają się z kilku czynności i zasad:
– przedstawienie współpracowników, jeśli są obecni przy negocjacjach
i autoprezentacja,

11
– rozmowy wstępne – określenie problemu, a takŜe zasad negocjacji,
– przedstawienie ofert, dokonywanie ich oceny, przekonywanie rozmówcy do ich
atrakcyjności,
– myślenie twórcze – wysuwanie propozycji, pomysłów, rozwiązań korzystnych dla
obydwu partnerów,
– ocena propozycji, ustępstwa na rzecz partnera, propozycje ofert,
– zgoda na podpisanie kontraktu.
Proper negotiations – they consist of some acts and rules:
– associates’ introduction, if they are present at negotiations and yourself presentation,
– introductory conversations – defining of a problem and also rules of negotiations,
– presentation of the offers, making their assessment, convincing of an interlocutor to
their attractiveness,
– creative thinking – putting forward of propositions, ideas, solutions which are
beneficial to both partners,
– assessment of propositions, making concessions in aid of a partner, propositions of
offers,
– agreement on the contract signing.
3. Zakończenie negocjacji – stanowiska w danej sprawie, np. podpisanie lub finalizacja
kontraktu handlowego i perspektywy na dalszą współpracę z partnerem. / Ending of
negotiations – stands on a given matter, for example, signing or finalising of the trade
contract and perspectives on the further cooperation with a partner.
Style negocjacji / Styles of negotiations [3, t.1]
Miękki styl negocjacji / Soft style of negotiations:
– utrzymanie bardzo dobrych kontaktów z partnerem, / keeping very good contacts with
a partner,
– traktowanie partnera z zaufaniem, Ŝyczliwością i szacunkiem, / treating a partner with
confidence, kindness and respect,
– składanie wielu ofert, / making a lot of offers,
– brak sprzeciwu i odwoływania się do siły, / lack of opposition and referring to force,
– czynienie ustępstw, nawet swoim kosztem, / making concessions, even at own expense,
– przystosowanie się do partnera. / adaptation to a partner.
Twardy styl negocjacji / Hard style of negotiations:
– osiągnięcie swojego celu, / achieving of your own goal,
– nieŜyczliwe traktowanie partnera i okazywanie mu negatywnych uczuć, / unkindly
treating of a partner and showing him negative feelings,
– narzucanie partnerowi swojej woli, / forcing to a partner your own will,
– brak gotowości do ustępstw i kompromisu, / lack of readiness to concessions and
a compromise,
– uŜywanie gróźb i sugerowanie nieuczciwości, / using threats and suggestion of
dishonesty,
– stawianie wysokich Ŝądań, / putting high demands,
– wymaganie od partnera większych ustępstw niŜ własne / demanding from a partner
bigger concessions than your own.
Partnerski styl negocjacji / Partnership style of negotiations:
– osiągnięcie porozumienia zadawalającego obie strony, / reaching an agreement satisfied
both sides,

12
– Ŝyczliwe traktowanie partnera, / friendly treatment of a partner,
– oddzielanie ludzi od problemu, / people’s separation from the problem,
– składanie wielu propozycji rozwiązań, / making many proposals of solving,
– zgoda na ustępstwa, / agreement to concessions,
– dąŜenie do kompromisu. / striving to a compromise.
Przykładowe negocjacje w języku angielskim i polskim:
S – Salesman (Sprzedawca), B – Buyer (Nabywca) [12]
B: I would like to store some commodities in your storehouse for one month. How much does
it cost per day and night? / Chciałbym zmagazynować trochę towaru w waszym magazynie
przez miesiąc. Ile to kosztuje za dobę?
S:. It depends what kind of commodity do you want to store up. / To zaleŜy jaki rodzaj towaru
chce Pan magazynować.
B: I would like to store up 200 cartoons of domestic appliances, that is microwaves. / Chcę
magazynować 200 kartonów sprzętu gospodarstwa domowego, to jest kuchenek
mikrofalowych.
S: I see. It is five palettes. Storing up of one pallet costs 80 zlotys per day and night. /
Rozumiem. To jest pięć palet. Magazynowanie kaŜdej palety kosztuje 80 złotych za dobę.
B: The price is too high. I’ve just seen this storehouse and it isn’t worth such money. /
To zbyt wysoka cena. Właśnie widziałem ten magazyn i nie jest wart takich pieniędzy.
S: It is worth such money because it is well–kept and guarded round the clock. /On jest wart
tych pieniędzy, poniewaŜ jest dobrze utrzymany, chroniony całodobowo.
B: No, I can’t agree with you, because it isn’t in a good technical condition and it needs
a major renovation. I can pay 50 zlotys for storing up in your storehouse. / Nie zgadzam się
z Panem, gdyŜ nie jest on w dobrym stanie technicznym i wymaga kapitalnego remontu.
Mogę zapłacić 50 złotych za magazynowanie w Pańskim magazynie.
S: No, the price is too low. / Nie, to zbyt niska cena.
B: What about the transport of commodity? / A co z transportem towaru?
S: If the distance is up to 30km, transport is free. If it’s farther, you must pay extra or have
your own transport. / Jeśli odległość jest do 30km, transport jest gratis, jeśli jest dalej, musi
Pan zapłacić dodatkowo lub mieć swój transport.
B: For such a steep price, transport should be free. / Za tak wygórowaną cenę transport
powinien być gratis.
S: Let’s do that: I’ll rent you the storehouse for 70 zlotys, I’ll give you free transport but you
have to pay commodity insurance 150 zlotys. / Zróbmy tak: Wynajmę Panu magazyn za
70 złotych, dam transport gratis, ale musi Pan dopłacić za ubezpieczenie towaru 150 złotych.
B: My offer is 60 zlotys per day and night plus 150 zlotys for my commodity insurance. /
Moja oferta wynosi 60 złotych za dobę plus 150 złotych za ubezpieczenie mojego towaru.
S: Right. Let’s sign the contract. / Dobrze, podpiszmy kontrakt.
S – Salesman (Sprzedawca), B – Buyer (Nabywca) [14]
S: We can deliver you the commodity today using our own transport, but you must pay for it
today paying cash or by draft. / MoŜemy dostarczyć ci towar dzisiaj własnym transportem, ale
dziś musisz zapłacić za niego gotówką lub przelewem
B: Yes, I see. But I don’t have such a big amount of money on me. I must go to the bank and
make a draft to your company’s account. So far, the price has not changed, has it? / Tak,
rozumiem, ale nie mam przy sobie tak duŜej sumy pieniędzy. Muszę iść do banku i dokonać
przelewu na konto twojej firmy. Jak dotąd cena się nie zmieniła, prawda?

13
S: Yes. The price for the commodity and its transport hasn’t changed but for the loading you
must pay extra. / Tak. Cena za towar i jego transport nie zmieniła się, ale za załadunek musi
Pan zapłacić dodatkowo.
B: How much does the loading cost? / Ile kosztuje załadunek?
S: It costs 5 zlotys per hour. / Kosztuje on 5 złotych za godzinę.
B: The price is too high, especially that I have 600 packages of commodity, that is 150 pallets.
I can pay you 2,5 zlotys per hour. How long will the loading last? / To zbyt wygórowana
cena, zwłaszcza, Ŝe ja mam 600 paczek towaru, czyli 150 palet. Mogę Panu zapłacić 2,5
złotego za godzinę. Jak długo będzie trwał załadunek?
S: The loading will last about four hours, but your price is too low. I suggest 3 zlotys per
hour. / Załadunek będzie trwał około czterech godzin, ale Pana cena jest zbyt niska.
Proponuję 3 złote za godzinę.
B: Good. Let’s go and look at the merchandise. … All right. I can see that is the same
commodity like I ordered in your company. My employee will stay and he will watch over the
loading. See you later. I am going to the bank. / Dobrze. Chodźmy i obejrzyjmy towar. …
W porządku. Widzę, Ŝe to ten sam towar, który zamówiłem w waszej firmie. Mój pracownik
zostanie i będzie doglądał załadunku. Do zobaczenia. Jadę do banku.
S: You will be satisfied with the commodity from our company. We will be waiting for you
and loading your commodity. / Będzie Pan zadowolony z towaru z naszej firmy. Będziemy
czekać na Pana i ładować towar.
4.1.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń:
1. Czym są negocjacje?
2. Na czym polegają negocjacje?
3. Jakie wyróŜniamy etapy negocjacji?
4. Jakie znasz słownictwo zawodowe z dziedziny logistyki w języku angielskim?
5. Jak redaguje się definicje pojęć w języku angielskim?
6. Jakie są podstawowe zadania logistyka?
7. Jakie znasz jednostki miar i wag w języku angielskim?
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zredaguj mini słownik ze słownictwem zawodowym dla technika logistyki.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) przeczytać fragment materiału nauczania (pkt. 4.2.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim,
4) wyszukać w tekście zwroty i słownictwo zawodowe w języku angielskim,
5) przetłumaczyć słownictwo i zwroty korzystając ze słowników i Internetu,
6) ułoŜyć słownictwo w kolejności alfabetycznej,
7) wydrukować słownik,
8) zaprezentować efekt pracy w grupie.
WyposaŜenie stanowiska pracy:
– materiały informacyjne,
– stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu i drukarką,

14
– papier formatu A4,
– słowniki dwujęzyczne i branŜowe,
– przybory do pisania,
– literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 2
Przeprowadź w języku angielskim negocjacje handlowe z wybranym partnerem, które
kończą się zawarciem kontraktu handlowego.
3) posługiwać się terminologią z zakresu logistyki, handlu i ekonomii,
4) zastosować zasady prowadzenia negocjacji w języku angielskim,
5) przeprowadzić negocjacje w języku angielskim.
Ćwiczenie 3
Określ pisemnie i ustnie zadania logistyka w języku angielskim.
3) obejrzeć film anglojęzyczny o pracy logistyka,
4) obejrzeć foldery, broszury, prospekty o pracy logistyka w języku angielskim,
5) przetłumaczyć na język polski niezrozumiałe fragmenty filmu, folderów, broszur,
prospektów,
6) dokonać selekcji materiału,
7) określić pisemnie i ustnie zadania logistyka,
8) przedstawić efekt pracy w grupie.
− film w języku angielskim o pracy logistyka,
− telewizor i odtwarzacz VHS lub DVD,
− foldery, broszury, prospekty o pracy logistyka w języku angielskim,
− słowniki dwujęzyczne i branŜowe,
− przybory do pisania,
− literatura z rozdziału 6.

15
Ćwiczenie 4
Udziel ustnej informacji o działalności logistycznej w języku angielskim.
3) obejrzeć film anglojęzyczny o działalności logistycznej,
4) obejrzeć foldery, broszury, prospekty o działalności logistycznej w języku angielskim,
5) przetłumaczyć na język polski niezrozumiałe fragmenty filmu, folderów, broszur,
prospektów,
6) dokonać selekcji materiału,
7) określić ustnie elementy działalności logistycznej,
8) udzielić ustnej informacji o działalności logistycznej w języku angielskim grupie
uczniów.
− film w języku angielskim o działalności logistycznej,
− telewizor i odtwarzacz VHS lub DVD,
− foldery, broszury, prospekty o działalności logistycznej w języku angielskim,
4.1.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) opracować w języku angielskim mini słownik ze słownictwem
zawodowym dla technika logistyka?
2) przeprowadzić negocjacje w języku angielskim?
3) posługiwać się w mowie i w piśmie językiem zawodowym z zakresu
logistyki, handlu, ekonomii i biznesu?
4) określić w mowie i piśmie zadania logistyka?
5) zaprezentować efekt swej pracy?

16
4.2. Dokumentacja i korespondencja w logistyce
Prowadzenie dokumentacji i korespondencji zawodowej
Dokumentacja i korespondencja zawodowa [2, 12] wymagają stosowania słownictwa
profesjonalnego, branŜowego. NaleŜy uŜywać języka oficjalnego, poprawnych struktur
gramatycznych i zwrotów grzecznościowych. Ze względu na duŜą liczbę i róŜnorodność
zwrotów grzecznościowych, naleŜy wiedzieć, w jakim kontekście moŜna uŜyć danego
sformułowania. Oto najbardziej popularne zwroty grzecznościowe języka angielskiego [6, 7,
8, 12, 20]:
1. Zwroty grzecznościowe na powitanie: Good morning (dzień dobry), zwrotu tego uŜywa
się rano, do godzin południowych, good afternoon (dzień dobry), zwrotu tego uŜywa się
po południu, good evening (dobry wieczór), welcome to our company (witamy w naszej
firmie), it’s a pleasure for us to welcome you in our company, madam (to dla nas
przyjemność gościć Panią w naszej firmie),
2. Zwroty grzecznościowe na poŜegnanie: Good bye (do widzenia), Good night (dobranoc),
Have a nice day (Ŝyczę miłego dnia), Good luck (powodzenia).
3. Przeprosiny: Sorry (Przepraszam), w znaczeniu, przykro mi, jeŜeli chcemy przeprosić,
wyrazić Ŝal, ubolewanie, gdy coś złego się stanie, np. I’ m sorry, it was my fault.
(Przepraszam, to był mój błąd), I would like to apologise (Chciałbym przeprosić), np.
I would like to apologise sir for being late. (Chciałbym przeprosić Pana za spóźnienie.),
I’m afraid (Obawiam się), np. I’m afraid that we haven’t got any fruit in our offer.
(Obawiam się, Ŝe nie mamy Ŝadnych owoców w naszej ofercie).
4. Zwroty grzecznościowe kierowane do klienta: Sir (Proszę Pana), Madam (Proszę Pani).
5. Podziękowania: Thank you / very much (Dziękuję bardzo), Thanks you once again
(Jeszcze raz dziękuję), I’m grateful (Jestem wdzięczny), Best wishes (Najlepsze
Ŝyczenia). All the best (Wszystkiego najlepszego).
6. Zwroty grzecznościowe stosowane podczas prezentacji oferty firmy lub sprzedaŜy
produktów: With pleasure, madam. (z przyjemnością proszę Pani), Would you like..., sir?
(Czy chciałby Pan ...?), May / Can I help you, sir? (Czy mogę Panu pomóc?) Zwrot
z uŜyciem słowa ‘may’ jest bardziej grzecznościowy niŜ z ‘can’, poniewaŜ wyraŜa on
prośbę o przyzwolenie. Natomiast zdanie z ‘can’ stosuje się w znaczeniu czy jestem
w stanie pomóc. Let me ..., madam.(Proszę mi pozwolić ...), Would you prefer .., sir?
(Czy wolałby Pan…?)
WyraŜanie Ŝyczeń i Ŝądań w języku angielskim
śądania i Ŝyczenia wyraŜa się zarówno w języku angielskim mówionym, jak i pisanym.
Do najbardziej popularnych i najczęściej uŜywanych zwrotów wyraŜających Ŝyczenia naleŜą
[11, 17]: I would … you, sir… (Chciałbym Panu …), np. I would tell you, sir … (Chciałbym
Panu powiedzieć …), Could you … sir, please? (Czy mógłby Pan…?), np. Could you give me
your telephone number sir, please? (Czy mógłby mi Pan dać Pana numer telefonu?), I need
a favour (mam prośbę), to ask sb for sth (prosić kogoś o coś), Can / could I ask you to do
something for me, please? (Czy mogę pana o coś prosić?), I’d be very grateful if you could
correct it. (Bardzo byłbym wdzięczny, gdyby Pan to poprawił.).
Do wyraŜania Ŝądań uŜywa się w języku angielskim mówionym i pisanym następujących
zwrotów [11, 17]: to demand, to request (Ŝądać), to demand sth from sb (Ŝądać czegoś od
kogoś), to make a demand (zwrócić się z Ŝądaniem), on demand (na (kaŜde) Ŝądanie), must

17
(musieć – w znaczeniu uznawać za potrzebne), have to (musieć – w znaczeniu podlegać
przymusowi).
Oto przykład listu, w którym wyraŜane są prośby [21]:
Dear Sir / Madam,
Our agents in Germany have asked us for quotations for 10 000 jars of marmalade to be
sold in a “Best of Britain” week in a big department store chain throughout Germany.
Please let us know the quantities you can deliver and quote your best terms of delivery.
Yours faithfullyy,
Susan Rollins
Sales Manager
Szanowny Panie / Pani,
Nasi pośrednicy w Niemczech poprosili nas o wyceny 10 000 słoików marmolady na
sprzedaŜ podczas tygodnia „Najlepsze Brytyjskie” w sieci duŜych domów towarowych
w całych Niemczech. Proszę podać nam ilość, jaką moŜecie dostarczyć i terminy dostawy.
Z powaŜaniem,
Susan Rollins
Kierownik działu sprzedaŜy
Oto przykład listu, w którym wyraŜane są Ŝądania [21]: Reminder / Ponaglenie
Dear Mr King,
The long delay in the payment squaring by your company has caused us a great deal of
concern. We stated clearly in our contract that the payment from the ordered and delivered
commodities must reach us no later than 30 day of each month. In spite of repeated letters and
telephone conversation, we still haven’t received payment. We demand our payment and
fulfilling the contract conditions, otherwise we can see no alternative but to cancel our
cooperation and contract.
Yours sincerely,
William Ant,
Marketing Director
Drogi Panie King,
Długie opóźnienie w uregulowaniu płatności przez Pańską firmę wywołało u nas wiele
niepokoju. Postanowiliśmy jasno w naszej umowie, Ŝe płatność za zamówione i dostarczone
towary musi dotrzeć do nas nie później niŜ 30 dnia kaŜdego miesiąca. Mimo wielokrotnych
listów i rozmów telefonicznych, nadal nie otrzymaliśmy zapłaty. Domagamy się zapłaty
i dotrzymania warunków kontraktu, w innym przypadku nie widzimy innej moŜliwości, jak
uniewaŜnić naszą współpracę i kontrakt.
Z powaŜaniem,
William Ant,
Dyrektor do spraw marketingu

18
W korespondencji anglojęzycznej [21] naleŜy teŜ uŜywać języka oficjalnego
i właściwych nagłówków. Wypowiedź pisemna powinna być prawidłowo zaadresowana
i czytelnie podpisana. Nie uŜywa się skróconych form wyrazów ani języka kolokwialnego.
KaŜdy rodzaj pisma ma swoja odrębną strukturę, której naleŜy przestrzegać. Jeśli nie znamy
nazwiska adresata, wówczas kaŜdy list oficjalny rozpoczyna zwrot Dear Sir or Madam
(Szanowny Panie lub Pani), a kończy – Yours faithfully (z powaŜaniem). W listach
adresowanych do osoby znanej z nazwiska, np. Mr. Wilson, naleŜy uŜyć zwrotu Dear Mr.
Wilson (Szanowny Panie Wilson), a zakończyć list zwrotem Yours sincerely (z powaŜaniem).
Jeśli piszemy list w imieniu firmy, wówczas naleŜy posługiwać się zaimkiem “we” (my)
w całym liście. JeŜeli zaś piszemy jako osoba prywatna, w swoim własnym imieniu, to wtedy
uŜywamy form “I” (ja), “me” (mnie), itd.
Opracowywanie pisemnych ofert dla klienta
Oferta usługowo – handlowa [2, 7] powinna zawierać zwroty grzecznościowe, a nie
kolokwialne. Trzeba zadbać o właściwy styl wypowiedzi, czyli uŜywać języka oficjalnego,
a nie potocznego. Od jakości takiej oferty zaleŜy, czy usługi i oferowane dobra zostaną
sprzedane, gdyŜ jest ona pewną formą promocji, a zarazem reklamy firmy. Jeśli partner
handlowy nie potrafi samodzielnie podjąć decyzji co do świadczonych usług czy
oferowanych dóbr, wówczas moŜna mu zasugerować pisemnie najkorzystniejsze rozwiązanie.
W pisemnej ofercie firmy dla klienta powinny znaleźć się podstawowe dane
o przedsiębiorstwie, typu nazwa, adres i informacje na temat specyfiki jego działalności.
Następnie naleŜy umieścić asortyment produktów wraz z ceną jednostkową netto i brutto.
Przykładowa oferta firmy logistycznej w języku polskim i angielskim [21]:
Firma Vega / Vega Company
ul. Długa 57, Zieleniec 32-123 / 57, Long Street, 32-123 Zieleniec
Tel./Fax (012) 678-78-54
Firma Vega specjalizuje się w dostarczaniu przesyłek oraz paczek w krajach Unii
Europejskiej. / Vega Company specialises in delivery of parcels and packages in countries
of the European Union. Oferujemy najniŜsze ceny za nasze usługi, które wykonujemy szybko,
tanio i solidnie. / We offer the lowest prices for our services which we are fast, cheap and
reliable. Specjaliści firmy Vega udzielają konsultacji w zakresie transportu krajowego
i międzynarodowego. The experts of Vega Company provide consultations in domestic and
international transport.
Nazwa produktu / Product name
Cena jednostkowa netto
za kilometr / Net unit
price for one kilometre
Cena jednostkowa brutto
za kilometr / Gross unit
price for one kilometre
1. Dostarczenie paczki do 1kg /
Delivery of a parcel up to 1kg
2. Dostarczenie paczki o wadze od
1kg do 10kg / Delivery of
a parcel from 1kg to 10kg
10kg do 25kg / Delivery of
25kg do 100kg Delivery of
5. Dostarczenie przesyłki listowej /
letter delivery

19
List dotyczący zlecenia usługi
List dotyczący zlecenia usługi [16] powinien być zwięzły i zawierać konkretne
informacje. NaleŜy uŜywać zwrotów grzecznościowych, języka oficjalnego oraz nie stosować
skrótów. W nagłówku zawarte są informacje takie jak nazwa i adres nadawcy oraz odbiorcy,
telefony kontaktowe i data. W treści listu zamieszcza się nazwę usługi oraz termin jej
realizacji. MoŜna teŜ napisać o sposobie płatności za usługę.
Date:12. 11. 2007.
From: Warehouse ‘Green’
To: Logistic Company “Fast and Safe”
Telephone/Fax (048) 332-45-78
Please deliver to our warehouse the following goods: 15 packets of carrots, 10 cartons of
bananas, 5 cartons of oranges and 300 kilos of potatoes. We would like to know if you have
fresh cauliflowers, if so, please deliver us 30. Please deliver the merchandise tomorrow
morning till 10 a.m. Cash payment.
The warehouse address: 15, Flower Street, Radom.
Opening hours: 6 a.m. – 6 p.m.
Please confirm above order as soon as it is possible.
Regards,
John Smith
The warehouse manager
Data:12. 11. 2007.
Od: hurtowni „Zieleniec”
Do: Firma logistyczna “Szybko i bezpiecznie”
Telefon/Faks (048) 332-45-78
Prosimy o dostarczenie do naszej hurtowni następujących towarów: 15 paczek marchwi,
10 kartonów bananów, 5 kartonów pomarańczy i 300 kg ziemniaków. Chcielibyśmy
wiedzieć, czy macie kalafiory, jeśli tak, prosimy o dostarczenie 30 sztuk. Prosimy
o dostarczenie towaru jutro rano do godziny 10.00. Płatność gotówką.
Ares hurtowni: ul. Kwiatowa 15, Radom.
Godziny otwarcia: 6.00 – 18.00
Prosimy o potwierdzenie powyŜszego zamówienia tak szybko jak to moŜliwe.
Pozdrowienia,
John Smith
Kierownik hurtowni
List handlowy
Prawidłowo zredagowany list handlowy powinien być zwięzły, zawierać konkretne
informacje i utrzymany w tonie grzecznościowym. List handlowy w języku angielskim składa
się zwykle z trzech części [21]:
1. Wstęp – beginning (jeden akapit), w którym określa się temat listu.
2. Rozwinięcie – main body (jeden lub dwa akapity), gdzie przedstawia się w sposób
metodyczny temat listu wskazany poprzednio we wstępie, wymienia dane i argumenty,
szczegółowe wyjaśnienia oraz określa się w ogólnym zarysie linię proponowanego
działania.
3. Zakończenie – conclusion (jeden akapit), zwykle przeznaczone jest na zwroty
grzecznościowe, których celem jest wywarcie korzystnego wraŜenia na czytelniku.

20
Układ konkretnego listu zaleŜy od jego celu. Zamieszczenie w nagłówku tematu listu
sprawia, Ŝe list szybko dochodzi w określone miejsce, wzbudza zainteresowanie czytelnika
i oszczędza czas. W liście handlowym naleŜy zawierać konkretne informacje, udzielać
pełnych, szczegółowych informacji dotyczących dat, cen, cech artykułów czy usług. NaleŜy
wyszczególnić ich numery i części składowe, jeśli takowe posiadają, poniewaŜ to, co nadawca
uwaŜa za oczywiste, nie musi być znane odbiorcy. Nie naleŜy rozpoczynać ostatniego zdania
listu od imiesłowu czasu teraźniejszego, np. hoping, wishing, czy Thanking for your prompt
attention to your order, a zwykłym grzecznościowym zwrotem, np. We thank you for your
prompt attention to our order.
JeŜeli potrzebujemy wielu informacji lub chcemy przedstawić szczegółową prośbę,
naleŜy napisać specjalny list, tzw. a letter of enquiry (list z zapytaniem), w którym moŜna
pytać o wiele informacji, między innymi o:
− szczegółowy opis towarów, którymi jesteśmy zainteresowani,
− sposób dostawy,
− dostępność towarów i termin dostawy,
− ulotki, katalogi, foldery, oferty,
− wzory, próbki,
− ceny,
− warunki płatności, sposób przewozu i ubezpieczenia towaru.
Oto przykład listu handlowego [21]:
21 December 2007.
Trans Company
8, Long Street
London
SW2P 4XY
Tel. 031 557 4531
Ms Helmtraud Schultz
Leather Clothes Manufacture
98, Karl Marks Strasse
Berlin 54 800
Germany
Tel. 043 786 902
Dear Ms Schultz,
We saw your leather products at London Trade Fair in August this year and we are sure
that they would find a market in our part of the country.
Our company can deliver them fast to each place in our country. We carry a fairly large
stock and we are always in need of supplies from quality manufactures like yourselves.
Would you kindly send us your current catalogues and price list. If your prices are
competitive, you can count on regular and substantial orders from us.
We look forward to hearing from you soon.
Yours sincerely,
Thomas Black
Sales Manager

21
Firma Trans 21 grudnia 2007.
ul. Długa 8
Londyn
SW2P 4XY
Tel. 031 557 4531
Pani Helmtraud Schultz
Fabryka odzieŜy skórzanej
ul. Karola Marksa 98
Berlin 54 800
Niemcy
Tel. 043 786 902
Szanowna Pani Schulz,
Widzieliśmy Państwa produkty skórzane na targach w Londynie w sierpniu tego roku
i jesteśmy pewni, Ŝe mogłyby one znaleźć się na rynku w naszej części kraju.
Nasza firma moŜe dostarczyć je w kaŜde miejsce naszego kraju. Przewozimy dość duŜo
towaru i zawsze potrzebujemy towarów od producentów oferujących dobrą jakość produktów
jak Państwo.
Czy bylibyście Państwo na tyle uprzejmi, aby przesłać nam wasze aktualne katalogi
i ceny katalogowe. Jeśli Państwa ceny są konkurencyjne, moŜecie liczyć na regularne
i znaczne zamówienia od nas.
Czekamy na wiadomość od Państwa,
Z powaŜaniem,
Thomas Black
List handlowy moŜe być równieŜ wysłany pocztą elektroniczną. Zamieszcza się w nim
nazwę adresata, nadawcy listu, jego adres e–mail, datę, temat oraz treść listu. W liście
umieszcza się zapytania ofertowe, jakim asortymentem towarów czy usług jesteśmy
zainteresowani, jaka jest ich cena. MoŜna teŜ zwrócić się z prośbą o przesłanie katalogów,
cenników, albo fotografii określonego towaru.
To: “Medical Equipment” warehouse
From: Clinic “Health”
Email address: agrieq@wp.pl
Date: 5 th February 2007
Subject: A trade offer
We would like to get to know about your latest trade offer of surgical instruments and its
current prices. If you have a wide range of new products and competitive prices, you can
count on regular orders from us. Please send us your new catalogue and price lists.
Regards,
Mark Emerald
Marketing manager

22
Do: Hurtownia: “Sprzęt medyczny”
Od: Klinika „Zdrowie”
Adres e – mail : agrieq@wp.pl
Data: 5 lutego 2007
Temat: Oferta handlowa
Chcielibyśmy dowiedzieć się więcej o Waszej najnowszej ofercie handlowej narzędzi
chirurgicznych i jej aktualnych cenach. Jeśli macie szeroki asortyment produktów
i konkurencyjne ceny, moŜecie liczyć na nasze regularne zamówienia. Proszę o przesłanie
nam nowych katalogów i cenników.
Pozdrowienia,
Marek Emerald
Dokumenty związane z zaopatrzeniem materiałowym w przedsiębiorstwie
KaŜde przedsiębiorstwo uŜywa róŜnorodnych materiałów, które są potrzebne do
sprawnego funkcjonowania firmy i wykonywania w niej prac. Zamówienie jest składane albo
z inicjatywy nabywcy, albo w odpowiedzi na ofertę. Jeśli oferta mu odpowiada, nabywca
składa zamówienie, często posługując się gotowym, drukowanym formularzem. JeŜeli zaś nie
ma takiego formularza lub trzeba omówić dodatkowo nie objęte w nim punkty, wówczas
niezbędny staje się list. Niekiedy pisze się tzw. kontrofertę, próbując uzyskać od sprzedawcy
pewne ustępstwa. Nabywca ma prawo anulować zamówienie w kaŜdej chwili, zanim zostanie
ono przyjęte przez sprzedawcę. Jeśli zamówienie zostało juŜ przyjęte, a nabywca zmuszony
jest je odwołać z jakiegoś powodu, wtedy sprawa musi być omówiona przez strony.
W sytuacji, gdy sprzedawca zaniedba swe obowiązki, to nabywca moŜe wycofać się w kaŜdej
chwili. W zamówieniu na materiały naleŜy zamieścić następujące informacje [21]:
− wyrazić podziękowanie sprzedawcy za ofertę lub informację, gdzie widzieliśmy
oferowane przez niego towary,
− napisać numer zamówienia, jeśli jest on załączony,
− wykaz potrzebnych artykułów i ich ilość,
− ceny i metody płatności.
Dear Sir or Madam, / Szanowny Panie lub Pani,
Thank you for your offer. Please supply the following items: / Dziękujemy za ofertę.
Prosimy o dostarczenie następujących artykułów:
Order Form of Smelting Materials No. 135 / Druk zamówienia materiałów hutniczych nr 135
L.p. /
Item
number
Nazwa artykułu / Name of
article
Ilość / Quantity Cena jednostkowa brutto /
Unit gross price
1. stal nierdzewna / stainless
steel
10 tonnes / 10 ton 1500 PLN
2. stal kwasoodporna / acid –
resistant steel
5 tonnes / 5 ton 2000 PLN
3. blacha uniwersalna / gauge
plate
100 sheets / 100
arkuszy
35 PLN
Total /
Razem
3 items / 3 artykuły 28 500 PLN

23
Your offer includes information that the delivery is free and you can deliver the commodity
within one week, thus we will expect the commodity during this week. / Wasza oferta zawiera
informację, Ŝe dostawa jest gratis i moŜecie dostarczyć towar w ciągu jednego tygodnia,
zatem spodziewamy się towaru w tym tygodniu.
Yours faithfully, / Z powaŜaniem,
Mary Clawson,
Manager of Supplies Department / Kierownik działu zaopatrzenia
W kontrofercie zamieszcza się takie informacje jak [21]:
− powody, dla których odrzucona jest pierwsza oferta,
− przedstawienie swojej kontroferty,
− jeśli to moŜliwe, naleŜy zaoferować, Ŝe firma płaci pewną sumę jako zaliczkę,
− prośba o odpowiedź na kontrofertę.
Dear Sir or Madam,
Thank you for your letter of 10 April enclosing your brochure and price list.
We have noted that your diesel is produced according to the highest environmental
standards and we are sure that this will be a good selling point here. However, there is one
disadvantage when comparing your prices to those of other diesel sellers. Because of this, we
ask you to reduce the prices quoted by 10%.
If you are prepared to do this, we should like to buy 10 000 litres per year. On our side,
we would be willing to pay 30% of the total invoice.
Please let us know as soon as possible if you can supply us on the terms quoted.
Yours faithfully,
Adam Simpson,
Manager of Supplies Department
Szanowny Panie lub Pani
Dziękujemy za list z dnia 10 kwietnia i załączoną broszurę oraz ofertę cenową.
Zwróciliśmy uwagę, Ŝe wasz olej napędowy jest produkowany według najwyŜszych
ekologicznych norm i jesteśmy pewni, Ŝe to podniesie jego atrakcyjność. Jednak jest jedna
wada porównując wasze ceny do cen innych sprzedawców oleju napędowego. Z tego powodu
prosimy o obniŜkę cen o 10%.
Jeśli będziecie gotowi to uczynić, moglibyśmy kupić 10 000 litrów rocznie. Z naszej
strony bylibyśmy skłonni zapłacić 30% ogólnej wartości całej kwoty faktury.
Prosimy o powiadomienie nas tak szybko, jak to moŜliwe czy moŜecie zaopatrywać nas
na wyŜej wymienionych warunkach.
Z powaŜaniem,
Adam Simpson,
Kierownik działu zaopatrzenia
Wypełnianie dokumentów w języku angielskim
Przed przystąpieniem do wypełniania formularza dokumentu naleŜy go dokładnie
przeczytać wraz z instrukcją, jeśli jest ona załączona. Następnie moŜna przystąpić do
wypełniania poszczególnych rubryk, zakreślania stosownych słów i zwrotów. JeŜeli
formularz nie zostanie prawidłowo wypełniony, wówczas instytucja, do której jest on

24
kierowany odeśle go do poprawy. Dokumenty powinny być wypełniane z naleŜytą
starannością, uŜywając czarnego lub niebieskiego atramentu i wypełniając je drukowanymi
literami. Jeśli wymagany jest podpis, naleŜy złoŜyć go odręcznie. Niektóre dokumenty
wypełniane przy uŜyciu komputera, takie jak np. faktura równieŜ wymagają odręcznego
podpisu. JeŜeli wystąpią trudności z wypełnieniem czy teŜ zrozumieniem treści formularza,
naleŜy zwrócić się o pomoc do jego nadawcy [21].
Oto przykładowe formularze w języku angielskim i polskim [21]:
Faktura sprzedaŜy
Sales Invoice No. 123 / Faktura sprzedaŜy numer 123
From: W&W Company / Od: Firmy W&W
45, Rose Street, Radom 26 – 600 / ul. RóŜana 45, Radom 26 – 600
REGON No. 698 786 543 / Numer REGON
To: Max Company / Do: Firmy Max
56, Larch Street, Dęblin 26 – 680 / ul. Modrzewiowa 45, Dęblin 26 – 680
Time of sale: 07/02/07 / Data sprzedaŜy: 07/02/07
Date of issue: 07/02/07 / Data wydania: 07/02/07
Tabela 1. Faktura VAT w języku angielskim i polskim [23]
Quantity/
Ilość
Description and value per unit /
Opis i wartość za sztukę
Net value /
wartość netto
VAT rate –22% /
stawkaVAT – 22%
Gross value /
Wartość brutto
10 days Magazynowanie towaru /
Commodity store housing 50 PLN
500 PLN 610 PLN
1 unit Transport towaru / Commodity
transport 200 PLN
50 PLN
200 PLN 244 PLN
1 unit Rozładunek / Unloading 30 PLN 30 PLN 36.60 PLN
1125 PLN
Total VAT / Kwota z VAT 890.60 PLN
Invoice issued by: Tom Smith / Fakturę wystawił: Tomasz Smith
Company’s stamp / Pieczęć firmy
Buyer’s signature and date / Podpis odbiorcy i data
Dokumenty celne
Deklaracja celna
W deklaracji celnej [23] zwykle zawarta jest zwięzła instrukcja jej wypełniania, np. “You
must read the notes on the reverse before completing this form. Complete all boxes using
black ink and capital letters”, czyli: „Zanim przystąpisz do wypełniania tego formularza,
musisz przeczytać notkę na drugiej stronie. Wypełnij wszystkie okienka uŜywając czarnego
atramentu i drukowanych liter.” W formularzach, miedzy innymi w deklaracji celnej,.
wymagane są następujące informacje:
1. Transport details – szczegóły transportu, np. Are you entering or exiting EU? / Czy
Pan/Pani wjeŜdŜa czy wyjeŜdŜa z Unii Europejskiej?, Date of EU entry/EU exit / Data
wjazdu/wyjazdu z Unii Europejskiej,
2. Details of Cash / Szczegóły odnośnie pieniędzy w gotówce, Type of Cash – Currency,
Amount/ Rodzaj gotówki – Waluta, Ilość,
3. Origin and intended use of cash / Pochodzenie i zamiary uŜycia(przeznaczenie) gotówki,
4. Declaration and your personal details / Deklaracja i twoje dane osobowe.

25
Rys. 1. Formularz deklaracji celnej [23]

26
List przewozowy
List przewozowy powinien zawierać następujące informacje [16]:
Miejsce wyjazdu / Place of departure
Miejsce dostarczenia towaru / Place of delivery
Ilość godzin jazdy / Number of riding hours
Termin dostawy / Time of delivery
Ilość towaru / Commodity amount
Rodzaj towaru / Kind of commodity
Wartość towaru (w przybliŜeniu) / Commodity value (approximately)
Waga towaru/ Commodity weight
Ilość palet / Number of pallets
Elementy finansów
Banki [9, t.2]
Banki centralne – obsługują budŜet państwa, najczęściej pełnią funkcję banków emisyjnych,
są uprawnione do emisji pieniądza i kontrolują jego podaŜ.
Central banks – service the Budget, they mostly function as issuing banks, they are entitled to
money issue and they control its supply.
Banki depozytowe – przyjmują krótkoterminowe wkłady (depozyty) oraz udzielają kredytów
w formie dyskonta weksli handlowych lub pod zastaw weksli i obligacji skarbowych, ale nie
mają charakteru oszczędnościowego.
Deposit banks – accept short – terms deposits and provide credit in a form of trade bills
of exchange discounts or in deposit of bills of exchange and government bonds, but they do
not have any economical capacity.
Banki hipoteczne – to rodzaj banków komercyjnych, które udzielają długoterminowych
poŜyczek zabezpieczonych na hipotece nieruchomości.
Mortgage banks – this is a kind of commercial banks which provide long–term loans secured
on a mortgage of a property loan.
Banki komercyjne – to określenie banków handlowych, hipotecznych i inwestycyjnych, które
przez gromadzenie wkładów i udzielanie kredytów powodują kreację pieniądza.
Commercial banks – this is a name of trade, mortgage and investment banks which cause the
creation of money by concentratingdeposits and providing credits.
Banki komunalne – są one zakładane i wyposaŜone w kapitał zakładowy przez samorządy
lokalne – miast i gmin.
Council banks – are founded and fit with the capital by the local authorities of cities and
districts.
Banki międzynarodowe – to międzynarodowe instytucje finansowe, zakładane w wyniku
porozumień międzypaństwowych w celu finansowania wymiany handlowej i realizację
wspólnych przedsięwzięć inwestycyjnych.
International banks – these are international financial institutions, founded as a result
of international agreements to finance the trade exchange and the implementation of joint
investment undertakings.
Banki rozliczeniowe (clearingowe) – prowadzą rozliczenia między bankami.
Accounting (clearing) banks – carry out clearings (settlements) between banks.
Podstawowe usługi bankowe [9, t.2]
− otwieranie, prowadzenie, zamykanie konta bankowego / opening, managing out, closing
a bank account,
− realizowanie przelewów / transfers effecting,

27
− operacje pienięŜne – gotówkowe i bezgotówkowe / financial transactions (cash and
cashless),
− pośrednictwo finansowe / financial agency,
− usługi depozytowe / deposit services,
− usługi kredytowe / credit services,
− usługi rozliczeniowe / accounting services,
− usługi związane z obsługą transakcji zagranicznych / services connected with handling of
foreign transactions,
− usługi dodatkowe, np. wynajem skrytek, usługi ubezpieczeniowe / additional services, for
example, renting of safe/deposit boxes, insurance services,
− wpłaty / payments,
− wypłaty / withdrawals,
− terminowe przyjęcie lub odstąpienie środków pienięŜnych (kredyty, depozyty) /
acceptance of the resources or giving them on time (credits, deposits),
− przejęcie ryzyka (awal, akcept, gwarancja) / taking over risk,
− przechowywanie papierów wartościowych i administrowanie nimi / safekeeping of
securities and managing them,
− obsługa obrotu płatniczego wraz z emisją papierów wartościowych / handling of financial
turnover with emission of securities,
− operacje handlowe (handel papierami wartościowymi, złotem, dewizami) / trade
operations (trade of secutities, gold, foreign exchange dealings),
− usługi róŜne – usług konsultacyjne, doradztwo finansowe, dostarczanie informacji, itp. /
various services – consultative services, financial consultancy, providing information.
Środki płatnicze / Means of payment:
− karta płatnicza / a debit card,
− karta kredytowa / a credit (charge) card,
− przelew / a transfer,
− przelew elektroniczny / an electronic transfer,
− czeki / cheques,
− zlecenia stałe / standing (fixed, permanent) orders.
Rodzaje płatności / Kinds of payment:
− gotówka / cash,
− przelew / transfer,
− karta kredytowa / a credit (charge) card,
− czek / a cheque.
Analiza kosztów
Do analizy kosztów i oceny działalności przedsiębiorstwa warto sporządzić bilans oraz
rachunek porównawczy zysków i strat. Analizy finansowej dokonuje się na podstawie
sprawozdań finansowych firmy i zawiera ona następujące narzędzia pomiaru [3, t.1]:
– analizę porównawczą danych, czyli ustalenia i ocenę wzrostu lub zmniejszenia
składników bilansu,
– analiza struktury danych, czyli ocena kaŜdej z pozycji w kwotach ogólnych aktywów
i pasywów, która pozwala na uzyskanie informacji o istocie i zmianach struktury
poszczególnych składników bilansu,
– analizę wskaźnikową,
– analizę wybranych obszarów zagadnień i problemów z działalności firmy.

28
To the costs analysis and evaluation of the company it is worth to draw up a balance and
a comparative calculation of profit and loss. The analysis is made on the basis of the
company’s financial reports and it includes the following instruments of a measurement:
– a comparative analysis of data, that is arrangement and evaluation of a growth or
decreasing of a balance’s components,
– analysis of data structure, that is an evaluation each of item in general amounts of assets
and liabilities, which allows to get information about essence and changes of the structure
of particular balance components,
– index analysis,
– analysis of chosen areas of issues and problems from the company’s activity.
We wstępnej analizie powinno się uwzględnić porównanie danych i ich strukturę, które
ma charakter spiralny, polegający na stopniowym dokonywaniu oceny składników bilansu,
przechodzeniu od ogółu do szczegółów badanych elementów. Tak zwane „czytanie bilansu”
będące zarazem analizą wstępną ma na celu zapoznanie się z sytuacja finansową firmy
i wykrycie nieprawidłowości w jej finansach. Analizy bilansu moŜna dokonać:
1. W przekroju poziomym, będącym analizą porównawczą danych, w którym porównuje się
aktywa i pasywa z co najmniej dwóch okresów rozliczeniowych. MoŜna teŜ ustalić
zmiany w kwotach absolutnych zachodzących w danych okresach rozliczeniowych,
ocenić finansową kondycję firmy w przeszłości i prognozować jej rozwój na przyszłość.
2. W przekroju pionowym, będącym uzupełnieniem analizy w przekroju poziomym
i stanowiącym oddzielną analizę aktywów i pasywów. Układ pionowy słuŜy do ustalenia,
analizy struktur aktywów i pasywów przedstawionych w bilansie analitycznym oraz
struktury poszczególnych składników ostatecznego wyniku finansowego firmy. Analiza
pionowa umoŜliwia ocenę bieŜącej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, poniewaŜ
oblicza się udział kaŜdego ze składników majątku i kapitału w łącznej sumie bilansu.
In an initial analysis, there should be taken into consideration comparison of data and
their structure which has a spiral character depending on gradual evaluation of a balance’s
components passing from totality to details of examined elements. So–called “balance
reading” being at the same time an initial analysis, is aimed at familiarizing with financial
situation of the company and detecting irregularities in its finances. The balance analysis can
be made:
1. In a horizontal section that is a comparative analysis of data, in which there are compared
assets and liabilities from at least two accounting periods. It is possible to establish
changes in absolute amounts occurred in given accounting periods, evaluate the financial
standing of the company in the past and forecast its development in the future.
2. In a vertical section, which is a supplementation of analysis in a horizontal section and
making up a separate analysis of assets and liabilities. The vertical arrangement is used to
establish assets and liabilities’ structure presented in an analytic balance and the structure
of particular components of the final financial result of the company. A vertical analysis
makes possible the evaluation of a current financial situation of the company, because the
participation each of the fortune and balance components in total amount of a balance is
calculated.

29
Przykład skonsolidowanego bilansu firmy:
Tabela 2. Bilans firmy [opracowanie własne autora]
Okres rozliczeniowy / Accounting period 30.06.2006 31.12.2006
000 PLN 000 PLN
Aktywa trwałe / Durable assets
Wartości niematerialne / non material values 780 890
Materialne aktywa trwałe / Material durable assets 12, 150 12, 900
Inne aktywa finansowe / Other financial assets 40 40
Aktywa trwałe razem / Durable assets total 12, 970 13, 830
Aktywa obrotowe / Turnover assets
Zapasy / Reserves 15, 300 15, 400
NaleŜności handlowe i inne / Trade dues and other 28, 500 26, 334
Inne aktywa finansowe / Other financial assets 69 75
Środki pienięŜne i ich ekwiwalenty / Funds and their
equivalents 4, 600 5, 800
Aktywa obrotowe razem / Turnover assets total 48, 469 47, 609
Aktywa razem / Assets total 61, 439 61, 439
Kapitał własny / Own capital
Kapitał podstawowy / Basic capital 10, 400 11, 200
Kapitał zapasowy / Reserve capital 34, 000 36, 000
Zysk netto okresu obrotowego / Net profit of turnover period 2, 200 2, 900
Strata okresu obrotowego / Loss of turnover period 970 810
Kapitał własny razem / Own capital total 47, 570 509, 10
Zobowiązania długoterminowe / Long–term commitments
Rezerwy długoterminowe / Long–terms reserves 11 19
Zobowiązania długoterminowe – leasing
Long–term commitments – leasing 880 872
Zobowiązania długoterminowe razem
Long–term commitments total 891 891
Zobowiązania krótkoterminowe / Short–term commitments
Zobowiązania handlowe i pozostałe
Trade commitments and others 10, 400 11, 100
Zobowiązania tytułem świadczeń pracowniczych
Commitments by way of employees’ benefits 18 21
Zobowiązania krótkoterminowe – leasing
Short–term commitments – leasing 170 167
PoŜyczki i kredyty krótkoterminowe
Loans and short–term credits 2, 600 2, 000
Rezerwy krótkoterminowe / Short–term reserves 1, 900 1, 800
Rezerwy krótkoterminowe razem /
Short–term reserves total 15, 088 15, 088
Pasywa razem / Liabilities total 15, 979 15, 979
Do dokonywania kalkulacji kosztów nie ma jednego wzorca formularza, jest ich kilka,
moŜna teŜ sporządzić własny formularz kalkulacji [21]. Oto przykładowa dzienna kalkulacja
kosztów paliwa: / Daily costs calculation of fuel:

30
Tabela 3. Dzienna kalkulacja kosztów paliwa [opracowanie własne]
L.p. /
Item
number
Kind of fuel /
Rodzaj paliwa
Cena netto
za litr
paliwa /Net
price for
litre of fuel
Ilość
Kilometrów /
Number of
kilometres
Stan licznika
pojazdu przed
wyjazdem /
Vehicle meter
reading before
departure
Stan licznika
pojazdu po
przyjeździe /
Vehicle meter
reading after
arrival
1. benzyna / petrol 4,05 PLN
560km · 4,05 PLN
= 2268 PLN 85 000 85 560
2. gaz / gas 1,90 PLN
700km ·1,90 PLN
= 1130 PLN 93 000 93 700
3.
olej napędowy /
diesel 3,66 PLN
650km · 3,66 PLN
= 2379 PLN 98 000 98 650
Razem/ Total 5777 PLN 276 000 277910
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jak naleŜy prowadzić dokumentację i korespondencję zawodową w języku angielskim?
2. Jakie są zasady prowadzenia korespondencji zawodowej w języku angielskim?
3. Jakim słownictwem naleŜy operować prowadząc dokumentację i korespondencję
zawodową w języku angielskim?
4. W jaki sposób wyraŜa się Ŝyczenia i Ŝądania w języku angielskim?
5. Jak redaguje się pisemną ofertę w języku angielskim?
6. Jakie elementy zawiera list dotyczący zlecenia usługi?
7. Z czego składa się list handlowy?
8. Jak naleŜy redagować dokumenty związane z zaopatrzeniem materiałowym
w przedsiębiorstwie?
9. Jak naleŜy wystawiać fakturę w języku angielskim?
10. Jakie informacje muszą być zawarte w dokumentacji celnej typu list przewozowy
i deklaracja celna?
11. Jak opiszesz rodzaje banków w języku angielskim?
12. Jakie opiszesz podstawowe usługi bankowe po angielsku?
13. Jakie znasz środki płatnicze w języku angielskim?
14. Jakie znasz rodzaje płatności po angielsku?
15. W jaki sposób moŜna dokonać analizy kosztów w języku angielskim?
16. Jakie elementy powinna zawierać analiza kosztów typu bilans w języku angielskim?
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Pracując w parach przeprowadźcie korespondencję zawodową realizowanego zadania
logistycznego w języku angielskim.
3) przeczytać ze zrozumieniem wzory korespondencji handlowej,

31
4) wypisać potrzebne zwroty z wzorów korespondencji,
5) zastosować zasady prowadzenia korespondencji zawodowej w języku angielskim,
6) zredagować wybrany dokument dotyczący realizowanego zadania logistycznego
w języku angielskim, np. list handlowy,
7) przeprowadzić korespondencję zawodową w języku angielskim przy uŜyciu Internetu,
8) przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.
– stanowiska komputerowe z drukarkami i dostępem do Internetu,
– obowiązujące podręczniki zawodowe,
– wzory korespondencji handlowej,
– pakiety multimedialne,
Ćwiczenie 2
Sporządź w języku angielskim dokumentację związaną z działalnością logistyczną.
3) przeczytać ze zrozumieniem wzory dokumentacji,
4) dokonać analizy wzorcowej dokumentacji,
5) zastosować zasady redagowania dokumentacji w języku angielskim,
6) sporządzić wybraną dokumentację związaną z działalnością logistyczną w języku
angielskim,
7) wydrukować zredagowaną dokumentację,
– stanowiska komputerowe z drukarkami,
– wzory dokumentów, umów, listów handlowych, ofert,
– pakiety multimedialne,
Ćwiczenie 3
Wypełnij w języku angielskim formularze związane z działalnością logistyczną takie jak:
faktura, firmowy druk zamówienia, deklaracja celna.
3) przeczytać ze zrozumieniem druki formularzy w języku angielskim,
4) zgromadzić odpowiednie zwroty i słownictwo,

32
5) wypełnić formularze w języku angielskim,
– formularze faktur, firmowych druków zamówienia, deklaracji celnej w języku
angielskim,
Ćwiczenie 4
Przeprowadź rozliczenie finansowe z partnerem anglojęzycznym.
3) wysłuchać nagrania z konwersacją na temat rozliczenia finansowego w języku
angielskim,
4) wynotować potrzebne zwroty z nagrania,
5) dokonać analizy wzorcowych formularzy z rozliczeniami finansowymi,
6) opracowywać rozliczenie finansowe w języku angielskim,
7) opracować scenariusz konwersacji,
8) przeprowadzić rozliczenie finansowe z partnerem anglojęzycznym,
9) zastosować zwroty grzecznościowe uŜywane w rozmowie w języku angielskim.
– nagranie z konwersacją na temat rozliczenia finansowego w języku angielskim,
– magnetofon,
– wzory rozliczeń finansowych,
Ćwiczenie 5
Wyszukaj w Internecie oferty i inne informacje w języku angielskim związane
z działalnością logistyczną, a następnie wykorzystaj je w pracy logistyka.
1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.3.1. w poradniku dla ucznia),
3) wyszukać w Internecie oferty i inne informacje w języku angielskim związane
z działalnością logistyczną,
4) dokonać analizy i selekcji materiałów,
5) odpowiedzieć na wybraną ofertę przy uŜyciu Internetu,

33
6) wykorzystać wybrane informacje w pracy logistyka,
7) przedstawić rezultat swej pracy w języku angielskim.
− stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu,
4.2.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) prowadzić korespondencję zawodową w języku angielskim?
2) redagować korespondencję zawodową w języku angielskim?
3) czytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim?
4) sporządzić dokumentację zawodową w języku angielskim?
5) wypełnić w języku angielskim formularze związane z działalnością
logistyczną?
6) przeprowadzić w języku angielskim rozliczenie finansowe
z partnerem anglojęzycznym?
7) wyszukać w Internecie oferty i informacje związane z działalnością
logistyczną i wyszukać je w pracy logistyka?

34
4.3. Proces technologiczny produktów i zarządzanie łańcuchem
dostaw
Proces technologiczny produktów
Proces technologiczny [23] to podstawowa składowa procesu produkcyjnego,
bezpośrednio związana z przetwarzaniem surowców w określone produkty i jest on
realizowany w wydziałach produkcyjnych zakładów. W ujęciu systemowym proces
technologiczny definiuje się jako układ dynamiczny z wejściem w postaci strumienia
surowców, energii i informacji oraz wyjściem w postaci strumienia produktów. Proces
technologiczny to ciąg odpowiednio dobranych i uporządkowanych podstawowych zabiegów
technologicznych, które dzieli się na procesy i operacje jednostkowe.
Technological process is a basic component of a production process, directly connected
with processing of raw materials into specific products and it is carried out in production
departments of factories. From a system perspective, technological process is defined as
a dynamic order with entry in a form of raw materials, energy and information stream and
leaving in a form of products stream. Technological process is a sequence of properly selected
and arranged basic technologic efforts which are divided on the process and unit operations.
Surowce to materiały lub substancje wyjściowe, które są przetwarzane w trakcie procesu
technologicznego. The raw materials are materials or starting substances processed during the
technological process.
Produkty to materiały lub substancje wytwarzane w procesie technologicznym w wyniku
przerobu surowców. The products are materials or substances produced in the technological
process as a result of the raw materials processing.
Podział produktów: Division of the products:
− produkt główny (końcowy) jest zasadniczym celem organizacji określonego procesu
technologicznego. Powstaje zawsze w ostatniej fazie złoŜonego z kilku faz procesu
technologicznego / the (end) final product is a fundamental goal of specific technological
process organisation. It always comes into existence in the last stage of some stages of
a complex technological process,
− produkty pośrednie (półprodukty) powstają w trwałej postaci, w określonym stadium
złoŜonego z kilku faz przeróbki procesu technologicznego / indirect products come into
existence in a durable form in a specific stage consisting of some stages of a complex
technological process,
− produkty uboczne są wynikiem procesu technologicznego, ale nie stanowią zasadniczego
celu procesu, zwykle są wykorzystywane do innych celów (surowce wtórne lub mogą
słuŜyć do regeneracji surowców pomocniczych) / by–products are a result
of a technological process, but they don’t constitute the fundamental goal of the process,
they are usually used for other goals (recyclable materials or they can be used
in regeneration of auxiliary raw materials),
− produkty odpadowe nie mają Ŝadnego zastosowania w procesie, w którym powstały (np.
produkt szkodliwy dla środowiska i nieprzydatny bez zastosowania dodatkowych
zabiegów przetwórczych); po przeróbce moŜe on być wykorzystywany jako surowiec
wtórny w innych procesach technologicznych / waste materials don’t have any
application in a process where they have come into existence (for example, harmful
products for environment and useless without additional processing operation
application); after the processing they can be used as recyclable materials in other
technological process.

35
Operacja technologiczna to część procesu technologicznego obejmującego całokształt
czynności wykorzystywanych na jednym przedmiocie przez jednego lub kilku pracowników
na jednym stanowisku pracy bez przerw na wykonanie innej pracy.
Podstawowe procesy technologiczne to elementarne etapy procesów produkcyjnych.
RozróŜnia się podstawowe procesy o charakterze fizycznym, np. ogrzewanie, suszenie lub
chemiczne, które moŜna dzielić między innymi według typu reakcji chemicznej, np.
utlenianie.
Przykład procesu technologicznego mięsa:
− umycie mięsa,
− zmielenie mięsa,
− dodatki,
− uformowanie wyrobów,
− smaŜenie (proces jednostkowy).
Blok schematyczny technologii produktu na przykładzie mleka
Rys. 2. Blok schematyczny technologii produktu [opracowanie własne]
CP – punkt kontrolny / controlling point
CCP – krytyczny punkt kontrolny / critical controlling point
HCCP – bezpieczny, zdrowy towar / safe and healthy commodity
Strefy zielone – są to obszary robocze, gdzie nie występuje ryzyko zanieczyszczeń gotowych
lub pasteryzowanych produktów. / Green zones – are working areas where the risk of the end
or pasteurized products pollution doesn’t occur.
Strefa Ŝółta – są to obszary gdzie ryzyko dla produktu ze strony zanieczyszczenia środowiska
jest ograniczone. Strefy Ŝółte stanowią granicę ze strefami wysokiego ryzyka, spełniając
funkcję tzw. bariery higienicznej. / Yellow zones – the areas where the risk for a product from
the side of environmental pollution is limited.
Strefy czerwone – są to obszary o wymaganiach higienicznych najwyŜszego stopnia, gdzie
np. produkt pasteryzowany naraŜony jest na oddziaływanie środowiska pomieszczenia i ludzi.
Odbiór mleka / Milk collection
CP 1 Czyszczenie mleka / Milk cleaning
CP 2 Normalizacja – 3,2 % tłuszczu /
Standardization – 3,2% of fat
Homogenizacja / Homogenization
CCP Pasteryzacja 83 + - 2ºC
Pasteurization 83 + - 2ºC
Oziębianie – 2 - 4 ºC / Cooling
CP 3 Magazynowanie / Storing
Dystrybucja / Distribution

36
Red zones – the areas with the highest level of sanitary requirements where, for example,
a pasteurized product is exposed to influence of room environment and people.
Zarządzanie łańcuchem dostaw towarów w formie tradycyjnej w gospodarce
elektronicznej
W zarządzaniu łańcuchem dostaw, [26] świadomie podejmowane decyzje i działania
zmierzające do kompresji czasu reakcji na potrzeby klientów mogą przynieść poŜądane efekty
w postaci zwiększonych przychodów. JednakŜe stosowane wbrew uwarunkowaniom
otoczenia i potencjałowi wewnętrznemu łańcucha, tworzą ryzyko przekroczenia
akceptowanego poziomu kosztów z powodu nadmiernie rozbudowanych struktur lub
procedur współdziałania
In Supply Chain Management (SAP), consciously taken decisions and activities leading
to a response time compensation on client’s needs, can bring desirable effects in the form
of increased income. However, if they are used against factors of environment and internal
potential of the chain, they create a risk of exceeding the acceptable level of the costs because
of excessively extended structures or procedures of cooperation.
Do efektywnego zarządzania łańcuchem dostaw stosowane są nowoczesne metody takie
jak strategia szybkiej reakcji (QR). Jej głównym celem jest jak najszybsze zidentyfikowanie
i zaspokojenie realnego popytu na produkty finalne zgłaszanego przez końcowe ogniwa
łańcucha dostaw. Szybka reakcja (QR) jest metodą maksymalizacji efektywności łańcucha
dostaw poprzez ograniczenie nakładów na zapasy. Jej załoŜenia wymagają specyficznych
zdolności działania [26]:
For effective supply chain management, modern methods are applied, such as Quick
Reaction strategy. Its main goal is the fastest identification and satisfying of a real demand for
final products reported by the final links of the supply chain. Quick Reaction is a method
of supply chain effectiveness maximisation through expenditure limitation on supplies. Its
assumptions need special abilities of action:
− jednolite, zintegrowane sieci logistyczne, które zaleŜą od szybko docierającego
transportu, strategicznych operacji cross – dockingu i sprawnych systemów
przyjmowania towarów do sklepów i systemów dystrybucji / uniform, integrated logistic
networks which depend on fast arriving transport, strategic operation of cross docking
and efficient systems of taking in merchandise and distribution systems,
− stosunki partnerskie między producentami i detalistami, którzy mają dostęp do informacji
i moŜliwość współpracy / partnership between producers and retailers, who have access
to information and a possibility of cooperation,
− korekta projektów operacji wytwórczych i procesów ze względu na zmniejszenie
wielkości partii dostaw i czas przestawiania produkcji, zwiększanie elastyczności oraz
skoordynowania głównych harmonogramów produkcji z prognozami i bieŜącymi
zamówieniami klientów / proofreading of manufacturing operation projects and process
for reason to reduce batch size and time of production redirection, to increase flexibility
and to coordinate main production schedules with forecasts and current clients’ orders,
− zobowiązanie do kompleksowego zarządzania jakością (TQM), doskonalenia procesu
i „logistyki wraŜliwej obsługi” / an obligation to total quality management (TQM),
improvementof the process and „logistics of sensitive service”.
W zarządzaniu łańcuchem dostaw, skuteczna realizacja tej strategii zaleŜy od zastosowania
narzędzi gospodarki elektronicznej, uŜywanych do monitorowania zapasów i zachowań
klientów za pomocą kodów kreskowych i elektronicznych punktów sprzedaŜy (EPOS) oraz
szybkiemu przekazywaniu aktualnych dokładnych informacji za pomocą systemu
elektronicznej wymiany danych.

37
In Supply Chain Management, effective completion of this strategy depends on appliance of
electronic economy tools used for supplies monitoring and customers’ behaviour by means of
bar codes and electronic point of sales (EPOS) and fast handing over of current, exact
information by means of electronic system of data exchange.
Korzyści z zastosowania metody QR / Profits of the QR method appliance [26]:
− zmniejszenie zapasów bezpieczeństwa, w wyniku przejścia do szybszego trybu
zamówień i krótszych cykli realizacji zamówień / reduction of safety provisions as
a result of turning to a faster mode of orders and shorter cycles of orders completion.
− mniejsze zapotrzebowanie na tworzenie zapasów bezpieczeństwa, w wyniku szybkiej
reakcji na wzorce popytu, w połączeniu z lepiej ustalonymi, skróconymi cyklami /
smaller demand for safety stocks forming, as a result of fast reaction to demand models in
connection with better established, shortened cycles,
− wzrost sprzedaŜy i mniejsze obniŜki cen, w wyniku szybszej odpowiedzi na zmiany
w sprzedaŜy, wyŜsza rentowność i koszty całkowite w kanale logistycznym / sales upping
and smaller reduction in prices as a result of faster response on changes in sales, higher
profitability and total expenses in a logistic channels.
Koncepcja efektywnej obsługi klienta / Efficient Consumer Response Conception (ECR)
ECR [26] to odnosząca się do całości przedsiębiorstwa wizja, strategia i zbiór technik,
które, w ramach partnerskiej i opartej na zaufaniu współpracy pomiędzy dostawcą
a dystrybutorem, prowadzą do eliminacji wszystkich procesów nie przynoszących dodatkowej
wartości w łańcuchu dostaw.
ECR is concerned twith whole enterprise vision, strategy and a set of techniques which in
partnership and based on confidence cooperation between a supplier and a distributor, lead to
elimination of all processes which don’t bring extra values in a supply chain.
ECR [26] jest nowoczesną strategią zarządzania łańcuchem dostaw, według której
producenci, dystrybutorzy, handlowcy, detaliści i dostawcy usług logistycznych współpracują
ze sobą w celu lepszego, szybszego i bardziej efektywnego zaspokojenia potrzeb klienta.
ECR is a modern strategy of supply chain management, according to which, the
producers, distributors, traders, retailers and suppliers of logistic services cooperate with each
other with the aim of better, faster and more effective satisfaction of the customer’s needs.
NajwaŜniejsze zasady koncepcji ECR [26]: / The most important principles of ECR
conception:
− nieustanne dąŜenie do maksymalizacji wartości dostarczanych konsumentom poprzez
oferowanie w odpowiednim asortymencie lepszych i bardziej dostępnych produktów przy
ciągłym zwiększaniu komfortu zakupów i jednoczesnym obniŜaniu kosztów
funkcjonowania całego łańcucha / unceasing drive to maximise values supplied to
consumers by offer in appropriate assortment better and more available products when
continuous increasing of shopping comfort and simultaneously costs reduction
of functioning of the whole chain,
− udział liderów poszczególnych ogniw łańcucha we wdraŜaniu koncepcji ECR, którzy są
zdeterminowani do osiągnięcia korzyści poprzez zastąpienie starej zasady dominującej
w kontaktach handlowych – „winlose” – przez obopólnie korzystne alianse strategiczne /
particular participation of chain links leaders’ in the implementation of ECR idea who are
determined to achieve benefits through replacement old dominated in trade contacts
principle “winlose” by mutual profitable strategic alliances,
− dokładny i szybki przepływ informacji powinien wspierać decyzje marketingowe,
produkcyjne i logistyczne podnosząc ich efektywność / accurate and fast transfer
of information should support marketing, production and logistic decisions increasing
their effectiveness,

38
− maksymalizacja procesów, które dodają wartość, towarzyszy przepływom produktów od
linii produkcyjnych do klienta, gwarantując dostępność produktów we właściwym czasie
process maximization which adds value, accompanies to products transfers from
production lines to a customer, assures products availability in appropriate time,
− kooperujące przedsiębiorstwa uŜywają wspólnego i spójnego systemu kontroli oraz oceny
podejmowanych działań, za pomocą którego mierzą efektywność całego łańcucha
identyfikując miejsca powstawania i wielkość uzyskiwanych korzyści, co daje podstawę
do sprawiedliwego podziału zysków / cooperating enterprises use jointed and consistent
control systems and an assessment of taken actions, by means of which they measure
the effectiveness of the whole chain identifying places of coming into existence and
quantity of obtained benefits which gives a base for just division of benefit.
Rys. 3. Koncepcja efektywnej obsługi klienta./ Efficient Consumer Response Conception [www.ecr.pl]
Rys. 4. ECR – efektywny przepływ produktów uzyskiwany dzięki sprawnemu obiegowi informacji
[www.ecr.pl]
Efektywna obsługa klienta opiera się na czterech podstawowych procesach w łańcuchu
dostaw [26]: / Efficient customer service bases on four basic processes in a supply chain:
− efektywne uzupełnianie / Efficient Replenishment,
− efektywne zarządzanie asortymentem sklepowym / Efficient Store Assortments,

39
− efektywna promocja / Efficient Promotion,
− efektywne wprowadzanie nowego produktu / Efficient New Product Introduction.
Chęć zmniejszenia poziomu zapasów w całym łańcuchu dostaw wymaga prawidłowej
synchronizacji działań jego poszczególnych ogniw. Zapewnienie niezawodności operacji we
wszystkich ogniwach łańcucha jest niezbędne dla osiągnięcia tego celu [26].
The aim to reduce supply levels in the whole supply chain needs a proper synchronization
of activities its particular links. The assurance of operation reliability in all chain links is
essential for achieving of this goal.
Działania związane z poprawą funkcji operacyjnych przedsiębiorstw dotyczą przede
wszystkim [26]: / The actions connected with the improvement of operational functions in
companies concern first of all:
− podniesienia efektywności procesów, skrócenia przestojów produkcyjnych,
odblokowaniem niewykorzystanych przestrzeni i zdolności produkcyjnych / increasing of
process effectiveness, shortening of production stoppages, unfreezing of unused spaces
and production capabilities,
− podwyŜszenia niezawodności dostaw, wskaźników prawidłowej realizacji zamówień
i dostaw na czas do centrum dystrybucji producenta, detalisty czy na półkę sklepową /
increasing of supply reliability, rates of proper order accomplishment and delivery on
time to producer’s distribution centre or to the shop shelf,
− wdroŜenia określonego algorytmu niezawodności operacji / implementation of defined
algorithm of operations reliability.
Znacząca poprawa zdolności do reagowania na zmieniające się zapotrzebowanie
konsumenta oraz efektywnego uzupełniania towarów, są moŜliwe do osiągnięcia dzięki
automatyzacji zamawiania, głównie poprzez połączenie terminali kasowych w punktach
sprzedaŜy z procesem uzupełniana. Warunkiem wstępnym wdroŜenia systemu
automatycznego zamawiania jest korzystanie z EDI i systemu kodów kreskowych [26].
Significant improvement of ability to response of the changing consumer’s demand and
efficient commodities replenishment are possible to achieve thanks to automation of ordering,
mainly through connection of cash desk terminals in points of sales with the process of
replenishment. An introductory condition of an automatic system of order implementation is
achieved by using EDI and bar codes system.
Jednym z fundamentalnych rozwiązań w koncepcji ECR jest przeładunek
komplementacyjny [26], który pozwala wyeliminować konieczność składowania towarów
w centrum dystrybucyjnym detalisty.
One of the fundamental solution, the ECR concept is cross docking, which allows to
eliminate the need for commodity storage in the retailer’s distribution centre.
Podstawą koncepcji ciągłego uzupełniania towarów [26]: jest przejście z systemu „push”
do systemu „pull” poprzez reagowanie na rzeczywiste zapotrzebowanie konsumentów.
Koncepcja ta moŜe znaleźć zastosowanie w kaŜdym punkcie przepływu produktów
w łańcuchu dostaw i jest szczególnie przydatna w przypadku towarów szybko rotujących,
świeŜych, psujących się i o duŜej objętości.
The basis for the constant supply replenishment concept is a transition from a “push
system” to a “pull system” through a reaction on real consumers’ demand. This concept can
be used in each case of product transfer in a supply chain and it is particularly useful in the
case of fast rotation, fresh, easily decaying and large capacity products.

40
Rys. 5. Schemat przeładunku kompletacyjnego [www.logistyka.net.pl]
Najczęściej stosowanymi technikami wspomagającymi ciągłe uzupełnianie towarów są
[26]: zarządzanie zapasami przez dostawcę (VMI) i wspólne zarządzanie zapasami (CMI).
The most commonly used techniques supporting constant supply replenishment are:
Vendor Managed Inventory(VMI) and Co –Managed Inventory (CMI).
VMI [26] jest sposobem współpracy pomiędzy klientem i dostawcą, który optymalizuje
dostępność produktów poprzez ciągłe ich uzupełnianie na podstawie informacji o wielkości
aktualnego popytu, przyczyniając się do redukcji kosztów obu partnerów handlowych.
Realizując załoŜenia VMI, dostawca jest odpowiedzialny za operacyjne zarządzanie zapasami
odbiorcy, odbiorca natomiast jest zobligowany do stałego przekazywania dostawcy informacji
umoŜliwiających ciągłe uzupełnianie jego produktów.
VMI is a way of cooperation between a customer and a supplier who optimizes products
availability through its constant replenishment based on information about size of current
demand, contributing to expense reduction of both trade partners. Realising the principles
of VMI, the supplier takes responsibility for receiver’s operational management of supplies,
however, the receiver is obliged to permanent handing over to the supplier of information
allowing him permanent replenishment of his products.
Zmodyfikowaną, [26] a jednocześnie prostszą formą techniki VMI jest wspólne zarządzanie
zapasami (CMI). Detalista jest partnerem odpowiedzialnym za proces zamawiania i on
przekazuje odpowiednie informacje producentowi, który składa propozycję zamówienia.
Propozycja ta jest przekazywana detaliście (zwykle poprzez EDI lub pocztę elektroniczną)
i przez niego potwierdzana.
Modified and the same time sampler form of VMI technique is co–managed inventory (CMI).
The retailer is a partner responsible for an ordering process and he transmits appropriate
information to producer who places an order offer. This proposition is transmitted to the
retailer (usually through EDI or electronic post) and confirmed.
Warunkiem podstawowym wdroŜenia i efektywnego rozwoju systemu ECR [26] jest
zastosowanie czterech technik umoŜliwiających handel elektroniczny, a mianowicie
elektronicznej wymiany danych, elektronicznego transferu pieniędzy, systemu kodów
kreskowych i zarządzania danymi.
Basic condition of implementation and effective development of ECR system is done by four
techniques allowing e – trade, that is the data electronic exchange, money electronic transfer,
bar codes system and the data management.

41
CPFR [26] to wspólne planowanie funkcjonowania biznesu, prognozowanie popytu
i podejmowanie decyzji dotyczących częstotliwości uzupełnień zapasów. CPFR jest zbiorem
nowoczesnych praktyk biznesowych wykorzystujących Internet i elektroniczną wymianę
danych (EDI), aby zredukować poziom zapasów i koszty przy jednoczesnej poprawie obsługi
konsumenta.
CPFR (Collaborated Planning, Forecasting and Replenishment) is a common planning
of the business function, forecasting of demand and taking decisions concerning the
frequency of reserves replenishment. CPFR is a set of modern business actions which use the
Internet and the data electronic exchange (EDI) to reduce the level of supplies and the cost,
at the same time to improve the consumer’s service.
Procesy CPFR [26] polegają na wspólnej pracy partnerów handlowych, poczynając od
przewidywania wolumenu sprzedaŜy, następnie poprzez kontrolę sprawności systemu
logistycznego ze specjalnym naciskiem na weryfikację terminowości i wolumenu dostaw,
które uzupełniają zapasy, potem dokonanie korekty planów biznesowych odpowiedniej do
zgromadzonych danych. Na koniec następuje sprawdzenie, czy forma i zakres promocji
zostały wybrane właściwie, pozwalając na jak największy zwrot zaangaŜowanego w nią
kapitału.
CPFR processes rely on joint partners’ work, beginning with the prediction of the sales
volume, next, through the control of the logistic system efficiency with a special pressure on
the promptness verification and the sales volume which replenishment of the supplies, then
business plans proofreading accomplishment appropriate to gathered data. Finally, follows
the test if the form and a scope of the promotion have been chosen correctly, allowing to the
largest reimbursement of involved in it capital.
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jak zdefiniujesz produkt w języku angielskim?
2. Jak zdefiniujesz surowiec w języku angielskim?
3. Jak opiszesz przebieg procesu technologicznego produktu w języku angielskim?
4. Na czym polega zarządzanie łańcuchem dostaw?
5. Jakie są metody i koncepcje słuŜące do efektywnego zarządzania łańcuchem dostaw?
6. Na czym polega koncepcja szybkiej reakcji?
7. Jak opiszesz w języku angielskim metodę efektywnej obsługi klienta?
8. Jak opiszesz w języku angielskim technikę zarządzania zapasami przez dostawcę (VMI)?
9. Jak opiszesz w języku angielskim technikę wspólnego zarządzania zapasami (CMI)?
10. Czym jest CPFR?
4.3.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Opisz w języku angielskim zadania logistyczne z zakresu zarządzania łańcuchem dostaw.
3) wysłuchać ze zrozumieniem tekst w języku angielskim o zarządzaniu w łańcuchu dostaw,

Z4.01

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (10)

Similar to Z4.01

Similar to Z4.01 (18)

Z4.01